Onderwijs
Amsterdamsche
Beurs
HIGHWAY” FulVue Brillen
f
VRIES
OFFICIEELE
ALK MA AF
D E
MEDEDELINGEN
BERICHTEN UIT ONZE
VORIGE OPLAGE
Rond de Amsterdamsche
beurs
INGEZONDEN
I
vergaan
RECHTSZAKEN
LEGER EN VLOOT
De krisis in Engeland
5? *Mer
OPTICIEN
ALKMAAR
i I
Toepassing der doodstraf
in Hongarije
R, K. Handelshoogeschool
te Tilburg
Brazilië staakt de
betalingen
ie
Zie de Etalages
Pleiziervaartuicr
1'1
I
Oefeningen van de
Lichte Brigade
9
In. Mo. Ka. Op
Overdracht Rectoraat
n
4
Aanrijding te Wassenaar
t.
i
4
a
De Groote Kerk
r
Uitbreiding standrecht
i
toe
i
i
i
Buitenlandsche staatsschulden van Brazilië.
lief over zich
1
1
1
i
173%
Als de winter komt..
96
3»/,
worden
i
4
71%
De moord te Den Haag
Brandstichting te Amersfoort
Verdachte vrijgesproken
In een drukkerij aan de Kronunestraat.
3%
nn
Gevonden voorwerpen
Ful
rue
i
L
r.
i
1
e
e
i
t
t
i
i
i
i
ais door .jarenlange
i zeer
beginselen
het orakel
het
de
tot
DEZE MODERNE BRILLEN
HANDEN BIJ:
Scheepvaart
Holl. Amerika Lijn
lito Oem. Eigend
Kon. Ned. Stoornb
Scheepvaart- Onle
Marine comm
Marine pref-..
StaaUleenincen
5 Nederland 1919
4H NederL 1914
4H NederL 1917
4 Nederland 1931
4*4 N.lnd. 1934 B
60
68%
86
121%
65%
118
140
16
152V
40
42
15
60
69
83
34
3
'7%
10
21
22
45
Ie
it
u
n
Ie
L
e
t
t
a
zonder
tegen-
Spoorwegen
Union Pacific
Wabash
Chic Milw St. Paul
Kansas City South
Erie Rallr
Prolongatie
Industr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
U. 8. Leather
Intern Nickel
112%
52%
37
25
60
6
'79%
Vorige
Koereen
114%
52
40
25
56%
le
>t
P
n
n
h
n
Ie
n
n
61
t
I
1
1
i
l
DINSDAG 22 SEPTEMBER
102*/,
101%
101
99%
93%
Petroleum
Dortsche Petr.
Oaboes
Kon Olie
Perlak
Peudawa
Continental OU
Shell Union OU
22%
45
4%
20
71%
4%
Rubber
A dam Rubber
Bandar
Dell Batavia Rubb
Roti. Tapanoeli
Serbadjadl
Sllau
V I. O. O.-
Allied
interoontln Rubber
111
17
116%
65
4’/,.
6’/,.
Tabak
Dell Batavia
Oude Dell
Oostkust
Senembah
Maxwell
Hindirwet
deze rubriek stelt
niet aansprakelijk
119%
De Koninklijke Militaire Kapel
naar Parijs
Voor den inhoud van
de Redactie zich
34*y..
33%
31/,.
9*/.
39%
44%
15»/,
10
18%
10
27
23%
ll»/„
117%
6*'i.
15
15’/.
genoteerd, daalde tot 40.32'/» (officieel ech
ter tot 40.34).
De Pransche franc Is te New York met
3.91 5/8 vrijwel stabiel gebleven. De Scandi
navische deviezen lagen flauw In de Markt.
Te Zuerlch werd In den morgen een nlet-
offlcleelen koers genoteerd van 3475 voor
het pond tegen 24.8854 Zaterdag.
Parijs verhandelde het pond In den vrijen
handel op 110 tot 112 tegen 123.97 Zaterdag.
Te Londen was de wisselmarkt zeer zenuw
achtig (offlcieele noteeringen worden gelijk
bekend niet opgemaakt). De eerste koers voor
den dollar bedroeg 4.25 tegen 4859 op Za
terdag. In den middag steeg de dollar tot
4.00 en daalde na vele schommelingen (om
17.45 uur Londensche) tijd tot 4.25.
De gulden opende op 11.20 tegen 12.03 7/8
op Zaterdag, steeg vervolgens tot 10.00 en
s'oot op 10 50. De Pransche franc was op 110
in den morgen tegen 123.97 op Zaterdag zeer
vast gestemd, kon daarna een koers bereiken
van 103 en sloot op 108
De markt was heden het hoogst met 19 en
het laagst met 18 tegen 20.53 op Zaterdag
genoteerd.
wor-
opgenoqien,
voor
102*/.
