Luchtvaart
I WARM
IJS
I KAMP’s IJSSALON
iüi
F
i
Advertentiën
I Roomijs
E
F Ice Cream Soda
SCHOUTENSTRAAT No. 10
JE
k-
De toestand van
PAARDENSPORT
Pater Bourjade
SOCIAAL LEVEN
Nieuwe luchtschepen
De tweede tocht
I
PROVINCIAAL NIEUWS
ipilllUlllllllllllllllllllllllllllltlIlllllllllllM
Zeer fijn, 15 ct. per groot glas
GEMENGD NIEUWS
BINNENLANDSCH NIEUWS
Tracteert Uw kinderen thuis. Wij bezorgen elke hoe
veelheid op eiken gewenschten tijd.
SPORT EN SPEL
VOETBAL
S in bekert jesa 15 ct.PerL.f 1.75
Maatregelen bij brand in electrisdie
treinen
De Vrijdenkers opnieuw naar
Limburg?
Spaansche ezeldrijvers met de
politie in conflict
Met dit warme weer bestaat er niets fijners dan een
portie heerlijk ijs.
De kabefballon-jager
De krisis bij Philips
hl
WERVERSHOOF
ONS SUCCES-ARTIKEL
Mgr. Nolens
Tienduizend man personeel minder
dan in 1929
Hetgeen gebeurde
Wij leveren U zuiver Vanille- en Vruchten-ijs in
diverse smaken vopr 5. 10. 15. 20 en 25 cent per
portie. Per liter f 1.00.
o
De kwestie der ontslagen.
In
t
zend
Aanranding 'te Diemen
an<
Oorzaak der inkrimping
Vulling met helium
ge-
Tegenspoed in het Gooi
de
Een snelbluschapparaat aanweMg
Te Montauban bü Toulouse heeft de vorige
week gedurende twee dagen een groot vlieg-
„TeL”, on-
aanrandlng
te
monu-
van
den
po-
dcn
tijd
it op me af.wordt groo-
Mi opgelet! Een
De Jongste aflevering van „De Vrijden
ker”, het orgaan van .De Dageraad”, staat
geheel in het teeken van den zoo jammer-
lük-mislukten propagandatocht van de god
loochenaars naar Limburg
Naar aanleiding hiervan schrijft nu de
.XJmb Koerier” het volgende:
ca 1000 bedroeg, wijst nu -vrij belangrijk be
neden pari.
Dader door omwonenden aan een boom
gebonden
periode van zijn arbeidzaam en
leven, de genade en kracht
Been gebroken Het elf-Jarig dochtertje
van P. Koopman Pz„ fietste in het dorp
en werd door een grooten hond aangevallen
met het gevolg, dat zü van de flets viel en
haar been brakr Door Dr. Plnxster werd X
been gezet.
Bourjade zich specialiseerde In
van kabelballons? Men zegt, dat
Gistermiddag heeft aldus de
der de gemeente Diemen een
plaats gehad.
Omstreeks één uur werd een
19-Jarlgen leeftijd op een stille
land iedere week doen en het is
meer waard op een internationaal
in een werkelijk internationalen
lauweren te oogsten om daarmede te bewij
zen dat de Hollandsche luxe-tulgpaarden nog
„Ons Noorden,, deelt bet volgende mede:
Voor de eerste maal tijdens zijn ziekte is er
een officieel communiqué verspreid omtrent
de ernstige ziekte, welke Mgr. Nolens heeft
getroffen. Wie den^hoogen lijder kent, zal
het niet bevyeéfnd hebben, dat hij tot nu
toe met een angstvallige zorg heeft gewaakt
dat zijn ziekte zoo weinig mogelijk naar bul
ten lekte. De nonnetjes, die hem in het be
kende huis aan de Prinsengracht in Den
Haag verpleegden, hadden de meest strenge
consignes om tegenover niemand, ook maar
iets van zijn ziekte los te laten en het is ons
bekend, dat zelfs vooraanstaande politieke
figuren in de Residentie, die eens telefonisch
probeerden te Informeeren, hoe het nu toch
eigenlijk met Mgr. was door een vriéndelijk
nonnetje met een kluitje in het riet werden
gestuurd.
Zij had uitdrukkelijk order om tegenover
niemand ook maar het geringste uit te laten.
Alleen een enkele Intimus werd een enkele
maal tot den zieke .toegelaten en ook al had
deze de meest strenge consignes, op die wijze
gelukte het toch, dat de buitenwereld, zij het
soms uit de derde en vierde hand, iets te we
ten kwam.
Nu eindelijk is er een officieel communi
qué verschenen, omdat de ernstige toestand
van den lijder niet langer verbloemd mocht
worden. De nierziekte heeft helaas zulk een
omvang aangenomen, dat de toestand van
Mgr. Nolens, al is er dan geen direct levens
gevaar, als zeer ernstig moet worden aan
gezien en op dit oogenbllk kan dan ook
reeds met vrij groote stelligheid vèrzekerd
worden, dat de veel omvattende en hoogst be
langrijke taak van dezen staatsman, diplo
maat en volksleider, niet meer door hem zal
kunnen worden hervat. Wat dit voor Neder
land in het bijzonder beteekent, zal misschien
eerst veel later in vollen omvang worden be
seft, maar ook toch nu reeds, zal het ern
stige verloop van deze ziekte groote versla
genheid en beroering in breede kringen wek
ken. Niet het minst omdat deze slag zoo ge
heel onverwachts komt.
