90 ct
AIW
KLOOSTER KIEBERT
Informatie
MAIJPOLE VERFZEEP
1LO©
WIAA
Amsterdamsche
Beurs
Cheque-koersen
WOENSDAG 19 DECEMBER 1931
9.70
34.45
8.50
’2.48%
58.80
48.20
Kerstboomen
Laatste Nieuws
Dr
v.h. JAN DE VRIES
„VRIESIA”
tfior
DE VOLMAAKTE EN GOEDKOOPE PLAAT
KERKNIEUWS
MIENT 22
ALKMAAR
TELEF. 274
HHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiHiiiiimiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiimiiin
BINNENLANDSCH NIEUWS
INGEZONDEN
in alle kleuren
Vereeniging van Raden
van Arbeid
Steun aan den tuinbouw
in West-Friesla nd
De nieuwste schlagers: Goodnight Sweet
heart, Ich bin so schüchtern Madame, In Santa
Lucia, Müdel aus Spanien, enz. enz. voorradig
bij de plaatselijke vertegenwoordigers
Wascht en Verft prachtig
Maakt oude kleeren als nieuw
20-'„
21%
Burgerlijke Stand
Alkmaar
stuk en ten derde: Hoe is de oplossing
van
OPENBj
l
6.50
MARTIN BERDEN.
(Nadruk verboden)
8.50
6.50
f
f
t 10.—
7.39
Een witte raaf
WOENSDAG 18 DECEMBER 1911
ning 1930
De economische crisis
Groentehandelaar vermist'
Verhuur van grond. (Bijlage Nr. 234)
«tWAltl
De „Graf Zeppelin”
Een tweede Pooltocht?
7%
98
Groote rumoerigheid
4
een
voor
117
19
K. Volksbond afd. Alkmaar
1%
Prolongatie
I
en
TELEFOON 324 ALKMAAR
4
St. Clemensretraitenhuis
te Noordwijkerhout
Amsterdam 15 December.
COLLECTE NAZORG T.B.C. PATIËNTEN'
Adres van den Ned.
R. K. Middenstandsbond
verleden, vanaf het paradijsdrama. Toen is
van den
on
1
6-50
6~0
grootlng 1930 en vervolgens van de besluiten,
welke in bijlage nr. 162 van dit jaar zijn op-
genotnen.
Als voren.
1
t
f
f
t
6.50
65C
6.50
6 >0
6.50
117
•5C%
19
172
20
Vonge
Koersen
30
53
6.?0
6.50
Tabak
Dell Batavia
Oude Dell
Oostkust
Senembah
MaxweU
30
53
167
7
39
41
35
16
II
19
15
25
3%
15
57
52%
56
74
N.V. DROGISTERIJ EN CHEMICALIKNHANDEL
Spoorwegen
Union Pacific
Wabash
CHlc. MUw St. Paul
Kansas City South
Erie Rallr.
Suiker
H. V. A.
Poerworedjo
Vorstenlanden
Actions idem
53
56%
75
Een gemeente, die belasting en tarieven
verlaagt
4%
3»/,
15»/,
57
100%
97%.
93*’,.
90
72%
78
2%
91
46%
35%
25
84%
9»/,
181
6.„(
6.50
168%
7%
39%
23
111M
56
Scheepvaart
Holl. Amerika Lijn
dito Gem. Elgend.
Kon. Ned. Stoomb.
Scheepvaart- 0 nle
Marine comm.
Marine pref.
Rubber
A'dam Rubber
Bandar
Dell Batavia Rubb.
Rott. Tapanoell
Serbadjadl
Sllau
V. I. c. o.
Al'led
Intercontin Rubber
Industr. Buitenland
Anaconda
Bethlehem Steel
U. 8. Leather
Intern. Nickel
De staking bij de Firma Ter Weeme
en Zn.
76%
2%
9%
9
Petroleum
Dortsche Petroleum
Gaboes
Kon. Olie
Perlak
Peudawa
Continental OU
Shell Union OU
100%
97</„
93»/,.
90
72%
De boomen staan thans moedelex
Ontdaan van hun gebladert,
Waarmee de droefheid van het wee.
Een beetje wordt benaderd.
Dus wordt de Kerstboom Ingehaald
En doet hun concurrentie.
Want die bewijst met naalden-groen
Het menschdom een attentie.
Ze liggen nu nog op een hoop.
Maar dra komt de beloonIng:
En leder sleept er eentje mee
Tct opschik van zijn woning I
De gróótenaar het gróóte huis
En krijgt een eigen zaaltje,
De middelmaatkan nauwelijks
Gewrongen door ’t portaaltje!
De kleintjes gaan, dat spreekt van «elf,
Naar schamele vertrekjes.
Op tafellaken, niet meer nieuw.
Met kreukels en met vlekjes.
Maar toch, hoezeer de gróóten o
Naar luister zullen streven,
DAAr zijn het de geschenken, dl<
De grootste vreugde geven.
De kleine boompjes evenwel,
Doen mee aan de ontbering.
