s
n
I
T
L
R
IN
aen
N
N
D
DE „PUTSCH” DER HEIMWEHREN
IN BOVEN-STIERMARKEN
f
10
rWEEDEBLAD
BLADZ»
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1931
INGEZONDEN
PROVINCIAAL NIEUWS
BINNENLANDSCH nieuws
KERKNIEUWS
GEMENGD NIEUWS
ER
MARKTNIEUWS
m
;G
Ier
VOLENDAM
Wijziging lager-onderwijs-
wet 1920
UITGEEST
MEDEMBLIK
KROMMENIE
HOORN
Nagekomen Kerkbericht
TWISK
ASSENDELFT
OUDORP
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
(Verrotg tmi Pagina I)
van
Hoe he< tekort gedekt wordt
in-
Gedeeltelijk gecorrigeerd.)
derwaarts
Naar Heilob
340 Heitnwehrlieden gearresteerd
Alkmaar.
Afscheid van Missionarissen
Mosr poiitie-agenten dan demonsraaten
I dooden, 13 gewonden
van Th.
4 personen bij brand omgekomen
3 hunner overnachtten in een schuur
M.
van
M. Meijer, overleden te Alkmaar.
AAI
Tragisch sterfgeval
In-
Consnl na arrestatie overleden
geen
ver-
Door een locomotief gegrepen
het H
Gestrafte plagerij
Zr.
Milicien door een paard verwond.
-1 '0: i-em
Kg., Slaboooea i 1.79—3 per 15 Kg.
sf
A
op het Priesterkoor, gaven de
aan
Een kort, maar plechtig
Een Coi
tegen
De voorstellen der commiseie-
Rutgers overgenomen
Ernstige ongevallen bij
automobielrennen
De financieele plannen
de Regeering
LA*
itles
Een ontroerende plechtigheid in het Missie
huis te Driehuis.
als
terreur
worden.
eenige
langer
Verloting De commissie van de kinder
feesten alhier heeft een loterij uitgeschreven,
ten bate van die feesten.
Verschillende aardige prijzen zijn beschik
baar gesteld.
Lagere Landbouwschool. Voor den nieuwen
cursus van de Landbouwschool hebben zich
opgegeven 21 leerlingen. De lessen zün weder
aangevangen met In vier klassen 75 leer
lingen.
Belasting op billards De afdeeling For
merend van den Ned. Bond van Kofflehuls-
Restauranthouders en Slü'.ers, heeft aan den’
raad dezer gemeente een adres verzonden,
waarin gevraagd wordt de personeele belas
ting op billards af te schaffen, een en ander
in verband met de minder gunstige econo
mische toestanden. Waaronder ook het café-
houdersbedryf te lijden heeft.
tv.
4t-
nt.
tet
wijze,
belde
’t
ld.
ert
lat
kt
er.
en
ed
ik.
>st
at.
r
3
Bazar De gem. Zangver. „Joh. J. H.
Verhust" heeft bet voornemen van 21 tot en
met 25 October as. een ha sar te houden In
de concertzaal van de Ver. Blikfabrieken
alhier. De baten hiervoor zullen worden aan
gewend ter bestrijding in de kosten van de
uitvoering van een Oratorium, dat het vol
gend jaar, bjj gelegenheid van het 65-jarig
bestaan der vereeniging zal worden Uitge
voerd.
Bij den landbouwer Jankowski te Pleschen
(Oost-Pruisen) brandde een schuur met den
geheelen oogst van dit jaar en de stal met
al het vee af. Tijdens de opruimingswerk
zaamheden werden onder de pulnhoopen de
lijken gevonden van twee vrouwen cn een
man. die in de schuur hadden overnacht.
Bovendien is een knecht, die poogde nog
iets te redden, in het vuur omgekomen.
Burg- Stand. Geboren: Hendrik. 1
Elzinga en van D. van der Heijde.
Johannes, z. van A. Vennik en van C. Ver-
duln.
Gehuwd: A. F. Mcegdes en W.
Tunen.
Overleden: D. Schllp. 29 jaar. gehuwd met
XjC Moilar tx» Alkmaar
Vereeniging „Koninginnedag”. Door een
aantal heeren uit de burgerij is het initiatief
genomen, om te komen tot oprichting eener
vereeniging. welke zich ten doel stelt, t fees
telijk herdenken onzerrnatlonale feestdagen
hier ter plaatse In den loop dezer week heeft
de eventueele oprichtingsvergadering plaats.
Concert „Onderlinge Oefening.” Dinsdag
15 Sept. as., geeft bovengenoemd fanfare
corps een concert, 's avonds te 8 uur in de
muziektent bij Velzeboer.
>tnmunistische demonstratie
Maatschappelijken steun
Beursplein
in totaal
nog vier ruiters en 20 agenten met 1 inspec
teur aanwezig waren. Totaal was de politie
vertegenwoordigd door 122 man. dus voor
lederen demonstrant ruim 1 politie
beambte. De communisten hebben maar
niet verder aan relletjes maken gedacht.
Hoe zij voorbereid en geleid werd
De omwentelinèspo&inè verijdeld
Burg. Stand Geboren: Teade, z. van W.
Tabak en J. Douma. Johanna Wilhelmina
Christine, d van A. L. de Krujjff en J. W. J.
van der Hagen.
Getrouwd: L. v. Gelder en M L. Engbe-
rlnk.
