ONS BLAD WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1931 EINDE ZOMERTIJD 1 tn Luxe-Verhuur m. 7-pers. Buick-auto’s slechts 15 et per K.M. GARAGE JAC. MET JOH. LAUWERS EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 229 DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN VIJF f 40 VOORNAAMSTE NIEUWS Het lek. te wachten TELEGRAFISCH WEERBERICHT VERZOEK Adverteerders Een nieuw Labour-program DE GOUDEN STANDAARD De Engelsche Bezuini- gingswet aangenomen Diefstal uit een post-auto te Den Haao De politieke krisis in Engeland Opheldering van den moord te Zuidbroek? IN DEN NACHT VAN ZATERDAG OP ZONDAG A.S. TEEKEN DES TIJDS Geboorhoorns ook electr. Het dagblad „De Tijd” De overstroomin^ in China o f3000.- 1750.- 1250- “"SS f 125.- ‘50.- ÏÏ.-T* X MRGinE MOCT, OP STRAFFE VAR VERLIES VAR ALLE RECHTER, GESCHIEDER OITERLUR DRIEMAAL VIER ER TWIRTI6 ORER RA HET OHGEVAL 3 A NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD de uit collega’a «Un en Een mededeeling der directie een te Zuidbroek upg*- moord O De dader per auto gevlucht Een nette om De bait bedraagt eenlge duizenden guldens f In derde lezing Bezuiniging bij de Amerlkaansche marine. Briand nit Verklaring Mussolini inzake de lire Loonsverlaging in de Roer-mljncn. Geen weging In den stabUk R. K. Universiteit tie Prijsvragen. de Tusschen school en stembus Koedrijver gearresteerd PAYGLOP 1 - ALKMAAR aan in Edison’s toestand De patiënt vry zwak 8 Zilveren Kloosterfeest DB DIRECTIE Minister De Geer spreekt de geruchten tegen ekonomlsch daard. ABONNEMENTSPRIJS! Per kwartaal, voor Alkmaar L— Voor buiten Alkmaar *jg Met Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 hooger bevattende 6.048 gram goud. Waar dit ongeveer 10 gulden aan goud vertegen woordigt, mag leder tegen eenlg munt- loon zulke tientjes vrij laten aanmun ten. Met de zilveren teekenmunt en met pasmunt Is dit niet het geval, daar de eigenlijke waarde er van ver beneden de nominale waarde ligt. In een onzer dagbladen vonden wij déze curieuze advertentie: De nood in den tuinbouw In N oord-Hol - iand. Ged. Staten sullen geen nieuwe cre- dleten en ondersteuning meer verleeneau Opnieuw brand In bet petroleumgebied van MorenL De Britsche liberalen verklaren sich tegen het houden van verkiezingen en tegen solver beschermende rechten. MacDonald Labour-Partij. Washington verklaart Briinlng niet tot een bezoek te hebben genoodigd. Onderhoud met minister De Geer over do krisismaatregelen. Het onderhoud van MacDonald met den Engelachen koning heeft een uur geduurd. Licht op De* lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 7.08. Telefoon 573 en 873 Een nieuw program der Engelsche Labour- party. Barometerstand 0 uur vjn. 7.66. Stilstand. verblijdend het onderwtyspercentage voor ons katholieken dan ook is, tegenover het katholieke stemmencijfer is het niet zoo heel mooi. Komt er een leeiyke ..maar" bij. Tusschen de school en de stembus zit er een lek, waardoor we heel wat zieltjes verliezen En het zal een eereplicht voor ons moeten zijn, om dit lek te stoppen, of althans be langrijk kleiner te maken." Tot zoover het Oroningache blad. Er is één omstandigheid voegt de „Re sidentiebode" hieraan toe welke ons doet hopen, dat het lek geleidelijk althans ten deele gestopt zal worden, n.l. het feit da> de groote aanwas, vooral wat de jongens c| de bijzondere school betreft, eerst dateert van de laatste 10 jaren. Misschien dat het aantal kiezers rijst, als we nog eens een Jaar of 10 verder zijn. Dan pas weten we. of het ver schil van 4 pet. gehandhaafd blijft, sant onder hen, die thans kiezer zijn, tellen we een zeer groot percentage, dat nooit de bij zondere school bezocht. Zuiver kan dus thans de vergelijking nog niet zijn. goed I leid d.W2. Dan vierden October az hopen hun zil veren kloosterfeest te vieren de Eerw. Paters Capucljnen. P. CyprlanuS (IJmulden-Oost*. P. Leontius (Handel, N.