z GEMENGD NIEUWS Uit de Pers KERKNIEUWS Van den Katholiekendag in (Van onzen büzonderen verslaggever). Het verwisselde koffertje Domlné moest in lijn colbertjasje preeken Ongeregeldheden te Amsterdam Reuter seint, volgens ,De Tüd" uit New- De doodslag te ’s-Hertogenbosch De aanleiding ontleenen Twee ernstig gewonden. Groote vlam in het gezicht gekregen O? Slachtoffer vermoedeltfk blind Twee ernstig gewonden F. M. Geen vacantiewerk Droevig ongeval te Wijk (N.-B.) Man plotseling krankzinnig geworden Doodelijke verkeersongevallen O HZÜsl Treurig geval te Winschoter- Oostereinde ccn artikel in „De Maasbode” over grooten doode ontleenen wij bet vol- go- op- het uit ontwikkeling tijdperken en nycboio- opperste zonder Aan een den l gen de: En begroeting nadat de deel- Vrachtauto contra verhuiswagen n zeg- ^elijk höögw echt, beun tröu' De toestand van Pastoor A. J. Melkert comische voorbeelden van personen dit opzicht een lange vergeefsche reis ten naar het Nonnenklooster aan de Prin sengracht in Den Haag, waar hij woonde, arbeidde en nog het priesterambt vervulde, zijn daarvan te noemen. Hü timmerde nu eenmaal niet graag aan den weg Hij bieei gaarne op den achtergrond en heeft ook nooit een ministerschap of het voorzitter schap van de Kamer geambieerd, hoewel hU daar wegens zUn bekwaamheid recht op zou hebben gehad en men van hem heeft ver klaard, dat hU een zoodanige benoeming heel gaarne zou hebben aanvaard, ware het niet, dat hU het voor de Roomsch-Katho lieke zaak vanwege zijn priesterlUk kleed na- deellg achtte. Nolens, de leider voor en vooral achter de schennen, die bU een steeds zwaarder wor dende taak lenigheid aan kracht, voorzich tigheid aan bekwaamheid paarde, is aan de R.K. StaatspartU ontvallen. ZUn opvol ging zal haar zorgen baren.” spreklngen gehouden over een groot particu lier credlet aan Engeland, die bevredigend verloopen. ZU worden telefonisch gevoerd tusschen Montagu Norman, den gouverneur van de Bank of England, die in Canada vei- toeft en te Londen. Een knappe gouverneur, die op twee plaat sen tegelUk kan zUn. Het 10-jarig zoontje van den heer v. d. M te Waddinxveen had de onvoorzichtigheid achter de ouder! üke woning een bus met earbid in brand te steken. Daar het carbid niet flink genoeg naar den zin van den jongen brandde, blies hU er in met het ge volg. dat een groote vlam in zün gezicht sloeg waardeer hü ernstige brandwonden kreeg. terwUl zUn hoofdhaar totaal ver brandde. Door een der plaatselüke doctoren werd het ventje verbonden. Men meende dat de jongen er wel goed af zou kernen, doch eergisteren verergerde zUn toestand zeer, uit een der oogen bleek het licht reeds geweken te zUn terwUl voor het behoud van het andere werd gevreesd, zoo- dat men hem gisteravond naar het Acade misch Ziekenhuis te Lelden overbracht Naar de „Tel.” nog verneemt zal slachtoffertje vermoede!Uk het licht belde oogen moeten missen. Botsing tusschen auto en motorfiets Gisteravond is het in de J. P. Heyestraat en omtrek te Amsterdam zeer rumoerig ge weest. In genoemde straat woont een politie agent. die in het bezit van een auto is. Deze stond voor de deur van zün woning. Eenige kinderen sprongen de treeplank op en af en brachten den signaalhoorn in werking. De agent, die dit van zün woning uit zag, ver bood dit en gaf één der kinderen een klap. Dit zag een maft, die met den agent een kwestie had gehad; hU bemoeide zich met het geval en ging den politieman te lijfEen vechtpartij ontstond en onder hevig verzet werd de man naar het posthuis Borgerstraat overgebrachl. De man. die zeer populair in de buurt is, kreeg echter grooten bUval; een publiek van mannen en vrouwen, zeker 800 koppen, schoolde voor het posthuis samen en liet de banden van den auM leegloopen Inmiddels was het bureau Overtoom van een en ander in kennis gesteld, waarop een in specteur met agenten verscheen en de me nigte uiteen dreef. Pastoor A. 3. Melkert van de Vondelkerk - te Amsterdam, die Woensdag in de Gerard Brandstraat door een wielrijder Is aangere den en in bewusteloozen toestand naar het Wllhelmlna-Gasthuis werd vervoerd, maakte een tamelUk rustigen nacht door, hoewel de zieke slechts even bü kennis kwam. De toestand van Z.Eerw. baart nog steeds zorg. Gisteravond verscheen voor de woning van een bouwpa troon in de Bosboom Toussaint- straat een groote groep Federatiemannen uit het bouwbedrUf. ZU kwamen blUkbaar met minder goede bedoelingen. De politie was spoedig ter plaatse en dreef de mannen uit een. toonde, „dat het geloof en de godsdienst van Home geenszins onvereenigbaar zUn met den wil cm de sociale gerechtigheid te bevorderen Nader wordt gemeld: De identiteit van het slachtoffer, gister avond vermeld als zekere E., uit Eindho ven. staat nog absoluut niet vast. De com missaris van politie uit Eln< hoven Is heden nacht met enkele rechercheurs te Den Bosch geweest en heeft het lUk niet kunnen her kennen, als dat van E. De overige aandui dingen. omtrent