^Binnenlandsch Nieuws
fOPje 1
Kalenderblaadje
Voor de Huiskamer
Ontwapeningsconferentie 1932
a
KERKNIEUWS
Klein-Seminarie te Culemborg
Het
SOCIAAL LEVEN
Publiekrechtelijke bedrijfsordening
KUNST EN KENNIS
BOEKBESPREKING
«8
Een aardig spoorweg-
avontuur
Amsterdam’s bestuur in de
’zomende jaren
r
r
437
Ie
Nieuwe zakelijkheid
van
et
a.
Het program van overeenkomst
Het bioscoop-conflict te Groningen
Bouw booten theater buiten de stad
van
n
Ie
n
n
o
De bewapening van Nederland
De zesde R. K. Paedagogische Week
i
c
Een zilveren jubileum
is
Assassins Coalmen
Prae-advies van Mr. F. Bach
Jan Maandag
Een deel der uitrusting gevonden
opdrachten aan kunste-
van
de
Rotterdams financieele toestand
Instelling eener krisis-commissie.
JSMf I
I
l
l
A
B
i
r
r
L
6
i.
n
s
o.
maar er kwam
niemand opdagen, die de belegde plaatsen
opeischte en de vier vrienden begonnen een
e
1
1
i
L
d
1.
e.
k
te
n
n
43? Maar met dit al had de beer zijn zoontje nog niet terug en
hij besloot om de hulp in te roepen van de goede fee van
hot smaragden-elland. die wel een middel zou «eten om bet
gestolen beertje terug te vinden. Bollebuiaje en Mouwtje
kregen een brief van hem mee. Ze zouden die brief per
vliegmachine brengen.
degedeeld, dat Krueger nog steeds niet al
daar is teruggekeerd. Men moet dus wal aan
nemen, dat Krueger omgekomen Is, vooral
daar een gedeelte van zUn wetenschappelijke
uitrusting door eskimo's is gevonden
den
centen per hoofd?
Er
t
r
r
t
t
r
H.
n
Ie
Ie
nen openen met een voordeelig saldo van
den dienst 1830 van f 383.000 Inplaats
met een nadeelig saldo van 1.189.000.
Instelling eener krisis-commissie voor den
werkloosheidssteun achten B. en W. nood-
zakelUk.
papenvreters halfluid een vloek uit, maar
dat hinderde onze vrienden niet. Ze maak
ten het zich gemakkelUk.
De trein floot reeds af,
Hoe langer hoe duidelijker MUkt, dat wU
voor de bestrijding der ..euvelen" in het be
drijfsleven niet voldoende hebben aan de
vrijwillige patroonsorganisatie. Ook voor den
positieven opbouw van het bedrijf hebben
wij-daaraan niet voldoende.
Ordening van de economische politiek van
een bedrijf zal stap voor stap en stukje
voor stukje kunnen en moeten geschieden,
als de publlekrechtelUke grondslag voor deze
ordening maar eenmaal verkregen is.
Voorts behoeft naar schr.’s meenlng
publiekrechtelUke bedrijfsordening t. a.
Wederom een Duitsche Groenland-
onderzoeker verdwenen
De toestand van Jan Maandag, oud-deco-
rateur van het Paleis voor Volksvlijt, die
plotseling weer zoo verergerd is, dat zijn
opname in de Valeriuskllniek te Amsterdam
noodzakelijk bleek, is nog onveranderd.
speciaal
betreft, is
gewenscht.
bestrijding
plaatselijk ot gewestelUk te
III a) Wat
sta misbedrijven
lijke regeling
drijfsgewljze
Anktange, dis voor de gedachte der publiek-
recbtelijke bedrijfsordening te vinden zijn in
het leven en streven van de Nederlandsche
Mlddenstandsbeweging in de laatste jaren.
Hij wijst vervolgens in den breede op de
beteekenis van deze gedachte in verband
met de organisatorische behoefte van vele
middenstandsbedrijven. waarbij een over
zicht wordt gegeven van verschillende reeds
bestaande vormen van „bedrijfsorganisatie’*
Schrijver bestrijdt de door Dr. Tobl aanbe
volen .georganiseerde distributie"' als alge
meen stelsel, en wijst op de in publiekrech
teltjke bedrijfsordening gelegen mogelijkheid
om een in sociaal en economisch opzicht
gezond kleinbedrijf te beschermen tegen ver
dringing der andere bedrijfsvormen.
Schr. stelt dan de publiekrechtelijke be
drijfsordening in bet kader van de algemee-
ne sociaal-economische ontwikkeling van
dezen tijd en behandelt in een slothoofd
stuk de wettelijke verwezenlijking van het
denkbeeld.
Mr. Bach komt tot de volgende conclu
sies:
„ALBERT DE PADVINDER".
