Buitenlandsch C^Cieuws
FEUILLETON
HET EINDE VAN HET BRITSCHE RIJK
Het Kasteel Roche-Noire
MjtRElZ).
Sjanghai
KORT NIEUWS
BRIEVEN UIT ENGELAND
De Rijksbanier
Een massamoord te
De toestand in
Mandsjoerije
Geen beambten-vermind
ring in Spanje
1
De mislukking der Ronde-
Tafel-Conferende
De Engelsche nationale
regeering
de Parijsche
Kamer
Gemengde Buitenlandsche
Berichten
Een kwart millioen mark
verdwenen
1
I
(centrum)
Laval nog niet aan het woord
doch
toe ver-
v
P
s
«1
nieuw
De S. A. P. uitgesloten
ii
h
d
Communistische wraak
conferentie
t
l
t
Nieuwe gevechten ingezet
l
vervangt het oude
voor
Te veel protesten
I
1
Baden’s staatspresident
Tom Mix levensgevaarlijk ziek
Dr. Schmidt
1
1
1
1
op
(Wordt vervolgd).
t
t
8
1
r
v
I
r.
1
i
1
I
r
5
t
I
t
i
1
In gemeenschappelijk overleg
verspeculeerd
Geen centrale regeering
Engelsch-Indië
Motie van wantrouwen tegen
haar ingediend
t
ii
t
i
De Landdag van Daden heeft met 58 van
de uitgebrachte 78 stemmen den minister
Naar uit Hollywood wordt gemeld, is de
bekende filmacteur Tom Mix, na een zware
blindedarm-operatle, stervende.
Executief
besloten.
r
8
g
P
I
i
i
1
i
i
i
1
i
(Naar het Fransch)
door
MARIE M ARE C11 AL
Vertaling ran Jac. J. Schoon.
kou.
merkt.
F
ll
si
U
o
c
p
b
RADIO-OMROEp
1 M. Uitsl. A.V.R.O.-
ramoioonpl. to.oo
d
d
d
b
v
V
e
d
h
C
J
'r
d
1
u
1
f
o
s
r
s..l
t
K
v
s<
t
f
D
8
0.50 Belichten en hierna tot 11.50
iziek door de kapel Dajos Bela.
Chineeeche tegenstand tegen de
enquête- commissie.
De Chlneesche vertegenwoordiger bü den
te Parijs vergaderden Volkenbondaraad, dr.
Sre, weigert hardnekkig om op het door den
secretarts-generaal van den Volkenbond, sir
Eric rummond, uitgewerkte voorstel In te
gaan. Het' uitgewerkte ontwerp la reeds ter
kennis van de Nanking-regeeiing gebracht,
doch dr. Sze heeft het antwoord van zijn
regeering nog niet ontvangen.
In het Engelsche Lagerhuis ia de eerste
motie van wantrouwen tegen de nationale
regeering opgeeteld.
In deze motie der socialistische oppositie
wordt het parlement uitgenoodlgd zijn te
leurstelling te uiten, dat de regeering vooi
den komenden winter geen plan heeft op
gesteld tot verbetering van de werkloosheid
en verlaging der huren.
De motie zal waarschijnlijk begin volgende
week worden behandeld.
De Spaansche regeering heeft besloten, de
op 38 October aangekondlgde vermindering
van het aantal beambten met vijftig percent
hi verband met de intuaschen gerezen pro
testen. niet dcor te voeren.
De beslsslng zal thans bij de behandeling
der begrooting voor 1933 vallen.
Trein met troepen ontspoord.
Bij Moekden is een trein, die een Ja-
pansch troepentransport vervoegde ont
spoord, ---
Het Statuut van Westminster Het „Empire" wordt een
„Commonwealth" Engeland niet langer primus inter pares
De Kroon de eenige schakel
he'welk een oude dienaar des konings zoo
voortreffelijk geschreven heeft. Hij was te
vens een goede, oude vriend van Je vader.
De „Gazette” heeft maar zelden iets ge
bracht dat dermate uitmunt in logica, juist
heid en welsprekendheid.
Met de uiterste Inspanning van haren wil
slaagde het Jorge meisje er endeitk in, hare
gewone tegenwoordigheid van geest te her
winnen en hare afdwalende gedachten tot
de lectuur te bepalen. Doch dit leesuur kon
niet «onder een noodlottig voorval eindigen.
Nadat Ar.tolnet e gelukkig het lange art -
kei over de zitting van den senaat ten einde
had gebracht, ging zij over tot de nieuwtjes
van den dag, In een weekblad, dat dlenze'f-
den morgen was aangekomen. Argeloos be
gon zij:
In de elegante salons van Parijs spreekt
men tegenwoordig van niets anders dan var.
het plotseling verdwijnen van den vicomte
De O.
Hier hield zij op, en liet, als bij toeval, het
op schandalen beluste blad op den grond
vallen. ZU hoopte op die wijze hare bedaard
heid te herkrijgen en het netelige artikel te
kunnen overslaan, zonder dat de baron "r
erg in had. Wel Is waar wekte dat bericht
In hoogs mats haar nk-wsgterighsld op. De
haar maar al te goed bekende hóófdletters
brandden voor haar als In vlammend schrift
op het witte papier. Wat stond daar wel ge
drukt) Kon men trouwens Oul’laume nog
duidelijker aanwijzen, dan men hier gedaan
had?
niet, doch Is te wijten aan de omstandig
heden.
