ONS BLAD
S. KROM
China
uws
und ein Ende?
NATIONAAL KRISIS-COMITE
PUNCH
ZIN VAN DEN STRIJD IN ’T OOSTEN IN0G EENSEENBETERM,DDEL
STOOMERIJ - VERVERIJ
Onze naam waarborgt U
prima en vlugge aflevering
aangifte moet, op straffe van verlies van alle rechten, geschieden uiterlijk driemaal vier er twintig uren na het ongeval
dit nummer bestaat uit twee bladen
DINSDAG 24 NOVEMBER 1931
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 276
TEGEN RUSSISCHE EN CHINEESCHE ANARCHIE
TEL 1523 (3 lijnen)
RNAAMSTE NIEUWS
De regeering stelt f 750.000.— beschikbaar
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
ontsnapt
Zich
Scheepsramp in Indië
ft
3
<5
Tweehonderd gedepor
teerden uit Cayenne
De Russische vijfdaagsche
werkweek
N. V. Nederlandsche
Handels- en Landbouw
bank te Haarlem
De invoer van bloemen
in Engeland
3
CS
tö
W. M. H. PELS ZOON
JOH. LAUWERS
PAYGLOP3
ALKMAAR
Scheermessen F. Herder
f3000.- f 750.-^I^V‘‘,1X f 250.- X- -- f 125.- Xf 50.-
Gift van H. M. de Koningin
yiandsjoerije voor Japan Aren China
Oproep aan het Nederlandsche volk
Surséance van betaling verleend voor
den tijd van 1) jaar
NOORD HOLLANDSER DAGBLAD
.AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAé
Ondoelmatig gebleken
deelnemer*
aan
een
middel,
als
een
Aan het werk
mogelljk,
het Neder-
Subcomité’1»
niet
Een vraag in het Lagerhuis
voor
en
Vaartuig omgeslagen
Na den brand te Vincennes
De schadevergoeding nitgekeerd
Psychiatrisch ondersoek van verdachte
u
Juliana
goedlng is uitgekeerd.
I©
overgegeven in Nederlandsch
Guyana
De verduistering bij de Bossche
Hanzebank
Achttienjarig meisje ter dood
veroordeeld
n thans
sttegel-
uitgave
arden
luw en
t voor-
feder-
-iname
heids-
i Juni
steun-
zullen
listen-
BUREAUt
Telefoon:
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.25 uur.
De minister van binnenlandsche zaken en
landbouw heeft meegedeeld, dat de vraag, of
bü de bierbrouwerij in ons land het gebruik
van Inlandsche gerst kan worden bevorderd,
In onderzoek is.
De „Mlddelgronden” in de Zuiderzee afge
sloten.
Aan de Ned. Handels, en Landbouwbank
te Haarlem is voor den tijd van 1J4 jaar
surséance van betaling verleend.
De veerpont bü Nieuw Beyerland over het"
Spui Is gisteravond gezonken. Er zijn geen
persoonlijke ongelukken bij gebeurd.
De overmatige Invoer van bloemen tn En
geland heeft de aandacht der regeering.
De Regeering stelt driekwart mlllioen voor
het Nationaal Crisis-comité beschikbaar.
BU een scheepsramp In Djambl (Ned. O.I.)
zijn 24 personen om het leven gekomen.
De Russische vijfdaagsche werkweek ondoel
matig gebleken.
k 5 d
1916—
»n een
:t type
en A
•pprijg
en de
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar f t>—
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
hiertoe
hand
Hoogste barometerstand 773.0 te MemeL
Laagste Barometerstand 740.1 te Sadlfjord.
Verwachting: meest matige Zuid-Westelij
ke tot Zuidelijken wind, betrokken of zwaar
bewolkt met tjjdelijke opklaring Later weer
kans op regen, wpinig verandering in tem
peratuur.
:rie, vol
ast be-
:n zijnt
let, 4 g
groen,
ruin en
violet
n 70 c.
jssen,
ok de
1938
osche
r eea
arm,
eder-
door
riem.
Gift van H. M. de Koningin voor het Nat.
