KAMER VAN KOOPHANDEL VOOR
HOLLANDS NOORDERKWARTIER
ALKMAAR
[- en Tuinbouw in
LANDBOUW EN VEETEEL T
PROVINCIAAL NIEUWS
P
West-Friesland
if
1
NOORD-SCHARWOUDE
s
KOEDIJK
o
o
t
SCHAGEN
EGMOND-BINNEN
ST. MAARTENSBRUG
HOORN
TOONEELVOORSTELLING.
BEEMSTER
Zwervertje.
NIEUWJAARSREDE
o
3
Van onze Noord-Hollandsche
J>9
Proefvelden
Hoe groot zal het tekort zijn?
O
Is fosforzuur rendabel bit aardappelteelt?
-■ 1
5
o-
X
k»
Thomasslakkenmeel
Ie
>t
B
9
op
per
s
per
per
bracht, was de
per H.A.
eersten avond was de zaal geheel
is
S. V.
-»
at
95
f „72.998 .94, aard-
herfst producten
251 punten; 2e prijs C. de Vries, Alkmaar,
241 punten; 3e prijs D. Bakker, Oud Carspel.
238 punten. Serieprijs F. Meutenboom. Oud-
20
’s
Middenstand.
In den Middenstand toekent de ongunst
der tijden zich af door mindere ontvangsten.
Als groot bezwaar blijft de winkelier de on
mogelijkheid gevoelen om tot vermindering
der algemeene onkosten te geraken daar de
uitgaven voor gas, electra, water, salarissen,
vrachten en vooral ook belastingen en recla.
me niet daalden, zoodat bij een gelljkblljven.
den stukomzet de verkoopsprijs niet voldoende
aan den inkoopprijs kan aansluiten. Algemeen
is men van gevoelen, dat rijk, provincie en
gemeente, evenals de monopolistische particu
liere bedrijven nog te veel leven in de sfeer
der boom.periode.
Omzetten:
1921: 3.689.879.25
1922: 2.431.243_93
ie
30
)5
t-
m
t
e
1923c
1924:
1925:
1926:
1927:
1928:
1929:
1930:
1931:
weer
hya-
tekort
‘t
e
a
i.
Ü-
irt -
35
markt;
prijs
Van
0-
.00
30
en
IO-
N.
30
00
fl
an
ti
ls.
:l;
o.
re
11-.
55
ii-
in
n.
Gecondenseerde melk.
Hiervan bleef de export enorm groot. De
DE OUDSTE INWONER.
Nu de heer E. Flumans is overleden, blijkt
de heer Pieter Grin aanspraak te maken
op den titel ..oudste in wooer". Geboren 24
November 1836 wordt deze Ingezetene, die
verblijft in het Oudelieden-tehuis van de
Diaconie, met November as. 96 jaar.
3.041.650.02
4.718.896.94
4.730.448.14
3^58.660X3
3.546164 A6
3.997.078.48
3.259.363.67
2.606.328.29
1.896.103.18
Bankbedrijf.
Het bankbedrijf heeft natuurlijk den
terugslag van den algemeenen toestand moe
ten gevoelen. Het had te lijden van het on
dermijnde vertrouwen van het geldbeleggend
publiek. De slechte toestand in de bedrijven
ging gepaard met een ruime geldmarkt voor
het geld op korten termijn, zoodat de prcfon-
gatie.rente daalde Over het geheele Jaar.
1931 was de prolongatlekoers gemiddeld 1.60
tegen 2.17 in 1930. Geheel tegenovergesteld
was het met de uitzetting op langen termijn.
Het emissie-bedrijf Mond de laatste maanden
nagenoeg stil. Dit ging gepaard met een
scherpe koersdaling der vroeger geplaatste
obligaties. Ook door de Provinciale bankin
stellingen is de stilstand in t emissie-bedrijf
gevoeld. Bij grooter risico's waren de winsten
minder.
iring „at.
2SGAg.B9.
TT-4 Ca
Kaashandel.
De Noord-Hollandsche Kaashandel had
mei. vele moeilijkheden te kampen Doordat
de Meikaas van '30 nog tegen redelijken prjs
van de hand is gegaan, kan voor de opzet-
kaas van 1931 nog f 35per 50 K. G. be
steed worden. Mede door de betalingsmoei
lijkheden in Duitschland daalden de prijzen
geleidelijk tot een niveau van f 28.
Waaneer er een categorie personen is, die
met 'n zorgelijk hoofd rich zal neerzetten om
de balans per 1 Januari 1932 op te maken, dan
is het wel de land- ep tuinbon wende bevol
king in Went-Frjesland.
In verschillende verslagen en artikelen heeft
men in. het afgeloopen jaar kennis kunnen
nemen van toestanden <vi feiten, waaruit dui-
leek, hoe hoog de nood gestegen was
hoe geringe waarde de met zooveel
.15
.30
est
id-
5—
.00’
.45
na
.00
>u-
têt
(2
les
tr-
.39
Burgerlijke Stand over de maand Decem
ber. Geboren: Gabriel Klaas.^s. van A.