101%
101
99%
93%
175
10%
40
Zondagmorgen had op den Rijksstraatweg
nabij de Van Bommellaan te Wassenaar een
aanrijding plaats tusschen twee auto's, res
pectievelijk bestuurd door L., wonende te
Kortrijk, en B., wonende te Alkmaar. Beide
wagens werden ernstig beschadigd.
Industrieën
Unilever
Calve Delft
K\t Kunstzijde
Van Bertel's Pat
Nieuwe Philip»
Kuch. Accoustlek
Ned. Ford
Mijnbouw
Boeton Mijnbouw
Alg. Exploratie
Op de Rljksbegrooting van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen voor 1932 is. ten
behoeve van de Oroote Kerk alhier, evenals
voor 1931, een termijn van 33.000 uitge
trokken.
De Rechtbank te Den Haag heeft heden
vonnis gewezen in de zaak van den chauf
feur D. P., die verdacht was van den moord
op zekeren N, gepleegd in den nacht van 15
op 16 Juni J.l„ aldaar.
De eisch was acht Jaar gevangenisstraf.
De rechtbank sprak heden den verdachte
vrij.
Suiker
H V A
Poerworedio
Vorstenlanden
Actions idem
Tot uitbreiding van het kortelings afge-
kondlgde gedeeltelijke moratorium omtrent
de buitenlandsche schulden, heeft de Brazl-
liaansche regeering medegedeeld, alle beta
lingen te staken, zoolang nog geen overeen
stemming Is bereikt met de schuldelschers.
Het besluit der regeering is een gevolg van
den onbevredigenden toestand in Brazilië en
heeft de bedoeling, verderen druk op den
wisselkoers te voorkomen.
Zooals bekend, had de regeering eenigen
tijd geleden een uitstel van de aflossingen
aangekc..dl„<l de buitenlandsche leenln-
gen met uitzondering der koffle-leenlng
1922 en de funding-leenlngen 1898-1914.
De eigenaar van de zaak en diens bedien
de werden naar het politiebureau ontboden,
terwijl de spuit en de verkoolde zak In be
slag werden genomen.
Hoe de brand is ontstaan, is tot nu
nog onopgehelderd.
175
,0.,,
20
Het motorschip „Anne Marie", dat met 18
personen aan boord een plelzlervaart naar
het eiland Juist ondernam, is op de terug
reis in een storm vergaan en vermoedeiyk
gezonken.
De eerste berichten hieromtrent werden
medegedeeld door een der deelnemers aan
den tocht, die het eiland Memert zwemmend
wist te bereiken.
HU verklaarde, dat het schip door hoogen
zeegang vol water was geloopen.
Van Norderney en Borkum zijn oogen-
bllkkeiyk reddingsboeien uitgevaren.
Waarschijnlijk zijn slechts 3 personen ge
red.
worden geleverd in Echt en Imitatie
Schildpad, in Goud en in Doublé, en
verder in alle gewenschte uitvoeringen.
ZIJN IN GROOTE SORTEERING VOOR-
De Zeereerw. Hooggel. Pater Prof. dr.
f Weve O.P., rector magnificus der R. K.
Hiadelshoogeschool te Tilburg, heeft heden
tüa ambt overgedragen aan mr. E. Gimbrère
qi daarbij een rede uitgesproken, waaraan
volgende is ontleend
De aftredende rector magnificus gaf aller-
tent een overzicht van den toestand der
jchool, waaruit blijkt
Het aantal volledig ingeschreven studenten
bedroeg gedurende net eerste studiejaar der
Hoogeschool (dus 1937’27) a8. Het jaar
daarop waren er 53 wat een aanwas beteeken-
de van 35. Het daaropvolgend jaar 80, dus
eea groei van 27- Het vierde, nu -
studiejaar eindelijk bracht het eindcijfer
91
In vervolg op het bericht, dat de Amster
damsche effectenbeurs heden weer zal zijn ge
opend, deelt het bestuur van de Vereeniging
van de Effectenhandel mede: Van de vér
strekkende bereidverklaring van de Neder-
landsch Bank, welke als resultaat van de
gisteren gehouden besprekingen in de bladen
van heden, is gepubliceerd, zal de handel ter
beurse heden weder worden hervat Als bij
zondere maatregel is echter vastgesteld, dat
koersen tot stand gekomen In gesloten hoe
ken, welke lager zijn dan de koersen van J.l.
Zaterdag, slechts in de prijscourant sullen
worden opgenomen naar de beoordeeling door
de commissie voor de noteering. Alle notee-
ringsbrlefjes betreffende de hierboven ge
noemde koersen, moeten door een der com
missarissen voor de noteering worden gepa
rafeerd.