de identiteit van het slacht offer zün hiermede waardeloos gebleken. Omtrent de oorzaak van dit drama kun nen wil mededeelen. dat het slachtoffer in ernstig beschonken toestand de woning van K. was binnengedrongen. In dit huis woonde eertijds een verdachte vrouw BU het binnendringen deed de man aan de thans daar wonende vrouw minder eerbare voorstellen. Haar echtgenoot heeft het slachtoffer herhaaldelijk gesommeerd de woning te verlaten, waaraan deze geen ge volg gaf. Deze scheen inmiddels kans te heb ben gezien een mes van de tafel te grijpen en bedreigde daarmede K. en diens echtge- noote. Tenslotte heeft K. den onbekende met ge weld de deur uitgezet en bemachtigde daar bij het mes. waarmede K. net slachtoffer vervo.gde en hem verscheidene verwondin gen toebracht, waarvan één steek in 't hart, die blaren enkele minuten den dood ten gevolge hao Rechercheur Copier van de Bossche po!.tie arrestee-de den dader en nam het bebloede mes in beslag. De dader be kende o. middeUUk. HU staat nlst als vech tersbaas bekend. Gisteravond omstreeks half 13 is op den Rijksweg tusschen Naarden en Mulden een vrachtauto van de firma Stoeltjes te Am sterdam te n een stilstaanden verhuiswa gen van oe firma Vos uit Apeldoorn ge reden. De bestuurder 3. Visser en de heer Stoeltjes kregen ernstige hoofdwonden, ter wUl het rechterbeen van den laatste werd verbrUzeld. Zij werden bewusteloos naar de Majellastlchting te Bussum vervoerd. De bestuurder van den verhuiswagen en zün metgezel kregen geen letsel. Als achterlicht voerde de verhuiswagen een wit glas, dat met een rood lapje was omwikkeld. De politie zal proeven nemen, of dit als stopsein voldoende is. Het voorste gedeelte van den vrachtauto vas geheel vernield. waren Inderdaad vereentgd de beste eigenschappen van ons ras: een Nederlander, die in den meest verheven zin van het woord hart had voor religie en negotie. Een man, die krachtens zün vrij willig gekozen levensstaat allereerst gewüde dienaar was van den Allerhoogste, maar die toen de Voorzienigheid hem riep, heel zUn robuuste lichaamskracht en al zUn geeste lijke bekwaamheid aanwendde om de be drijvige gemeenschap te dienen: als leeraar als hoogleeraar. als econoom, als socioloog als diplomaat, als afgevaardigde des volks als afgevaardigde der regeering. als vakver- eenlgingsleider, als journalist, als hooge- school-curator, als voorzitter van gewich tige colleges, als leider van een politieke partij. als president van internationale samenkomsten. „Geheel en al het type van een Staatsman, speelt»ai gemaakt om in Holland (bedoeld schijnt Nederland) Een geval van bilocatie? in Holland (bedoeld schUnt Nederland) te slagen", schreef de Gazette de Hollande”. Als man van kracht ën beleid, schilderde hem de vrouw van een gewezen gezant in een Engelsch tijdschrift; „een model van een goed kamerlid en een voorbeeld voor ons allen", erkende mr. Rink: „van allen dl- Inzicht hadden de radste, van ..allen, die verstand hadden de nuchterste, vao allen die kalm waren, de kalmste", soo ongelukkige verlaten. Dit dlkwUls in gelUken geest den draak ge stoken met zijn raadselachtigheid. Evenmin gaf hij iets gaarne zwart op wit zelfs aan «ün eigen mannen niet. Tragi- bezaaid was met scherven, melkbussen en deksels, terwUl op sommige plaatsen de weg met melk was overgoten BegrüpeUjkerwüze wilde niemand rlskeeren een deksel, fleech of misschien een volle melkbus op zün hoofd te krijgen, zoodat iedereen bü bet naderen van den auto maakte, dat hü uit den weg kwam. Hal verwegen den Oude wU ven weg. waar de straat was opgebroken, waagde de chauf feur het eindelUk te stoppen. HU vluchtte haastig de cabine uit, om te midden van een grooten troep toegestroomde nieuws gierigen op eerbiedigen afstand, net nog steeds vcortgaande vernielingswerk van den waanzinnige te aanschouwen, meldt de „Tel.” Inmiddels was de gemeente-polltie op gebeld en even later arriveerden twee agenten ,per auto, weldra versterkt door een derden. In verband met de gunstige posi tie, die de krankzinnige ten opzichte van de agenten innam en de vele projectielen, waarover hU nog steeds beschikte, werd met Ingrijpen gewacht, totdat de zijn hooge standplaats zou duurde niet lang meer. Na nog vloekend en razend een aantal flesschen tegen elkaar te hebben gegooid en een heele kist met flesschen boven zjjn hoofd te hebben omgekeerd, sprong de man, die zich inmiddels nog de broek van bet lichaam had gerukt, van den wagen, waarop hU onmlddellijk dcor de politiemannen ge grepen en stevig gekneveld werd HU werd voorlooplg in het politiebureau opgeborgen, in afwachting van een geneeskundig onder zoek. BegrUpelUkerwUse veroorzaakte het val in Winschoter Oosterelnde groote schudding. Uiterste wilsbeschikking. BU uiterste wilsbeschikking is door Mgr. Dr Nolens verklaard, dat d? plechtige uit vaartdienst moet worden gehouden in de kerk der parochie, waarin hij zou overlijden dat deze uitvaartdienst moet wordjn ge