ooje
iVRi&rsD&rs
Een kostbaar bezit
is een doos of tube „ZlJ”-Crême. ZU be
schermt Uw gelaat even afdoende tegen
guur herfstweer of felle winterkou als
een warme bontmantel of behaaglUke
pels het Uw lichaam doet. 1
Voor de Huiskamer
Katholieke Kerstviering
Brand te Haulerwijk
Faillissementen en crisis
GEMENGD NIEUWS
De kostbare schilderij
TWEEDE tAMEP
FINANCIËN
gedood
KUNST EN KENNIS
De tijdelijke heffing op
benzine
I
4
i
Ladelichter aangehcwüVn
'j-
stijging ingetreden, schrijft Mr. v. R. in ..De zten bevorderd zoodat de gezinnen die van de
Waaraehünllgt op Januari u.
h
Het auto-ongeluk bij Esschen
Slachtoffer .wriiim
•i.
Ma&Mlet «rrikfca
Binnenlandsche Zaken en Landbouw
BB
Discontoverlaging in Duitschland
Een stationschef bet slachtoffer
Blijft aan „Het Nederlandse* Tosaarf*
Dronken vrouw te water
Nationaal Crisiscomité
Bezoek van Prinses jnliana
i treden in een Engelach sodety-stuk.
Het Twentsch textiel-con/Iict
Naar een algemeene staking?
o
fl
Consecratie van Z. H. Exc.
Mgr. I. Verriet O.P.
De Minister acht spoedig*
aanmerkelijke prijsstijging niet
waarschijnlijk
groote verliezen en de tarieven kunnen niet
meer
Binnenlandsche Zaken en Landbouw
Aan de orde is de begroeting vkn Bin-
nenlandscbe Zaken en Landbouw.
Na 1 Februari moet zü weer bezdifttezr
zijn en zal zij dan voeg het eerst weer <V
De directie van de Duitache Rijksbank
heeft besloten bet disconto met 1 pet. te ver
lagen tot 7 pet. De beleenlngsrente woedt
met 3 pet. verlaagd. nX van 10 op 8 pek
in 1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
55.3
59.8
559
49 8
46.4
41.7
35 1
38.8
nende stijging
waarschijnlijk.
,K<xn, manlief’, troostte de arme zieke,
„we moeten maar blijven hopen. O. L. H.
zal ons ten laatste toch wel verhoeren. Zeg”,
sprak ze opeens, ,zou Je niet kunnen be
ginnen met de lijst te verknopen? Die ia
blijft
Vereeniging
met een.
»1
in
te
vr
ke
nu
en
de
In
di<
bo
«e
ix
ze
st
er
di
m
wi
1
I
1
<1
r
v
t
d
is
k<
v«
1
de
«r<
vil
eei
lei
no
ter
1
en
sta
ver
rin
va
en
bre
I
da<
lan
rijt
ren
voc
ma
zou
i
rin
I
mi;
ze
lan
der
I
Bij
riet
een
He,
due
mo
spo
stel
der
exp
een
D
gee:
vflj
ma
het
star
len.
verl
gul<
tijd
last
mot
dan
en
het
d*
B
tot
de
stai
IriJ
ken
gaa
wor
vooi
de
steu
den
D
ant'
zich
gew
ken
mas
«ge
heit
a
niet
voa
geve
dan
617. Na het eindigen van den maaltijd stonden de twee beren
op, bedankten voor de genoten gastvrijheid en namen
hartelijk afscheid. Ze beloofden hen, den volgenden dag
terug te komen, om de drie vrienden af te halen en hen
op een wandeling iets bijzonders te laten zien. Nu, dat
vonden ze alle drie uitstekend. Ze groetten de beren en
zelden: „Nu, tot morgen dus. slaap lekker."
Krippenfreunde in Rheinland und Westfa
len”, Pater P. Schleffer, voorzitter van den
„Deutscben Ketteletbund” in Limburg, Pater
Perpetuus Palant OEM. Commissaris der
Derde Orde te Weert, mej. Chr. Bak, direc
trice van het Centr. Bureau voor Dioc. R. K.
Vrouwenbonden, de hoeren Bernard Verhoe
ven en Hub. Herkulejjns.
Allen waren het er over eens, dat er iets
gedaan moest worden en het resultaat van de
bespreking was: de oprichting van de
Dinsdagavond te half 11 is langs de spoor
lijn Acht—Bert te Bert het Ijjk gevonden van
den beer A. F. H„ stationschef te Acht.
Klaarblijkelijk is de heer H. door een
trein overreden. Het hoofd was van den romp
gescheiden.