Crisis-comité.
lame,
dsche
:boy-
cula-
spe-
be-
t)
taan,
rden
e voor
waar-
ro°d»
1. Alle
Het Is niet voldoende dat
goed la; zij moet zelfs den meest ver-
wenden smaak voldoen.
- leveren het beste op dit gebied.
V Per flesch f2.20, f2.85
zegels
ïeder-
:oops-
opge-
kig re
nschrift
en.
heen ’n
7 tan-
is in be-
inneren
aganda-
houden
[e post-
I is 00c
iet spe-
tbleken,
fte niet
t danig
lik „ge-
irde vat
1 1 c.
1 15 c.
rdrukt.
uitgave
t nieu-
oor het
De ontmoeting was niet vriendlijk
In de buurt van Tsitsikar.
Ma nam de Chlneesche beenen
En was danig in de war
Thans zal Tsjang een woordje spreken.
Maar Ik maak me toch wat bang.
De Chinees heeft uit zich zelven
Het gezicht al reeds te lang!
En Chlneezen. die gaan vechten
Komen nimmer goed op dreef.
Want ze trekken hunne oogen
Uit den aard der zaak te scheef.
Ook de krijgstucht der Chlneezen
Blijkt voortdurend veel te slap.
Daar die telkens ondermijnd wordt
Door den generaal Gap-Gep.
tand van theebus, rijst en gember,
En 't Chlneesche porcelein.
Van papieren poppenhuisjes.
Van den draad e.. mandarijn,
Ik heb meelij en uit meelij
Bloesemt steeds de sympatnie
Ook al speelt je de verdeeldheid
Thans een wreede rhapsodie!
(Nadruk verboden) MARTIN BERDEN.
In de haven van Brooklyn zijn 60 smok
kelaars gearresteerd en 6000 kisten draak in
beslag genomen.
Omtrent de eerste vergadering, welke het
comité terstond na de installatie heeft ge
houden, vernemen wü het volgende:
Conferentie van Duitsche soclaal-demoer*-
tlsch- leiders met leden der rjjksregeering
over den economischen toestand-
Barometerstand 9 uur vm.: 753 achteruit.
Naar wij vernemen, wordt in het huis van
bewaring te ‘s-Hertogenboech een psychia
trisch onderzoek ingesteld naar de geest
vermogens van verdachte T., curator bü de
Hanzebank, gedetineerd wegens verduiste
ring van ruim 100.000, in zitn kwaliteit
Groote rede van Grand! over de Itali-
aansche buitenlandsche politiek.
it zegel:
..10 c?
tempek
24 personen omgekomen
De gouverneur van Djambi seinde gister
morgen om 7.30 uur, dat het gewestelijk
vaartuig „Ophelia”, na aanvaring met een
kabelveerpont, omgeslagen was en gezonken.
Totaal zijn 24 personen omgekomen, terwijl
slechts drie opvarenden werden gered.
In het Britsche Lagerhuis een vraag be
antwoordend, zeide Gilmour, de minister van
landbouw, dat hjj op de hoogte was van de
snelle toeneming van den invoer van bloemen
en dat de invloed daarvan op de Britsche
bloemenindustrie door de regeering werd
nagegaan. Gilmour reide verder echter, dat
hU op het oogenbllk niet in staat was, daar,
omtrent een nadere verklaring af te leggen.
Aigemeene vergadering R. K. Bond van
Speer- Tramwagaparsoneel „SI. Baphadr
t de uft.
lat veien
’oor ajn
>*ge hun
de man
initiatief
n. die tn
Godver-
helders
mst docr
>i' verlie»
anderen vinger
De Raad van Volkscommissarissen heeft
het volgende besluit uitgevaardigd:
Hoewel de onafgebroken vijfdaagsche
werkweek als basis van de organisatie van
den .beid in de Sovjet-Unie zal blijven gel
den, wordt aan eenige bedrijven toegestaan
vanaf 1 December lijdelijk over te gaan tol
de onderbroken zesdaagsche werkweek, om
de leemten, 8ie ontstaan zijn by de Invoe
ring van de onafgebroken vijfdaagsche werk
week aan te vullen. De onafgebroken vyf-
tkiagsche werkweek moet gehandhaafd blij
ven bjj die bedrijven, die opgericht zijn voor
de voorziening van de industrieën, waarlr.
onafgebroken vjjf dagen wordt gewerkt.