P Marcus, Cap., vertelt van het ontroe
rend-mooie leven van Albert Louseau. dw in
zijn 14e levensjaar stierf na een godvruchtig
leven geleld te hebben en anderen ten voor
beeld te zijn geweest. Waren er velen van
zulke heldhaftige jongens, de maatschappij
zou er geheel anders uitzien.
Het boekje, dat een grooten lezerskring
verdient, is uitgegeven door de Kruisvaarders
van St. Jan. te Rijswijk.
de
de
arbeidspolitiek, en t. a. v. de economische
bedrijfspolitiek niet te geschieden door één,
op éénzelfde wijze samengesteld orgaan.
Naast de „bedrijfsraden” volgens het
voorontwerp-Verschuur is er plaats voor or
ganen, die tot taak hebben de ordening der
verhoudingen tusschen de ondernemingen in
denzelfden tak van bedrijf en de meerdere
aanpassing der bedrijfsoefenlng aan de al-
gemeene behoeftenbevrediging.
De prae-adviseur besluit zijn inleidende
beschouwingen met te wijzen op de vele
De mooiste aanbeveling voor dit boekje is
wel deze, dat de 15e druk er van verschenen
is thans. Ook deze nieuwe druk zal zijn weg
wel vinden, omdat het boekje op uitstekende
wijze de katholieke geloofsleer behandelt,
voortbouwende op den catechetischen tekst.
.vRi&rsoer^
Reeds bijna een jaar duurt het bioscoop-
conflict te Groningen, ontstaan wegens ‘de
hooge vermakelijkheidsbelasting, en nog
steeds is er weinig uitzicht op een oplossing
Wel is de gemeenteraad reeds gegaan tot
een heffing van 35 pet., daardoor het per
centage met 81/3 verminderende, maar de
bioscoopbond heeft daarmede geen genoegen
genomen, doch aan de geélschte 15 pet. vast
gehouden. Nu merkt men onder de Oro-
ningsche burgerij weinig van dit conflict,
hoewel dit de gemeente toch duizenden gul
dens kost.
Thans is een nieuw stadium ingetreden.
Begin September zal te Groningen weder
om een protestvergaderlng worden gehou
den, gevolgd door een petitionnementsactle.
Wordt hierdoor geen wijziging gebracht in
het standpunt van B. en W. en neemt ook
de nieuwe Raad geen andere beslissing, zoo
zal onverwijld woeden overgegaan tot den
bouw van een groot houten bioscooptheater,
juist bulten de grens der gemeente, eoodat
ook dan Groningen van de belastingpennln-
gen verstoken zal blijven. Men rekent er op,
dit theater bij het uitblijven van een voor
den bond gunstige beslissing, eind Septem
ber reeds in werking te kunnen stellen.
De gemeentebegrooting van Rotterdam
voor 1933 is verschenen, In een begeleidend
schrijven zeggen B. en W. om.:
De ongunstige toestand, waarin nijverheid,
handel en verkeer zich bevinden, heeft ook
in ander opzicht voor de gemeentelijke fi
nanciën nadeelige gevolgen. Zoo zal het gas
bedrijf in 1933 naar schatting f 357.000 min
der winst opleveren dan vorig jaar. In ver
band met de mindere bedrijvigheid op
scheepvaartgebied moet de opbrengst van het
havengeld naar het bestaande tarief
t 600.000 lager worden geraamd dan voor
1931. Daarnaast is de dalende conjunctuur
van invloed op de opbrengst der directe be
lastingen. Een opcent op de hoofdsom der
gemeentefondsbelasting moet in plaats van
op f 88.0000 op f 80.000 worden geraamd
B. en W. geven dan aan. hoe sterk
bezuinigd moet worden en merken dan op:
Indien de bijzondere regeling, als bedoeld
in het voorstel van 17 April, betreffende
de instelling van een crisisdienst, wordt ge
troffen voor de buitengewone uitgaven van
Maatschappelijk Hulpbetoon, kan de be-
grooting voor 1932 aanmerkelijk worden ont
last. Wanneer men er van uitgaat dat 1929.
waarin voor Maatschappelijk Hulpbetoon
f 5.420.000 Is betaald voor de werkloosheid,
als een normaal jaar kan worden beschouwd,
zou het bedrag dat uit dien hoofde in 1930
meer is uitbetaald, nl f 6392 000 min
t 5.430.000 Is f 1.473 000 voor regeling door
middel van een crisisdienst in aanmerking
komen.
Het dienstjaar 1933 zou in dit geval kun-
In de bijeenkomst van den cursusdag gis
teren voerde de inleider in de sectie: M. O„
U. L. O., Nijverheidsonderwijs en Vorming
der rijpende mannelijke en vrouwelijke jeugd,
de Zeereerw. pater J. L. Jansen OaaJL,
hoogleeraar te Wlttem, het woord over ,JDe
psychologische waarde der bovennatuurlijke
genademiddelen voor de zedeljjke vorming
der rijpende jeugd”.
Dr. G. Jansen besprak de zédelUke vor
ming der abnormale jeugd.