Overleden: A. H. van Emden, TO jaar, on
gehuwd. D. Mus, 80 jaar. wedn. van G. de
Jong. M J. de Boer, 74 jaar, weduwe van
S. Thjjsma.
vraag, at aan dit hoofd het onderwijs In een
klasse moet worden opgedragen, behoort z.L
de wetgever zich geen partij te stellen; bet
betreft bier een zaak, die aan het besturen
der schooi, c.q. aan het gemeentebestuur
moet worden overgelaten.
Rest nog de datum van het in werking
treden van de wijzigingswet, welken de mi
nister een half jaar heeft verschoven, en
dus op 1 Juli 1932 heeft gesteld, overtuigd
dat het niet doenlijk zal zijn de wet reeds
vóór 1 Januari in het Staatsblad te krijgen.
„De Hanse” Naar wij vernemen hebben
zich voor den aa. wtntercursus van ..De
Hanze" niet minder dan 65 personen aan
gemeld.
op den
Lot en
BU de autorennen te Pont A Marq is een
auto op de toeschouwers Ingereden. Drie per
sonen zijn gedood. Dertien ten deele zwaar
gewond Bij dezelfde wedstrijden heeft nog
een ongeluk plaats gehad, toen een der race
wagens stopte om benzine in te nemen. Een
andere wagen, die nog aan de race deelnam,
reed op den stllstaanden wagen in. Deze
geraakte in brand. De bestuurder werd zoo
ernstig gewond, dat hij later aan de gevolgen
is overleden.
De milicien C. van het 2e Esk. 1ste Half
Reg. Huz. te Amersfoort was in de paarden
stallen van de Oavallertekazerae en had de
aardigheid een paard van luitenant K. brood
voor te houden en dit weer terug te trekken.
Toen hij ongeveer een uur later weer in de
nabijheid kwam van bet dier was de soldaat
de aardigheid wellicht vergeten, bet paard
Ons Noorden verneemt nader, dat de
voerrechten, welke op de benzine geheven
zullen worden (de minister spreekt met op
zet niet van een benzine-belasting of accijns
ongeveer 3 cent per liter zullen bedragen en
geheven worden bij het opslaan hier te lande.
Er zal een overgangsperiode van
maanden worden toegestaan, maar
niet.
Met dezen maatregel en d verhooglng van
de Invoerrechten, welke samen büna 50 mil-
lloen per jaar zullen opbrengen, hoopt de
minister zijn begroeting over 1932 sluitend
te maken, plus eenige millioenen uit enkele
reservepot jes.
Deze invoerrechten op benzine zullen ech
ter een tijdelijk karakter hebben en worden
dan ook slechts voor den tijd van drie jaar
voorgesteld.
tigd.
Te Weenen Is de geheele politie geconsig
neerd. Overal heerscht rust. Ook in Tirol
is alles rustig gebleven. De Tiroolsche Heim-
*etirlekler Dr. Steidle werd zelf verrast door
de actie van Dr. Pfriemer. Dr. Steidle ver
klaarde met beslistheid niets uitstaande te
hebben met de „putsch"-poglng van Dr.
Pfriemer.
Het bestuur van de Oostenrijksche natio
naal socialistische arbeiderspartij heeft even
eens een manifest uitgegeven, waarin ver
klaard wordt, dat zij niets uitstaande heeft
®et deze actie.
Nader wordt gemeld, dat in Stiermarken
vier Heimwehrlelders zijn gearresteerd.
De groep Pfriemer
De groep Pfriemer is dat deel van de Hei-
•natschutz, dat vroeger onder leiding van
TOret Starhemberg heeft gestaan. Zooals be-
*end, heeft Starhemberg zich wegens per-
“onlijke aangelegenheden teruggetrokken en
de leiding afgestaan aan Dr. Pfriemer. De
invloedsfeer van deze Heimatgroep strekte
kh21 in hoofdzaak uit tot Stiermarken, Bo-
J*n Oostenrijk en Salzburg. Toevallig ver
blijft Dr. Seipel thans te Kremsmlnster in
de buurt van Kirchdorf.
Voor zoover uit de verschillende geruchten
“lijkt, is het nergens tot bloedvergieten ge-
kotnen. Te Kapfenberg bij Weenen evenwel
heeft een bloedige botsing plaats gehad tus-
kchen Helmwehr-mannen en de plaatselijke
Rndarmerle. De Helmwehrmenschen tracht-
y het plaatselijke arbeidershuls te bestor-
DwWj werd een arbeider gedood, drie
AMSTERDAM 14 September 1931. Vee
markt. Ter veemarkt waren heden aange
voerd 647 vette koelen, waarvan de prijzen
waren: le kwaliteit 038—0*1, 2de kwaliteit
0.74036, 3e kwaliteit 0.640.72, mindere
soorten 0500.60 per K.G. slachtgewlcht, 140
Melk- en Kalfkoeien 240—340 per stuk. 167
3de kwaliteit 0.480.58 per KG. levend ge
wicht. 25 nuchtere kalveren 814 per stuk,
106 Schapen 46—51 per stuk, 930 Varkens.
Vleeech varkens wegende van 90—110 K. G.
052—0.53, Zware varkens 031—032, Vette
varkens 0.48—030 per K.G. slachtgewlcht.
Aan bet abattoir zijn heden aangevoerd 9
wagons geslachte runderen uit Denemarken.
ALKMAAR, 14 September 1931. Veemarkt.
Aanvoer 105 Vette koelen 180—370 per stuk,
handel stug. 6 Vette kalveren 50—106 p. st„
Vette kalveren p. K.G. 0.751.—23 Nuch
tere kalv. slacht, per stuk 10—30, 332 Vette
Varkens zware p. Ned. pond 0.43—0.48, Zou
ters per Ned. pond 0.36, handel vlug.