De cliënten hebben dan ook geen straf
vervolging tegen hem lng?steld. Veeleer
waren civiele processen op handen, waarin
de kwesties tusschen hem en zijn cliënten
geregeld zouden worden.
troepentransport 1-
tengevolge van vernieling' van de
spoorbaan. Volgens Japansche mededeeltn-
gen zou de spoorbaan door Chineeeche ban
dieten zijn beschadigd. Een groot aantal
Japansche soldaten werd gewond en eenlgen
werden gedood.
zooa’s zij geleefd hebben, in eeuwige onboet
vaardigheid!
De ellendeling! riep monsieur De Gui
try uit. Tot in mijn huis vervolgt mjj zijne
schande! veegde hü er, trillend van woede
bij. Ik heb geen kind meer, geen zoon, geen
erfgenaam van mijnen naam! Wie het ooit
mocht wagen, hem mij In herinnering U
brengen, dien wil ik niet in mijn nabijhe d
dulden! DaaibiJ gaf hij Antalnet.e een tee-
ken, hem alleen te laten.
Verschrikt en ontste'd wachtte Antoi
nette het uur der bijeenkomt^ af, die zij 'den
ouden bediende had toegzs
loos echenen haar deze 1
wachtens toe. welke namelooze
vervulde hare ziel na hetgeen zjj zooeven
vernomen had. Guillaume onwaa.dlg bemind
te worden!
Een tweede maal, wellicht voor altoos, van
den ouderlijken haard verstoeten, baast ver
vloekt door den toorn zjjrs vaders! Het hart
van Antoinette was ten zeerste verontrust.
Toen zij eindelijk den langzamen, wijdbeer.-
schen zeemans tred van den ouden matroos
hoorde, snelde zU hem tegemoet, tor.der er
bij ts denken, dat hare g oo e b 1 njste I nt
eigenlijk een zonderlingen indruk maken
moest.
Zeg m(j alles, Lebihan, fluisterde zü-
Verberg mjj niets! JU, Jij houdt immer?
zooveel van hem! Spreek, wat kan ik voer
hem doen? Hoe kunnen wjj hem uit den
toren verlossen?
waarmee Ik u afleiding bezorgen kon! U ziet
er zoo treurig uit!
De sou gaarne een paar boeken hebben,
beste vriend! Neem beneden in het kasteel
de eerste de beste, die je maar vindt In
mijn kamer als mijn kleine bibliotheek
nog bestaat, voegde hij er weemoedig bij. Al
wat je maar in handen komtzelfs de
almanak van Mathieu Laënsberg zal mjj
hoogst welkom zijn.
Lebihan wachtte zich er wel voor, hem te
zeggen, dat er reeds sedert ettelijke jaren
geen kamer en geen bibliotheek meer was.
waarop zijn (Gulllaume's) naam stond. Den
geheelen terugweg martelde hij zijn hersens,
om een middel te vinden, Guillaume de ge-
wenschte boeken te verscha len. Zijn eigen
boekenschat beperkte zich tot één deel, het
welk tot titel droeg „Handleiding tot het
schrijven van brieven voor zeevarenden" en
een tweede: „Almanak voor het diocees
Qulmper”. Alles evenwel, wat het persoonlijk
eigendom van zijn commandant was, gold
hem als onaantastbaar, en hij zou het nooit
hebben durven wagen zelfs een potlood-of
een pen In het allerheiligste te verleggen,
hetwelk aan zijn bijzondere zorgen was toe
vertrouwd.
Dr ben toch ook een oude ezel! zelde
hij eensklaps tot zUhzelven, terwijl hU rich
een fermen klap tegen het voorhoofd gaf. Is
dan jongejuffrouw Antoinette er niet? Zij is
geen onbezonnen meisje; men kan op harr
vertrouwen. Ik He haar dikwijls lezen; zü
zal het beste weten, welke boeken hem pas-
Het bondsbestuur van de Reichsbanner
heeft te Maagdenburg een bijeenkomst ge
houden met de (Lstrictsleiders, ten einde den
polltieken toestand te bespreken.
Nadat de socialistische arbeidsrspartü een
eigen arbeidsweer heeft opger cht en aldus
tracht tweespalt in de rijen der Reichsbanner
te stichten, stelt de bondsraad zich eenstem
mig op het standpunt, dat het lldmaaschap
van de socialist sche arbeiderspartij onver-
eenigbaar is met dat van de Reichsbanner.
Het mislukken van de Ronde Tafelcon
ferentie zal zijn uitdrukking vinden in het
wetsontwerp, dat de volgende week zal wor
den Ingediend.
Dit voorziet wel is waar in zekere mate in
de autonomie voor de Indische provincies,
doch Indlë verkrijgt geen verantwoordelijke
eigen centrale regeering. Deze zal In handen
blijven van een onderkoning en den Engel-
schen minister voor Indlë.
soldaten,
labour".
Het Executief Comité der Sovjet
unie heeft besloten, dat de stad Twer
voortaan, ter eere van den President van het
Executief Comi Kalinin zal he. ten.