Het lijk is naar het Gasthuis te Best over
gebracht.
schappeljjken ondergang, dat het gezin na
naar een wel-
ze
VOi
Vergadering van Woensdag
De Arbeidsbegrooting
goedgekeurd
Arbeid, Handel en Nijverheid
Voortgezet wordt de behandeling der be
groeting van Arbeid, Handel en Nijverheid
(afd. Volksgezondheid).
De heer v. d. BERGH (8D-AR.) acht het
In de Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer zegt de Minister van Financiën, dat
de tweede zin van alinea 2 van art. 1 alleen
de strekking heeft om de vrijstelling van art.
juist in dezen tijd noodig een krachtige
toepassing van de financleele paragraaf der
woningwet. Ook krotopruiming moet voort
gang hebben.
De heer DE WILDE (AR.) bespreekt de
Een der meest ^troffen bedrijven is in
deze crisis zeker wel de akkerbouw. Het aan.
tal faillissementen in dat bedrijf steeg van
111 in 1929 tot 143 in 1930.
Om bovengenoemde reden leidde men
hieruit niet af, dat het met den toestand in
den landbouw wel medevalt. Het laat zich
helaas aanzien, dat de volgende jaren -heel
wat droevige- cijfers zullen te zien geven.
De faillissementsstatistiek geeft belang
rijk materiaal. Maar dat materiaal spreekt
meer over de achter ons liggende Jaren dan
over het oogenblik van vandaag.
Naar wordt medegedeeld beeft de Kon.
Hoilandscbe LJoyd in eerste Instantie zijn
proces tot schadevergoeding wegens detentie
van bet sa. „Zeelandia” in New-York in 1917
gewonnen.
De Court of Claims te Washington kende
den Kon. HoU. Lloyd een aanzienlijk bedrag,
ongeveer 400.000 dollar. Of appèl van dit
vonnis bij de Supreme Court der Vereenlgde
Staten mogelijk is, staat nog niet vast. In
ieder geval zal geruime tijd verstrijken alvo
rens de Kon. HoU. Lloyd betaling zal ontvan
gen.
Op de grens van Friesland en Drente
Haulerwijk Is de in het vorige jaar guMa-L
boerderij van J. Bosma en bewoond door A
V. d. Heide afgebrand. Zeven, koelen,
kalveren en een 35-tal varkens wewvZT?
prooi der vlammen. Verzekering dekt
schade.
Door een auto aangereden
Motle-De Boer
Aan de orde is de stemming over de
motie-de Boer Inzake een steunregeling voor
de binnenschippers.
De motie wordt verworpen met 55 tegen
20 stemmen. Nöte de 8. D. A. P. en de beer
Braat.
Door den trein gegrepen en
Reeds eenige jaren is er in ons land, bij
de Katholieken, een merkbaren drang te’ be
speuren, om de Kerstkribbe in eere te her
stellen.
Het was in 1927, dat het Bint Janspatro-
naat te Apüiem voor het eerst kerstfiguur-
tjes ging uitzagen. Op de tentoonstelling der
Patronaten te Arnhem in 1928 werden deze
geëxposeerd.
Naar aanleiding van deze tentoonstelling
heeft de Weleerw. Heer A. van Hofslot, kape-
llng, toen hij op het droge ,werd gebracht, het
bewustzijn reeds verloren. Men heeft onder
leiding van dokter Niekcrk uit Mulden gerul-
men tijd getracht door middel van kunstma
tige ademhaling met behulp van een zuur
stofapparaat de levensgeesten weer op te
wekken, maar mocht hleria niet slagen. Het
lijk is naar bet lijkenhuisje overgebracht.
De hedendaagsche tijdgeest dringt brutaal
door in heel onze samenleving. Alles valt hjj
aan. wat uitgesproken christelijk, katholiek
is. Van ons innig, heilig Kerstfeest heeft hjj
in vele gezinnen slechts *n stuitende banali-
Z-weg,
kerstman, en soort kabouter
ard; geen biddende herders, geen
Binnenkort, waarschijnlijk nog dtt JszL
zal, naar het „Handetehlad” meldt. Ver»
Bondam in het huwelijk treden met das
Weenschen chirurg dr. A. A Gubatta. Ds
actrice aal zich dan voorlooplg vestigen te
de echtelijke woning aan de HQtteldorfW
strasee in de OostenrUksche hoofdstad.
Mevrouw GubettaBondam
bonden aan de Koninklijke
„Het Nederlandsch Tooneel”
eenigszlns gewijzigd, contract.
18 van de Tariefwet ten aanzien van het
bijzonder invoerrecht op benzine uit te strek
ken tot gebruik van benzine als grondstof.