BROEK OP LANGENDIJK, 13 September.
Aanvoer 5000 Kg. Aardappelen: Schotsche
Muizen f 7—730; Eigenheimers f 5.20; Drie
lingen f 7.20—730; 150 Kg. Wortelen. Kleine
Wortelen f 130; 8800 stuks Bloemkool 1ste
soort f 9—1230; 2de soort f 0.80—1 80 35000
Kg. Roode kool f 0.60—1.40; 15000 Kg. Gele
kool f 0.70—1 30; 56000 Kg. Witte kool f 0.60
—090 5200 Kg Uien: f 2.70—330; Drielin
gen f 1.60—1.70; Nep f 530—590: 900 Kg.
Slaboonen f 14.30—24.50 2200 Kg. Bieten
f 130—2.
NOORD-SCHARWOUDE, 14 Sept. Aard-
appelen 3600 K.G. Schotsche Muizen 3.50, Gr.
Schotsche Muizen 630; Due of York 430;
Drielingen 730. 13.400 K.G». Roode kool 0 60
1.30. De Gele kool was onverkoopbaar. 21.000
KG. Witte kool 0.70—0.90; 1300 K.G. Uien:
gele 3 40, gele drielingen 1.70, gele nep 5.70,
75 K.G. sperciebooi n 19.1990. 500 K.G.
Kroten 1.80—230.
Voor den ikhoud ran de*e rubriek ttelt
Ae Redactie zich niet aantprakelijk
Gea«hte redactie.
Ik kan een letterzetter veel vergeven,
gezien den inspannenden arbeid, welken hij
verricht, en ik vind het dan ook niet ei”
wanneer hij een a of een e of een n te ve<
of te weinig zet. Maar dat hij. In mijn ar
tikel varna Zaterdagavond over het nieuwe
klooster Her Eerw. Zusters Karmelltessen
in Egmond aan den Hoef, my laat zeggen,
dat Paus Sixtus V in 1853 leefde, dat kan
er niet mee door; dat kost mij mijn goeden
naam. In mijn geschreven artikel staat dan
ook het jaartal 1587, zooals het zijn moet.
Vertrouwende, dat UEd. deze rectificatie
een zichtbaar plaatsje in uw geacht blad
zal geven, en aldus van mijn naam zal
redden wat er van te redden valt, teeken
ik, vol vergevingsgezindheid Jegens den met
eeuwen goochelenden letterzetter.
Hoogachtend.
JAC. BOELE, rector.
Zaterdagavond laat is de 40-jarige rnon-
tagewerker P. Borst uit de Catharinastraat
te Rotterdam op een donker gedeelte van
het emplacement Delftsche Poort tusschen
twee rangeerende locomotieven geraakt en
overreden. Het linkerbeen werd hem geheel
afgereden. De man is Zondagmorgen in het
ziekenhuis Coolsingel overleden. Het slacht
offer laat een vrouw met acht kinderen
achter.
echter niet. Plotseling draaide het beest zich
om en beet den milicien een stuk van zijn
onderlip af. Na voorlooplg ter plaatse ver
bonden te zijn, werd het slachtoffer naar
het Militair Hospitaal te Amersfoort en la
ter naar Utrecht overgebracht.
PURMERENu, 12 September. Afslagveree-
niglng Beemster. Purmerend en Omstreken
Augurken: Middel f 0.44—0.67; Basterd f 037
—075; Grof fijn f 1.85: Fijn fijn f 1.75;
Stek f 0.060.24; Bommen f 0.160:50 per
mand van 6 Kg.
MAANDAG geen Congregatie der vrou
wen.
DINSDAG, feestdag van OL. Vrouw van
7 smarten, 7 uur Lof ter eere van de H
Maagd.
WOENSDAG, Quatertemperdag, geboden
vasten- en onthouding. 7.30 uur gezongen
jaargetijde voor den Hoog Eerw. Heer J. H
Smeele, weleer, pastoor dezer parochie. 8.15
uur Congregatie voor de jonvens
DONDERDAG, 7 uur Lof ter eere van het
H. Sacrament.
VRIJDAG. Quatertemperdag, geboden vas
ten- en onthouding. 7 uur oefening van den
H. Kruisweg. 8.15 uur Congregatie der man
nen.
ZATERDAG. Quatertemperdag, geboden
vasten- en onthouding. 11 30 uur blechthocren
voor de kinderen. 4 uur voor de overige geloo-
vigen. 7 uur Rozenhoedje voor de bekeerlng
van ons vaderland. De Eucharistische dag
wordt uitgesteld tot Zondag 27 September,
waarop ook het feest van Aanbidding wordt
gevierd.
Oranjefeesten In café Velthuiaen heeft
dezer dagen een vergadering plaats gehad
van het Oranje-comlté, onder leiding van
den heer A. Steur.
Besloten is aan B. en W. aan te vragen
om de Oranjefeesten met Volksspelen te
mogen houden op 26 September a.s. op het
veotbalterrein. dat daarvoor door de voet-
balvereeniging welwillend is afgestaan.
Het fanfarecorps zal zijn medewerking
verleenen.
Uitslag verkooptng Ten kantore van den
On', vanger der Registratie en Domeinen al
hier. had de verkooping bij inschrijving
plaats van het voormalig belastlnggebouw
aan de Heerengracht.
De Inschrijvingen hiervoor waren als
volgt: H. Huisman. 3400; Gebr. Dugardijn,
f 3750; P. de Wit. f 3850; Isse de Vries en
H. de Bruijn, 3874; Westerveld en Oude-
Jans. 4001; allen te Purmerend: 8. Sloten.
