ONS BLAD
o
5
‘HET LORENTZMONUMENT
TE ARNHEM
I
1
f
i
I
dit nummer bestaat uit twee bladen
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 212
f40
Een
khuis te
VOORNAAMSTE NIEUWS
Amsterdam
ft
De Waalbrug te Nijmegen
1
'I
JOH. LAUWERS
J
ONS LEVENSPEIL
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAW VERLIES VaI
Doodelijk ongeluk op een
onbewaakten overweg
DERDAG 10 SEPTEMBER 1931
’.SS f750.- f250.- f 125-- f50.-
XÉ RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
'wérl
cid
Onzichtbare
Een spookgeschiedenis te Amsterdam.
Onthulling door Prinses Juliana
een
per-
De Waalbrug te Nijmegen komt es.
1
bet
dat
A
Barometerstand 9 uur vjn.: 7.67 vooruit.
Herinneringen aan Nolens
Huisprelaat van Z. H. den Paus
Het Nuyensfonds
ZIJ komt er
Uitreiking bekroning aan Dr. R. Post
Staten-Generaal
Vereenigde vergadering
het
De Raaf te Karachi
Benzine-belasting en verhooging van in
voerrechten.
Staartloos vliegtuig te Berlijn
aangekomen
De Indië-postvliegtuigen
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 756.
De beide Kamers der Staten-Generaal zijn
in vereenigde vergadering bijeengeroepen in
de Ridderzaal op Dinsdag 115 September des
namiddags te half één.
de
van
Bejaard man met stjn kleinzoon op een on
bewaakten overweg onder de gemeente Wjjk
aan Zee en Duin door den trein vermorzeld.
Mgr. Poels 40 jaar priester. Onder
scheidingen.
O
te
PAYGLOP 3 - ALKMAAR
Scharen Friedrich Herder
Gemeenteraad Amsterdam
ABONNEMENTSPRIJS,
Per kwartaal, voor Alkmaar V-o
Voor buiten Alkmaar Z.S3
Met Geïllustreerd Zondagsblad
j 0.60 booger
„WU danken u voor het werk, dat u ver
richt hebt, en wenschen u geluk met uw
benoeming tot huisprelaat van Zijne Hei
ligheid den Paus".
Bejaard man met zijn kleinzoon door
een electrischen trein vermorzeld
Het bestuur van het Nuyensfonds zal op
Maandag 31 September 1931 In bijzondere
vergadering bijeenkomen te Nijmegen in een
der zalen van het Universiteitsgebouw op het
Keizer Karelpleln 11 des morgens om half
13 teneinde aan Dr. R. Post de bekroning
uit te reiken, welke hem voor zijn boek over
„De Eigenkerken in het Bisdom Utrecht” door
het Nuyensfonds is toegekend.
Tot het bewonen dezer vergadering zijn een
aantal belangstellenden ultgenoodigd.
wezens maken angstige
geluiden
oil verlies van ’n
anderen vinder
In de gisterenmiddag gehouden vergade
ring van den Gemeenteraad te Nijmegen,
werd het voorstel van B en W. om zonder
voorwaarden te bewilligen in de kostenver-
deeling Inzake den bouw van de Waalbn«
met 33 tegen 15 stemmen aangenomen
De aanbesteding voor het eerste werk aan
den dijk bü Lent zal op 17 September
plaats hebben.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels 1.25: elke regel meer 0.25.
RECLAME per regel *-75 voer
<te eerste pagina; voor de bvertre
pagina's f 9 50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bjj vooruitbetaling per plaatsing
f OM per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 0.12
Congressen,* door het Verbond van
Nederlandsche Werkgevers gehouden,.
Mhijnen er toe voorbestemd, den voor
zitter In zijn openingsrede dingen te
doen zeggen, welke om het zacht uit
Ie drukken sociaal niet geheel onaan
vechtbaar zijn en waarover dus nog veel
nagepleit wordt.
Het jongste, te Bergen gehouden con
gres van het Verbond heeft op dezen
regel geen uitzondering gemaakt:
alvorens afscheid te nemen van het
Verbond, heeft de voorzitter, Ir. A. Kalff,
nog van de gelegenheid willen profltee-
ren om als zijn meening te kennen te
geven, dat een der oorzaken van den
huldigen, droevigen ekonomischen toe
stand gelegen is In „het oogenbUk,
waarop en het tempo, waarin de
geldverslindende verbetering van de po
sitie van de arbeidersklasse heeft plaats
gevonden.”
Het levenspeil der arbeidersklasse was
te snel gestegen.
