ONS BLAD
f
HET WERELDRAADSEL
S
tö
trie
DTTNUMMER BESTAAT UIT TWEE Bl ADEN
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 252
DINSDAG 27 OCTOBER 1931
Alleen maar agitatie
Hoe de Wed. Haveman
VOORNAAMSTE NIEUWS
f 2000 vond
DE RATIONALISATIE
)ST
Op
T
1
„De Katholieke
Verkenners” in het Bisdom
Haarlem
JOH. LAUWERS
PAYGLOF 8 ALKMAAR
Brutale roof-overval
te Assendelft
De beperking van den
invoer van visch in
Frankrijk
V
een koppel koeien
ingereden
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAM VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
c*.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
1/
De Inwisseling van guldens van voer 19M>
Installatie van den Dioceaanen Raad
Reeds tang ia het bezit der justitie
Nieuwe snlusten op Cyprus.
Era Oineeuehe nota aan Brtaad.
Het kindersterfte-proces te Lübeck.
ons
3*-
iu>
unens
een
Barometerstand uur TJn.: 774, vooruit.
Oude man bedreigd
Inbraken te Tiel
f.120 ontvreemd
•S man leggen het werk neer
1
De fraude bij financiën
De geschorste referendaris
ÏJU1
7—»
Jerde
0.
MOM
Wielrijder ernstig gewond
MM.
Is
Het auto-ongeval te Scheveningen
Het tweede slachtoffer overleden
dagen zonder eten of drinken
Drie
Motorrijder ernstig gewond
Pokken te Beestenwaag
Het huis geïsoleerd
Aan de gevolgen overleden
De Pruisische bisschoppen over de onder,
wtjsbesuinlglng.
Belangrijke besluiten in de bluf—mg
gadering van do RJC Staatsparty.
Toovertantaarns en ProJeetletoesteBea
Ongeregeldheden bij
werkverschaffing
Sl«-
leerde
i
r
t
Een alleen-wonende dame In ernstigen
toestand aangetroffen
Tweedé
duidelijk
ar brandhout zocht, viel
>ud schilderijtje, dat reeds
gevallen.
Tilburg
Aanstelling ~rs»n
rtjksdienst.
bood
■ysant
heeft
et alt
abonnementsprijs
per kwartaal, voor Alkmaar L—
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
8.60 hooger
Gistermorgen is onder de gemeente Vries
de motorrijder v. d. E., uit Haren, vermoe
delijk door slippen tegen een boom gereden.
Hij werd In zeer ernstigen toestand naar het
ziekenhuis te Groningen vervoerd.
Het tweede slachtoffer van de ernstigs
aanrijding te Scheveningen thans aan da
gevolgen overleden.
ing ti
xmltj-
schll-
i met
in de
idigen
De 60-jarige metselaar E. F., die bij de
werkzaamheden aan de WUllbrordusstraat
te Tilburg van een steiger was
is gisteren in het ziekenhuis te
aan d» gevolgen overleden.
eentg
moe
over-
ma-
die
h ah
t> ie-
liging.
deed,
ur en
«iwde
dank
bluts
ac. P
kbaar
van
i sec.
m de
trum,
b. d.
wing,
Boer-
Tien,
heb-
voor-
thoit.
rssel;
oofd-
e; C.
n. 3e
oofd-
mej.
W. L.
i. der
luit
i. der
lult
nderl.
lenst,
off.
San-
van
in d!t
schot.
aan-
r ver-
i aan
1 eena
n dat
ie ge-
seloof
inden
t ver
trouw
®ne-
ischte
e en
f dat.
stelUk
- En
nbeid
Groot nadeel voor de tretMogyera
te verwachten
I. verlies «au-*B
andsrsa vlsaar
Tot brandhout geslagen
Nadat zij dit met een bijl In elkaar had
geslagen kwamen er tot haar groote ont
steltenis van achter de plaat twintig bank
biljetten van honderd gulden te voorschijn.
In gewone omstandigheden zou dit geld uit
den aard der zaak een eind aan den staat
van behoeftigheid van het gezin hebben ge
maakt. Zij achtte echter, volgens haar zeg
gen, de mogelijkheid niet buitengesloten dat
het geld afkomstig zou kunnen zijn van de
Van Wlggens. En gezien deze mogelijkheid
kwam mej. Haveman tot het besluit, dat zü
de geldsom op geen enkele wijze mocht ge-
Naar men zich zal herinneren. Is Inder
tijd, naar aanleiding van de door den heer
T gepleegde fraude bij het departement van
Financiën, diens onmlddellijke chef, de re
ferendaris W. M. H. 8. geschorst. Naar het
„Vad." thans bij Informatie verneemt. Is om
trent den heer S. nog geen nadere beslissing
genomen. Het schorsingsbesluit is dus nog
steeds van kracht.