celebreerd door den Pastoor der parochie. En vervolgens, dat de begrafenis moet wor den gehouden op de begraafplaats te Ven lo. Daarom is bepaald, dat de Metten zullen gezongen worden In de Parochiekerk van St. wnilbrordes. Assendelfstraat te 's-Gra- venhage Maandagavond te 7 uur, dat de lauden zullen gezongen worden in dezelfde kerk Dindagochtend om half 10. dat de uit vaartdienst zal worden gehouden in dezelfde kerk Dinsdag om 10 uur, dat in de Paro chiekerk van 8t. Martinus te Venlo een plechtige H. Mis van Requiem zal worden gezongen Woensdag, om half 11, waarna de begrafenis cp de begraafplaats te Venlo. bet lot der arbeiders te verbeteren", zoo hten de socialistische .JPeuple"; als „den 'trouwen wachter voor de juiste toepassing onzer oonstitutloneele beginselen", soo hul digde hem .De Nederlander”; als een .Staatsman met gevoel van hooge verant woordelijkheid’. zoo prees hem ..De Avond post”; als „de invlcedrUkste staatsman in Nederland" en „een man van nationale be tekenis", zag hem OolUn; als „doctor uni versalis” werd hU in Het Vaderland” aan geduid als een „leader of thougths” en een „leader of men" door wijlen, mr. Dressel- huys beschreien; als „onkreukbare en baatzuchtige behoefte aan internationale behield, populair worden in de katholieke overlevering, die zUn beeld uit de sphinx- achtlge en legendarische eenzaamheid be waart onder de dankbare herinneringen aan haar grootste mannen.” wandeling naar de regeeringstafel op oogen- én blikken, dat er iets dreigde te haperen. sag Onder zün collega's zullen er niet zijn, die niet hoogachting voor hem gevoelen, en wie hunner hem nader hebben leeren ken nen, houden van hem. Gistermorgen omstreeks 8 uur is Wln- schoter Ooeterelnde in rep en roer gebracht door het optreden van den plotseling krank zinnig geworden N-, wenende in het voor malige tolhuis aldaar. Op genoemd uur passeerde de melkrijder NUland uit Nieuweschans met zijn groo ten melkauto. waarop een groot aantal melkbussen, kisten met leege papflesschen enz. de bewuste woning, toen hij plotseling een man, brullend en vloekend, slechte gekleed in hemd en onderbroek, door «en der ramen op zün auto zag springen. Onmlddellijk begon de razende man met veel geschreeuw melkbussen en flesschen naar de voorbijgangers te werpen. De dek sels der bussen vlogen in alle riehttmren o—door de ,ucht- de volle melkbussen werden gen-congres om den tekst van een rede van door den waanzinnige rondgeslingerd en dr. Nolens te verklaren. En anderen hebben van den wagen geworpen, terwijl met groot geraas de eene kist met papflesschen na de andere uit den wagen werd geslingerd, zoo dat het geheele traject, dat de chauffeur met zijn ongewenschten passagier aflegde, Een leerling van de Technische School, woonachtig te Rotterdam, die ten huize van de wed. Van der Pol te Wijk (N B was ge logeerd, nam daar proeven met ontplofbare stoffen. Door ontijdige explosie werd het jongmensch op verschillende plaatsen ern stig gewond. Belde oogen zijn vermoedelük verloren, terwijl hoofd en handen deerlijk werden gehavend. Dr. Van Gulik, uit Heus den verleende de eerste hulp, terwijl de gewonde, ter verdere verpleging naar het ziekenhuis te Den Bosch werd vervoerd. Met dit al was monseigneur een bser- scherenatuur, die in de Kamerfractie er den wind onder had. Als de zaken hem niet naar den zin gingen, als er rebellie was, of een fractiegenoot een minder gelukkige speech hield, dan kon men Nolens bij het hekje van de stenografen zien staan en wanneer hij met zijn ring op de balustrade een zoch ten roffel sloeg .gold dit als een zeker teeken, dat er iets op til was. Z|*n groote streven was de eenheid der Roomsch-Katholieke Staatspartij. Daaraan heeft hij veel dingen ten offer gebracht, die hem Hef moeten zjjn geweest.'In dit opzicht valt hij te vergelijken met Troelstra. Maar er is één groot onderscheid. Want, terwijl het eenheldsstreven van den sociaal-demo- cratlschen leider er op gericht was om sa men te binden wat bijeen hoorde, had No lens zich tot tank gesteld om in het wezen der zaak onverzoenlijke elementen onder één overkapping te houden. Dat in den strijd tusschen werkgevers- en werknemersbelan- gen het vooral de laatsten zijn geweest, van wie de offers werden gevergd, mag hierbij niet worden verzwegen. En (Ut is dan ook tevens het tragische element in dit leven. Deze rijk begaafde man, met een sterk ont wikkeld sociaal gevoel, heeft wel grooten in vloed kunnen oefenen op de politiek van ons land, maar bij zijn heengaan moet helaas woj-den getuigd, dat hij veelal meer een rem mende dan een stuwende kracht was. Het hoofdmoment van zijn levenswerk was meer van conserveerenden dan ven achep- penden aard. Ook In deze taakvervulling lag echter iets groots. Want hij heeft dezen ar- immer verricht met een onkreukbare met ter zijde stelling van eigen be geerten. Indien Nolens gewild had, zouden hoogere posten zeker zijn deel zijn geworden. Hij gaf echter de