Maar ondervinden voor hen zélf
De heerlijkste waardéérlng’
Staataleeningen
5 Nederland 1919
4H Nederl. 1916
4K Nederl 1617
4 Nederland 1931
4M NJflgL 19M B
21%
23%
2%
7%
26 December a.s. en wij hopen, dat ieder naar
draagkracht zal steunen, waardoor wij In de
gelegenheid zullen worden gesteld, naast de
vele gevallen, die door ons reeds geholpen
zijn, ook aan alle andere aanvragen om hulp
te voldoen. Wij weten dat dikwijls een aanval
op uw beurs geschiedt, doch vergeet niet, dat
de steun aan T.BC.-patiënten, de geheele ge
meenschap ten goede zal komen.
Geeft wat gij kunt missen, en gij hebt een
daad van naastenliefde verricht....
Collectanten gelieve zich aan te melden bij
den heer H. Hab’echt. Kweerenpad 20.
Namens het Plaatselijk Comité,
Mevr. PRINS-VLESSING.
JAC. PONSEN.
VAN DRUNEN,
(Lid v. d Gemeenteraad).
91%
49
36
25»/,
83%
9*(,
18C
Mijnbouw
Boeton Mijnbouw
Alg. Exploratie
Industrieën
Unilever
Calvé Delft
Alg. Kunstsijde
Van Berkel's Pat.
Nieuwe Philips
Kuch. Acco/istiek
Ned. Ford
Gemeenterekenlng, dienst 1930.
(Bjjlage Nr. 224).
B. en W. stellen den Raad voor over te
gaan tot vaststelling van een suppletolre be-
40»/,
37%
16»%
II
19
16
24%
25
1%.
Parijs -
Brussel
Londen
New-York "-able)
Berlijn
Zürich
Rome
Madrid
Oslo
Stockholm
Kopenhagen
Praag
Weenen
Warschau
zich dusdanig kunnen ontwikkelen, doordat
er geen organisaties waren. De katholieke
principes moeten dan ook worden uitgedra
gen en verdedigd en de organisatie tot groo-
ten bloei gebracht. Een langdurig applaus
beloonde rector Vis voor zijn rede.
Nadat nog eenige vragen waren gesteld,
sloot de Voorzitter de vergadering met den
Chr. groet.
Uitkeer ing jaarwedden boventallige
onderwijzers aan bijzondere lagere
■obolen over 1930. (Bijlage Nr. 223).
B. en W. stellen voor aan de besturen der
daarvoor In aanmerking komende bijzondere
scholen voor gewoon lager onderwijs, over
het jaar 1930, ingevolge artikel 100 der La
ger Onderwjjswet-1920. een vergoeding uit
de gemeentekas toe te kennen, totaal groot
f 1.251.49.
Als voren.
De bi) c
de Z3-Mr‘l
kei stond
rijn collega
jdair met
on he’ lid
*De schi
nine over
pr. Het w
deling, daai
ding stond
de slagen t
door Piet 1
touwen va
De politico
loonge vet
predicatie-
politierecht
lees, of ’n
die vijand
stut.
De getui
ran kernac
Piet B. nu
kosten hat
Tegen v
f jo boste
Mr. Thci
kid verdacl
wrocht cl
Uitspraric
Met ingang van Kerstmis aa. eindigt de
huur van verschillende aan de gemeente in
eigendom toebehoorende perceelen grond.
Voorts zijn er nog enkele aan deze gemeen
te in eigendom .beboerende stukjes grond,
waarvan de huur met ingang van 1 Januari
1932 afloopt.
Bedoelde perceeltjes, kunnen voor den
duur van t 'loogste 5 jaren opnieuw wor
den verhuurd.
B. en W. stellen voor hen daartoe te mach
tigen.
Als voren.
Het aai
pbats de
jjkïn den
pal van
mjettasch
achterlijk
tta ander
«erd de h
geven.
Verdach
qn en ge
ctdeaten.
as u a ma.
Vonnis cot
<k geruim
96%
6%
111%
56
3’-,.
5»»/,.
4%,
Een reeds
door een O
October doo
glasrui’ zot
ceel bewoon
mu juist di
ftvkrd. De
voordigd las
irond was
een beschonl
begtleiden,
peviteerd
fsechje bier
cotsumee'd-
es een stuk
óod echter ni
leUug maar,
de bêlangste
rechter, dat
beschikte.
De heer I
dichte nogal
de deur had
ürner, waar
terórijzeld n
kon het niet
De verdac
bet besclion
hoogstens 6
en het is on
boven zijn th
De heer j
dronkeman
nutenbreker
De heer O
Buiken
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handel-Mij.