Voorts deelde men mede, dat omtrent de
door T. gepleegde verduisteringen, de minis
ter bij de behandeling van de begrootlng. In
de Tweede Kamer uitvoerige mededeellngen
zal doen. In verband hiermede is dan ook
geen communiqué aan de pers verstrekt.
ns de
1 Vo-
nonu-
telUke
*ostu-
van
na-
voor
s ge-
n zijn
t tot
Zondag werd bij den zoon van mr. J. B. O.
op huize .Xouswold” te Beesterzwaag pokken
(varila major) geconstateerd. Vermoed wordt,
dat de lijder deze gevreesde stekte in Zwit
serland heeft opgedaan. Het is te begrijpen
dat dit geval heel wat conttsraa' te heeft
verwekt. De villa wordt door politie bewaak»
niemand wordt toegelaten, terwijl ook nie
mand het lapdgoed mag veria en. Van ge
meentewege wordt gelegenheid gegeven tot
tagtütoOM VMgiDStl»
lervan, hoewel er meermalen naar
is. nimmer iets terugontvangen.
De buren van mej. H L.. Groot Berg 13,
Eindhoven, hadden al In drie dagen taal
noch teeken der alleenwonende dame be
merkt. De politie werd hierop attent ge
maakt. Deze verschafte zich langs de achter
zijde der woning toegang tot bet perceel en
trof de bewoonster in hoogst ernstigen toe
stand in haar slaapkamer aan. ZU lag al
drie dagen te bed zonder hulp, eten of drin
ken. De politie liet de zieke direct naar bet
R. K. Gasthuis vervoeren, waar zü voorzien
moest worden van de HU. Sacramenten der
Stervenden. Haar toestand la hoogst beden-
kelijk.
Verscholen in een oud schilderij
Onder een wild paard geraakt
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—
rogete f LM: elke regel usoer/üEE
RECLAMK per regel 1’5 veer
de eerste pagina; voor de sverlxe
pagina’s ÜAÜ-
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
f S.M per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 8-13
Men zal zich herinneren, dat Zondagmid
dag 11 dezer een noodlottig auto-ongeval op
den Strandboulevard te Scheveningen plaats
had. waarbij een drietal op een bank rus
tende dames werden getroffen. Een harer
mevr, van der Z. te Roterdam. overleed kort
na haar overbrenging in het Roode-Kruls-
zlekenhuls te Den Haag.
Thans Is, In het Gemeentelijk Ziekenhuis
aan den Zuldwal aldaar het tweede slacht
offer. mevr. Pr. geb. O., wonende aan de
Pasteurstraat, aan de gevo'gen van de be
komen verwondt igen bezweken.
De toestand van de eveneens In het Ge
meentelijk Ziekenhuis aan den Zuldwal ver
pleegd wordende derde aangeredene, mevr.
H.. wonende aan den Langen Vijverberg is
thans tamelijk bevredigend.
Door bemiddeling van notaris Schouten
te Culemborg is, zooals wij meldden, aan de
erfgenamen van wijlen Gerrlgje van Wiggen
en haar broer, die enkele Jaren geleden In
hun hoeve bij Culemborg vermoord zijn,
medegedeeld, dat de weduwe Haveman te
Assen een bedrag van t 3000 bezat, waarvan
zij de herkomst niet wist, zoodat zU ver
moedde. dat bet geld van de Van Wiggena
afkomstig was. Naar men weet is mej. Ha
veman de weduwe van den destijds gear
resteerden rechercheur Haveman. die na zijn
aanhouding een einde aan zijn leven had ge
maakt. Toen de „Tel." haar vroeg, of wat
thans bekend geworden is. licht zou kunnen
brengen In de duistere Culemborgsche moord
zaak, selde mej. Haveman. dat zij niets an
ders wist. Ze had alleen het geld gevonden.
