o
ONS BLAD
LEEKEPREEKEN
s
1
ti
AAN ONZE
H.H. ADVERTEERDERS
ABONNE’S
L
9
-S
Een kinderlachje
i
I
E-
I
VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 2S0
dit nummer bestaat uit drie bladen
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1931
VOORNAAMSTE NIEUWS
Gevecht aan de grens
N
N
Z.
«-
en
K
De inzameling voor het
Natiohaal Crisis-Comité
Doodelijk ongeval te
Noordwijkerhout
De Internationale
Ontwapeningsconferentie
te Parijs
Auto op drietal wielrijders
ingereden
6
JOH. LAUWERS
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Gillette mesjes en apparaten
3
o
tö
f 3000.- f 750^^”^ f 250.- f 50.- f 40,
AANGIRE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL
t
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
LIS
c'=~
VERWACHTING
Hevig tumult in de slot-zitting
Regeling «»n den uitroer.
auto
door
te
HOMO SAPIENS.
(Nadruk verboden).
door
De nieuwe chef run den Marine-staf.
Ingekomen bij de redactie
WerUooaenrellet jes te Londen.
Paard doodgereden
Droevig einde van een trouw dier.
en
IS
ra
Barometerstand 9 uur v.m.: 757 vooruit.
I
een
Bestuursvergadering
vangst der Haagsche politie
Goede
Een slachtoffer overleden
Nieuwe besprekingen te FarUs.
veiligheid en
Kachel uiteengesprongen
Twee kinderen gewond.
De nieuwe chef van den Marinestaf
Kapitein ter see J. de Graaff
lbo
Studie-coaunlssie uit de R.K. Staatspartij
inzake het gezinsloon geïnstalleerd.
De Tweede Kamer over de kasvoorschot
ten aan den Kon. Holl. Lloyd.
den oorlog verdiend werd, zooals
te lande, dringt de waarheid het
en het traagst door. Maar tegen
ïjarig meisje door auto overreden
op slag gedood
Wetsontwerp tot het instellen van ba-
drtjfsraden.
Frankrijk'» contingenteerings-
maatregelen
ons
ets.
Naar het Soer Handelsbl verneemt repa
trieert de kapitein ter zee J. de Graaft bln-
Het grootste rangeerterrein der Ned. Spoor
wegen, te Maarn, verdwijnt.
De ronde-tatel.conferenUe intake Birma la
geopend.
nenkort. HU is bestemd om den vice-admi-
raal mr. J. Jager op te volgen als chef var
den Marinestaf bij het departement van I>
fensle.
tegenwoordiger
Binnenlandse!»
BUREAU:
Telefoon:
Tolle moras
Felix
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 3.51 en overmorgen
3.51.
«S-
ult
alle
10.—
25
10.—
wederom staat on-
L Nederbragt. chef
ABONNEMENTSPRIJS:
Prr kwartaal, voor Alkmaar f I.—
Voor builen Alkmaar 2.85
Met GeïHustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Een goede vangst voor de Haagsche poli
tie.
Naar een B.T.A.-telegram uit Antwerpen
Eldt heeft aan de Nederlandsche grens bij
’eet-Wezel een bewoner uit Zundert, behoo-
mde tot een groep Nederlanders, die door
«1 Belgischen douanebeambte werden ge-
aitroleerd, dezen beambte met een mes in
tt gezicht gestoken; een tweede messteek
uslukte. De aanvaller Is gearresteerd en naar
ntwerpen overgebracht.
een
omdat hierdoor
Meisje te Noordwijkerhout
overleden en gedood.
Heden wordt een nieuwe loonsverlaging
van 5 pet. voor de arbeiden In de textiel,
nijverheid in Twente aangekondlgd.
verlies vso O
anderen vtaaer
HOF ALKMAAR
Administratie Na. «33
Redactie No. «33.