-Br.), P. Angelicus, leeruur seraph, seminarie Langeweg (N.- Br.), Ho jeerw P. Gondulphus (Deflnttor- Ornsraaf Vla Boocompagnl 71, Horna). Tot beter begrip allereerst een enkel woord over de functies van het geld. Geld wordt In de eerste plaats ge bruikt als ruilmiddel, d.wi. als middel om het ruilen te vergemakkelijken. Gelijkend op deze functie van het geld is die van betaalmiddel. Als derde func- imen we die van waarde-meter of s-noemer. Brutale diefstal van een postzak uit auto te Den Haag. Het ontwerp bezulnlgingswet is in derde lezing in het Engelsche Lagerhuis aangeno men met 297 tegen 242 stemmen. Burgerdame ruim middelbaren leeftijd, onbesproken ge drag, goede verschijning, gezond en opge ruimd karakter, beschaafd en ontwikkeld, wil van huwelijk veranderen. Ze wenscht heer met zelfde pretenties, goed Inkomen om een gelukkig en gezellig samenleven te hebben. Brieven met portret, hetwelk op eerewoord en geheimhouding worden te ruggezonden. te zenden onder no. 9924. bur van dit blad. Ziedaar weer wat nieuws! Een pleidooi van den minister van Onderwijs, K. en W. aan den Leidschen raad tot behoud van den ouden raadhulsgeveL wy herinneren er'aan. dat de Zomertijd eindigt den éden October te 1 uur voormid dag, soodat in den nacht van Zaterdag 3 op Zondag 4 October de klokken één uur moeten worden achteruitgezet. verlies van 'a anderen rinser Dat is één omstandigheid, welke hoop geeft op stopping van het lek. Als twééde omstandigheid zouden wjj naast wat de Residentiebode" te berde brengt nog willen noemen de pogingen tot hechtere organisatie zoowel kerkelijk als maatschappelijk van de leerplichtvrlJe Jeugd, welke daardoor niet zd6 spoedig meer aan haar lot wordt overgelaten, integendeel, van de eene organisatie in de andere kan overgaan, zóó, dat het contact met Kerk en geestelijkheid en katholieke organisatie be houden blijft Ook daarvan verwachten wU heel veel. Een Nederlandsche gift van 1000 K.G. kina voor de slachtoffers ADVERTENTIEPRIJS: Van 1— regel» 1.35: elke regel meer SA5. RECLAME per regel «-75 vuur de eerste pagina; voer de uverige pagina's 0.50. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD" by vooruitbetaling per plaatsing f 0.60 per advertentie van 5 regels: Iedere regel meer 9.1» De Raad van den Volkenbond heeft gister middag besloten de hygiënische volkenbonds- organlsatle de opdracht te geven China bij de bestrijding van den nood, die door de over- stroomtngen v :roorzaakt is en van de in ver band daarmede dreigende besmettelijke ziek ten te helpen en in het bijzonder zooals reeds in 1921 bij de bestrijding van de typhus in Polen, voor een coördinatie van de verschil- lerde nationale steunactles te zorgen ten bate van China De Raad deed een dringend beroep op alle volken om door geld, genees, middelen en het beschikbaar stellva van ge schoold hygiënisch personeel China te hulp te komen Tevens werd medegedeeld, dat Ne derland Denemarken. Polen en Spanje prac tise hen steun hadden verleend, waarvan in het bijzonder met Instemming en erkentelijk heid werd gewag gemaakt van den belang rijken steun, dien de Nederlandsche regeering heeft verleend doordat onze regeering. daar toe in staat gesteld door het Kinabureau te Amsterdam, niet minder dan duizend kilo gram kina voor verbetering van den gezond heidstoestand in China heeft beschikbaar ge steld. Deze gitt van het Amsterdamsche Kinabureau heeft een handelswaarde van on geveer 45.000 gulden Diep bewogen dankte Sze met tranen in de oogen voor deze nieuwe bewijzen van vriendschap, die de volken bondsraad en verschillende regeerlngen al dus aan China hebben gegeven. Op 26 Augustus JX vond een brievenbe steller In Zuidbroek in de wcnlng van de weduwe Molanus ondér een llnnenrek ver borgen het Hjk der 76-jarige vrouw met een prop in den mond. De zoon, een man van 45 jaar. bleek spoorloos verdwenen. Den vol genden dag echter werd zijn lijk cpgehaold uit een sloot, eenlge