Zie Langenberg. 9.5c
O.a. Siegfried-Idylle, W;
ROME. 441 M. 8.30 Concert door den
violist Arrigo Serato. M. m. v. orkest. Ou.
uit ..Tristan und Isolde”, Wagner.
ZEESEN, 1635 M. 7.50 Internationaal
Concert uit Praag. O.a. Symphonic d-moli,
Dvorak n’-t-*- -- --
Dansmuziek
4 Eenige bijzonderheden.
Bij Talan hebben de Japanners een Chl
neesche strijdmacht van 8000 man aangeval
len, die den Zuid-MandsJoerUschen spoor
weg bedreigde. De aanval werd door Japan
sche vliegtuigen ondersteund.
De Chlneezen moeten zich over de Llao-
rivler teruggetrokken hebben.
Uit Peking wordt gemeld, dat Japansche
vliegers Klntsjao aan de spoorlijn Tientsin
Moekden hebben gebombardeerd.
De Japanners zouden verscheidene bom
men hebben geworpen op den trein van
maarschalk Tsjang Hsoe Liang zonder dat
de maarschalk gewond werd. De Japansche
vliegers werden hevig bestookt door het Chl
neesche afweergeschut.
De gisteravond verwachte redevoering over
de buitenlandsche politiek van Laval is, naar
reeds gemeld werd, op het laatste oogenbllk
afgezegd. In een korte verklaring wees Laval
er op, dat de lijst van sprekers nog lang niet
afgewerkt was. Derhalve stelde hij voor, de
debatten te onderbreken en te verdagen tot
Donderdag. Dit voorstel vond geen verzet.
Na een korte onderbreking der zitting ont
wikkelde afgevaardigde Pezet democratisch-
katholleke Volkspartij) zijn interpellatie, die
de vorming van een regionaal economisch
verbond tusschen de Midden-Europeeeche
staten tot onderwerp heeft. Dit is het nood
zakelijke begin tot een nieuwe ordening van
geheel Europa. De toestand van de Mldden-
Europeesche staten, waar intusschen Duitsch
land niet bij gerekend moet worden, is bui
tengewoon gevaarlijk. Zjj verwachten hulp
van Frankrijk. In het middenpunt der kwes
tie staat een economisch verbond der Do-
naustaten. De tot dusverre gedane pogingen
zjjn daarom mislukt, omdat men geen reke
ning gehouden heeft met de behoeften van
de boeren in die streken.
DONDERDAG 26 NOVEMBER
HUIZEN, 1875 M. 8.00—9.15 K.R.O.
10.00 N.C.R.V. i 1.00—2.00 K.R.Ó. Hiem»
N.C.R.V. 8.00q.15 en 10.00—10.15 Grz-
mofoonpl. 10.15 Ziekendienst 10.45
Gramofoonpl. 11.30 Godsd. Halfuurtje
12.152.00 Concert K.R.O.-orkest o. 1. v.
J. Gerritsen 2.00 Handwerkcursus 3.00
Gramofoonpl. J-’5?-45 Vrouwenhalf
uurtje 4.00 Zitkenhalniurtje 5.00
Cursus Handenarbeid voor de jeugd 5.45
6.45 A. v. Hilten, fluit en Mevr. G. Roest-
van 't Woud, piano 6.45 Knipcursus
7.00 Vragenhalfuurve 7.45 Ned. Cht,
Persbureau 8.00—10.00 Concert Haar-
lemsche Motet- en Madrigaalvereeniging
o. 1. v. Sem Dresden. O.a. Werken van
Orlando di Lasso, en „Nicolette”, van M.
Pavel 8.459.15 Causerie over Batakkers
10.00 Vaz Dias 10.1011.30 Gramo-
foonplaten.
HILVERSUM, 208
Uitz. 8.0010.00 Gr
Morgenwijding 10.15 Gramofoonpl.
10.45 Voorlezen 11.15 Gramofoonpl.
J te
3-oo
4.00
sen. Zjj moet zoo aanstonds hier kings
komen; ik kan haar niet missen, als ik baar
hier afwacht.
Het was Inderdaad het uur, waarop he
Jonge meisje zich naar haar oom begaf, om
hem voor te leren. Zooals gewoonlijk, betrad
zU ietwat vóór vijven de voorkamer; zjj liep
echter met gebogen hoofd, zonder om zich
heen te zien; zU werd den matroos eerst ge
waar, toen hjj met de muts in de hand haar
naderda
Excuseer, mejuffrouw, relde hij met een
verlegen glimlachje.Ik zou gaarne u even
willen spreken, als het u gelegen komt.
Antoinette dacht terstond aan haren neef.
Zal het lang duren? vroeg zij, terwijl 3jj
naar de pendule keek.
Om u de waarheid te zeggen, geloof ik
dat wel. U weet het trouwens, mejuffrouw,
ik ben wat lang van stof.
Nu goed, dan kun Je mij over een uur
op het terras verwachten, als ik uit de biblio
theek kom.
Vandaag las Antoinette de courant geheel
verkeerd.
ZU sloeg heele regels over, verwisselde
woorden: voor de letters drong zich steeds
brutaal het beeld van den ouden toren.