In de derde algemeene vergadering beh»n-
deldg dr. C. F. Kortenhorst, psychiater te
Vught, het onderwerp: „Voorlichting bij
moeilijk opvoedbare kinderen”.
L Voor den middenstand is vooral de eeo-
nomlsch-polltleke zijde van het vraagstuk
der bedrijfsorganisatie, en is vooral de toe
kenning aan een bedrijfsorgaan van veror
denende bevoegdheid t. a. der concurrentie
verhoudingen van belang.
II. a> Er koene een wettelijke regeling,
die het mogelijk maakt, naast de invoering
van parltetlsche ,.bedrijfs"raden volgens het
voorontwerp-Verschuur voor de behandeling
der arbeidspolitiek, dat in de bedrijven, die
daaraan behoefte hebben, organen worden
ingesteld, die naast adviseerende en uit
voerende bevoegdheid enz. t. a. v. zuivere
bedrjjfsaangelegenheden de bevoegdheid
krijgen om voor zoover noodig en gewenscht
t. a. v. bepaalde punten van economische
bedrijfspolitiek regelingen te treffen, die alle
ondernemingen in het bedrijf binden.
De kern der zeggenschap bjj deze orga
nen beruste bj) de vertegenwoordigers der
ondernemingen, bij voorkeur der vakorgani-
nlsaties van ondernemers.
b) De organen werken onder toezicht van
de overheid.
c) De georganiseerde arbeiders in het be
drijf zjjn er in vertegenwoordigd.
d) De «ettelijke regeling biede mogelijk
heid om deze organen zoowel landelijk, als
const itueeren.
de
deze
om
der
Uit Genève wordt aan het „Hbd." bericht,
dat de Nederlandsche regeering thans aan
het secretariaat van den Volkenbond den
staat van bewapening van Nederland heeft
doen toekomen met het oog op de ontwape
ningsconferentie van 1933.
midden-
wette-
een be-
bedrijfs-
euvelen mogelijk te maken; o.m. de bedrijven,
die uit eigen kracht niet tot ordening kun
nen komen, daartoe behulpzaam te zijn; en
om de verschillende vormen van bedrijfsor
ganisatie die reeds ontstaan zijn en die
in de toekomst nog zullen ontstaan, o.a. tot
handhaving van den prijs van merkartikelen,
tot regeling der vestig'ngsmogelUkheld, tot
prijsregeling of verdere reglementeering van
leverlngs- en concurrentievoorwaarden op
een julsten grondslag te stellen
b> Overigens biedt deze regeling den aan
gewezen vorm van bemoeiing der Overheid
met een bedrijf, als de Overheid harerzijds
optreden noodzakelUk acht tot meerdere
aanpassing van de bedrijfsoefenlng aan een
algemeen objectief-redelijke behoeftenbevre
diging.
c> Deze hervorming ligt ten volle in de
lijn der behoefte van de algemeen soclsal
et onomische ontwikkeling van dezen tjjd.
IV. ai In den zin van conclusie II her-
1 vatte de N. R. K M. met kracht het streven
naar de mogelijkheid van publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie.
b) De N. R. K. M. neme de noodige maat
regelen. om, na alzijdige bestudeering van
het vraagstuk, met bekwamen spoed ten de
zen tot een concreet program- en actiepunt
te komen
heeren toebehoorde en uit menig stuk be
stond. Ze plaatsten den eenen koffer na den
anderen voor het portier. De een stapte uit
om de koffers, valiezen en doosen van den
andere aan te nemen.
En nu was het oogenbllk aangebroken,
waarop de doctor had geloerd.
„Even geduld, heeren! Wie geeft u het
recht, u eens andermans bagage toe te eige
nen?”
Na deze luid uitgesproken woorden legde
de doctor zijn zware hand op den grootaten
koffer. De heeren werden woedend.
„Dat is een ongehoorde brutaliteit, die
bagage gaat u niets aan!" schreeuwden alle
twee.
.Maar u gaat ze ook niets aan; u heeft
niet het recht ze mee te nemen."
Ze dreigden met advocaat en rechtbank,
met boete en gevangenisstraf, maar de doc
tor bleef onbewogen.
,Jk laat niet toe,” sprak hij, „dat het
eigendom van vreemden door onbevoegden
wordt meegenomen, het moet dan maar naar
de garde-robe en daar bewaard worden, tot
de rechthebbenden het komen halen
Hoe woedender de twee zich aanstelden,
des te bedaarder bleef de doctor. Hij be
schermde de bagage, gelijk een leeuwin haar
welpen.
De doctor had inmiddels den conducteur
en deze den stationschef geroepen.
De twee heeren verzekerden bij hoog en
laag, dat de bagage hun toebehoorde. De
chef vroeg aan belde partijen op z'n kantoor
te komen en vroeg hun namen.