Aanwezig aan het Bureau van politie,
Langestraat, en aldaar te bevragen op alls
werkdagen tusschen 11 en 1 uur, de navol
gende gevonden voorwerpen als gevonden
gedeponeerd op 16 tot en met 31 Septem
ber 1931: smidshamer; benzinetankdop van
auto; pet, belas tingmerk; portemonnale
met inhoud; kindertaachjehondenpenning;
bretels.
Aanwezig en te bevragen MJ de nzvoigqade
Men gaat denken aan kachel en haard,
de oude getrouwe wordt van zolder gehaald
en weer opgepoetst, om weer heel den win
ter door gezelligheid te brengen in de huls-
120
6
2“/t.
De Koninklijke Militaire Kapel zal tegen
het laatst van deze maand eenige dagen in
Parijs concerteeren in verband met de In
ternationale Koloniale Tentoonstelling. De
Kapel vertrekt daartoe onder leiding van den
directeur, kapitein C. L. Walther Boer, ia.
Donderdagavond met den trein van 9.34 uit
Den Haag en zal in de residentie terugkee-
ren Maandag 38 September, des avonds om
1 minuut voor negen uur.
Maandagmorgen wordt de Koninklijke
Militaire Kapel officieel door het gemeente
bestuur van Parijs ontvangen.
ingezetenen, onderstaande voorwerpen, als
gevonden aangegeven op 16 tot en met 31
September 1931: A. Atema, Eendrachtstraat
20, duimstok: J. de Boer. Voortstraat 19,
Egmond aan Zee, rljwlelbelastlngmerk; J.
Mulder, Achterstraat 14, zwart hondje
(dwerg plnchertje); Mej. Puin, Karenhuls,
Krelagestraat, 'mesje; C. Steinvoort, P. C.
Hooftstraat 45. klnderportemonnale met in
houd; O. Nagel, Nieuwpoortslaan 60. mest-,
vork; F. Termaat, Nleuwesloot 42. kanarie
vogel; J. Keeten, Eendrachtstraat 14. hand
schoenen, A. Mul, Ultenboschstraat 36, riem
met patentslultlng; K. Baas, Kennemer-
straatweg 106, ketting: W. H Stoop, Ver-
dronkenoord 15, schroevendraaier; R. Kap-
teln, Visscherslaan 9. vulpotlood; P. Kap-
teln, Nieuwpoortslaan 112, 1 paar gymnas
tiekschoenen; W. Jonker, Ramen 21. dop van
radiateur; M. Moolj. Stetjnstraat 47. kanarie
vogel; G. Relnders, Stuartstraat 32. chari
vari van horlogeketting; G. V. d. Pol. Rid
derstraat 12, portemonnale met inhoud; C.
Madder, Baansingel 46. vulpen; T. B. Tim
mer, Baangracht 16. postduif (genummerd):
J. Kroon, Prinsessenlaan 5, Bergen, medail
lon met portret; K. Govers, Oterleek. Bo
venweg 9, knijptang; A .Trotsenburg. Tuin
straat 54, bril; B. Schouten. Baansir.gel 2b
belastingmerkWed. v. d. Veer. Payglop 23.
rozenkrans.
Wanneer men weder in het bezit is van
het verloren voorwerp, wordt men verzocht
hiervan kennis te geven aan het Bureau
van politie.
Banken
Koloniale Bank
"d'sche Bank
Cert, Handel-MQ.
De onrust zoo niet geheel,
dan toch grootendeels weg
genomen
Onze finantleele medewerker schrijft:
Het besluit om de beurs gesloten te ver
klaren, dat gisteren niet dan na lang aar
zelen en feitelijk op advies van ’s-Oraven-
hage genomen werd, Is eerder dan alge
meen verwacht werd, weer Ingetrokken.
Pleit het In de eerste plaats voor den durf
en het vertrouwen van het Beursbestuur. om
zoo internationaal en daarom zoo gevoe
lig centrum als Amsterdam na één dag weer
open te stellen, de opheffing der sluiting
is ook een bewijs, dat men zich na de veler
lei besprekingen van gisteren veilig genoeg
acht, om vandaag hier het voorbeeld van
New-York en Parijs te volgen.
Wat grootendeels den doorslag gegeven
heeft is de uiterst coulante houding, die de
directie van de Nederlandsche Bank gisteren
by de beraadslagingen met de Vereeniging
voor den Effectenhandel en met vertegen
woordigers der bankwereld toegezegd heeft
De Centrale Bank heeft zich n.l. bereid
verklaard, tegen de koersen, welke Zaterdag
19 dezer zyn genoteerd of als basiskoersen
worden opgeceven. effecténposten in belee-
nlng te nemen, voor zoover zjj Zaterdag
reeds beleend waren.
Met deze zeer belangrijke toezegging meent
het Beursbestuur er redelijkerwijs op te kun
nen vertrouwen, dat de handel een heel wat
rustiger verloop zal hebben dan men op
grond van de jongste gebeurtenissen zou
mogen vermoeden.