Ook blijft de onafgebroken vijfdaagsche
werkweek gehandhaafd in de bedrijven, die
dienen voor sociale behoeften van de bevol
king, zooals In coöperatieve winkels, eethui
zen. bij het transportwezen in de steden
etc. In de bedrijven, waar de onderbroken
zesdaagsche werkweek wordt Ingevoerd,
wordt elke zesde dag als rustdag aangeno
men. De arbeidstijd in ->.te bédryven wordt
van 614 op 6 uur teruggebracht.
Memorie van Antwoord betreffende het
eenlingen teerlngswetje.
is heden ten
meer dan ooit
men-
Op Bermuda is de 18-Jarlge Beatrice
Robinson ter dood veroordeeld wegens moord
op haar verloofde A Trott, tijdens een twist.
Zy werd veroordeeld tot de doodstraf door
ophanging Dit Is de eerste maal, dat op
Bermuda door een vrouw een moord gepleegd
werd.
Verbanning van
Spaansch complot.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels L35t elke regel meer f SM.
RECLAME per regel 6.75 Toor
de eerste pagina: voor de overige
pagina's f 9 50-
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
f 0.60 per advertentie van 5 regels;
Iedere regel meer f 0.12
Het uitvoerend comité voor de Nederland
sche deelneming aan de Internationale Kolo
niale Tentoonstelling te Parijs deelt mede,
dat de schaderegeling van den brand van het
Nederlandsche Paviljoen thans zoov?r Is ge.
vorderd, dat aan alle inzenders, dus ook aan o
het Bataviaasch genootschap, de schadever- j heer Van Citt-rs, een krachtig beroep op de
goedlng is uitgekeerd, hulp der pers, Oen wensch ultsprekead, dat terdljk 20, te Den Haag
nistra tie,
een ot'
Ig of ds
ewerking
PPelUken
•ring ge.
Hlg werk
uitspre-
i arbeid
Beeck Calkoen. L.
M. 's JacobLoder,
J. Kouwer—Kluppel,
mevr. MarcusNijland. mevr. M G. Muller-
Lulofs, B. Vlas. mevr. Wijsen beekFranken
en A. van Zutphen.
De overige leden van het comité worden
als aigemeene letten beschouwd.
Op voorstel van den voorzitter werd be
sloten. aan het comité den Jurldlschen
vorm te geven van een stichting, opdat het
comité wettelijke bevoegdheid zal hebben.
Het departement van Justitie heeft in de
zen geest mede geadviseerd.
Tot ondervoorzitter van het comité Is be
noemd mr. A. J. A. A. baron van Heemstra,
oud-burgemeester van Arnhem en oud-
gouverneur van Suriname.
De penningmeester mr E. E. Menten. zal
worden terzijde gestaan door een financieel
comité, bestaande uit de heeren J. R. Snoeck
Henkemans. jhr. mr. L. E. M. van Fisenne
en mr. A. C. Josephus Jltta.
Uit het comité zelf werden drie afdeelin-
gen benoemd en wel de volgende:
Bijdiagen kunnen worden gestort op Post
girorekening No. 186000 of bij de Nederland
sche Handel Maatschappij te Den Haag,
aeiei van het Comité en secretariaat: Kneu-
**1:.
Hulp van de regeering
Voorts deelde de voorzitter mede, van den
Minister van Binnenlandsche Zaken benefit
te hebben ontvangen dat de Regeering
gaarne iets zou doen om den arbeid van net
comité te steunen, inzonderheid wat betreft
het verleenen van extra hulp voor ben, die
door langdurige werkloosheid worden ge
troffen. De Regeering is bereid, daarvoor ge
durende het eerste jaar een bedrag van
750 000 ter beschikking van het comité te
stellen.