9.78%
34.65
8.65
2.49%
59.20
48.60
Suppletolre beprooting en reke-
Centraal Ziekenhuis
en rekening 1930 Commissie tot
Huisverzorging. (Bü>- Nr. 232).
es. en W. stellen den Raad voo- goed te
keuren:
a. de suppletolre begrootlng voor 1930 van
het Centraal Ziekenhuis in ontvang en uit
gaaf op f 18.546.35;
b. de rekening van het Centraal Zieken
huis over 1930 In ontvang en uitgaaf op
f 233 769.83;
s. de rekening van de Commissie tot Huis
verzorging over 1930 n ontvang op f 3573.44.
in uitgaaf op f 3590.06, met een nadeellg
saldo van f 16.62.
Alsvoren.
De gemeenteraad van Bergschehoek besloot
tot verlaging der gemeen tefondsbelastlng van
50 op 25 opcenten en tot verlaging der diverse
tar even voor de levering van electric.teit
met pl.m. 15 dank zij In gunstige jaren
gekweekte reserves.
Vrijdag 1821 Dec. Mannen en
Jongelingen
Dinsdag 2225 Dec. Jonge Mannen
Maapdag 28—31 Dec. Mannen en
Jongelingen
Dinsdag 58 Jan. Jonge Mannen
Zaterdag 912 Jan. Mannen en
Jongelingen
Dinsdag 12—15 Jan. Mannen en
Jongelingen
Woensdag 20—23 Jan. Gehuwde
Mannen
Zaterdag 2326 Jan. Gehuwde
Mannen
Woensdag 27—30 Jan. Meisjes
Zaterdag 30 Jan.—2 Febr. Mannen en
Jongelingen
Woensdag 36 Febr as. Recruten
Zaterdag 69 Febr. Mannen
Woensdag 1013 Febr. Patronaats-
jongens
Zaterdag 1316 Febr. Jonge Mannen
Woensdag 17—20 Febr. Geh. Dames
Middenstand
Verlaging huur grond Wester-
weg. (Bijlage Nr. 228).
B. en W. stellen den Raad voor aan B.
J. Geels Jr., alhier, kwijtschelding te ver-
leenen van een vierde gedeelte van de door
hem over 1931 verschuldigde huur voor hot
perceel ‘grond, kadastraal bekend gemeente
Alkmaar, sectie E, nr. 2197.
Alsvoren.
de Vereeniging moeten worden
gen.
B. en W. stellen den Raad voor bovenbe
doeld raadsbesluit van 28 Mei 1931, nr. 29,
tot verkoop van een aan de Popelmanslaad
gelegen bouwterrein aan de R. K Woning
bouwvereniging „Goed Wonen” tq Alk
maar, als volgt aan te vullen:
na het sub A I vermelde sectie nummer
„157" wordt gelezen; „2220".
Alsvoren.
In den strijd tegen de tuberculose wordt
in de laatste eeuw zoowel van medische als
andere zijde, onverzwakt gewerkt, ten einde
deze ziekte te bestrijden. Sinds 1882 toen de
tubercelbaccll door dokter Robert Koch was
ontdekt, kwam er meer licht in dat probleem.
Doch helaas is men er nog niet in geslaagd
de sluipmoordenaar uit ons lichaam te weren
Ons landje telt circa 78000 t.b.c.-lijders en
jaarlijks dalen nog bijna 70J0 lijders ten
grave. Heel wat jonge krachten worden In
het beste deel van hun leven weggerukt, die
wellicht bij tijdige ontdekking en behandeling
behouden hadden kunnen blijven. Plaats- en
geldgebrek zijn dikwijls oorzaak, dat velen na
een langen lijdensweg bezwijken. Hoewel van
onze regeering en ook door middel van het
particulier Initiatief groote bedragen wor
den gevoteerd, blijken al deze bedragen te
zamen niet toereikend, om al het leed te le
nigen. Mag geldgebrek doodsoorzaak zijn?
Onze naastenliefde verbiedt het toch immers.
Vandaar allereerst de plicht van onze regee
ring. benevens van het geheele volk, deze
zaak op grootere ^chaal te steunen. Er wordt
meerdere malen beweerd, dat t.b.c.-bestrij
ding duur is, echter wat is er duurder dan
met menschenlevens te moeten betalen? Is
het niet gelukkig wanneer zij die getroffen
zijn door het lot, na verloop van tijd weer
terug te kunnen worden gegeven? Echter zal
het voor verschillenden maar van tijdelijken
aard zijn, want medisch staat vast, dat niet
alleen kan worden volstaan met het oepassen
van een gewone sanaorlumkuur, doch de
socigal-maatschappelijke zijde een zeer be.
langrijken factor wordt geacht. Dikwijls ge
beurt het, dat de potlënt de sanatoriumkuur
echer den rug hebbende, weer geheel of ge
deeltelijk maatschappelijk geschikt is ge
maakt en met de beste voornemens bezield,
bittere ontgoocheling wacht. De een wordt In
zijn oude beroep niet meer teruggenomen, de
ander moet naar zijn minder goede woning,
waar licht en lucht ontbreekt, terug. Een
derde wordt geadviseerd om na te kuren of
een ander beroep te kiezen. Ten slotte blij
ven er een groot aantal over, bij wien de ar
beidsgeschiktheid niet meer terug zal komen.