Al schijnt Mgr Nolens de kiemen van deze
ernstige ziekte reeds lang bjj zich gehad te
hebben en gevoeld, zijn sterke natuur, zijn
onvermoeide wil tot arbeid, heeft zich tot het
laatste verzet. Voor hij enkele maanden ge
leden naar Genève ging, openbaarde zich de
ziekte in ernstige mate en dengenen die hem
in die dagen ontmoetten, viel het op, dat hij
niet de oude was. Maar in Genève wachtte
hem ditmaal een zeer belangrijke taak en
aS^an weten, om thuis
lichamelijk niet meer.
hij dan ook zijn taak aan
26 officieele luchtoverwinningen
Als op 11 November 1918 ^het bericht van
den wapenstilstand Bourjade bereikt, kijkt hjj
een oogenbllk stil voor zich uit en zegt met
zijn diepe, zware stem: ..Dus die waanzin
van ballons jagen onder het vuur van een
paar dozijn mitailleurs is afgeloopen."
Ja. het was afgeloopen. Met bijna 255 vlieg-
’uren boven het front, 67 luchtgevechten. 26
officieele luchtoverwinningen, die volgens zijn
kameraden wel op 40 zijn te stellen en 10
maal een eervolle vermelding in de>commu-
niqué’s, eindigde voor Bourjade.de oorlog.
Eerst nog een bedevaart naar Llsieux om
zijn decoraties als „ex voto" in de Carmel-
kapel achter te laten, toen keerde Bourjade
naar Freiburg terug om zijn studies te vol
eindigen. Daar op het Seminarie was het,
dat hij zich het officierskruis van het Le
gioen van Eer door den voor deze plechtighgC
uit Bern overgekomen Franschen milltaisèn
attaché op de soutane zag gespeld.
In Juli 1921 vertrok Bourjade als missionaris
naar Britsch Nieuw-Guinea. om daar te ar
beiden voor het zielehell der Papoea's. En
daar te sterven. Al heel spoedig. Want de
man die den geheelen wereldkrjjg had mee
gemaakt in de eerste rijen, die de eerste helft
ervan in de loopgraven had gestaan en in de
tweede helft In het luchtruim van Champag
ne en Aisne de schrik der vijandelijke vuur
leiding was geweest, hjj stierf op 22 October
1924 op het verre Yule Island, aan ’n zware
ziekte.
Leon Bourjade werd slechts 35 jaar.
zende toreadors. De ezel bleek behalve een
hevige beenwond, ook een geheel gewonden
rug te hebben; over de ergste plekken was
een doek gelegd. De politie riep de hulp in
van een avontuurlijk Bussunier. naar dé-
„Telegraaf" meldt, die veel gereisd heeft
en van wien men vermoedde, dat hil ook
Spaansch zou kennen, hetgeen het geval
bleek te zün. Deze heer zette uiteen, dat
men in een ordelijke gemeente als Bussum
is. niet mag venten zonder vergunning, zoo-
dat de goederen in beslag genomen moesten
worden. Het halve corps agenten, de motor
en de hondenbriirade moesten er toen aan
te pas komen, om den- vurlgen verkoopers
van de koele kruiken, die de onderhandelin-
gen verder zonder tolk maar met een dolk
wilden voeren, te leeren. dat met politiever
ordeningen niet valt te spotten. Dank zü
den avontuurlijken heer die den Spaan-
schen grandes groot ge'ijk gal en hen er van
wist te overtuigen, dat hdzelf ook met ter
racotta -kruikjes had gevent en dat de boete
voor de eerste bekeuring voorloopig met be
hoefde te worden betaald, terwijl de in be
slag genomen voorraad in Amsterdam terug
zou zijn te krijgen, bracht men den com
pagnons aan het verstand, dat verdere te
genstand niet sou baten. De kruiken werden
per trein naar Amsterdam gezonden en de
firma volgde met haar eigen vervoermid
delen. waarbij zij beloofde niet op den ge
wonden ezel te gaan rijden. De Si>aansche
consul zal nu de zaken van zijn landgenoo-
ten, die het voornemen hebben naar Dene
marken te trekken, dienen te behartigen
Men schrijft uit het Zuiden aan „De Tijd”:
Met het gevoel van onrust, dat nu reeds
sinds bijna twee jaren is gekomen over de
stad, waar de Phllips-fabrieken zijn geves
tigd, wordt het den laatsten tijd zeker niet
beter. Talrijke persberichten doen de ronde
en daaronder waren er. die het personeel van
Philips tot 8500 man hebben gereduceerd.
Men weet, dat op de jongste aandeelhouders
vergadering der N. V. Philips Fabrieken de
heer Philips mededeelde, dat het jtersoneel
toen 14000 man bedroeg. Ware dit nu op
8500 teruggevallen, dan beteekende zulks 5500
ontslagen in nauwelijks enkele weken; een
dergelijke inzinking zou weinig minder dan
een catastrophe zijn.
