ONS BLAD S. KROM tijdelijk 20 pCt. KORTING op alle Stoomprijzen Winkel: Langestr. Tel. 794 HET ONTWERP-BEDRIJFSRADENWET STOOHERU - VERVERIJ loom a dit nummer bestaat uit drie bladen MAANDAG 14 DECEMBER 1931 VIJF EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 293 •riem De vliegramp te Bangkok VOORNAAMSTE NIEUWS van ons IWS mr. De moeilijke tijden uo Een gestoorde bruiloft ut ol TELEGRAFISCH WEERBERICHT Aan de gevolgen overleden 'agnsche kabinet afgetreden j. ut ut ut ut 1 ut ut ut V redesboodschap Doorluchtig Episcopaat De noodlijdende tuindersbevolking in Kennemerland De uitvoer van zeevisch naar Frankrijk Roof in het postkantoor te Ginneken De toestand in Mandsjoerije Ernstig motor-ongeval te De Bilt to JOH. LAUWERS PAYGI OP 3 ALKMAAR Scheerkwasten en Scheerzeep 3 te Met het hoofd op straat gevallene De rede van prof. P. J. M. Aalberse wvvvvvvvvvvvvvvvvvyvvvvvvvv Auto met zes personen te water Sleepboot vergaan „asevsllea W-k.rd voor «a^^ota^-ük^ST f 3000.- *o<^o^ f 750.- f250.- “‘oS f 125.- d^lm^wtav’ln” f 50.- g.. ol - AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCÓIEBEN OITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREH NA HET 0W6EVAL TEL 1523 (3 lijnen) rinser kt AA Kerstgroet van H. M. de Koningin. Twee postzakkeen verloren Rüawök; «én te Gebeden voorgeschreven Uitvoer van zeevisch naar Frankrijk. f ISO t «M Thans in druk verschenen Kerstgroet 850 Één hunner verdronken ah Bet nieuwe Japansche kabinet gevormd. ▼an Hitlers verboden radio* De gasten onder puin bedolven Een der daders aangehouden Barometerstand uur vjsl: 773 stilstand De bemanning omgekomen Verdere onderhandelingen spoorlijn van de haven van Het UI ut Alk <o b'od innevolae Os venekerinsavuorwaarde» IcKS onsevollen versekerd voor een der «oleende uiiUerincen f t f f f f in hst aan Am- t t d f Ut Ut één bc- dag voor LICHT OP De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om: LU. Minister Reymer over het vraagstuk der Zuidersee werken. De inbond rede. Kassier te Den Haag heef; bij rijn firma verduisteringen tot een bedrag van f 40.000 gepleegd. In de textielindustrie sullen heden 14000 arbeiders het werk neerleggen. f 43.44 35.00 33.81 48.30 83 J8 3198 17J8 het en ge bet Hoogste, barometerstand 774.8 te Le Havre. Laagste barometerstand 747.» te Vard& Verwachting: Meest matige. Zuidelijke tot Westelijken wind, zwaar bewolkt of betrok ken, weinig of geen regen, weinig verande ring in temperatuur. Bil een poging tot Inbraak te Botterdam is een agent van politie door de daders met revolverschoten vrij ernstig gewond. kW 90 en (AdvJ n is weging kei m ■n het k Zle- suster robee* dit vol i mijn ben ik n ver- r dan linnen ik hun k met desai jschen W.CA huld- ilecht- ganai, stot- seker verlost «echte, it dan 1st die en om m uB teer sulver- 1 door en u oogen opo»- Ernstige overstroomingen in Adriancpel en omgeving. Jaarvergadering Kath. Jonge Werkgevers- vereenlging. Medom et al ien. Hingen rgdtJtoe istjes". dijden R een üervan NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS! Per kwartaal, voor Alkmaar t-— Voor buiten Alkmaar f L85 Mei Geïllustreerd Zondagsblad 0.60 hooger H, teuuk "O f 4Q Opbrengst Doorsneepr. per 100 kilo, f 500.07357 194 557.50 245.443 94 306 808.87 315.70028 137.033.04 75883.00 Naar wij vernemen heeft H. M de Konin gin het voornemen een persoonlijken Kerst groet aan Haar volk te richten in deze moei lijke tijden. De Koningin zal dien Kerstgroet op VriJ- 25 December des namiddags vier uur de radio uitspreken. Radio golflengte 1875 M. Overval op een postkantoor te Ginneken. De twee daders gearresteerd. Belangrijke wijziging in de regeling betreffende het aan ons toegestane contingent 1935 1925 1927 1928 1939 l£30 1931 Rede van