voorkeur aan een blijven de vervulling van het leiderschap zijner frac tie, overeenkomstig d* richtlijnen, die hU hiervoor getrokken had. Aan dit onbaatzuch tig staatsmanschap brengt in deze ure ook de tegenstander gaarne een eerbiedig saluut.” Uit .De Tijd”: „Nederland spreekt over hem als over een nationale figuur. Zijn verscheiden zal op internationals bijeenkomsten verder dan Genève, worden herdacht, erkende John Muray Butler, de president van de Columbia University, niet als de drie be langrijkste staatslieden, die hij in Europa had ontmoet: Venizelos, Benesj en dr. Nolens? Zelfs in de opposltle-bladen, die polemiseerden tegen zijn politieke houdin gen, zal hij een goede pers hebben, als straks de Kamer voor de bijeenkomt, zal men, nog lang leden overeind rezen voor rouw en neming. de leegte voelen op de plaats, waar Monseigneur stond, om de redevoe ringen te houden, die het kortschrift van zijn zorgvuldige overwegingen waren. De tegelijk ontledende en samenvattende drukkracht van dezen geest, die een scherp licht droeg, wist de moeilijkste vraagstuk ken van ons staatkundig leven tot hun sn Gisteravond heeft op den Koninginneweg te Vlisslngen een ernstige botsing plaats ge had tusschen een auto uit Brabant en een motorrijwiel uit Vlisslngen. De twee op het motorrijwiel gezeten personen bekwamen ernstige verwondingen, rij zijn naar het R.K. ziekenhuis overgebracht om te worden verbonden. De auto bekwam groote mate- rieele schade. 1 Regende zachtjes toen we uit het hoofdstation van Neurenberg de stad, in trokken. De atmosfeer was lauw-warm. Hier en daar ontdekt ons oog reeds eenige versiering: overigens weerkaatsen dui zenden lichtjes In het gllmmerige. natte as falt van de straten, dansende feestvlamme- tjes in de avondlijke stad. Linksaf, en we staan voor het groote hoofdkwartier: de Wdrtpmberger Hof. Traag bewegen de Dulteche, Fauselilke en Beler- sche vlaggen zich in den zwakken wind, welke den regen onwillig voor zich uitdrijft. Reeds verzamelen zich een aantal gasten: men merkt dat heel katholiek Duitschlafld hier samen is gekomen. Er heencht slechts één stemming: Vertrouwen en liefde. Hier en daar ziet men de bezoekers reeds- neu zen in het feestblad, dat als een welkom het vriendelijke opschrift draagt: „Grilss Gott in Nürnberg”. Hooggeplaatste persoon lijkheden, als Zijne Doorluchtige Excellentie de Aartsbisschop van Bamberg. Dr. Jakobus von Mauck, de minister-president van Beleren, Dr. Held, en Zijne Excellentie de Pauselijke Nuntius A Vasallo dl Torre- grossa, reiken u reeds op de eerste bladzijde de hand. Een bescheiden groet klinkt u op de blnnenpagina tegen uit den mond van den heer Halm, de Eerste Voorzitter van het Plaatseljjk Comité van Voorbereiding. We nemen er vluchtig kennis van en denken: prachtige lectuur voor de pauzes gedurende de grootere plechti^ieden van dezen Katho liekendag! 7 En reeds voelen/we ons thuis in Neuren berg, welks bewaners ons zoo gastvrij en met echt Zujd-Dultsche gemoedelijkheid ont vangen. De Twfif leege hotels loopen vol. Vriendelijke politiebeambten wijzen den weg. Aan de beugels der electrlsche tram wappe ren kleurige vaantjes bun groet. In de at mosfeer leeft en beeft er iets, een geheim zinnige stemming als op avonden voor Kerstmis. Politici die uit Stuttgart komen, zetten een ernstig, maar toch geen wanho pig gezicht. Secretarissen kent men aan hun beteekenisvolle houding. 's Namiddags om drie uur gaat de zon op der feestelijkheden wel versteen: het ken van ons staatkundig leven tot meest eenvoudige wezen te herleiden gereed te maken voor practlsche oplossin gen. Ook voorzichtig zwijgend werd zijn stille kracht gevoeld, want hij was geen staatsman van den kleinen slag, maar zwaar geladen door 'n sterke persoonlijke macht. Men wist, dat hij op het glsche moment sprak met hef politiek gezag namens de partij. welke het niet mogelijk was, Nederland in parlementairen zin te regeeren. Met weemoed en erkentelijkheid kijkt de R. K. Staatspartij naar den afgestreden lei der om, die haar tot de sociale wetgeving heeft bewogen en die haar - door een der meest riskante heeft gejeid. Impopulair in zijn leven, deze koele man van zakelijke politiek werkelijkheidszin, die de éénheid der party behield, populair worden in de katholieke York: Er worden hier op het óogenbllk be- Aan „Het Vaderiand”-artikel wjj de volgende passages: ,De slag Is gevallen, Nolens is niet meer Een slag voor dezen lande, want hij was een warm vaderlander, die, dank zij zijn groote bekwaamheden, en rijn ernstlgen wil om de gemeenschap van nut te zijn, Neder land onschatbare diensten heeft bewezen; een slag voor de Katholieke partij, die in hem den onovertroffen leider zal missen, een slag voor de velen, olc hem eerden en vriend schap toedroegen ook bulten zijne politieke en religieuse geestverwanten. Wat ons in Nolens altijd zoo aangetrokken heeft, is, dat het zijn Christendom was. dat hem gemaakt heeft tot vurlgen