Indien je van plan bent op deze wUre
tot het einde toe te lezen, knorde monsieur
De Oultry, die met voorgehouden ha-d z'ch
tegen het licht der lamp beschutte, dan zie
ik liever van je diensten af. Ik begrijp in t
geheel niet, Antoinette, hoe je zoo zonder de
minste belangstelling een artikel kunt le^n,
De operaties,.welke ten doel hebben de
bandieten over de Llao te drUven zUn gis
teren door generaal-majoor Mor. den com
mandant van de Japansche troepen, die den
Zuld-Mandsjoerljschen spoorweg bewakeu,
ingezet.
at.
s aan. Hoe eind-
vgftlen minuten
droefheid
Nieuwe strijd in China?
Volgens berichten uit Tokio zouden de
Chlneesche christen-generaal Feng en de
vroegere gouverneur van Sjansl, Jen 81 SJan,
van plan zUp een militaire operatie te be
ginnen tegen Tsjang Hsoe Liang. Het zou
In de bedoeling liggen Peking te veroveren
en tot een Japansch-Chlneesch vergelijk te
komen in Mandsjoerije.
Londen, 23 November 1931.
Het Parlement, welks voornaamste taak
het is de grootste economische crisis te be
strijden welke Engeland ooit geteisterd
heeft, bracht eenige uren van zün laatste
zitting door met bet bespreken van s taats -
rechtelüke vraagstukken, en wond zich hler-
bU meer op dan het gedaan heeft bU de
discussies over fiscale hervormingen, welke
een nieuw tUdperk in de geschiedenis der
natie inluiden! En indien het VrUdag, bU
de tweede lezing van het Statuut van West
minster, tot een stemming gekomen was, dan
zou er eenige kans bestaan hebben dat de
regeering. ofschoon beschikkend over de
grootste meerderheid welke ooit een Parle
ment beheeracht heeft, een nederlaag gele
den had. --
Wat is het Statuut van Westminster?'
Welke beteekenla heeft het dat het Lager
huis urenlang de groote economische crisis
er voor vergeet, en dat een zUner rhetori-
sche uitverkorenen. Mr. Winston Churchill,
er een rede over houdt, uitmuntend door
dia édele welsprekendheid welke geen staats
man van rang aan secondaire onderwerpen
verspilt?
Het Statuut van Westminster is een over
eenkomst, een verdrag. ZUn beteekenla is
hierin gelegen, dat het een einde maakt aan
het bestaan van het Britache RUk.
Dat is men zal het met ons eens zUn
een wereldgebeurtenis. Maar zelden at
nooit heeft zich een wereldgebeurtenis op
zoo weinig opvallende wUre afgespeeld.
Het Britsche RUk is geleidelijk naar zUn
einde geloopen. Sinds eenige jaren is het
nog maar in naam een RUk. Het Statuut
van Westminster schept geen nieawen fel-
Geen voortgang.
De raad van den Volkenbond hield gtete-
ren weder een ve -trouwelUke zitting, waarbU
de vertegenwoordigers van Japan en China
China niet tegenwoordig waren.
De beraadslagingen zullen hedenmorgen
worden voortgezet. Men verwacht, dat dan
nauwkeurig omschreven voorstellen van
China ontvangen zullen zUn met betrekking
tot de enquéte-commlssie, welke de raad van
den Volkenbond naar Mandsjoerije wil
zenden.
De veertigjarige bankdirecteur Hans
BrUggemann, uit Moabit, die een leidende
functie bekleedt bU de Kommen- und
Privatbank in Oost-Be-lVn, heeft, naar het
„Berliner Tageblatt" meldt, na verdulste-
:bben gepleegd ten bedrage van
millioen mark, de vlucht ge-
Met de vernieuwingen in Rusland blUkt
he< toch niet zoo vlot te loopen, als eerst
werd voorgesteld. Na de reeds geconstateerde
mislukking komt nu weer een besluit van
volkscommissarissen der Sovjet-Une, dat
in een aajatal bedrijven de zesdaagsche
werkweek ingevoerd mag worden.
NatuurlUk wordt het bericht in min of
meer dlplomatleken vorm de wereld rond
gezonden. Daarvoor komt het cok uit Mos
in het communiqué wordt wel opge-
dat de onafgebroken vUfdaagsche
werkweek de basis van de organisatie van
arbeid in Rusland moet blUven, maar
terzelfdertUd wordt erkend, dat de zes
in de Fransche concessie te Sjanghai heeft
men een gruwelUke misdaad ontdekt waar
bU elf personen het slachtoffer zün gewor
den. In de tuinen van twee naast elkander
gelegen huizen werden de beenderen van
verscheidene personen opgegraven. Het be
treft hier de familieleden van zekeren Koet-
sjensjeng, adviseur van maarschalk Tsjang
Kal Tsjek, welke personen in den zomer vau
dit jaar verdwenen zün.
Thans is komen vast te staan, dat deze
personen door communisten zün ontvoerd en
vermoord. Wraak tegen Koetsjensjeng, die
vroeger een leidende figuur waa dn de Chl
neesche communistische partü, zou in het
spel zün.. Toeniertüd was hü wegens com
munistische ongeregeldheden veroordeeld. HU
heeft toen geheimen van de communistische
partü verraden, waarop hü begenadigd werd.
Van de uit 13 personen bestaande familie
van Koetsjensjeng zün nog slechts hü zelf
en zün zoon In leven.
verlof gegaan
teruggekeerd.