Brünlng, waarin hU verkwisting door Duitechland ontkent. De sleepboot .Tesco” Is tengevolge van een hevigen storm op weg an Maddalena op t eiland Sardinië naar Ctvita Vecchla, de voorhaven van Rome, dicht nabij de kust van Sardinië in de Tyrrheensche Zee vergaan. Men vreest dat de geheele bemanning, be staande uit 30 koppen hierbij is omgekomen. De kruiser ..Trieste" heeft nog vergeefsche pogingen gedaan, om het in nood verkee rt nde schip te'hulp te komen, doch is hierin, tengevolge van de ruwe zee. niet geslaagd. smen- n, dis unsor- n cm Maar desa S 0»* Een doode, een ernstig gewonde Van harte hopen wij, dat minister Verschuur zijn ontwerp-bedrijfsradenwet aangenomen zal krijgen. Wij erkennen, dat hier nog maar slechts een schuchtere poging gewaagd wordt In de richting van publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie, en dat, wanneer minister Verschuur's systeem In wer king treden gaat, nog vele, vele jaren zullen verloopen, alvorens een eenigs- zlns ideale toestand geschapen zal wor den. Dit laatste behoeft echter geenszins te ontmoedigen. Wanneer er maar eenmaal een begin is. „Het rijsje moet groeien”, zei Indertijd minister Aalberse, maar daartoe Is aller eerst noodig. dat er tenminste een rijsje In den grond gestoken wordt. En dat kan thans geschieden nu mi nister Verschuur een begin wil maken met wettelijke regeling der bedrijfsorga nisatie. Zondagmiddag stond de 07-jartgn pensionneerde B. voor een winkel aan Plein te Haarlem. Plotseling viel h|) achter over met zjjn hoofd op de straat De man ia door een lid van den D. per ziekenauto naar het St. Elisabethsgasthuis vervoerd en ’-ar overleden. Van Zadelhoff naar Nederland. De radlo-telegraflst Van Zadelhoff. die bij de ramp van het postvliegtuig ..De Ooievaar” te Bangkok ernstig werd gewond, is thans weer zoover hersteld, dat hjj een dezer dagen met de „Christiaan Huygens" de reis naar Nederland zal voortzetten. De kwestie van uitstel der Europeeache betalingen aan Amerika. Onze speciale correspondent seint: Gisteren Kwam ik na 3 uur vliegen -»t h't eerste Japansche Fokkervliegtuig bi) post 18 aan. Wij vlogen over bandietenkampen bij Tsjangtsjoeng. waarbij bleek, dat nog ver scheidene punten door Japanners bezet zjjn Generaal Ma is bezig, op voorzichtige wijze een overeenkomst te treffen. Indien hU niet voorzichtig optrad zou hij zjjn populariteit Inboeten. Ter grootte van de halve stadsoppervlakte van Moekden zijn door de Japanners nieuwe deelen bezet. De nieuwe Seisla naar Kirin, die een zware concurren tie zal zijn voor de haven van Vladlwostock, komt binnenkort gereed. Als laatste zet in het schaakspel tot op ruiming der resten van de grensllnle. die in het zuiden ophoudt, denken de Japanners zich de bezetting van de HJn Hlnkou. De Japanners gelooven door directe on derhandelingen met de Mandsjoerijsche re- geering. met uitzondering van die te Nan king een definitieve oplossing te bereiken, waardoor de Volkenbond gelegenheid zou krijgen, zich op zoo gemakkelijk mogelijke wijze van de zaak af te maken. van H. M. de Koningin Van de post van de „Ooievaar" Is een zak. afkomstig uit Medan, voor Amsterdam, ge wicht 1893 gram, verloren, benevens een zak. uit Medan voor Bagdad. De rest van de post is in tact gebleven en wordt door de „Valk" naar Europa meegenomen. Een eeonomisch-Technologisch Instituut te Tilburg. Door de afdeellng Visscherijen van Departement van Blnnenlandsche Zaken Landbouw wordt het volgende medegedeeld: Door de Fransche regeering is een belang rijke wijziging gebracht in de regeling be treffende het aan Nederland toegestane con tingent zeevisch, dat naar Frankrijk kan worden uitgevoerd. Deze wijziging betreft zoowel een aanmer kelijke verhooging van het contingent fijne