voorstan der van medewerking van den Staat om de treurige arbelderstcestanden, door de En quête van 1886 bloot gelegd, te verbeteren Zijn geloof was het onze niet, maar waar het woord „christelijk” helaas zoo dikwijls in de politiek misbruikt Is, om die verbetering tegen te houden, mag er wel eens op gewezen worden, dat het bij hem zoo heel anders was. Wat verder in Nolens zoo aantrok was. dat hij, al was zijn geloof het richtsnoer van zijn leven op ieder gebied, wars was van elk gods dienstig vertoon in polltlcls; misschen is het juister gezegd, dat dit juist het gevolg was van zijne innige geloofsovertuiging, waarmee niet gezegd is, dat hij, voor de noodzakelijk heid gesteld voor rijne Kerk op te komen, dien plicht niet zou hebben vervuld. In dit verband herinneren wij aan zijn strijd met Troelstra In November 1907 over de Encycliek Pascendi tegen het modernisme. Een groot en edel man Is var ons heen gegaan; wij brengen zijne nagedachtenis eer biedige hulde.” „Het Volk” schrijft o.m.: .Degenen, die nader met hem in aanraking kwamen, voelden Intuïtief. dat bij dezen mensch achter een schijn van onaandoen lijkheid nog andere krachten schuil gingen en dat verleende aan zijn figuur een zeker waas van geheimzinnigheid, een romanti sche bekoring. En stellig ontmoeten wij hier één der vele factoren, waardoor zijn groote Invloed op ons staatkundig leven, zijn macht over zijn partijjenooten moet worden ver klaard. Monseigneur Nolens was geen man. óie de spontane geestdriftige genegenheid der menigte verwekte, maar hij imponeerde door zijn vastberaden verschijning, door zijn nuchtere zakelijkheid, door zijn groote ken nis niet alleen van de staatkundige ver houdingen. doch ook van den mensch en zijn zwakheden. Inderdaad: Nolens was een groot men- schenkenner. Ofschoon gespeend van alle redenaarsgaven, verstond hij bij uitnemend heid de kunst zijn gehoor te boeien. In de mise-en-scène was hij niet te overtreffen. Hoe zorgvuldig wist hij op belangrijke po litieke momenten, wanneer het op Nolens' woord aankwam, het oogenbllk van sprek^i te kiezen. En als hij eindelijk sprak, spande hij de nieuwsgierigheid rijner luisteraars.tot rj AH den man. die het uiterste om dan ten slotte dikwerf met een of andere sflnx-achtlge verklaring te komen, zoo in den geest van: „het kan vrie zen en dooien!" on persoonlijkheid" i „zonder gezellig verkeer (zelfs op conferentie), integendeel alles vermijdend, wat hem van de naarstige bestudeering der stukken zou kunnen af houden, of zelfs maar afleiden”, zoo typeer de hem zijn vriend prof. Aalberse in „Gro- tius. Annuaire International”. Dr. 3. Schokking. P* voorzitter van de Christelijk-Historische fractie, dr. J. Schokklng, schreef om.: Ofschoon niet de nestor van de Tweede Kamer, evenmin wat zijn leeftijd, als wat zijn daarin zitting hebben aangaat, treedt hij naar voren als een van de oudste leden in den besten, meest beteekenenden zin van het woord Voor de oudere leden zeker niet, maar, naar ik meen, ook voor de jongere is het Parlement zonder Dr. Nolens moeilijk denkbaar. Dit zegt nog niet alles, maar wel iets; of liever in dit geval reeds veel. Want het is waarlijk niet, dat daarbij dan allereerst gedacht wordt, aan den man, die, voor zoover ik mij alhans herinner, al de jaren daar steeds op dezelfde plaats .gezeten heeft, niet op de voorste maar op de ach terste rij. vanwaar hij de fractie, waarvan hy de leiding heeft, van bovenaf kan over zien; die dlkwbls meer bij den Voorzitters- stoel of in dc nabijheid van de Mlnisters- tafel dan op zjjn plaats gezocht moet wor den, echter steeds herkenbaar aan zijn on veranderlijke, statige kleedij, en zooveel meer dat in dit verband genoemd zou kunnen wor den. Neen; maar, ofschoon dat alles er niet los van is, wel aan de zeer voorname plaats, welke Dr. Nolens inneemt. En hier is het. wat ik bedoelde met de verklaring, dat het moeilijk valt aan het verzoek om enkele re gelen te schrijven te voldoen. Inderdaad. Dr. Nolens is toegankelijk, niet in den engeren, maar zelfs rulmeien zin van het woord; wij hebben ook als Christelijk- Historlschen ervaring daarvan, vooral in vroegere jaren. wanneer de omstandigheden in bijzonderen zin tot overleg leidden. In persoonlijk gesprek komt men onder de bekoring van den rijkdom van geest en veel omvattende kennis; en wie hem ook maar een enkele maal ontmoet heeft in zijn eigen werkkamer.waar alles getuigt van goeden smaak en niet het minst van intellectualiteit, die speurt in het verleden maar meer nog het tegenwoordige naar allen kant zoekt te grijpen, heeft daar iets leeren verstaan van het meesterschap dat hem eigen is. en in de jaren steeds grooter is geworden. Doch hoe toegankelijk, altijd is en blijft er de beheerschtheid. welke hem tot die bijzon dere figuur in ons parlementaire leven heeft gemaakt. Een beheerschtheid, die wat den indruk aangaat, geslotenheid nabij komt, bij over leg vragen laat, en daarom, vooral bij meer