Een Ingesteld onderzoek heeft uitgewezen
dat BrUggemann alle aan hem
trouwde gelden heeft meegenomen.
Nader wordt gemeld, dat BrUggemann
eenige weken geleden van zUn reis naar
Afrika is teruggekeerd. Hü verklaart, dat
hü in geen geval verduisteringen heeft ge
pleegd. De cliënten hadden hem h(in geld
toevertrouwd en ha gemeenschappelijke be
sprekingen heeft men beursspeculaties on
dernomen. Dat deze bü de toenmalige
crisis gedeeltelUk mislukten, Is zün schuld
van justitie dr. Schmidt (centrum) tot
staatspresident en den sociaal-democraat
Maler, minister van buinenlandscbe zaken,
tot plaatsvervangend staatspresident ge
kozen.
ringen te hel
een kwart mi
nomen.
BrUggemann was de vorige maand met
en is sindsdien niet meer
Japan en Rusland
Uit Pelpin Pue wordt gemeld, dat volgens
berichten uit betrouwbare bron Osawa, lid
van de Japansche militaire missie in Char-
bln, rapport is gaan uitbrengen aan het Ja
pansche commando in Moekden Inzake de
toestemming der Witte Gardisten «n zich
meester te maken van den Oost-Chine-
schen spoorweg.
Volgens een door de Witte Gardisten uit
gewerkt plan zouden de Witgardlst'sche
troepen zich meester maken van de voor
naamste etablissementen aan den spoorweg,
stations e.d., de Bovjet-Russische ambtena
ren aldaar over den kling japen en vervan
gen door te voren op de hoogte gebracht
personeel. De vertepenwoordgers van de Ja
pansche missie te Charbln maken er geen
gehe’m van. dat Charbin door de Jananners
zal worden bezet, evenals een gedeelte van
den Oost-Chineeschen spoorweg.
Een vertevenwoordlPer van de Janansche
mis-le verklaarde aan generaal Kosmln.
chef van de Witte Gardisten, dat. ofschoon
hij welw 1st dat het moeelifk was. dat er
veen oorlog zou komen tusschen Japan en
Rusland. Japan toch is voornemens een
barrié-e-staat te scheppen In het Verre
Owten. Bil de verweren!liking van dit plan
zuUen de Witte Gardisten een belangrijken
rol moeten spelen.
ftndere RUk’landen handhaaft. Een Com
monwealth bestaat door den vrijen wil en de
gemeenschap van belangen barer leden.
Het Statuut van Westminster is de laatste
stap op den weg van koloniale ontwikkeling
op den grondslag van*zelfbestuur, een weg
die meer dan twee eeuwen geleder, ingesla
gen werd, maar waarvan ook thans het einde
misschien nog niet bereikt is.
Zelfs de Kroon bindt de Rijksdeelen nog
slechts aan elkaar, zoolang deze gebonden
willen zün. Zij Is op zlchreif een zwakke
band, maar zü kan onbreekbaar zün als de
monarchie ster*4s. En de monarchie zal. voor
de Commonwealth, sterk zün, zoolang zü het
symbool is van de stamverwantschap der
Britsche volkeren.
Maar Juist deze overweging verklaart de
bezorgdheid, welke in het Lagerhuis tot
uiting kwam. Niet alle Dominions zijn stam
verwant De Ie. sche Vrijstaat, ofschoon in
den loop der eeuwen sterk verengelscht, is
ïersch: Zuid-Afrika Is grootendeels Hol-
landsch.Afrikaansch. Hier zün de banden van
de Kroon niet dooreengevlochten met die van
het bloed.
Welke bevoegdheid, vroegen vele leden van
het Lagerhuis zich af, schenkt het Statuut
deren landen, zich geheel los te scheuren van
de Commonwealth? Wat zal e- gebeuren als
In Ierland de regeering-Cosgrave eens ten val
gebracht, en opgevolgd wordt door een regee-
ring-De Valera? Wat. indien In Zuid-Afrika
generaal Hertzog voor onverzoenlUke Natio
nalisten wüken moet?
Het antwoord luidt: In de constituties dier
landen is het verdrag belichaamd, waarbü
Engeland re autonoom verklaard heeft Dia
verdragen kunnen geschonden worden. Ze
hadden ook geschonden kunnen worden vóór
het Statuut van Westminster bestond. Maar
de kracht der Commonwealth zal niet voort
spruiten uit een gedwongen samengaan, doch
uit een bevordering der gemeenschappelüke
belangen van gelükgerechtigde Staten.
14.
Al twee uur?! kreet Lebihan ontsteld,
toen de oude klok in da keuken sloeg. Ik
moet nu gauw weg, maar ik kom morgen
stellig terug. Wat wilt u met dit weer gaan
doen? Men kan zich niet eens In de nabil-
held der zee wagen! Zü is vandaag niet best
gemutst en drijft een boos spel daarginds
beneden aan het „Hellegat”. Hoor maar eens,
hoe de golven beuken, m'sieur Guillaume,
boem, boem.
Voor Lebihan was de see, evenals voor bet
meerendeel der kustbewoners, een levena
wezen, dat zün eigen karak er, zün eigen
aardige gewoonten, zün aanvallen van woed
en zün vrlendelüke buien had.