Wij willen niet beweren, dat er hee-
lemaal geen waarheid schuilt in de be
wering, dat betere arbeidsvoorwaarden
bet ekonomlsch leven, de concurrentie
met het buitenland, moellljker hebben
gemaakt, maar als men dAArover valt,
dan moet men ook vallen over „h»>
oogenbUk, waarop en het tempo,
waarin de geldverspillende verbetering
van de positie”der overige maat
schappelijke klassen plaats gevonden
beeft.
De Chr.-Hist. „Nederlander” heeft in
verband met Ir. Kalff’s rede op een
bijzonder gelukkige wijze daaraan her
innerd, en het zal menigeen verheu -
gen, dat de herinnering juist van deze
zijde kwam.
De „Nederlander” schreef:
„Het Is niet enkel de arbeidersklasse,
Wier levenspeil bovenmatig en wonder
snel is gestegen. Deze ervaring geldt voor
alle kringen der maatschappij. Men
verkrijgt een verkeerden blik op den
toestand, door de aandacht gevestigd
te houden enkel op de stijging van het
levenspeil der arbeiders klassa
WH spreken hier niet over de groot
kapitalisten en groot-ondernemers. in
deze kringen is de heer Kalff wellicht
beter bekend dan wij.
Onze waarneming bepaalt sich tot de
dusgenaamde intellectueelen. in dienst
van Overheid, handel en nijverheid en
tot den ondernemenden middenstand in
de stad en op het platteland.
Als ieder, uit dezen kring, die ge
huwde kinderen heeft, den levenstoon in
de gezinnen zijner kinderen, in gedach-
tfe vergelijkt met den levenstoon ten
huize zijner ouders; hoe groot verschil
zal hij kunnen vaststellen.
Letten wij eens op het aantal auto
mobielen, dagelijks parkeerend op onze
pleinen en markten! Raadplegen wjj
eens de lijsten der Nederlandscbe gasten
in Luzern en Lugano!
Er is in dezen algemeenen vooruit
gang iets verblijdends en bemoedigends.
Maar deze verschijnselen bewijzen, dat
men onvolledig is met alleen te gewa
gen van de .geldverslindende verbete
ring van de positie van de arbeiders
klasse". Laten wij niet vergeten, dat er
vroeger in het levenspeil, juist van deze
klasse, enkele verschijnselen waren, die
dringend om verbetering riepen."
Spookhuizen, waarover men in de kranten
leest, hebben meestal de eigenschap, dat sU
ver weg liggen, zoodkï ze moeilijk te be
reiken zijn. Sinds korten tijd echter te ook
Amsterdam in het bezit van sulk een spook
huis, dat reeds een heele buurt in op
schudding heeft gebracht en waaromtrent de
zonderlingste geruchten in de stad de ronde
doen.
De voorvallen, die zich in dat huls af
spelen, zijn wanneer de geruchten inder
daad juist zijn op zichzelf niet zoo bui
tengewoon. doch de geheimzinnige manier
waarop zij plaats vinden is schrikaanjagend
en het behoeft dus geen verwondering te
wekken, dat zich van de buren langzamer
hand een paniekstemming heeft meester ge
maakt. Niet, dat alle buren er van over
tuigd zijn met buitennatuurlijke machten
te doen te hebben, doch de geheimzinnige
voorvallen moeten wel In staat zijn een
eenvoudig mensch kippenvel te bezorgen.
Geloofde men eerst nog met een flauwe
grap van een der bewoners te doen te
hebben, het volslagen mislukken van alle
nasporlngen in die richting en het feit, dat
zelfs de scherpzinnigste naturen er niet In
geslaagd zijn het mysterie van het bewuste
huls tot klaarheid te brengen, heeft de
menschen er gaandeweg van overtuigd, dat
zij hier vooralsnog voor een onoplosbaar
raadsel staan- Naar de Msb. meent, zou zelfs
de politie er niet In geslaagd zijn dit ge
heimzinnige geval op te helderen. Alle na
speuringen zijn te eenenmale mislukt en men
is er niet in geslaagd het ..spook’ te be
trappen bij zijn onrust verwekkend gedoe.
Het eigenaardige van het geval is, dat
niemand ooit het spook In levenden lijve
heeft gezien. Men beeft het alleen gehoord
en de geluiden, die dit geheimzinnige wezen
produceerde, zijn van een geheel andereft.
aard, dan men van een ordinair spook zou
verwachten.
De gebeurtenissen, die den bewonen van
het spookhuis al vele angstige en slapelooze
nachten hebben bezorgd, komen in ’t kort
op het volgende neer.
