ONS BLAD
N
BELANGRIJKE REDE VAN
HAARLEMS KERKVORST
AFSCHUWELIJK DRAMA TE
WATERINGEN
ERNSTIGE BOTSINGEN TUSSCHEN
WALEN EN VLAMINGEN
s
D
5
m
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 233
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
MAANDAG 5 OCTOBER 1931
f 40
VOORNAAMSTE NIEUWS
Ti
In de oprichtingsvergadering eener K-J.W.V.-afdeeling in de bisschopsstad
I)
Twee kinderen met bijlslagen vermoord
Vreeselijke vondst door de moeder
m.
Inwijding Christus Koning-
- monument
e
Marconi zal de verlichting ontsteken
Het Nederlandsch
Alle opvarenden gered
Toestand van Edison
moet
1
C3
Geestelijke verzorging
militairen in de West
Auto-ongeluk te
Eben-Eymael
Is
)-
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3 ALKMAAR
Ontwikkelen en Afdrukken
Bij den Belgischen Da& te Hasselt
Het gebouw der Legion Nationale te Antwerpen vernield
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL
„Johanna” vergaan
- .WW* J»
werknemers
over enkele
Harmonische samenwerking tusschen werkgevers en
volgens de Encycliek Quadragesimo anno en
tekortkomingen aan weerszijden
Htt kaa .nirt_ anriffli_of
Dit is niet in den geest van „Quadrag^imo
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Alle «bonne's op dit blad sijn inaevolae de ▼erzekerintfavoorwaarden
Dubbele kindermoord ie Wateringen.
Krisiacongres van N.V.V. en S.D.A.P.
betreffende
Amerika
van
Het
Een telegram aan Koningin
Barometerstand 9 uur vjn.t 772. Stilstand.
der
in
S.S.
it"
HET
ar
lot
t."
verwondingen
avond
s".
en
oe
en
R:
Bel*
•tolling van Z. H. den Pana.
Grootvader met kleinkind
vermorzeld
Het Ned. stoomschip Johanna" vergaan;
de opvarenden gered.
BUREAUl
Telefoon:
ABONNEMENTSPRIJS1
Per kwartaal, voor Alkmaar f tj—
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
J 0.60 honger
patrouilles gendarmen trokken
Men verzekert, dat het
gewonden omstreeks honderd be-
aan de
door een
1'4 millioen dollar tekort op de Ameri-
kaansche staatshuishouding.
>er
iet
Definitieve scheuring onder de EngvlachO
liberalen.
Treffen tusschen Vlamingen en Walen bü
den Belgischen Dag te Hasselt.
De economische moeilijkheden in Europa.
Besprekingen tusachen Fransche en Engel-
sche ministers.
De Oostenrijksche saneeringswet aange
nomen.
Zendbrief van Z. den Paus over den
nood der tijden.
Sluiting .der Itoliaanche beunen geda-
rende October.
Te Eben-Eymael zijn een grootvader en
■jjn kleinkind door een auto overreden en
gedood.
iet
en
Jn
ir
Een onderhoud met prof. Bruins over de
krisis.
>b verlies vas 'a
anderen vinger
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5 27 uur.
en
kt
n'
n!
t”
an
»r-
De menschen waren
nog nieuwe
nog twee
lichtingen
toen in vollen gang.
De vrouw is naar de Ramaerkliniek
Den Haag overgebracht terwijl de man by
buren onderdak heeft gekregen.
Zooals begrijpelijk is de verslagenheid in
het anders zoo rustige dorpje, dat ongeveer
3500 zielen telt., zeer groot.
GEBOUW DER LEGION
NATIONALE VERWOEST
Alle .bonne's op dit blad sijn ingevolge de verzekerimervoorwaarden f Oflftt) Levenslange geheeie ongeschiktheid tot werken door 6 7Cfl biI «en ongeval met f ORf) bij verlies van eea band f 4OE bil verlies van een f Cf) °ii «en breuk vsn
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen wUUV«* verlies van beide armen, beide beenen of belde oogen wU«” doodelliken afloop een voet of een oog av.” duim of wijsvinger been of arm
Mlnistercriais in verband
met de incidenten?