Aangezien gebruik van benzine als grondstof
practisch alleen voorkomt en voorkomen kan
in de industrie (b.v. in verf fabrieken) is de
Tholensche waterleiding. Dit bedrijf heeft vrijstelling beperkt tot het gebruik van ben-
zlne in fabrieken en trafieken. Van achter-
worden verhoogd en het reservefonds stelling van landbouw, tuinbouw of veeteelt
is bijna opgeteerd. Spr. vraagt de regeering is hier derhalve geen sprake.
De Regeering acht een spoedige beteeke-
van den benzineprijs niet
Het nemen van bijzondere
maatregelen om een stijging van den prijs
tegen te gaan, ten einde langs dien weg een
goed object te behouden voor belastinghef
fing, ligt naar het der Regeering voorkomt,
niet op haar weg.
Met het oog op het belangrijke prijsver
schil tusschen benzol en benzine, bestaat er
voorshands geen gevaar voor een vermenging
op groote schaal van benzine met benzol.
Mocht in de toekomst dit gevaar gaan drei
gen, dan zou ook benzol aan een bijzondere
belasting kunnen worden onderworpen.
De detentie van het s-s. „Zeelandia”
in New-York
618. 's Morgens vroeg (het was nog denker) kwamen de
gewapend met houweelen, hen wekken. „Zijn hier tn
hut nog schoppen? Nemen jullie er dan leder een en
ons, want een eind hier vandaan ligt een vreemd vmaaejj
ingesneeuwd.” Zoo ging het heele gezelschap op padD*
drie vrienden waren zeer nieuwsgierig wat dat vreenx»
voorwerp zou zijn en haastten zich zeer.
Te water geraakt en verdronken
Gisterenmiddag omstreeks drie uur te dé
19-jarige arbeider van der P„ werkzaam aan
de verffabriek van de ia. Van der Velde en
Fockes te Midden, bü het spoelen van verf-
bussen in de Vecht te water geraakt. Hoewel
spoedig hulp aanwezig was, had de drenke-(
cursus geopend, waar jongens, onder leiding
van eenige heeren, beeldjes leerden uitzagen
en stalletjes timmeren. Ze werden bij de Jon
gens thuis opgesteld. De- resultaten waren
verrassend, niet alleen de jongens, maar odk
de ouders waren met de kribbe ingenomen
en in menig huisgezin hebben vader en moe
der als om strijd, medegeholpen en het
mooiste plaatsje uitgezócht.
Middelerwijl was ook de R. K.- Vrouwen
bond te Breda met de propaganda begonnen
en met veel succes.
De ondervinding, te Renkum opgedaan,
was ons leen aansporing om: -verder te gaan
en in het najaar van 1930. heeft zich daar
een comité gevormd met het doel, een ten
toonstelling van Kerstkribben te houden.
Deze tentoonstelling te een groot succes ge
worden. Honderden, van heinde en ver, heb
ben haar bezocht. Ze bestond uit drie afdeë-
lingen
1. Kribben gemaakt door jongens van het
patronaat:
2. Kribben vervaardigd door leden van
Jonge Werkman, Werklieden Vereenlglngen
en anderen;
3. Kribben van kunstenaars, uit binnen en
buitenland.
Maar niet alleen de parochie Renkum en
de R. K Vrouwenbond te Breda hebben ge
ijverd voor de Kribbe, ook de paters Fran
ciscanen en pater Schleffer, voorzitter van
den Dultschen Kettelerbund in Limburg, heb
ben niet stil gezeten. Zoo zijn in ,X>e Tertia
ris" van Augustus 1930 en Maart 1931, over,
dit onderwerp belangrijke artikelen versche-*
nen. Pater Schleffer heeft in 1929 met zijn
mannen Kerstkribben vervaardigd en in 1930
te Heerlen een tentoonstelling en Kribben-
avonden gehouden. Vele anderen hebben
propaganda gemaakt en zoo kunnen we zeg
gen, dat in Nederland de Kribbe-beweging in
vollen gang te.
In September en October IJ. kwamen bU
onzen kring reeds brieven in, om Inlichtingen
over het maken van kribben, het organteee-
ren van krlbbeavonden. Kerstspelen enz.
Begin November had de stroom van brieven
zoo'n omvang aangenomen, dat het beant
woorden niet bij te houden was. Toen heeft
Dlrektor Frledr. Dücker, voorzitter van de
..Landesgemeinschaft der Krippenfreunde
het voorstel gedaan om een dergeljjke ver-
eenlglng in Holland op te richten. Met pater
Schleffer heeft men toen het een en ander
besproken. Hierop werden eenige personen
uitgenoodigd tot een bespreking en zoo kwa
men te Arnhem op 23 November IJ. bijeen:
Pater Dr. Hugo Dausend OTM. geestelijk
werd het hoogste punt bereikt. Maar in dat I
jaar was reeds weer een aanmerkelijke eco
nomische verbetering ingetreden.