Op voorstel van den voorzitter werd be
sloten. dat het werkcomité nader bjj ae
Regeering zal Informeeren onder welke
voorwaarden precies bedoelde hulp zou
moeten worden verleend Zoodra deze infor-
200 gedeporteerden z(jn uit Cayenne ont
snapt en hebben zich in Nederlandsch
Guyana aan de autoriteiten overgegeven.
Zaterdag is voor de Arrondlssementsrecht-
oapk te Haarlem het verzoek om surséance
van betaling. Ingediend dooi de N.V Neder
landsche Landbouwbank te Haarlem, behan
deld. 4
Heden heeft de Rechtbank beslissing ge
nomen en de surséance van betaling ver
leend voor den tijd van Jaar.
De surséance Is ingegaan 6 October 1931.
Bewindvoerder is mr. A, Bruch.
H. M. de Koningin heeft een bedrag van
10.000 geschonken aan het Nationaal
Crisiscomité.
de bladen bereid zouden stfn. giften ten be
hoeve van 1 comité in ontvangst te nemen.
Aan het slot der eerste vergadering, die
tot het eind door Prinses Juliana werd M1-
gewoond. werd een oproep tot bet Nederlan-
sche volk vastgesteld.
Nadat de voorzitter het slotwoord van de
vergadering had gesproken, riep de heer Van
Aalst met luider stemme: „Leve Prinses Ju
liana”, waarmede de aanwezigen door een
drietal hoera's Instemden.
Hierna gingen de ondercomlté’s in afzon
derlijke vergadering. De voorzitters en on
dervoorzitters daarvan vormen met het da-
gelijksch bestuur en de leden der financieele
commissie het werkcomité.
Uit een boschkolonie nabij Cayenne zijn
tweehonderd gedeporteerden uit een Fransen
gevangenkamp ontvlucht. Zij hadden verno
men, dat een Amerikaansche onderneming In
Nederlandsch Guyana begonnen was met den
aanleg van een spoorweg. Zich verbergende
in de wouden, bereikten zij de grens van
Fransch Guyana, trokken over de Matoni-
rivier en kwamen op Nederlandsch grondge
bied. Hier raakten zij hun koers kwijt en
raakten verdwaald in het oerwoud, ‘t Werd
een vreeselijke tocht. Velen hunner wer
den door koortsen aangetast en urenlang
waadden zij tot aan het middel door het
water in de moerassige gedeelten van het
oerwoud.
Na dagenlange ontberingen bereikten zij
eenige negerdorpen en kwamen toen op meer
beschaafd gebied, waar zij vernamen, dat
het gerucht van den aanleg van een spoor
weg onjuist was. Een aantal hunner heeft
zich overgegeven aan de Nederlandsche auto
riteiten, terwijl velen gedwongen werden naar
Fransch Guyana terug te keeren, waar
sommigen werden gestraft met eenzame op
sluiting en anderen met verbanning naar de
Duivelseilanden.
De herinner me nog levendig, dat ik vjjf
Jaren geleden deze allerinteressantste con
treien bereisde. Tsjang So Lln, de fameuze
maarschalk, vader van den huldigen generaal
Tsjang Hsoe Liang, heeft er nooit maar een
moment aan gedacht, om met Japan in on
min te komen door uitbundig Chineesch pa
triottisme te marqueeren. Trouwens, Chi
neesch patriottisme «vas hem absoluut vreemd.
Hij beschouwde zich alleen als *n bolwerk van
orde tegen de anarchie van Russische en
Chlneesche zijde. De vruchten van zijn af
persingen deponeerde hij In Japansche ban
ken. Zijn chef van den generalen staf. Yang
Yu Tin, was tot officier opgeleid In de mili
taire scholen van Japan. De kleine Nlppon-
sche soldaatjes defileerden dag In dag uit
door de straten. Geen mensch bekommerde
er zich óm, of ze binnen of buiten de spoor-
wegzone bleven. In het vermaarde arsenaal
van Moekden, op welk tuighuis de oude
Mandsjoerijsche maarschalk zoo trotsch was.
oefenden de Japanners de contröle uit. De
Japansche en Chinéesche officlerkorpeen sa
lueerden elkander uitermate correct en over
en weer bestonden zelfs hoofsche betrekkin
gen. Geen mensch had reden tot klagen.