Zondagavond liep te Brussel het gerucht,
dat de heer Van Caeneghem, Minister van
Openbare Werken, ontslag zou aanvragen
in verband met het feit, dat de heer Boves-
se. Minister van P. T. T., de radio-uitzending
heeft toegelaten van de Waalsche betooging
te Hasselt. Er is ook sprake van, dat de an
dere Vlaamsche ministers zouden aftreden.
Men acht het evenwel mogeiyk. dat de zaak
in der minne wordt geschikt.
Politie-onderzoek In alle richtingen
In andere richtingen wordt evenwel ook
gezocht en de politie van alle omliggende
gemeenten is gewaarschuwd om uit te zien
naar verdachte personen. In een politie -
radiobericht werd gisterenmiddag gezegd, dat
de dader met bloed bespat moet zijn en ver.
moedelijk door den hond gebeten is.
Er moeten de vorige week nog landloopers
aan de deur van Dekker geweest zijn, die
om geld en brood vragen en daarbij drei
gend zouden zijn opgetreden.
De vrouw van Dekker had hun toen brood
gegeven.
In al deze richtingen worden thans on
derzoekingen ingesteld en de geheeie politie.
macht van .Wateringen en omgeving, aan-
Nieuwe stop
ontwapening?
De sociale studiedagen van den RK.
Volksbond in het retraltenhuiz ie Bergen.
ADVERTENTIEPRLISl Van 1—5
regels f 1.25: elke regel meer 6Y5.
RECLAME per regel 6-75
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s f 0 50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bii vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 0.13
men meester
franskiljons het
In het R K. Lyceum te Haarlem is Za
terdagavond een vergadering gehouden ter
oprichting van een afdeeling Haarlem der
Katholieke Jonge Werkgeversvereenlging.
welke vergadering o.a. werd bijgewoond door
Z. H. Exc. Mgr. J.°D. J. Aengenent.
Nadat de voorzitter van de K. J. W. V. de
nieuwe afdeeling voor opgericht had. ver
klaard en het nieuwe bestuur had geïnstal
leerd, nam Z. H. Exc. de bisschop het woord
tot het'houden eener rede over:
Hoofdaalmoezenier Noordman
naar West-Indië
Belgische Koningspaar over ons
Paviljoen te Vincennes
gtvuld met marechaussee en rüksveldwacht
en de hondenbrigade uit den Haag, is in de
Weer.
Volgens verklaringen van den vader der
beide kinderen, Dekker, zou hij het uitge
sloten achten, dat in den korten tijd, dat
hij zijn huis had verlaten, iemand naar bin
nen was geslopen om den dubbelen moord
te plegen.
Het onderzoek van de Justitie in de wo
ning van Dekker duurde van half zes in den
morgen tot 2 uur 's middags, eerst toen
keerde de subst. officier, mr. Blok, naar Der.
Haag terug, terwijl de burgemeester van
Wateringen, de heer Verhoeven, en de Haag,
sehe hoofdinspecteur, de heer Van den Heu.
vel. tot half drie in het huisje bleven. De
lijkjes der kinderen zijn daar onder politie
bewaking achtergebleven.
Volgens een telegram uit Londen, Is het
Nederlandsche sji. „Johanna", in de nabij
heid van Brest op de Armen rotsen geloopen
en zit het in gevaarlijke positie. De toestand
is zelfs critiek te noemen. Het Italiaanache
bergingsvaartulg .Artiglio” is ter plaatse
en heeft zijn hulp aangeboden.
Naar de reederü de N.V. Handel-MÜ. Job.
de Poorter, te Rotterdam, mededeelt, moet
het sa. „Johanna" als totaal verloren
worden beschouwd. De geheeie bemanning
is door de Duitsche bergingssleepboot ,JBce-
falke” gered.
Volgens een later bü de reederü ontvan
gen telegram van den gezagvoerder van de
..Johanna” zün alle opvarenden behouden
en wel op het eiland He de Seine geland.
De „Johanna", welke op reis was van
Huelva naar Rouaan. met een lading pyriet,
is groot 2076 bruto en 1243 netto tons. Het
schip is in 1917 op de werf van Jonker
Stans te Hendnk-Ido-Ambacht gebouwd.