Oostzaan 4400Jb. de Boer. Purmerend
4630; C. Koning. idem f 4800; G Dik en
S Koomen, Amsterdam 5553; P. Spaans,
Purmerend 5630.
Volgens particuliere mededeellngen zfjn
40 Heimwehrlleden, die naar Steyrmark
wilden trekken, gearresteerd. In den loop
van gistermiddag had een ongeveer 300
man sterke afdeeling Heimwehrlleden bij
Weidllng een met voorpoeten afgezette le
gerplaats Ingericht. Zij gaven zich echter
zonder strijd over aan een militaire af
deeling uit Klostereneuburg.
Personalia Mej. C. Molenaar, alhier
slaagde te Utrecht voor het examen vrije- en
orde-oefeningen.
Hoogste barometerstand 7723 te Valencia
en Le Havre.
Laagtse barometerstand 747.7 te Isafjord.
Verwachting: Zwakke wind, meest
uit Westelijke richtingen, licht tot half be
wolkt, weinig of geen neerslag, des nachts
koel, overdag iets zachter.
Met zeer veel lawaai hadden de Amster-
damsche communisten en werklooaen Za
terdagmiddag een betooging aangekondigd
protest tegen steunverlaging, polltie-
enz. Het scheen ernst te zullen
De hoofdcommissaris van politie
had toestemming verleend, doch de borden
en de mee te voeren doeken met opschriften
moesten van te voren door de politie ge
keurd worden om incidenten. zooals den
laatsten tijd voor zijn gekomen, te verhin
deren. Er was van communistische zijde op
gegeven, dat men minstens op 1000 man de
monstranten kon rekenen. Het getal is ech
ter eenigszins anders uitgekomen. Toen de
stoet zich om twaalf uur in beweging zette,
na eerst op het Amstelveld door een com
munistisch raadslid te zijn toegesproken,
telden wij 118 demonstranten en een auto
met diverse leuzen beplakt. De politie was
niet minder vertegenwoordigd dan door
twee inspecteurs. 4 brigadiers, 40 agenten te
voet, 10 te paard, 1 inspecteur van de Cen
trale recherche, 40 rechercheurs, terwijl bij
aankomst aan het stadhuis en
waar de stoet ontbonden werd.
HOORN. 12 Sept. 1931 Veemarkt 4
Zeugen 50—70; 44 Schrammen 1220;
201 Biggen 613; 173 Schapen en Lamme
ren: Schapen 26—34; Lammeren 32
30; 1 paa d 140. Handel goed
AVENTïORN. 12 September 1931 Coöp.
Lahd- en Tuinbouw- en Marktvereenlglng
Avenhom en Omstreken Vroege aardappe
len: Groote Schotsche Geldersche f 3.10
330 per 100 K.G.; id. Middel 6.70—6.80
per 100 K G Kleine Schotsche f 6.90—7.00
per 100 KG; aanvoer 4000 KG.; Groote
Due W 4.20—4.30 per 100 KG; aanvoer
10.000 KG Kool: Roode Kool 0 60—1.00
per 100 KG., aanv. 1600 K.G.; Gele Kool
060—1.70 per 100 K.G., aanv 3500 K.G.;
Uien: Groote maat 3303.90 per 100 KG.,
Gewone maat 2 403.00 per 100 K g".
Drielingen f 1.20—160 per 100 K G„ Nep
5 40—6 00 per 100 K.G aanv 15000 K OL;
Bieten: Groote f 6.70—10.10 per 1000 stuka.
aanv. 20.000 st.; Kleine 330—4 60 per 1000
stuks, aanv. 10.000 stuks; Augurken: Grof
0.630 74 per mand. Basterd f 0 51per
mand. Stek f 031 per mand. Bommen f 038
per mand, aanvoer 1700 manden A 6 K.G
SlaboonenDubbele z. dr. f 2 45—3 «0 per
zak. Dubbele m dr 235—330 p. zak aanv
650 zak A 15 K.G.
ters die u volgen en edelmoedig met u zich
gaan geven aan het Mlsiewerk, Onzen Va
derlijken en Apostollschen zegen.”
(w*.) Kardinaal PacellL
Nadat van dit PauselUk blijk van mee
leven in dit afscheid mededeeling was ge
daan, was het oogenblik van vertrek aan
gebroken.
Staande
scheldende missionarissen gezamenlijk
allen den zegen,
oogenblik. dat alle aanwezigen met diepe
ontroering ondergingen.
Dan verlieten de missionarissen en de
zusters de kapel Buiten stonden de auto's
gereed om hen naar de havenstad te bren
gen.
Nog een kort afscheid, een handdruk, een
hartelijk vaarwel. Nog een pittige marsch
van het studentencorps en een hoeratje der
studenten. En voort ging het. het missieland
tegemoet waar nieuwe arbeiders in den
bloeienden wijngaard met ongeduld verbeid
worden.
BOVENKARSPEL; 12 September. Markt,
b '.icht ..De Tuinbouw Aardappelen gr. M.
f 3 60 3 65: idem kl M. f 3 60-3 75; Ko'-j
n Due. f 2 10 m-tu F’-v-e f 1 0‘ -
'0; Jdem Bonte f 14’; i<’-"i F
f 1.55; Uien, o-te -'’e f 1 1 '0: i ’em
D 'ellngen f 0.C5—0'0; idem Ken f 2'0—
2.40 per baal; la Bloemkool f 630 -1390’
2e idem f 3—7.60: 3e idem f 075—3.10 per
100 stuks; Roode kool f 0.60090: Gele kool
f 0.600.90; Witte kool t 0.70090 per 100
Naar de „Gaezat Warszawska” verneemt
werd te Warschau de Poolsche consul te
Hamburg, dr. Samson-Hlmmelstjerna, om
onbekende redenen gearresteerd.