In „De Tijd" is dit bericht dan ook onmld-
dellijk tegengesproken en werd medegedeeld,
dat bij Philips momenteel circa 13000 man
werken, wat inmiddels bewijst, dat na de
jongste aandeelhoudersvergadering voor we
der een duizendtal werknemers de fabrleks-
poorten werden gesloten.
Het is van groot belang de vraag te be
antwoorden. hoe het nu ongeveer met de
personeelskwestie bjj Philips is gesteld.
De officieele beursnoteerlng van het aan
deel. dat nauwelijks twee jaren geleden clr-
De Directie der Ned. Spoorwegen heeft
bepaald, dat bij brand in electrische trei
nen, die vooral niet met water mag ge-
Een der belangrijkste paardensportgebeur-
tenisaen ter wereld is wederom achter den
rug. nJ. het concours hipplque te Aken. De
belangstelling voor deze gebeurtenis was van
dV'zijde van het publiek wederom bijzonder
groot. Naar schatting zullen er in de tien
dqgen dat het concours duurde ongeveer
60.000 menschen zijn geweest. Minder goed
was de belangstelling van de zijde der paar-
densportbeoefenaren l.c. de deelneming.
Met veel ophef was er in de kranten mel
ding van gemaakt dat zoolets als negen
landen aan de wedstrijden deelnamen, waar
onder ook de Vereenlgde Staten. Deze mede-
deellng had echter meer propagandistische
dan werkelijke waarde, want b.v waren
die Amerikaansche officieren niet uit
Amerika voor die wedstrijden overgekomen.
doch waren gedetacheerd voor langeren tijd
aan de rijschool te Hannover en daardoor
dus in de gelegenheid om te Aken te starten
Zoowel de Zweden als ook de Hollanders
waren afwezig, terwijl eveneens verschillende
Dultsche stallen weg waren gebleven. De oor
zaak hiervan moest gezocht worden in de te
hoog opgedreven en daardoor overdreven
eischen, die bij de springconcoursen dit jaar
werden gesteld, waardoor het voor goede
paarden zelfs niet meer mogelijk was de
kans op succes te hebben. Alleen zeer goede
paarden, én de cracks der ruiters hadden
kans en dat waren de Italianen, die vijf van
de zeven zware springconcoursen wonnen en
ook den landen wedstrijd in hun voordeel be
slisten. Dit viel den Duitschers zeer zeker
niet mee, want zij hadden na de overwinninv
der Dultsche équipe te Rome nogal erg veel
ophef gemaakt van de Dultsche successen,
waardoor een groot gedeelte van het Duit-
sche publiek In de meenlng verkeerde dat de
Dultsche hlndemlsrulters tot de besten ter
wereld behoorden en niet meer te slaan
waren. De Italianen hebben echter te Aken
wederom bewezen dat één zwaluw nog geen
zomer maakt en één verloren landenwcdstrljd
nog niet wil zeggen dat de verliezende partij
haar wereldreputatle ook verloren heeft. De
Italianen, die de beste springruiters ter
wereld waren hebben bewezen die nog te zijn.
Te betreuren Is het eveneens dat de leiders
van het conucours-hipplque te Aken er maar
niet toe kunnen besluiten de concoursen
voor tuigpaarden ook voor buitenlanders open
te stellen. Hierdoor wordt het onzen tulg-
paardelgenaars ónmogelijk gemaakt in Aken
te verschijnen, omdat zij er geen lust in heb-
Eindhoven en Philips.
Over het algemeen heerscht ten aanzien
van deze combinatie eenig wanbegrip. Men
meent In breede kringen bij de jongste
emissie der stad Eindhoven is zulks duidelijk
aan den dag getreden Eindhoven In één
adem met Philips te kunnen noemen. Dit is
onjuist. Philips Is bulten twijfel de voor
naamste werkgever; daarnaast zijn er echter
vele anderen, die eveneens van niet te onder
schatten beteekenls zijn. Men denke aan de
sigaren-, textiel-, lucifer-, hout- en andere
takken van nijverheid.
Reeds vóór er van Philips sprake was,
had Eindhoven beteekenls als industriecen
trum. In den loop der tijden hebben oude
en nieuwe Industrieën uit verschillende bran
ches. naast die van gloeilampen en radio,
haar deel genomen in den bloei en vooruit
vang van Eindhoven. Men heeft Eindhoven
de „Philipsstad” genoemd en niet zonder re
den. Wie echter zou meenen. dat de Elnd-
hovensche fabrieken zonder belang zjjn. In
dien men zich Philips wegdenkt, heeft abuis
en zal goed doen zijn opvatting te herzien.
Niet alleen om het feit zelf, dat zij onjuist
is. maar ook omdat zij een verwrongen beeld
geeft van Eindhoven als industrieels zetel
plaats
Het lijkt ons te veel eer aan een dergelijk
orgaan besteed, om zijn even dwaze als on
ware beweringen te vermelden of te weer
leggen Dat de Limburgers „beestmenschen”
zjjn. behept met alle kenmerken van „gods
dienstwaanzin”, weten wij zoo langzamer
hand wel....