Van Rouaan zou 't schip naar Rotterdam
zün gekomen.
Door de reederü is nog een telegram ont
vangen, volgens hetwelk de „Johanna”
geheel is gezonken. De bemanning is van
het eiland He de Seine naar Bres*
ken.
Harmonische samenwerking
tusschen werkgevers en werk
nemers volgens de Encycliek
Quadragesimo anno, en over
enkele tekortkomingen aan
weerszijden.
slgneerd. Er
vlncle Limbui
Reeds te voren hadden de gematigd -
Vlaamsche organisaties. dus niet de
Vlaamsch-nationale groepen van Hasselt
en omstreken, tegen het houden van deze
betooglngen geprotesteerd.
Aatobua omgegooid
Een autobus van de ,aderlandsche oud
strijders van Gent werd by den ingang van
Hasselt door Vlaamsche nationalisten tegen,
gehouden en omvergegoold, waarby 20 Inzit
tenden verwondingen opliepen. Een hunner
Volgens het door de geneesheeren uitge
geven bulletin biyft Edison langzaam in
kracht achteruitgaan. Z. H. de Paus heeft
gedurende de afgeloopen 24 uur twee maal
retnMd,
De Koningin heeft het volgende telegram
ontvangen van den Konlng der Belgen,
naar aanleiding van diens bezoek aan het
Nederlandsche paviljoen te Vincennes:
„De Koningin en Ik stellen er prys op
Uwe Majesteit te betuigen, welk groot ge
noegen wü gesmaakt hebben door te Parüs
het zeer schoone en belangwekkende Ne
derlandsche Koloniale Paviljoen te bezoe
ken, welke wederopbouw een zoo groote
eer Is voor den moed en de wilskracht der
organisators.”
De Koningin heeft hierop het volgends
antwoord gezonden:
„Het verheugt Mü zeer te vernemen, dat
Uwe Majesteit en de Koningin te Parüs
een zoo gunstigen indruk van ons paviljoen
op de Koloniale Tentoonstelling hebben
ontvangen, en ik betuig uwen Majesteiten
Mün zeer oprechten dank voor Haar vrien-
delük telegram.”
Naar het Kath. Indisch Bureau mede
deelt. zal de hoofdaalmoezenier voor Leger
en Vloot, kolonel J. J. J. Noordman, naar
West-Indlè gaan om te onderzoeken, hoe de
geestelüke verzorging der militairen in deze
kolonie moet worden geregeld, ten einde
daaromtrent voorstellen aan de regeerlng
te kunnen doen.
Kolonel Noordman vertrekt Dinsdag 13
October met den oorlogsbodem „Van Nes”
naar Curacao en zal waarschünlük tegen
Kerstmis naar het vaderland terugkeeren.
De motieven van de daad onbekend
De „Crt.” meldt nog. dat er ook eenig
geld vermist zou zün. circa f 30. doch hier
omtrent bestaat geen absolute zekerheid.
Omtrent de motieven van dein) dader<s>
tast men nog in liet duister, hoewel ver
schillende geruchten de ronde deden.
Sinds een klein jaar woonde het echtpaar
Dekker, nog jonge menschen, de man 29. de
vrouw 31 jaar. in Wateringen. zy kwamen
uit Drente en leiden een oogenschynlük rus
tig leven. Naast hen woonde vroeger een
andere boerenarbeider, ook in dienst van den
boer Janknegt, eigenaar van de twee huis
jes, die samen één geheel vormen.
Er gebeurden echter achtereenvolgens
vreemde dingen by den anderen arbeider.
Zoo werden op onverklaarbare en nooit op-
gehelderde wijze de ruiten ingegooid. Een
anderen keer vond hü al zün kippen met
afgesneden hals in de sloot, zoodat hy het
maar raadzaam vond te verhuizen en zoo
stond de woning naast Dekker sinds eenigen
tüd leeg.
Verder vemam de „Crt.”, dat de vrouw
van Dekker dlkwyis zeer zonderling deed,
zoodat het onderzoek der Justitie ook in deze
richting gaat.