Op een der etages woont ‘n oude vrouw
en op deze schijnt het spook het vooral ge
munt te hebben. Sinds eenlgen tijd hoort
deze vrouw, wanneer zij zich des avonds ter
ruste begeeft, zonderlinge geluiden. Het Is
alsof Iemand voortdurend met de vlakke
hand op ^n stuk hout slaat. Op zichzelf is
dit natuurlijk nog niet zoo schrikwekkend,
doch het eigenaardige van bet geval Is, dat
deze geluiden eerst beginnen, wanneer de
dame in kwestie steh te bed begeeft. CM-
mlddelltJk vangt het kloppen dan aan en
blijft dan voortduren tot ’s nachts drie uur.
Van vermoeidheid bjj desen eentonlgen ar
beid schijnt het spook dus niet heel veel
last te hebben. Het is uiterst moeilijk na
te gaan waar deze geluiden vandaan komen.
Nu eens lijkt het, alsof zij uit den vloer,
dan weer is het alsof zij uit de zoldering
of de muren komen.
Men begrijpt dat de vrouw al heel spoedig
In een overspannen toestand geraakte en
de buren waarschuwde. De laatsten werden
daarop ookjwykzaam en vernamen *S nachts
duidelijk hetonheilspellende kloppen. Al
heel gauw was het huls In rep en roer. In-
tusschen werd ook de huiselijke vrede ern
stig door het spook bedreigd, want de eene
buur vertrouwde den ander niet en verdacht
hem er van voor spook te spelen.
Beschuldigingen werden over en weer ge-
ult en daar men op deze manier niet veel
Wijzer werd en het spook zich hiervan niets
aantrok en eiken nacht zijn ongewenscht
bezoek herhaalde kwamen de buren tenslotte
overeen een ganschen nacht gezamenlijk door
te brengen, teneinde elkaar en het spook in
de gaten te kunnen houden.
De angstige en opgewonden menschen za
ten des nachts bij elkaar, maar het spook
deed alsof er niets aan de hand was en
zette zijn luguber bedrijf voort.
De bewoners zijn nu van eikaars weder-
zjjdsche onschuld overtuigd, doch hiermede
is het curieuze geval nog geenszins opgelost.
Zij zoeken nu naar een andere oplossing en
de wildste veronderstellingen doen opgeld.
De benedenverdieping van het spookhuis
staat momenteel leeg. Eenlgen fijd Is deze
woning echter bewoond geweest door een
persoon, van wlen men veronderstelde, dat
hij niet geheel en al normaal was. Men
vertelde dan ook zonderlinge verhalen over
hem, voor de waarheid waarvan zij natuur
lijk moeilijk kunnen Instaan. Zoo moet het
o.a. zijn voorgekomen dat, wanneer er kin
deren voor het huis aan het spelen
waren, de bewoner voor het raam verscheen
met een mes in zijn handen, waarmede hij
gebaren maakte alsof hij zich de keel wilde
doorsnijden. Klaarblijkelijk wilde hij den
Het overlijden van Mgr. Prof.
Dr. W. H. Nolens
Het veertigjarig priesterfeest van
Mgr. Poel
De consul van Joego Slavlè te Heerlen, die
ook ter receptie verscheen, mocht den jubi
laris diens benoeming mededeelen tot com
mandeur In de Orde van Sint Sava van Joego
Slavic.
De ?a use lijke Internuntius te ‘s-Graven-
bage Z. Exc. Mgr. L. Schioppa had een tele-
graflachen gelukwensch gezonden, terwijl on
der de brieven er een was van den minister
president Z. Exc. Jhr. mr. Ch. Ruijs de Bee-
renbrouck.
BU de K.LM. is bericht ontvangen dat het
retourvLegtulg Raaf gisteren om 5 uur 50 uit
Jhansl is vertrokken, om 952 te Jodpoer is
**n«ekomen, vandaar om 11 uur 10 is ge-
TT",”! te 15 uur 10 te Karachi is gearrl-
veerd- Aan boord is alles wel.
Ooievaar van Karachi naar Allahabad
▼wrto is bij de KXM. bericht ontvangen
“t het uitgaande postvliegtuig ooievaar gïs-
“«n om 7 uur 33 uit Karachi U vertrokken
ha van 10.49 tot 13 uur 15 "te Jodpoer te
J* 7n doorgebracht om 17 uur te Allahabad
Mand. Aan boord te alles weL
Afsc’ eidsfeest in het Missiehuis
te DriehuisVelsen
Klaarblijkelijk wilde hij den
kinderen daarmede te verstaan geven, wat
him wachtte wanneer zij zich niet verwij
derden en voor het huis bleven spelen.
Onlangs Is deze man echter vertrokken
en nu schijnen sommige buren verband te
willen leggen tusschen de spookachtige ge
luiden, welke hun nachtrust verstoren en het
zonderlinge gedrag van den vortgen bewnoer.
Natuurlijk is een en ander nogal aan twij
fel onderhevig en wij deelen het dan ook
met de noodlge reserve mee. Wij zijn echter
benieuwd naar de ontknooplng van deze
griezelige historie.