„De fabrikant X.. ingenieur IJ.!” dit wa
ren de twee heeren. „Doctor Z„ leeraar in
de phlloeofie!" dat was de tegenpartij. De
drie geestelijken waren voor de deur blijven
staan, om, aoo noodig. te kunnen getuigen.
De fabrikant en de Ingenieur noemden het
een dwaasheid, hun hunne bagage te willen
onthouden. Zjj verklaarden direct een advo
caat in den arm te willen nemen. Nu gaf
de stationschef het woord aan den doctor,
om zich te rechtvaardigen. Z'n verdediging
was kort en bondig.
„Deze heeren hebben zelf verklaard en
voor de deur staan drie getuigen dat oe
bagage het eigendom is van andere passa
giers. Deae passagiers schijnen op een tus-
schenstatlon te zijn achtergebleven. In dit
geval behoort de bagage niet aan deze hee
ren, dat zou Immers diefstal wezen, maar
moet ze bij den chef gedeponeerd worden!”
Bulten zich zelven van drift, wilden de
twee den doctor te lijf, maar deze verander
de nu van tactiek en donderde hun toe:
„Wanneer ge geen dieven zUt, dan.hebt
ge beidengelogen
De stationschef hield den heeren voor,
dat, als de doctor waarheid sprak, inderdaad
slechts een dezer twee mogelijkheden be
stond.
Hij deed de deur open, riep de drie gees
telijken binnen en liet door hen de woorden
van den doctor bevestigen.
De ambtenaar nam nu een strengen toon
aan; hjj noodigde de ontstelde twee heeren
uit, door een bondige verklaring een eind
aan de zaak te maken. ..Leugen of diefstal!”
Ze gaven de voorkeur aan bet eerste en
zelden bedremmeld, dat het maar als een
„grap" bedoeld was. Eindelijk was het er uit.
Nu wilden ze hun koffers en valiezen op
nemen en zich verwijderen. Maar de doctor
liet ze nog niet los.
.Mijnheer de stationschef," zei hij; „Ik
geloof, dat de bagage zwaarder weegt dan
toegestaan is om ze zonder toeslag met zich
In den coupé te nemen. Ik verzoek u beleefd
van die heeren het bewijs te vragen, dat het
meerdere gewicht behoorlijk als passagiers-
goed is ingeschrevenI”
Wederom hielp hier geen schelden, razen
of tieren! Het bewijs moest worden overge
legd, maar ze hadden er geen en zoo wer
den de heeren beboet.
„Deae bagage moet gewogen en verzekerd
worden!" beval de chef aan z'n onderge
schikte.
Nu werd de doctor weer vriéndelijk. Be
leefd nam hij afscheid van de twee beetge
nomen papenvreters.
De stationschef geleidde hen tot aan de
deur. Maar wat hun blikken te kennen ga
ven, laat zich beter denken, dan beschrij
ven. Beschaamd dropen ze af; achter hen
lachten vier flinke mannenstemmen, zoodat
de vestibule van het station er van dreun
de.
held van publlekrechtelijke bedrijfsordening
behoefte heeft.
De gedachte der bedrijfsorganisatie heeft
meer kanten. En ook de problemen, waar
wij in het tegenwoordig maatschanoelUk en
economisch leven voor staan, hebben meer
dere kanten
Terecht zei Prof. Weve in zijn rede op
het Crisiscongres 1930- der R.K. Werkge-
versvereenlging. X>e ongebreidelde winst -
zucht, aan de Christelijke Wereldbeschou
wing zoo vierkant tegen gesteld, heeft nog
tot twee andere onrechtmatigheden geleid.
Niet enkel heeft zij het belang van den
arbeid ten achter gesteld bij het hare. Maar
ook dat van de mede-producenten in de
zelfde branche en daq dat van het ware
welzijn der consumenten. t
Ook voor deze twee andere problemen is
de gedachte bedrijfsordening van belang. En
vooral in het tweede punt, daar ligt de groo
te positieve beteekenis der idee voor het
middenstands-, het kleinbedrijf.
Bij de Technische Hoogeschool te Darm
stadt is. volgens een bericht van de D. A. Z„
van de Canadeesche regeering het bericht
binnengekomen, dat de Groenland-expeditie
van dr. Krueger als verdwenen moet worden
beschouwd. Dr. Krueger, assistent aan de
Technische Hoogeschool te Darmstadt, ging
in 1939 op een wetenschappelijke Groenland-
expedltle, tezamen met Proi Drescher
(Klausthal), dr. Nleland (Heidelberg) en den
Deen Bjerre. Drescher en Nleland keerden
in den herfst van 1929 volgens afspraak te
rug. terwijl dr. Krueger en de Deen in het
Noorden bleven.
