ONS BLAD
S. KROM
BELANGRIJKE REDE VAN
HAARLEMS KERKVORST
AFSCHUWELIJK DRAMA TE
WATERINGEN
MAANDAG 5 OCTOBER 1931
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 1 ALKMAAR
Ontwikkelen en Afdrukken
STOOMERIJ EN VERVERIJ
VAN
z aflevering
dit nummer bestaat uit twee bladen
f 40
VOORNAAMSTE NIEUWS
De dwaasheid der
golflengte-verwisseling
Prins Jaime van Bourbon y
Gerucht over moord
op Mussolini
5
De Papierfabrieken
te Velsen
De nieuwe president
van Chili
Om in het bezit van f 1.40
te komen
Onze naam waarborgt U
prima eh vlugge
iiliiilillllliiiiiiiilllllliiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiii
China vraagt Amerika’s
bemiddeling
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN HA HET ONGEVAL
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII'
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
J
Ml
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 233
Dubbele kindermoord te Wateringen.
Uiteenzetting van den K.R.O.-secretaris
doctoren en een geestelijke waren
Aan hartverlamming overleden
rig
betreffende
Amerika
van
De waarde van het pond sterling
Krisiscongres van N.V.V. en S.D.AJ*.
Geen stabilisatie op bepaalde hoogte
Toestand van Edison
Belangstelling van Z. H. den Paus.
Twee kinderen met bijlslagen vermoord
/reeselijke vondst door de moeder
Barometerstand 9 uur v.m.: 773. Stilstand.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
O
ke
In het conflict met Japan
Don Juan Esteban Montero
Gebeden voor zijn sielerust
A
O
ABONNEMENTSPRIJS i
Per kwartaal, vbor Alkmaar tj—
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Prins Jaime van Bourbon, hertog van An
jou, hertog van Madrid en troonpretendent
der Carlisten, is overleden. De prins, die een
autotocht maakte, moest In allerijl naar huls
worden gebracht, daar zich de eerste ver
schijnselen van een hartverlamming deden
gelden.
Definitieve scheuring onder de Engelsche
liberalen.
Nieuwe stap
ontwapening?
De Oostenrijksche saneeringswet aange
nomen.
m millioen dollar tekort op de Ameri-
kaansche staatshuishouding.
Treffen tussehen Vlamingen en Walen bU
den Belgischen Dag te Hasselt.
De economische moeilijkheden in Europa.
Besprekingen tussehen Fransche en Engel
sche ministers.
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.27 uur.
China vraagt Amerika’s bemiddeling in
het conflict met Japon.
Zendbrief van Z. II. den Paus over den
nood der tijden.
Te Eben-Eymael zijn een grootvader en
zijn kleinkind door een auto overreden en
gedood.
Een onderhoud met prof. Bruina over de
krisis.
Het Ned. stoomschip „Johanna” vergaan;
de opvarenden gered.
Poging tot diefstal en geweldpleging
Geldrop. Weduwe seer ernstig door messte
ken gewond.
Tot president van Chili Is gekoxen Don
Juan Esteban Montero.
Belangrijke rede van Z. H. Exe. Mgr. J.
D. J. Aengenent over de harmonische sa
menwerking tussehen werkgevers en werk
nemers.
Sluiting der Italiaanche beurzen gedu
rende October.
>I| verlies van 'n
anderen vinger
uit
■en
en
uw,
en.
an
«t
er»
ro
nd,
de
iw,
er-
iit
tte
in
ü-
sid
en
sr-
its,
en,
la-
ikt
len
en
me
ers
ip-
er,
>e-
pr.
len
sn
die
ten
ats
rie
ar
te—
ad
nd
Ud,
ul-
de
u»d
is
ers
lan
»n
Ier.
er-
12»
al-
De
ihe
lijk
tu
in
de
ma
als
vi
ler
re
ilt
eft
ÏT-
ht.
an
len
ri
p
en
en.
an
iar
en
ro
od
■d-
it-
ler
ih.
e-
let
sik
lat
de
we
it*
De
Dn
n-
let
h-
Uk
is
eft
ige
1U-
er-
de
het
ia
L
ra-
ing
Ing
en,
is.