De heer A. M. te Hapert had een paara
uitgeleend aan een landbouwer te Rietho
ven. Blijkbaar had het beest van zijn nieu
wen dienst genoeg, althans het verbrak de
overeenkomst en keerde moederziel alleen
over den grooten weg van Riethoven naar
Hapert terug. Terwijl het dier daar zoo rus
tig aan voortstapte, kwam er een auto van
den heer V. uit Eindhoven over den weg
aangereden. Het teugeUooce paard wist ech
ter van een auto geen bestaan, terwijl ook
de chauffeur nog nooit een paard meege
maakt had, dat niet voor hem uit den weg
was gegaan. Zoo gebeurde het. dat de auto
in volle vaart op het paard Inreed. De auto
duikelde in een sloot en hoe hierbij de
chauffeur schier ongedeerd gebleven is, is
een onoplosbaar raadsel. Het paard liep, doo
delijk gewond, nog verder naar zijn baas In
Hapert. Het dier moest spoedig afgemaakt
worden.
De begroeiing van Koloniën
Tweede Kamer aangenomen.
De spinnerspatroons in de katoenindustrie
van Lancashire hebben de arbeidsovereen
komst opgeaegd.
Voor een lachend kinderkopje,
IMchjes, die het altUd doen,
(Jfcf een rijke dollar-konlng,
NRar men las, een half mlllioen.
'k Was een lief, aanminnig lachje,
■tollaansche kunst en écht,
Öbor de hahd van een groot meester
dl het marmer vastgelegd.
I|ljk aan dollars was de kooper
ER, toen bU het beeldje zag,
Scheen zijn hart toch ook te snakken
Naar een lieven kinderlach.
Want wat heeft het geld voor waarde.
Sta je met je geld alleen
Maar de lach, dien hij kon koopen.
Was toch maar een lach van steen!
Hoeveel rijker is de mensch dus.
Want het geld telt hierbU niet.
Die het échte kinderlachje
Van een lévend kopje ziet!
MARTIN BERDEN.
Quidde verklaarde, dat hij niet
voor de bewapening van Duitschland was met
het motief, dat de andere mogendheden niet
ontwapenen. In het geval dat de ontwape
ningsconferentie zou mislukken, zal de be
weging in Duitschland. om uit den Volken
bond te trekken en om de volledige vrüheld
weer te herkrijgen, dusdanige vormen aan
nemen. dat geen enkele regeertng daartegen
zal zijn opgewassen.
Ten slotte voerde Paul Boncour het woord,
die het bekende Fransche standpunt inzake
veiligheid, arbitrage en ontwapening uiteen
zette.
Nadat een drietal voorconferentles waren
gehouden, kwam Vrijdagavond de Interna
tionale Ontwapeningsconferentie, bijeenge
roepen op Initiatief van Lord Robert Cecil in
het Trocadéro bijeen.
De groote zaal was tot de laatste plaats
bezet, evenals alle galerUen en loges. Onge
veer 8000 personen waren In het gebouw,
waaronder, naar tijdens de zitting bleek,
vooral op de galerijen, vele communisten en
nationalisten.
De zitting, waaraan ruim dertig gedele
geerden uit Nederland, vertegenwoordiger»
van een groot aantal organisaties van ver
schillende richtingen deelnamen, werd gepre
sideerd door den Franschen oud-mlnister
Herrlot. die in zUn openingswoord wees op
de groote beteekenls van deze conferentie in
verband met de in Februari a-s te Genève te
houden Ontwapeningsconferentie. Deze con
ferentie te Parijs is uitsluitend bedoeld om
den wil der volkeren naar vrede en ontwape
ning tot uiting te brengen.
In deze plenaire zitting werd vervolgens
het woord geoverd door Mad. Héloïse Welss.
de heer Joos (Duitschland). Scialoja (Italië).
Lord Robert Cecil (Engeland), Palnlevé
(Frankrijk), Houghton (Amerika), Maderla-
ga (Spanje) en de Jouvenel.