Er driegt nieuwe ellende voor hen, doelloos
loopen zij rond, dikwijls geheel overgelaten
aan hun lot. Alle moeite en kosten besteed,
gaan verloren, aangewezen op Burgerlijk
Armbestuur en Kerkgenootschap, want an
ders blijft er niets over. Mogen wij dulden,
dat al deze aan den ondergang prijsgegeven
worden, terwijl zij, evengoed als wij, recht
hebben op het leven? Is het niet een plicht
van ons allen, hen, die hulp behoeven, te
loipen, opdat veile vaders en moeders aan
hunne gezinnen en kinderen aan hun ouders
kunnen worden teruggegeven. De Vereeniging
tot bevordering der belangen van T.B.C.-
patiënten in Nederland die in 1921 Is opge
richt, met het doel de belangen van al deze
menachen te behartigen, zonder onderscheid
van godsdienst en politieke richting, doet dan
door deze een beroep op uw offervaardigheid.
Door het gemeentebestuur Is toestemming
verleend tot het houden van een collecte op
Sinds Dinsdagmorgen 5 uur wordt te
Stnilde vermist de 45-jarige groentehande
laar B. De man was van huis gegaan met
het doel om met den vrachtrijder Wolgen
naar Groningen te rijden. Hjj is niet bi) den
vrachtrijder aangekomen. Vermeed wordt
dat hem een ongeluk is overkómen. De politie
stelt een onderzoek In.
Getrouwd: Wouter Vasblnder en Catrlena
Schut. Klaas de Komng en Nceltje Scher
merhorn.
Geboren: Tlmothcus Johannes, z. v.
Frederikus Timmer en Gcrrltje van Beek -
Jozef z. v. Hendrlcus van de Kamer en
Catharina Smorenberg. Hugo, z. v. Hugo
Schouten en Emma Roczendaal.
In het „Willlbrordus-gebouw” aan de
Oudegraeht had gisteren de 2e ontwikke-
lingsavond van den R.K. Volksbond plaats,
waarvoor een groote belangstelling bestond.
De voorzitter, de heer Th Stam, opent
de vergadering met den chr. groet, heet de
aanwezigen harteljk welkom en uit zijn
vreugde over de groote opkomst.
Spr. geeft hierna het woord aan den
Eerw. rector O Vis, die een lezing hield
o/er het
Daarna hee
aieuwe meub
a® en ten
taf gekocht
Doe kerk wi
taden der p
gewoonte
W kerkhof i
traven. Daar
P^katen gee
konden i
4® moest zi
**e plechtlf
fr’Xetmtsche
“chtea zich
tow. De
Dchtte men-
den cverl
k'flk van het
toadhaven,
111 de kist mi
Wus ook vers
geloofsve:
tobben, begra
*n, die te
•fder huurgn
'tiende farm
'toakte uit oi
asn d,
der Don
"“Xdergangbe
to naam van
torolger het
overboeke:
"“to t; bcho
•an (1308-18
to voor de st
Tddens het
toto! zich n<
het
reeds
J ai
klcosu
Zonaar te u
J*® zich bi
%en groote
opvolging i
^-Nederlam
dat
*«*tle zou
toenmahi
Pater Le
^Ataoster
**en geb
'’«wen. Pot
„Goed Wonen". Bouw 42 wo
ningen. (BUIage Nr. 225).
Ingevolge raadsbesluit van 28 Mei 1931. nr.
9, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten
dezer provincie bij besluit van 15 Juli 1931,
nr. 51, heeft de gemeente aan de R. K. wo
ningbouwvereniging „Goed Wonen" alhier
voor den bouw van 42 arbeiderswoningen
aan en nabij de Popelmanslaan een ter
plaatse gelegen bouwterrein in eigendom af
gestaan. deel uitmakende van de kadastrale
perceelen gemeente Alkmaar, sectie F. nrs.
2782. 2219, 1529, 1528, 157. benepens liet zui
delijk gedeelte van de Popelmanslaan. ter
grootte van ongeveer 5020 M2, in totaal.
Het Is gebleken, dat tot dit bouwterrein
nog behoort een gedeelte van de gedempte
sloot, kadastraal bekend gemeente Alk
maar, sectie F, nr. 2220, welke de gemeente
later, n.l. ingevolge uw besluit van 4 Juni
1931, nr. 10, van den polder Overdie en
Achtermeer heeft aangekocht.
Dit gedeelte sloot zal derhalve alsnog aan
de Vereeniging moeten worden overgedra-
Heden werd te Den Haag de algemeene
vergadering van de vereeniging van Raden
van Arbeid gehouden.
De voorzitter, dr. Baron Wlttert van Hoog
land, hield een rede over de economische
crisis, welke naar zijn meening alleen opge
lost kan worden door aanvaarding van een
algemeen verlaagden levensstandaard en be
tere distributie van goederen.