Volgens het door de geneesheeren uitge
geven bulletin blijft Edison langzaam in
kracht achteruitgaan. Z. H. de Paus heeft
gedurende de afgeloopen 24 uur twee maal
telegrafisch om Inlichtingen gevraagd.
De candldaat voor het presidentschap van
de Chileensche regeerlngspartUen. Don Juan
Esteban Montero, is, volgens officiële be
richten uit Santiago de Chili, met groote
meerderheid tot president van Chili gekozen.
Weduwe te Geldrop zeer ernstig
door messteken gewond
Dan zult gij uitgroeien van jonge werk
gevers tot echt katholieke werkgevers die
„Justitia et Pax” zullen bevorderen in
onze samenleving, en dan is deze avond niet
alleen bevorderlijk voor onze stad, maar
voor het geheele land.
anno” en daardoor kan de goede samen
werking niet bevorderd worden.
Op deze beweringen wil ik twee dingen
zeggen
iste het is buitengewoon simplistisch,
In het R. K. Lyceum te Haarlem is Za
terdagavond een vergadering gehouden ter
oplichting van een afdeeling Haarlem der
Katholieke Jonge Werkgeversvereenlging,
welke vergadering o.a. werd bijgewoond door
Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent.
Nadat de voorzitter van de K. J. W. V. de
nieuwe afdeeling voor opgericht had, ver
klaard en het nieuwe bestuur had geïnstal
leerd, nam Z. H. Exc. de blsschop het woord
tot het houden eener rede over:
De sociale studiedagen van den R.K.
Volksbond in het retraitenhuis te Bergen.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels 1-25: elke regel meer N-25.
RECLAME per regel voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina's f 0-50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bU vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 6.12
Hoogste barometerstand 773 4 te München.
Laagste barometerstand 738.8 te Akureiri.
Verwachting: Zwakke tot matigen Zuide
lijken tot Westelijken wind, half tot zwaar
bewolkt of betrokken, weinig of geen regen,
weinig verandering In temperatuur.
BU de instorting van een mUngang
Hindenburg zUn 11 arbeiders ingesloten, doch
later gered.
Harmonische samenwerking
tussehen werkgevers en werk
nemers volgens de Encycliek
Quadragesimo anno, en over
enkele tekortkomingen aan
weerszijden.
De „Times" meldt, dat de stabilisatie van
het pond sterling op een bepaalde hoogte
in de naaste toekomst niet waarschijnlijk Is.
daar Engeland dan het gevaar loopt tot het
handhaven van zijn valuta van het buiten
land te moeten leven. Een opheffing van de
bijzondere bepalingen voor den handel en
deviezen zou niet alleen van belang zjjn voor
de financleele- en handelswereld, doch zou
ook het voordeel hebben, dat de waarde
van het pond sterling zuiver kan worden
gesteld.
Inkrimping van het bedrijf
De Ver. Kon. Papierfabrieken der firma
Van Gelder Zonen te Velsen hebben beslo
ten, de cellulosefabricage des Zaterdags stop
te zetten. De werklieden krijgen over de
uren, waarin zU niet hebben gewerkt een
schadevergoeding, «.lijkst-erwt» aan het
halve uurloon.
Alle «bonne's op dit blad zijn ingevolge de verzekeringivoorwearden f Oftfif) Levenalange geheele ongeechlktheld tot werken door f *7 CO *>l’ ven ongeval met f OKf) t>‘1 verliee van een band f 14C bil verlies van een f Cf) oti een breuk van
tegen ongevallen verzekerd voor tan der volgende uitkeeringen: VU VU. verliee van beide armen, beide beenen of beide oogen doodeliiken afloop roet of een oog duim of wijsvinger been of arm
ALKMAAR
Telefoon: Administratie Ne, 433
Redactie No. 633
Den Haag overgebracht terwijl de man bij
buren onderdak heeft gekregen.
Zooals begrijpelijk is de verslagenheid in
het anders zoo rustige dorpje, dat ongeveer
3500 zielen telt, zeer groot.
De motieven van de daad onbekend
De „Crt.” meldt nog. dat er ook eenig
geld vermist zou zijn, circa f 30, doch hier
omtrent bestaat geen absolute zekerheid.
Omtrent de motieven van de(n) daderfs)
tast men nog in het duister, hoewel ver
schillende geruchten de ronde deden.