Om excessen tegen te gaan, heeft
Beursbestuur ten overvloede besloten,
koersen, die In z<. „gesloten" hoeken
stand komen, streng te controleeren.
Noteeren zy beneden Zaterdag, dan
den ze in de prijscourant niet -
dan na beoordeeling door de commissie
de noteeringen.
Hieruit blijkt, dat er speciaal toezicht ge
houden zal worden op Incourante fondsen,
die by de jongste Inzinking ter beurze wel
zeer zwaar geslachtofferd zyn.
De belangstelling te Amsterdam voor de
heropening der beurs la, naar men begrypt,
ongewoon groot. De geste van de Nederland
sche Bank en de controlemaatregelen van
het Beursbestuur hebben inmiddels de on
rust, die gisteren in beurskringen te con-
stateeren viel, zoo niet geheel, dan toch
grootendeels weggenomen, terwyi bovendien
de ongewone veerkracht, die Wallstreet gis
teren, dank zy een krachtdadig optreden te
gen de baisse, aan den dag gelegd heeft,
het publiek aangenaam verrast heeft.
Men zag de opening der beurs te Amster
dam dan ook met vertrouwen tegemoet, hoe
wel men natuuriyk rekening houdt met een
koersdaling van Engelsche fondsen en an
dere papieren, die in ponden sterling lui
den.
Tot deze laatste béhooren oa tal van
Zuld-Amerikaansche en Mldden-Europee-
sche staatsleenlngen.
Een goed duideiyk beeld over den toestand
op de internationale wisselmarkten geeft
het volgende overzicht:
Te Berlijn, waar sooals bekend mag wor
den verondersteld slechts een offlcieele Koers
door de RUksbank wordt opgemaakt, noteer
de het Pond Sterling 19.36 tegen 20.47 op
Zaterdag.
Te New-Yark was het Pond aan zeer
groote schommelingen onderhevig. Na de
noteering van Zaterdag van 4.85 opende het
heden op 4.004.25, daalde tot 3.90 en her
stelde tot 4.32 <17 uur New- Yorksche tyd).
Opmerkelijk is, dat de Nederlandsche gul
den, die op Zaterdag nog met 40J6 werd
Alkmaar. 31 Sept. 1931.
Mynheer de Redacteur.
Vergun my een antwoord te geven, op het
ingezonden stuk van de twee boeren -metse
laars van St. Pancras; by voorbaat myn
dank.
Myne heeren, ik zal heel kort zyn en ik
hoop, dat de heeren my volkomen begrijpen.
Het gaat hier om de bouwvakarbeiders die
in Alkmaar geen arbeid hebben en leest u
nu maar eventjes de arbeidsbeurs, daar staan
ingeschreven 39 grondwerkers, 3 mach, hout
bewerkers, 13 metselaars, 12 opperlieden, 6
schilders, 7 stucadoors, 34 timmerlieden, 9
voegers, 110 losse arbeiders, 23 transportar
beiders, te zamen 255 arbeiders die in het
bouwvak hun brood verdienen.
Zegt dat u niets 7
Gaat het nu aan om te zeggen.' mogen wy
niet In de stad ook wat verdienen. Is het
hem niet nader dan de rok? Zou u het pret
tig vinden, als het by u zoo ging? Ik geloof
van niet, want u schryft: „de Alkmaarders
komen buiten de stad het werk opslokken."
omdat er by hen in de stad geen arbeid is.
Ze doen het heusch niet voor hun plezier. En
is er dan een aardig stuk werk (zie Wester-
Ucht), dan wordt het grootendeels bezet met
personen van bulten (Hoorn en omstreken).
Die oorzaken liggen grootendeels by de aan
nemer van zoo n werk. En als nu een aanne
mer uit een 3de of 4de loonklasse komt, nu
dan wil ik u verzekeren dat hy met arbeiders
aankomt uit den omtrek waar hy vandaan
komt.
Is het de heeren ontgaan, dat ik geschreven
heb, dat er 10 aannemers by waren die een
som tusschen haakjes hadden staan achter
hun aanneemsom. Hebben de heeren daar
wel over nagedacht wat dat beteekende en
daar gaat het by my om. En nu, mijne hee
ren, wil ik u wel verzekeren dat wy nooit of
nimmer een buitenman geweerd hebben, maar
ik zeg het nogmaals, het hemd is nader dan
de rok.
Wat denken de heeren er van als we een
statistiek op maakten hoeveel personen van
bulten dagelijks hun brood in Alkmaar ver
dienen. neen maar, dan geloof ik wel dat u
zoudt zeggen: dat hadden wy niet verwacht.