ZU deelde mede, dat zü. toen haar man
zich in 1934 in de gevangenis te Tie! van het
leven had beroofd, spoedig daarop met haar
vier kinderen naar Assen Is verhuisd, waar
I zij evenals haar man, voor haar huwelijk,
ook woonachtig was. Zij trachtte er door uit
werken te gaan, In het onderhoud van het
gezin te voorzien. Andere Inkomsten had zij
nX niet.
Wel was door haar verzocht In aanmer
king te komen voor weduwen- en weezenpen-
sioen, doch daar haar man na zijn ontslag
had verzuimd de verschuldigde premlën te
betalen, werd haar verzoek niet-ontvankelijk
verklaard. De inkomsten bleven uiteraard
gering. In het voorjaar van 1930 was zü ge
noodzaakt te verhuizen naar een goedkoo-
pere woning. Toen zij op een dag In het
laatst van Mei van dat Jaar het fornuis wilde
aanmaken en n
haar oog op een
by den rommel lag.
LICHT OP. De lantaarns mouten twxyn
worden opgestoken om; 5j09.
Tegen een boom gebotst
Drie drijvers ernstig gewond
Te Colmschate bij Deventer, Is een motor -
lijder op een koppel koelen Ingereden, met
het gevolg, dat 3 van de 5 drijvers dcor de
verschrikt rondspringende dieren, zoo ernstig
gewond werden, dat zij naar het ziekenhuis
moesten worden overgebracht.
Allv .bunne op dil blad i.jo in«e»ol« de •erwaerin«....,rw..r<ien
.tteSS ongevallen verieLerd voor een der volaeode uit keer ineen
Aan de Marktstraat te Musselkanaal
d« 28-Jarige F. Meyer, die per fiets reed ge
raakt onder een hem tegemoetkomend
scheepsjagerspaard. dat wild was geworden.
Hij werd In zorgwekkenden toestand opgeno
men en naar het Academisch ziekenhuis te
Groningen overgebracht. Zjjn tocst nd is
hoogst ernstig.
Er zijn steeds voor- en tegenstanders
van de machine geweest, herhaaldelijk
ta den loop der laatste anderhalve
eeuw een verbitterde strijd voor en te
len de machine gestreden; aan het eind
der 18e en In het begin der löe eeuw
demonstreerden de arbeiders hun vijand-
*eb*P tegen de machine zelfs in for
meels .jnaehlne-oproeren", zóó ernstig,
dat in Engeland in 1812 de vernie
ling van machines met den dood ge-
werd! Ir 1831 traden de zlldewe-
<1 brulkcn, hoe hoog de nood voor haar gezin
ook mocht zijn gestegen.
De bankbiljetten zijn toen op 28 Mei 1930,
een paar dagen na het te voorschijn komen,
door de weduwe ter hand gesteld aan den
raadsman, die haar ook terzijde had gestaan
tijdens het proces wegens meineed, dat des
tijds tegen haar In verband met de moord
zaak was gevoerd, nX mr. M. 8. Kalma te
Assen.
Mr. Kalma deelde de „Tel." mede, dat hij
den Officier van Justitie te Assen hiervan
op de hoogte had gebracht en het geld
vervolgens bjj den officier gedeponeerd die
het heeft doorgezonden aan den procureur-
generaal bij het Gerechtshof te Arnhem.
Begin October 1931 kreeg mej. Haveman
bezoek van een rijksveldwachter, die haar
een akte van afstand der f 2000, ten behoeve
van de erfgenamen der Van Wlggens, wilde
doen teekenen.
Mej. Haveman heeft dit geweigerd en den
rijksveldwachter verwezen naar mr. Kalma.
Deze heeft zich daarop op 8 October JX met
een schrijven gewend tot den Officier van
Justitie te Assen, aan wlen hij het geld had
afgedragen .met de mededeellng. dat naar
zijn meening, daar geen zekerheid bestaat,
dat het geld van de Van Wlggens afkomstig
is, de billijkheid ten opzichte van mej. Have
man medebrengt, dat zij niet zonder meer
afstand van deze som behoeft te doen, te
meer daar zij en haar gezin In behoeftige
omstandigheden verkeeren.
Door mr. Kalma wordt een schikking tus-
schen de erfgenamen en mej. Haveman het
meest wenschelljk geacht.
Of wellicht de Procureur-Generaal bij het
Hof te Arnhem zich door bemiddeling van
den notaris te Culemborg, In verbinding heeft
gesteld met de erven Van Wiggen om te
trachten een dergefjjke schikking te treffen,
kon mr. Kalma noch mej. Haveman mede-
deelen. Zjj waren hiervan onkundig.