Noch de Chlneesche Immigranten, die In
Mandsjoerjje *n toevluchtsoord vonden, wan
neer ze wegvluchtten uit t land van burger
oorlog en epidemieën, noch de honderddui
zenden Russische vluchtelingen, die zoo goed
en kwaad als het gtng weer In hun levens
onderhoud konden vborzien, hadden reden tot
klagen alléén de Sovjets. Die goede har
monie benam hun elke hoop op ernstige con
flicten. Men wist heel goed In Moekden, dat
op een afstand van honderden, duizenden
kilometers naar 't zuiden toe een revolutlon-
nalre partij, genaamd Kwomlngtang, er van
hield de steden, die zij veroverde, te versle
ren met haar roode vlaggen met de rtjaende
zon. Maar dit alles had niets te doen met
Mandsjoerjje. En toch werden Tsjang So
Lln en zijn chef van den generalen staf er
door gebiologeerd, er door aangestoken en zij
begonnen hun stem te verheffen tegen Ja
pan. Aan geen van belden heeft dit geluk
gebracht. De trein van Sjang So Lln vloog
als bü toeval In de lucht bij het passeeren
van een brug tusschen Peking en Tientsin
en mijn eminente gastheer Cang Fu Tin
werd In zjjn kamer met een dolk vermoord.
Stelt u zich een oogenbllk voor, dat ge deel
uitmaakte van den Japanschen generalen
staf, waar fierheid en trots, vaderlandsliefde
en de geest der wrake over de ontvangen be-
leediglngen als een catechismus zijn voor
lederen officer. De gedachte, dat Mandsjoe
rijsche Chlneezen een kameraad van u zou
den hebben gedood, zou zoo ongeveer dezelfde
beteekenis hebben als wanneer in Amsterdam
op de straten zou worden uitgeschreeuwd
door krantenjongens: „De gouvemeur-gene-
raal van Nederlandsch-Indlë Is door Javanen
vermoord."
De Japanners kunnen, wanneer de Raad
van den Volkenbond het een beetje handig
aanlegt en hun eigenliefde niet kwetst, eenige
honderden meters terugtrekken en zelfs de
Nonnl-expeditle opgeven. Maar wat ze nooit
zullen doen, dat is ook maar één enkele
geste maken, die den schijn zou kunnen
hebben, dat hun prestige in de oogen der
Chlneezen wordt verminderd. Zij weten, dat
dit voor hen zou beteekenen het begin van
het einde. Wanneer men hun zou zeggen,
dat zjj met China In oorlog zijn gekomen,
omdat zü tegen rooversbenden bulten de in
vloedssfeer der spoorwegen zjjn opgetreden,
dan zouden zjj even verbaasd staan te kij
ken als maarschalk Lyautey het zou zijn, als
men hem er van zou beschuldigen het Kel-
logg-pact te hebben geschonden en den oor
log aan den sultan van Marokko te hebben
verklaard, toen hij de Marokkaansche roo-
versbende achtervolgde en haar bestookte
tot In de uiterste schuilhoeken van het At
lasgebergte.I
Afd. I. Land- en Tuinbouw, bestaande uit
de heeren p.of. mr. P. A. Diepenhorst, voor
zitter. P. Hiemstra, onder-voorzitter: A. J.
Loerakker, J. L. Nysingh. dr. F. E. Posthu-
ma. R. Siemons, Jac. Smits en J. Th. Ver-
heggen.
Afd. II. Nijverheid en middenstand, be
staande uit de heeren E. G. Schürmann,
voorzitter. E. Kupers. onder-voorzUter; F.
L. v. d. Bom, A. C. de Bruyn, C. Cramer
H. P. Gelderrran. mr. C. H. Guépin, mr.
A. E. Josephus Jltfa. lt. Kruithof, W. G.
Scheeres, mr. H. Smeenge. mr. M. Steen-
beriiie en C. J. G. Struycken.
