S' hoord-hollahdsch Rechtszaken DAGBLAD Driehonderd jaren Dominik aansche werkzaamheid in Alkmaar Voor den Politierechter te Alkmaar ƒ7 ZX?*-!es.ech« PROVINCIAAL NIEUWS t Naar de vrijheid herleving X-. t berekend, wijze van WARMENHU1ZEN VEILINGOVERZICHT VENHUIZEN Onder&an& en vn TEXEL TUITJENHORN Even*» ”eboden>''“‘n WVV regels plaatsruimte ♦e plaatsen, welke tere advertentiên XlltenVmaken, worden ^dï^te^duide- aan ons bureau, w bezorgen. veroordeeling tot f 35 boete of erop Potl het kii OPENBARE STRAFZITTING VAN MAANDAG 14 DEC. inmaker Hendrik de V. werd icier verweten, dat hij op 10 :n, een ruit Een ander Dl tern ondi Lom NI notu goed Be het 1 Ged. rend He op He den Bei geme ten l N. bram de h niet 1 De dag volge: nood! N. G. F. weth. opent een v tenen De meent orde. t> De 101 saldo ontv. /MO. De stuur eindig De van E van f De 1 een M.l< Voor een vc kenlng drag Voor c saldo De keurd. handelings symptoi Een 36-jarige tuinder uit Zwaag, r Adrianus Matheus Sch., was op de bank der een mishandeling, die hij op a; October den irsoon, die op haar erf met een j te slapen, te verwijde- gehoor, los en stoffelijke. HU heeft zUn heerlUke talenten In het belang van het zleiehell der Alk maarsche Katholieken ten volle ontplooid. En bet is aan zijn noesten arbeid mede te danken, dat de Dominlkanerstatle te Alk maar In stand Is gebleven. itlge In- vóor de Alweer een huurkoop- koopje l De 33-iarige arbeider Gerrit R-, thans te Alkmaar woonachtig had in Mei 1938 te Den Helder in yaurkoop zich aangeschaft een gramophoon met eenige platen, doch verdacht van verduistering voor den politie rechter bracht. In totaal had verdachte p. m. f 34 afbetaald, daarna was hij met de horizon van den leverancier verdwenen en deed deze ingifte. Officier, die allesbehalve dweept *n Goeie kop, sterke handen maar slappe beenen De ao-jarige L. F. van St. uit St. Pancras, is 'n jongeling die bij een presentabel uiter lijk, blijkbaar ook niet is verstoken van goe den aanleg, daar hij zich zoowel als slagers knecht, als machinebankwerker kan aanbie den. Helaas echter heeft het jongemensch een zwak karakter en breng: zijn drankzuch. en daaraan verbomnden lust tot pierewaaien, he meermalen in ongelegenheden met politie en strafrechter. Zoo verscheen hij op 3 October voor den vont. Een echtpaar Tekelenburg zUn zilveren trouwdag twee beeli Moeder vonden boven de deuren, die aan weerszU- den van het hoogaltaar naar de sacrtstle- rulmte voerden. Een andere Banekerker, N. Gouwenberg, schonk een koperen licht kroon en een groote zilveren ciborie. Voor- loopig bleven het hoogaltaar en de com muniebank uit de o^de kerk in gebruik. De onvoorspoedige bouw had Pater Hel- Ilnx groote schulden doen maken. HU stelde alles In het werk, om die voor zUn dood at te lossen. Daarvoor bracht hU zelfs een zeer zwaar persoonlUk offer. Artistiek aangelegd, had hU zich langzamerhand een kostbare collectie schilderstukken verworven, die zUn trots en vreugde uitmaakten. De collectie was door kenners getaxeerd op een waarde van 10.000. HU besloot deze collectie te verkoopen en met de opbrengst de schulden der kerk te dekken. Maar de Alkmaardcrs schenen weinig waardeerlng voor de kunst te bezitten. In Amsterdam zoo luidt de opmerking ven dengene, die dit feit heeft vastgelegd sou de Pater zeker geslaagd zUn. Pastoor Hellinx zal wel ontgoocheld geweest zUn, toen hU na aftrek van alls onkosten, slechts 2813.ontving. Toen hjj in 1777 stierf, stond er nog een schuld van 7000. ZUn dood werd niet alleen door de katho- Roode’ kool. De verwachtingen, dat ein delek eens wat meer leven in de brouwerij komt zUn juist geweest. Jammer, dat de prUzen niet van dien aard zUn, dat de tuinders financieel belangrijk vooruit gingen. De prijzen blUven nog maar steeds zeer ge ring. Voor de kleine roode kool eerste kwa liteit werd betaald ten hoogste f 3.20 per 100 Kg. Dit geschiedde op Dinsdag j.l. Na dezen dag kon men het in deze week niet meer meemaken dat boven de f 3 werd be taald. Omlaag gingen de prijzen totdat men op Zaterdag JX maar ten hoogste f 2.40 kon bedingen Met de groote roode kool was het hetzelfde. In het begin van dese week varieerden de prijzen van de groote rooa» van f 1.10 tot f 150 per 100 Kg. Vanzelf sprekend ondergingen de prUzen van de tweede kwaliteit dezelfde daling. De notee- ring hiervan bedroeg in deze week van f 0.60 tot f 