HOF 6. ALKMAAR
Administratie No. 433
Redactie No. 633
Ter gelegenheid van den Belgischen Dag.
welke gisteren te Hasselt, de hoofdstad der
Belgische provincie Limburg, door Belgi
sche patriotten werd gehouden, is het. ter-
wül de deelnemers aan deze betooging zich
nog verzamelden, tot bloedige botsingen
gekomen tusschen Vlamingen en Walen.
Boeren, arbeiders en handwerkslieden der
omgeving waren in duizenden samenge
stroomd, om het Vlaamsche karakter
omgeving te bewüzen.
wantrouwen gesticht worden bij de werk
gevers.
Er zullen er velen zijn, die door deze
terminologie een vrees krijgen voor de ar
beiders en het rechtmatige van hun eischen
van het onrechtmatige met meer voldoende
zullen onderscheiden, waardoor wantrouwen
wordt gezaaid, terwijl toch juist den laatsten
tijd zoo veel gedaan is door zeer vele werk
gevers om aan de belangen der werknemers
tegemoet te komen, waaraan ik hier gaarne
openlijk hulde wil brengen.
Door dit alles wordt dus tegengewerkt het
ideaal der encycliek „Quadragesimo anno,”
nJ. dat alleen redding is te wachten van de
maatschappij als een harmonische samen
werking tusschen werknemers en werk
gevers tot stand komt.
gevers tot echt katholieke werkgevers die
„Justitia et Pax” zullen bevorderen in
onze samenleving, en dan is deze avond niet
alleen bevorderlijk voor onze stad, maar
voor het geheeie land.
Bü den terugkeer uit Hasselt van een ge
deelte der leden van het nationale legioen
te Antwerpen, trokken ongeveer 500 betoo-
gers naar het lokaal van het legioen 1A de
Lange Oasthulsstraat.
Nauwelijks waren zü daar aangekomen, of
zü werden daar aangevallen door een
sterke groep Vlamingen, die in minder dan
geen tüd het geheeie lokaal vernielden. De
glasscherven vlogen overal in het rond.
De direct te hulp geroepen politiebeambten
slaagden er in de orde te herstellen. De
geheeie straat werd afgezet.
Tal van personen liepen
op.
Een groote menigte bevond zich gister-
tien uur nog In de omgeving van
het stationsgebouw.
zeer opgewonden. Er werden
Incidenten gevreesd, aangezien
treinen uit Hasselt werden verwacht.
Een ware veldslag
De Belgische Dag te Hasselt heeft zich
tot een waren slag tusschen Walen en
Vlamingen ontwikkeld.
Sterke
door de straten.
aantal
draagt.
Een extra-trein, welke uit de richting van
Oent kwam, werd hü Kermpt door Vlaam-
sche boeren en studenten met steenen en
flesschen bekogeld. Talrüke ruiten werden
vernield. Het aantal der door glasscherven
gewonde treinpassaglers, is seer groot.
Toen gistermiddag de feeststoet, be
staande uit 25.000 menschen, zich in bewe
ging zette, werden zü door de toeschou
wers onder gejoel ontvangen. Er werd ge
roepen: „Leve Vlaanderen, weg met Belgl«”,
terwül de Vlaamsche Leeuw werd gezon-
dat.
werd.
De 64-Jarige man H. C. was, evenals het
kind, dat zwaar verminkt uit de ruïne te
voorschijn kwam, onmlddeliyk dood.
Het parket uit Tongeren, dat denzelfden
middag nog ter plaatse kwam, heeft de zaak
In onderzoek.
Het ongeluk heeft In het rustige plaatsje,
waar juist kennis was, groote ontroering
gewekt.
De lüken zün in de woning geborgen.
anno'* en daardoor kan de goede samen
werking niet bevorderd worden.
Op deze beweringen wil ik twee dingen
zeggen
iste het is buitengewoon simplistisch, de
economische crisis -van onzen tijd louter en
alleen toe schrijven aan het kapitalistische
productie-stelsel.