Afd. III. Maatschappelijk werk.
Snoeck Henkemans. voorzitter, mevr. F.
SteenbergheEngeringh, onder-voorzitster;
mr. H. de Bie. jhr. mr. L. E. M. von Fisenne.
mevr. Havelaar—Van
Hoejenbos. mevr. J.
mevr. prof. dr. B
HOF 6. ALKMAAR
Administratie Na 433
Redactie No. 633
Onze collega van de „Leidsche Cou
rant” had beweerd, dat bezuiniging
Indien dan noodlg beter verkregen
kon worden door middel van perso
neelsinkrimping dan door middel van
loonsverlaging.
Om verschillende redenen hebben wij
gemeend, die bewering niet onweer
sproken te mogen laten:
wij Immers staan integendeel op het
standpunt, dat in dezen krisistijd vóór
alles vergrooting der werkloosheid moet
worden vermeden: het
dage ekonomische en
sociale plicht zooveel mogelijk
schen aan den arbeid te houden, zon
der dat natuurlijk de overdrijving van
dezen gulden regel voert tot abnormaal
uitgebreid personeel, waardoor lanter-
f an ter ij In de hand gewerkt wordt.
De grens, w&&r een overcompleet aan
personeel begint, Is niet altijd even ge-
makkelljk te treltken: er zal altijd
eenige speling blijven In de beoordee-
ling van ieder geval op zich zelf: of er
precies genoeg personeel In dienst
is, ja dan neen.
Maar deze beoordeelingsmoeilljkheid
is niet zoo vreeselijk:
de excessen dringen zich vanzelf op,
en aan excessen moet een einde ge
maakt worden, of er krisis heerscht of
niet.
Onze collega van de .Leidsche Cou
rant” herinnert er ons nu echter aan,
dat het n om niet zoozeer te doen was
om ontslag van personeel dan wel om
nlet-aanvulling van vacatures.
>rAls er personeel op straat zou moe
ten worden gezet, zouden ook wij in
heel veel gevallen liever tot loons
verlaging besloten zien.”
Daarover zijn wij het dus eens.
Maar wij betwijfelen sterk, of alleen
door nlet-aanvulling van vacatures tot
bezuiniging in krisistijd wel
een noemenswaardlg resultaat bereikt
zal kunnen worden;
hier aan de hand gedaan, werkt op
den langen duur. en de krisis elacht
zoo spoedig mogelljk bezuiniging.
Maar wat voor ons het zwaarst weegt
en blijft wegen, dat is:
het middel deugt niet.
Eenerzljds inkrimping van personeel,
dus (op zijn minst genomen) versper
ring van arbeidsgelegenheid, en ander
zijds zoo hoog mogelijk gehouden loo-
nen, dat moét ter bestrijding van de
Iti'isis averechts werken, dat moet een
belemmering zijn op den weg naar het
doel:
alle menschen, zooveel
een bestaan te verschaffen.
Liever dat zij het parool alle
maal op een lager levensniveau dan
een toestand te bevorderen, waarbij
aan den eenen kant een deel van het
menschdom zijn, hoog of betrekkeijjlc
hoog niveau behoudt ten koste van de
overigen, die juist daardoor op de
arbeidsmarkt geen kans krijgen.
Dat Ingeval van noodzakelijke loons
verlaging de (in verhouding tot de be
hoeften) laagste loonen het meest
moeten worden ontzien, daarover
zijn wij t met onzen collega natuurlijk
volmaakt eens.
Daar behoeft niet eens over gepraat
laat staan: gedebatteerd te worden.
kenls eener gave is grooter, naarmate
gtbcacnte offer meer gevoeld wordt.
Het Comité aanvaardt zijn taak In het
vaste vertrouwen, dat het beroep op de of
fervaardigheid van bet Nederlandsche volk
niet tevergeefsch zal zijn. Hoe ernstig de
maties verkregen zijn, zal deze aangelegen- n£‘9S(* economische crisis ook moge zijn, de
daaruit ontstane nood zal grootendeels gele
nigd kunnen worden, indien het overgroote
'eel der landgenooten, naar ieders vermo-
i, het Comité steunt.