Sloof en M. A. Boon; Theodoras Adrlanus,
z. van G. J. W de Moei en J. J. de Greef.
Getrouwd: Klaas Kramer. 27 jaar en
Grietje Glas, 22 jaar.
Overleden: Anna Hes. wed. C. Tak 55 j.;
Willem van Duin. 22 jaar.
Tooneel Zondag- en Maandagavond
werden in het patronaat voorstellingen ge
geven, waarvan het voornaamste deel be-,
stond uit 14 bijbelache beeldengroepen. Deae
levende beelden waren alle genomen uit
het leven van Jezus. De verschillende figu
ren waren zeer juist getypeerd, prachtig
opgesteld. De costumeering was buitenge
woon schitterend.
We kunnen niet de afzonderlijke groepen
bespreken, maar willen toch den Christus
figuur noemen, die heel mooi getroffen was,
en dan h-t kl^in Christuskind jeeenlg!
Aan verlichting en décor waa veel zorg be
steed. De muzikale leiding was in uitste
kende handen.
Bij iedere groep werd een passend ge
dicht of bijbelverhaal gedeclameerd.
Als afwisseling werden zangnummers in
costuum en met gebaren en gymnastische
rijen gegeven, terwijl als slot xpor aptheden
een groot belet werd gedanst Alles was
een keurig, sierlijk en bekoorlijk. We staan
er verwonderd over, dat zoo iets met dorps
kinderen is te bereiken. Daar is een leiding
noodig geweest met een geweldige volhar
ding.
Den eersten avond was de zaal geheel
uitverkocht, en ook Maandag was zij goed
gevuld. Het publiek, blijkbaar onder den
indruk, volgde alle tafereelen met de groot
ste aandacht. Deze voorstelling was een
succes.
Personalis Mej. P. A. Visser onder
wijzeres aan de O. L. school te 6t- Maar-
tensburg. is in verband met het vertrek
van den heer C. van den Beidt, aangesteld
als tijdelijk hoofd (her school.
De heer J. Kllfrtn. onderwijzer aan de
o. 1. school te Schagerbrug, is tijdelijk neer
geplaatst naar da a L school te SL Maar-
I tensbrug.
..Zijn Testament*. De daad, om het
u,t<aai>d hb< insch publiek van tijd tot lijd
van werkelijk goed, hoogstaand tooneel-
spel te doen .genieten, is gisterenavond we
derom een groot succes gebleken.
De N. V. Het Schoouwtooneel mocht voor
een geheel uitverkochte zaal oovoeren het
tooneelspel in 4 bedrijven „Zijn Testament"
Een zeer eenvoudig gegeven, waarin het
sublieme spel ruimschoots aanvulde, wat
aan actie ontbrak. Een verscheurd en in
de rivier gewoVpen testament en daarom
heen de strijd tusschen een hoogdravende
plannen makende, hebzuchtige familie en
het kind van den overledene. HelaTi Torn-
hill (Dogi Ruganl): een moeilijkebeken
tenis en een psychologisch goed uitge
werkt. verzoenend slot Dat was alles. Een
eenvoudig, doch, voor de spelers en speel
sters moeilijk te vertolken gegeven. Wij
doen aan niemand van hen onrecht, als we
het gröote succes van dezen avond, bij
zonder toeschrijven aan het snel van de
dames Dogi Rugani eri aan Marie Holtron
en aan de hceren Ko van Dijk en Jaap van
Dezer dagen werd aan den Nekkerweg al
hier, aangetroffen een 12-jarige jongen, die
bij ondersoek een deserteur bleek te zijn uit
het St. Jozefhuls te Amsterdam.
Door de goede zorgen van de politie kwam
hij denzelfden dag nog op de plaats van her
komst terug.
..Verkooplng. De uitslag van de verkooplng
van een boerenhofstede met landerijen, erf
en boomgeard 'van de wed. 3. Boots is: koo-
per W. J. Nobel te Utrecht voor f 38.360
KOLF WEDSTRIJD.
Bij den heer Jac. Bakker werd een 25-
slagen-w edstrijd gehouden. Deze wedstrijd,
waarvoor de prijzen bestonden uft fraaie
kunstvoorwerpen, mag goed geslaag 1 wor
den genoemd.
Br werd prachtspel te zien gegeven, in 't
bijzonder in de eerste klas. Dit wijst het
aantal punten der prijswinners we!“ulL
Sue. 279 275 door den heer Langedijk en
Ooet. dus meer dan gemiddeld 11 punten.
Den uitslag laten wij hierop volgen:
be Klas:
le prijs: C. Langedijk Pz N. Scharw^ude
279^ punten; 2e prijs J. Ooet. Alkmaar, 275
punten; 3e prijs K. Quant, Warnicnhuizcn,
244 punten. Serieprijs P. Molenaar, Z.-
Scharwoude, 54 punten.
2e Klas:
geleidelijk tot een niveau van f 28.ter
wijl dóór de daling van het Engelsche pond
en den contingenteerings-maatergel van
Frankrijk een daling tot f 20volgde. Daar
de zomerkaas hoofdzakelijk voor Frankrijk
bestem 1 is, staat het er met den handel in
oude kaas slecht voor
In tegenstelling met Purmerend waar
zich een kaas beurs ontwikkelde kon de
Alkmaars^he kaasmarkt zich ongerept hand
haven.