Het laatste persoonlijke bericht van Krue
ger werd in Maart 1930 ontvangen, na een
bezoek bij het Canadeesche politiestation
Beach, dat Krueger als uitgangspunt ge
nomen had en waarheen hjj spoedig wilde
terugkeeren. Thans heeft de Canadeesche
regeering de Technische Hoogeschool getele-
grapheerd. dat de regeertngsstoomboot. die
eenmaal per Jaar het politiestation Beach
bezoekt, op 15 Augustus vandaar heeft me-
De R. K„ S. D. A. P. en V. D.-raads-
fractles te Amsterdam, vooropstellende dat
een soiled financieel beleid onmisbare voor
waarde is voor een goede vervulling van de
sociale taak der gemeente, hebben rich op
het navolgende program voor de eerstvol
gende zittingsperiode verbonden:
1. Algemeen beleid. Krachtige verdediging
van de autonomie en den democratlschen
bestuursvorm der gemeente.
2. Financiën. Regeling der heffing van de
belastingen met zooveel mogelijk inachtne
ming der continuïteit en naar het beginsel
van draagkracht, zooals deze door Inkomen
en gezlnslasten der belastingplichtigen wordt
3. Volkshuisvesting. Krachtige voortzetting
der afbraak van krotten en vervanging door
een voldoend aantal woningen. Verhuring
van deze woningen aan gezinnen, wier in
komsten onvoldoende zijn om een dekkende
huur te betalen, tegen een gemiddelde huur
van ongeveer f 4 per week; zulks met aan
vrage van RijksVoorzchotten en -bijdragen
volgens de Woningwet.
Voortgezette bevordering van woningbouw
door vereenlgingen, op den voet van de Wo
ningwet of, Indien noodig, met garantie van
dc gemeente; zulks mede ter voorziening in
de woningbehoefte van groote verinnen
Bevordering van doelmatige woninginrich
ting.
Medewerking aan de stichting van goed-
koope tehuizen voor alleen wonenden.
Berekening van den erfpachtacanon op
basis van dekosten, die uit een oogpunt
van volkshuisvesting ten loste van elk der
woningcategorleën behooren te komen.
4. Stadsontwikkeling. Stelselmatige stads
ontwikkeling en zorg voor het stadsschoon.
Krachtige uitvoering van het boechplan.
Betere verbinding der buitenwijken met
de stad, onder meer door bevordering van
het omhoog brengen van de spoorbanen
Geleidelijke uitvoering van het verkeers
plan voor de binnenstad.
Bevordering van het havenverkeer, o.a.
door uitbreiding van de ligplaatsen der bin
nenscheepvaart en, zoo noodig, door uitbrei
ding van de havens West.
Voortzetting van de stichting van tuin
dorpen.
5. Levensmiddelen. Voortdurende be
moeiing met de voorziening in de voornaam
ste levensbehoeften in overleg en in samen
werking met de organisaties der daarbij be
trokkenen, of, zoo noodig, door zelfstandig
ingrijpen der gemeente
Definitieve oplossing van het vraagstuk
der melkvoorriening.
Organisatie van den straathandel.
6. Wasch-, bad- en zweminrichtingen.
Uitbreiding van het aantal waschhulzen,
badhuizen en zweminrichtingen.
7. Zorg voor ouden van dagen. Uitvoering
van het raadsbesluit tot stichting van een
gebouwencomplex ter vervanging van het
Armenhuis. Uitbreiding van he* aantal spe
ciale woningen voor ouden van dagen.
8. Maatschappelijke Steun. Maatregelen
lót opheffing van gesteunde gezinnen uit
«ten staat van armlastigheid. Krachtige be
strijding van den woeker.
9. Werkloosheid. Voortzetting der maat
regelen tot ondersteuning van werkloozen.
Verdere bestrijding der werkloosheid, o-a.
door het uitvoeren van groote werken, die
het belang van de bevolking dienen. Produc
tieve werkverschaffing, bij voorkeur in de
omgeving van Amsterdam, onder arbeids
voorwaarden in overleg met de vakbeweging
vast te stellen.
10. Openbare gezondheid. Uitbreiding van
geneeskundige voorzorg. Uitbreiding en be
vordering van wijkverpleging, kraamverzor-
ging en huisverzorging.
Bevordering van uitbreiding van klnder-
bewaarplaatsen.
11. Onderwijs. Voortzetting der zorg voor
en bevordering van a. het openluchtonder-
wjjs: b. het dj«- en avondnijverheids-, huis
houd- en handelsonderwijsc. het buitenge
woon onderwijs, daaronder begrepen de na
zorg. Verdere steun aan vrije jeugdvorming
en vacantiescholen.
Bruikleen van boeken en leermiddelen
voor die leerlingen van het bijzonder mid
delbaar en voorbereidend booger onderwijs,
wier ouders of verzorgers daarvoor naar het
oordeel van burgemeester en wethouders in
verband met het welvaartspeil van het ge
zin in aanmerking komen.
12. Sport en spel. Vermeerdering van het
askital permanente sportterreinen en speel
tuinen.
13. Kunst. Het verder toegankelijk ma
ken van alle uitingen van kunst voor de
volksmassa.
Verleenen
naars.