honderden meters van de boerderij verwijderd. Verschillende om standigheden wezen erop, dat ook hij was vermoord Lang heen de politie in deze zaak in het duister getast, doch thans meent zij haar tot klaarheid te zullen kunnen brengen. Als verdacht den dubbelen moord te hebben ge pleegd heeft zl) n.l. aangehouden zekeren L. 8., die vroeger in Winschoten koedrijver is geweest. Gisteravond Is hy zwaar geboeid uit Eind hoven naar Winschoten overgebracht. De man is ter beschikking gesteld van de justi tie. Met nadruk wijzen we hier op het be trekkelijke van deze vastheid; het zilver b.v. heeft in den loop der jaren veel van zijn waardevastheid verloren. Zoo zal het begrijpelijk zijn, dat óf goud, óf zil ver, óf beide metalen de basis zijn van het muntwezen. Men noemt dit dan den standaard. Gewoonlijk onderscheidt men drie standaarden: Den enkelen (gouden of zilveren) standaard heeft een land waarin slechts één metaal (goud of zilver) vrij mag worden aangemunt, en daarnaast slechts pasmunt in omloop is. De dubbele standaard bestaat, wan neer én goud én zilver vrij mogen wor den aangemunt en tusschen de gouden en zilveren standaardmunten een be paalde waardeverhouding wettelljk is vastgesteld. Ten slotte nog de hinkende standaard. Dezen heeft een land, wanneer alleen goud vrjj mag worden aangemunt en daarnaast niet enkel pasmunt, doch ook nog zilveren teekenmunt (dX munt, die niet vrij mag worden aangemunt, maar wettig betaalmiddel is tot ieder bedrag, zooals bij ons rljksdaalder, gulden en halve gulden) in omloop is. Wat nu ons land betreft, sinds 1875 hebben wij den hinkenden standaard. Standaardmunt Is het gouden tientje. het Lof. MacDonald en zijn collega’s uit de Labour Partij Het wetsontwerp tot bezuiniging in derde lezing door bet Engelsche Lagerhuiz aange nomen. Mussolini heeft alle diplomatieke en con sulaire vertegenwoordigers met klem verzocht alle geruchten categorisch tegen te spreken, volgens welke de Itallaansche regeering voor nemens zou zijn den stablliseerlngskoere van de lire, vastgesteld bij de wet van December 1927. te Wijzigen. (De koers bedroeg t 92 lire.) Alle »t»nne’« op dit blad »i|n loaevoiae de variekerlamvoorwaarden tegen ongevallen verzekerd voor cza der volzenda uitkcarinKen: De dubbele belderd? Eerherstel der Derde Orde Z. H. Esc. de Blsachop van Haarlem heeft toegestaan, dat 11 October as. de Eerher- ateldag der Derde Orde uitstelling in Os- I tensorio mag zyn van na de Hoogmis tot Ihet Lof. heid. Wél'bestaan er bibliotheken standaardwerken en handboeken^ vuld met zeer diepzinnige, doch elkaar dikwijls tegensprekende theorieën en beschouwingen, doch in het bestek van een dagbladartikeltje deze uiterst moei lijke materie ook voor den nlet-vakman begrijpelijk te maken, Is onbegonnen werk. Hoogstens kan een of ander onder deel uit het groote complex van vraag stukken hier Iets meer beUcht worden. Voor vandaag dan iets over een der meest belangrijke pijlers, waarop ons leven rust, den geldstan- Hoogste barometerstand 767.4 te Dresden. Laagste barometerstand 742 te Isafjord. Verwachting: Meest matige Zuid-Ooste- HJke tot Zuld-Westelljken wind, zwaar be wolkt of betrokken, waarschijnlijk eenlge regen, aanvankelijk iets zachter. De Holland-Amerika Lijn vraagt uitstel vkn de coupon-betaling per 1 November op de 6 pCt. leening. Volgens velen Is deze functie sedert de groote uitbreiding van het credlet- verkeer zóo overwegend geworden, dat naar dezen meenen het geld te genwoordig niets anders is dan een abstracte rekeneenheid, welke door de gewoonte of den wil van den staat de beschikking geeft over een zekere hoe veelheid goederen of diensten. Volgens deze ekonomlsten heeft waarde van de stof, waaruit het geld vervaardigd is, geen invloed op de waar- de van het geld. Maar toch leert de praktijk, dat in zoo goed als alle be schaafde landen de edele metalen, .rechtstreeks of zijdelings, als grondslag dienen van het