8: VAN CITTERS. voorzitter.
K. J. FREDERIK8, alg. secretaris.
held nader In het comité ter sprake worden
gebracht.
Voorts deelde de heer Van Citters mede
dat aan de leden van het comité spoedie
het schema van een algemeen werkplan za
worden toegezonden, waaromtrent dan na
der overleg zal worden gepleegd.
Vóór de Installatie had Prinses
tegenover den voorzitter van den Neder-
landschen Journalistenkring de hoop uitge
sproken, dat de geheele Nederlandsche pers
de actie van bet comité zou steunen. In aan
sluiting hieraan deed ook de voorzitter, de
(Bijzondere correspondentie).
Parijs.... November.... De Volkenbonds
raad vergadert er.... In de prachtige ver
gulde salons In het Ministerie van Bulten-
landsche Zaken aan den Qual d’Orsay zie
je niets dan lange gezichten, verlegen
gestes. In hoeken en gangen worden ge
sprekken en mededeellngen gefluisterd.
Druk en verward is het gedoe en beweeg In
de zalen, waar dertien Jaren geleden het
verdrag van Versailles In elkaar werd ge
timmerd. De sfeer, waarin de Raad en alles
wat er achter de coulissen bijhoort, ver
gadert, lijkt wel het geheimzinnige rondom
een complot, heeft dikwijls ook den schijn
van een stille doodenwacht.
In September werd het conflict tusschen
China en Japan aanhangig gemaakt. Het
was al dadelijk een slecht begin. De auto
riteit van den Volkenbond raakte direct
reeds in het gedrang en thans staat het
prestige van den bond op het spel en tegelijk
ook zijn crediet ten opzichte van alle moge
lijke conflicten, die de toekomst kan brengen.
In September hebben de chlneezen van
Nanking een aanklacht tegen Japan bij den
Volkenbond Ingediend. Deze actie tegen
Japan voor het aangezicht van heel de
wereld Is voor hen boven alle andere dingen
van het allergrootste belang. De klacht werd
ingediend op grond van artikel XI (oorlogs
gevaar). Dr. Sze, de Chlneesche zaakgelas
tigde, doorspekte zijn redevoeringen zelfs
met artikel XV (arbitrage van den Volken
bond In een bestaand conflict) en opereerde
handig met artikel XVI (gemeenschappelijke
sancties). Men heeft toegelaten, dat de
Raad zich op dit terrein begaf. Dit was een
flater. En opmerkelijk Is, dat Lord Cecil
Engelandsch vertegenwoordiger, bü zulk een
flater het nog en zelfs met opvallend
aandoend zelfvertrouwen oirbaar achtte
het vroegere Grieksch-Bulgaarsche incident
er b(j de baren bij te sleepen. Ik zie nog den
uobeien lord voor mij. Hij opende zijn
portefeuille en haalde er een boekje uit te
voorschijn, waarin hij naarstig begon te
lezen. Zijn gezicht straalde van vergenoegen
als dat van een casuist, die een gelukkige
vondst heeft gedaan In den een of anderen
Kerkvader. In dat boekje nu stond te lezen
allee wat er gedaan en gezegd is ten tijde
en bü gelegenhe.d van het Grieksch-Bul
gaarsche conflict. Er stond de elscb in ver
meld, dat beide partijen direct haar vroe
gere posities weer moesten Innemen en da*
er een commissie zou worden gezonden. Er
stond ook In vermeld, hoe Briand wellui
dend, maar toch dreigend, sprak tegen de
beide tegenstanders, wien de schrik om het
hart sloeg.