Dan het geschryf van den buitenman en den
middenstand. Och heeren, lat enwe daar niet
op Ingaan, dat ligt niet op ons terrein. Wel
wil Ik opmerken dat al de producten, die op
het platteland geteeld werden, door de inwo
ners van de steden worden opgegeten en moe
der de vrouw aan de groentenkar er duur
voor betaalt.
Myne heeren, u duidt het my niet ten
kwade, dat ik vrlendeiyk afscheid neem.
De Alkmaarsche metselaar.
In den Gelderschen Achterhoek, in de
omgeving van Wlnterswyk, zyn hedenmor
gen oefeningen gehouden door de lichte
brigade, onder opperbevel van den kolonel
H. A. C. Fablus, inspecteur der cavalerie
en tevens commandant van genoemde bri
gade. Aan deze oefeningen werd deelgeno
men, behalve door de omagiek tot de
brigade behoorende onderdeden, als het
regiment wlelryders. de belde regimenten
huzaren en het corps rydende artillerie
door een bataljon van het regiment grena
diers. dat gisteren op auto's naar Wlnters
wyk werd vervoerd, terwyi enkele vliegtuigen
en andere diensten aan de partyen waren
toegevoegd.
Hedenmorgen In alle vroegte arriveerde
H. M. de Koningin aan het stationnetje
Llevelde by Oroenlo.
V*n hier uit begaf zij zich te paard* naar
bet terrein der oefeningen.
Gisteren waren in de straten van Buda
pest plakkaten aangeplakt, waarop de uit
breiding van het standrecht wordt aange-
kondigd.
Het standrecht wordt nu toegepast op per
sonen. die: „Gewelddadigheden plegen tegen
de overheid, moord, vergiftiging van bron
nen, beschadiging van spoorlijnen of brug
gen en organisatie van de heerschappij eener
klasse.
Degene, die zich hieraan schuldig maakt
zal als regel binnen twee uur met den kogel
worden gestraft."
kamer; öf een nieuwe kachel of haard moet
aangeschaft. En dat is een heel
vraagstuk. Men kykt de krant eens In en
vraagt zich af: waar moet ik wezen, waar
heeft men een groote keus. Die heeft men
In vele zaken, maar niet op de laatste
plaats in het Alkmaarsche warenhuis, dat
naast zyn groot aantal afdeelingen thans een
afdeeling haarden, kachels en haardkachels
heeft toegevoegd. De eerste etage is voor een
groot gedeelte Ingericht als show-room van
deze artikelen.
Daar is voorradig een groote collectie
haarden en kachels, voor iedere beurs, vanar
de goedkoopste tot de duurste soorten, uit
sluitend van fabrlcaten met langdurige re
putatie.
Onder de verschillende merken kachels
trekken speciaal de „Tlger"-kachels de aan
dacht. Zoowel de haardkachels als de ge
wone ronde Salamanderkachels zyn bUzonder
mooi van afwerking, vorm en kleur.
De mooie, dlepglanzende emalllekleur wordt
gegarandeerd voor houdbaarheid en niet af-
sprlngen.
Deze kachels zyn geschikt voor iedere wil
lekeurige brandstof, uiterst voordeelig in
brandstofverbruik, voldoen aan de hoogste
elschen voor constructie en afwerking en
zyn zeer laag in prys.
Oeheel nieuw zyn de „Uitraleth"-haar-
den met onafbrandbare lak. die ook zeer laag
In prijs zyn (vanaf 85.
Voorts nieuwe modellen E. M. Jaarsma,
.Jntemo" en „Frlsla”-haarden.
Vooral de ,.Frisia”-haarden getuigen van
een bijzonder mooie afwerking en construc
tie. Ing. G. de Clerq, stooktechnisch advi
seur, wijdt in zyn jaarboek 1931 een artikel
aan het prachtig technisch volmaakte circu-
latie-systeem van dezen haard.
Alle haarden en kachels worden gratis ge
plaatst door prima ervaren vakman, die aan
deze afdeeling is verbonden.
Zonder eenige verplichtuig wordt vakkun
dige en technische voorlichting verstrekt en
advies uitgebracht over de capaciteit, die
voor een te verwarmen vertrek noodzakeiyk
is.
Voor een op advies gekochten haard of
kachel worden alle risico’s genomen voor
rekening van den verkooper.
Maandagavond omstreeks half zeven waar
schuwde een bewoner van de Kronunestraat
te Amersfoort, dat brand was uitgebroken in
het perceel Krommestraat 77. waarin geves
tigd de drukkerij van den heer d O.
De politie arriveerde kort daarop met een
kringwagen. sloeg de ruit van de voordeur
stuk en bluschte met een straal op de water
leiding. het binnenbrandje.
De vuurhaard was een houten kist met
eierkolen. Deze werd door de politie naar
buiten gesleep' en uitgepakt. Eerst kwam
een aantal verbiande papieren, daarna een
pak dicht opeengepakt, pas half verbrand
papier te voorschijn.