geldwezen. Een der vele redenen van dit zoo als algemeen gebruik is: dat goed een vaste waarde moet hebben, i dat het' geld zelf zoo weinig mogelijk oorzaak mag kunnen zijn van verande ring in de waardeverhouding tusschen geld en goederen. Want waardeverande ring van het geld beteekent een alge- meene stijging of daling van de prijzen der goederen, waardoor altijd velen be nadeeld worden. Immers zullen allen, die een vaste som bezitten of van anderen te vorderen heb ben, schade lijden door prijsverhooglng; omgekeerd zullen allen, die een vaste som aan anderen schuldig zijn, schade lijden door prijsverlaging: zij zullen meer goederen moeten verkoopen of meer diensten moeten presteèren om die som bijeen te brengen. Wel staat in zulke gevallen tegenover het verlies van den één, een voordeel voor een ander, doch zulk een onver diende en onvoorziene vermogensver- plaatsing is altijd nadeellg voor de atge- meene welvaart. Nu hebben juist de edele metalen een meer constante waarde dan alle andere goederen, welke voor gebruik als geld in aanmerking zouden kunnen komen. Een der redenen hiervan is, dat zoowel aan bod als behoefte van deze metalen be trekkelijk constant is. De executieve van de Labourparty zal aan het de volgrnde week te Scarborough tc hou den congres der Labourpartjj een piogram Ur goedkeuring voorleggen dat de volgende be langrijke punten bevat: mgedaanmaklng van de vermindering der werkloozenultkeering en van de besparingen op de sociale uitgaven, oppositie tegen protectionistische maatrege len met Inbegrip van fiscale rechten, natio nalisatie der mijnen, het grondbezit en het bank, en credletaysveem, staatcontróle over het transportwezen en de User en staalindus trie door wijziging van deze industrleele on dernemingen in openbare llcaamen, instelling van contröle voor den in- en uit voer, onder, handelingen over de annuleering van alle schadevergoeding en oorlogsschuiden, vor ming van een beleggingsraad door den Staat, afschaffing van den gouden standaard, het houden van een wereldconferentie, tot het vaststellen van een internationale valuta- polttlek en verstrekkende vermindering der bewapening. Morgen een en ander over den z<. gold-exchange-standaard. Lnanclën, zoodat bij dat. ook reeds eenlge dagen rust heeft moeten houden en op mèdisch bevel lijn werkzaamheden aan het Departement heeft moeten onderbreken. Naar aanleiding hiervan heeft de Neder lander" den Minister van Financiën verzocht, het blad omtrent de juistheid hiervan in te lichten. De heer De Geer verklaarde, dat dit alles voor hem nieuw was, met uitzondering slechts hiervan, dat hij de vorige week eenlge dagen thuis is moeten blijven, waar hij ech ter op zijn studeerkamer alle stukken heeft kuniyen afdoen. Sinds eenlge dagen is hU hersteld op zijn Departement terug Aan het nederleggen van zijn taak om gezondheids redenen. of om welke andere reden ook. heeft hij geen oogenblik gedacht. Wat uiteraard niet wegneemt, dat hjj te allen tpde bereid is, zijn taak aan een ander over te dragen. Naar Reuter uit Westergange in New- Jersey meldt, la de gezondheidstoestand van Edison blijkens het officleele bulletin van den geneesheer in den nacht van Maan dag op Dinsdag weer minder geweest. Hij heeft een zeer onrustlgen nacht doorge bracht. Des morgens was de patiënt vrU zwak. Wellicht hebben nimmer finantleele en monetaire vraagstukken zóó in het brandpunt der belangstelling gestaan als heden ten dage. Heel begrijpelijk! want hoezeer ook onbekend met de geheimen van staat huishoudkunde en aanverwante weten schappen, voelt het groote publiek toch Intuïtief, dat het dikwijls met groote moeite tiereikte welvaartspeil van héél de tieschaafde wereld inzet is van den grooten strijd dezer dagen. Geen wonder dan O0ok, dat ons van meerdere zijden vragen bereikten enkele der brandende vraagstukken hier populair uiteen te zetten. In dit laatste schuilt juist de moeilijk vol