14. Volksgebouw. Bevordering van
stichting van een volksgetrouw.
15. Bedrijven. Herziening en uitbreiding
van het vastrechtstelsel voor gas en electri-
cltelt in bet belang der gebruikers van kleine
hoeveelheden.
16. Medezeggenschap. Uitbreiding van de
medezeggenschap voor het gemeente- so-
neel op den grondslag van de daartoe strek
kende voorstellen der Commissie voor de
Medezeggenschap.
Voor het van 810 September as. te Venlo
te houden Congres van den Ned. R- K. Mid
denstandsbond heeft Mr. F. J. H Bach, te
Den Haag, Directeur van het Centraal Han-
zebureau in het Bisdom Haarlem, een prae-
advles geschreven over Publlekrechtelijke be
drijfsordening
Amper 10 jaar is het geleden aldus Mr.
Bach dat in onze Katholieke sociale be
weging hier te lande alles vol was van de
bedrijfsorganisatie. Koortsachtig werd er ge
werkt aan den privaatrechtelijken-organlsa-
torischen opbouw van het R. K. Bedrijfsra-
denstelsel. Op publlekrechtelijke bedrijfsorga
nisatie werd rechtstreeks aangestuurd.
Hoe anders staan wij er nu voor!
De geestdrift voor de publlekrechtelijke be
drijfsordening is zooal niet geheel verdwe
nen, dan toch in elk geval sterk bekoeld.
Het begrip van de beteekenis dezer hervor
ming schijnt zelfs in breede kringen te loor
te zijn gegaan.
En toch, is die prachtige, energieke poging
van onze vereenigde organisaties in 1919; om
te komen tot organisatie en tot publiekrech
telijke organisatie der bedrijven, dan een
misgreep geweest?
Of is de publlekrechtelijke bedrijfsorde
ning nog altijd voor een zeer groot deel de
oplossing wan het sociale, van het „kapita
listische" vraagstuk?
Schr. gelooft het laatste.
Schr. gelooft, dat het Hoofdbestuur van
den N. R. K. M. precies op tijd het vraag
stuk der publlekrechtelijke bedrijfsordening
weer aan de orde heeft gesteld.
Niet genoeg kan worden betreurd het on
gunstig advies, dat de Hooge Raad van Ar
beid in meerderheid over het voorontwerp-
Verschuur heeft gegeven.
Intusschen: daarmee is het onderwerp niet
van de baan. Het vraagstuk was urgent'en
het blijft urgent. Het blijft de taak van
onze katholieke sociale en politieke bewe
ging, om aan de verwezenlijking der bedrijfs
organisatie op voUe kracht te arbeiden. De
ontvangst van het voorontwerp in den Hoo-
gen Raad van Arbeid kan voor ons slechts
aanleiding zjjn om te helderder te getuigen
voor de beginselen, die aan het ontwerp-
Verachuur ten grondslag liggen en om te
trachten de obstakels, die dit ontmoet, te
overwinnen! Het tegenontwerp van de Stu
diecommissie der R K. Werkgeversvereeni-
glng kan ons daarbij, zooals schr. nader be
toogt. helaas geen leidraad zijn.
Het ontwerp-Verschuur wil in de daarvoor
rijpe bedrijven permanente lichamen van
georganiseerd overleg zien gesteld, overleg
tusschen de organisaties van werkgevers en
werknemers over de arbeidsverhoudingen in
het bedrijf.
Schr. meent dat speciaal het mldden-
standsbedrijf nog aan een andere mogelijk-
438 Snarkey Cook maakte dus een vliegtuig voor hen gereed.
Het was een mand met twee vleugels, van zeildoek ge
maakt. Maar daarmee sou men zeker niet kunnen vliegen
Twee groote witte vogels wilden echter wel met het vlieg
tuig door de lucht vliegen. Vlijtig werd doorgewerkt en ein
delijk was Snarkey Cook met de vliegmachine gereed en
werden de vogels voor het vliegtuig gespannen.
Naar het „Centrum" verneemt, zal op 8
September a.s. het feit herdacht worden,
dat het Klein-Seminarie te Culemborg 25
jaren bestierd wordt door de wereldgeeste
lijken.
Op 8 September zal het Seminarie aan
den clerus van het Aartsbisdom een feest
maaltijd aanbieden, om het heugelijke feit
te herdenken. Later volgt nog een feest
voor de studenten.
Het zilveren herdenkingsfeest op 8 Sep
tember. wordt tevens een afscheidsplechtlg-
heid, want, zooals men weet, wordt het
Klein-Seminarie verplaatst naar Apeldoorn.
De plannen voor den nieuwen bouw zijn
reeds ver gevorderd.
Het feest te Culemborg zal worden ver
eerd met de tegenwoordigheid van Z. H.