Een winkelier aan den Nieuwenweg te
Groningen, die enkele oogenbllkken zijn wta-
kei had verlaten om een boodschap in <u
buurt te doen, ontdekte bjj zjjn terugkomt,
dat een man achter de toonbank herig irm
de geldlade van haar inhoud te ontdoen. HU
wist den indringer te grijpen, die het W»
gestolen geld teruggaf. Een buurtbewowr
kwam te hulp. Terwijl deze <Ln dief vast
hield, zou de 'winkelier de politie onhen».
Onderwijl zag de ladelichter kir» zich 1<m te
rukken en ging er van door. Toen de recher
che ter plaatse kwam, was de vogel julet ge
vlogen. Een Jongen echter had hem gevoteï
en in de Moesstraat wees hjj den voortvlueh-
tigen dief aan een paar agenten aan, die ten
arresteerden.
Het te een 26-jarige man, afkomstig aft
Leeuwarden, die hier eenige weken m esn
logement vertoefde Hjj leefde coder em vri-
schen naam, om zich voor de politie te vwC
bergen. Hjj werd n 1 ook rtnor den crwrritemti
van politie te Leeuwarden gezocht ter srte
van diefstal. Hjj zal ter beschikking va» s.
Justitie gesteld worden.
Uit betrouwbare bron verneemt de „Msb
dat de consecratie van Zijn Hoogw. Exc.
Mgr. I. Verriet OP, benoemd bteschop van
Curacao, te Venray zal plaats vinden op
het Hoogfeest van Driekoningen, indien de
daarvoor noodige -dispensatie door den H.
Stoel wordt verleend.
Aangezien de Bteschop van bet diocees,
Z. H. Exc. Mgr. L Schrijnen, in verband met
de ziekte, welke hU onlangs te boven kwam,
de plechtigheid moeilijk kan verrichten, zou
deze vervulji worden door Z. H. Exc. den
Aartsbisschop, of, zoo deze daartoe den
wenach te kennen geeft, door den Pauselli-
ken Internuntius.
„Kring tot bevordering van de Katholieke
Kerstviering”
Doel en streven:
1. HU beoogt, het zuiver begrip voor de re
ligieus en cultureel waardige viering van
het Kerstmysterie op te wekken en te be-
vorderen.
2. De middelen hiertoe zUn:
tentoonstellingen van voorbeelden van
kribbekunst, onderricht in het zelf bouwen
van kribben, Kerstkribbefeesten, Kerstspelen,
voordrachten, lichtbeelden en verspreiding
van Kerstlitteratuur.
3. De Kring steunt op Katholieke vereenl
glngen en Katholieken, die als persoonlUk
lid kunnen toetreden, ook Indien zU lid van
een aangesloten vereenlglng zijn.
4. Voorlooplg zUn gekocen als voorzitter:
Pater Perpetuus Palant OFM Weert. Se
cretaris: Hub. HerkuleUns, Heelsum (Paro
chie Renkum).
per 100.000 der
gemiddelde bevolking
p21.7
I 33.0
hier te helpen saneeren, voor de débicle
is gekomen.
Mej. WESTERMAN (V5.) brengt de be
scherming van het verpleegstersdiploma ter
sprake en vraagt of er wel voldoende toe
zicht te op het dragen van insignes door
verpleegsters, die geen diploma hebben.
Mevr. BAKKERr-NORT (VD.) pleit voor
tegemoetkoming aan tandtechnici in het
verkrijgen van bevoegdheid tot volledige
uitoefening van hun practjjk, bijvoorbeeld
om hen in de gelegenheid te stellen het
practisch gedeelte van het tandartsexamen
af te leggen en aldus den titel van tand
arts te verkrijgen.
De heer J. TER LAAN (8. D. A. P.) ver
heugt er zich over, dat de Minister in de M.
v. A. heeft meegedeeld, dat het rapport der
commissie- Vliegen Inzake exploitatie van
met overheidssteun gebouwde woningen
spoedig kan worden tegemoet gezien.
De heer BEUMER (AR.) constateert gaar
ne. dat de noodige evenwichtigheid in de zorg
voor de belangen der volksgezondheid bij
dezen Minister aanwezig is.
MINISTER VERSCHUUR wijst er met vol
doening op, dat het sterftecUfer, dat In 1870-
71 nog 34.49 pct. per 1000 Ingezetenen bedroeg
en dat in de periode van 1010-14 nog 13.4 was,
in 1930 is gedaald tot 9.1. Ook de sterfte aan
tuberculose te aanmerkelUk gedaald.
Met de dlstrictsgewijze organisatie van de
gezondheidszorg staan we nog aan het begin.