De redevoeringen werden herhaalde malen
onderbroken door het tumult van commu
nisten en nationalisten, welke laatsten voort
durend riepen: „Vlve la France." Eenige op
schriften langs de wanden, waarin de ontwa
pening werd genropageerd, werden afge
scheurd en vernield
Er was een sterke politlebezetting, zoowel
In als bulten het gebouw. De resolutie, die
was voorbereid, is niet aan de orde gekomen.
De zitting is ten slotte zonder ernstige In
cidenten uiteengegaan.
Het R. K.' Werkliedenverbond
en de crisis
Gisterenmorgen ontstond een ontploffing
in de kachel ten huize van den heer D.
Houwen In de Poortstraat te Groningen,
waardoor de kachel uiteen vloog. De stuk
ken van de kachel vlogen door de kamer,
waardoor twee kinderen van den heer H.
aan armen en beenen werden gewond.
De door de ontploffing ontstane brand was
door de brandweer spoedig gebluscht. De
oorzaak is nog niet bekend.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—
regels f 1.25: elke regel meer ƒ9.25.
RECLAME pee regel 9-75 voor
de eerste pagina; voo» overige
pagina's f
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
Mj vooruitbetaling per plaatsing
0.90 per advertentie van 5 regels;
Iedere regel meer 9.12
De commissie, die voor eentgen tUd da
kwestie der contingenteering van den Fran
schen Import in verband met al-Nederland«
sche belangen met de Fransche regeertng be
sproken heeft, is gisterenavond wederom
naar Parijs vertrokken voor bespreking der
practlsche uitvoering vande destijds vast
gestelde regelen.
Van de commissie, die v
der leiding van dr. J. A.
der Directie van Economische Zaken” maakt
van het Departement van
Zaken en Landbouw, en
voorts een aantal particuliere deskundigen.
Wij leven snel, veel te snel in onzen
tijd. Hoe ouder we worden, lioe gemak-
kelijker de indrukken van vandaag door
d» gebeurtenissen van morgen wordeh
uitgewischt. Toch zullen allen, die thans
in den middelbaren leeftijd of ouder zijn
zich nog levendig de stemming herinne
ren, waarin de menschheid vóór 17 jaren
verkeerde. In den zomer van 1914 was
de groote wereldoorlog uitgebroken. Als
een ongemeen zwaar onweer na een
dagenlange hittegolf, barstte plotseling
de eene oorlogsverklaring na de andere
uit. In angst en ontzetting zag men de
Duitsche legers langs onze grenzen door
ds vreedzame landstreken van onze
zuiderburen trekken. In karavanen kwa
men de vluchtelingen binnen. Vfetn verre
hoorden we het zware geschut dreunen
en de eerste doodenlljsten wekten Innige
deernis, afschuw, ontzetting. Maar bij
de meesten leefde de overtuiging: de.
schok moge hevig, de lawine moge ver
woestend zijn, hoe geweldiger de bot-
sing, des te sneller de afloop. Na twee,
drie maanden verwachtte men het
einde. Doch na drie maanden was nog
geen uitzicht te bespeuren en einde No
vember, toen de winter inviel, kroop de
angst naar aller hart: zóó kan het nog
wel een jaar en langer duren!
Het kerkelijk jaar was geëindigd en
met den Advent een nieuw begonnen.
Onheilspellend, als was het voor onze
dagen geschreven, hoorden we in onze
kerken de Evangeliën over het vergaan
der wereld en de verwoesting van Jeru
zalem voorlezen, van de benauwenis der
belegerden in de gevloekte stad en van
de verschrikkingen der dagen, die aan
den grooten oordeelsdag vooraf gaan.
Wat was het een bijzondere Adventstijd!