Bij de arrestatie kreeg de consul een ern
stige beroerte, roodst hij terstond naar het
ziekenhuis moest worden vervoerd, waar hij
een half uur na zijn arrestatie is overleden.
andere arbeiders en een Helmwehrman zwaar
gewond.
In verband met den Helmwehrputsch be
richt een extra-edltie van de soc.dem. „at-
belterzeltung dat de centrale leiding van
den republikelnschen Schutzbund order
gegeven heeft zich gereed te houden voor
alarm in Weenen en geheel Oostenrijk. Het
soc.-dem. padtjjbestuur is in permanente
zitting bijeen.
Tevens publiceert het blad een oproep
aan de arbeiders en republikeinen, waarin
gezegd wordt, dat de arbeiders en hun
Schutzbund gereed zijn. Ze zullen, zoo
noodig, de republek en de democratie weten
te beschermen. Allereerst moet de staat
echter optreden tegen de wetsovertreders.
De oproep eindigt met het parool: .JJzeren
discipline en orde zij de,leuze op dit uur.
Geen zelfstandige actie. Houdt u gereed
de soclaal-democratie te beschermen."
Motorongeval. Zondagmiddag, om
streeks een uur kwam vanaf de richting
Krommenie een motorrijder aangereden, die
voor een uit tegenovergestelde richting ko
menden auto zoodanig uithaalde, dat hij van
het verharde gedeelte van den weg geraakte.
De betonnen band van den weg werd oor
zaak. dat hjj begon te slingeren en viel,
waardoor hij bewusteloos geraakte.
De duorijder is er goed afgekomen.
Inmiddels was Dr. Onderwater ter plaatse
gekomen, die behalve eenige ontvellingen
aan gelaat en handen, kwetsuren kon con-
stateeren.
Het geval veroorzaakte, doordat juist de
Zaansche zesstedenloop een aanvang nam,
een groote toeloop van menschen
Uit dit ongeval blijkt, dat de hooge kan
ten van den nacoviaweg gevaar kunnen op
leveren.
Op Zondag 20 September a s. zal de jaar-
lyksche bedevaart van de gezamenlijke Ka
tholieke Drankbestrijdersvereenlglngen in
Noord-Holland naar Marias heiligdom te
Helloo plaats hebben* Als geestelijk leider
van de bedevaart zal optreden de welbe
kende kanselredenaar pater A. Hoppers.
Montfortaan uit Egmond aan Zee.
Te half elf wordt in de bedevaartskeA
de Hoogmis opgedragen; te half twee
Kruiswegoefening met meditatie
Kruisberg; vervolgens plechtig
Sacramentsprocessie.
Indien de weersgesteldheid zulks toelaat,
zullen Kruisweg en Sacramentsprocessie in
de open lucht plaats hebben.
De predikaties onder Hoogmis en Lof
zullen worden gehouden door pater A. Hop
pers.
Van verschillende zijden uit de provincie
zullen talrijke deelnemers en -neemsters
aanwezig zijn; vanzelfsprekend is iedere
belangstellende van harte welkom.
Het laat zich aanzien, dat deze Drank-
bestrljdersbedevaart, die zich telken jare in
een grootere deelname mag verheugen, ook
dezen keer een succes zal worden.
Bevel tot arrestatie ook
van Starhemberg
Leoben in den Steyrmark is door de Heün-
xehr zonder verzet ontruimd, zoodat het
Mur- en het Muerzdal practise!) geheel vrij
hjn. daar zich daar alleen verspreide Helm-
vehrtroepen bevinden.
Officieel wordt bevestigd, dat tegen de
leiders van de Hetmwehr Pfriemer Rauter en
Graaf Lamberg een bevel tot arrestatie is
uitgevaardigd. De geruchten, dat Pfriemer
gearresteerd zou zijn, kunnen nog niet offi
cieel worden bevestigd. Er gaan ook ge
ruchten, dat een bevel tot arrestatie van
vorst Starhemberg zou zijn uitgevaardigd.
Ook dit gerucht is nog niet officieel bevee
lt. K. Schoolfeestcommissie. In de Vrij
dagavond gehouden slotvergadering van de
R. K. Schoolfeestcommtssle, werd de heer
J. C. Merz tot secretaris gekozen in de va
cature A. Pinkse. De rekening en verant
woording van den penningmeester werden
door de heeren J. Palmboom en P. Mul na
gezien en in orde bevonden.
Gememoreerd werd de uitstekende
waarop ook dit jaar wederom de
schoolfeesten waren gehouden.
Gistermiddag had in het Missiehuis te Vel-
sen-Drlehuls het afscheid plaats van de Mis
sionarissen. die dit jaar naar de Missie zui
len vertrekken.
De treffende plechtigheid, waarbij ook een
zevental Zusters, bestemd voor de Missie op
Midden-Java, tegenwoordig was. geschiedde
in de kloosterkapel in tegenwoordigheid van
bloedverwanten, vrienden en bekenden en
van vele belangstellenden, waaronder ver
schillende notabelen waren. Ook verschillende
geestelijken uit de omliggende parochies
woonden de plechtigheid bij.
Om half 12 werd een plechtig Lof gecele
breerd door den Hoogeerw. Pater Provin
ciaal J. A. Zandvliet, die geassisteerd werd
door den Z.Eerw. Pater Bröcker M. 8 C„ die
het Missiehuis en den Z.Eerw. Pater Muy-
sers uit Tilburg.