Sinds een klein jaar woonde het echtpaar
Dekker, nog jonge menschen, de man 29. de
vrouw 31 jaar, in Wateringen. ZU kwamen
uit Drente en leiden een oogenschUnlljk rus
tig leven. Naast hen woonde vroeger een
andere boerenarbeider, ook in dienst van den
boer Janknegt, eigenaar van de twee huis
jes, die samen één geheel vormen.
Er gebeurden echter achtereenvolgens
vreemde dingen bij den anderen arbeider.
Zoo werden op onverklaarbare en nooit op-
gehelderde wijze de ruiten ingegooid. Een
anderen keer vond hU al zijn kippen met
afgesneden hals in de sloot, zoodat hij het
maar raadzaam vond te verhuizen en zoo
stond de woning naast Dekker sinds eenlgen
tijd leeg.
Verder vernam de „Crt.”. dat de vrouw
van Dekker dikwijls zeer zonderling deed,
zoodat het onderzoek der Justitie ook in deze
richting gaat.
Politie-onderzoek in alle richtingen
In andere richtingen wordt evenwel ook
gezocht en de politie van alle omliggende
gemeenten is gewaarschuwd om uit te zien
naar verdachte personen. In een politie-
radiobericht werd gisterenmiddag gezegd, dat
de dader met bloed bespat moet zijn en ver.
moedelijk door den hond gebeten is.
Er moeten de vorige week nog landloopers
aan de deur van Dekker geweest zUn. die
om geld en brood vragen en daarbU drei
gend zouden zijn opgetreden.
De vrouw van Dekker had hun toen brood
gegeven.
In al deze richtingen worden thans on
derzoekingen ingesteld en de geheele politie
macht van Wateringen en omgeving, aan
gevuld met marechaussee en rijksveldwacht
en de hondenbrigade uit den Haag, is in de
weer.
Volgens verklaringen van den vader der
beide kinderen, Dekker, zou hU het uitge
sloten achten, dat in den korten tUd, dat
hU zijn huis had verlaten, iemand naar bin
nen was geslopen om den dubbelen moord
te plegen.
Het onderzoek van de Justitie in de wo
ning van Dekker duurde van half zes in den
morgen tot 2 uur 's middags, eerst toen
keerde de subst. officier, mr. Blok, naar Der
Haag terug, terwijl de burgemeester van
Wateringen, de heer Verhoeven, en de Haag,
ache hoofdinspecteur, de heer Van den Heu.
vel, tot half drie in het huisje bleven. De
lijkjes der kinderen zUn daar onder politie
bewaking achtergebleven.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft in de wining van den landarbeider
Dekker aan de Dorpskade te Wateringen een
vreeselijk drama plaats gehad.
Omstreeks kwart over drie zUn de twee
kinderen van den arbeider, een zesjarig jon
getje en een rierjarig meisje, vermoord. Bei
den kinderen werden de hersens ingeslagen,
vermoedelljk met een bijl Het schUnt, dat dit
wapen uit de schuur is gehaald. Voor zoover
bekend, was de man zelf op dat moment niet
thuis en was hjj naar het op ongeveer 200 M
afstand gelegen weiland van zijn patroon om
de koeien te melken.
De Dorpskade is een weg, die van het dorp
naar Zwet loopt. De woning is op ongeveer
drie kwartier afstand van het dorp gelegen,
midden in den polder. De politie heeft alles
afgezet en Zondagmiddag waren nog geen
nadere inlichtingen te verkrijgen.
Gisterennacht te ongeveer half vier heeft
de burgemeester aangifte ontvangen, dat in
de woning van den 29-Jarlgen H. Dekker aan
de Dorpskade twee kinderen waren vermoord:
het zoontje van den heer D. de 6-Jarige
Aaldert en het 4-Jarlg dochtertje Harman,
tine. De burgemeester stelde zich onmiddel.
lijk met de Justitie te Den Haag in erbln-
dlng en reeds om half zes gistermorgen wa.
ren op de plaats van de misdaad aanwezig
Mr. Blok. Dr Hulst uit Leiden, noofdinspec-
teur van den Heuvel en inspecteur Wolt-
man.
De fotodienst der recherche en de honden
brigade waren mede aanwezig.
De marechaussee uit Loosdulnen en de
plaatselUke politie hebben de naaste omge.
ving afgezet.