De onthulling.
De onthulling, die na deze rede volgde,
geschiedde door H. K. H. Prinses Juliana.
Nadat dr. de Visser baar de trappen van
ttei* monument had opgeleid, trok de Prin
sen door middel van koord het witte doek
van bet beeld af. Langzaam vertoonde zich
het levensgroote beeld van den natuurkun
dige dat in brons uitgevoerd buitengewoon
mooi tegen den lichten zandsteenen achter
grond afsteekt. (Het geheel werd ontwor
pen en uitgevoerd door den beeldhouwer
Wendkebach.)
Onderwijl speelde de A. O. V. twee cou
pletten van het Wilhelmus, terwijl alle aan
wezigen zich van hunne zetels verhieven.
Terstond hierna legde de Prinses namens
H.M. de Koningin een grooten krans aan
de voeten van het monument neer, terwijl
zij een oogenbUk stilzwijgend het beeld aan
schouwde.
Terwijl de Prinses zich naar haar zit
plaats terug begaf, werden kransen gelegd
namens het Lorentz-comlté door Dr.
Visser, namens het gemeentebestuur
Arnhem door burgemeester De Monchy,
een krans van den Senaat van de Univer-
sltelt te Lelden en een van het Lorentz-
lyceum te Eindhoven.
Nadat het kinderkoor zich weer had doen
hooren, was het woord aan prof. dr. A. D.
Fokker.
De „SUUhalte” overeenkomst geteekend.
1
Voor het Oostenrjjkscbe Bondspresldent-
schap is. Miklaa candidaat gesteld.
Brieven en telegrammen van
rouwbeklag.
Zooals te begrijpen is, werden na
overlijden van Mgr. Prof. Dr. W. H. No
lens taüooze bewijzen van deelneming ont
vangen. Enkele, van wereldlijke en geeste
lijke overheden werden reeds gepubliceerd.
Daar kunnen nog bijgevoegd worden brie
ven of telegrammen van rouwbeklag van
H M. de Konlngln-Moeder, van H. K. H.
Prinses Juliana, van de voorzitters der
Eerste en Tweede Kamer, den directeur
van het Kabinet der Koningin, van Mgr
L. Schrijnen en Mgr. A. F- Diepen, van de
besturen van verschillende Kamerfracties,
van Ministers van Staat, o.a van den heer
Coljjn uit Genève en den heer Idenburg uit
Nauheim, van den directeur van het IM.
Arbeidsbureau te Genève, Albert Thomas,
van Sir Butler uit New-York enz. enz.
Van Z.&n Kardinaal Van Rossom werd
uit Brunnen (Zwitserland) bet volgende te
legram ontvangen: „Innig deelnemend in
onherstelbaar verlies voor Katholiek Ne
derland blijven wjj den grooten doode in
OU» SBbKfcD QCHtenkCIU"
De „Nederlander” had nog veel meer
symptomen van de snelle levenspell-
•Ujglng In andere dan arbeidersgezinnen
kunnen opsommen, en daarbij mag
toch vooral niet vergeten worden (de
.Nederlander" drukt zich daaromtrent
wel zeer parlementair uit!), dat
er bij den arbeider een veel grootere,
van eeuwen her dateerende achter
stand in te halen was dan in welke
andere maatschappelijke klasse ook.
De stijging van het levenspeil mocht
ja, moest! dus voor den arbeider
▼oei sneller geschieden dan b.v. voor
den ambtenaar, den intellectueel, den
Middenstander.
Er bleven natuurlijk uitzonderingsge
vallen, dat ambtenaren, Intellectueelen
en middenstanders méér reden tot kla-
C*n hebben en hadden dan arbeiders,
Maar niemand zal durven ontkennen,
<t*t de positie der arbeidersgezinnen
het eerst en het meest voor verbetering
in aanmerking moest komen.
Dit heeft Ir. Kalff In zijn rede blijk
baar vergeten. En dit zal door talloos
▼ele werkgevers vergeten zijn en In de
toekomst nog vergeten worden.
Maar deze vergeetachtigheid ontslaat
°ns niet van den plicht, deze vereffening
é«ner historische rekening een daad
van eenvoudige rechtvaardigheid in
acht te nemen.
Gisteren heeft Mgr. dr. H. Poels te Heerlen
onder enorme belangstelling zijn veertigjarig
priesterfeest herdacht. Honderden en hon
derden hebben van de hun op een receptie
geboden gelegenheid gebruik gemaakt om den
Doctor hunne gelukwenschen aan te bieden.
De belde kamers van den jubilaris waar dezs
receptie werd gehouden, waren In een bloe
mentuin hersciiapen.