1.50 per 100 Kg. Voor kale roode kool is betaald van f 0.60 tot f 1.10. De aanvoer bedroeg In deze week 77.425 Kg. tegen 21.425 Kg. in de vorige week. Gele kool. De belangstelling voor de gele kool was in het begin van deze week aan merkelijk verminderd vergeleken met het einde van de vorige week. De eerste kwali teit gele kool is verkocht voor f 0.60 tot f 1.10 per 100 Kg. Tweede kwaliteit werd niet aangevoerd. De aanvoer bedroeg in deze vorige week. De voon *n op sc of door a Politiek bt kent, dat Üeun aan heer Borst hjj dit Een reeds verplakte plak- zegel opnieuw geplakt Deze plakkerige geschiedenis werd be handeld met betrekking tot den heer Greelt Corn. H. bedrijfsleider te Enkhuizen, welke heer op 13 October een plakzegel, reeds ge bruikt op een onbetaalde teruggezonden wis sel, opnieuw had gebruikt op een andere kwitantie, 'n Manipulatie, die de zegelwet van het wetboek van strafrecht niet toelast. De datum op de kwitantie kwam niet overeen met den datum op de plakzegel en daardoor kwam het „misdrijf*’ aan het licht. De boek houder E. B. werd gehoord als medewerker. Deze had de zegel feitelijk opgeplakt. De heer Officier vestigde de aandacht op de strafbaarheid van een dergelijke handeling, waarop een maximum is gesteld f 300 boete of 3 jaar gevangenisstraf en vorderde speciaal in dit geval f 30 boete of 30 dagen. Uitspraak overeenkomstig eisch. Filmavond Door het bestuur der afdee- Ung Venhuizen van Bloembollencultuur Is In haar laatst gehouden bestuursvergade ring besloten, op Woensdag 30 December bij den heer K. Schipper alhier de film .Van Bol tot Bloem” te laten vertoonen. Crtais-comlté Vrijdag jl is onder voor zitterschap van den burgemeester dezer ge meente een samenkomst gehouden ten raad- huize door een 30-tal personen, om hoewel de toestand volgens den voorzitter hier nog niet van dien aard is, dat dlract Ingrijpen nood zakelijk Is, tot oprichting van een gemeente lijk crisis-comlté over te gaan, opdat niet alle bijdragen aan het nationaal comité gezonden zouden worden en er bij lateren oproep voor de Texelaars, die in nood mochten verkeeren niets meer overblljven zou. t Is niet de be doeling alleen voor eigen gemsentenaren te zorgen, maar wel op de eerste plaats voor de eigen menschen, die in nood zouden komen. Omdat de malaise hier nog niet zoo heel groot is, doch men wel vreest, dat ook hier zware dagen zullen aanbreken wil men ver zamelen nu er bU velen nog overschot is, om te kunnen steunen als de nood komt. *t Comité zal steun verleenen aan hen, die door de crisis In moeilijkheden zullen raken, waarbij het niet in de bedoeling ligt de taak ven kerk- en armbesturen over te nemen. Aanvullend en verheffend zal *t comité werken, terwijl het zoo mogelijk ook steun zal verleenen buiten de gemeente Indien de ellende daar grooter is. t Ligt in de bedoeling in ieder der 0 wijken een sub-comité op te richten, opdat de Inwoners zich kunnen wen den indien de nood aan den man komt, tot het sub-comité in hun eigen wijk De eer werd van de hand gewezen Volgens dagvaarding zou de 47-jarige heer Fred. K. inwoner der gemeente Anna Paulowna op 19 November zijn plaatsgenoot, den slager A. S. een flinke mep op zijn ge zicht hebben toegebracht. De heeren had den vooraf kwestie gekregen over een aard appelennegotie die niet tot wederzijdsch ge noegen was verloopen. Door den verdachte werd echter pertinent de mishandeling ont kend. De jeugdige H. S. had echter de klap zien toebrengen en verloor de verdachte de partij. Eisch f ao boete of ao dagen. Von nis dito. De „Engel der Wrake" op het verdachtenbankje De 19-jarige heer Engelbertus L., land bouwer te Berkhout, had zich in den nacht van 15 op 16 Augustus de luxe geper- miteerd den heer Joh. Jac. L. een stevige tik op zijn aangelaat toe te brengen. Het geschiedde tijdens een nachtelijk rel letje tusschen wielrijders. Het glas van het polshorloge van verdachte was door de Kracht van de mep gebroken. De 18-jarige Ali K. werd gehoord als getuide a décharge, die mededeelde dat L. haar fietsvriend een messentrekker had genoemd. Toen had Engelbertus den heer L. geslagen. Twee jaar geleden was verdachte ook al ter zake mis handeling veroordeeld, releveerde de Offi cier en vorderde op grond van dit ongunstige debuut f 35 boete of 35 dagen. Uitspraak conform eisch. Een fleschjes lager ledi gende en glas verbrijzelen de