U kunt het uit de verte zien, hoe zü
heden spookt, die oude heks! voegde hü er
met zekeren trots bü, want hü had den
Oceaan hartstochtslük lief, meer nog in den
storm, can in diens fiere rust. Vandaag zou
het niet gemakkelük gaan, den strijd met
hem op te nemen! Maar ik moet gaan!
Vaarwel m’sieur Guillaume! Wist ik maar.
De toestand opnieuw eriUek
Tengevolge van de Cineeache reserves is
de situatie weer critiek geworden. Het defi
nitieve antwoord van Nanking Is nog niét
ontvangen.
Gistermiddag deelde Yoshlsawa mede,
dat Tokio het vüfde punt van het raadsbe
sluit Inzake vorming van een commissie van
onderzoek aanvaardt. Wat de overige pun
ten van het raadsbesluit aanbelant. moet
aangenomen worden, dat Japan slechts min
der belangrUke veranderingen zal voorstellen
en zleh voor het overige zal onderwepen aan
de aadsbeeluiten. Briand heeft Yoshlsawa in
kennis (^steld van de Chlneesche reserves
betreffende de volmachten van de commis-
missle van onderzoek. Woensdag zal de
Raad pogingen in het werk stellen zekere
Chlneesche wenschen en Japansche verlan
gens In het ontwerp besluit te verwerken.
Volgens een bericht uit Tokio, zou Yos
hlsawa van zün regeering aanwüzlng hebben
gekregen het raadsvoorstel In grondtrekken
te aanvaarden. Een belangrijke reserve werd
echter gemaakt betreffende de stopzetting
der vüandelUkheden, daar Japan het terug
trekken der Chlneesche troepen achter den
Chlneeschen muur elscht. Daartegenover wil
de Nanklngregeering. naar verder verluidt,
het onmiddellUk sluiten van een wapenstil
stand. aanvang der ontruiming binnen de
eerstvolgende 14 dagen en een contróla door
de neutrale mogendheden «lachen.
Rusland
wordt erkend, dat
daagsche werkweek moet ingevoerd worden,
om de leemten, ontstaan door het bestaan
der vUfdaagsche werkweek, aan te vullen.
Een nieuw falen dus van de nieuwe
richting in de Sovjet-republiek, dat zich
aansluit bü de mislukking van het riJf-
jarenplan en de erkenning van verschil In
betaling van den arbeid.
De regeling van het economisch leven
verelBcht trouwens heel wat stuurmansbe-
leid, waarvan Duitschland het voorbeeld
heeft gegeven door de Instelling van een
aparten raad van advies voor economische
zaken.
Deze heeft na een aantal bijeenkomsten
zün slotvergadering gehouden, waarin dr.
Eruenlng de omvangrijke taak der ccmmls-
sle, van wie heel wat vereischt wordt, heeft
samengevat, terwül president Von Hinden
burg geweren heeft op den spoed, welke
noodwendig betracht moet worden tot her-
stel van den economischen toestand.
En wordt aldus in Europa gearbe d, om
rust en orde te verkrijgen, uit Britsch-Indië
komen berichten, welke duiden op een nieuw
verzet tegen het Engelsche bewind.
Nu de Tweede Ronde Tafel Conferentie
niets heeft uitgewerkt, wordt weer openlük
verzet gepredikt In Engelsch-Indië en heeft
de toestand zich zoo ontwikkeld, dat büv.
in Calcutta reeds maatregelen genomen zün
moeten worden ter beveiliging van de
Europeanen.
De nuttelooze conferentie dreigt een
onaangenamen nasleep te hebben.
De Amerikanen zouden dan de meerderheid
van 's konings onderdanen gevormd hebben,
en, allen historische overwegingen te„
spüt, had de zetel des Rijks plechtig over
gebracht moeten worden naar gene züde van
den Oceaan. Deze phantasle ging uit van
een theoretische gelijkstelling der relfbestu-
rende Rüksdeelen. met dien verstande, dat
de centrale zetel des Rüks gevestigd moest
zün ifi dat land, dat de grootste bevolking
telde. Dit was toen, evenals heèen. Groot-
Brittannië zelf. Werd Canada volk rijker, fan
zouden de Rüksorganen daarheen moeten
worden overgebracht Hlerbü werd dus strikt
vastgehouden aan het denkbeeld van een
RUksgeheel. Thans, een kwarteeuw later, is
zelfs dit beginsel geheel versleten. Alle con-
stitutioneele banden tusschen de Britacne
RUkslanden worden geslaakt. Het parlement
van Westminster houdt op Rüksparlement te
zün. Londen neemt geen hoogeren rang meer
in dan Ottawa of Canberra. Er heeracht
volmaakte gelük- en gelijkwaardigheid.
Het Statuut van Westminster stelt dit
vastxfcor middel van drie hoofdbepalingen:
14Mflet Rüksparlement zal niet langer
eenige contróle uitoefenen over de Domlnion-
parlementen
3e. geen Domlnlon-wet zal ongeldig ver
klaard kunnen worden, omdat zü niet strookt
met een wet van het Vereenlgde Koninkrijk;
3e. elk Dominion heeft de volle bevoegd
heid wetten te maken, die van kracht riin
bulten zün eigen grenzen.