Wij voelden veel sterker dan ooit te vo
ren de waarheid der profetieën in de ja
ren, die aan Christus’ komst in de we
reld voorafgingen. Het was, als beleef
den wij dien tijd van bange afwachting,
van sombere dreiging, die de profeten
deed smeeken en de trouwe zonen van
het oude volk met opgeheven armen
"smeekend deed bidden: dauwt heme
len van omhoog en dat de wolken den
Rechtvaardige mogen regenen! Zóó ver
beidde de diep geschokte menschheid in
den eersten oorlogswinter van 1914 het
Kerstfeest, biddend om vrede op aarde,
hopend tegen alle hoop in op beëindi
ging van den broedermoord. Met de
kerstdagen waren de kerken voller dan
ooit; er werd vuriger dan lang te voren
gebeden. Hier en daar kon men de mee-
ning hooren en lezen, dat de over ons
gekomen oorlogsramp althans deze goede
zijde beloofde te hebben, dat de mensch
heid tot inkeer, tot grooter levensernst
en nader tot God kwam!
Het heeft niet lang mogen duren. Ook
aan den oorlog wende men op den duur.
In de oorlogslanden groeide met den
dag de haat tegen den vijand en de ver
bittering tegen den moord. In de neu
trale landen kwam een gevaarlijk gevoel
van veiligheid, een overschatting van
eigen wijsheid, waarmee men buiten de
bloedige conflicten gebleven was en een
tot behaaglijkheid groeiende stemming,
toen bleek, dat aan dat oorlogvoeren
van anderen nog wel wat te verdienen
viel; toen de nationale industrie een
ongekenden bloei beleefde en smokkel
handel en ongeregelde affaires fabelach
tige winsten deden maken. De mensch
heid heeft in haar geheel, noch in de
oorlogvoerende, noch in de neutrale
landen, ook maar iets van den bloedl-
gen krijg geleerd. Zij is er veel slechter,
veel materialistischer, veel egoïstischer
uit gekomen, dan zij er in ging. De eer
ste schok mocht de handen gevouwen en
de lippen tot bidden hebben gebracht,
de les was te spoedig vergeten: er was
^geen werkelijke Inkeer, geen volhardend
smeeken en berouwvolle overgave aan
de Voorzienigheid. Roerend waren in de
eerste oorlogsmaanden de berichten van
het Fransche front, hoe mannen, die
jaren lang hun kerkelijke plichten had
den verzuimd, in dichte rijen zich om
biechtstoel en communiebank verdron
gen, alvorens het vuur In te gaan. Maar
toen de oorlog maanden lang voort
kroop en de troepen in de loopgraven
hield, toen het geschutvuur eentonig
werd, b’eek de godsdienstzin van de eer
ste maanden een stroovuur te zijn ge
weest. Hoe langer hoe meer sleet men
21jn dagen dobbelend en in ongepaste
vermaken, om bij een aanvalssein met
afgestompt gevoel den dood tegemoet te
gaan En achter het front, zoowel In de
neutrale als In de oorlogslanden, ver
wilderden de zeden met den dag en
loerde van klein tot groot op oorlogs
winst! Die hebben de meesten gemaakt,
behalve dan in landen waar de oorlog
verloren werd. Oorlogswinst in louter
stof felij ken zin werd niet het minst in
ons land verdiend, al Zijn de meesten na
seven tien Jaar al weer vergeten, hoe de
ïakomsten vóór 1914 waren. Die oorlogs-'
Giften kunnen ook worden toegezonden aan
het bureau van ons blad.
Firma's, die een zeker bedrag beschikbaar
willen stellen, te leveren in goederen in na
ture, kunnen dit eveneens bij ons blad op
geven.
De Ingekomen giften zullen in dit blad
worden verantwoord.
WH meenen goed te doen nog eens onder de
aandacht te brengen, dat onze administratie naast
het plaatsen van Uw adverientiën in onze eigen
uitgave, gaarne haar bemiddeling verleent voor het
planteen van Uw gelegenheids-advertentiën ook in
ander» bladen. U kant van onze bemiddeling
gebruik maken zonder dat de prijs van Uwe
annonce daardoor maar eenlgsxlns wordt verhoogd.
Wü houden on» gaarne aanbevolen.