Regeling van de zorg voor ongehuwde moe
ders heeft sprekers aandacht, doch zoodanige
regeling zou twee ton kosten.
Een nieuwe regeling van de bevoegdheid
van tandtechnici te noodig; spr. kan echter
geen volledige bevoegdheid of gelijkstelling
met tandartsen toezeggen.
De zorg voor llchamlijk gebrekkigen zal
verbeterd kunnen worden wanneer daarom
trent meer gegevens ten dienste staan.
De bevordering der volkshuisvesting heeft
sprekers aandacht. Het verkrijgen van wo
ningen in eigendom door arbeiders evenzeer;
spr. verwijst naar de Belgische regeling, die
meer te gericht op het kweeken van eigenaars,
terwijl onze regeling meer op het kweeken
van huurders is gericht. Spr. erkent dat de
Belgische regeling veel aantrekkelijks heeft.
Spr. te bereid tot overleg met de organisatie
der verpleegsters ten aanzien van de bescher
ming van het vernleegstersdiploma.
De heeren VOS (R.K en KAMPSCHÖER
(R.K.) dringen bij art. 118 aan op steun aan
de N.V. Ned. Thermo-Chemische Fabrieken
voor den bouw van destructors in het zuiden
en westen des lands, die zeer nuttig werken.
Minister VERSCHUUR antwoordt, dat het
overleg noc gaande te. Inrichtingen als deze
kunnen bestaan, waneer de gemeenten de
voorwaarden niet te bezwarend maken.
De begroeting van Arbeid. Handel en Nij
verheid wordt z. h. a. goedgekeurd.
De heer EBELS (VB.) heeft bezwaar tegen
ver doorgevoerde centralisatie van de werk
verschaffing. BU plaatselUke werkverschaf
fing wordt meer rekening gehouden met de
belangen der landarbeiders. -
De heer VAN DEN TEMPEL (S D.AP.)
brengt o.m. de door de regeering in uitzicht
gestelde bijdrage van 750.000 aan ïiet Na
tionaal Crisiscomité voor bijzondere werkloos-
heidszorg ter sprake. HU wijst er op dat de
arbeidersklasse veel bescheidener is’dan de
boerenstand die in crisistijd mlllloenen noo-
noodlg had om zich staande te houden. Spr.
hoopt dat de voorgestelde maatregel niet het
karakter van armenzorg zal verkrijgen en dat
de Regeering. Indien er meer geld-benoodlgd
mocht blijken, bereid zal worden gevonden
ook dat meerdere te verschaffen.
De heer KAMPSCHÖER (R.K.) bepleit
werkverruiming ten plattelande, o.a. door
goedkeuring van regelingen van loontoeslagen
bü werkverschaffing in kleine gemeenten.
De heer VAN DER TJETDE (S D.) vraagt
ruime» en meer soepele toepassing van de
bepalingen omtrent Werkverschaffing.
De her HIEMSTRA CS.D.A.P.) wenscht de
uitvoering van groote openbare werken te
Dinsdagavond te de 90-Jarige J. R. te Al
melo het slachtoffer geworden van een ante-
ongeluk. Op bet moment, dat hU b<j te*
bocht Grootertraat—Oranjestraat vote
oversteken werd de oude man gegrepen door
een auto van den beer 0 aldaar. De man
geraakte onder den wagen en werd biwutei
loos opgenomen. Woensdag te bet slachtof
fer in bet R. K. ziekenhuis, vennoedelljk ten
gevolge van inwendige kneuzingen, oente-
den. -
De politie atete een onderop tk in
schuldvraag.
Gisterochtend bracht H. K. H. Prinses Ju
liana, eere-voorzltster van het Nationaal
Crisiscomité een bezoek aan de bureaux van
dit comité, gevestigd in Haar paleis. Kneu-
terdUk 20 te Den Haag. H. K H. had den
wensch te kennen gegeven, dat dit bezoek
geheel on-officieel zou plaats hebben, aan
welken wensch dan ook gevolg Is gegeven.
Omstreeks 11 uur kwam H K. H. verge
zeld van freule A. Snouck Hurgrounje In de
bureaux aan. waar zU werd ontvangen door
de secretarissen, die H. K. H. de werkwijze
van het secretariaat in details verklaarden.
Op minzame wijze onderhield de Prinses
zich met de dames en heeren van de ver
schillende afdeelingen' en verliet na een half
uurtje het gebouw.
S®11? Tsn zaken in het economische
leven pleegt, ook in het aantal faillissementen
tot uitdrukking te komen.
WU geven daarom hier de laatste cijfers,
welke door het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek werden gepubliceerd.