of minder gewichtige aangelegenheden, span ning brengt. Een eigenschap, die vermoedelifk eer ver sterkt, dan verzwakt is geworden door de eischen, die de leiding van een zoo groote fractie als de Roomsch-Katholieke stelt, waarin de schakeeringen, vooral in de la tere Jaren, misschien sterker dan in eenige andere partij gevonden worden. Maar een eigenschap ook, die tegelilkertiid voor een goed deel de ongereptheid van het leider schap tot op den huldigen dag verklaart. Ook al wordt hierbij de van anderen onderschei den opvatting omtrent lelden en volgen in rekening gebracht, het feit van het meester schap van Dr. Nolens in de politieke lei ding zijner fractie, staat onaantastbaar, ook zonder dat hij zelf aan de gedachtenwisseling deel neemt en dit goeddeels overlatend aan de telkens daarvoor meest aangewezen le den, houdt hij. aan de door hem gewilde richting met beslistheid vast. Ditzelfde feit geeft, in verband met, de ge talsterkte van de Roomsch-Katholieke Ka merfractie, aan Dr. Noleps die sterke posi tie en overwegenden invloed in het parle ment, waarmee allen te rekenen hebben. Dr, Nolens, de eepige Minister van Staat, zon der ooit Minister te zijn geweest, heeft ten gevolge van die positie op wetgeving en be leid meer invloed dan bij misschien als mi nister zou hebben gehad. Dat in de groe- peering der partijen zich in de latere jaren vooral om zjjn persoon de strijd concentreert om hem van een geducht tegenstander een begeerden medestander te maken, is uit dien hoofde niet vreemd. Mr. H. J. Knottenbelt Tenslotte ontleenen wij aan bet artikel van mr H. J Knottenbelt, voorzitter der fractie van den Vrijheidsbond, bet volgende: Reeds 34 jaren is hij lid der Tweede Ka mer, maar met onverminderde belangstel ling, die jongeren hem kunnen benijden, volgt hij trouw de werkzaamheden van het college. Meest stilletjes op zijn plaats boven aan de bankenrij ter rechterzijde. Doch niets ontgaat hem Vsak ontgaat ook zijn mede leden niet wat in hem omgaat, want zijn gelaat kan daarvan somtijds als hij daar- tegen.geen bezwaar heeft! zijn meening over hetgeen wordt gesproken zeer duidelijk weerspiegelen. Hij is een merkwaardige man Misschien wel het meest (maar anderen kunnen dat beter beoordeelen dan ik) om zijn gaven als leider. Zeker is het voor buitenstaanders iets merkwaardigs, dat onder zijn leiding de R.K. Tweede Kamerfractie, niettegenstaande haar wel zeer heterogene samenstelling, gemeen lijk als een politieke eenheid optreedt. Kort geleden heeft een predikant uit een niet onverniaard stadje in een onzer Ooste lijke proviciën een eigenaardig avondtuurtje, waarbij het komische niet geheel ontbrak, beleefd, vertelt de A R „Rotterdammer De predikant zou in een Hollandsche plaats een preekbeurt vervullen. Des Za terdags ging hij jp reis. Aan het perron te Utrecht kon hij nog juist een broodje knappen, om zijn eetlust te bevredigen. Juist dat broodje.was de eerste aanleiding tot een ietwat komieke vergissing. Domlné zat weer op zijn gemak in den spoorwegcoupé en zou nog eens zijn preek bestudeeren. waartoe hij zijn koffertje ter hand nam en het opende. Wie beschrijft de minder prettige gewaarwording des pas tors. toen hij tot de ontdekking kwam, dat de Inhoud niet dte eens pastors bleek te zijn. Men oordeele zelf. Noch de preek, noch de toga, die 'n reizend predikant pleegt te ver gezellen, waren aanwezig. Inplaats van de preek werd een rozenkrans in den koffer ontdekt, benevens twee foto’s van jonge meisjes. En domlné moest het ook zonder toga stellen, daar inplaats hiervan een on derjurk en een corset aanwezig bleken te zijn. Beide kleedingstukken mogen voorals nog niet op kansels van domlné’s kerkge meenschap gebezigd worden. Onze predikant zat leelijk in de penarie en er zat niets anders op, dan 's Zondags In zün colbertjasje te preeken. Alle middelen, om den koffer, z ij n kof fer. die door zijn gelijkenis met een anderen koffer zulk een fameuze ruil bleek te zijn, terug te krijgen, faalden tot dusver. Gisteravond had te Boxtel bij het over steken van den weg een aanrijding plaats tusschen een voetganger en een auto ko mende v»n de richting den Bosch. Geneeskundige en geestelijke nulp was spoedig ter plaatse. Bij het slachtotler, den 80-Jarigen heer H. van Heesch, kon echter slechts de dood worden geconstateerd. Gisteravond kwam op den weg bij den Bosch, de heer G. van He^st, ambtenaar tnj de gasthuizen te den Bosch, met zijn auto te slippen. De ongelukkige raakte onder den wagen bekneld. In ernstlgen toestand werd hij naar het groote ziekenhuis te Den Bosch overgebracht, alwaar hij is overleden. Aan „De Telegraaf" ontleenen we: „Mgr. Nolens gestorven! Gesloten voor .Immer is een mond, die weinig sprak, maar het is nu of een wonderlijke stilte is inge treden. En dit karakteriseert de groote en machtige figuur van hem. die van ons is heengegaan. Kalm, rustig, welpig opvallend, spaarzaam sprekend ging hij zjjn weg en toch laat bij