DE ADMINISTRATIE.
kant, nijd, afgunst, opstandigheid aan
den anderen kant waar te nemen. Men
kijkt en loert, wat er fn zijn evenmenach
te gispen is en vergeet na te gaan in
hoeverre men zelf tegen de naasten
liefde zondigt. In- plaats van te zoeken
naar wat vereent, wordt in eigen kring
de klassenstrijd aangeblazen.
In afwachting van het Kerstfeest 1931,
in afwachting van de komst van den
Vredevorst, moeten wij ons op den eer
sten Advents-Zondag. op den algemee-
nen boete- en bededag, bezinnen en na
gaan niet wat aan anderen en aan de
maatschappij, maar wat aan ons zelf
ontbreekt. Dan kan, bij zulk een zelf
inkeer, de algemeene gebedsdag een
kentering ten goede brengen!
Vrijdagmorgen had nabij het station
NordwUkerhout een aanrijding plaats met
dodeUJken afloop. De heer C. v. d. Z. liep
mt twee kleine kinderen te wandelen. Een
at' kleinen had een plaatje in haar hand,
deh op een gegeven moment woel dit weg.
D> beide kinderen liepen het achterna en
stfcen daarbU plotseling den weg over.
Op hetzelfde moment naderde de
vachtauto van de Firma Van Rijn
NordwUk. De chauffeur remde uit
nicht, maar kon niet voorkomen, dat bei-
d< kinderen, het 5-jarig dochtertje van G
»rs en het 5-jarig dochtertje van P. Da
mn, onder den auto geraakten. Eerstge-
nemd meisje werd op slag gedood en het
adere kreeg ernstige wonden aan hoofd
ei handen.
Er was onmtddellUk geneeskundige hulp
amwezlg, terwijl ook de politie direct
oiderzoek naar de schuld tnstelde.
Voor de ouders heeft het gebeurde
waar verlies veroorzaakt,
kun eenlgst kind ontnomen is.
Naar men ons meedeelde treft den be-
stuurder geen schuld.
Nadere bijzonderheden I
De geweldige zaal van het Trocadéro. waar
om 9 uur 30 de zitting geopend werd, was
versierd met de kleuren van alle deelnemen
de landen. Reeds de korte openingstoespraak
van Herrlot werd door protesten en tegen-
demonstraties minutehlang onderbroken .Van
de groote galerij klonken voortdurend afkeu
rende kreten, die door groot rumoer werden
gevolgd. Het grootste gedeelte van de uitge
sproken redevoeringen ging in het tumult
verloren en eerst tegen het einde wisten de
aanhangers met hun bijval den boventoon te
voeren. Voortdurend poogden ordeverstoor
ders, die de zaal waren uitgezet, door de zij
deuren de loges binnen te drinken en ver
grootten het rumoer in de zaal door aan
houdend bonzen op de muren De toesnraak
van den ParUschen aartsbisschop, kardinaal
Verd'er. was volkomen onverstaanbaar Nau-
welitks een half uur na de opening ontstond
reeds de eerste vechtpartij In een zijloge, wel
ke door het publiek met groote belangstelling
werd gevolgd. De politie verwijderde eenige
raddraaiers Een oude heer werd door jonge
mannen tegen den crond geslagen waarna hij
een toespraak hield tot de aanwezigen.
Toen de Duitsche rijksdagafgevaardigde *t
woord nam, steeg een door spreekkoren on
dersteund fluitconcert op: het tumult bereik
te zijn hoogtepunt. De vechtpartijen namen
steeds grooteren omvang aan. geen mensch
luisterde meer naar den spreker. BUna even
onvriendelijk werd de Italiaansche vertegen
woordiger Scialoja ontvangen; de opwinding
zakte toen echter langzaam. Lord Cecll werd r -------
met grooten bijval ontvangen doch het feit deel ult de heer H- P' Bonthuis,
dat hij Engelsch sprak, wekte misnoegen' --- ----
Met geweldig applaus werd Palnlevé begroet
die de Fransche these inzake
ontwapening had vjrdedlgd.