visch. welke verhooging gepaard gaat met een overeenkomstige verlaging van het con tingent grove visch. alsook een verdeeling van de toegestane jaarljjksche contingenten over tijdvakken van drie maanden. De regeling is thans als volgt: Het contingent fijne visch is verhoogd van 350.000 Kg. op 950.000 Kg. Dit contingent van 950 000 Kg. is als volgt verdeeld over de vier kwartalen: 1 October 1931— 31 December 1931: 285.000 Kg„ 1 Jan. 1933—31 Maart 1933 285 000 Kg: 1 April 1932— 30 Juni 1932 190 000 Kg. 1 Juli 1932— 30 September 1932 190 000 Kg. Het contingent grove visch is verlaagd van 4.400.000 Kg. tot 3 800.000 Kg. over genoemde kwartalen rerp. verdeeld als volgt: 1.400 000 Kg. 1.400 000 Kg., 000.000 Kg. en 400.000 Kg. Het reeds toegestane contingent van 3.530.000 Kg. .Jiarengs autrement prepares salés”, derhalve pekelharing, is onveranderd gebleven, doch als volgt verdeeld over de ge noemde kwartalen: 1.060000 Kg., 700.000 Kg. 390.000 Kg. en 380.000 Kg. ADVERTENTIKFRIJS: V»» regels LM: elke regel meer f 0M. RECLAME per regel 9.75 voer de eerste pagina; vo« Oe overige pagina's f 9.39. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD" b(j vooruitbetaling per plaatsing 0.60 per advertentie van 5 regels: Iedere regel meer AU Dringend verzoek om steun in den vorm van renteloos crediet op langen termijn Zaterdagmiddag heeft een brutale roof plaats gehad in het postkantoor te Ginne ken. Omstreeks vijf uur vervoegden twee jon- gemannen van goed twintig jaar zich aan het loket met een groot postpakket, dat zij ter verzending aanboden. Wegens den om vang van het pakket zag de ambtenaar zich genoodzaakt het loket op te schuiven om het in ontvangst te kunnen nemen. Terwijl hij zich daarop bezig hield met het wegen van het pak. maakten de aanbieders daarvan zich meester van een geldtrommeltje dat daar stond en een bedrag van 150 gulden inhield. Den ambtenaar met een revolver be dreigend vluchtte het tweetal het kantoor uit en bereikte via het Postlaantje de markt, waarna zij zich in een leegstaande woning in de Brugstraat verscholen en den bult gingen verdeelen. Ongelukkig echter voor hen was de lood gieter Jacobs met een paar knechts in dit perceel aan het werk. Deze mannen overvie len de twee roovers. Toen bij de worsteling een schot afging, bleek de revolver slechts een alarmpistool te zijn. Een van de twee mannen werd tenslotte aangehouden; de ander wist te ontvluchten door over de heining te klimmen De aangehoudene, zekere Chr., is oud- huisknecht van het hotel Dulnenoora, te Ginneken, waar kort géleden is ingebroken. De bult werd op twintig gulden na terug gevonden. In verband met dezen roof brengt men het feit, dat in den vorigen nacht in het post kantoor een ruit was uitgesneden en dat ter plaatse is gevonden een slap dameshoedje. dat vermoedelijk be-temd was om over het gezicht te worden getrokken, want er bevon den zich twee gaten in. Men begrijpt, dat het geval in het rustige dorp heel wat opschudding heeft teweeg ge bracht. In den afgeloopen nacht omstreeks uur is te Rijswijk een zespersoonsauto stuurd door Van L. uit Rotterdam, van den Loogen walkant in den Vliet gereden doo.- dat de chauffeur niet bemerkte, dat ae weg eenigszins naar een brug afbuigt. In den auto bevonden zich twee beroepschauffeurs, n.l. L. en K. uit Rotterdam en voorts oe heeren J. en 8. beiden uit *s-Gravenhage en de dames R en W.. respectievelijk uit Vlaardlngen en Rotterdam. Vijf personen konden worden gered, doch de 32-Jarige J. C G. 8. uit Den Haag kon evenwel niet tijdig worden opgehaald en verdronk. De auto is later gelicht. Dr. Klaassen uit Rijswijk heeft den dood bil 8 vastgesteld en de vijf geredden, die allen mln of meer ernstig waren gewond, ver bonden. Nadat