sigarenmaker Een reeds grijzenden ingezetene van Uit geest den sigare: door den Offic October door middel van een bierflesch een glasruit zou hebben verbrijzeld in het per ceel bewoond door den getuige B. E., al waar juist de bruiloft van een dochter werd gevierd. De verdachte, in persoon vertegen woordigd las van een papier hetgeen hem dien avond was wedervaren met betrekking tot een beschonken man dien hij naar huis wilde begeleiden, ook was hij door den heer E. geïnviteerd op de bruiloft en kreeg hij een Ifsechje bier, dat hij buiten op een bank consumeerde. Voorts had hij gepresenteerd om een stukje te mogen zingen, welk aan bod echter niet gretig werd geaccepteerd, ge lukkig maar, want verdachte verklaarde op itellende vraag van den politie- it hij niet over een prima geluid Een geheele waschlijst mis- handelings symptonen. Een 36-jarige tuinder uit Zwaag, met name Adrianus Matheus Sch., was op de bank der boetelingen ge Inviteerd naar aanleiding van ?e J. v. D. zou hebben doen ondergaan, ns dagvaarding had hij dien mijnheer nogal aardig te grazen genomen, door hem op het hoofd te slaan en te stompen, hem in de keel te grijpen en heftig te knijpen. De aanleiding scheen te bestaan in een kwestie, die de verdachte had met een broer van den mishandelde, welke veete vérdachte nu op getuige had willen verhalen. De mishandelde die tegen Sch. niet veel had in te brengen, werd door andere personen ontzet. Om zich te verweren, had van D. in den duim van verdachte gebeten, wat verdachte hem nog kwalijk scheen te nemen ook. Door den heer v. D. werd gereclameerd een bedrag van f 19.30 wegens Tichaams- en lijfgoederenschade als gevolg van al de lief lijkheden, die hij van verdachte had onder- I vonden. Gevorderd werd tegen den verdachte, te voren nimmer veroordeeld, f 35 boete of 35 dagen. Vonnis conform en toewijzing aan v. D. f 18.45 schadevergoeding. wat betrof geheel onnutte voorwerpen als een gramophoon, welke voorwerpen uit den aard der zaak veel te hoog worden genoteerd en dit aan personen, ÜL -1 credietwaardig staan aangeschreven hier echter als verzwarende omstandighi aan, dat verdachte de opbrengst van de kochte gramophoon in drank had omgezet en vorderde alsnu f 13 boete of xa dagen. De politierechter qualificeerde dergelijke zaken als economische uitwassen in de maat schappij en legde verdachte een geldboete op van f 7 subsidiair 7 dagen hechtenis. Daarna heeft Pastoor Le Roy het huis van nieuwe meubelen en nieuw tafelgerei voor alen en ten slotte voor de statie een eigen graf gekocht in de Groote St. Laurenskerk. Deze kerk was sinds de Hervorming In de handen der protestanten. Het was toen nog de gewoonte de dooden In de kerk of op het kerkhof rondom het kerkgebouw te be graven. Daar de katholieken wegens de plakkaten geen vrijheid van godsdienst had den, konden zij geen eigen kerkhof bezitten. Men moest zich dus wel zonder de liturgi sche plechtigheden laten begraven op de protestantsche kerkhoven. Deftige families kochten zich een graf binnen het kerkge bouw. De liturgische plechtigheden ver richtte men zooveel mogelijk in het huls van den overledene en gaf dan. om het ge bruik van het begraven In gewijde aarde te handhaven, een bakje met gewijde aarde in de kist mee. In de Groote Kerk liggen aldus ook verschillende priesters, die tijdens de geloofsvervolging hier gemissionneerd hebben, begraven. Tot nu toe waren de pa ters, die te Alkmaar stierven, in een of ander huurgraf, of in het graf van een be vriende familie bijgezet. Pater Le Roy maakte uit overwegingen van confraterlijke piëteit aan dezen toestand een einde. Het graf der Domlnikanen was gelegen In de noordergangbeuk no. 209 en stond geboekt op naam van Petrus Le Roy. Daar Iedere opvolger het graf op zijn naam moest la- ten overboeken om den eigendom voor de statie te behouden, en dit door Pater Velt- man (18081817) vergeten werd, is het be zit voor de statie verloren gegaan. Tijdens het bestuur van Pater Le Roy deed zich nog een netelige kwestie voor omtrent het bezettingsrecht van de statie. Zooals reeds eerder vermeld is, behoorde dit eigenlijk aan bet klooster van Gent, om dat dit klooster, door Pater Hermanni naar Alkmaar te zenden, de statie gesticht had. Toen zich bij den dood van Pater Waes- bergen groote moeilijkheden voordeden bij de opvolging wegens den oorlogstoestand In Zuid-Nederland men