Onder de aanwezigen waren Mgr. dr. B.
Eras, procurator van het Nederlandsch Epis
copaat te Rome, Z. H. Exc. Mgr. E. Leboudle,
de Commissaris der Koningin in Limburg;
de Zeereerw. heer Th. van der Marck, secre
taris van het bisdom Roermond, de oud-ml-
nisters Bongaerx, Könlg en Waszink, de
directeur van Rolduc de Hcogeerw. heer A.
v. d. Venne, prof. dr. Feron van het Groot
seminarie te Roermond, prof. Tromp van de
Gregoriana te Rome, de dekens van vele de
kenaten In Limburg, burgemeesters van tal
van gemeenten, vertegenwoordigers van
Staats- particuliere ^jnen en andere lr^
dustrieele ondernemingen en van tal va^k
organisaties en Instell.ngen waarmede de ju^wv
bilaris d.rect of Indirect In betrekking staat.
Zoo van den Limburgschen R. K. Werklie
den bond, het volledig bestuur van het R. K.
Werklieden Verbond te Utrecht, vertegen
woordigers van den R. K. bond van technici,
den R. K. boiid voor groote gesinnen, den
kring Limburg der R. K. journallstenvereenl-
gmg. den Limburgschen R. K. land- en tuin
bouwbond, den R. K. Middenstandsbond, het
Algemeen Mljnwerkersfonds en verder van
vele R. K. vakbonden. Nog zagen w(j mr. C.
Jansen de Limpens, voorzitter der R. K.
Statenfractie en het Tweede Kamerlid M.
van Poll, alsook zeer vele geestelijken uit
gansch de mijnstreek.
Eer. attentie, die dcor den jubilaris op hoo-
gen pr<;s werd gesteld was het bedoek van
den geneesheer-dlrecteur van het St. Jozef-
ziekenhuis te Heerlen dr. Crobach, die verge
zeld was van twee patiënten van Iedere af-
deellng met de verpleegsters, die prachtige
bloemen aanboden.
Onder de honderden telegrammen Wws er
een van Z- H. Exc. Mgr. L. Schr^nen, bis-
schop van Roermond, dat als volgt luidde:
De door den vliegtuigbouwer Alexander-Lip-
pisch, den leider van het laboratorium van de
Rhoen-Rossitten-Maatschapplj, gebouwde
staartlooze machine, kwam gistermiddag op
het vliegveld te Berlijn aan. Het vliegtuig
werd bestuurd door den zellvlieger Groenhof!
en zal eenlge dagen te Berlijn blijven. Het
nieuwe type vliegtuig is tijdens verscheidene
proefvluchten uitstekend bevallen. In het bij
zonder was men te spreken over de vllec-
elgenschappen van he kleine machine zij
heeft een spanwijdte van 13 meter in vw-
houding met andere constructies. Helaas is
echter de vlucht van de wasserkuppe, waar
het toestel gebouwd is, naar Berlijn niet zon
der strubbelingen gegaan, daar de 38 P. K.
Bristol-Cherubmotor tijdens de reis defect
geraakte, waardoor Dinsdag In de nabijheid
van Coelhen en later In den loop van Woens
dag In de nabijheid van Ludwigsfelde een
noodlanding moest worden gemaakt.
hier In de Kamer, Monseigneur?....
eenlge oogenbllkken van nadenken
het antwoord, dat wel niemand van
voorzicht.'gen poll: leus sou verwacht-
hébben, luimig, en natuurlijk zónder eenlge
kwade bedoellAg: Neen, Juffrouwtje, dai
gaat beelemaal niet: Kamerleden zijn net
kleine kinderen, je kan ’as geen oogenbUk
aUeen Jatenl”
In ons nummer van 3 September deel
den wij mede, dat op Zondag 13 September
van het Missiehuis te Driehuls-Velsen uit
elf paters en twee broeders, allen missio
narissen van het H. Hart van de Nederland-
sche provincie, naar de missie zullen wor
den uitgezonden en aldaar op dien dag om
half 12 's morgens een plechtig afschelds-
lof zal worden gecelebreerd.
WH deelden daarbij tevens mede, dat te
gen 1 uur In den namiddag de plechtige
uittocht der missionarissen zal plaats
hebben.
Naar ons echter nader te medegedeeld,
zal dese uittocht niet 's avonds te 7 uur,
jjggjj *8 mWriMi te 1 wk plMU IkMsl
Onder dit opschrift schrijft J. M. de F. In
,De VrHheld
n. kom van mijn ZondagmorgenwandeUng
terug en heb Nolens gemist. ElgenlUk was
dat al eenlge weken zoo. Zeker buitenslands
voor een of andere gewlch Ige international?
bijeenkomst, was mijn veronderstelling. Tot
de krant, nu eenlge weken geleden, het be
richt bracht van zijn ziekte.