een merkwaardlgen nog niet te omvatten leegte en stilte na. Nolens heeft behoord tot de grootste onzer politieke figuren van de laatste decennia der vorige eeuw tot op heden. Hij heeft zijn plaats In de rij waarin staan een De Savor- nln Lohman, een Kuyper, een Troelstra en vroeger, een Schaepman. Schaepman was voor hem de groote en erkende leider van de R. K. Staatspartij. Maar welk een geweldig contrast tusschen de belden. Schaepman de ruimte vullend met zjjn breede. forsche fi guur, de ruimte vullend met de galmende klanken van zijn prachtig, zij het vaak pa thetisch proza, toornend en betoogend, drei gend en bezwerend. Nolens de fijne, stille figuur. De man met het scherpe, hoekige gelaat en strenge koele oogen, zittend in zijn bankje in de Kamer, ofibewogen alsof zelfs de felste debatten bul ten de sfeer van zijn aandacht vallen. Maar hjj ziet en hoort alles en zijn scherpe, vlugge geest overziet alle zetten van het politieke schaakspel. En dan spreekt hij „bij uiterste noodzaak". Korte, kernachtige zinnen. Maar dat korte betoog klinkt voor zijn geestver wanten als een bevel, en voor zjjn tegen standers Is het altijd een openbaring. Rus teloos in zjjn schijnbare rust werkt hij ach ter de schermen. Hij laat zijn fractiegenoo- ten. ook al zijn het in de politieke arena nog onwennige spring-in-’t-velds. spreken en luistert aandachtig Slechte een zeer scherp opmerker kan nu en dan een glimp van af keuring zien op dit strakke markante ge laat. En dan kon het zijn, dat hjj zoo ter loops een „aanvulling of verduidelijking” van het gesprokene geeft, maar waarmede hij precies den loop der zaken dwingt naar zijn wil en recht zet wat naar zijn wjjze van zien verkeerd scheen te loopen.” Tenslotte nemen wij het volgende over uit de „N. Rott. Crt.": „Behalve door energie, ja nog meer dan daardoor, kenmerkte deze leider zich door een groote, spreekwoordelijke voorzichtig heid Vooral in deze eigenschap weerspiegelt zich een tijd van overgang. waarin de ver deeldheid geëvenaard wordt door de onbe wustheid van het politieke doel. Met kracht alleen zou hij niet ver zijn gekomen. Om uitsluitend daarmede de discipline in zijn groep te handhaven, had hjj moeten be schikken over geestelijke wapenen, over po litieke middelen van concreteren bewuste- ren aard dan hemzelf ten dienste stonden. Zoolang hij dus geen oplossing had gevon den, waarmede hij als herder zijn schaap- kens weer bijeen kon drijven, of zoolang hij meende dat een zoodanige oplossing nog niet voldoende ter aanvaarding was voorbe reid. bleef hij zich in wolken van geheim zinnigheid hullen. HU was als mentor van de RK Staats partij over het algemeen de gepersonlfldfeei- de wacht, voor 's menschen lippen. Óëen staatsman, die zoo de kunst verstond, het juiste midden te vinden tusschen achter zün woorden verborgen tegenstellingen. Zoozeer was bij dikwijls een sfinx, dat ook de R.K Nieuwe Haarlemsche Courant eens de on deugende gedachte opperde van een filolo- Centrale Comité is bijeen. Alois Fürst zu Löwensteln neemt met z'n gewone waardig heid, gepaard aan eenvoud en zekerheid, zün plaats in. Naast hem, voor de eerste maal als Domheer, Dr. Donders, dte door Dr Sonnenachein eens met Lacordalre ver geleken is Prelaat Schreiber, de baanbre ker der nieuwe natlonallteltsgedachten. Pre laat Lelcht, de knapste kop der Belersche Volkspartü. Prelaat Walterbach beproefd voorvechter der Katholieke Arbeidersbewe ging. Jocs. de Rüksdagafgevaardiede. reeds omringd door een zekere waardicheldasfeer, en de Algemeene Secretaris. Dr. Legge, de chef van den Generalen Staf met zijn ac- tentasch onder den arm. Wie kent overigens niet namen als Kleus en Volker? We kunnen ze natuurlük niet alle noe men, maar willen toch een der steunpi laren van het Plaatselük Comité niet ver geten die zwijgend bijna achteraf zit, den onvermoeibaren pater Kahn S. 3: Wat de bee> en elkaar vertellen? Ook de meest gewiekste journalist verneemt het niet. Maar een paar woorden, opgevangen alt den mond van prelaat Kreutz. terwijl de deur toevallig even open ging, verrie den het toch: het gaat om de Charltas. om hulp in den winter voor de armen, orn ^j gen In een moeilijken tüd. Maar waar chris telijke naastenliefde is. daar vindt men brood voor den winter Intussehen aanschouwen we op het eiland .Bchütt” een aandoénlijk beeld, een optocht vol verrukking: Heele scharen kinderen trek ken ons in een langen stoet voorbü, de klei ne meisjes m *t wit. met kransen om het hoofd, en tusschen de onafzienbare rijen de Eerwaarde Zusters, als groote bruine vlin ders. Rondom ons.... neen, dat moet men zien om het zich voor te kunnen stellen, zoo- dra het volk de kinderen gewaar wordt, be gint het eenvoudig te bidden, hardop te bid den. zooals de geloovlgen doen, wanneer bet Allerheiligste voorbü gaat. ZUn de kinderen ook niet werkelük de schoonste Tabernakels van God? Trouwens daar komt ook reeds werkelijk de processie met het Allerheiligste. Een