Hieronder was een geheel verkoolde Jute
zak. waaronder een benzlne-spult, welke ge
bruikt wordt om cliché's met benzine schoon
te spuiten. In deze spuit bevond zich nog
benzine.
Heden is op de gemeente-secretgrie ter
inzage gelegd een verzoek met bylagen van
den Rector van de 8t. Hlppolytusstlchtlng te
Delft om vergunning tot het oprichten van
een personenlift in T kinderpavUjoen van bet
St. Elisabethzlekenhuis met plaatsing daarbij
van een electromotor van 5 PK. In het per
ceel Van Everdingenstraat 18.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen
worden ingediend ten Stadhuize dezer ge
meente, mondeling op Dinsdag 6 October
a.s., voormiddag» te elf uur, en schrifteiyk
vóór of op dien tijd. Gedurende drie dagen
vóór gemelden dag kunnen de verzoeker en
hy, die bezwaren heeft ingébracht op de
secretarie dezer gemeente van de terzake
ingekomen schrifturen kennis nemen.
Alkmaar. 23 September 1931.
Burgemeester 'en Wethouder»
van Alkmaar.
WENDELAAR. burgemeester.
A. KOELMA, secretaris.
mag het leven en de beweging van den tijd
slechts passief over zich neen laten gaan.
Integendeel hebt gij u in naam van uw jeugd
en van uw levensbeschouwing te richten
op het ideaal en al uw krachten daaraan te
wijden de kostbare levenstijd uwer aca
demische ja ren heeft dat bovenal ten doei.
Maar dan rnoogt gij niet blijven staan bij
hetgeen oppervlakkige gevoeligheid en vaag
begrepen toekomstdroomen ons misschien
te dwepen en te wenschen gevenz; dan be
hoort gij kloek te arbeiden, gij behoort uwen
geest veelzijdig te vormen en stevig te voeden
met wat u aan inzicht, acientie en wijsheid
wordt g eboden.
Na tenslotte de vraag, vervat in de anti
these universiteit en hoogeschool. besproken
te hebben, droeg prof. Weve het rectoraat
over aan zijn opvolger.
Op verechillende punten sloeg de Vorstin
de krijgsverrichtingen gade; eerst by Lich
tenvoorde. later by Zieuwent en Tolhut.
H. M. was vergezeld van den comman
dant der lichte brigade, kolonel Fabiua en
door haar adjudant, overste Storm van
Oraveeande.
Te ongeveer half 13 werd bet einde der
oefeningen geblazen.
Hierna verzamelden de roods lichte
troepen zich op den weg ZieuwentLich
tenvoordeKorle, ten einde voor H M, te
defileeren.
De blauwe lichte troepen konden aan
dit défilé niet deelnemen, aangezien zij
anders te ver uit de omgeving hunner
kwartieren zouden geraken.
De Koningin begaf zich naar een hoog
gelegen terrein In de onmlddeliyke om
geving van Vragender. een dorpje tusschen
Lichtenvoorde en Wlnterswyk gelegen. Het
was in deze omgeving, dat te omstreeks 1
uur het défilé der troepen begon.
Het défilé werd geopend door het ba
taljon grenadiers op auto's.
Hierna volgde het bataljon wielrijders,
daarna het 3e regiment huzaren en ten
slotte het korps rijdende artillerie.
Ook H. K. H. Prinses Juliana was by
dit défilé tegenwoordig, dat zij met groote
belangstelling gade sloeg.
Woensdag en Donderdag zal de lichte
brigade deelnemen aan de legeroefeningen.
welke zullen worden gehouden onder lei
ding van den commandant van het veld
leger.
teert prof. Weve, dat er heel veel gepraat en
geliefhebberd wordt inzake sociaal-econo-
mische vraagstukken zonder dat ook maar
elementaire kennis der economie aanwezig
ft.,*1?! weJ merkwaardig dat men klaar
blijkelijk het recht schijnt te hebben op dit
terrein zich zonder voldoende scholing te
bewegen er is geen vak, dat zooveel door
dilettanten betreden en bewerkt wordt als
a.s dat der sociale wetenschappen, geen vaak
waar het zoo als vanzelfsprekend wordt
beschouwd, dat ieder het er over heeft en
bovendien ieder die een vlot spreker is moet
worden gehouden voor een meester. Ieder die
wat handig met moreele en theologische
opereert wordt geconsulteerd als
dat precies de euvelen van het
heden weet aan te geven, dat de nieuwe
maatschappij zal afschilderen en den weg
erheen aanwijzen. Ik acht deze eigenaardige
hebbelijkheid van het publiek zoowel als
de durf van de betrokken leeraars een politiek
gevaar. Dat spreekt van rente en kapitaal
en weet ternauwernood geldrente van kapitaal
rente en deze weer niet van ondememersrente
te onderscheiden. Dat boort problemen aan
van loons- en levensstandaard, van winst
en meerwaarde, van ruilwaarde en prijzen,
besparing en overconsumptie, van over- en
onderproductie. zonder ook maar iets te ver
moeden van de samenhangen die daar achter
liggen, van de factoren die daarop inwerken,
zonder zelfs maar een juiste voorstelling
van die dingen te hebben en zonder eenige
kennis van de bergen litteratuur die daarover
zijn geschreven.