Van meer waarde is het een oogenbllk stil
te staan bij de mededeellng. dat het niet
bij dezen éénen inval zal blijven.
De vrijdenkers geven den moed niet op.
Zij kondigen nieuwe propaganda toch ten
naar het Zuiden aan. .De bres”, door hen
in de „priestertyrannie" geschoten, willen zü
verder uitdiepe i.
Wü zullen aannemen, dat dit geen ijdele
grootspraak is dat „De Dageraad" inder
daad van plan is haar actie tegen het ka
tholieke Zuiden voort te zetten....
Zal dat in denzelfden uitdagenden
vorm geschieden, waarin het den eersten
keer heeft plaa'j gehad....?
Dank zij de Limburgsche gemoedelijkheid,
dank zij de angstvallige bescherming, waar
mede de overheid de vrijdenkers had om
ringd, is het Dageraadsavontuur tot heden
verloopen als een kostelijke grap.
Men bespare zich echter de illusie, dat *t
bij nieuwe uitdagingen van de god
loochenaars zoo zal blijven.
De grap gaat dan bittere ernst worden.
Limburg wenscht niet in zjjn heiligst be
zit het katholiek geloof door een
handjevol godsverguizers te worden gehoond.
Het wenscht evenmin opnieuw besmeurd
te worden met het vuil van lasterlijke pam
fletten gedrukt met het geld van Moskou.
Dat moge de overheid bedenken.
Lat moge vooral de regeering bedenken,
die den plaatselljken autoriteiten zoo angst
vallig opdroeg ervo >r te’ waken, dat het
grondwettelijk recht der vrije maenlngultlng
ten volle werd gehandhaafd, en geen vrij
denker werd -gehinderd. De regeering, die,
als wij juist zijn ingelicht, zelfs den procu-
reur-generaal naar ’t Zuiden had gestuurd,
om er in het geheim op toe te zien, dat de
door haar gelaste orde-maatregelen volledig
werden nagekomen. De regeering, die als de
politie niet zoo tactvol was opgetreden, met
van haar burgers met politlesabels zou zijn
ben bereikt, dat het meest-getrouwe deel
van haar burgers met Polltle-sabels zou zijn
uiteengeslagen, om 'n troepje betaalde Mos-
kou-agenten, die het. vijahdlgste staan te
genover den huldigen regeeringsvorm, zijn
werk van ontbinding ongestoord te laten
voortzetten. Dat alles moge de regeering be
denken. 1
gelegenheid gebruik een plelziervlucht te
maken, onder welke ook de bisschop van
Montauban. Plannen zün in voorbereiding
om ter gedachtenis aan Leon Bourjade
Montauban, zjtn geboorteplaats, ^en
ment op te richten.
4 maanden wordt zjjn naam 6 maal eervol
vermeld.
Waarom
het vellen -
het hem heel zwaar viel te moeten dood en.
zelfs ter verdediging van den vaderland-
schen bodem. Door echter uitsluitend kabel
ballons aan te vallen, ontnam Bourjade den
vijand een hoogst waardevol verkennings-
middel. zoodat hij het Fransche leger groote
diensten bewees en intusschen gaf hü den
vijandelijken waarnemers toch een kans,
met hun parachutes af te springen, zich
het leven te redden. Peyrlller. de schrijver
van het boek „Le pilote de Samte Thérèse
Bourjade", ontkent dit ten stelligste en zegt
dat Bourjade vecht en zijn plicht deed gelijk
elk ander soldaat.
Begin Juli 1918 velt Leon in enkele dagen 2
ballons en 1 vliegtuig, terwijl hij in de tweede
helft van dezelfde maand binnen 8 dagen 6
Dultsche kabelballons brandend uit den
Franschen hemel schiet. Dikwijls keert hij
terug, zijn machine vol kogelgaten. Maar zelf
blijft hij steeds als door een wonder gespaard.
Wel wordt hij in Augustus bij een van Hjn
aanvallen gewond, maar spoedig is hij weer
hersteld. Een enkelen keer komt hij met door-
-g^erTln Augustus
it zjjn motor bo-
stilstaan. Maar
feest plaats gehad ter eere van wijlen luite
nant Bourjade. die in den Europeeschen oor
log 26 officieele overwinningen behaalde.
Aan de feestelijkheden werd deelgenomen
door het Luchtvaart Ministerie dat kolonel
d’Astier de la Vlgerle als vertegenwoordiger
had afgevaardigd, alsmede door een escadrille
militaire vliegtuigen van het 36ste regiment.
Mede waren aanwezig tal van stedelijke
departementale autoriteiten, terwijl uit vele
plaatsen luchttoeristen naar Montauban
waren gekomen zelfs uit België. Alleen de
nrefect van het Departement Tam en Garon
ne ontbrak, welke afwezigheid door generaal
d'Amade aan het feestmaal dat de vliegdagen
besloot, werd vastgesteld. Bleef de Prefect
weg, vraagt het luchtvaartweekblad „Les
Alles" veelzeggend, omdat Bourjade niet al
leen vlieger was doch ook missionaris?