Groote onrust ontstond weer, toen Pichot
een algemeene. gelijktijdige en gecontroleerd-
ontwapenlng eiachte, benevens het scheppen
van een internationaal politieleder. Wederom
weerklonk de Marseille en 1 tumult bezon
onufeuw. Ten slotte ging de conferentie uit-
een.
Vrijdagavond omstreeks half acht had in
de gemeente Voorst bjj Zutphen een ernstig
auto-ongeluk plaats. Een luxe auto bestuurd
door den heer B. 8. reed op den Rijkastraat-
weg in de kom der gemeente Voorst op een
drietal wielrijders in. Een dezer, de heer J.
Sclv werd zoodanig gewond, dat hij binnen
enkele uren overleed. De tweede wielrijder,
de heer R. werd 30 meter meegesleurd, doch
bekwam slechts enkele schaafwonden. Het
derde slachtoffer werd slechts licht gewond.
De auto is in beslag genomen. Heden zal
de sectie op het Ujk worden verricht.
De rijks- en gemeentepolitie stelden on-
middellljk een uitgebreid onderzoek in.
De Haagsche politie heeft dezer dagen we
der een goeden slag geslagen.
In den nacht van 10 op 11 November was
er Ingebroken in een perceel in de Gouwe-
straat. waarbij een brandkast aan de achter
zijde werd opengescheurd. Aangezien deze
brandkast echter in verschillende vakken was
I verdeeld, en de dader (s) haar juist op de
•zerkeerde .plaats had(den) opengemaakt,
ton niets worden ontvreemd. De politie vond
echter in het lokaal, waar de Inbraak ge
pleegd was. eenige aanwijzingen, die er toe
leidden, dat van dit mlsdrUf verdacht werd
*e 25-jartge J. M.. die vroeger als magazljn-
Inecht in het betreffende perceel werkzaam
vas geweest. Deae M. werd daarop aange-
louden en inderdaad legde hij een bekente-
ris af, waarbU bleek, dat hU zich ook
leeds op 25 October JJ. door verbreking van
«en ruit toegang tot hetzelfde perceel had
’erschaft, om eens poolshoorte te nemen.
Inmiddels stond bij de politie vast, dat de
aatste Inbraak, gezien de zwaarte van de
brandkast, niet door één persoon kon zUn
gepleegd en uit een nader onderzoek bleek
laar, dat hierbij ook betrokken moest ge
weest »Un de 25-jarige C. P. B., verblUvende
te Amsterdam.
Deze verdachte werd daarna op verzoek
door de Amsterdarosche politie aangehouden
en naar Den Haag overgebracht, waar hij
intusschen ook reeds een bekentenis heeft
af gelegd.
Belden zUn daarop in het Huis van Bewa
ring ingesloten en ter beschikking van den
Officier van Justitie gesteld
Douanebeambte met een mes
gestoken
Dezer dagen vergaderde het Bestuur van 1
R. K. Werkliedenverbond.
De begrooting voor 1932 werd in concept 1
vastgesteld.
Besloten werd het filmfonds zoo mogelijk
tot f 25.000 te verhoogen.
Verder werd besproken de situatie op soctaal
economisch gebied en nader het standpunt
van het Verbondsbestuur ter zake bepaald.
Mede werd onder het oog gezien het Re.
geeringsbeleid. voor zoover dit gericht is op
de beïnvloeding van de ontwikkeling der so
ciaal-economische verhoudingen.
Hoewel erkennende, dat in de huidige eco
nomische moeilijkheden in bepaaide gevallen
loonsverlaging niet zal kunnen worden ge
keerd. handhaafde het bestuur zUn oorspron-
kelijk Ingenomen standpunt, dat de omstan
digheden van het oogenblik een algemeene
verslechtering der positie van de werknemers
niet vorderen en dat. dus veroordeeling ver
dient de Regeeringstaktiek, welke er, blij
kens verschillende uitingen en daden, op ge
richt is een algemeene daling van het le
venspeil der werknemers te stlmuleeren.