ge- W1J hebben aan „De Residentiebode" een artikel ontleend, waarin gewaagd wordt van oneenigheid in het Kabinet; van een moge lijk aanstaand aftreden van het Kabinet; van de moeilijkheid alsdan een opvolger voor den Minister van Flnan-iën te vinden; van een gerucht dat casu quo mr. Romme te Am. sterdam als zoodanig zou worden aangezocht; en van een steeds meer te wenschen overla tende gezondheid van den hard werkenden minister van de vorige wet ,Ren nette burgerdame”, die zich aan biedt om van huwelijk te veranderen! De „nette burgerdame” is dus ge trouwd, maar ze wil eens een kansje wagen om een prettiger huwelijk te slui ten. Wordt haar daartoe de gelegenheid geboden (ze zal natuurlijk vooraf goed wikken en wegen, of en hoeveel beter zij ervan wordt), dan maakt zij aan het bestaande huwelijk een eind en stapt zij In het nieuwe naar zij hoopt: zoo veel fijnere! huwelijk over. Wel ja! waarom ook niét? Men kan niet zeggen, dat deze „nette burgerdame” onvoorzichtig handelt: ze gooit geen ouwe schoenen weg, voordat zij nieuwe heeft! Waar alle moraal opzij gezet is, kan zoo’n tikje berekening er nog wel bij. X Is intusschen wél een treurig teeken des tljds, dat iemand zich zelfs voor een dergelijke aanbleding-per-annonce niet meer geneert. Daartoe in staat gesteld door het Hoofd bestuur van de Vereeniging tot het be vorderen van de beoefening der weten schap onder de Katholieken in Nederland, werden krachtens Senaatsbesluit van Juni 1929 namens de faculteit der rechtsgeleerd heid de twee volgende prijsvragen uitge schreven I. De Faculteit verlangt een uiteenzetting en kritische bespreking van de staatsleer van den H Augustinus II. De Faculteit verlangt een kritische ulteenaettlng van het begrip goede trouw in het tegenwoordig Nederlandsch burger lijk recht en een vergelijking daarvan met het overeenkomstig begrip naar Romeinsch- en kanonlek-rechtelljke opvattingen. De tweede prijsvraag bleef onbeantwoord. Op de eerste prijsvraag kwam één ant woord in. geteekend met de aan St. Paulus ontleende kenspreuk,-BHJft niemand iets schuldig dan wederkeerlge liefde.” Tot haar leedwezen is de Faculteit tot de bevinding gekomen, dat de ingezonden ver handeling noch voor bekroning, noch voor eervolle vermelding in aanmerking kan worden gebracht. Zoowel in opeet als in Inhoud en vorm vertoont de verhandeling over Augustinus’ staatsleer ernstige gebreken. Even na de sluiting van het bUpostkantoor Witte Brug aan den Lennepweg te Den Haag, omstreeks half 9. is gisteravond een postzak met geldswaarden geroofd- Op de voorgeschreven wijze hadden de met de over brenging van de waardestukken naar het hoofdkantoor belaste beambten en de chauf feur van den postauto, de zakken, afkomstig van het bijkantoor. In den wagen Ingeladen en dezen afgesloten. Zjj begaven zich toen naar hun plaats in de bestuurscablne en waren op het punt te vertrekken, toen de chauffeur bemerkte, dat aan de achterzijde iemand klaarblijkelijk met een valachen sleu tel de deur weder opende en in een minimum van tijd een van de zakken uit den auto haalde, om daarna het hazenpad te kleaen. Dit ging zóó snel In zijn werk, dat de chauffeur, die inmiddels zijn zetel had ver laten om te trachten, deze ongeoorloofde manipulatie te verhinderen, er zich slechts toe kon bepalen, den vluchtenden dief na te rennen, zonder zich den tijd te gunnen, daar toe den wagen in beweging te brengen. Tot zijn verrassing moest da postchauffeur even wel constateeren, dat de dief in een gereed- staanden auto sprong, om zich met maximale snelheid te verwijderen. Intusschen gelukte het den chauffeur nog het nummer van den auto, waarmee de dief de vlucht had genomen, te noteeren. De polltie. met het geval in kennis gesteld, deed onmiddelllJk een uitgebreid onderzoek, dat bereids tot het vermoedelljke spoor van den dader leidde. De waarde van het ge- stolene kon hedenochtend nog niet met zekerheid worden