Wel beklaagde mej. Haveman zich over de
houding der Justitie jegens haar. Toen haar
man In 1924 te Tiel In verzekerde bewaring
was gesteld was hij o a. In het bezit van goede
kleeaing, 2 gouden ringen, portefeuille, acte-
tasch enz., terwijl ook de recherche destijds
in de woning van Haveman vele voorwerpen
In beslag heeft genomen. Sindsdien heeft de
weduwe hli
gevraaagd
terwijl sommige dezer goederen voor baar
zeer van pas zouden zijn gekomen in haar
gezin.
In aansluiting hieraan deelt de correspon-
den van de ..Tel." te Tiel mede, dat de con
clusie, dat mej. Haveman nu wellicht de
kans zou loopen wegens heling vervolgd te
worden In welken geest reeds veronder
stellingen worden geult daar hem bij in
formatie ten parkette is verzekerd, tot dus
verre allen grond mist. Verder wenschte
men zich over deze duistere aangelegenheid
niet uit te laten.
Zondagnacht, omstreeks half één, hebben
twee gemaskerde bandieten den ruim aeven-
tlgjarigen landbouwer D. Jcngejans. wo
nende in tost Zuidetaxte te AaseodelU, over
vallen. -
Onder bedreiging met een revolver deelden
de Indingers den ouden man mede, dat zi)
hem alles zouden ontnemen, wanneer hij niet
dadelijk 35 gaf. De oude man zag zich ge
dwongen toe te geven, daar hij ernstiger ge
volgen vreesde.
De heer H. Troost, een schoonzoon van den
beroofde, die eenlge woningen van Jongcjans
verwijderd woont, werd door den ouden man
dadelijk van de feiten In kennis gesteld.
Per auto heeft Troost toen de politie ge
waarschuwd, en de hulp Ingeroepen van de
te Wormerveer bestaande afdeellng mare
chaussee. Het onderzoek werd dadelijk aan
gevangen.
Door den schrik kon de oude man geen
nauwkeurig signalement opgeven.
Voor zoover wij tot heden toe vernamen, Is
het onderzoek zonder resultaat.
De Diocetane Raad te het Btedotol
Haarlem van ds Katholieke T iki ■■sta
geïnstalleerd.
Niet ronder reden heeft men in Umulden
met ongerustheid de door de Franeche re»
geerlng te nemen maatregelen tot beper
king van den invoer van visch tegemoet
gezien. Dit land toch, dat vóór den oorlog
bijna geen visch uit Umulden betrok, werd
na den oorlog een onzer beste klanten. De
laatste drie jaren toch werd gemiddeld een
hoeveelheid van circa 4 mlllloen Kg. bruto
naar genoemd land van Umulden uitgevoerd,
of circa 95 pct. van den totalen uitvoer. De
consumptie In ons land Is niet veel meer
dan drie maal de naar Frankrijk uitgevoerde
hoeveelheid.
Na geleidelijk de invoerrechten te heb
ben verhoogd en wel zoodanig, dat bijv, op
één Kg. tong 6 francs aan vracht en rech
ten komt, heeft de Fransche regeertng thaw
van de haar bij de douanewet van
1926 gegeven bevoegdheid gebruik ge
maakt en een contlngenteertng Ingevoerd.
Aan Nederland is een hoeveelheid van
4.750.000 Kg. versche en bevroren zeevlsoh
toegestaan, van welk kwantum dus overeen
komstig de genoemde verhouding aan Umul
den 4.515.000 Kg. toekomt, welk kwantum
vrijwel overeenkomt met den gemiddelden
uitvoer der laatste drie Jaren.
Op het eerste gezicht lijkt de regeling
voor Umulden niet onvoordeellg en men zou
er vrede mee hebben als er niet een afzon
derlijk contingent was vastgesteld voor eenl
ge met name genoemde fijne vischsoorten,
waarvan tong ae belangrijkste is. Dit con
tingent bedraagt 350 000 Kg en waar er thans
per dag zeker meer dan 3500 Kg. van deze
soorten alleen van Umulden wordt uitge
voerd. mag worden aangenomen, dat éér het
volgend voorjaar in het land is we au bout
de notre latln rullen zijn. m. a. w. we ge
durende een half Jaar of langer geen tong
enz. naar Frankrijk kunnen uitvoeren.