Notens op den Noordzee-boulevard te
Schevenlngen I Hoe dikwijls werd hij daar
gezien. Het scheen wel, dat zijn hart, als van
zoovelen, naar de zee trok. Eiken Zondag
ochtend, wanneer hH al hans in Den Haag
was, kon men hem daar vinden. Bedaard en
rustig kuierde hU den Boulevard op en neer
Bijna altUd in zHn eentje, bijna altUd -n
dezelfde houding: de handen op den rug
met daarin zijn trouwen wandelstok. Dikwijls
bleef hH even staan en tuurde naar den ver
ren horizon of naar de zee. trok de schouders
op en haalde diep de kostelUke zeelucht in.
Menigmaal zet e hij zich op een bank m
genoot zoo van de oneindigheid voor hem.
Komisch was het soms om het te zien:
Nolens op den hoek van het bankje en naaot
hem, den grootsten politicus van Nederland,
een paar keuvelende kinderen, waarnaar hij
wellicht stilletjes zat te luisteren.
In de dagen van het eerste ministerie
Ruys, toen de tijden moeilijk waren, lieten
de staatszaken hem zelfs op zijn Zondagsche
wandelingen niet met rust. Dan verscheen
vaak de eerste minister op het tooneel en
formateur en premier wandelden samen op
Wie weet welke gewichtige adviezen de laat
ste dan van zbn grooten leider ontving!
Nolens, de voorzichtige, de gsslo ene, de
«rikkende en wegende, de man met de veie
wachters vobr zijn lippen, de stroeve, zoo
werd hij immer geteekend. Was hij inder
daad zoo? Geheel en al zeker niet. Wij be
waren herinneringen aan hem. zij het dan
ook geen persoonlijke, die een geheel anderen
kant van zijn karakter laten zien. Herinne
ringen aan een vriendelljken ouden heer, die
den luim bezat van den vrooliJken Limbur
ger.
Een jong teekenaresje had hij verlof gege
ven hem te zijnen huize te lekkenen. Toen
de schets was gemaakt, leidde de groote
«teotjanen haar door zUn woning om haar
al zijn mooie dingen te laten zien. Eerst zijn
portret, geschilderd door van Wely. Een re
productie daarvan werd vriéndelijk cadeau
gedaan. Toen zijn zilver, allemaal geschen
ken. zoo vertelde hij. erbij voegende: 1 Is wel
mooi, maar wat heb ik er eigenlijk aan. ik
gebruik het nooit. Zoo was het ook met zijn
tuin. Dien heb ik dertig jaar geleden laten
««nleggen zei hU en toen lachend: Maar Ik
kom er nooit In. Ook de van hem gemaakte
oaricaturen kwamen voor den dag. Het
meest vermaakte hem de plaat, waarop hb
werd voorgesteld als de man met de poppen-
kast.
Het had heel wat voeten in de aarde ge
had. eer het halve uur, noodig om zijn por
tret te schetsen, was gevonden. De afspraak
was in de Tweede Kamer gemaakt
Kan het Maandag niet Monseigneur? had
het teekenaresje gevraagd, dan is er toch
geen Kamerzitting.
Neen, neen, dat gaat niet, was het ant
woord. Maandag moet Ik naar Schevenlngen
om een luchtje te scheppen.
Dan
Na
kwam
den
Gistermiddag is in het part Sonsbeek te
Arnhem het monument ter nagedachtenis
aan Prof. Lorentz onthuld. De belangstelling
van publiek en Autoriteiten was buitenge
woon groot.
Te drie Uur arriveerde de bof-auto aan den
hoofdingang van het park Sonsbeek, waar H.
K- H. Prinses Juliana ontvangen werd door
den vnorzRter en eenlge leden van het natio
naal Lorentz-comlté. H. K. H. was vergezeld
van freule Bentinck en baron Baud.
Het booge gezelschap begaf sich hierna
naar de éere-tribune, welke voor bet monu
ment, waarvan het borstbeeld van den groo
ten Arnhemmer door een wit laken was be
dekt, was opgèeteld.