herinnere zich het plakkaat, dat alleen een geboren Hollander de statie zou kunnen bezetten werd door den toenmallgen Provinciaal Pater Verrij ken uit het Me:helache klooster benoemd. Toen Pater Le Roy benoemd werd, die van het klooster van Brussel was. is er geen protect uit Gent geult. Want men had daar geen geboren Hollanders onder de re ligieuzen. Povendlen waren er financleele BBAND Dinsdagnacht is de voormalige boerderij van den heer J. 8. Dijt te Westergeest, thans zomerverblijf van den heer J. Drijver te Santpoort, geheel efge brand en ook een aan de woning grenzende schuur. In de woning hield lijdelijk verblijf een Friesche of Gronlngsche familie. Over het ontstaan van den brand tast men in bet duister. Toen buren den eigenaar en de brandweer waarschuwden, stond allee reeds In lichter laaie. Aan blusschen viel niet meer te denken. In de woning bevond zich slechts betrek- kelijK weinig huisraad, dat gedeeltelijk ver zekerd is. Huls en annex gelegen schuur waren verzekerd. De woning staat op een der hoogste punten van de „Hoege Berg", zoodat de brand tot ver in den omtrek was waar te nemen. Maar de katholieken bleven niet werkeloos. Met koevoeten, breekijzers en gereedschap drong men de kerk binnen, steunpunten der dakspanten werden Onderwijl reisden eenige man- ofschoon de nacht inviel, naar Am- om sterkere en betere ankers te Men werkte in angstige spanning den geheelen nacht door. Tegen den mor gen kwamen de nieuwe ankers aan, die oogenblikkelijk stevig werden ingemetseld. Toen het dag was, had men het dreigend gevaar bezworen. Alleen het stukwerk van het plafond was ernstig beschadigd. Meer dan een Jaar heeft men aan het gebouw moeten werken om het in deugdelijken staat te brengen. Den listen Mei 1759 mocht Pater Hellinx de voldoening smaken van de plecht wijding. Dat was een evenement katholieken van Alkmaar, want de kerk was overvol. En wat tot nu toe nooit ge beurd was in den vervolglngstijd, en wat ons nu nóg ongeloofelijk kan toeschOnen: de heeren Burgemeesteren gaven blijk van hun belangstelling en waren bj) de plech tigheid aanwezig. De feestrede, die Pater Hellinx hield, werd, met een afbeelding der kerk, ter perse gelegd en openlijk ver spreid. Het ivas een eerste aanllchten van den dageraad der toekomstige vrijheid. Ook voor het Inwendige van het nieuwe Godshuis werd gezorgd. De heer Adriaan Olsy, wiens zoon Johannes de eerste was, die het H. Doopsel In de nieuwe kerk, nog in hetzelfde Jaar 1759 ontving, schonk naar aanleiding van dit feit een nieuwe Doop- onk op van de Gods en 8t. Jozef, die een plaats mer verbazende sommen gestort als presen- Baangracht, tatlegelden, boeten, belastingen, om een beperkte gewetensvrijheid te kunnen hand haven, en din nog stelde men er een eer in, om het de missionneerende priesters niet aan levensonderhoud en de schuurker- ken niet aan een betrekkelijken luister te doen ontbreken. T~ j brieven, die van de oude Banekerk nog zijn De bij den politierechter de 33-jarige L kei stond terecht wegens mishandeling van zijn collega Piet B. dien hij op 35 September aldaar met een respectabel brok vaarboom op her lichaam zóu hebben geslagen. De schippers kregen verschil van mee- ning over het lossen bij een bepaalden stei ger. Het was een laffe en gevaarlijke mishan deling, daar de mishandeldeln bukkende hou ding stond en buiten staat gesteld was om de slagen te ontwijken. Verdachte beweerde door Piet B. te zijn beleedigd, toen deze de touwen van zijn motorboot los gooide. De politierechter hield hierop tegen den kitte- loorige verdachte een treffende Kerstmis- predicatie. Aan den verdachte vroeg de politierechter voorts of hij was een Congo lese, of 'n Chinees of een andere Oosterling, die vijandig tegenover de Westerlingen staat. De getuige G. S., blijkbaar 'n minnaar van kernachtige taal, zei dat verdachte aan Piet B. met den vaarboom 'n paar goeie stooten had gegeven. Tegen verdachte vorderde de Officier 50 boete of 50 dagen. Mr. Thomas uit Hoorn, die het voorrecht had verdachte pro deo te mogen verdedigen verzocht clementie. Uitspraak conform 'eisch. De n„jachtopzi jak uitgeklopt De heer Ger. A. groentenhandelaar te Egmond aan Zee, die op 3 November „hei bel" kreeg met den jachtopziener Corn. C. met betrekking tot een strooperij, waarvan A. in combinatie met a andere personen en eenige hondjes werd verdacht, stond