de gewonden naar het politiebureau in Rijswijk waren overgebracht, zijn zij later naar hun respectieve woonplaatsen vervoerd. Het honderdtal afdeellngen van de Hansa in het bisdom Haarlem bereikt. van Het overleg kan er toe bijdragen, dat wrij ving tusachen werkgevers en arbeiders wordt voorkomen en de totstandkoming van voor het bedrijf gewenschte regelin gen wordt bevorderd. Wat betreft de onderwerpen, welke In het overleg kunnen worden betrokken, noemen we: het ontwerpen van arbeids voorwaarden, de vakopleiding, het over wegen van maatregelen ter voorkoming en bestrijding van werkloosheid en ter verruiming der werkgelegenheid, het be vorderen van de totstandkoming van on dernemingsraden, enz. Het is een gelukkig verschijnsel, dat In steeds meer bedrijven en ondernemingen fondsen en Instellingen In het belang der arbeiders In het leven worden geroepen. Men denke aan de toenemende belang stelling voor pensioenfondsen, aan het instellen van klndertoeslagfondsen e.d. Ook op dit terrein kan de bedrljfsraad een vruchtbare werkzaamheid ont plooien. Deze is aldus gedacht, dat de bedrljfsraad het tot stand komen van dergelijke fondsen en instellingen be vordert en daarnevens zich met het uit oefenen van toezicht op die fondsen en Instellingen kan belasten en aan de uit voering hunner reglementen kan deel nemen. Orgaan van advies en uitvoering. De bedrljfsraad kan er als orgaan van advies en uitvoering toe bijdragen, dat de taak der overheid wordt verlicht, dat de te maken bedrijfsregelingen met meer deskundigheid worden samengesteld, meer aanpassen bij de behoeften van ieder bedrijf en dat het verantwoorde lijkheidsgevoel van werkgevers en arbei ders voor een goede toepassing der so ciale wetgeving wordt versterkt. Orgaan van beslechting van geschillen. Het is een opmerkelijk verschijnsel, dat de werkgevers en arbeiders In Ne derland, die tot een collectieve arbeids overeenkomst zijn toegetreden, er prijs op blijken te stellen, dat over hun ge schillen niet door de rechterlijke macht, maar door eigen commissies wordt be slist. Vandaar dat volgens het ontwerp bij collectieve arbeidsovereenkomst of bij andere regelingen, die In het bedrijf tot stand komen en waarbij werkgevers en arbeiders zijn betrokken, bepaald kan worden, dat daaruit voortvloeiende ge schillen of andere geschillen, die met be trekking tot den arbeid In het bedrijf ontstaan, aan de beslissing van den be drljfsraad zullen worden onderworpen. Het ontwerp opent de mogelijkheid,- dat de overheid een tegemoetkoming verleent In de koeten van den bedrijfs- raad. Niet alleen, omdat zij ook op deze wijze den arbeid van den bedrljfsraad kan bevorderen, maar eveneens omdat het billijk is, dat zij bijdraagt In de kos ten van een orgaan, dat ook tot haar voorlichting is Ingesteld. Het toe te ken nen bedrig. zal, al naar gelang van den omvang der werkzaamheden kunnen wisselen tusschen 500 en 2000 gulden per jaar. Het ontwerp brengt overigens de kos ten van den bedrljfsraad ten laste van de werkgevers- en arbeidersorganisaties, zulks In evenredighed van het aantal leden, dat leder harer benoemt. De belangrijke reüe aangekondlgd „mededeelingen" welke prof, mr. P. J. M. Aalberse In de jongste vergadering van den Partijraad eer R. K Staatspartij heeft gehouden, is thans m druk verschenen. Exemplaren hiervan sijn te bekomen bU het algemeen Secretariaat der R. K. Staats partij. laan van Meerdervoort 65, 's-Gra- venhage. Zondag 30 December as. aal in de kerken en kapellen van de vijf Kerkprovincies m ons land een Vredesboodschap van het Doorluchtig Epicopaat van Nederland wor den afgekonöigd. Om den waren vrede van God af te smee- ken, worden verschillende gebeden voorbe schreven onder alle HJI. Missen en onder