Het bestuur kon zich daarom evenmin ver-
eenigen met het in de Tweede Kamer geval,
len besluit ter zake van de salariskorting van
het Rijkspersoneel, wijl deze moet worden be
schouwd als een onderdeel van een geheel
plan, dat moet leiden naar een ongun
stige beïnvloeding der positie van de werk
nemers in bet algemeen.
Het bestuur betreurt, dat ten opzichte van
de zorg voor de werkloozen door de Regee-
ring tot dusverre -^en zoo schriel standpunt
wonlt Ingenomen, handhaaft zUn wenschen
met betrekking tot dit punt en zal trachten
met alle passende ten dienste staande wet
tige middelen een behoorlUke zorg voor deze
slachtoffers van de crisis te bevorderen.
Gevecht met gendarme bü de Neder-
landach-Belgizche grens: Nederlander uit
Zondert gearresteerd en naar Antwerp»»
gebracht.
winst werd zoowel hier als In heel de
wereld op pulnhoopen opgetrokken.
Ge^n waarschuwingen tegen de onsoll-
ditelt van de oorlogswelvaart mochten
batenhet was prettiger om te gelooven,
dat wij een nieuwen, een beteren tijd,
beter dan alleen in stoffelij ken zin, tege
moet gingen. Weinigen bemerkten, dat
zij op een vulcanischen bodem leefden.
Een ongekende en al meer Ingrijpende
economische crisis dwingt eindelijk tot
erkenning van den valschen schijn.
Waar het minst geleden en het meest
aan
hier
laatst
te houden Is ze ook hier niet.
Opnieuw, als zeventien jaren geleden,
treden we een donkeren Adventstijd In.
Er Is een zwarte .dreiging van revolutie
en burgeroorlog aan onze oostergrenzen.
Het zakenleven is lamgeslagen; de In
dustrie wordt binnen eigen grenzen te
ruggedrongen. De werkloozencljfers stij
gen met tienduizenden, bij onze buren
met honderdduizenden. Het vertrouwen
In den Raad der volkeren, die te Ge
nève heeft bepaald, dat, wie van de
naties het waagt een ander aan te val
len. allen tegen zich zal zien keeren, dat
vertrouwen is geschokt, nu men rustig
in het verre Oosten Japan ziet voort
schrijden In een anders grondgebied,
zander protest zelfs van leden van den
Volkenbond. Over eenige maanden zul
len diezelfde onmachtige beschermers
van den vrede een internationale ont-
wapenings-conferentle beleggen. Al
maanden lang Is verkondigde wanneer
men het dan over het stopzetten en In
krimping van bewapening niet eens
wordt, wacht Europa een catastrophe.
Het ziet er dus donker uit voor de naaste
toekomst, vooral, omdat zoo weinig
waarde wordt gehecht aan den factor,
die meer dan wat ook In staat zou zijn
om verbêterlng te brengen: de beleving
der christelijke leer.
WIJ voelen ons weer als in de tijden
van vóór Chfyrtus’ geboorte, toen het
egoïsme In het'oude heidendom hoogtij
vierde. Tot veel \>ractlj ken van toen is
de wereld weer teruggekeerd. Vergeefs
zal bij geleerden en financiers, bij eco
nomen en diplomaten om een uitredding
uit de wereldmalalse worden gevraagd.
Wanneer de wereld niet opnieuw door-
deesemd wordt met het christendom, zal
van een blijvende welvaart, van een
waarlijk gelukkige samenleving geen
sprake zijn. Daarom rust op de christe
nen van thans zulk een zware verant
woordelijkheid. De Kerk roept bij het
begin van den Adventstijd heel het ge
weldige verlosslngsprobleem voor onzen
geest. De besloten Adventsweken herin
neren aan de vier eeuwen verlangend
wachten der wereld op een Verlosser.