Meer dan 300 personen maakten van de
plelziervlucht
bisschop
geschoten vleugelstijlen term
beleeft hü het avontuur <Mil
ven vijandelijk gebied blijft
père Bourjade verliest zijn tegenwoordigheid
van geest niet, zet den Spad op zijn neus en
duikt gierend en fluitend omlaag, om zoo
door den luchtweerstand zijn schroef weer
aan het draaien te krijgen en den motor weer
op gang te brengen. Hetgeen gelukt!
steeds bovenaan staan.
Het Haagsche concours-hipplque dat de
laatste week van Juli werd gehouden had «*n
internationaal tintje door de deelneming
van den bekenden Belgischen springruiter
Laame en van de Dultsche paarden van mej
Broschek. Enkele van laatstgenoemde paar
den werden gereden door den bekenden Dult-
schen ruiter Piek, een jonge man. die
voortgekomen is uit de gelederen der lande
lijke rij vereen igin gen. Vooral de Dultsche
paarden konden verschillende prilzen winnen
en mej. Broschek zelf vermocht de beide
hoogste plaatsen te bezetten in het spring
concours voor paarden gereden door dames.
In de groote springconcoursen te Den Haag
waren zeer veel paarden ingeschreven, doch
er werden nogal wat fouten gemaakt want
eenvoudig was het parcours niet. Minder
moofwas de belangstelling van de zijde van
het publiek en het was te merken dat de tij
den veranderd zijn sinds de glorierijke dagen
van Zorgvliet en Houtrust varj voor den oor
log, toen bet Haagsche concours-hipplque
zoowel bij deelnemers als belangstellenden
een wereldreputatle genoot.
In Noord-Holland hebben de landelijke rij-
vereenlglngen zich te Bergen J.I., zooals we
reeds meldden, duchtig geweerd. Nog nooit
was een dergelijk groot aantal landelijke rui
ters op één plaats present geweest en de
kampioenschappen met de daaraan verbon
den groote parades behooren dan ook tot de
schoonste gebeurtenissen in de geschiedenis
der Nederlandsche landelijke ruitersport, die
naar we hopen dit Jaar alleen nog overtrof
fen zullen worden door de groote monster-
demonstratie in het Olympisch Stadion op
Zaterdagmiddag 19 September a.s.
Voor de tweede maal werd een week later
in onze provincie de bekende groote sterrlt
der landelijke ruiters naar Midden-Beemster
gehouden. Hoewel de deelname niet zoo
groot was als vorig jaar was het resultaat
uit sportief standpunt bezien bijzonder goed
te noemen. Niet alleen waren er in korten
tijd geweldige afstanden afgelegd, doch ook
de conditie der ruiters en paarden (waarop
scherp werd gelet en die mede den ulslag
bepaalden) was ditmaal over de geheele linie
goed en beter dan vorig jaar De ruiters heb
ben bewezen waartoe hun gewone gebruiks-
poarden onder deskundige leiding in staat
zijn. Zoo reden de beide winnaars J. Schoorl
en J. Mooi) leder 112 KM. in den tijd van
plm. 12 uur. dat is met een uurgemiddelde
van 9 K.M Bovendien moesten alle paarden
nog aan het einde van den rit over een af
stand van 1000 M. om het snelst galoppeeren
en daarbij werden door de gewone inlandsche
paarden wederom snelheden behaald, waar
aan men vroeger nooit zou gedacht hebben.
Dat de federatie van landelijke rijvereeni-
gingen zulk soort wedstrijden bijzonder aan
beveelt. mede helpt regelen en de resultaten
ervan nauwkeurig nagaat is niet te verwon
deren. Die wedstrijden toch zjjn middelen
om te bewijzen waartoe het in Nederland
gefokte paard in staat is. Velen waren tot
voor enkele jaren niet te overtuigen van het
prestatievermogen der inlanders en men kan
dan ook de organisatie der landelijke rui
tersport niet genoeg dankbaar zijn voor het
geen zij in deze tot stand heeft gebracht.
Gelukkig blijkt de malaise ten plattelande
niet van invloed te zijn op de uitbreiding der
landelijke ruitersport en van alle zijden ko
men de berichten dat er nieuwe rüvereenl-
glngen worden opgericht Wanneer de lande
lijke ruitersport niet zoo’n groote inwendige
waarde had en van belang was voor de ge
heele plattelandssamenleving. dan zou na
tuurlijk een dergelijke uitbreiding in de ma-
laise-tijd noeit mogellik zijn. Wees een bewlls
te meer voor het belang dat deze jeugd
organisatie vertegenwoordigt.
Zijn eerste luchtoverwinning.
Over die eerste officieele overwinning
schreef Bourjade o.m het volgende:
„Op dien dag patrouilleerden wij met 5
Nteuports tusschen Munster en Than. Diep
beneden me stond een groote kabelballon In
de lucht. Zonder te veel bil mijn kameraden
ten achter te blijven, hlgld ik den gasworst
voed in het oog. Toen ik er dicht boven was,
besloot ik het ding aan te vallen. Ik zette
mijn Nleuport op zijn'neusdook.en
stortte mjj op mijn prooi neer Dat was
een zware minuut! In mijn borst voelde ik
bevlge schokken. Mijn motor hoorde ik niet
•neer, alleen maar het hullen en fluiten ver-
"rzaakt door den val van mijn vliegtuig. Ik
•«ek snel aan beide kanten naar mlln draag
bakken en zag gelukkig niets abnormaals.
hoogtemeter liep terug, maar toch te lang
zaam naar mijn zin.