Vooral voor onze kustvisscherij zou dit
reer fnuikend zijn, immers zijn het de kleina
stoomtreilers en de trellloggers. die In hoofd
zaak de markten In onze visschershavens
van tong voorzien. En aangezien kleine tong
(de sk Blips") voor ons land geen waarde
hebben, In Frankrijk (Parijs) daarentegen
zeer gewild is, kan het niet andere of onze
kustviaschertj krijgt een gevoeligen klap, een
klap die te meer aankomt nu de toestand
In het visscherübedrijf toch al ver van roos
kleurig is. I
Alle nadeellge gevolgen van deze contln-
genteering zouden uit den weg geruimd kun
nen worden, wanneer men Frankrijk zou
kunnen bewegen, het contingent, vastgesteld
voor tong enz., te verdubbelen, desnoods
ten koste van de 4.400.000 Kg. voor andere
soorten toegestaan: 350.000 kg. schol minder,
350.000 kg. tong (slips) meer en de zaak was
zoo goed als gezond. Want dit aldus vrijge
komen kwantum schol zou met het grootste
gemak elders geplaatst kunnen worden, zon
der dat daardoor nadeellge gevolgen voor het
vlsscherijbedrijf zouden ontstaan. Want bij
alle „overproductie" is er steeds een. te kor*
schoL
De vlschhandel te Umulden koestert dg
hoop, dst bet onze regeertng mag gelukken
een oplossing als door ons aangegeven, te
bewerkte
en
van
onze arbeiders af te weren, maar, met hun
leider, den heer Oudegeest, vóór alles agi
tatie wenschen!
In een kamp van een 100-tal arbeiden,
die bij Markelo aan de Schlpbeekverbree-
dlng te werk zijn gesteld, is het gisteren
tot ongeregeldheden gekomen.
In dit kamp zijn een aantal werklieden,
die door de malaise In bet Roergebied
werkloos geworden zijn, ondergebracht en
te werk gesteld. Een daar reeds aanwezige
arbeider, een zekere 8., die reeds meermalen
tot moeilijkheden aanleiding had gegeven,
begon reeds spoedig deze arbeiders op te
ruien. Deze 8.. die tal van pogingen In
het werk had gesteld om afgekeurd te
worden, was, toen hij zich tijdens me
disch onderzoek buitengewoon onbehoorlijk
had gedragen, ontslagen, maar had ver
lof gekregen In het kamp te blijven, totdat
in laatste Instantie over dit ontslag zou zijn
beslist door den rijkslnspecteur van de
werkverschaffing. Naar aanleiding van dit
ontslag hebben nu 68 man het werk
neergelegd.
Ze zijn weer op transport gesteld naar
Duisburg.
^Als rijk was, «ou Ik een groote som
gelds beschikbaar stellen om het spin
newiel in eere hersteld te krijgen.”
Zoo sprak de geheimzinnige Gandhi
onlangs, toen men hem te Londen door
een industrieel bedrijf rond geleidde.
De sfinx-Hindoe wilde met deze woor
den zijn afkeer van de machine en zijn
Befde voor den handen-arbeld tot uit
drukking brengen; terug naar het eer
zame handwerk, weg met de machi
nes, die de menschen voor een groot
deel overbodig en voor een ander deel
tot.... machines maken.
De woorden van Gandhl trokken de
aandacht: toen hij enkele dagen later
twee en zestig jaar werd, beeft een hul-
dlglngscomlté de attentie gehad, hem
duizend pond sterling ter hand te stel
len. welke hij naar gemeld wordt
a«l besteden tot het aankoopen van
spinnewielen voor de Inlandsche dorps-
bevolking.
In hoeverre de Oostersch-wljze Hindoe
door middel van deze spinnewielen zijn
ideaal naderbij zal komen, In hoeverre
hij er aldus in slagen zal, de machtige
machine te doen wijken voor «wakke
menschen-handen, de tijd zal *t lee-
nn.
Gandhl «elf Is een te slim mensch om
niet te begrijpen, dat de krachtmeting
wel zéér ongelljk is, maar hij zal dan
ook allicht meer het prikkelende voor
beeld, meer de demonstratie van een
stuk levenswijsheid dan praktisch resul
taat beoogd hebben.
Als zoodanig zijn Oandhl’s woorden
ongetwijfeld opmerkenswaardig.