thans terecht genoemde heer C. te hebben gequali- ficeerd als „schurW, welke uitdrukking her feit daarstelt van eenvoudige beleediging^V heer A. ontkende thans de beleediging^n trok het jachtopzienerschap van C. in twij fel. Feitelijk was de heer C. dan ook jacht- beredderaar, doch als buitengewoon veld wachter gerechtigd tot het opmaken van pro- cessen-verbaal. De mede- getuige S. kon niets bezwarends verklaren. De politierech ter vond beter dat dergelijke zwakke zaakjes aanzien stond, toch al een ongewone vrij- heid toegestaan bij het bouwen van zijn Pater Hermanni Ingericht, had ^Jgk. ZU moesten, om niet te ver te gaan, >lle eeuw dienst gedaan. Zjj was toch één hinderlijke bepaling maken. Met vreugde werd de dag der plechtige ingebruikneming voorbereid, toen plotseling een ongeluk dreigde, dat alle plannen zou kunnen verijdelen. De bouwlieden, die het werk voor f 16.230 hadden aangenomen, hebben den Pastoor schandelijk bedrogen. Er was gebouwd met slechte steenen. de ankers van de dakspanten waren te kort en de kap te zwaar voor de zwakke muren. Op zekeren najaarsavond begonnen de muren bedenkeljjk uit te wijken en het gerucht verspreidde zich onder de katholieken, dat de nieuwe kerk op het punt stond in te storten. Ontsteltenis en bezorgdheid bij <ki katholieken: haat en leedvermaak bij de ----protestanten deed een groote menigte tesa- onbegrijpelifke. Blijmoedig werden lm- I men loopen op de Oudegracht en de nauwe Een gevaarlijke foxtrotter Het aanvangsnummer betrof in de eerste plaats den niet verschenen heer R. S. die in den avond van 23 Augustus in de dans zaal van den heer S. te Öosterblokker het toilettaschje met inhoud van mej. Sw., zich rechterlijk had toegewezen. Gelukkig had een ander meisje mej. E. G. dit gezien en werd de heer S. genoopt, het gestolene terug te geven. Verdachte moet een onverschillige snuiter zijn en getooid met minder loffelijke ante cedenten. De Officier zag zich genoopt in casu a maanden gevangenisstraf te vorderen. Vonnis conform eisch, dus is deze veroordeel de geruimen tijd „onder de pannen.” gehoorzamen aan het stopbeveï van den rijks- veldwachter de Vries, die zich aldaar op den weg bevond met een ambtenaar der directe belastingen, ter contrdle der wegenbelasting. Dit verzuim werd hem noodlottig. Zooals bleek uit een 1 35 dagen. week 8875 Kg. tegen 5500 Kg. in de vorige week. Deensche witte kool. Slechts tweemaal in deae week werd Deensche witte kool aan gevoerd. De prijzen lokken het aanvoeren lang niet uit. De partijen eerste kwaliteit zijn verkocht voor f 120 tot f 150 per 100 Kg. De mindere kwaliteit Deensche witte kool Is niet verkocht. De aanvoer bedroeg In deze week 4325 Kg. tegen niets in da vorige week. Gele Uien, drielingen. Bij al de slapte in den groentenhandel blijven de prijzen van de uien maar steeds goed. De gewone uien zjjn verkocht voor f 4.70 tot f 520 en de grove uien van f 4.304.80 per 100 Kg. De drielingen uien werden eveneens graag verkocht, met als gevolg handhaving van da Prijzen. Voor enkele partijtjes werden zelfs nog f 5.50 en f 5.60 gegeven. Nep werd niet aangevoerd. De totale aanvoer bedroeg in deze week 31.755 Kg. tegen 37325 Kg. In de vorige week. Peen. De groote peen wist men jX Zater dag te verkoopen voor f 230 tót f 3 per 100 Kg. Dese aanvoer bedroeg in deze week 3450 Kg. tegen ,1600 Kg. In de vorige week. Bleten. Op Vrijdag en Zaterdag werden de aangevoerde partijtjes bieten verkocht voor t 1.70 per 100 Kg. De aanvoer bedroeg In deae week 525 Kg. tegen 400 Kg. in os de belang rechter, d beschikte. De heer E. verklaarde, dat hij van ver dachte nogal last had gehad en hem,per saldo de deur had gewezen. Daarna werd in een kamer, waar 3 kinderen sliepei verbrijzeld met een bierflesch. kon het niet gedaan hebben. De verdachte deelde voorts nog mede, niet beschonken te zijn geweest, hij had hoogstens 6 a 8 glaasjes lager bier genoten en het is onbestaanbaar, dat men daarvan boven zijn theewater kan raken. De heer Joh. N., die dien avond voor dronkeman had gespeeld, ontkende de ruitenbreker te zijn geweest. De heer Officier, lettende op de verzwa- rende omstandigheden, requireerde f 30 boete of 30 dagen. Vonnis wegens bewijs- gebrek vrijspraak. De politierechter stelde het recht boven de sympathie. Benoemd In de plaats van den heer C. Tesselaar. koster der R. K_ kerk die als zoodanig heeft