Exc. Mgr. J. H. G. Jansen, aartsbisschop
van Utrecht.
moét iets in dat it^w zitten, anders
zou het niet hier en elders al met zooveel
succes in toepassing zijn gebracht. Engel-
sche candidaten voor een plaatje in den
„engelenbak” stellen rich vier en twintig
uur van te voren met klapstoelen en kus
sens voor den schouwburg op en zien zich
dag en nacht den tijd gekort, door muzikan
ten, acrobaten en goochelaars. Onderne
mende kappers in ons land hebben hun
salons in hippodroom* herschapen om te
zorgen dat de geachte kindercliëntèle.
paard of te varken gezeten,
aangename wijze door!
artsen in Amerika
27 Augustus Temidden van de grfcuwe
troosteloosheid der malalsetijdingen doet
leder bericht, waarin sprake is van opvroo-
lyking der gemoederen zoo zonnig aan als
een muntbiljet, dat men op den laatsten van
de maand in de gescheurde voering van zijn
vest ontdekt. Ik heb dan ook het verhaal
van den gezelligen overweg Klinkenberg”
bU Sassenheim driemaal overgelezen en ben
er zoo vroolijk en optimistisch door gewor
den dat ik bijna bereid ben te gelooven, dat
d< rjjksbegrootlngen van Engeland. Duitsch-
land, Amerika en de zestig, zeventig overige
naties van dezen aardbol zonder veel
moeite sluitend zullen worden gemaakt.
Overdreven? Het is mogelijk, maar wie
krijgt niet het gevoel, dat er betere tijden
op komst zijn, als hij leest hoe de tientallen
auto's, die voor dien overweg file maken
onthaald worden op ijs en gramofoonmusiek
rij het tegen een geringe vergoeding? Wie zou
niet dankbaar zijn, als alle onaangename
momenten zijns levens hem dragelijk wer-
gemaakt 4 raison van enkele luttele
*t Was in 't hartje van den zomer van
verleden jaar. De sneltrein van Amsterdam
naar Parijs hield stil aan een station, dat
we X zullen noemen en waar vier heeren
Instapten. Drie er van waren geestelijken,
de vierde was een leek, die door de eersten
.doctor" werd genoemd. De vier vrienden,
de doctor en de geestelijken, stapten in den
sneltrein, want ze moesten naar Parijs (en
verder naar Lourdes) en de trein wacht niet.
Maar.... alles was vol. Elk plaatsje was
bezet. Eindelijk, in den taatsten wagon vond
men een coupé, waarin slechts twee heeren
sa ten.
„Al klaar!" riep de doctor z'n drie vrien
den toe en deze stapten in dep coupé. Doch
alle leege plaatsen waren met koffers, va
liezen en andere bagage belegd.
Met een grijnslach bezagen de twee heeren.
die reeds gezeten waren, de vier binnen
stappende vrienden; het waren twee papen
vreters; dat kon men aan de hoogmoedige,
minachtende blikken zien, waarmee ze de
„zwartrokken" aanzagen, die gedurende
eenige oogenbllkken daar stonden, niet we
tend wat te doen. Want wanneer een plaats
met bagage belegd is, dan Is dat een teeken,
dat zij reeds bezet Is en dat de rechtmatige
bezitter er van zich slechts voor korten tjjd
heeft verwijderd.
Maar de doctor liet zich niet zoo gemak
kelijk afschepen.
„Zijn deze plaatsen bezet?” vroeg hij. ter
wijl hij op de bank wees, waar al de reis-
benoodigdheden lagen opgestapeld.
Uit de hoogte snauwde een der twee hem
toe: ‘iJ*> de plaatsen zijn immers belegd;
de p—die hier zitten, zullen wel in
den restauratiewagen zijn.”
Deze woorden deed hij vergezeld gaan van
een blik, die duidelijk zet tot de geestelijken
en den doctor: „Maakt nu maar, dat jullie
weg komt.”
Maar dat deed de doctor niet. HU ant
woordde doodbedaard, terwijl een fijn lachje
z’n gelaat verhelderde: „Dank u wel, heeren!
Dan zullen we zoo lang hier gaan zitten.
Daarbij wenkte hij de drie anderen en deze'
totdat de passagiers terugkomen.”
namen gemoedelijk plaats in den coupé, na
dat ze netjes de bagage in het net boven
hun hoofden hadden geborgen, waar rij
trouwens behoorde. Woendend stiet een der
papenvreters halfluid een vloek uit.
onderhoudend gesprek onder elkaar De
doctor, die de twee heeren niet uit het oog
verloor, nam met de grootste pret waar, dat
die twee hoe langer men spoorde des te lee-
Ujker gezichten begonnen te trekken. HU kon
gemakkelijk raden waarom. Het Is niet plei-
zierlg. ten overstaan van vier getuigen als
een gemeene leugenaar te pronk gesteld te
worden.
De sneltrein snorde al verder en verder,
den eenen kilometer na den anderen. De
trein had wederom stil gehouden en nieuwe
reizigers opgenomen, maar de bewuste plaat
sen bleven nog steeds ledig.