opgegeven. ZU bedraagt echter minstens eenlge duizenden guldens. Naar aanleiding van den overgang der overgreote meerderheid van de aandeelen in de N V. Dagblad en DrukkerU ,X* Tijd" naar de K.V. Drukkerij ,X>e Spaarnestad" te Haarlem doet de directie van ..De Tijd” thans in haar blad een mededeeling aan de lezers, waaraan wij het volgende ontleenen' De bedoeling van dg nieuwe leiding is. om aan het dagblad „De Tijd" «lln oude plaats in het katholieke openbare leven van Ne derland te waarborgen. Einde 1929 werd besloten, dit blad als nleuwscrgaan zóó uit te bouwen, dat het met uitzondering van enkele vooraanstaanden in den handel en de haute finance alle katholieken van Ne derland zou kunnen bevredigen. Voor twee groote katholieke handelsbladen is echter m Nederland geen plaats Maar er is wel plaats voor een leidend katholiek orgaan, dat de rcemrijke traditie van De Tijd" voortzet en dat het Journal d’oplnion is van de vele vooraanstaande katholieken In Nederland, die op religieus, cultureel, politiek en sociaal terrein de aandacht van hun geloofsgenoot en en ook wel van hun nlet-kathcheke landge- nooten wenschen te vragen voor bepaalde denkbeelden, om daardoor leiding te geven aan heel het openbare leven; er is wél plaats voor een orgaan, dat zich heel in het oy- zonder toelegt om op de geesteiyke str<x>- mlngen in binnen- en buitenland dagelijks het heldere licht van een katholieke voor lichting te laten schynen. Zulk een dagblad is meer dan ooit noodig. a’ was het alleen maar, omdat op geen gebied een monopolie minder wenscheltjk Is dan op het terrein des geestes. Uit een en ander vloeit voort, dat de oor zaken, welke bijna tot het verdwijnen van dit dagblad leidden, dienen te worden weg genomen. „De Tijd" zal niet allereerst trach ten een handelsnleuwsblad te zyn. Wie aan snelle en volledige inlichtingen omtrent handel, scheepvaart, financiën, economisch leven en deroellike behoefte heeft, kan daar in gemakkelilk door een ander katholiek or gaan vcnrzlen. Het ochtendblad en verschil lende rubrieken in het avondblad zyn In dezen gedachtengang overbodig In ,De Tijd" en zullen daarom met ingang van 1 October vervallen. In de plaats daarvan zal er naar worden gestreefd, dit daeblad te houden op de plaats, die het tientallen jaren heeft in- •enomen. dat Is leidend orgaan te zijn van het intellectueels katholieke leven in Ne derland. Beleefd verzoeken wy de medewerking van onze H.H. Adverteerders inzake het vroegtijdig toerenden van de voor de Zaterdag-num mer» bestemde advertentlën. wy suilen het aeer op prys stellen indien wy da an nonces. bestemd voor Zater dag. reeds des Donderdags of ulteriyk des Vrydagsmorgena ontvangen. Door het vroegtydlg inzen den van advertentlën gun nen wy eek aan de ettvoe- rtag. dus aan het zetten van de advertentie, «neer aandacht schenken, hetgeen vanzelfsprekend de reclame- waarde van de annonce ten goede komt. Mede in Uw eigen belang vertrouwen wy op Uwe medewerking inzake een en ander te mogen rekenen, waarvoor by voorbaat onzen dank. De terugkeer van Laval en Berlyn te Pary». Krachtena Senaatsbesluit van den 3den Juni 1929 werden door de Faculteit der Letteren en Wijsbegeerte dezer Universiteit twee prijsvragen uitgeschreven: 1. De ontwikkeling der Mlssiegedachte in Nederland sedert de Hervorming; 2. De Invloed van de twee groote Bra- bantsche heiden op de woord-geographic van Brabant en Limburg. De eerste prijsvraag bleef onbeantwoord. Op de tweede prijsvraag kwam één ant woord in, geteekend met de aan da Geor- «gtca ontleende kenspreuk: .Jtellx qul potatt serum eognoaoere causas." Na ernstig onderzoek van dit antwoord is de Faculteit van oordeel, dat het ge- steAe probleem door den schryver niet in geheelen omvang Is beheerscht en daarom ook niet tot een bevredigende oplossing is gebracht. Te waardeeren valt de poging om de groote Brabantsche helden sociaal- en natuur-kundig-geographlsch nader te