bedankt, Is uit elf sollici tanten benoemd de heer C. Schilder te 1 Veld. Verlaging melkprijs De gezamenlijke melkventers hebben den melkprijs verlaagd met 1 cent per liter en gebracht op 8 cent. Toen Pater Le Roy na een uiterst vrucht baar besteed leven In 1635 gestorven was, werd zUn taak overgenomen door zijn broe der Pater Jacobus Le Roy, die reeds In 1639 stierf. Van hem zijn geen bijzondere ge beurtenissen opgeteekend. HU werd opge volgd door Pater Hellinx. die het door Pa ter Petrus Le Roy begonnen werk op waar dige wijze voortzette. Wederom bezat de statie In hem een Uverlgen zleleherder en uitnemend predikant. Zoo werd de lUn der traditie vanaf den stichter Pater Hermanni volgehouden. Blijkbaar achtte men de sta tie van Alkmaar als centraal punt in het protestantsche Noorden van zeer groot be lang; In leder geval heeft men Immer man nen van Intellectueels bekwaamheid, met *n zeker redenaarstalent begaafd, en vol vasthoudende energie naar deze statie afge zonden. Pater Thomas Hellinx was een Maastrich tenaar en behoorde waarschljnUjk tot het Dominlkanenklooster aldaar. Van zUn vroegere werkzaamheden is wei nig 'bekend. En ook over de eerste achttien jaren van zUn Alkmaarsch pastoraat is weinig vermeld. Wel schUnt hU zich van den beginne af het plan gevormd te heb ben om het al te bescheiden en tevens zeer bouwvallige kerkje te vervangen door een waardiger gebouw. Pater Petrus Le Roy had, zooals reeds vermeld werd, belangrijke onkosten moeten maken, om den westelij ken muur en het kerkdak voor instorting te behoeden. Daar waren al weer ruim twintig jaren over heengegaan met evenzoovele winters, waarin de stormen en regenvlagen kwam De algeme het z< niet ee acht waar d Spr. k lijst, c heeft raak, e De e< belaagd De h mens d< voor de heer B< nert at groep uitgeslol den he< omdat achtten, inzake c venphlll het adr de Vrie spr. aar der llch offerte De h< van den treurt, leg met pleegd b belang t van één raadscon te breidt De vo na de 1 De he vraagt stellen 1 breldlngi Hes er heeft do den, dai te trede: niet han heer Rei bepaling! hij zljr schuiven, waarom om noen nalre ka De het den verk werkt wi De hee uit te vo ting bov de verde, de verkil der vrUe de raads: van een over, dat «onder vertrouwt De heei gangers - hU de gat Ook hei voor de bracht a stemmen monstreer lijst. Spr. vir en Hellin King det ook behoc Voorts te verzoel •sterleldl hebben, De wetl •ten heer 'vartaal. I didaat vai Staatspari arbeiders; bestuur r P*n en d 'ertegenwi Raad. Het was beiders te 'otren vi •He same noemt de NUft altUi redenen in het spel. Het klooster van Gent moest elk Jaar een geldelUke subsidie aan den Pastoor der Alkmaarsche statie betalen en sinds de benoeming van Pater Waesber- gen In 1691 was dit niet meer geschied. Ook zal men zich stil gehouden hebben, omdat men vreesde, dat de opbouw van de verval len statie het reeds verarmde klooster op te zware lasten zou zetten. En ten slotte had de Magister-Oeneraal der Orde, de Hoog- eerw. Pater Cloche, die tijdens de benoe ming van Pater Le Roy juist een risltatie- rels door Belgié maakte, het recht van be noeming aan den Provinciaal overgedragen. Pater Le Roy, die voor zUn herstelllngs- werkzaamheden veel geld noodlg had, begaf zich in 1714 persoonlUk naar Gent, om een poging te wagen, om de vastgestelde sub sidie wederom te verkrijgen. Doch men wilde van geen betalen weten en maakte, nu de statie weer In een betrekkelUken bloei gekomen was, weer aanspraken op het be zettingsrecht en tevens op de bezittingen der statie. Met veel omzichtigheid en ver standigheid werden de onderhandellngen door Pater Le Roy gevoerd, maar msn kwam tot geen vergelUk. Ten slotte Is er, door medewerking van het Kapittel der Nederdultsche Provincie en den Provin ciaal, den 15 December 1719 een contract gesloten, waarbU het klooster van Cent het bezettingsrecht van de Alkmaarsche statie overdroeg aan het klooster van Brussel, waar Pater Le Roy thuis hoorde en Pater Le Roy namens dit laatste klooster zUn aan spraken Het vervallen. Na 1720 zUn er geen merkwaardige ge beurtenissen omtrent Pater Le Roy vermeld. HU stierf In 1735. Met hem ging een man heen, die na Pater Hermanni waarachUnlUk wel het meest voor de Alkmaarsche Domi- nlkanenstatie en voor het zleiehell zUner kudde gearbeid heeft. HU was een Uveraar voor het huls Gods. Geboren uit een Am- sterdamsch