Aïet aantal faillissementen bedroeg:
De 23-jarige Elembaert uft n-ijinteft
(niet aooals abuisievelük eerst werd geurtA
Maas) die bU het auto-ongeluk te Etectun
werd gewond, is in het ziekenhuis te Ank-
wr -en aan de bekotaen verwondingen ow-
leden.
telt gelaten, t Goddelijk Kind moest
dSstrvoók t
met witten
Engelen,-die vrede bieden aan de menschen
van goeden Wil neen een kerstman met
hulst en maretakken, die zilveren appels
brengt en snoep, kerstkoeken en kerstrkan-
sen; en ’s avonds, zoo mogelUk, kerstbol!
’n ChristelUk gemoed komt in opstand bU
zoo'n profanatie van 't allerheiligste Kerst-
mysterie.
I Daaromv erlangen wU de oude, katholieke
Kerstviering, zooals Franciscus van Asslsi'se
ons te Grocclo heeft geleerd. We willen weer
de Kerstkribbe in ons gezin. En die Kerst-
I kribbe bouwen wü zelf voor onzen kleinen
Koning, thuis.
Zoo wordt Christus, vooral in den Kerst-
I tijd, t lichtende middelpunt van ons gezin.
Want dat tnnig tafereel van 't goddelijk Kind
in de kribbe, omringd door Maria, Joseph,
Engelen en herders, zal voor kinderen en
ouderen ’n stille, maar vruchtbare medita
tie zUn en blijven, 'n meditatie over I groot
ste aller geheimen.
*t Arme Kind, liggend op ’n handvol stroo,
zal de welgéstelden soberheid leeren en de
armen sterk maken om 't moeilijke leven
moedig te dragen.
Zoo brengt de Kerstkribbe zegen in huis.
Om nu de heerlijke gewoonte, m Kerst
kribbe in het gezin te plaatsen, zoo krachtig
mogeliik te bevorderen, hebben we 'n Kring
gesticht tot bevordering van de katholieke
I Kerstviering.
Hoe die tot stand is gekomen en wat er
I aan vooraf ging?
Van 1929 tot 1930 is dus slechts een geringe
j»>8* - - as
Nederlander” Toch wUst dit er niet op. dat
de crisis in 1930 nog niet zoo ernstig is ge.
weest. De ervaring leert, dat het aan'a! fail
lissementen pas snel toeneemt, wanneer de
crisis eenigen tij d heeft geduurd.
Dat is alleszins begrUpelUk. Zaken, die
door economische moeilUkheden worden ge
troffen. trachten zich eerst op allerlei ma
nieren nog zoo lang mogelijk staande te
houden. Eerst als alle pogingen te vergeefsch
ztin geweest, volgt een faillissement.
De bovenstaande cijfers uiJLde jaren 1920
1925 bevestigen de Juistheid van dit stand
punt. De Jaren 1920—1921 kenmerkten zich
door een grooten economischen teruggang.
Toch te het aantal faillissementen in die
jaren gering. Pas eenige jaren later, in 1924, «taan van een steunregeling sluit volstrekt
niet in, dat er niets voor de werkloozen wordt
gedaan. En voorts: acht de regeering de
steunregelingen onvoldoende?
De heer BRAAT (Plattel.) antwoordt den
heer Van den Tempel, dat de schuld van de
crisis niet bij den boerenstand ligt. Vraagt
men spreker waar die schuld dan wel ligt,
dan antwoordt hU: „Hier in de Kamer.” Spr.
wijst op de vlascultuur en den aardappelver-
bouw, die onvoldoende worden beschermd.
De MINISTER VAN BINNENLANDSCHE
ZAKEN EN LANDBOUW, jhr. mr. RUYS DE
BEekENBROUCK. antwoordt dat de toezeg
ging van een regeerlngsbijdrape van 750
mille aan het Nationaal Crisisoomité te te be
schouwen als een verlengstuk van de werk-
loozenregelngen. Door de langdurige werk
loosheid is in vele gezinnen groote nood ont
staan, waarin moet worden tegamoetgekomen
Wanneer plaatselUke bestureW een regeling
noodig hebben geacht, dan verschaft vla het
Crisiscomité de regeering aldus de hoofdzake-
UJke aanvulling. Ten aanzien van de plaat
selijke werkverschaffing wil spr. gaarne stl-
muleerend werkzaam zijn.
De afd. werkverschaffing en steunverle
ning wordt z. h. s. goedgekeurd.
Te 6.15 uur wordt de vergadering verdaagd
tot heden één uur.
werkverschaffing moeten leven, niet langer
behoeven te worden bemoeilijkt doordat de
kostwinner slechts om de andere week te
werk kan worden gesteld.