Gebleken is. dat de 31-jarige vrouw van
Dekker gistermorgen gelijk is opgestaan met
haar man. die om half drie de koelen is gaan
melken op ongeveer 200 M. afstand van hun
woning. Een kwartier later was de vrouw bjj
den man gekom *n, om hem het vreeselijk
nieuws mede te deelen. De kinderen werden
naast elkaar in het bedje vermoord aange.
troffen, het eene met vier wonden, het andere
met één zeer ernstige wonde.
De vrouw heeft verklaard, dat zU zich, na
dat haar man zich verwijderd had, weer ter
ruste heeft begeven. Een kwartier later heeft
zij de honden hooren blaffen, waarna zU op
stond en de verschrikkelijke ontdekking deed.
De justitie kon gistermiddag nog geen in
lichtingen verstrekken. Het onderzoek was
toen in vollen gang.
D# yrogg h BW de Itama^tllplek In
iste het is buitengewoon simplistisch, de
economische crisis van onzen tijd louter en
alleen toe schrijven aan het kapitalistische
productie-stelsel.
Ik acht mij niet competent, al de oorzaken
Van de wereldcrisis op te noemen, maar
weet toch wel, dat er eenige. belangrijke
oorzaken zijn, die niets met het kapitalistisch
productie-stelsel te maken hebben Aller
eerst is daar de geweldige wereldoorlog
dien wij beleefd hebben, en waardoor het
economisch leven der volken op veront
rustende wijze is aangetast Vervolgens de
omstandigheid, dat een groot deel der wereld
zich is gaan bezighouden, om zich economisch
onafhankelijk te maken van het beschaafde
Europa, waardoor de handel, welken Europa
op deze wereMdeelen had, buitengewoon
is geschokt geworden. Een verdere oorzaak
is, dat nieuwe staten en ook de oude hooge
tolmuren hebben opgeworpen, waardoor
de internationale handel is geschokt
Dit zijn drie feiten, die zeker oorzaak zijn
van de tegenwoordige crisis, zoodat de
bewering toch al te simplistisch is het
kapitalistisch productie-stelsel heeft zijn
onmacht bewezen, dat blijkt wel uit de tegen
woordige crisis. Bovendien zijn zeker ook
nog andere oorzaken op te noemen.
ade. In de tweede plaats wil ik dit zeggen
kleven er dan geen fouten aan het kapitalis
tisch productie-stelsel
Ik geloof, te mogen zeggen, dat ik in mijn
30-jarigen professortijd en ook later als
Bisschop, er dikwijls op gewezen heb, dat
er groote fouten kleven aan onze samenle
ving en dat er moet gestreefd worden naar
het verdwijnen van den individualistischen
geest, en dat men moet komen tot de instel
ling van beroepsstanden, m-a.w. van publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie.
Ik ben er diep van overtuigd, dat er fou
ten kleven aan het kapitalistisch productie
stelsel. maar dat zjjn fouten, die ontsproten
zijn niet aan dit stelsel als zoodanig, doch
die een gevolg zijn van den indtviduallstl-
schen geest, waardoor dit stelsel beheeracht
werd en wordt.
Met andere woorden kan men hetzelfde
zeggen als volgt
Er is geen harmonische samenwerking,
omdat aan den factor kapitaal in de maat
schappelijke samenleving een veel te groote
en een te veel beteekenende rol toegekend
wordt en meermalen de waarde van den
arbeid wordt miskend.
Maar dat is een uiting van den mammo-
nistischen geest. En het kapitalistisch pro
ductie-stelsel op zich heeft geen schuld aan
dit gebrek an harmonische samenwerking,
maar dit gebrek is een gevolg van den mam-
monistischen geest. Nog eens
Dat is de fout, in het kapitalistisch pro
ductiestelsel: dat het kapitaal, vooral het
geld-kapitaal, een te groote rol speelt, en de
waarde van den arbeid daaraan ondergeschikt
wordt gemaakt.
Het is een groote fout, dat sommigen
beweren, tegen dat kapitalistisch productie
stelsel als zoodanig den strUd te moeten
aanbtnden en dat zU zich niet afvragen: wat
moet nu eigenlijk in het kapitalistisch pro
ductiestelsel bestreden worden?