koopmansgeslacht, had hU iets van den breed-zienden blik van de Amster- damsche kooplui van die dagen, die zich ultte In hun grootsche ondernemingen, als de Compagnie. In de monumentale bouwwerken hunner stad, In hun wUdver- takte handelsrelatles. Pater Le Roy was een bestuurder naar den stUl der regenten uit den hoogbloel der Hollandsche Repu bliek. Reeds voor sUn komst te Alkmaar had «pen m de Orde zUn talenten gewaar deerd en hem belangrijke ambten toever trouwd, zoowel In het geestelUke als het Kantonrechter te Alkmaar omdat hij het op de kermis te Oterleek weer zoo extra mooi had versierd en scheen toen tjokvol te zitten met goede voornemens. Hij had kennis aan een lief meisje en was vastbesloten zich met die u’ommelderaij" zooals hij het noemde, niet meer in te laten. De Kantgmechter was zeer tevreden met die mooie beloften en legde f 13 boete op naar de delinquest er wel 50 had verdiend. Het bleek echter alweer, dat de weg naar de hel met goede voornemens is geplaveid, want heden verscheen de mislukte Bekeer ling al weer op het zondaarsbankje en wat er ger was nog wel voor den Politierechter als gevolg Mzn een heele serie hoogst be denke lijke feiten en wel door zich in den nacht van 13 November te Venhuizen schuldig te ma ken aan erfvredebreuk, vernieling van een celdeur, wederspannigheid en mishandeling van a veldwachters. L., persoonlijk aanwezig, gaf op zijn ge moedelijke wijze een relaas van zijn nachte lijke avonturen. Hij lag te slapen op een erf en werd op ruwe wijze door den gemeente veldwachter R. en diens collega uit zijn zoete droomen gewekt. Hij had geen lust zich naar het arrestantenlokaal te laten vervoeren en verzette zich met gewelf, waarbij hij „per ongeluk" ook de onmisbare schoppen en trap pen uitdeelde. Hij wist toen te ontsnappen, maar werd toen door de hardnekkige veld wachters weer opgevangen. Daarop werd hij in het „schuurtje” gedeponeerd, welke lo gies niet beviel, weshalve hij de celdeur in elkander trapte en opnieuw het hazenpad te kiezen. Hij werd toen wederom achterhaald en ingerekend, waarop hij zich wederom ge welddadig verzette. In dien zelfden nacht woedde een brand bij zekere M en bij die gelegenheid werd R. verzocht een persoon, 1” jas over zijn hoofd lag ren. De veldwachter gaf daaraan doch verdachte rukte zich eensklaps verdween opnieuw op een erf. Met medewer king van den rijksveldwachter werd verdachte wederom gegrepen en overgebracht naar het arrestantenlokaal, alwaar hij de deur forceer de en de veldwachters diverse schoppen toe bracht. De heer officier verzocht aanhouding van de zaak en een recJasseeringsrapport omtrent dit rumoerige jonge mensch. Schorsing van het onderzoek tot x Februari De losgehakt, nen, sterdam De enkele oude fundatie- halen. J-xs. _^.i bewaard gebleven, getuigen té over van de grootmoedige offers, die dikwUls kleine lul den zich getroostten. Wanneer precies met den bouw begonnen werd, is niet bekend, maar in 1757 was de nieuwe Banekerk voltooid en wachtte slechts op de plechtige Ingebruikneming. Het was nu het ruimste en fraaiste kerkge bouw onder de Alkmaarsche zolderkerkjes. i dat den naam van schuurkerk niet meer j veraiende. Het gebouw aan de Baangracht. dat thans op tweederden van de vroegere grootte als broodfabriek In gebruik is. ge- tuigt er nog van. De voorgevel was gelegen aan de Baangracht. Langs den zuidelUken muur Hep de Baansloot, die toen nog niet gedempt was. Tegen den westelUken muur was het altaar geplaatst. In den noordelU- ken muur, dicht bU het altaar, was de in gang; men kwam er door een steegje tus- schen de hulzen door, dat uitkwam op de Oudegracht ter plaatse waar nu het huis no. 305 van de dames Schrader gelegen is. Later is door pater Veltman in 1815 een huls bewesten dit steegje aangekocht en afgebroken, zoodat ter plaatse van voor- noemd perceel no. 205 een pleintje verkre gen werd, dat door een muurtje, waarin een dubbel openslaande poort, van de straat was afgescheiden. Hier was tot 1804 de eenige Ingang van de kerk, want de voor gevel bezat helaas geen Ingang, daar dit bij den bouw door de heeren Burgemeesteren verboden was. Het bouwen van ruik een groote „papenkerk" had in hooge mate de ergernis en ontevredenheid der protestan ten opgewekt. De burgemeesteren hadden 1 Pater Hellinx, die bU hen wegens sUn ge- van de lage landen aan de zee hun onver- 1 leerdheld