Inderdaad hebben de machines
massa leed over de menschheld ge
bracht: eenerzijds maakten zij veel
menschen-arbeld overbodig en doemden
W tot werkloosheid, anderzijds ver
laagden «Ij vele arbeiders tot slaven der
techniek.
De groote vraag mag gesteld worden,
of de machines den mensch tot heil of
|te onheil geworden zijn.
En het is niet alleen de wijze uit het
Oosten Gandhl die de machine in
staat van beschuldiging stelt, ook de
aociaal-demokraat Henrl Polak klaagde
In „Het Volk" van 16 Juli 1930 over de
nog maar Immer voortschrijdende ra
tionalisatie:
vers van Lyon tegen de machine op met
het parool „werkende tevën of strijdende
sterven”, wevers-onluiten kwamen
ook In Duitschland voor; In Zwitser
land gingen vele fabrieken als gevolg
van den toom der arbeiders In vlam
men op.
En. hebben de Rotterdamsche boot
werkers in 1907 niet de staking gepro
clameerd als protest tegen de Invoering
van den graan-elevator, die hun het
werk uit de handen «ou nemen?
Steeds weer echter luwde het verzet,
en algemeen redeneerde men: och! T
Is natuurlijk waar, dat door Iedere
nieuwe machlne-uitvlndlng een aantal
arbeiders overbodig wordt, en dat Is tij
delijk heel jammer voor die menschen,
maar spoedig komt alles toch weer op
«’n pootjes terecht: de arbeidsgelegen
heid verplaatst zich, er blijkt voort
durend méér productie noodig, enz. enz.
Tot op zekere hoogte is dit natuurlijk
wAAr, doch bij de uitbreiding en de in
tens! veering der machlnallsatle «Ijn er
grenzen, welke niet overschreden mogen
worden, wil men door te sterke onge-
leidelijkheld de industrie niet maken tot
een ramp voor de menschheld.
De machine kan een zegen zijn, maar
niet minder ook een vloek.
En een vloek wordt de machine, wan
neer zij in plaats van den mensch te
dienen den mensch tyrannlseert.
Met het vaststellen van deze waar
heid kunnen wij ons echter niet afma
ken van dit allennoeilljkst‘probleem: de
machlnallsatle Is In zooverre een geluk
voor de menschheld geweest, dat zij de
toenemende bevolkingen van het noo-
dlge deed voorzien; «onder machines
zou de huidige wereld niet meer kunnen
bestaan, maar en nu komt het toen
de machine eenmaal was ingevoerd, kon
men het gebruik daarvan en de voort
schrijdende ratlonaliseerlng niet meer
keeren; leder fabrikant zocht zich na
tuurlijk de best» machines, die de besta
en, naar verhouding, goedkoopste arti
kelen zouden kunnen afleveren, en dat
niet steeds en lang niet alleen uit win
zucht, maar ook, en dikwijls op de eerste
plaats, uit noodzaak om aan de concur
rentie het hoofd te kunnen bieden.
En daarmede waren niet alleen de
koopers, maar ook de arbeiders der fa
briek gebaat; kon Immers de fabrikant
niet concurreeren, dan zou de fabriek
spoedig in decadentie geraken en zouden
de arbeiders werkloos worden.
Het probleem wordt nog Ingewikkel
der en moeilljker, als we het meer in *t
bijzonder internationaal bekijken (en de
rationalisatie is een Internationaal vraag
stuk); gesteld al, dat wij in Nederland
eens paal en perk zouden willen stellen
aan de rationalisatie, dat wij In Ne
derland eens het Ideaal evenwicht tus-
schen machinale en menschelljke ar
beidskracht zouden willen (en kunnen!)
vinden en voorschrijven, wat zou
zulks ons dan nog baten temidden van de
andere landen, die aan geen beperking
willen (en misschien ook niet kunnen)
denken, omdat zij toch óók moeten kun
nen concurreeren omaan den arbeid
te blijven.
En hoe talloos zijn de factoren, die
een oplossing van het probleem nóg
moeilljker maken!
Men denke maar eens aan de verschil
lende valuta’s, aan in- en ultvoer-belem-
meringen, aan wisselende, liefst steeds
verhoogde douane-tarieven, aan contln-
genteerlng, aan het verschil In loons- en
levensstandaard hier en elders, aan de
zucht der koopers naar het beste, dat
tevens het goedkoopste is, aan de gril
lige zucht naar variatie, naar stééds wat
nieuws.