Ik acht mij niet competent, al de oorzaken
van de wereldcrisis op te noemen, maar
weet toch wel, dat er eenige, belangrijke
oorzaken zijn, die niets met het kapitalistisch
productie-stelsel te maken hebben. Aller
eerst is daar de geweldige wereldoorlog
dien wij beleefd hebben, en waardoor het
economisch leven der volken op veront
rustende wijze is aangetast. Vervolgens de
omstandigheid, dat een groot deel der wereld
zich is gaan bezighouden, om zich economisch
onafhankelijk te maken van het beschaafde
Europa, waardoor de handel, welken Europa
op deze werelddeelen had, buitengewoon
is geschokt geworden. Een verdere oorzaak
is, dat nieuwe staten en ook de oude hooge
tolmuren hebben opgeworpen, waardoor
de internationale handel is geschokt.
Dit zijn drie feiten, die zeker oorzaak zijn
van de tegenwoordige crisis, zoodat de
bewering toch al te simplistisch is het
kapitalistisch productie-stelsel heeft Zijn
onmacht bewezen, dat blijkt wel uit de tegen
woordige crisis. Bovendien zijn zeker ook
nog andere oorzaken op te noemen.
ade. In de tweede plaats wil ik dit zeggen
kleven er dan geen fouten aan het kapitalis
tisch productie-stelsel
Ik geloof, te mogen zeggen, dat ik in mijn
30-jarigen professortijd en ook later als
Bisschop, er dikwijls op gewezen heb, dat
er groote fouten kleven aan onze samenle
ving en dat er moet gestreefd worden naar
het verdwijnen van den individualistischen
geest, en dat men moet komen tot de instel
ling van beroepsstanden, m.a.w. van publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Ik ben er diep van overtuigd, dat er fou
ten kleven aan het kapitalistisch productie
stelsel. maar dat zün fouten, die ontsproten
zün niet aan dit stelsel als zoodanig, doch
die een gevolg zün van den indlvtdualisti-
schen geest, waardoor dit stelsel beheerscht
werd en wordt.
Met andere wooftlen kan men hetzelfde
Zeggen als volgt
Er is geen harmonische samenwerking,
omdat aan den factor kapitaal in de maat
schappelijke samenleving een veel te groote
en een te veel beteekenende rol toegekend
wordt en meermalen de waarde van den
arbeid wordt miskend.
Maar dat is een uiting van den mammo-
nistischen geest. En het kapitalistisch pro
ductie-stelsel op zich heeft geen schuld aan
dit gebrek afl harmonische samenwerking,
maar dit gebrek is een gevolg van den mam-
monistischen geest. Nog eens
Dat is de fout, in het kapitalistisch pro
ductiestelsel: dat het kapitaal, vooral het
geld-kapltaal, een te groote rol speelt, en de
waarde van den arbeid daaraan ondergeschikt
wordt gemaakt.
Het is een groote fout, dat sommigen
beweren, tegen dat kapitalistisch productie
stelsel als zoodanig den strijd te moeten
aanbinden en dat zü zich niet afvragen: wat
moet nu elgenlük in het kapitalistisch pro
ductiestelsel bestreden worden?
Maakten zij maar duidelijk onderscheid,
dan zou er niet zooveel wantrouwen ten
opzichte der arbeiderseischen geschapen
worden.
Wat is eigenlijk het kapitalistisch produc
tie-stelsel Vooreerst verstaat men er onder
een ktëteel, waarin naast de factoren arbeid
en natuur als derde factor optreedt het kapi
taal. Maar in dezen eersten zin kan men het
toch niet bestrijden, zelfs een socialistische
samenleving zou in dezen eersten zin kapi
talistisch zijn.
Op de tweede plaats verstaat men er onder
een productie-wijze, waarbij de kapitaal
goederen zich bevinden in privaten eigendom,
waar dus de productiemiddelen in handen
zijn van personen-werkgevers, die niet-
werknemers zijn.
Tegen het kapitalistisch productiewezen,
in dezen zin kan onze strijd ook niet gaan.
In dezen zin bestrijden de socialisten het
kapitalistisch productie-systeem.
Het kan niet bij de katholieken dat de
strijd gaat tegen het privaat-bezit, immers
overeenkomstig de sociale Encyclieken moet
het privaat-bezit, als zijnde een eisch van
het natuurrecht onaangetast blijven.