Daar recht onder me staat de kabelbal
lon.... Hij kunt op
ter.... heel aiel!....
druk.... en mijn machinegeweer laat in ra-
telbempo rijn kort, vinnig pom-pom-pom
hooren. Ik schiet zonder bepaald te mikken
Het groote gaslichaam waarop het zwarte
vruls prijkt, het Dultsche herkenninesteeken.
•s alles wat ik zieDan ineens een zwen
king, en nu vol gas weg.
Aandachtig Inspecteer ik mijn vliegtuig.
Alles schijnt in orde te zijn, de motor loont
naar wensch, de stuurorganen werken nor
maal. De hoogtemeter stelt me gerust. Ik ben
afgezakt tot 700 Meter.
..En de ballon?.... Heb Ik gemlgt?..
Neen! Welk een vo’doenlng! Boven het don
kere zwarte lichaam lekt een kleine vlam,
die snel grooter wordt. In luttele seconden
is de ballon een en al vlamIk kijk
scherp uit naar vtjondeljjke vliegtuigen, maar
nergens een stip. Alleen de lichtende patro
nen der Dultsche mitrailleurs die op mij wor
den gericht, laten. laa<’ "•'■'er me. hun roo-
kend spoor achter. Hier en daar ontploften
granaten. Maar het zijn slechte schutters."
Al spoedig ontpopt „pater Bourjade”, zoo
als hij in de escadrille reeds „bij voorbaat”
wordt genoemd, zich voor den vijand als een
der meest gevreesde ballonjagers van het
Westelijk front. Zjjn werk is niet makkelijk
IntegendeelSteeds weer moet hij tot op
betrekkelijk geringe hoogte boven het front
dalen, zwaar bestookt door mitrailleurs en
kanonnen. Maar Bourjade specialiseert zich
in het vak, heeft zijn eigen trucjes, zijn
handigheidjes om den vijand te misleiden.
Soms daalt hjj tot 300 Meter.
Dan krijgt Bourjade een Spad-jachtvlleg-
tuig. Na eerst een drietal weken op de
schietschool, van Cazaux te hebben doorge
bracht, wordt père Bourjade naar Cham
pagne gedirigeerd waar hij aanstonds de
balionjageriJ hervat. Verscheiden kamera-
den vergezellen hem. willen zien hoe „de
pater” het oogenschijnlijk zoo makkelijk
De tocht van de Spaansche ezeltjes met
roode kruikjes, ook in Amsterdam wel
bekend, is door de Bussumsche politie ge
stuit. Zij vertoeven sinds een week in het
Gooi en de zaken moeten niet slecht zijn
gegaan, want de beide ezeldrijvers wachtten
‘op een nieuwe sending kruiken uit Spanje
i (al of niet Made in Germany). Een der
In ronde getallen zijn dus sinds October
1929. dus in bijna twee jaren tyds, tiendui
zend werknemers van de drie-en-twlntig-
dulzend ontslagen. Philips doet het op het
oogenbllk met vijf-twaalfden van zjjn per
soneel minder dan in 1929.
In welingelichte kringen staat vast, dat,
in tegenstelling met de opvattingen van „the
man in the Street" deze personeelsinkrim
ping voor minder dan de helft een recht-
streeksch uitvloeisel is van de eigenlijke cri
sistoestanden. Wat heeft dan in hoofdzaak
tot de reeksen ontslagen geleld? Veranderde
Werkmethoden, mechanisatie, speciaal bU de
radio-afdeeling.
Hoe stond in 1929 de zaak, toen, om zoo
te zeggen, lederen dag nieuwe bataljons
werknemers de fabriekspoorten van Philips
introkken? Aldus: Begin 1929 Is Philips ra-
dio-toestellen gaan vervaardigen. Daar had
men duizenden nieuwe menschen voor noo-
dig. Maar al deze duizenden waren leek In
het vak; ongeoefend Ook ging, wat de werk
wijze betreft, dit onderdeel van Philips min
of meer simplistisch. Een en ander bewijst,
dat feiteljjk het record-aantal arbeiders uit
dien tild ofschoon Philips niet naliet In
suggestieve reclame op de steeds nieuwe dui
zenden het licht te doen vallen een niet
geheel controleerbare graadmeter was Er
zat Iets onnatuurlijks en oneconomisch in.
De duizenden ongeoefenden werden geleide
lijk geoefend, werden vaardiger, presteerden
meer en ojienden den weg naar jxrsoneels-
vermindering. Dit maakte op zich reeds de
productie ratloneeler. Daarnaast echter wer
den aldra machines In bedrijf gesteld, waar
door al evenzeer Inkrimping van personeel
kon worden verkregen.