Mej. WES'l erMAN (VB.) vraagt, met
waardeering voor hetgeen voor de werkver
schaffing en werkverruiming geschiedt, in
hoeverre wijziging te gekomen in het aantal
steungenletenden. Voor werkverruiming kan
h.l. meer geld worden beschikbaar gesteld.
De heertJSCHOKKING (C.H.) vraagt welk
karakter de 750.000 heeft, die de regeering
ter beschikking van het Nat. CristecOmlté
heeft willen stellen. De som wordt gegeven
I aan gemeenten, die een steunregeling hebben,
maar waarom die beperking? Het niet be-
Ohgeveer een kwartier tater”steZZu
in haar op bet droge te brengen. STi?
vensgeesten waren inmiddels reeds
Dinsdagmiddag werd te Groningen wegens
openbare dronkenschap gearresteerd de 64-
jarige M. S., echtgenoote van zekeren D. Het
echtpaar woont in een woonschip, dat bU de
Spilsluizen ligt. Dinsdagavond om 9 uur werd
zij ontslagen en ging zU met haar man aan
boord terug. De echtelieden kregen oneenlg-
heid, waaraan de politie nog te pas moert
komen. Plotseling, men weet nog niet door i
De afdeeling Enschedé van den Alg. Ned
Bond van Textielarbeiders ,JJe Eendracht”
hield een dryk bezochte vergadering naar
aanleiding van het besluit der gezamenlijke
besturen om Maandag as. de staking af te
kondigen, bü alle fabrieken waar de nieuwe
loonsverlaging van 5 pet, te afgekondigd.
Met algemeene stemmen besloot de ver
gadering Maandag op bedoelde fabrieken in
staking te gaan.
Eenzelfde besluit werd genomen door de
afdeeling Glanerbrug van genoemden bond.
Er heerschte bittere nood in *t gezin van
den kunstschilder Bertrand. Het was hem
nooit erg voor den wind gegaan, maar in
de laatste jaren had hU inderdaad bUna
voortdurend met tegenspoed te kampen.
Z'n vrouw Maria, wier gezondheid nooit
van de beste geweest was, maar die in een
rustig leven zonder zorgen waarschUnlUk
haar lichamelijke zwakte wel te boven zou
zijn gekomen, bleek niet bestand tegen de
vermoeienissen, aan het zwoegen voor haar
gezin verbonden. Al sinds geruimen tijd was
I ze onder dokters handen, maar de verster-
I kende middelen, de rust en het kalme bul-
1 tenleven, die de dokter absoluut noodza-
I kelijk achtte, kon haar man haar niet
I geven. Zoo ging ze steeds achteruit en
I Bertrand sidderde als hU er aan dacht,
I wat daarvan bet einde moert wezen.
Ze hadden vier aardige kinderen, die
I wonder boven wonder gezond waren en
bleven in de benauwde, kleine vertrekken
van de bovenwoning in de achterbuurt van
een groote stad, waarmee het gezin, aan-
vankelUk heel wat beter gehuisvest zich in
de laatste jaren had moeten tevreden stel
len. En dit kommervolle bestaan oefende
natuurlUk op Bertrands arbeid deprimeeren-
den invloed uit.
Het gaat dikwijls zoo bU maatschappe-
lijken achteruitgang. Tegenslag in zaken ct
bij den arbeid, veroorzaakt armoede en deae
op haar beurt maakt dan de omstandig
heden, waaronder het dagelUksch brood
verdiend moet worden, weer zooveel on
gunstiger en daardoor den strijd om het
bestaan dubbel zoo moeilijk.
Zoo ging het ook met de familie Bertrand.
Daar moest al een bijzondere zegen van
I O. L: H. komen waar moeder en kinderen
lederen dag vurig om baden wilden ze
niet spoedig het gebrek en den honger hun
I drempel zien overschrijden.
Reeds had de kunstschilder verscheidene
malen gebruik moeten maken van die ver-
welbekende instelling, in den volksmond
I „Oome Jan” geheeten. en, behalve het ab
soluut noodzakelijke, was er al weinig meer
in de woning der ongelukkige menschen ach
tergebleven, dat de moeite van het beleenen
waard kon worden geacht.
Toch, één stuk was er nog, dat zeker heel
wat kon opbrengen, maar de zieke moeder
had er toch tot dusver nog nooit over durven
spreken; ze wist immers, dat haar man aan
het mooie schilderij zoo gehecht was en dat
hij zeker zelf het stuk reeds verkocht zou
hebben, als het niet de laatste gedachtenis
van zijn vader geweest was. En zoo was het-
Telkens weer staarde hU naar het kost
bare stuk, dat daar hing op de eenige plek
in het vertrekje, die eenigszlns behq^fLUJs
licht kreeg, en zoo dikwijl» z'n blik er aan
hangen bleef, meende hü weer de woorden
van z’n stervenden vader te hooren, die hem
gezegd had: ,MUn jongen, ik kan je niets J
dan dit stuk nalaten, maar als je soms tn
nood mocht raken, verkoop het toch nooit
dan wanneer je ten einde raad bent. Het te I
een erfdeel in onze familie.”