Onder de zeer talrijke autoriteiten merkten
we o*n. op den Commissaris der Koningin
In Gelderland mr. 8. Baron van Heemstra,
den voorzitter der Tweede Kamer mr. J. R
H. van Schalk, den burgemeester van Arn
hem mr. 8. J. R. de Monchy, leden van
Gedeputeerde Staten, Prov. Staten en van
het gemeentebestuur van Arnhem, leden van
de rechterlijke macht, den gamizoens-com-
mandant en den commandant der He divisie,
de rectores magnlflci der verschillende unl-
verslteiten. benevens de presldent-curatoren
en de secretarissen van het college van cu
ratoren der unlversltelten, de praeses en ab-
attls der natuurkundige faculteit en tenslotte
véle leden van het uitvoerend comité, waar
onder Z.Scc. Dr. J. Th. de Visser, voorzitter,
mr. dr. F. A. C. graaf van Lynden, vlce-
voorzltter en mr. J. A. G. baron De Vos van
Steenwijk, kecretaris-pennlngmeester. Boven
dien merkten we op de familie van wijlen
péof. Lorentz, behalve de weduwe, die door
ziekte verhinderd was.
Terwijl Prinses Juliana en Haar gevolg
zich naar de eere-tribune begaf, zongen een
800-tal schoolkinderen, onder leiding van
Peter Frequin de eerste twee coupletten van
het Wilhelmus. De Arnhemsche Orkestver
eniging onder leiding van haar dirigent
Martin Spanjaard, bracht hierop de Plet
Hiein-Rhapsodle van Peter van Anrooy ten
gehoore.
Hierna plaatste dr. J. Th. de Visser, oiid-
minlster van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, voorzitter van het Nationaal Lo-
rentz-camlté, zich voor de microfoon en
sprak zijn rede uit.
Onder voorzitterschap van burgemeester
W. de Vlugt kwam de Amsterdamsche raad
Woensdagmiddag bijeen. De agenda bevatte
om. mededeellng van de werkzaamheden
onder de leden van het College van Burge
meester en wethouders. Over de samenvoe
ging van de dienst van P. W. en volkshuis
vesting voorheen verdeeld tusschen twee wet
houders, thans onder een wethouder R. de
Miranda, 8. D. A. P. zijn door verschillende
raadsleden discussies gevoerd. De heeren
Bolssevaln en J. ter Haar, dienden een motie
in, waarbij de raad de meening uitsprak, dat
de toestand, zooals hjj tot dusver was, waarbij
de diensten afzonderlijk waren, meer In het
belang der gemeente was. Deze motie werd
verworpen met .28 tegen 13 stemmen. Beslo
ten werd voor deze twee diensten, een com
missie van bijstand in te stellen, en deze uit
te breiden tot acht leden. De heer Romme
(R. K.) merkte op dat wethouder Polak de
zeer moeilijke portefeuille van financiën op
zich had genomen. HIJ sprak den wensch uit
dat het dezen wethouder gegeven zoude zijn
deze zware taak tot volie tevredenheid te mo
gen vervullen, om In de komende periode den
goeden naam. dien Amsterdam In financieel
opzicht bezit te behouden. Vervolgens vonden
do benoemingen plaats der verschillende
Gistermiddag heeft op den onbewaakten
overweg, nabij den PruimendUk. onder de
gemeente Wjjk aan Duin, een vreeselUk
ongeluk plaats gehad.
De 73-jarige Johannes Dekker, wonende
aan den Galgenweg te Wijk aan Duin, had
In de omgeving van den spoorweg Beverwijk-
Ultgeest wat konijnenvoeder verzameld. Hij
was in gezelschap van zijn 8-jarig klein
zoontje Joh. Tromp, wonende in de Nico
Scholtenstraat te Beverwijk.
Omstreeks vier uur passeerden sU met
een bakfiets den onbewaakten overweg,
waarbij rij waarschijnlijk te laat bemerkt
hebben, dat een electrlsche trein, welke om
355 van Beverwijk naar Uitgeest vertrekt,
in aantocht was.
Deze trein, die slechts uit twee wagens
bestond, reed met volte snelheid op
voertuig, dat door D. bestuurd werd, In
en versplinterde het totaal. Het kleinzoon
tje, dat In den bak had plaats genomen,
werd onder den trein vermorzeld. terwijl
zijn grootvader nog een heel eind meegesleurd
werd, vóór de trein tot stilstand was ge
bracht. Belden waren onmlddelljjk dood.
Op het geluld van den hevlgen slag snel
den personen tce, die In de omgeving werk
zaam waren. Er kon echter geen hulp meer
verschaft worden.
OmnlddellUk werden de Inspectie van de
Hjn en den chef van het station Beverwijk
gewaarschuwd, terwijl ook gemeente-pohtle
en marechaussee spoedig ter plaatse waren.
Ook dr. Bom Jr„ uit Beverwijk, was zeer
spoedig op de plaats van het ongeluk aan
wezig, doch hij behoefde helaas geen hulp
meer te verleenen.
Het jongetje was deerlijk verminkt. Het
hoofd was van de romp gescheiden en moest
spoorweg kruist,
Hjk van D. was
ongevallen verzekerd f 3000.-
Rede van prof. Fokker.