het Lof. vanaf 31 December tot aan Drie koningen. Op den Utrechtschen weg te de Bilt heeft Zaterdag een ernstig motorongeluk plaats gehad. De luitenant.vliegér J. O. uit Utrecht ned als duo-passagie, met den l'iltenant- vlieger 8. uit Harllnge 3 per mo..or van Utrecht in de richting De Bil». Ter hoogte van de Kerklaar. wüden zij een *net pastad bespanhen broodwagen passeeren. die wachtte alvorens de Kerklaan In te rijden. Vermoe- öelijk heeft de motorrijder met voldoende uitgeweken. HL, raakte iet lemo -n van den broodwagen en week ’oen snel naar links uit. waarbii het motorriJWel over den kop sloeg. De duorijder werd van he* motorrijwiel ge- slingero en bleef met ernstige hoofdwonden liggen. De bestuurder sloeg een paar malen over het hoofd en kwam naast net tramhuisje over de heg in den tuin van een woning «en de linkerzijde van den weg tereent Hij be kwam inwendigs kneuzlngc-n dorb 'lep eerst nog naar zijn gewonden vriend, voordat bij in elkaar zakte De politie, die terstond te. plaatse was, legde bil den heer 8. het eerste verband, waarna spoedig dr. Mayer verdere hulp ver leende. De belde gewonden werden per auto van den Gemeentelijken Geneeskundigen Dienst naar het militaire hospitaal te Utrecht ver voerd. Een nader bertch, meldt, dat de 36-jarige motorrijder P. 8.. aan zijn verwondingen is overleden. De duopassagier J. Coert, die zwaar werd gewond. Is 38 jaar oud HU werd eerst naar het Militaire Hospitaal vervoerd en later vandaar naar bet Diaconessenhuls. Ernstig auio-ongehik doode en vijf gewonden. taAAAAASAAAASAAAi President Zamora van Spanje heeft het diplomatieke corps onder leiding van den pauselQken nuntius Tedeschinl ontvangen. In den loop van Zaterdagmiddag heeft de eerste minister den president van de repu bliek het ontslag van de regeering aange boden. BUREAU l HOF 6. ALKMAAR Telefoon: Administratie Na. 433 Redactie Na. «33 Door het bestuur der Coöperatieve Tel lings- en Aankoopvereeniglng „Vrije Groen ten- en Fruitveiling” W A. te Beverwijk is aan het Bestuur der Provinciale Com missie van de Veilingen in Noord-Holiand te Alkmaar het volgende schrijven gericht. In het laatst van September hebben wfl ons met een schrijven tot u gewend waarin wij deden uitkomen dat de toestand der tuindersbevolking in de streek Kennemer land allesbehalve rooskleurig was en voor velen zelfs noodlijdend. Wjj verzochten u in dat schrijven om een vergadering te houden om te bespreken welke maatregelen genomen zouden kunnen worden om dezen toestand Zooveel mogdijk voor onze menschen draaglijk te maken. Deze vergadering is inmiddels gehouden en is ons gebleken dat voor de aardappel en koolstreek bedragen beschikbaar gestald worden om de menschen daar aan credie’en te helpen. Tot onze verwondering hoort men tot op heden nog van NIETS wat voor de STREEK KENNEMERLAND wordt gedaan. Wij vertrouwen dat ook VOOR DEZE STREEK ZEER SPOEDIGE HULP geboden zal worden, want de toestand is hier bijna onhoudbaar. Met enkele cijfers willen wij trachten aan te toonen dat deze noodkreet geen fantasie is. doch de naakte waarheid. Hieronder vindt u van onze veiling de omzetcijfers der laatste jaren. aangevende het aantal aangevoerde kilo's aardbeien met opbrengst en doorsneeprljs per 100 Kg waaruit u zult zien dat niet alleen het kwantum dit Jaar en 1 vorige jaar slecht is geweest, doch ook vooral wat betreft, de prijs van dit jaar lang niet van loonend sprake kan zijn. Wij kunnen u dit nog verder aantoonen wanneer wij uitrekenen dat een mand aard beien van 3 Kilo dit jaar dus heeft opge bracht ongeveer 54 cents Hiervan gaat af voor mand, veilingskosten en weegloon 10 cent, zoodat per mand overbleef voor den tuinder 44 cents. Indien hij ze zelf met z’n huisgezin heeft