De toen gevolgde jurisprudentie zou ook
thans te volgen zün geweest, wanneer er
sprake zou zün van een conflict op eigenlijk
Chineesch grondgebied of wanneer de
Japanners In de buurt van Shanghai of
Kanton voet aan land hadden gezet. Maar
MandsJoerüe is nu eenmaal in het oog der
Japanners heel iets anders dan China. Meer
dan dertig Jaren reeds werken In Mandsjoe-
rye Japansche militairen, Ingenieurs Jen
kapitalisten. Als een Japanner het woord
MandsJoerüe uitspreekt, dan beeft bü. om
bet maar triviaal te zeggen, er den mond
vol van. Dat woord beeft een bijsmaak voor
hem als voor den Franschman de namen
Algiers’ en Marokko. Achter dien naam
doemen voor hem drie oorlogen op. Een
met China. De tweede, glorierüker dan de
andere, tegen het machtige tsaristische
Rusland. En de derde, de oorlog, waarin
Japan zich wierp, toen het heel handig en
op het juiste moment zich partü stelde in
oen wereldoorlog. Juist van die houding in
den wereldoorlog had Japan zooveel ge
droomd. Maar China was Nippon te sluw
af, toen het, haast op het einde van den
wereldoorlog, eveneens partü koos voor de
geallieerde en geassocieerde mogendheden.
Mandsjcerüe, dat is voor Japan dat land
met die wondermooie spoorwegen met die
t.eerlük zacht gecapitonneerde coupé's met
dat voorname personeel met witte hand
schoenen, dat land, waar langs de spoony-
nen die vroolüke kleine Japansche soldaten
m khaki staan, soldaatjes, die Ut eens tot
mün groote bewondering zag aangedaan
met antiseptische maskers tegen de griep
Zóó ziet Japan MandsJoerüe. Dit wil zeggen,
dat dit gebied zün trots is en zün hoop op
profüt en winst. Het Is niet, en kon dat
ook niet zün, een kolonisatiegebied, want er
hebben zich minstens vüftlen mlllioen
koelies gevestigd, die leven van een korst
brood en tegen wie de Japansche arbeiders,
die hun warm bad noodlg hebben, hun thee
en hun gedroogde visch niet kunen con-
curreeren. Maar het is hét steunpunt, dat
de grootste rol speelt in de droomen der
strategen, het gebied van een gedurfde en
doordringende exploitatie ten voordeelé van
heel het Nlpponscbe Keizerrijk, het gebied
-'at doordrenkt is met bloed van zoovele tal-
■coze Japanscha-AQjdaten.
Japan stak ongeveer drie milliarden yen
'ongeveer drie en een half milliard gulden)
ii. MandsJoerüe. -«». van curator gepleegd.
Oproep aan
landsche volk
Het Nationaal Crlsls-Comlté, op initiatief
van H. K. H. Prinses Juliana ingesteld, heeft
zijn taak aanvaard.
H. K H Is opgetreden als Eerevoorzltster
van het Comité, terwül het H. M. de Ko
ningin behaagd heeft, Hoogstderzelver Naam
als Beschermvrouwe aan het Comité te ver'
binden.
Een crisis van ongekende hevigheid, uit
gebreid en duur, teistert het economisch en
maatschappelük leven, teistert ook ons land,
veroorzaakt stoornis en stilstand in het be'
drijfsleven, werkloosheid en armoede In me
nig gezin.
Een nieuw veld van hulpbetoon staat hier
ter beareelding open en steun dient te wor
den geboden aan degenen, die bulten hun
schuld tengevolge van de buitengewone om
standigheden behoeftig zün geworden of
dreigen ten onder te gaan. "Het Comité
tracht dit doel In samenwerking met de be
staande organisaties zooveel mogelük te be
reiken.
Zeer vele landgenooten zouden
kunnen medewerken en de helpende
toesteken.
Landgenooten helpt. Uw hulp kan
gemist worden.
De overheid draagt thans reeds mlllloe-
nen bü. Laat de offerzin, in vroegere moei
lijke tijden betoond. U tot voorbeeld strek
ken.
Het Comité erkent, dat de tüden
gaven niet gunstig zün, maar voor velen,
zelfs voor degenen, die thans in materlee-
len zin hebben verloren, blüft het afstaan
van een bydrage ten behoeve van hen, die
het noodlgste missen, mogelük en de betee-
het