Maakten zij maar duidelijk onderscheid,
dan zou er niet zooveel wantrouwen ten
opzichte der arbeiderseischen geschapen
worden.
Wat is eigenlijk het kapitalistisch produc
tie-stelsel Vooreerst verstaat men er onder
een stelsel, waarin naast de factoren arbeid
en natuur als derde factor optreedt het kapi
taal. Maar in dezen eersten zin kan men het
toch niet bestrijden, zelfs een socialistische
samenleving zou in dezen eersten zin kapi
talistisch zijn.
Op de tweede plaats verstaat men er onder
een productie-wijze, waarbij de kapitaal
goederen zich bevinden in privatén eigendom,
waar dus de productiemiddelen in handen
zijn van personen-werkgevers, die niet-
werknetners zijn.
Tegen het kapitalistisch productiewezen,
in dezen zin kan onze strijd ook niet gaan.
In dezen zin bestrijden de socialisten het
kapitalistisch productie-systeem.
Het kan niet bij de katholieken dat de
strijd gaat tegen het privaat-bezit, immers
overeenkomstig de sociale Encyclieken moet
het privaat-bezit, als zijnde een eisch van
het natuurrecht onaangetast blijven.
Ten derde verstaat men er onder een
productiestelsel, waarbij aan het geld-kapi
taal een te overwegende rol wordt toegekend
en aan de waardigheid van den arbeider te
weinig wordt gedacht.
In dezen laatsten zin zijn ook de katho
lieken tegen kapitalistische productie-wijze.
Maar dan begrijpt men gemakkelijk, dat het
hier eigenlijk geldt een strijd tegen het
economisch liberalisme. Want het kapitalis
tisch productie-stelsel is in zich niet ver
keerd, maar wordt eerst dan verkeerd,
zooals Quadragesimo anno zegt wanneer
aan het kapitaal een te overmatige invloed
wordt toegekend.
Wij kunnen daartegen dus ook positie
nemen.
Maar als men dit ook maar duidelijk zeide,
dan zou het wantrouwen bij de werkgevers
verdwijnen.
Eenvoudig maar te zeggen wij zijn tegen
kapitalistische productie-wijze, dat moet
eenerzijds verwarring stichten bij de arbei
ders en anderzijds wantrouwen bij de werk
gevers.
Die terminologie kan niet anders of moet
bij arbeiders een verkeerde meening vesti
gen, nJ. die, dat strijd gevoerd moet wor
den tegen de bezitten van kapitaal.
Het kan niet andeis of daardoor moet
Onder de talrUke pelgrims, die te Lourdes
uit alle landen aanwezig waren, deed het
bericht de ronde, dat Mussolini het slacht
offer was geworden van een moordaanslag.
Er werd verteld, dat het bericht door de
radio was verspreid.
De pelgrims uit Schotland, die zich toen
juist naar de oefening van den H. Kruisweg
begaven, hebben daar voor de xlelerust van
den Duce gebeden.
Bevestiging van het alarmeerend bericht
werd niet verkregen Eerst uit de Fransche
avondbladen bleek, dat het verspreide
nieuws valsch was,
wantrouwen gesticht worden bij de werk
gevers.
Er zullen er velen zijn, die door deze
terminologie een vrees krijgen voor de ar
beiders en het rechtmatige van hun etschen
van het onrechtmatige niet meer voldoende
Zullen onderscheiden, waardoor wantrouwen
wordt gezaaid, terwijl toch luist den laatsten
tijd zoo veel gedaan is door zeer vele werk
gevers om aan de belangen der werknemers
tegemoet te komen, waaraan ik hier gaarne
openlijk hulde wil brengen.
Door dit alles wordt dus tegengewerkt het
ideaal der encycliek „Quadragesimo anno.”
n.l. dat alleen redding is te wachten van de
maatschappij als een harmonische samen
werking tussehen werknemers en werk
gevers tot stand komt.
Dat is ook het ideaal van uw vereeniging
en dat heb ik altijd in haar gewaardeerd.
Ik verheug mij er dan ook nogmaals over,
dat de oprichting van een afdeeling der K. J.
W. V. in deze stad heeft plaats gehad.
„Un homme averti en vaut deux.” Ik zie
mij genoodzaakt, er op te moeten wijzen,
dat ook van uw kant alles dient te worden
aangewend, om te voorkomen, dat van de
zijde der werkgevers wantrouwen wordt
gekweekt.