Het is begrijpelijk, dat ingewijden, die dit
onderling verband tusschen de feiten van
meetaf konden bespeuren, de geheele aange
legenheid met een rustiger blik gadesloegen
dan zij. die zich ertoe bepaalden den gang
van zaken uitsluitend af te meten naar de
zoo- en zooveel duizenden man personeel. Zij
wisten daartoe te goed, dat op honderden
destijds aan ontslagenen verstrekte getuig
schriften als reden van het ontslag stond
vermeld: „Verandering van werkwijze."
Intusschen gold het bovenstaande in hoofd
zaak voor de eerste tijden, nadat de wereld
crisis zich had geopenbaard. Van de onge
veer tienduizend menschen. die sinds Octo
ber 1929 zijn ontslagen, kunnen er vijfdui
zend gesteld worden op de debetzjjde van de
hiervoren uiteengezette factoren.
vtie de gangbare meenlng omtrent de Phl-
lipsontslagen aan deze gegevens toetst, zal
eenige afwijking bespeuren. Daarnaast lijdt
het echter geen twijfel, dat de sinds medio
1930 gevallen van bedrijfstoestanden, recht
streeks voortspruitende uit de crisis zjjn te
wijten. Het behoeft geen betoog, dat deze
zich te zwaarder doet gelden, waar tmmers
juist in de aandeelhoudersvergadering van 4
November 1929. dus felteUlk op den drempel
der malaise, het maatschappelijk kapitaal
van I 100 tot f 250 millioen werd verhoogd.
hen in een aparten wedstrijd onder elkaar te
eoncurreeren. Dat toch kunnen zij in ons
5 hen veel
concours
wedstrijd
Bourjade als oorlogsvUeger
Onder de Fransche frontvhegers heeft
Bourjade een bijzondere plaats ingenomen,
schrijft de ,.Msb.” Bijzonder vanwege het ja
gen op verkenningsballons waarin hü zich
specialiseerde. Toen de oorlog uitbrak, was
Bourjade in noviciaat te Freiburg in Zwit
serland. Hij gaf direct aan den oproep zijn
vaderland te helpen verdedigen, gehoor en
diende twee en een half jaar bij de infante
rie. waar hij het vreeselitke leven van den
loopgraven-oorlog meemaakte. In begin 1917
werd hü bü het luchtwapen geplaatst en ging
in de leer op de vliegschool van Avord. waar
hü vier maanden In opleiding was. Hier be-
gon een tüd van vroeg opstaan bü het irritee-
rende gefluit der sirene en van lang wachten
in de üskoude hangars op het breken van
een nevelachtige lucht. Op 17 Juni 1917 be
haalde Bourjade zün brevet. Büna maakte
een botsing in de lucht een einde aan zün
pas begonnen vllegerloopbaan. toen een les
toestel rakelings over hem heenschoot.
Vervolgens werd Bourjade naar Pau ge
stuurd. aan den voet der Pyreneën. om te
Pont Long de hoogeschool der oorlogs-
luchtacrobatiek te doorloopen. Een maand
later reeds werd Bourjade aan het front
ingedeeld bü het 152ste „escadrille des croco-
dilles" aan het Vogezenfront. niet ver van
zijn dierbaar Freiburg, dat hü daar in kalme,
vredige rust aan gene züde van de grens
wist.
Na dagenlang wachten krügt Bourjade een
’achtvllegtulg toegewezen, een Nleuport HIJ
neemt deel aan patrouille-vluchten en levert
on 5 December zün eerste luchtgevecht Op
ziin toestel prükt de beeltenis van „la pètlte
Thérèse de Llsieux” onder wier bijzondere
bescherming hü zich heeft gesteld. Ook
later raakt Leon meermalen slaags, maar
zonder resultaat. Totdat hü op 10 Februari
hoven Ban de Sant een Dultsche machine
'.vit. welke echter neerkomt op bet door de
"'nltacher bezette gebied en hem daarom
niet als een officieele overwinning kan
"■orden toegewezen. Dan. op 25 Maart krügt
■•'j zün eersten kabelballon te pakken. De
“-rate van een lange reeks. Aan die gevaarlij
ke spiedende oocen van den vüand had
Bourjade uit zün loopgravenJaren leven
dige herinneringen bewaard. Hü wist hoe ge
vaarlijk ze waren, hoe door de verkenners
In die ballons het vuur geleid werd dat op
de Fransche doelen gericht werd. Thans
wilde hij zijn makkers „daar beneden”, die
door het van uit de kabelballons geleld ge-
''■hutvuur geregeld werden bedreigd, naar
"este vermogen helpen.
daarom wilde hü er
te -blüven, al ko^4
In Genève mi
eren ovérlaten en ging hü op medisch
lés naar Holland terug Daar heeft hü nog
enkele maal een wandeling gemaakt, naar
zün geliefd Scheveningen, waar hü tot mid
den in den winter toe. langs de zee wandel
de. totdat de voortwoekerende kwaal hem op
het ziekbed wierp, waar hij nu reeds een
maand onder de behandeling der doktoren
is die nu.officieel mededeellng hebben ge-
daarj^dSt zijn toestand ernstig Is.
xEen beroep op katholiek Nederland om
door een vurig gebed dezen lüder, aan wlen
het zoo ontzaglük veel verplicht is, deze da
gen tot een steun te zün, mag vrüwel over-
booig heeten. Spontaan zal er In deze dagen
In tien duizenden katholieke gezinnen een
gebed opstügen tot God, opdat HU Mgr. No
tens ook In deze misschien wel moellükste
__i offerend
moge geven,
welke deze hooge lüder thans meer dan ooit
behoeft.
meisje van
plek, gren
zende aan het water, aangerand door een
jongen man. uit Amsterdam. Hü greep het
meisje aan en er ontstond een worsteling,
waarbü de kleeren van het slachtoffer ge
havend werden. Het meisje verzette zich
hevig en het einde was, dat het tweetal in
het water viel. Zü krabbelden er uit en
de aanrander bleek daardoor aanzienlijk
afgekoeld te zün. Hü sprong op zün rij
wiel en reed was. doch even later brak de
trapper van zün flets.