HU Wist ook, hoe trotsch z’n vader op het
doek geweest was, en het zou hem bitter
aan 't hart gegaan zyn, het ook maar voor
korten tUd uit z'n woning te zien verdwU- J
nen. Inlossen, Jawel, alsof hU ooit iets had
kunnen inlossen, dat naar de Bank van J
Leening verhuisd was. Hoe meer men er op
gaf, des te geringer was de kans, dat hU z'n
stuk ooit terug zou zien.
En toch, het moest. Z'n vouw moest ver- S
sterkende middelen hebben, en hU was de
man niet om voor de kostbaarste schilderij
ter wereld z’n arme Marie gebrek te laten I
lijden aan het noodzakelijkste.
„Vrouw”, zei hU op een avond, „we moe
ten de schilderij verknopen Qfcbeleenen.” s
Meewarig keek de zieke hem aan, en een
groote traan viel op de deken.
„Zou je eerst nog niet eens probeeren
werk te krijgen, manliefsprak ze. .Mis
schien geeft God nog wel uitkomst en dan
kunnen we dèt ten minste behouden."
„Werk”, zei hU bitter, „men zou haast
vragen: wat te dat. werk? En denk Je dan,
Marie, dat de gedachte, de. schilderij te ver-
koopen. vanavond voor t eerst bU me op
komt? 't Is schande genoeg, dagen lang heb
ik er niet toe kunnen besluiten. Nu ben ik
er overheen en nu moet het maar direct
gebeuren!"
zeker wel wat waard, en dan behouden we
ten minste het doek nog.”
„Zou die lijst dan nog zooveel opbrengen,
dat het de moeite waard was?" vroeg hü.
„Maar man, hoe heb ik het nu met Je?
Dat kan Je toch zelf wel zien! En aan het
doek te Je toch het meert gelegen, niet
waar?"
■frot eenig antwoord zette hü een stoel
tegen den wand, nam de schilderij voor
zichtig af en begon de achterbekleedlng los
te maken. Het ging hem niet zeer handig
af, zoo zenuwachtig was hü geworden bü de
gedachte, dat hü z’n geliefd schilderij toch
nog niet zou behoeven af te staan.
Maar terwül hü nog bezig was, slaakte bü
eensklaps een kreet. Daar was tusschen bet
doek en de verscheurde bekleedlng een en
veloppe op den grond gegleden.
,Hè, wat is dat?” riep hü verbaasd.
Haastig en opgewonden scheurde hü
open
.Marie!” juichte hü, Jrijk eens hier, wat
een geld!” Drie bankbiljetten van tweehon
derd gulden! Nu zün we gered; nu aal Je
alles krijgen wat je noodig hebt om beter
te worden!”
In z’n opgewondenheid had hü niet ge
zien, dat er behalve het bankpapier ook nog
een brief in de enveloppe zat. Eerst toen ze
van hun groote vreugde wat waren bekomen
en de enveloppe nog eens inspecteerden,
vonden ze deze begeleidende regels: „Be
steed dit geld goed en laat de schilderij
nooit uit de familie gaan.”
Geen onderteekening; het was ook niet de
hand van hun vader. „Dat moet grootvader
dan geschreven hebben”, meende Bertrand.
„Och, laten we ons daarover het hoofd
maar niet breken’’, ael Marie. „Het geld be
hoort blükbaar in de familie en we kunnen
het dus gerust gebruiken. Ik beschouw het
als een gunst van O. L. H„ dat Ik er aan
gedacht heb, alleen de lürt te verkoopen,
anders hadden we dit geld nooit gevonden”
„Ja, 't was ten minste niet voorzichtig om
zoo maar zeshonderd gulden in een oude
schilderij te verbergen", meende de kunst
schilder.
Hü haastte zich nu een gedeelte van het
pas gevonden geld te gebruiken om voor z’n
vrouwtje het meert noodige te koopen.'
Van de meest dringende zorgen bevrijd,
konden 'de Bertrands rustig uitzien naar een
andere woning, waar Marie gezonder wan
gen zou krijgen en haar man beter zou
kunnen werken.
De zeshonderd gulden bleken een zóó
krachtige rem op de helling naar den maat-
eenlgen tüd verhuizen kon
varend Noord-HoUandsch stadje, waar
zonder groote zorg^p konden leven en
vertrouwen de toekomst tegemoet zien.