Ook zoo ontstaan de holle leuzen, zoo rijzen
de onvervulbare eischen, de heetgebakerde
hervormi ngsprograms, zoo vormen zich
met de heiligste bedoelingen overigens de
demagogen, zoo groeien de valsche beschul
digingen en de animositeit.
Nciiens was in zijn denken en optreden de
zuivere antithese tot dat onverantwoordelijk
dilettantisme. Hij was een leider van beteeke-
nis, omdat hij onophoudelijk de economie
en de economische realiteit bestudeerde.
Alles wel beschouwd mag dus een Hooge
school gelijk de onze gelden, althans in haren
opzet, voor een vervulling van het program,
dat in den naam Nolens is gelegen.
Gij studenten, waardeert deze gelegenheid.
Ik ben er ook van overtuigd, dat net meeren-
deel uwer geenszins hierheen komt om een
practische opleiding tot een erf andere studie
in het economische leven te ontvangen
meer. Gij zijt er u van bewust, dat het
woordige leven iets anders en beters vergt,
dat immers de Götterdammerung van nieuwe
tijden en nieuwe toestanden daagt aan de
kim en gij weet, in uwen levenslijd wellicht
nog te zullen aanschouwen hoe de tnensch-
heid, na met het bouwvallig gedachtenge
raamte der Aufklarung, van materialisme en
rationalisme te hebben af gerekend, op hechte-
ren grondslag een betere woning zal trachten
op te trekken. Daarom te meer moet nie
mand uwer denken reeds genoeg gedaan
te hebben met zich practisch voor het zaken
leven te scholen. Gij kunt en moet hier meer
en beter bereiken ieder uwer kan geroepen
worden in de toekomst een taak te vervullen
bij dien herbouw der samenleving geen uwer
slechts
daarop waren er 53 wat een aanwas beteeken-
tta groei van 27. Het vierde, nu afgesloten
volledig ingeschrevenen, een vermeerde-
g derhalve van 11.
De groei van het aantal studeerenden ge-
darenoe het laatste jaar is geènszins onge
woon gering te achten, alhoewel het aantal
»oor het eerst volledig ingeschrevenen in het
nu afgeloopen jaar 22 bedroeg en daarmee bij
de vorige jaren ten achter bleef want toen
bedroeg dit cijfer resp. 28, 27 en 3a.
Men kon aan zestien nieuwe candidaten
hun diploma uitreiken. Daarbij geteld de
twee gevallen met niet gunstigen afloop werd
het candidaatexamen dus 18 maal afgelegd,
waarbij dan 89% slaagde. Het aantal geslaag
den is derhalve relatief hoog.
Het Prop, examen werd dit jaar 28 maal
rfgenomen, waarbij 20 studenten de eerste
maal en nog 4 na herexamen benevens een
die in hgt vorige cursusjaar was afgewezen.
Het aanvullende examen boekhouden werd
18 maal afgenomen, waarbij er 15 slaagden.
Het examen voortgezet boekhouden, dat
recht geeft tot een speciale aanteekening
op het candidaatsdiploma en dat met M. O.
acte boekhouden is gelijk te steden, werd
viermaal afgenomen waarvan 50% onmiddel-
Hjk slaagde. Voor het Fransch boden zich
a candidaten aan die beiden slaagden des
gelijks voor het Spaansch voor het Duitsch
a candidaten, waarvan er een slaagde en voor
het Engelsch een candidaat, die eveneens
Mcces had.
Gelijk andere jaren zoo werd ook ditmaal
'n reeks voordrachten gehouden door speciale
bevoegde sprekers, die vanwege Curatoren
<a senaat uitgenoodigd werden, aldus de
gewone colleges aan te vullen.
Als aanvulling op het gewone onderwijs zijn
ook de excursies naar bepaalde belangrijke
industrieën bedoeld, die eenige malen in het
jaar onder leiding van een of meer hoog
leraren plaats hebben.
Daarna ging prof. Weve verschillende
bijzondere gebeurtenissen na, als de aan-
nelling van nieuwe docenten, bezoek van
autoriteiten, enz., om dan te vervolgen
De Bibliotheek mocht zich regelmatig uit
breiden, al blijft die uitbreiding bij de be
trekkelijk bescheiden middelen die beschik
baar zijn (nog altijd ontbreekt aan onze in
stelling alle rijkssubsidie) binnen zekere
perken. Maar hier willen wij met groote
erkentelijkheid het feit memoreeren dat de
zoo algemeen betreurde Staatsman Z.Exc.