Al deze factoren te tarnen hebben de
menschheld gedwongen tot rationali
satie.
Alle menschen te zamen hebben de
rationalisatie ultgelokt, totdat thans, nu
zekere grenzen overschreden zijn (en de
rationalisatie kón geen grenzen kennen)
de rationalisatie zich Is gaan keeren
tegenalle menschen!
Wij zitten ermee.
En de knapste ekonomen mogen ons
zeggen, hoe wij ons zullen kunnen ont
worstelen aan den moordenden greep
der rationalisatie.
Jhr. Ruy» Ae Beerenbroack heeft era
nieuwe achetslnto In het cenormaHaeerto
f Tfinn LeveosUn»» «ehaele oneen. hlktheM «o» werken door 7Kn U nen one»»») met f OCil eerlik* eaa eea tand f 4 4£ bil «vrliee ma eea f cn breq* f 4Q
I <)UUU.- wile, eaa beide ermea belde beenea helde nonen doodelliken et loon 4vU«" a. *om M eea boe 1*3." daim at wluelnra teeu ol arm
In een der saJen- van hotel Termlnu» te
's-Gravenhage werden de toekomstige leden
van den Dlocesanen Raad In het bisdom
Haarlem van de Katholieke Verkenners ver
welkomd. De voorzitter, prof. dr. Alphona
Steger, tevens Hoofdkwartlercommlssarls van
de landelijke vereenlglng „de Katholieke
Verkennere", dankte de aanwezigen voor hun
komst en bereidwilligheid om sitting te
nemen in den D. R. van dit nieuw stuk
Jeugdwerk, waarvan men blijkens uitlatingen
van de leden van het Doorluchtig Episcopaat
groote verwachtingen beeft, omdat bet Ver-
kennera-aysteem door en door opvoedkundig
werkt en in dezen tijd, waarin wel veel aan
dacht gewijd wordt aan verstandsontwikke
ling, te weinig zeker aan wilsvorming, in
staat is flinke en degelljk-kathoileke mannen
voor de maatschappij te kweeken. Aan de
hand van voorbeelden uit de praktijk staafde
de- voorzitter dit, om dan over te gaan tot
een uiteenzetting van de taak van den Dio-
oesauen Raad, die tweeledig te: 1. moreel het
werk te steunen door propaganda, het deel
nemen aan actie om geschikte leiders te vin
den .enz.; 3. het bijeenbrengen van financiën.
Na de uiteenzetting ontspon zich een ge
animeerd debat
Besloten werd aan Z. H. Exc. Mgr. J. D.
J. Aengenent het Beschermheerschap van
dén D. R. aan te bieden. Geconstateerd werd,
dat tot nu toe zitting nemen In den D. R.
de heeren: dr. E. Beekman, Delft; dr. Bouw
dijk Bastlaanse, Rotterdam; mr. dr. F. Bij
voet, Haarlem; H. Everard, Aerdenhout; H.
A Mlnderop. Rotterdam; mr. A. van Moor
se!, Den Haag; Deken J. M. Lucassen. Be
verwijk; Th. van Woezik, Den Haag; dr.
L Berger. Den Haag.
Hierna sloot de voorzitter de vergadering.
JAaohines vervangen hoe langer hoe
meer de menschen, rationalisatie maakt
groote massa's arbeiders overbodig neen,
niet slechts arbeiders, doch ook kantoor
bedienden en zelfs musici en kunstenaars,
tot stoffelijke en geestelijke schade der
menschheld als geheel, der arbeiders in
bet bijzonder, die echter nu niet In verzet
komen, doch wlen geleeraard wordt, dat
het alles heel mooi is en zjj er zich in
behooren te verheugen.
„Wie heeft er om bij het stoffelijke
te blijven voordeel van de vernuftige
machines, van de mechanische arbelds-
methoden. die eiken dag meer toepassing
vinden. Niemand, letterlijk niemand, óók
niet de kapitalistische ondernemer. De fa
brikanten, die hur concurrenten op dit
stuk vóór zijn, genieten daarvan aanvan
kelijk min of meer belangrijke voordeelen.