Tijdens het Lof werden de verschillende
missionarissen en zusters toegesproken door
den Z.Eerw. Pater Brocker M. 8. O., die
met vacantle in het vaderland vertoeft.
De Eerw. spr. zeide, dat deze dag der
uitzending een dag is van diepe ontroering.
Zeker, de dag der priesterwijding is er eene,
welke diepen indruk maakt door het hoog
heilige, dat voltrokken wordt. Maar de uit
zending is een oogenblik van diepe ont
roering onzer ziel, omdat het offer, dat ge
bracht wordt zoo tastbaar is. Wij zien, wij
voelen en proeven dat offer.
Of is het geen offer afscheid te nemen van
dierbare confraters, waar men lange jaren
samen mee leefde. Of is het geen offer
banden te moeten breken, die ons binden
aan dierbare bloedverwanten, aan zuster ot
broer of aan een bejaarden vader of een
oude moeder. Zullen zij elkander ooit weer
zien?
Wat zoeken de missionarissen daar in die
verre landen? Wat hopen zij daar te vinden,
dat Zij zich zooveel getroosten willen?
Is het goud. dat zij daar hopen te vin
den en dat hun, bij hun terugkeer, een ma
tigen ouden dag verzekert? Is het misschien,
omdat zij daar een leven van weelde zullen
vinden?
Och, zij weten, dat dit alles daar niet te
vinden is. Het allernoodzakelijkste zal er hun
deel zijn ofschoon hun ook dit nog maar
al te dikwijls zal ontbreken. Er zullen dagen
zijn van Innige vreugde en voldoening, maar
de zon der voldoening zal ook dikwijls weg
trekken achter wolken van zorgen om plaats
te maken voor donkere oogenblikken waar
op de eenzaamheid hen zal drukken.
Velen zullen hun werken en opofferingen
niet begrijpen en hen aanzien als dwazen,
die niet weten wat ze doen.
Dit alles zal den missionaris even«*l niet
terughouden. Zijn idealen zijn niet van deze
wereld, ze zijn hooger en edeler.
De missionarissen hebben de taal begre
pen. welke het lijden van Christus spreekt
en die zoo duidelijk is en zoo verstaanbaar.
Zij willen den brandenden dorst van Christus
naar zielen leschen. En wanneer zij zoo bet
Goddelijk hart willen troosten, dan zal HU
ook hun troost zijn. Hij zal bij hen zijn en
mét hem
Ga da. zoo zeide de Eerw spr.. Christus.
HU staat u te wachten. HU verheugt zien
op uw komst. HU zal u ontvangen en hel
pen en u de kracht geven om aan alles het
hoofd te kunnen bieden.
WU allen zijn u dankbaar voor het schoo-
ne voorbeeld, dat gU ons geeft en de offer
vaardigheid, die gij toont zal voor ons een
spoorslag zijn tot het goede. WU volgen u
in gebed, in geestelijke en tUdelijke offers
en zullen zóó trachten, met u vereenlge
de menschheld te brengen tot Christus.
Gaat dan, zoo eindigde de Eerw. spr. zijn
treffende toespraak, onder de schutse van
onze GoddelUke Moeder en aanvaardt blij
moedig het werk dat u is opgelegd,
gezeld van onze gebeden en onze sympathie.
En waar gU zoo dchit komt te staan bü
uw God, vergeet dan in uw gebede ook ons
niet, die achterblijven!
Na het Lof werden de missiekruisen ge
zegend en door den Hoogeerw. Pater Pro
vinciaal aan de missionarissen en zusters
uitgereikt.
Hierna volgde de uitzending van de mis
sionarissen en zusters door Z. Hooeerw. Uit
gezonden werden:
Naar het Apostolisch Vicariaat van Ned.
Nleuw-Guinea (N. O. I.); P. Wllh. Thie-
man M. 8. C.; P. Joh Verschueren M 8. C.;
Br. O. Beijer M. S C; Br. Joh. Tops M. S. C.
Naar de Apostolische Prefektuur van Ce
lebes (N. Oi-I.'- .P. Wilh. Dekkers M. 8. C.;
P. Joh. van den Bergh M. S. C.
Naar Midden-Ja va (N O. I.): P. Ger
Baptist M. 8. C.; P. Barth. Kockelkoren M.
S. C.; P. Joh Burger M. S. C.
Dochters van O. L. Vrouw van
Hart: Zr. M. Alacoque (De Klerk)Zr. M
Godeliva (De Blok).
Dominicanessen van de H. Familie:
M. Angelina Ct Hoen): Zr. M. Clara (Men
tink); Zr. M. Hildegarda (Dukker).
Naar Surigao (PhillppUnen): P. Adr. Stel)-
ger M. S. C.; P. Alf. van Baest M. S. C.
Naar Brazillé: P. Petr. Koop M. 8. C.;
P. Alb. Brandts M. S. C.
Hierbij werd mededeelln ggedaan van de
ontvangst van een telegram van Z. H. den
Paus, gericht aan den Z.Eerw. Pater Bap
tist, als oudste der vertrekkende missonaris-
sen en luidende als volgt:
hAad u en al uw gezellen, ook’de Zus-
Ongeval Zaterdagmorgen veroorzaak
ten de zandauto’s van de firma S. een
ongeval, dat wonder boven «ronder goed is
af-jeloopen.
Doordat twee auto’s van dere fi-r-a e!
kaar voo.b j reden, Verrperden zij den w
en werd de geheel rechts rijdende mej. I.
aangereden. Door het gelukkig toeval, dat
zij niet naar den kant van den auto viel,
ontkwam zij aan een ernstig ongeval. Thans
liep ze gelukkig slechts een opgezwollen
hand op.