De dader te Eindhoven gearresteerd
Zaterdagavond heeft te Geldrop een bru
tale poging tot diefstal, gevolgd door ge
weldpleging plaats gehad. Te ongeveer half 8
's avonds kwam een zekere J. van S. binnen
bij de weduwe Verstappen in de Rechte-
straat. die alleen thuis was. Na wat te heb
ben gepraat, ging 8.. die vroeger naast de
weduwe Verstappen heeft gewoond, naar de
kast en nam daaruit een sigarenkistje,
waarin hU dacht, dat geld zat.
Toen hU daarmede weg wilde gaan, drong
het tot de weduwe V. door, wat haar be
zoeker wilde en zU sprong hem te lUf. Toen
8. haar niet van zich at kon schudden, iie-
gon hu te slaan en trok vervolgens een mes.
waarmede hU haar verschillende steken toe
bracht. o.a. in den pols en in den nek onder
het linkeroor. Ziende, wat hU had gedaan,
ging 8. er van door en via eenige tuinen,
kwam hU in een andere straat uit. ZUn
rUwiel en het geldkistje Het hU achter, ter-
wUl hU zijn portefeuille tijdens het gevecht
verloren, eveneens achterliet.
De weduwe V. riep luide om hulp.
Omwonenden kwamen toegesneld en von
den haar badende in haar bloed. Op de
plaats, waar de vechtpartij had olaats gehad,
waren ook grond en muren met bloed
bevlekt. j
Twee
spoedig ter plaatse. De vrouw werd van de
laatste H.H. Sacramenten voorzien en ver
volgens naar het R. K. Gasthuis vervoerd.
Haar toestand is zorgwekkend. De burge
meester en de kapitein der Koninklijke ma
rechaussee hebben ter plaatse een onder
zoek ingesteld. De maréchaussee te Eindho
ven werd gewaarschuwd, om v. 8., die door
de wed. V. als den dader werd aangewezen,
bij zijn thuiskomst vast te houden. Om
streeks half 12 kwam 8. te Eindhoven thuis,
waar hij meteen werd ingerekend. Hij is
naar Geldrop overgebracht en daar in de
arrestantenbewaarplaats ingesloten. HU heeft
een volledige bekentenis afgelegd Het cu-
I rleuse van het geval is, dat de weduwe.
die zeer arm is, in het klsje een bedrag
had van f 1.40.
Harmonische samenwerking tussehen werkgevers en werknemers
volgens de Encycliek Quadragesimo Anno en over enkele
tekortkomingen aan weerszijden
In de oprichtingsvergadering eener K.J.W.V.-afdeeling in de bisschopsstad
a^«.,saw,a* er
werkelUx
onoverkomelijk, ze zijn zelfs niet van
prlmairen aard. Plannen voor een behoorljj-
Nederlandsche zenderoutillage liggen ge
reed: het geld voor den bouw is er; overeen
stemming tussehen drie der vier algemeene
Nederlandsche omroepen is verkregen. Het
wachten is nog op het woord van den Mi
nister. Laten we hopen .dat het spoedig ge
sproken zal worden. Want ook al is de
licentie er dan zal de bouw van ge-
bouw(en), masten ivan 150 c.q. 210 M. hoog
te), outillage, etc. toch nog maanden In be
slag nemen.
En.... wU (vooral K.R.O.) kunnen niet
wachten, geen dag en geen uur, want ur
gent geworden, krachtig argument de
Jtundfunk-einkrelsung" (radio-omsingeling:
van ons land is begonnen, is reeds In een ver
stadium. Nog is alles biet verloren, doch
spoed! spoed!
Z. H. Exc. sprak ongeveer als volgt
De Katholieke Jonge Werkgeversvereeni-
ging is voor mij altijd geweest een van de
meest ideale vereenigingen uit ons katholiek
organisatie-leven. Van den beginne ff heb
ik de ontwikkeling der K. J. W. V. met de
allergrootste belangstelling gevolgd, en juist
daarom is zij voor mij een zoo ideale ver
eeniging, omdat duidelijk blijkt, dat in deze
vereeniging heeft geleefd en nog leeft het
zeer ernstig pogen en nobel streven, om
kennis te nemen van de rechtmatige ver
langens, die in arbeiderskringen leven; re
kening te houde^ met die verlangens, en
ook om zoo veel mogelijk daaraan tegemoet
te komen.