en bemlnnelUk optreden in groot biddelUk vernietigingswerk op het zwakke gebouw hadden uitgeoefend De vorige kerk, nog door I reeds een volle eeuw dienst gedaan. ZU was gebouwd in den tijd, toen een .papenkerk" slechts noode geduld werd en mocht eigen lijk den naam van „kerk” niet dragen. On der het Uverig apostolaat van Pater Le Roy had de gemeente een ongekend hoog getal communicanten bereikt en de ruimte was te klein geworden. Naarmate de bruta liteit der vervolging luwde, de plakkaten steeds minder streng gehandhaafd werden, de godsdienstvrijheid immer ruimer werd geoorloofd en de toestand op religieus ge bied gsvestigder vormen aannam, deed een heviger wensch naar waardiger uitbouw van Gods Huls zich meer en meer gevoelen De vrijgevigheid der onderdrukte katholie ken in die vervolgingzeeuwen grenst aan het 1 Heldersche beleedigings- scine De niet verschenen mej. Aaltje A. had op xa October de éveneens met aanwezige mej. E. K. minder parlementair aangeduid als een „vuile schoft.” De heer F., timmerman was getuige van deze betuiging van waar- deering. Eisch f xo boete of 10 dagen. Von nis overeenkomstig requisitor. Heken diep betreurd. Pater Hellinx had slch een groote populariteit weten te verwerven zelfs onder de niet-katholieken. ZUn supe rieure gaven naar geest en hart dwongen leder, dezen waardigen herder met diepe achting te bejegenen. Aan zUn graf den vooral de armen, voor wie hU een medelijdend hart getoond had. ZUn opvolger. Pater Thomas Janssen. Uverde evenzeer voor de verfraaiing van de nieuwe kerk en maakte een begin met be langrijke verbeteringen in de nog immer schamele pastorie. HU werd geboren te Maastricht den éden Januari 1750 en be sloot sUn hoogere studiën te Leuven met de publieke verdediging van eenige theses der Moraaltheologie op den 25sten Juli 1771. HU aanvaardde, 27 Jaar oud. in September 1777 het pastoraat van de Banekerk. Onder zUn bestuur werd een nieuw hoog altaar geplaatst in barokstijl, naar den smaak van dien tijd. Het bestond uit een fraaie tombe, waarboven een groot altaar stuk van Horstock, voorstellende de Instel ling van den Rocenkrans en omlUst door gemarmerde kolommen. Een weldoener, Pieter van t Hoog, schonk daarvoor „twee zak gulden" f X300.—Tegelijkertijd werd het orgel, dat uit de oude kerk was overgeplaatst, gerestaureerd en uitgebouwd, 1100.In vier Jaren tijd, van 1789 to» 1793, werd door de gemeente voor al dese werkzaamheden 3200.aan giften ge schonken. Bovendien gaf een den Pater be vriende familie Van Dommeren te Am sterdam twaalf Apostelenbeeldjes, die tegen de zijmuren van de kerk geplaatst werden. En een zekere Jan Limburg voltooide de aankleedlng door een nieuwe communie bank te schenken. Ten slotte werden nog een aantal koperen blakers geplaatst boven de banken. Deze laatste waren, zooals in de protestantsche kerken, In hun lengte tegen de zUmuren geplaatst, terwUl de midden ruimte gevuld was met bidstoelen. Maar terwUl er zooveel zorgen besteed werden aan een waardige installatie v,I\”e kerk, kwam een nieuwe ramp, als gevolg van den slechten bouw, de lasten verzws- ren: het plafond van stukwerk kwam Bedu' rende het jaar 1790 naar beneden. Daarbij had Pastoor Janssen in 1786 een huls be westen de pastorie gekocht, met het doel, dit aan de bestaande woning te trekken De rampspoedige tijden, die nu, ten gevolge van de Franache Revolutie, begonnen aan te breken, verUdelden zUn plannen maakten een aflossing der schulden vo<>-~ eerst onmogelUk. De belastingen werdsn immer hooger, de handel was door de in tematlonale verwikkelingen ernstig schaad en de politieke beroeringen van den patriottentijd schiepen ook geen gun stige voorwaarden voor de volkswelvaart. Hollands bloeltUd was voorgoed voorbv- Zware zorgen kwamen Pastoor energie breken. De betrekkelUk Jeugdigs priester overleed den 3den April 1795. Pater N. A. VAN RIJN, in 1931 aai De heer met dergelijke koopovereenkomsten, vooral gramophoon, welke voorwerpen uit den die absoluut niet als nam leden ver- Met een vaarboom los geranseld politierechter geheel onbeken- beurtschipper C. J. B. uit Win- zijn collega Piet B. dien hij maar niet werden aan werd dan ook op vori ebracht. De verdachte -r-jrintf van den Officier vrijgesproken. Het stopbevel genegeerd De niet aanwezige motorrijder Corn. D.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1931 | | pagina 6