„Hm. hm," zei de doctor peinzend en zoo
lulde, dat ook de twee heeren het konden
hooren „Er is bUna een uur verkropen,
sedert we instapten! Die passagiers schijnen
lang te tafelen!”
De twee papenvreters gaven geen ant
woord, maar men kon het hun aanzien, dat
zU van woede den doctor met genoegen op
de rails hadden willen leggen. Middelerwijl
hernam het gesprek der beide partijen, die
elkaar beschouwden als niet tegenwoordig,
z'n gang. Hoe vroolUker het viertal werd,
des te scherper werd het tweetal.
Dit laagten begon te praten over
„priesterheerschappü”, „domhouders van t
volk”, „gelooven op gezag", enz. en dat op
zettelijk zóó luid, dat de geestelUken hooren
konden, dat het op hen gemunt was. Ze
deden echter als hoorden ze niets. Alleen de
doctor zei eensklaps, alsof hU uit een droom
ontwaakte:
„Het is toch maar een mooi spreekwoord:
wie het laatst lacht, lacht het best.'
Overigens onderhielden de vier indringers
zich zóo goed met elkaar, dat ze niet op de
twee heeren letten. En nu had men weer
een uur of zestig kilometer verbabbeld.
De zon begon het inmiddels ter dege te
meenen: het werd warm in den coupé; men
klaagde over de hitte, ,,’t Is om een beroerte
te krijgen," meende een der geestelijken.
„U heeft geluk," zei de doctor en trok een
bedenkelUk gezicht; „het is onuitstaanbaar
warm. Als die goede menschen. wier plaats
we hebben ingenomen, maar geen beroerte
hebben gekregen."
En het viertal lachte hartelUk. terwijl het
tweetal knarsetandde van woede.
Er verliep nog een derde, een vierde, een
vUfde uur. maar de afwezige passagiers kwa
men niet opdagen. Onze doctor werd steeds
meer en meer bezorgd. HU was bang, dat de
heeren soms op een t usschertstation waren
achtergebleven. De andere drie uitten hun
deelneming in het lot dier arme passagiers.
Het werd ook hoog tijd, dat de heeren terug
kwamen! Misschien kwamen ze met den
volgenden trein. Men kreeg reeds Parijs in
richt, de locomotief floot lang, de trein reed
langzamer en rolde het station binnen. De
laatste twintig meter ging de trein nóg
langzamer. Iedereen stond op om uit te
stappen. Alleen de twee heeren bleven stok
stijf zitten, alsof ze in den trein wilden over
nachten. Ze schenen op iets te wachten en
onze doctor scheen te raden, waarop ze
wachtten. Eensklaps vloog een gedachte door
z'n brein en nu maakte ook hu geen haast
om den coupé te verlaten. HU was reeds op
gestaan, maar ging nu weer zitten.
De trein stond stil, alle reizigers waren
uitgestapt, maar niemand scheen uit desen
ooupé te willen. Aangezien een der partijen
moest toegeven, stonden de twee heeren
papenvreters op. Ze maakten zich gereed om
den coupé te verlaten; ze haalden de bagage
uit het net, die aan de eeuwig tafelende
„R.K. GODSDIENSTLEER”, door
M. F. Dekkers, ie deel: De Ka
tholieke Geloofsleer. Ultg-
Teullngs' Ultgevers-MU-, Den
Bosch.
te
den tUd op
Van tand-
verteld (dus zal
het wel gelogen sUn) dat zU gansche film
en dansvertoonlngen organlseeren en het
idee lUkt mU zeer toe te juichen, al betwU-
fel ik of iemand, wiens zenuw verwUderd
of wiens verstandskies getrokken wordt, een
enthousiast toeschouwer van zoodanige ver-
toonlngen kan zUn.
Geachte lezer, gekwelde tUdgenoot. col-
lega-malalselUder, hier is ruimte voor uit
breiding.
Waar is het strUkje. dat voor de hange
rige queues op de belastingkantoren, voor
de stakkers die van het linker- op het rech
terbeen hinken en van het rechter- op het
linkerbeen, alvorens aan den fiscus te
mogen offeren, den plicht tot betalen dra-
gelUk maakt? BU Wilhelm II, het kan er
af, het bedrUf is winstgevend genoeg!
Het is ongeloof 1 Uk, dat trein en omni
bus. die elkaar dood-concurreeren, nog
geen reizigers trachten te lokken met radio
concerten. Ot zouden zU vreezen, dat in
tegendeel.
Maar dan vraag ik toch in ieder geval;
waar is het modemagazUn, dat, terwUl mUn
vrouw de dertiende jurk past, in de wacht-
salon voor mannelüke begeleiders Louis
Davids of Kovacs LAjos neerzet of een
Chaplln-fllm vertoont om mU te doen ge
looven, dat het leven ook zUn èèngename
sUden heeft?
Het woord is aan de heeren van de
Nieuwe ZakelUkheid.
Que Messieurs ies
cent