HU drong aan op zoo groot mogelijke ver
sobering b4 de uitvoering der sociale verze
keringswetten. Aangezien wat sociaal nood
zakelijk Is ook economisch mogelijk moet
zijn, kunnen vitale belangen slechts veilig
gesteld worden door de grootst mogelijke be
sparing op de uitgaven.
HU deelde mede, dat een commissie is in
gesteld, waarin zoowel de Rüksverzekerings-
bank als de Verzekeringsraad en de Vereeni
ging van Raden van Arbeid zUn vertegen
woordigd, ten einde nauwgezet na te gaan,
welke bezuinigingen nog kunnen worden
aangebracht in de administratie van elk de
zer organen. HU hoopte, dat op deze wUze
een belangrUke bezuiniging te verkrUgen zal
zUn, waarbU niet uit het oog moet worden
verloren, dat reeds jarenlang door allerlei
middelen os. door mechanisatie bezuinigin
gen zün ingevoerd.
HU wees er echter op, dat veel grooter be
zuinigingen te verkrUgen zUn, wanneer door
wetswüziglng de decentralisatie in de uitvoe
ring der sociale verzekeringswetten voor
zoover die door overheidsorganen geschiedt
in al haar consequenties werd doorgevoerd,
door wat de Invaliditeitswet betreft de rente-
toekenning en de uitbetaling naar de Peri
pherie te brengen. En voor wat de Ongeval
lenwet betreft, eveneens de vaststelling van
de schadeloosstelling en de renteuitkeering
daar te doen plaats hebben.
Over de ervaring, opgedaan bU de uitvoe
ring der Ziektewet, deelde de heer Wlttert
van Hoogland mede, dat die over het alge
meen gunstig genoemd kan worden. Geble
ken is, dat het geregeld contact dat plaats
heeft tusschen de besturen van de Fede
ratie van BedrUfsvereenigingen en van de
Vereeniging van Raden van Arbeid, goede
vruchten afwerpt.
BU de Raden van Arbeid vas over de tien
maanden van het jaar 930 waarin de Ziek
tewet werkte, verzekerd 160 millioen gulden
loon. Aangenomen ipag dus worden, dat het
verzekerd loon bU de Raden van Arbeid on
geveer 200 millk.en gulden bedraagt.
De premie, die door de Raden van Arbeid
over tien maanden vastgesteld werd, bedrieg
3% millioen; het ultgekcerde ziekengeld ruim
2 millioen. De administratiekosten bedroegen
gemiddeld pl.m. 19 pCt. van de vastgestelde
premies Die kosten zullen' waarschunlUk in
volgende jaren nog lager gorden.
Het overschot der Raden is f 850.000, zoo
dat In geen geval tot verhooglng van de pre
mie zal behoeven te worden overgegaan. In
dien deze toestand 'n volgend jaar bestendigd
wordt, zal een verlaging van de premie in
overweging genomen kunnen worden, omdat
alsdan een voldoende resene zal kunnen zUn
gevormd. Goed financieel beleid brengt mede,
dat die reserve niet te klem mag zUn. omdat
de ervaring geleerd heeft, dat onverwachte
omstandigheden als epidemieën de uitgaven
buitengewoon snel doen stijgen.
De voorzitter deelde mede, dat de Com
missie. welke het belangrUke en moeilijke
vraagstuk der contróle bij de uitvoering der
Ziektewet in onderzoek heeft, zich in drie
sub-commissles heeft gesplitst, welke thans
met haar arbeid gereed zUn. HU verwacht,
dat de plenaire Commissie begin Januari zal
kunnen bü^en komen om met de vaststel
ling van naar rapport een aanvang te ma
ken. Ten aanzien van de werkverschaffing
deelde nu mede, dat deze voor de ziekenkas
sen van sommige Raden van Arbeid een
oogenblik dr rigde tot een déb&cle te leiden
HU achtte het overbrengen van de werkver
schaffing naar de Raden van Arbeid op
grond, dat deze hun premie niet in overeen
stemming met d t risico konden brengen, in
strijd met de bedoeling van den wetgever.
HU hoopte, dat het gevaar voor de toekomst
bezworen zal worden door verhooglng van
de premie voor de werkverschaffing tot
ongeveer 8 pet., waardoor de bedoeling van
den wetgever tot haar recht zal komen, na-
melUk dat de premie het risico dekken moet
L t geldt evenzeer voor den werkgever der
werkverschaffing als voor lederen anderen
werkgever.
In het wetsontwerp betreffende de tech
nische herziening der Ziektewet, dat, naar de
voorzitter verwachtte, spoedig zal word-n
ingediend, wordt deze zaak afdoende gere
geld.
Hjj drong er op aan, dat bU de uitvoering
der sociale verzekering met den nood der tij
den zal worden rekening gehouden.
De wetenschappelijke adviseur van de
uitvoerende commissie van de Sovjet-Unie.
heeft een uitvoerig verslag over de Pool-
vaart van de „Graf Zeppelin" aanvaard
en zich uitgesproken voor een tweeden Pool
tocht in den volgenden zomer.