Ten derde verstaat men er onder een
productiestelsel, waarbij aan het geld-kapi-
taal een te overwegende rol wordt toegekend
en aan de waardigheid van den arbeider te
weinig wordt gedacht.
In dezen laatsten zin zijn ook de katho
lieken tegen kapitalistische productie-wijze.
Maar dan begrijpt men gemakkelijk, dat het
hier eigenlijk geldt een strijd tégen het
economisch liberalisme. Want het kapitalis
tisch productie-stelsel is in zich niet ver
keerd, maar wordt eerst dan verkeerd,
zooals Quadragesimo anno zegt wanneer
aan het kapitaal een te overmatige invloed
wordt toegekend.
Wij kunnen daartegen dus ook positie
nemen.
Maar als men dit ook maar duidelijk zeide,
dan zou het wantrouwen bij de werkgevers
verdwijnen.
Eenvoudig maar te zeggen wij zijn tegen
kapitalistische productie-wijze, dat moet
eenerzijds verwarring stichten bij de arbei
ders en anderzijds wantrouwen bij de werk
gevers.
Die terminologie kan niet anders of moet
bij arbeiders een verkeerde meening vesti
gen, nX die, dat strijd gevoerd moet wor
den tegen de bezitters van kapitaal.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft in de wmlng van den landarbeider
Dekker aan de Dorpskade te Wateringen een
vreeseiyk drama plaats gehad.
Omstreeks kwart over drie zün de twee
kinderen van den arbeider, een zesjarig jon
getje en een vierjarig meisje, vermoord. Bei.
den kinderen werden de hersens Ingeslagen,
vermoedeiyk met een bül. Het schünt, dat dit
wapen uit de schuur is gehaald. Voor zoover
bekend, was de man zelf op dat moment niet
thuis en was hy naar het op ongeveer 200 M
afstand gelegen weiland van zün patroon om
de koelen te melken.
De Dorpskade is een weg, die van het dorp
naar Zwet loopt. De woning is op ongeveer
drie kwartier afstand van het dorp gelegen,
midden in den polder. De politie heeft alles
afgezet en Zondagmiddag waren nog geen
nadere Inlichtingen te verkrügen.
Gisterennacht te ongeveer half vier heeft
de burgemeester aangifte ontvangen, dat in
de woning van den 29-jarigen H. Dekker aan
de Dorpskade twee kinderen waren vermoord:
het zoontje van den heer D„ de 6-Jarige
Aaldert en het 4-jarig dochtertje Harman,
tine. De burgemeester stelde zich onmlddel-
lyk met de justitie te Den Haag in verbin
ding en reeds om half zes gistermorgen wa
ren op de plaats van de misdaad aanwezig
Mr. Blok. Dr Hulst uit Lelden, hoofdlnspec-
teur van den Heuvel en inspecteur Wolt-
man.
De fotodienst der recherche en de honden
brigade waren mede aanwezig.
De marechaussee uit Loosduinen en de
plaatselüke politie hebben de naaste omge.
ving af gezet.
Gebleken is, dat de 31-Jarige vrouw van
Dekker gistermorgen geiyk is opgestaan met
haar man, die om half drie de koeien is gaan
melken op ongeveer 200 M afstand van hun
woning. Een kwartier later was de vrouw bü
den man gekomen, om hem het vreeseiük
nieuws mede te deelen. De kinderen werden
naast elkaar in het bedje vermoord aange
troffen. het eene met vier wonden, het andere
met één zeer ernstige wonde.
De vrouw heelt verklaard, dat zü zich, na
dat haar man zich verwüderd had. weer ter
ruste heeft begeven. Een kwartier later heeft
zü de honden hooren blaffen, wnarna zy op
stond en de verschrikkeiyke ontBekklng deed.
De Justitie kon gistermiddag nog geen In
verstrekken. Het onderzoek was
Op eenige plaatsen is het den Vlamingen
gelukt, ondanks het optreden der gendar
merie. door den optocht dringen.
Uit de bovenverdiepingen van het Vlaam
sche Huls werd met flesschen en glazen
geworpen. De gendarmerie bestormde het
Huls en dwong de Vlamingen het Huls te
ontruimen.