Spr. verklaarde in de eerste plaats uiting
te willen geven aan den eerbied en de
toegenegenheid, welke alle natuurkundigen
prof. Lorentz heoben toegedragen. On
kreukbaar, rechtschapen, genoot hU onbe
twist naast het wetenschappelijk, een
soonllJk en zedeljjk gezag, wat tot uiting
kwam oa. bU de viering van zijn gouden
doctoraat.
Lorentz’ werk vult een overgangsperiode,
hij voltooide de natuurkunde der 19e eeuw
en bereidde die van onze eeuw voor. De
menschheld behoeft voor haar ontwikkeling
den eenling en bU wijlen Lorentz culmineert
zfl in de gestalte harer eenlingen, zonder
dat nochtans de eenling beteekenls heeft
bulten de menschheld en haar eeuwige aspi
raties naar de waarheid. Aldus, zegt spr.,
willen wij I-orentz- werk zien als een mo
ment in de verwezenlijking van een men-
schelijk verlangen, de werkelijkheid te tee-
ren kennen en hare manifeste wonderen te
verstaan.
Spr. deed uitkomen, dat het niet deze of
die vondst op zichzelf Is, maar het geheel
van zijn werk, dat Lorentz groot heeft ge
maakt.
Wars van gepraat met woorden of ge-
niaaldoenerij. vinden wij hem altijd ver
vuld van een zin voor de werkelijkheid der
natuur, zooals men die by Huygens aan
treft en van een voorliefde om zich van
de bescheiden en eenvoudigste middelen te
bedienen, zooals hij dat In Fresnel waar
deerde! De zakelijkheid en eenvoud maak
ten hem den ongeëvenaarden leider der
Solvay-congressen.
Nu wij, vervolgde spr., door de plaatsing
van dit gedenkteeken nageslachten ult-
noodlgen terug te denken aan de figuur, die
wH gekend, bewonderd en bemind hebben,
past het, onzerzijds indachtig te zijn aan
de groote geesten, die hem zyn voorgegaan,
aan Huygens, Fresnel en Maxwell en te
wijzen naar de nog levende mannen, wier
werk evenwijdig liep m-t het zyne, als dat
van Planck, of het zUne voortaetten, als dat
van Einstein en van Bohr. De natuurkunde,
die Lorentz als leider heeft gediend, is groo-
ter dan zijn levenstijd. Is grooter dan zijn
land. Daarom ziet gij de beeltenissen der
genoemde natuurkundigen op den achter
grond om hem heen. Tot het eerste drietal
ging Lorentz’ bewondering en liefde uit.
Het tweede drietal ziet naar hem op, als
naar een leermeester, op wiens werk het
hunne voortbouwt WU allen scharen ons
in bewogenheid achter hun bewondering en
hun eerbied.
Het kinderkoor zong daarop een tiental
liederen oa. „Naar Zee” en „Naar bul
ten.”
Hierna sprak de burgemeester van Arn
hem, Mr. 8. J. R. de Monchy. die om her
innerde aan Loientz’ Amsterdamschen tijd
en uiteenzette hoe het nationaal comité tot
stand kwam.
Tenslotte nam spreker namens de ge
meente Arnhem het monument In beheer en
onderhoud over met èe plechtige verzekering
dat de stad Arnhem deze herinnering In
steen en brons aan den grootsten van haar
zonen voor immer met trouwe zorg zal be
waren.
Na de rede van den burgemeester van
Arnhem bracht het kinderkoor het „Wien
Neerlandsch Bloed” ten gehoore.
Na de plechtigheid begaven de genoodlg-
den zich naer hotel Sonsbeek waar de ge
meente Arnhem een thee aanbood.
Omstreeks 5 uur vertrok Prinses Juliana
per hofauto wederom naar het Loo, hartelUk
toegejuicht door een groote menigte, die zich
in de lanen van het park Sonsbeek en den
Apeldoornschen weg had opgestel.
---
BUREAU: HOF ALKMAAR
Telefoon: Administratie N4. 433
Redartte No. 633
later uit een sloot, welke den
worden opgehaald. Ook het
zwaar verminkt.
Nadat door den politie-fotograaf opnamen
waren gemaakt, werden de IHken per auto
naar de begraafplaats te wyk aan Duin
overgebracht.
De trein vertrok met 30 minuten vertra
ging naar Uitgeest.
De bestuurder van den trein was diep
onder den Indruk van bet droevig gebeuren.
Het uitzicht nabij den spoorweg te naar
belde zijden zeer goed, zoodat het onbegrij
pelijk schijnt, dat de slachtoffers den trein
niet hebben zien naderen.
Naar wij vernemen aal de teraardebestel-
Ipg der slachtotfers aa. Zaterdag plaats