geplukt. Had hij hulp noodig. wat veelal bet ge val was, dan moet dit bedrag nog vermin derd worden met 25 cents per mand pluk- loon, zoodat hij per mand over hield slechts 19 cents. Van aardbeienland is geen andere teelt te halen, doch verelscbt dit wel op tijd be mesting. schoonhouden enz zoodat u zelf wel kunt uitrekenen dat de opbrengst net vol doende is geweest voor het noodzakelijk levensonderhoud gedurende een paar maan den. De meeste menschen zijn dan ook niet In staat huur, rente enz. te betalen en weten niet hoe ze den winter door moeten komen, terwijl het hun niet mogelijk is het benoo- dlgde voor de bewerking van hunne tuinen te bekomen. WU hebben alleen het artikel aardbeien genoemd daar dit toch nog altüd het hoofd product is. De groentenpriJzen behoeven wij wel niet te memoreeren daar het een algemeen be kend feit is dat ook dit in geheal Neder land lang niet loonend is geweest. De teelt van het artikel bloembollen, die hier heel wat uitgebreid is. bracht in andere jaren nog wel eens redding, doch er kan ook dit jaar niet van loonend ge sproken worden, daar wij weten dat dit ook slechts op f 1 per roe is te stellen en soms wel minder. Wij meenen door vorenstaande uiteen zetting te hebben aangetoond dat de streek Kennemerland DRINGEND STEUN noodig heeft en liever nog VANDAAG dan MOR GEN. Wij verzoeken u daarom, evenals voor de koolstreek, bij de regeering aan te dringen om hulp in den vorm van REN i «SILOOS CREDIET OP LANGEN TERMIJN. Jaar ante! kilo’s aardbeien 1.178 359 646 604 748.079 632.651 378726 429.735 434.480 In een buitenwijk van Bordeaux werd in een der benedenzalen va 1 een perceel een bruiloftsfeest gehouden, terwijl e *n daar bo ven gelegen zaal In gebruik was genomen als café. Terwijl de bruiloftsgasten aan het dansen waren, stortte plotseling -Ie zoldering in.iDe bezoeken van de zaal van de eerste verale- ping vielen met het gesteente naar beneden en de bruiloftsgasten in de benedenzaal wer den onder het vallende puin bedolven. Ongeveer 50 personen werden gewond Ve len hadden arm- en beenbreuken opgeioopen en 10 bunner moesten terstond naar een ziekenhuis worden gebracht. Eeulge perso nen werden r- 'g gewond, dat men voor hun leven vrv van den bedrljfsraad worden voor de helft benoemd door de, door den Minis ter daartoe aangewezen vakvereeniglng of vakvereenigingen van werkgevers en voor de helft door de vanwege den Mi nister aangewezen arbelders-vakvereeni- glngen. wier leden allen of voor een ge deelte In het bedrijf werkzaam zijn. De werkkring van den bedrljfsraad s tóó gedacht, dat de raad zal optreden als: orgaan van overleg en advies; orgaan van uitvoering; orgaan van beslechting van geschil len: orgaan van bemiddeling. De bedrljfsraad kan als orgaan overleg nuttigen arbeid verrichten. I Onze RegeerlNg Is gelukkig door- drongen van het besef, dat de overheid met betrekking tot de arbeldsverhoudln- I gen een taak heeft te vervullen. Ver- schillende factoren hebben er toe bijge- dragen deze gedachte meer algemeen te doen doordringen. paar Is in de eerste plaats het feit, dat het geheele bestaan van den arbeider van het productieproces afhankelijk Is. HU is de economisch zwakkere. Ook voor den vlljtlgen arbeider bestaat geen be staanszekerheid. Achteruitgang der on derneming, maatregelen van rationalisa tie enz. kunnen hem zijn positie doen verliezen. Bonder dat de wijze waarop hij zijn taak vervult, daartoe aanleiding geeft Bovendien bedreigen hem dikwijls physleke gevaren, die zooveel mogelijk moeten worden afgewend. Neg een andere factor vestigde de overtuiging, dat de overheid zich niet buiten de sociale verhoudingen kan hou den. Het belang der gemeenschap eischt immers, dat het productieproces zooveel mogelijk zonder