Arbeidersvraagstuk.
Spr. acht dit onderwerp thans bijzonder
'tueel. waar de arbeiders zich angstig af-
igen wat de dag van morgen en de
•ernst brengen zal.
Hoe kunnen en moeten wij in dezen tijd
tn achterstand verheffen? Een tweede
vraag dringt zich hierbij aanstonds op:
Wat ia de oorzaak van dit arbeideravraag-
De staking bij de firma Ter Weeme en Zn
te Neede, heeft geenerlel verander ng onder
gaan. BU het in- en uitgaan van de fabriek
is steeds een groote menschenmassa op de
been en enkele werkwilligen worden door een
groep posters vergezeld. Gisteren heeft de
marechaussee en de politie een der werk
willige arbeiders van en naar de fabriek be-
gele.d. Gisterenavond was zulks ook het ge-’
val. Er waren toen meerdere werkwilligen
De politie hield de geweldige massa men-
schen tegen cm het volgen der werkwilligen
te voorkomen. Op een afstand van honderd
meter volgde toen de drom menschen totdat
óe pclitie in de Ouderstraat plotsel ng een
jongeman, die op het trottoir stond te kUken
wilde arresteeren en hem daarbU zjjn spert-
hemd stuk trok. Een wielrijder, die om een
boodschap te doen, wilde passeerea, werd
door de marechaussee op een zoodanige wUze
tegengehouden, dat zijn flets werd gehavend
Er werden hierbij ook eenige klappen u tge-
deeld. Langzaam verspreidde zich daarna het
publiek, dat dezen avond in bUzonder groo-
ten getale op de been was. De getroffen per
senen hebben bU den burgemeester een
klacht Ingediend en een eisch tot schadever
goeding Ingesteld. Een deputatie der arbei-
dersorganisat es had onmiddellijk hierna een
onderhoud met den burgemeester. ZU wezen
erop, dat als de politie zoodanig optrad, zU
zelf relletjes zouden veroorzaken, een fe t
waarvoor de arbeidersorganisaties geenerlel
veranwtoording op zich konden nemen. Men
riep de medewerking van den burgemeester
In, om de staking rustig te doen verloopen
en verzocht om de politie terug te willen
trekken. De burgemeester zegde zulks toe.
Hedenmorgen gingen dezelfde menschen
ais de eerste dagen de fabriek b nnen. Er
was slechts een kleine groep posters aan
wezig. De politie hield zich afzijdig en alles
was weer volmaakt rustig.
dit vraagstuk?
Wat is de oorzaak? Een arts zegt, noem
mU de oorzaken en ik zal u genezen. Van
de hevige wereldcrisis, die wU thans bele
ven. kan men de oorzaak niet achterha
len, laat staan, dat er een oplossing wordt
gevonden. WU zullen dus. om het arbeiders
vraagstuk op to lossen, de oorzaken moeten
kennen.
Het vraagstuk dateert reeds uit het grijze
het heerlUk concept, dat God t
mensch gemaakt had. totaal vernield en
daar zuchten wU nog onder. Dit is in den
diep-ten grond de oorzaak. Hierdoor wer
den de schrille tegenstellingen van geloof
en ongeloof, overvloed en gebrek gescha
pen. Zoo fijn sarcastisch worden deze in
„De Gemeenschap” aan de kaak gestelo,
hetgeen spr. citeert. Die tegenstellingen zul
len er blUven ondanks socialisme en bolsje
wisme. Dit blUkt wel in Rusland, waar tel
kens weer van die tegenstellingen naar vo
ren komen. We zullen ze hebben te asfh-
vaarden tot het einde der wereld toe. .We
mogen het mysterisch of tragisch vinden,
naar spr.'s meening is het een onverblddelUk
gevolg van het paradUs-drama. In de oud
heid had men conflicten tusschen heer en
slaaf. In de middeleeuwen tusschen meester
en gezel en thans tusschen werkgever en
werknemer. WU moeten echter trachten de
tegenstellingen minder fel en achrUnend te
doen zijn.
Verschillende systemen hebben aan het
vraagstuk een oplossing trachten te geven.
Het christendom gaf een geweldige stoot
naar de oplossing door de afschaffing van
de slavernU te bevorderen.
Een groote „oplossing" was in de 17e eeuw
het liberalisme, dat, volgens prof. Aenge-
nent. veel meer ruïnes heeft gebracht en
zal brengen dan het socialisme. Het socia
lisme is een consequentie van het libera
lisme, dat tot devies had het tooverwoord:
„vrijheid", op alle gebied.
Op godsdienstig gebied was de reformatie
de eerste vorm, waarin het liberalisme zich
voordced. Ook op staatkundig en maat
schappelijk gebied deed het zich gelden. De
Fransche revolutie was er de bloedige be
kroning van. Ook de handel mocht niet
belemmerd worden, hetgeen zUn bekroning
vindt in het tegenwoordige kapitalistische
stelsel, waarin het egoïsme den boventoon
voert.