Jonge Vlamingen haalden de Belgische
vlag van de hulzen omlaag en verbrandden
deze onder het zingen van Vlaamsche
liederen.
De microfoon voor welke de redevoerin
gen vla den Vlaamschen omroep zouden
worden uitgesproken, werd door de woe
dende menigte vernield.
Des avonds waren de Vlamingen volko-
van hat veld, nadat de
plaatsje hadden verlaten.
Een büzondere correspondent van het
„Giomale dltalia” meldt uit Rio de Janei
ro, dat ter gelegenheid van de Inwyding
van het groote monument van Christus Ko
nlng op den ..Mnte Corcovado” senator Mar
coni van zün Jacht ..Elettra” af de verlichting
ter opluistering van de plechtigheid dienend,
zal aansteken.
De plechtige Inwüding zal 12 October M.
plaats vinden.
Z. H. Exc. sprak ongeveer als volgt
De Katholieke Jonge Werkgeversvereeni-
ging is voor mij altijd geweest een van de
meest ideale vereenigingen uit ons katholiek
organisatie-leven. Van den beginne af heb
ik de ontwikkeling der K. J. W. V. met de
allergrootste belangstelling gevolgd, en juist
daarom is zij voor mij een zoo ideale ver-
eeniging, omdat duidelijk blijkt, dat in deze
vereeniging heeft geleefd en nog leeft het
Zeer ernstig pogen en nobel streven, om
kennis te nemen van de rechtmatige ver
langens, die in arbeiderskringen leven; re
kening te houden met die verlangens, en
ook om zoo veel mogelijk daaraan tegemoet
te komen.
Dit vind ik ideaal dat men aan die ver
langens tegemoet wil komen en er naar stre
ven wil, om tusschen werkgevers en werk-
mers tot stand te brengen de harmonische
samenwerking en ideale verhouding, die
geëischt worden door de beginselen van
onzen katholieken godsdienst, welke meer
en meer in de encyclieken der pausen tot
uiting worden gebracht.
Omdat ik deze vereeniging een zoo bui
tengewoon sympathieke vereeniging vindt,
verheugt het mij ook zoo zeer, dat in deze
bisschopsstad een afdeeling ervan opgericht
is, en stelde ik er allen prijs op, daarbij aan
wezig te mogen zijn en van mijn sympathie
te doen blijken.
Immers, de vereeniging stelt zich ten
doei en heeft dat altijd gedaan, de harmonie
tusschen kapitaal en arbeid te herstellen
in den geest van de encyclieken der laatste
pausen, en arbeidt daarom geheel in de lijn
van de uiteenzettingen, die in de laatste
encycliek, „Quadragesimo anno,” worden
gegeven. De geheeie grondtoon, die uit
dezf^ encycliek opklinkt, is deze dezelfde,
die het ideaal is van uw vereeniging
dat wij moeten streven met alle kracht naar
de ideale verhouding tusschen arbeider
en werkgever.
Ik vestig er bijzonder de aandacht op,,
dat bij de studie door de leden der K. J. W’
V. van de encycliek „Quadragesimo anno*
daarop bovenal gelet dient te worden.
In verband daarmede wil ik wijzen op
enkele tekortkomingen, die ook in onze
katholiek^ gelederen niet kunnen ontkend
worden, aaa weerszijden, zoowel aan werk
gevers- als werknemerszijde.
In den laatsten tijd doen zich verschijn
selen voor, die niet bevorderlijk kunnen
zijn aan bovengenoemde harmonische ver
houding en samenwerking, en het is goed,
dat daar eens de aandacht op gevestigd
wordt.
De tekortkomingen aan werkgeverszijde:
ik kan ze het beste belichten door voorbeel
den, die ik op het oog heb, te noemen.
Het komt voor, dat uit katholieke werk-
geverskringen door enkele aanvoerders of
leiders soms termen worden gebruikt, die
den vrede tusschen werkgevers en werk
nemers niet makkelijk kunnen herstellen
integendeel tot uitwerking moeten hebben,
dat onder de werknemers wantrouwen ont
staat.