Hoe langer de tijd duurde, hoe meer het
getal Inkromp dergenen, die In eenvoud
des harten en in volle overgave aan de
Voorzienigheid den dag der verlossing
verbeidden. Ten slotte leefde die hoop
nog slechts bij het Joodsche volk en ook
dat was in overgroote meerderheid door
den tijdgeest bedorven. Toch Is Christus
op aarde gekomen en heeft het aan
schijn der wereld veranderd. Maar hoe
gehavend ziet onze maatschappij er na
twee eeuwen Christendom uit! Telken-
Jare opnieuw krijgt de wereld bij de na
dering van het Kerstfeest de gelegen
heid om over het misbruiken der ge
loofsgenade na te denken. Ditmaal
wordt er op een bijzondere wijze naar
het Kerstfeest heengewezen, nu alle
christen-kerken besloten hebben den
eersten Advents-Zondag tot een boete- en
bededag te maken. Gebed en boete!
Waarin kunnen de christeneh êlkaar
gemakkelijker vinden dan In een geza
menlijk opzien naar den Almachtigen
Hemelvader en een schuldbewuste er
kenning van eigen, groote tekortkomin
gen? Want laten wij dit vooral op den
algemeenen bededag bedenken, dat wij
er met het uitspreken van een gebed
zonder meer niet zullen komen. Ook in
onze samenleving kan het christendom
opnieuw het zout worden, dat geheel de
maatschappij gezond maakt, wanneer de
christenen voor de modern-heidensche
wereld eveneens het voorbeeld zijn, dat
In de oude heidensche maatschappij
zooveel jaewondering wekte. Toen deel
den de rijken aan de behoeftigen uit en
de armen benijdden volgens de voor
schriften van het Evangelie de rijken
niet, maar erkenden de ongelijkheid van
staat en stand als een door God gewilde
orde. Zij eerbiedigden zelfs het heiden
sche staatsgezag vólgens Christus’
woord: geef den keizer wat des keizers
is. Wat hebben wij, twlntigste-eeuwsche
christenen, veel va® die eerste christe
nen te leeren! Waar Is onze eenheid,
waar onze naastenliefde? Wordt ook van
ons door de moderne heidenen gezegd:
ziet hoe zij elkander liefhebben? Neen,
veeleer valt er op eigen erf liefdeloos
heid, hardheid, hebzucht aan den eenen
Twee brandkasten-operateur» aangehouden
In de zitting van gisteren van het Inter
nationaal Congres ter voorbereiding van de
Ontwapeningsconferentie, welke büeenkomst
geleld werd door den Franschen staatsman
Paul Boncour. voerde de Duitsche afgevaar
digde Baron von Rhelnhaben het woord, die
er op wees, dat Duitschland zijn verplichtin
gen inzake de ontwapening was nagekomen en
niet de bedoeling heeft weer te bewapenen.
HU wenschte evenwel, dat ook de andere mo
gendheden zouden ontwapenen tot op dezelf
de hoogte van Duitschland. Duitschland be
roept zich hierbU op artikel 8 van het Vol-
kenbondspact. HU stelde zich voorts op het
standpunt van de RUksregeering. toen hU
in het bijzonder Het uitkomen, dat de door
den Volkenbond opgestelde ontwapenlngs-
overeenkomst van 9 December van het vorig
Jaar, die de lUnen voor de a». ontwape
ningsconferentie aangeeft, niet gehandhaafd
kan ^lijven Men verwijt Duitschland de
scheidsgerechtovereenkomat niet ondertee-
kend te hebben. Duitschland is niet tegen
deze overeenkomst, doch maakt met betrek
king tot de methode, een voorbehoud.
De Brltsche arbeidersvertegenwoordlger
Dromly zeide. dat een groot deel der mo
gendheden momenteel veel intensiever be
wapend is dan in 1914. HU eischte afschaf
fing van de militaire luchtvaart, een verboa
voor het bouwen van onderzeebooten en hei
weigeren van elk bewapenlngscrediet door de
parlementen. Voorts moet aan de particu
liere Industrie het vervaardigen van oorlogs
materiaal verboden worden.
Professor
Tiende vergadering den Partijraad
der R. K. Staatspartij.