De Fransche revolutie heeft het recht van
den arbeider aangetast, toen de toenma
lige minister Fourcau de oude gilden af
schafte. die model-arbeidersvereenlglngen
waren, waar groote liefde voor den arbeid
heerschte. Het ergste is, dat men er niets
voor in de plaats heeft gegeven. Maar, zal
men opmerken, ze passen toch niet meer in
dezen modernen rijd? Men had ze echter
toch wel kunnen aanpassen. Dit is een van
de diepste oorzaken.
Prof. Angenent heeft nog 5 factoren ge
noemd, die de tegenstellingen zoo schril
maken. nJ. het overwicht van het kapi
taal over de arbeiders; opeenhoping van
arbeiders in de steden; ontwikkeling van
het moderene machlne-wezen, overproductie
en crisis; onzeker bestaan den arbei
der lederen dag brengen de kranten nieu
we teleurstellingen, maar nog geen oplos
sing. Spr. wUrt Ln-dit verband op het on
versaagd pogen van Brüning, om Dultsch-
land voor ineenstorting te vrijwaren. Als
dit niet gelukt, zullen ook wU Ineenstorten
Het liberalisme heeft het vraagstuk niet
opgelost, maar verscherpt Dr. Poel» heeft
gezegd, dat het liberalisme, door aanran
ding van de grondzuilen, waarop God ae
wereld heeft gebouwd, een geestelijke chaos
heeft ontwikkeld. Een ander systeem was het
socialisme, dat in zijn vaan schreef: Op
stand, communisme en bolsjewisme zijn de
consequenties van het socialisme, dat alles
van de gemeenschap verwacht. Eerst moet
de bestaande maatachappU worden afgebro
ken om op de ruïnes daarvan een nieuwe
op te richten.
Het socialisme kan en zal het vraagstuk
niet oplossen, omdat het volgens alle ge-
loovlge sociologen, een goedsdlenstlg vraag
stuk. is. Het arbeidersvraagstuk is in zUn
diepste wezen een zedeUjk-godsdienstlg
vraagstuk.
In ..de Schakel" 13 toegegeven, dat de
groote fout van het socialisme Is. dat het
de kerksche arbeider nooit in haar leden
kan krijgen, In tegenstelling met het En-
gelsche, dat ontstaan is uit een geloovlg
milieu. Spr. citeert hierna, hetgeen door
Hendeison was gezegd, waarbij deze zijn
gevoelens tegenover Jezus Christus kenbaar
maakte Ook Albarda heeft toegegeven dat
liefde een grooter drijfkracht is den strijd.
Van der Heide, oo keen van de socialisti
sche voormannen heeft erkend, dat het
Godsgeloof de sleutel is tot de diepste le
vensvragen. Wat de zon is aan den hemel,
is God in de maatschappij. Als hij wordt
weggedóezeld, stort de geheele wereld met
donderend geraas ineen. Dr. Pocls heeft ge
zegd, dat liberalisme en soc’allsme van de
wereld een godsdienst-kerkhof heeft ge
maakt. Maar God zal zich wreken. 1 a of
God de menschen nu te pletter laat loo
pen tegen den muur, dien zij rond zich
hebben opgetrokken. Het ”:ht is in de har
ten der menschen gedoofd geworden en het
geweten gesmoord. Het liberalisme en so
cialisme zullen het arbeidersvraagstuk niet
kunnen oplossen, als ze niet willen inzien,
dat het een zedelijk-godsdlenstig vraag
stuk is.
Het katholicisme hééft begrepen ook op
sociaal terrein te moeten werken. Kardi
naal Faulhaber heeft gezegd, dat het groot
ste vraagstuk voor de katholieke kerk niet
bet godsdienstige, maar het sociale vraag
stuk Is. Het kathollesme heeft tot devies:
Liefde en rechtvaardigheid. Het Liberalis
me verwacht alles van een enkeling, het
socialisme van de gemeenschap, maar het
katholicisme van ee neendracht'ge samen
werking tusschen Kerk. Staat en individu,
hetgeen in Rerum Novarum zoo duidelijk
naar voren komt.
Hoe is de taal van den enkeling t. o.
het arbeiders-vraagstuk? Deze is drieledig,
te weten: Zoowel werkgever als werknemer
hebben het recht zich te organlseeren; de
plicht om zich te organlseeren en voor
zoover zij katholiek zijn de plicht zich
katholiek te organlseeren. Hij moet door
zijn organisatie aan de oplossing medewer
ken. Het recht om zich te organlseeren
spruit voort uit s menschen natuur, die hem
drijft naar de vervolmaking, ook van zijn
stoffelijke positie. Het recht om zich ka
tholiek te organlseeren lokt veel critiek uit,
zooals onlangs bij de Joumallsten-vereeni-
ging nog het geval was. waarover spr. na
der uitweidde.
Door de sociale ellende, dis overa: heeracht
is de af val ontzettend groot; enkel In
Dultachland 40.000 per jaar. Het is daarom
de dure plicht 'ar eiken Katholiek, om
zich katholiek te organlseeren. om zoodoen
de verbetering te kunnen verkrijgen.