Maar zoodra hebben vele, de meeste, of
alte fabrikanten de nieuwe vindingen toe
gepast, of zü staan weer gelük en alle
voordeel is verdwenen. Doch het nadeel
blüft. os. In den vorm van toegenomen
werkloosheid. Een crisis volgt, want de
voortbrengst neemt toe, maar het aantel
verbruikers neemt af en de maatschappij
heeft op haar nek een immer stijgend aan.
tal werkloozen. waar niemand raad mee
weet
„Wat een wereld! De menschelljke vin
dingrijkheid schept vernuftige machines
en methoden, 11e groote aantellen ge
schoolde en geoefende arbeiders berooven
van gelegenheid tot werken, en die worden
dan, omdat men er niets mede weet aan
te vangen, uit wenboop naar afgelegen
helden en moerassen gezonden, om deze
tot ontginning ‘e brengen, aldus de na
tuur te vernietigen en derde-rangs ^akkers
te maken, aan welker productie geen be
hoefte bestaat.
„O ja, bewonderaars van deze gezegende
mechanisatie en rationalisatie geven ons
een wissel op de toekomst: als de voort
brengst zal gesocialiseerd zün, de wereld
ontrukt zal zün aar de kapitalistische ex
ploitatie. dan zullen al deze machines en
methoden ontzaglijk veel menschelljken
arbeid overbodig maken.
-Alsof dit een geluk ware! Wat zullen
de menschen in ‘r hemelsnaam moeten
doen in de maatschappij der toekomst, als
machines zoowat allen arbeid rullen ver
richten? Hoe zullen zü hun tüd moeten
■oekbrengen, hun dagen besteden? Moe
ten zü allemaal geleerden, wüsgeeren en
ingenieurs worden? Of de dagen vullen
met zang en dans?
-Het grootste geluk van den mensch !s
telegen In den atbeld, in het voortbrengen
van nuttige en schoone dtngen, het dienen
zijner medemenschen, het verheffen en
>eraangenamen van hun leven.”
BUREAU: HOF 4. ALKMAAR
Tslelooa: Administratie Na 433
Redaette Na. «33
Terwül de bewoners naar de kermis wa
ren. Is in den nacht van Zaterdag op
Zondag Ingebroken bü een sleeper aan den
Binnenweg te Tiel.
Door verbreking van een hangslot, waar-,
mede de buitendeur was afgesloten, heeft
men zich toegang tot de woning verschaft.
In het slaapvertrek heeft men. op zoek
naar buit, alles overhoop gehaald, ech
ter zonder Iets te vinden. Vervolgens heeft
men uit een onder het bed van een kost
ganger staand kistje een bedrag van ca.
f 120 ontvreemd.
'Uit een en ander valt af te leiden, dat
de dader (s) goed met de situatie op -ie
hoogte was(ren), en er dus vermoedelijk
geen onbekenden aan het werk geweest
zün.
De driehoek-redacteur van de Volkskrant
achrüft:
De socialisten van ons land blüven af*
wüzen alle maatregelen. welke de strek-,
king hebben, om den natlonalen arbeid
tegen abnormale concurrentie van het bui
tenland te beschermen.
In het krlsisdebat, nu in de
Kamer gehouden, Is dit weer
gebleken.
Wat dan?
Tegen de vernietiging van onzen land
bouw en het leegloopen van onze fabrie
ken wisten de socialisten geen andere mid
delen dan. rational’satie, exportcrediete:
en het stichten van een industriebank.
Maar al deze middelen het werd bi
det krlsisdebat duldelük aangetoond kun
nen niet baten.
Onze bedrijven zün reeds zoodanig .ge
rationaliseerd". dat zü in de laatste Jaren,
over de hoogste tolmuren heen, konden
concurreeren op de wereldmarkt.
Exportcredleten zou er nog
resultaat voor ons bedrijfsleven
te bereiken zün zouden de
productie In de wereld nog grooter
ken en dus de afweermiddelen van andere
landen nog doen uitbrelden of verscher
pen.
En bü een industriebank is het vertrou
wen noodig, dat nu juist geheel afwezig is:
het vertrouwen in de rentabiliteit van de
Nederlandsche Industrie.
Wat dan? vragen wü nogmaals.
Werkeloos toezien, dat de werkloosheid
zich uitbreldt en dat onze arbeiders een
voudig voor de keuze gesteld worden óf
deze ramp te aanvaarden óf.... genoegen
te nemen met loonsverlaging?
Een andere keuze is er niet.
Laten de socialisten dan eerlijk verkla
ren, dat zü noodzakelüke bescherming
van onzen natlonalen arbeid afwüzend
geen middel zien, om één van belde,
misschien beide ongelukken tegelük.