Volgens de tot de eerste namiddaguren
gisteren binnengekomen berichten uit Boven-
Stiermarken is het door het gezamenlijke op
treden van de militairen en gendarmerie
reeds gelukt, in het grootste aantal der door
de Heimwehrgroepen ond“r leiding van dr.
Pfriemer bezette tfaatsen de macht te her
nemen. Slechts in het Mur- en MUrzdal was
dit nog niet het geval.
Infanterledetaohementen ^jn
gedirigeerd.
Omtrent het verloop van de omwentelings-
poglng wordt gemeld, dat de Hrimatschutz
onder dr. Pfriemer in den nacht van Zater
dag op Zondag geheel onverwacht eenige
plaatsen in Boven-Stlermarken met bewa
pende afdeelingen heeft bezet
Te Judenburg heeft om half drie gisteren
morgen een laatste beslissende bespreking
tusschen de leiders der Helmwehren plaats
gehad, waaraan ook werd deelgenomen door
den Bezlrkshauptmann van Judenburg. dr
Thleber. Op dat oogenblik waren de Helm-
wehrafdeellngen reeds opgerukt.
De plaatsen Kapfenberg, Feldweg en
Schladming waren reeds bezet. In deze ge
meenten werden biljetten aangeplakt, waar
op vermeld stond, dat dr. Pfriemer de macht
in den staat in handen had genomen.
Te Kirchdorff (Boven Oostenrijk) had de
plaatselijke Hetmatbond het gebouw van den
Bezlrkshauptmann, dat coor gendarmerie uit
Linx a. d. Donau en bondstroepen onmiddel-
Ujk werd ontruimd, bezet.
Te Bruck a. d. Mur werden machinege
weren opgesteld.
Bü den burgemeester van Fondsdorf. Hor-
vartek. vervoegde zich ingenieur Pichler van
den Helmatbond, die verklaarde, dat de re-
geerjng was afgezet en dat dr. Pfriemer de
bestuursleiding had overgenomen.
De algemeene toestand
Over de vei Lreiding van de Putsch kan
bet volgend overzicht gegeven worden:
Zoowel in Innsbruck als in geheel Tirol
heerscht volkomen rust. Ook in Salzburg is
het alleen in St. Johann en in kleinere
plaatsjes tot alarmeerlngen gekomen, maar
nergens tot eigenlijke bewegingen. In Opper-
Oostenrük is het, gelük reeds gemeld, in
Kirchdorf tot een grootere actie gekomen. In
Karaten en in Vorarlberg hebben de Helm
wehren zich in het geheel niet aangesloten
bü de Putsch. Het krachtigste is dus het
optreden van de Helmwehren geweest in Op-
per-Steyermark, waar de deelnemers aan
de Putsch geschat kunnen worden op 10 tot
15000 man. Alleen daar is het ook tot bloe
dige botsingen gekomen.
Bü het optreden tegen het Arbeiterhelm te
Kapfenberg is nog een arbeider gedood. In
totaal zün dus te Kapfenberg twee arbeiders
gedood en drie arbeiders, benevens een Heim-
wehrman zwaar gewond. Ook te Knlttelfeld
schünt het tot bloedige botsingen te zün ge
komen, waarbij een doode en verscheidene
gewonden gevallen zyn.
Naar thans bekend wordt, is Zondagmid
dag de Weensche politie er van in kennis
gesteld, dat uit Weyr in het Ennsdal 17
vrachtauto's met bewapende Heimwehrlleden,
die ook machinegeweren met zich medevoer-
den, jderweg waren naar W nen In de
omgeving van Weyr hebben zü proviand ,.ge-
requireerd” en zün vervolgens naar Weenen
doorgereden. Volgens eer. mededeeling van
offlcleele instantie, zün deze Heimwehrtroe-
pen op het oogenblik te Amtstetten, waar zü
in herbergen rusten.
De Chrlstelüke „Wiener Zeitung” publi
ceert een oproep van de opstandelingen,
waarbü deze verklaren, dat z)j het vader-
landgetrouwe volk tot oppersten meester zij
ner rechten hebben uitgeroepen en dat men
thans zich gedwongen voelt tol daden over
te gaan, teneinde aldus den ondergang af te
weren. De Heimatschutz grypt dus in den
dn van zün grondbeginselen naar de macht
in den stastt.
Dezelfde extra-edltie van het officieele
blad publiceert een verklaring van de lands-
leidlng van de Neder-Oostenrijksche Heim-
wehr, onderteekend door den Landsleider
Raab. Er wordt hierin gezegd, dat deze af
deeling niets met de Putsch te maken heeft
en haar niet alleen veroordeelt en afwijst,
doch ook actief tegen dergelijke pogingen
Bil optreden.
Een tweede- verklaring van de Tiroolsche
Heimwehr bevestigt, dat de Tiroolsche Helm-
wehr en de Frontstrijdervereeniglng volko
men zün verrast, aan de geheele onderne
ming vreemd zün en betreuren, dat door
dergelüke onberaden vergrijpen den Helm-
wehrgedachten op kortzichtige wj)ze zware
schade is toegebracht.
Alle kameraden worden opgeroepen de rust
te bewaren en rich, onberoerd door de ge
beurtenissen ook in het vervolg in dienst
te stellen van de gezonde Heimwehrgedachte.
Bü de Tweede Kamer is ingediend een ont
werp vanw et tot algeheele herziening van de
Lager-onderwüswet 1920 in verband met het
verslag der Staatscommissie-Rutgers.