Omwonenden, die op het hulpgeroep
het meisje waren tcegeachoten, wisten
dader te grpen en waarschuwden de
litle. Daar men het te warm vond, om
aanrander, die zich verzette, eentgen
achtereen In bedwang te houden, bond men
hem eenvoudig met behulp van eeiri koe
touw, aan een boom vast.
Hü is later door de politie naar het
raadhuis overgebracht, waar burgemeester
mr. A. J. de Wolf, hem' een verhoor afnam.
Hü wordt ter beschikking van de justitie
gesteld.
De Sovjet-regeering heeft, na de vele
slaagde tochten van de „Graf Zeppelin" en
vooral na den Jongsten Pooltocht, de lucht-
schepenwerf te Friedrichshafen opdracht ge
geven om zoo spoedig mogelük een luqhty
schip voor Sovjet-Rusland te bouwen.
In Friedrichshafen heerscht de overtui
ging, dat de luchtschepen meer en meer ge
bruikt zullen worden voor het Transatlan
tisch verkeer en men Is thans bezig met
voorbereidingen voor den bouw van een
nieuw luchtschip, de L.Z. 129.
Ook dit luchtschip zal worden ingericht
voor het vervoer van passagiers, post en
vrachtgoederen over lange afstanden. Het
luchtschip krijgt een lengte van 228 Meter
en een doorsnede van 41.2 meter. De drijf
kracht zal bestaan uit vier eenheden, waar
bü teixens een Dieselmotor met een over-
koppeling op een luchtschippropeller werkt.
Het geraamte van het luchtschip, dat een
uitgesproken stroomlljnvorm heeft, bestaat
uit Dural-aluminium. De reservoirs voor
benzine, olie, water enz. worden evenals de
ruimte voor machines, vracht en post, in de
kiel ondergebracht, waar tegelijkertijd ook de
hoofdbedieningscabines komen. Aan den
achtersteven komen twee vaste vlakken, als
mede de bewegelijke roervlakken voor het
hoogte- en zijstuur. Aan den boeg van het
schip komt onder den romp de commando-
gondel met stuur- en navigatlerulmte. Het
verblüf voor passagiers is voomamelük bin
nen in het luchtschip. Deze ruimte bevat een
groote eetzaal, een ruime hal. 'n schrijf-
en leeskamer en wandelgangen, die als bal-
cons gebouwd worden met groote glasruiten.
Op deze wüse zün de voordeelen van de
vroegere passagiersverblüven. die als gondels
geconstrueerd waren, vereenlgd met nieuwe
voordeelen, os. de goede mogeiükheid van ’t
uitküken.
De ramp van de R. 101 heeft ertoe geleid,
dat het nieuwe luchtschip niet meer met
waterstofgas, maar met helium gevuld zal
worden. Dit besluit Is mede oorzaak van het
feit, dat de bouw van hét luchtschip een
jaar vertraging heeft ondervonden. Kapitein
Lehman deelde mede, dat de L, Z. 129 geen
gewüzigde uitvoering van de plannen voor de
L.Z. 128 is. maar een geheel nieuwe construc
tie. In verband met het gebruik van helium,
zullen de plannen voor de IkZ. 128, die reeds
geheel gereed waren, niet worden uitgevoerd.
Het heliumgebruik beteekent ook een stü-
ging van de kosten. Een vulling met helium
kost 400.000 Mark.
Het nieuwe luchtschip ral gebruikt worden
voor den regelmatigen dienst tusschen
Duitschland en Amerika.
gemakkelük
voor den bit
In elk motorrütuig zal een .Boyce” snel-
bluschapparaat worden aangebracht, dat
bij brand onmlddellük kan gebruikt wor
den.
In
Wsensehe profs clubs Austria en Wacker el-i]
kaar ontmoet. Het resultaat was 44.
werd dus naar het bureau geleld, daar het
bjj verordening verboden is dieren, die hier
toe niet in staat zijn, goederen te doen
vervoeren De beide heeren Caramba. die
oen dergeUJke liefde voor ezels niet begrepen
1 <n niet waardeerden, gingen te keer als ra-
gasworsten klaar speelt. Ze pogen hem te
volgen, maar die snelle, lang voortgezette
duikvluchten van uit 4000 Meter tot binnen
het bereik der ratelende mitrailleurs zün
büna aHen te machtig. Op 5 Juni krijgt
Bourjade het Legioen van Eer; gedurende
i