Japensche Missiebisschop, waarnaar de oogen der kleinen lichtend op zien, spreekt. On daarna de Aartsbisschop, een beeld van de» Goeden Herder, die eens ge sproken beeft: „Laat de kleinen tot Mü ko men.” i Waarlijk, het was een verheffend schouw spel. deze kinderootocht het Seranhllnsche Liefdewerk aanschouwelilk voorstellend, al moesten de pa ran!nies dan ook een paar maal worden opgestoken. Van de kinderen gaat het snel naar de Augustlnusvereenlglng. van de onschuldige kleinen, paar hen laat het ons bü wijze van spreken maar eens zoo uitdrukken voor wie er «reen geheimen meer bestaan. Ze weten werkelük veel meer dan ze in de pers schrijven. Eén ding is zeker: wat er aan persvragen allemaal werd besproken, bewees, met welk een verantwqordelilkhelds«>*v->el deze stille, anonieme werkers In Gods Wün- ber« arbeiden. Het weer Isëlntusschen wat opgeklaard, de arbeid gaat beginnen. Wil men de allerwegenheerschende stem ming kenschetsen, dan zou men kunm gen dat ze vol hartelijkheid is, maar vervuld van het bewustzün eener taak: dat men tn Neurenberg werkt voor een volk, op een der moeilükste uren zijner ge schiedenis. Het is meer een verzamelen van krachten dan een feest. Wü hadden gehoopt hem nog lang te zul len behouden, wü. Katholieken op de eerste plaats, die aan hem zoo ontzaglük veel te danken hebben, maar ook het heele Nederlandsche volk, dat in dezen priester een man verliest, die jarenlang zün vader land in en buiten de grenzen heeft gediend met een bekwaamheid, een toewijding en een onbaatzuchtigheid, welke spreekwoof- delük zijn geworden in onze vaderlandsche historie. In hem beste Het „Hdbd." drukt nog eens af. wat zün hoefüzer-redacteur schreef over Mgr. Nolens in zün „Heeren in Den Haag”: „Wü hebben dr. Nolens nog nimmer in emotie gezien. De Kamer mag zoo woelig en ’onrustig wezen als een Nederlandsche Ka mer maar kan zün, dr. Nolens zit, of staat, ér,'altüd even rustig bü. Hoogstens komt hü Uit zün bank om, zonder overhaasting, het spreeltgestoelte wat te benaderen als het daaromheen eens stormt en om dan, dood kalm, vragend met de oogen en als bet moet ook even met den mond, te tnformee- ren wat er aan de hand is. Als luisteraar eu waarnemer verkeert hü meestal in de Ka mer; hü schijnt, ook als hü zit te schrijven, altüd wel une orellle en campagne te hebben Uit zün plooi van zelfbeheerschlng. van voorzichtig* kalmte, haalt men hem nooit. Tot interrupties laat hü zich zelden of nim mer verleiden en als hü «elf geïnterrumpeerd wordt, blüft hü het antwoord schuldig of hü geeft een antwoord in den woord-voor- woord-toedienenden spreektrant der voor zichtigheid, waarin hij ook zün rede bezig was te uiten. „Of die ietwat trage en intennitteerende spreekgewoonte het gevolg is van een bui tengewone omzicntigheld dan wel van moeilük formuleeren, zouden wjj niet kun nen zeggen. Wellicht van beide. Zeker is het, dat een rede van dezen spreker den tndruk geeft van Inderdaad wel moeilijke productie, 't Is of de spreker altüd weer, bü eiken nieuwen zin dien hü ineen te denken en te ui^en heeft, met onuitputtelük ge duld de moeilükheden overwinnen moet waarmee een beginneling te kampen heeft. Hü raakt er nooit verlegen onder, hü hak kelt nooit, hü brabbelt nooit, hü werkt zün zinnen er alleen maar uiterst langzaam uit en als hem eens een büster lange zin ge slaagd is, dan plant hü zich wat vaster op de beenen gemeenlijk staat hü met de voeten naast en stevig van elkander als om zich voor den volgenden gereed te maken Boos, verontwaardigd, driftig, vroolük, vin nig wordt hü nooit, wat ook zün onder werp mag zün of boe men hem ook aan gevallen moge hebben. Geluk zün groote dertiend’eeuwsche meester (Thomas van Aqulno) tracht hü niet te bekeeren, maar te overreden, niet mee te sleepen. maar te redeneeren. Het heugt ons zelfs niet, dat wü ooit een frons zün voorhoofd zagen rimpe len; zelden verandert de klaar-nuchtere, rustlg-gebledende uitdrukking van zün iet wat scherpstreng, maar vertrouwenwekkend gezicht. Hoogstens kan er om de hoeken van den vastgesloten mond eens iets van een glimlacht zweemen en kan de wenkbrauw wat nieuwsgieriger opgetrokken worden als een tegenstander iets debiteert. dat den Venlo’schen afgevaardigde büzonder curieus dunkt. Maar verder brengt niemand hem en niets. En ook de leuke gereserveerde humor, waarvan hü enkele malen blük geeft, glijdt achteloos en daardoor steeds büna onopge merkt voorbü” En het blad besluit: „Men heeft opgemerkt, dat Nolens juist op tüd gekomen Is na Schaepman. In derdaad: de zwügende. denkende en werken de peraoonlükheid van den eerste sou kwa- lük gepast hebben tn den tüd onzer poli tieke opstanding. die geestdrift noodlg had. Maar in een tüd van consolidatie ais de onze was Nolens de mem. ZUn heengaan is niet alleen een «waar verlies voor de R K. Staatsparty, maar treft het politieke en sociale leven van ons geheele land."

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 12