Mgr. Dr. W. H. Nolens, ons nog bij zijn leven
en in den loop van het laatste jaar een belang
rijk deel zijner bibliotheek afstond.
Bij dezen naam reeds eenmaal in mijn over
richt genoemd, zou ik een oogenblik willen
stilstaan. Niet zoozeer omdat met hem aan
den Raad van Toezicht der Hoogeschool
een zijner meest representatieve figuren ont-
viel, als wel om het feit, dat voor onze katho
lieke Handelshoogeschool de naam Nolens
rirenlijk een program inhoudt. De harmoni
sche evenwichtige vorming van dezen be
gaafden leider omvatte immers de elementen
die, naar onzen smaak en denkwijze, den
sodaal-econoom uitmaken, voor zoover deze
zich niet enkel met vaktechniek wil tevreden
stellen. Nolens was als wijsgeer en als socio
loog gevormd in de school van Thomas
Aquino, maar tegelijk was hij zoowel door
voortdurende studie t‘~ -
en veelzijdige ervaring in de economie
bijzonder bedreven. Zijn sociale politiek was
daarom van den eenen kant verantwoord en
gefundeerd in de groote grondbeginselen
nn een klaar doordacht stelsel en hield
snderzijds altijd rekening met de eischen en
mogelijkheden van de economische werkelijk
heid. Hij was voorzichtig en voortvarend
tegelijk, vooruitstrevend en vasthoudend.
Hij wist wat hij wilde, maar hij hoedde er
zkh voor door overdrijving en eenzijdigheid
wellicht meer af te breken dan hij opbouwde.
Socioloog en economist, was hij dus, ook
tonder koopman te zijn een samenvatting
datgene wat de opleiding hier in Tilburg
<*oogt, een lichtend voorbeeld en een les.
Ik zou de studenten dezer hoogeschool
tn ook de andere belangstellenden in dit
vtrband speciaal nog eens willen wijzen
vooreerst op de groote beteekenis eener meer
T*J*8eer*t?e beschouwing der dingen, waar
door het oordeel over talrijke problemen
•mgetneen verdiept wordt en verhelderd.
Hoe wil men over het al of niet geoorloofde
in vrijheidsbeperking en staatingriipen,
®ver de grenzen en rechten van den eigen
dom oordeelen hoe zal men zich teweer
nellen tegenover universalistische of fascis
tische tendenzen, hoe kan men de zoo ver
schillende democratische stelsels en stroo-
mtngen en stellingen onderkennen zonder
•trigeerig begrip omtrent maatschappelijk
e*- ■“dividualiteit en beider verhouding
En de zoozeer in het brandpunt staande
nagen omtrent kapitaal en kapitalisme,
arbeid en medezeggenschap, vak-, bedrijts-
01 beroepsorganisatie, doelstelling en maat-
ita1 der productie, winstgeving en behoef-
^’'bevrediging, geen er van laat zich op-
“asen of zelfs maar doelmatig behandelen
■oder heldere begrippen, scherpe distinc
ties fundamenteele normen.
Wij met de levensbeschouwing die hier
wordt voorgestaan, gaan veilig ook in de
vragen der fundamenteele sociologie waar
*1 de groote grondgedachte van de „Philo-
«’Ph'éPere nnis*’ volgen, van Thomas Aquino,
h ens vermeidé er zich menigmaal in
jet hem terug te gaan. En naar aanleiding
“trvan een woord. Den Aquiner te nemen
grondslag van onze sociologische-vorming
“rieekent nu heelemaal niet een willen terug-
J,1??'11 van den modernen tijd naar de
“'ddeleeuwen gelyk sommigen meenen. die
'?n de Summa minachtend als van „een
inder nuddeleeuwsch handboek” spraken.
van zulk een meening zijn hebben zelfs
begin gemaakt met Thomistische
ra*studie, dat is zeker, en hebben van dat
“dboek nooit veel meer dan den titel
Wtzen.
Maar ook dient men zich te verweren tegen
Thr»>er en daar Z1C^ u*ten8e neiging, het
■'omisme te verwerpen of zijn ondergang
oorspellen en zijn tijdelijkheid te procla-
w wrijl het een historisch stelsel ge-
ornM Ï°U een ander en wijl nieuwe
vJ^ZZtms,e^'ng*n om nieuwe oplossingen
vT**»: d*e een middeleeuwer nog ónmogelijk
kunnen geven.
0Bi*.erop gewezen te hebben, dat voor de
■P^*ng der sociaal-econotnische problemen
kenni amet enkel wijsbegeerte maar ook
der economie noodzakelijk is, consU-