De minister heeft in hoofdzaak de voor
stellen der commlsie tot de züne gemaakt.
Allereerst het voorstel om de volgens art. 28
derwett hans geldende gedifferentieerde leer-
lingenschaal te vervangen door een uniforme
45- en 26-schaal. onderscheidenlijk voor de
scholen voor gewoon en voor uitgebreid la
ger onderwijs.
De minister meent aan de bezuiniging, wel
ke het voorstel van de meerderheid der
Commissie oplevert, te moeten vasthouden en
elk stelsel te moeten afwüzen, dat de be
zuiniging minedr zou doen zün. Op dien
grond verzet hy zich eenerzljds tegen de in
voering van de uniforme 40- of 42-school, met
welke de onderteekenaars van de eene mln-
derheldsnota zich nog zouden kunnen ver-
eenigen, te kennen gevende, dat de finan
cieele gevolgen van een dergeiyke schaal van
dien aard zün, dat hü zich niet verantwoord
zou achten een daartoe strekkend voorstel te
doen, anderzijds ook tegen de in de nota-
Tilanus voorgestelde gedifferentieerde leerlin
genschool, waarop hü in verband daarmede
niet in bijzonderheden ingaat.
Ook andere voorstellen, welke de Statas-
commissie in het belang van de bezuiniging
in haar rapport had opgenomen. Het zün oa
de voorstellen:
a. inzake geneeskundige keuring van de
onderwijzers vóór hun eerste aanstelling;
b. betreffende verkorting vand en duur van
dc aanspraak van de schoolbesturen op ge
meentelijke vergoeding voor obventallige on-
derwjjzers
c. tot het formuleeren vane ene begrenzing
van de kapitaalsuitgaven by aanschaffing van
schoolmeubelen, leer- en hulpmiddelen ten
behoeve van bijzondere schoten (art. 72) en
van de exploltatit-utgavien op dt stuk (art.
101), waardoor een zuiverder toepassing van
deze artikelen wordt bereikt en een einde
komt aan de onbevredigende jurisprudentie,
welke ten aanzien van dit punt bestaat;
d. inzake centraliseering van bet onderwijs
in llchamelüke oefening.
No. 5 14 Sept.
Ook met betrekking tot het vraagstuk van
het buitengewoon lager onderwijs heeft de
minister zich, in beginsel met de voorstellen
van de Staatscommissie vereenigd, zoodat het
wetsontwerp wél ten aanzien van het onder
wijs aan zwakzinnigen, zeer zwakzinnigen en
schipperskinderen, een algemeene wetteljjke
regeling bevat, maar, wat de overige vormen
van buitengewoon onderwijs betreft, de be
staande toestand, gebasseerd op het particu
lier initiatief, vrijwel onveranderd werdt ge
laten. Van de voorgestelde regeling zal een
verhooglng van de Ryksultgaven, van pijn,
f 1.000.000 het gevolg zün.
Overigens verdienen de volgende kwesties
nog speciale vermelding;
De minister schaart zich ten aanzien van
de kwestie herstel oude m.uJ.o.-school aan
de züde van de meerderheid der staatscom
missie. Uit het feit, dat een belangrijk aantal
scholen zün Ingericht op de wijze, als in
art. 27 al. 2 der wet is toegestaan, waardoor
nog maar gebrekkig in den vorm der vroe
gere m u. 1.0.-school wordt voorzien, blijkt zJ.,
dat aan een schooltype van dien aard be
hoefte bestaat. De wet behoort naar de mee-
nlng van den minister niet de vrijheid om
dergelüke scholen in te richten meer aan
banden te leggen, dan strikt noodzakelijk is.
Overeenkomstig het voorstel van de staats
commissie heeft de minister de bestaande
regeling van het vervolgonderwijs vrijwel
ongewürigd gehandhaafd, teneinde niet voor
uit te loopen op de behandeling van het
aanhangig ontwerp der cursuswet.
Het wetsontwerp houdt wat betreft wijzi
ging van de leerstof geen andere wijziging
in, dan die. waartoe de Staatscommissie had
geadviseerd. Dit zün in de eerste plaats het
onderbrengen onder het vak algemeene ge
schiedenis de minister betrekt hierin ook
het vak vaderlandsche geschiedenis van
eenige kennis van de inrichting en de werk-
wüze van den Volkenbond en in de tweede
plaats het openen van de mogelükheid om
in het vijfde en zesde leerjaar eener schort
voor gewoon lager onderwijs en in de daar
mede overeenkomende leerjaren van het
nieuw ontworpen type u.l.o. -school, een
vreemde taal te onderrichten en wel in elk
dier leerjaren tot een maximum van drie
uren per week.
Tegen het opnemen onder de vakken van
lager onderwijs van het vak huishoudkunde
voor meisjes, waarvoor in een minderhelds-
nota was gepleit, verzet de minister rich. Hij
betwijfelt, erf de voorstellers rich een juist
beeld hebben gevormd van de gevolgen, die
aanvaarding van hun denkbeeld voor de
openbare kas zou hebben. Bü het ontbreken
van een uitwerking van dit denkbeeld is niet
na te gaan, hoe zü rich die gedacht hebben.
Maar dat de invoering van dit vak zeer
hooge kosten sou medebrengen acht de mi
nister een onoverkomelük bezwaar.
Met de meerderheid van de Staatscom
missie en ta afwijking van het gevoelen van
de minderheid, acht de minister het niet
wenschelük bet bestaande verbod van am-
bulantlsme voor bet hoofd der openbare
aebort te handhaven. Tea oprichte van de