Dit laatste tnteekent, dat ie Dominions
hun eigen buitenlandsche politiek kunnen
voeren, eigen gezanten benoemen (hetgeen zü
de laatste jaren toch reeds deden) en zelfs
bondgenootschappen sluiten met andere lan
den.
Aldus houdt Londen ook theoretisch op
RUksboofdstad te zün, al kan het op histo
rische en sentlmenteele gronden als Rüks-
metropool erkend worden.
Er blüft evenwel één schakel bestaan, n.l.
de Kroon. Toen veranderen ook in dit opzicht
de verhoudingen asmmerkelük George V is
niet langer kou'ng van Canada en koning
van Australië, omdat hü koning van Groot.
Brittannië en Noord-Ierland is. Toen hü in
1910 zün vador opvolgde werd hü automa
tisch koning van elk der Dominions. Een wij
ziging in de troonsopvolging of, gelük tüdens
den oorlog geschiedde, in den naam of de
titels van het KoninklUk Huls, behoefde de
bekrachtiging der Domlnion-parlementen
niet. De souverein was koning van Groot-
Brittannië en Ierland, en bUgevolg koning van
elk Dominion. Thans zal ook In dit opzicht
volkomen gelUkheld heerschen. De koning zal
zün hof evengoed in Nleuw-Zeeland als in
Engeland kunnen vestigen.
Bezoekt de koning Canada, dan Is het niet
de koning van Engeland, doch de koning
van Canada, die zün onderdanen aan gene
züde van den Oceaan komt opzoeken. Zoo
w8s immers een keizer van Oostenrijk te Boe
dapest, koning van Hongarije. Treedt een
Dominion uit de „Commonwealth”, dan
scheidt het zich niet meer alleen af van de
.Kroon van het Vereenlgd Koninkrijk”, doch
ook van de Kroon van Canada, de Kroon
van Australië eaz.
Zoo in Australië de Republiek uitgeroepen
en de koning afgezet werd, dan zou Engeland
hiermede even weinig hebben uit te staan als
büvoorbeeld Nederla.id te maken zou heb
ben met het afretten van den Emir van
Afghanistan.
Het woord .Empire” wordt In het Statuut
niet meer gebruikt. Er wordt uitsluitend ge
sproken van „Commonwealth". Hierdoor wor
den de nieuwe verhoudingen erkend.
Een Empire is één geheel. Een Common
wealth Is hoogstens een federatie van onder
ling onafhankelüke en gelükwaardlge een
heden.
In een Empire bestaat één machtscentrum.
In een Commonwealth bestaat in het geheel
geen machtscentrum. Een Empire bestaat
zoolang één Rüksland zün overwicht op de
In de eerste helft van November ts
het aantal werkloozen In Duitschland met
330 000 gestegen tot 4.840 000.
Het aantal werkloozen in Enge
land bedroeg 18 November 2 648.429, dit is
35.495 minder dan de vorige week.
363.443 meer dan verleden jaar.
Een der slachtoffers van de
Bentley-mün is overleden, waardoor het
aantal slachtoffers <j bedraagt.
De Engelsche communist Frank
Patterson is, wegens het werven van leden
voor de Communulstlsche Partü onder de
soldaten en wegens het opruien van Britxh?
veroordeeld tjt '.we3 jaar „hard
12.00 Concert door het Winkels Trio
Amsterdam 2.30 Gramofoonpl.
Knipcursus 3.45 Gramofoonpl. -
Ziekenuurt)e 5.00 Concert Omroeporkest
o. I. v. N. Treep 6.00 Van Dijk’s Origi
neel* Vo*endammers 6.30 Vertrolg Om
roeporkest 7.00 Boékenhalfuurtje 7.30
Omroeporkest 7.30 Engelsche le» 8.00
Gramofoonpl. 8.158.45 Concertgebouw
orkest o. 1. v. Dr. W. Mengelberg. Jupiter-
Symphonie van Mozart 8.45 Sport-
praatje 9.15 Orgelconcert door Pierre
Pal la. Boris Lensky, viool 10.00 Vax
Dias 10.15 Carlton-Hotel Amsterdam
Juan Llossas en zijn orkest 10.45124»
Gramofoonplaten.
DAVENTRY. 1554 M. 10.35 Morgen
wijding 11.05 Lezing 13.2» Orgel
concert door Reginald Foort 1.20 Gramo
foonpl. i%35 Concert. Sted. orkestvan
Birmingham o. 1. v. L. Heward. O.a. Toon-
gedicht ..Finlandia”, Sibelius 2.35
Voor scholen 3.20 Vesper 4.30 Jack
Payne en zijn BBC Dansorkest 4.50
Het Grosvenorhouse Orkest o. 1. v. J. Meeus
5.35 Kinderuur 6.30 Berichten 6.50
Moderne viool- en pianosonates 7.10
Duitsche causerie 7.40 en 7.50 Lezing
8.30 Militair orkestconcert. O.a. Menuet in
G, Paderewski 9.40 Causerie door den
eersten Minister de Rt. Hon. J. Ramsay
MacDonald 10.40 Orgelconcert door
Reginald Goss Custard. O.a. Uit de 5de
sonate van Guilmant 10.50 Kerkdienst
ir.05T2.20 Dansmuziek. Jack Payne’s
Dance-Band.
PARIJS „RADIO-PARIS”, 1735 M.