schokken verloopt. Voor soover de overheid In de gelegenheid is sulks te bevorderen, behoort zij ook langs dezen weg de algemeene welvaart te die nen. Al meer wint de overtuiging veld, dat de overheid ook ten aanzien van de organi satie der verhouding tusschen werkge vers en arbeiders niet afzijdig mag blij ven. Nu de vakvereenigingen xlch ont wikkelen van vereenigingen van strijd tot vereenigingen van overleg, rijst voor de overheid een nieuwe taak en wel om Inzake bet groeiende overleg tusschen de vakvereenigingen van werkgevers en ar beiders, waar mogelijk en gewenscht, regelend op te treden. Het Is evenwel niet de bedoeling van de Regeering, thans reeds een omvang rijk systeem van organisatie aan het be drijfsleven op te leggen, waarbij aan de bedrljfsraden tal van dwingende be voegdheden worden toegekend. De be doeling Is langs wegen van geleidelijk heid de bedrijfsorganisatie tot stand te brengen. BU de behandeling der bedrijfsorgani satie kan onderscheid worden gemaakt tasschen de bedrljfsraden en de onder- "Mmlngsraden. Bedrljfsraden sijD Instel lingen. die In een bedrijf. d.wjL in een complex van ondernemingen, die een soortgelijk product voortbrengen, worden gevormd. Ondernemingsraden daarente gen zijn Instellingen in de afzonderlijke onderneming. Zij worden in ons land veelal als fabrieksraden of kernen aan geduid en als zoodanig ook In het be drijfsleven aangetroffen. Het onderhavige wetsontwerp brengt een wettelijke regeling der bedrljfsraden. Daarmede wordt uiteraard niet gezegd, dat de ontwikkeling der ondernemings raden van geen beteekenis moet worden geacht. Het ontwerp zelf bewijst het te gendeel door te bepalen, dat aan de be- drijfsraden de bevoegdheid wordt toege kend, het tot stand komen van onderne mingsraden aan te moedigen. Maar de Regeering wenschte in de eerste plaats een wettelijke regeling der bedrljfsraden te bevorderen, vooral ook, omdat het overleg tusschen werkgevers en arbeiders zich In de praktijk veel meer bedrijfsgewljze, langs den weg van de vakorganisaties, dan ondernemings gewijze heeft ontwikkeld. Een bedrljfsraad zal uiteraard alleen moeten worden ingesteld In die bedrij ven, waarin van het optreden van een dergelijk college resultaten zijn te ver wachten. De vraag, of dit zoo Is, zal ge val voor geval moeten worden beant woord. Het wetsontwerp maakt de Instel ling van een bedrljfsraad mogelijk „wan neer de omstandigheden daartoe aanlei ding geven.” Door deze zeer ruime formule bestaat voldoende gelegenheid om met de bij zondere omstandigheden, waarin elk be drijf verkeert, rekening te houden. Men zal veelal als regel kunnen aan nemen, dat alleen die bedrijven rijp zijn voor een bedrljfsraad, waarin het orga nisatorisch overleg tusschen werkgevers en arbeiders voldoende is gevorderd. De Minister wint alvorens tot Instelling van een bedrljfsraad wordt overgegaan, bet advies In van een door hem aange wezen of samengestelde commissie om trent de wenschelljkheld van het instel len van een bedrljfsraad, omtrent het aantal In den bedrljfsraad te benoemen leden, omtrent de vraag, welke vakver- eenlgingen van werkgevers en arbeiders leden van den bedrljfsraad zullen aan wijzen, en omtrent de verhouding waarin dit zal geschieden, omtrent de bevoegd heid van een voorzitter en omtrent zoo danige andere onderwerpen als de Mi nister In verband met het Instellen van den bedrljfsraad noodig acht. Ten aan zien van de samenstelling dezer com- “Izsle wordt den Minister de noodlge zrUhéld gelaten-. Uiteraard zullen In *eder geval gezaghebbende personen uit de kringen der werkgevers en arbeiders worden ultgenoodlgd daarin zitting te nemen. °e leden en plaatsvervangende leden

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 9