bepa len en de wisselwerking der verschillende faktoren voor de woord-geographle na te gaan. Maar het onderzoek rust naar het Inzicht der Faculteit op een te smalle ba sis. Van het vroeger door anderen verza melde materiaal Is geen, of althans geen noemenswaardlg gebruik gemaakt: en de door den schryver zelf moeizaam bijeen gegaarde gegevens zyn niet voldoende om de getrokken conclusies geheel te rechtvaardi gen. De zorgvuldig bewerkte isoglossen kaarten geven dan ook geen zuiver beeld van den taal-geographlschen invloed der Brabantsche heiden. Om deze redenen is de Faculteit van oor deel dat deze Verhandeling niet voor eene bekroning in aanmerking kan komen. Maar wegens den voortreffelyken methodi- schen opzet van het werk en wegens de daaruit biykende viyt en scherpzinnigheid van den schryver in het verzamelen en or denen van zyn materiaal, meent zy daar aan wel degeiyk eene eervolle vermelding te kunnen toekennen. De schryver geeft biyk de techniek der moderne taalgeogra- phie voldoende te beheerschen en zou een minder ingewikkeld probleem stellig tot een alleszins bevredigende oplossing hebben ge bracht. Hy zal de by deze verhandeling opgedane ervaring en het verzamelde ma teriaal zeker in ander verband vruchtbaar kunnen maken voor de woordgeschiedenis der Brabantsche en Llmburgsche dialecten. Na bekomen verlof werd het verzegelde briefje, bevattende den naam, de hoedanig heid en het adres van den schryver ge opend. Deze bleek te zijn de heer W. Rou ten». wonende te Echt (L.). student aan de R. K. Universiteit te NUmegen. De Executieve van de Labour Party heeft, naar de „Daily Herald" meldt, besloten, dat alle leden en aanhangers van de national* regeering automatisch en onmiddellyk het lidmaatschap van de Labour Party verlie zen. MacDonald. Snowden. Thomas en alle andere socialistische ministers en onder- staats-secretarlBsen en een aantal parle mentsleden. die de zijde van MacDonald ge kozen hebben, zijn hiermede uit da Labour Party gezet» Elk der ultgezette personen kan achter weer tot de pafty toetreden, wanneer hy een verklaring aflegt, dat hy In de toekomst da beginselen der party erkent en nie‘. meer een arbeldersvuandige party zal ondersteu nen. Dere beslissing, zegt de ..Dally Herald” be teekent waarschyniyk dat de Labour Party by eventueel nieuwe verkiezingen voor allo zetels, die thans door de socialistische leden van de Nationale regeering en hun aanhan gers zyn bezet, eigen candidaten zal stellen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft Inzake bet byzonde'r onderwys voor de verschillende partyen de volgende cyfers ge constateerd: Kath. 34.64, Prot. 24.69. Isr. 0.05, Overige 1.39. Gezien het aantal katholieken onder de Nederlandsche bevolking is het cyfer 34.64 zeker niet onbevredigend, wy mogen er ge rust uit concludeeren. dat vrywel alle ka tholieken hun kinderen sturen naar kath! scholen. „Ons Noorden” vergeiykt nu dit schoolper- oentage met de kath. stemmencyfers. „Op een leeftUd van 35 jaar, by de stem bus, bereiken we lang niet het mooie per centage van het kath. onderwijs. Van de 3 379503 stemmen in 1939 haalde de Kath. Staatsparty.er 1001559 De Kath. Volkspartij 23 804 stemmen en de R. K. Boerenparty 3395 stemmen, dat is in totaal 30.5 pet. Zeker, wy kath. hebben verreweg het grootst aan tal groote gezinnen, zoodat het aantal katholieken tusschen de 6 en de 13 belang- ryk grooter is, dan het aantal vanaf 25 jaar Maar een verschil van ruim 4 pet. is het zeker niet. We mogen dan ook gerust constateeren, dat we in de periode tusschen de school en de stembus een belangryk aantal verliezen hebben. Vooral omdat er (door omstandighe den daartoe gedwongen* nog een niet on- belangrjjk aantal goede katholieken ia, dat zyn kinderen naar de openbare school moet sturen. Hoe BUREAU: HOF ALKMAAR Telefoon: Administratie No. 4*3 Redartle No. 633 eb

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 9