Wanneer b.v. een minister een socialen
maatregel treft, die geheel is in de lijn van
de arbeiders, ook de katholieke arbeiders,
een maatregel, waaromtrent ook door onbe-
vooroordeelden wordt gezegd, dat hij valt
toe te juichen en dit volkomen in de lijn der
katholieke gedachte is gedaan, en er naar
streeft, de samenwerking tusschen werk
gevers en werknemers te versterken, dan
komt het voor, dat klanken worden gehoord
van critiek op een dergelijken socialen maat
regel, die geheel en al dien maatregel ver
werpt; terwijl bovendien de toon, welke
daarbij wordt aangeslagen, ook niet is van
dien aard, dat het vertrouwen van de ar
beiders gewonnen kan worden.
Dat is niet in den geest van „Quadra
gesimo anno,” die een betere harmonie
en samenwerking beoogt.
Deze kan alleen komen, wanneer men
elkaar vertrouwt. Dan moet men gematigd
zijn, en de toon zóó zijn, dat men geen aan
leiding geeft tot wantrouwen in de arbeiders-
wereld.
Ook in onze katholieke arbeiderskringen
en ook in die van degenen, die zich als voor
lichters opwerpen, worden soms klanken
gehoord van critiek, die weer niet bevor
derlijk zijn om het vertrouwen der werk
gevers in de arbeiders-eischen te versterken.
Zoo b.v. de critiek in den laatsten tijd
op het kapitalistisch productie-stelsel.
Men hoort voortdurend, dat het kapita
listisch productie-stelsel moet verdwijnen,
en men zegt: de tegenwoordige economische
crisis toont toch wel aan, dat het kapitalis
tisch productie-stelsel failliet is en daaraan
een einde dient te worden gemaakt.
Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur heeft te
Eben-Eymael, een plaatsje op Belgisch
grondgebied even buiten Maastricht, een
ernstig auto-ongeluk plaats gehad.
Een particuliere auto uit Canne reed In
de richting Luik, toen plotseling uit een
züweg een autobus eveneens de richting
Luik wilde nemen.
Waar van de tegenovergestelde richting
toevallig ook een auto naderde, moest de
eerstgenoemde particuliere wagen zoover
naar rechts uitwüken. dat deze een onge
luk niet meer kon voorkomen.
Een voor zün erf op een stoel gezeten
oude man werd met zün 3-Jarig kleinkind,
hetwelk tusschen zün knieën zat. overreden,
waarna de auto tegen een huis aanbotste,
evenals de wagen, ernstig gehavend
Dat is ook het ideaal van uw vereeniging
en dat heb ik altijd in Kaar gewaardeerd.
Ik verheug mij er dan ook nogmaals over,
dat de oprichting van een afdeeling der K. J.
W. V. in deze stad heeft plaats gehad,
„Un homme averti en vaut deux.” Ik zie
mij genoodzaakt, er op te moeten wijzen,
dit ook van uw kant alles dient te worden
aangewend, om te voorkomen, dat van de
zijde der werkgevers wantrouwen wordt
gekweekt.
Dan zult gi^ uitgroeien van jonge werk-
Boisingen
Op ongeveer 15 K M ten Noorden van
Hasselt Is het tot de eerste botsing geko
men. Walen wilden hier op het graf van
een Franschman een krans leggen. De
Vlamingen trachtten dit te verhinderen.
Er ontstond een vechtparty, waarbü zeven
leden van de Légion Nationale werden
gewond.
Op den landweg naar Hasselt werd een
vrachtauto, waarmede deelnemers
demonstratie werden vervoerd.
groepje Vlamingen aangehouden. De wagen
werd vernield. Bü de daarop volgende
vechtpartü werden 17 personen gewond.
Het oorlogskerkhof te Hasselt, waar
Fransche soldaten ter aarde zün besteld,
zou met kransen worden versierd. De Vla
mingen hadden evenwel in den nacht alle
Ingangen bezet, zoodat de Walen niet op
het kerkhof konden komen.
De regeerlng had groote detachementen
gendarmerie uit Luik naar Hasselt gecon-
Iwerschte in de geheeie pr.o-
irg groote opwinding.
voren
organisaties.