Hoe staat de Kerk tegenover de demo
cratie, de volksregeerlng? Deze vraag wordt,
In verband met Let gebeurde In Spanje,
thans meermalen ge-teld.
Het maakt de Kerk niet uit, wie regeert,
maar wel hoe, en z'J stelt daarom een drie
tal eischen, n.l. een gezonde democratie,
dat >s vertegen wool aiging van alle standen,'
niet enkel arbeidt "s; de democratie mag
niet ontaarden In anarchie en de democratie
mag niet enkel opgaan in stoffelijke zaken
met het bovennatuurlijke geen rekening
houden.
Het hangt dan ook van de vak- en etands-
organlsaties af, hoe de toestand sich zal ont
wikkelen. De toestanden in Spanje hebben
Voor den inhoud van deze rubriek ttelt
de Redactie zich niet aantprakelijk
In verband met de bij de Tweede Kamer
aanhangige voorstellen inzake steun aan den
tuinbouw in West-Friealand, heeft het be
stuur van den Ned. R. K. Middenstands
bond zich tot de Tweede Kamer gewend met
oen adras waarin wordt gememoreerd, dat
de Bond eenlgen tijd geleden bjj den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken heeft aan
gedrongen op het verleenen van steun aan
den tuinbouw tn West-Friesland, mede met
het oog op de benarde positie, waarin vele
mlddenstandsbedrljven in dat gewest door
den noodtoestand in den tuinbouw gebracht
zijn.
Daar echter, zoo vervolgt het adres dan
o.m. de volgens de aanhangige voorstellen aan
de tuinders te verleenen credieten In hoofd
zaak zullen dienen om de bedrijven weer
in werking te kunnen stellen en niet zullen
mogen worden gebezigd om oude schulden
af te lossen, zullen de tniddenstandsbedrU-
ven, voorzoover zij zitten met groote bevro
ren credieten wegens levering van artikelen
en prestaties aan de tuinders, door den
voorgestelden maatregel niet worden gebaat.
WU meenen goed te doen er uw aandacht
op te vestigen, dat, indien mocht blijken, dat
de middenstandsbedrijven door de thans
voorgestelde maatregelen practisch niet
voldoende zullen zijn geholpen, ook in de
kapitaals- en credietpositle van de kleinhan’
dels- en ambachtsbedrijven in de betreffen'
de streken evenals dit thans ten aanzien
van de tuinbouwbedrijven geschiedt zal
zijn te voorzien.
Verhaar ">n aan den Friescheweg en
bet Zeglis gelegen volkstuintjes.
(Bijlage Nr. 235).
De Vereeniging yan Volkstuinders heeft
verzocht het tot Kerstmis as. aan J. van Til
te Limmen verhuurde, tusschen den Frie-
scheweg en de ter plaatse aan de Hoornsche-
vaart gelegen opslagplaats voor bagger ge
legen perceel tuingrond, ter groote van 60
aren, tegen taxatiewaarde te mogen huren
en als volkstuintjes te mogen Inrichten.
De huur voor bedeeld gedeelte zal 120.
per Jaar moeten bedragen.
Daar de tegenwoordige huuredr het per
ceel niet opnieuw van de gemeente wil hu
ren, hebben B. en W. tegen het verzoek dar
vereeniging geen bezwaar.
Voorts is het gewenscht de met de ver
eeniging gesloten huurovereenkomst omtrent
de aan den F.ieschweg gelegen volkstuinen,
welke 1 Februari afloopt, te verlengen.
De huurprijs hiervoor, welke over het loo-
pende huurjaar 648.30 bedraagt, blifk» te
hoog te zijn, met het oog waarop B. en W
voorstellen de huur op 486.22 per jaar. n.L
gedeelte van het eerderbedoelds bedrag,
te bepalen, zoodat voor het geheele te ver
huren terrein de huug zal bedragen ongeveer
2.per are.
De voor de aan het Zeglis gelegen volks
tuintjes vastgestelde huur' van f 4per
jaar per tuintje Is eveneens te hoog. Het
verdient aanbeveling de voor deze tuintjes
te bedingen huur voorshands op 3.per
tuintje per irar te bepaleu.
Een verzoek van den heer Dekker, pachter
van „Oostwljk", zal behandeld worden in de
te vormen pachtcommissie.
Het voorstel wordt aangenomen.
Wijziging gemeen te besroo ting
1931. (Bijlage Nr. 236).
B. en W. stellen den Raad voor de be
grootlng der inkomsten en uitgaven van de
gemeente, voor het dienstjaar 1931, te wij
zigen door het bedrag der inkomsten en uit
gaven te verhoogen mei f 860665.
Een en ander betreft uitsluitend uitgaven
voor werken, waarvoor de Raad reeds cre
dieten heeft toc^estaan.
Conform besloten.
(De vergadering duurt voort)
Gedeeltelijk gecorrigeerd.