Dit vind ik ideaal dat men aan die ver
langens tegemoet wil komen en er naar stre
ven wil, om tussehen werkgevers en werk-
tners tot stand te brengen de harmonische
samenwerking en ideale verhouding, die
geéischt worden door de beginselen van
onzen katholieken godsdienst, welke meer
en meer in de encyclieken der pausen tot
uiting worden gebracht.
Omdat ik deze vereeniging een zoo bui
tengewoon sympathieke vereeniging vindt,
verheugt het mij ook zoo zeer, dat in deze
bteschopsstad een afdeeling ervan opgericht
is, en stelde ik er allen prijs op, daarbij aan
wezig te mogen zijn en van mijn sympathie
te doen blijken.
Immers, de vereeniging stelt zich ten
doel en heeft dat altijd gedaan, de harmonie
tussehen kapitaal en arbeid te herstellen
in den geest van de encyclieken der laatste
pausen, en arbeidt daarom geheel in de lijn
van de uiteenzettingen, die in^ de laatste
encycliek, „Quadragesimo anno,” worden
gegeven. De geheele grondtoon, die uit
deze encycliek opklinkt, is deze dezelfde,
die het ideaal is van uw vereeniging
dat wij moeten streven met alle kracht naar
de ideale verhouding tussehen arbeider
en werkgever.
Ik vestig er bijzonder de aandacht op,,
dat bij de studie door de leden der K. J. W
V. van de encycliek „Quadragesimo anno'
daarop bovenal gelet dient te worden.
In verband daarmede wil ik wijzen op
enkele tekortkomingen, die ook in onze
katholieke gelederen niet kunnen ontkend
worden, aan weerszijden, zoowel aan werk
gevers- als werknemerszijde.
In den laatsten tijd doen zich verschijn
selen voor, die niet bevorderlijk kunnen
zijn aan bovengenoemde harmonische ver
houding en samenwerking, en het is goed,
dat daar eens de aandacht op gevestigd
wordt.
De tekortkomingen aan werkgeverszijde:
ik kan ze het beste belichten door voorbeel
den, die ik op het oog heb, te noemen.
Het komt voor, dat uit katholieke werk-
geverskringen door enkele aanvoerders of
leiders soms termen worden gebruikt, die
den vrede tussehen werkgevers en werk
nemers niet makkelijk kunnen herstellen
integendeel tot uitwerking moeten hebben,
dat onder de werknemers wantrouwen ont
staat.
Wanneer b.v. een minister een socialen
maatregel treft, die geheel is in de lijn van
de arbeiders, ook de katholieke arbeiders,
een maatregel, waaromtrent ook door onbe-
vooroordeelden wordt gezegd, dat hij valt
toe te juichen en dit volkomen in de lijn der
katholieke gedachte is gedaan, en er naar
streeft, de samenwerking tussehen werk
gevers en werknemers te versterken, dan
komt het voor, dat klanken worden gehoord
van critiek op een dergelijken socialen maat
regel, die geheel en al dien maatregel ver
werpt; terwijl bovendien de toon, welke
daarbij wordt aangeslagen, ook niet is van
dien aard, dat het vertrouwen van de ar
beiders gewonnen kan worden.
Dat is niet in den geest van „Quadra
gesimo anno,” die een betere harmonie
en samenwerking beoogt.
Deze kan alleen komen, wanneer men
elkaar vertrouwt. Dan moet men gematigd
zijn, en de toon zóó zijn, dat men geen aan
leiding geeft tot wantrouwen in de arbeiders-
wereld.
Ook in onze katholieke arbeiderskringen
en ook in die van degenen, die zich als voor
lichters opwerpen, worden soms klanken
gehoord van critiek, die weer niet bevor
derlijk zijn om het vertrouwen der werk
gevers in de arbeiders-eischen te versterken.
Zoo b.v. de critiek in den laatsten tijd
op het kapitalistisch productie-stelsel
Men hoort voortdurend, dat het kapita
listisch productie-stelsel moet verdwijnen,
en men zegt: de tegenwoordige economische
crisis toont toch wel aan, dat het kapitalis
tisch productie-stelsel failliet is en daaraan
een einde dient te worden gemaakt.