8.05, 13.50, 1.35 Gramofoonpl. 8.30 Vroo-
lijk halfuurtje 9.05 Gramofoonpl. 9.35
Prokokieff-concert door het Sted. Orkest
van Parijs. O.a. Vierde Symphonic.
LANGENBERG, 473 M. 6.35—7.30
en 11.30 Gramofoonpl. 13.351-5° Or
kestconcert 4.2c5.20 Concert 7-jo—
9.30 Concert uit Praag. O.a. Symphonic in
d-moll, Dvorak. Hierna tot u.ao Populair
concert.
KALUNDBORG, 1153 M. 11.30—1.30
en 2.504.20 Orkestconcert 7-30—9.35
Symphonieconcert .O.a. 7de Symphonic
e-dur, Bruckner 9.5511.50 Dansmuziek.
BRUSSEL. 508 en 338 M. 508 M.
5.30 Gramofoonpl. Dansmuziek 6.50
Gramofoonpl. 7.50 Zie Langenberg
9.50 Fragmenten uit „Carmen” van Bizet.
338 M. 5.20 Tsjechische muziek op Gra
mofoonpl. 6.50 Gramofoonpl. 7.50
9.50 Gramofoonplaten.
.’agner.
Toen zü zich bukte, om de courant op te
rapen, maakte haar oom dezelfde beweglnt
en werd, tot haren onültsrrel:elijken schrik
het eerst het blad meester. Zü stak hare
hand uit, om het naar zich toe te trekken,
maar hU stond het haar niet af, met de
oogen zocht h J het afgebroken ar ikel op
Eerst las hü de regels in vliegende haast,
waarbü het rood des tooms op zijn vooi-
hoofd steeg, daarna las hü het bericht ten 2e
maal en nu langzaam een derden keer en op
zulk een zachten toon, dat hü in de veron
derstelling verkeerde, niet te worden ver
slaan. Er ontging A t 1 etts evenwel gsen
lettergreep, elk woord prentte zich met on-
bedrieglüke nauwkeurigheid in haar geheu
gen.
In die elegante salons van Parijs spreek
men tegenwoordig van niets anders dan van 't
plotseling verdwünen van den jongen vicom
te De CL Men is het niet eens over de be
weegredenen van deze totaal onverwach’e
vlucht. Sommigen spreken van een speel
schuld, welke zün mln of meer ouderwetsche
vader, die van zulke dingen geen begr.p
heeft, slechts zou willen betalen onder de
voorwaarde, dat de zoon voor alt Jd aan bet
zondige Babylon vaarwel zégt; weder ande
ren willen alle bijzonderheden betreffende
een mislukt hu wel Uk, een radeloore wanhoop
weten, dat hü in la Trappe of la grande
Chartreuse is getreden. WU echter,, die hem
beter kennen, hopen bepaald, den cha-man
‘en boovlvant btnnenk rt weer in ons m d
den te zien. Hü is een dergenen, die sterven
‘telüken toestand. Het registreert slechts den
nieuwen toestand, die langzamerhand ont
staan is. Het registreert het afsterven van
het RUk en de instelling van bet Gemeene-
best.
De „Commonwealth”
.Empire”,
Het '-.Empire” bestond nog toen, in het
najaar van 1938. te Londen de Rüksccufe-
rentle büeenkwam. waarop de inmiddels
overleden Lord Balfour de verklaring af-
legde „dat de Dominions voortaan staten
waren, op voet van gelUkheld met ons en
met elkaar.”
Toen die verklaring afgelegd was. en hier
mede voldoening was geschonken aan de
verlangens rtlet alleen van Zuid-Afrika en
den lerschen Vrijstaat, maar ook van het
door-en-door loyale Canada, had het Brit
sche RUk feltelUk, maar nog niet wettelük,
opgehouden te bestaan.
Een commissie werd gevormd uit vertegen
woordigers der verschillende Rüksdeelen. Zü
stelde het .statuut” op. dat thans door de
parlementen van alle Dominions aangeno
men ia, en waaraan alleen nog het Parle
ment van Westminster het „Imperial Par
liament” zün goedkeuring moet hechten.
Heeft het dit gedaan, dan zal het niet
langer „Imperial Parliament” zün.
Het heeft dezen naam gedragen sinds, in
de eerste helft der vorige eeuw, de tegen
woordige Dominions een grootere mate van
zelfbestuur kregen. Er werd niet mede aan
geduld dat in het Parlement van Westmin
ster het heele RUk. dus, behalve Groot-
Brittannië. alle Dominions en zelfbesturende
koloniën vertegenwoordigd waren, maar dat
het zekere zeggenschap uitoefende over de
andere parlementen, en op zün minst „pri
mus Inter paree" was. Die zeggenschap werd
met het jaar kleiner; na den oorlog bestond
zü nog slechts In theorie. Maar het primaat
schap werd gehandhaafd. Het werd stllzwU-
gend erkend. Het behield zün moreele be-
teekenlA
In het begin dezer eeuw heeft de be
roemde liberale imperialist. Lord Rosebery,
in een rede de vraag gesteld wat er gebeurd
zou zün indien de dertien Amerikaansche
koloniën, waaruit de Vereenigde Staten ge
groeid zün, zich niet afgescheiden hadden.