Dit is niet ia den geest van „Quadragesiiao
De radio-omsingeling van ons land
begonnen'
De Chineesche minister van Buitenland-
sche zaken heeft thans officieel Amerika’s
bemiddeling ingeroepen In het conflict met
Japan en verzocht dat nog voor 14 dezer de
toestand in MantsjoerUe doof vertrouwens
mannen. welke de Vereenlgde Staten aan-
wUzen. aal worden onderzocht.
Donderdag j.l. was de eigenlijke datum,
waarop de Huizer. en Hilversummer zender
wederom voor drie maanden van golflengte
moesten verwisselen. Door bijzondere om
standigheden echter kon deze verwisseling
pas Zaterdag J.l. In werking treden, zoodat
thans KRO. en N C R V, over de lange en
V.AJt.A. en A.V.R.O. over de korte golf uit
zenden.
Dit feit was voor den secretaris van den>
K R.O.. den heer Paul Speet, aanleiding. Za
terdagavond een kort woord tot de luisteraars
te richten.
De heer Speet zeide o.m.:
„Drie maanden liggen achter ons van een
toestand, die elders wellicht onmogelUk zou
zjjn, in ieder geval zeer onwaarschijnlijk zou
lijken. Want t klinkt toch geweldig dwaas,
toch zeer paradoxaal als men zeggen moet:
Drie maanden lang zond de K.R.O. uit op
een station van de N.8.P., hetwelk hU moest
huren, zelf echter een station gebouwd heb
bend en dit In zUn bezit zijnd;
drie maanden lang moest de K.R.O. zijn
vrü comfortabel Huizensch Huis verlaten, Het
het over aan ongenoode gasten (zU het ook,
dat wU hun dat persoonlUk niet euvel duiden)
en moest zelf, wat men noemt, „en pension”
gaan wonen
drie maanden lang zond de K RO. uit op
een golflengte, die bij de huidige zendappa
ratuur niet In staat is om het geheele Neder-
landsoba grondgebied te bestrUken. hoewel de
K.R.O. het was (met de N.CJt.V.). die bU
den bouw van Huizen tevens de uitstekende
golf van 1875 M. voor dit station in de wacht
sleepte:
drie maanden lang werd de K.R.O. om die
oorzaak niet gehoord (althans praktisch niet)
in het grootste gedeelte der ZuldelUke pro
vincies. dus juist daar, waar relatief het
maximum der Kath. .nwoners van ons land
woont.
Dit laatste Is wel het ergste.
De toestand op radlo.technlsch- (omroep-
zend-) gebied Is In Nederland niet gemaxxe-
lUk. Het buitenland begrijpt zulk een toe
stand heelemaal niet; zelfs voor Insiders Is
het nog een moeilijk orobleem.
En klinkt 't niet als een zinnetje uit een
..Roman van een dwaas”, als de Kath.
Vlaamsche Radio Gids met vette letters aan.
kondigt: „Huizen is weer Hulzen!”
Enfin, nogmaals, de toestand is niet zoo
eenvoudig. Zelfs vreezen we, dat het voor de
betrokken hooge Instanties in Den Haag zelf
een puzzle geworden is. 't Is te hopen van
niet, want we moeten toch uit de Impasse ko
men van de zender-misère. Let wel: alt is
iets anders dan golflengte-mlsére. "t Is toch
al te gek, dat 50 pet. (6 maanden van het
jaar) der K.R.O.-uitzendingen door een deel
der Nederlandsche luisteraars (juist nog wel
het overwegend Katholieke) niet gehoord
wordt We moeten wel bedenken, dat 't J'iist
de K. R. O. is. juist de Katholieke luisteraars,
die van den huldigen, miserabelen 'toestand 't
meest te Ujden hebben.
Moet en mag dit zoo doorgaan?
Neen, want op die wijze zou het geld, door
Katholieken gegeven voor den K. R. O., niet
ten volle aan het doel beantwoorden en niet
voor de volle 100 pet. het geëischte rendement
afwerpen.
En waarom moeten we wachten? Zeker,
zijn moellUkheden. doch die zijn
niet
BUREAUl HOF 6.