Aangevoerd werden ter Alkmaarsche kaas,
markt S.286 stapels, wegende 6300.4-1 kg. De
uitvoer uit Nederland van Edammer 40 plus
kaas bedroeg van Januari tot December 1931
21.725 tons, ter waarde van f 14.400.000.
tegen 21 903 ton voor 17357.000 In 1930.
gelijk 56 punten.
3e Klas:
le prijs K. Booz Jz., N.-Scharwoude, 240
punten: 2e prijs D. Ryper. Z.-Scharwoude,
218 punten; 3e prijs A. Ryper. Z.-Schar-
woude, 211 punten. Serie sj. Makal. Broek
op Langedijk. 49 punten. Bij loting met D.
Zijp gelijk 49 punten.
A. Ryper is 14 jaar oud en dus een veel
belovende kolver.
Het tweede veld lag in Ursem. De
brengsten waren als volgt:
Perc. 1 en 5 100 K.G. slakkenmeel
H.A. gem. 14.266 K.G. aardappelen.
Perc. 2 en 4 zonder slakkenmeel
H.A. gem. 11.700 K.G. aardappelen.
Perc. 3 en 6 1000 KG. slakkenmeel
H.A gem. 14.500 K.G. aardappelen.
Ook hier dus een mooi verschil door
1000 K.G. Thomasmeel. n.l. 2800 K.G.
aardappelen. Nu is dit veld zeer vroeg
gerooid, omdat hier en daar een kletn
stukje reeds ziekte in het loof vertoonde.
Als men bedenkt, dat het gewas nog hl
het zetten der aardappelen was. begrijpt*
ieder, dat de verschillen dagelijks grooter
werden. De prijs was eerst hoog en heeft,
volgens proefveldrapport. gemiddeld f 10
bedragen. Per H.A. werd dus 280 meer
verkregen. Na aftrek der kosten aan be
mesting kunnen we veilig aannemen. dat
ruim 200 overbleef ais winst
Wij zien hier, dat zelfs bij een prijs der
aardappelen van ƒ2 per 100 K.G. er voer
dient gewaarschuwd, meer te bezuinigen
op fosforzuur.
Het derde veld bevatte late aardappelen
bij den heer W. Best te H. H. Waard. De
opbrengsten waren:
Perc. I met 600 K.G. slakkenmeel per
H.A 49.284 K.G. aardappelen.
Perc. II zonder slakkenmeel
38.018 K.G. aardappelen.
Perc. Ill met 1000 K-O. slakkenmeel per
H.A. 49.013 K.G. aardappelen.
Hier deed zich een eigenaardig ver
schijnsel voor. n.l. dat 600 slak beter was
dan 1000 K.G.. doch met het trekken van
een conclusie in deze moeten wij voor
zichtig zijn, want dit veld is pas aange
legd en er kunnen allerlei factoren zijn ge
weest die de opbrengst beïnvloed hebben.
Tevens zij opgemerkt, dat het oerceel met
1000 K.G. slak aan de sloot ligt en het
terrein nabij den slootkant ernstig door de
ziekte was aangetast. Tusschen geen en
600 slak was een verschil van ong. 11.000
K.G. per H.A. wat gerekend naar een op
brengst van ƒ6 per 100 K.G. mei aftrek
der bemestingskosten. een voordeel van
650 beteekent. Dit Is toch een geweldig
verschil. De prijs kan echter nog veel la
ger om rendabel te zijn.
Men vertelt wel eens. dat met kunst
mest de kwaliteit vermindert doch de heer
Bes heeft alle aardappelen voor de con
sumptie verkocht en allen waren over de
kwaliteit zeer tevreden.
Wij hebben dus deze proeven eens na
der beschouwd en kunnen zien, dat wij
met fosforzuur ook niet te zuinig moeten
zijn.
Men mag niet direct zeggen: .Mijn grond
heeft voldoende fosforzuur. ik zie geen
groote verschillen.” Daarom zou ik even
de aandacht willen vestigen op hetgeen
ir. Heymeyer schreef in het Weekblad van
den L. T. B. van Oct '31.
.De werking der stikstof is af het beste
te constateeren. van kali moeiiijker, voor
al als de verschillen niet groot zijn, maar
fosforzuurgebrek is nog slechter te ziea
aan de planten.
Men bedenke voorts, dat oogstverschit-
len van 10 pCt en soms nog hooger. moei
lijk met het oog te constateeren zijn.”
Dus eerst na juiste weging is de con
clusie te trekken.
Nu het slakkenmeel zoo goedkobp Is. Is
het m l. niet verantwoord, om op de ge
ringe kosten van een fosforzuur- en kalk-
be me sting in den vorm van Thomasslak-
kenmeei te snaren
Integendeel!
VtsscherQ.
Voor de visscherjj sluit 1931 met een lager
opbréngstcijfer dan 1930, dat trouwens een
recordjaar was. Van de garnalenvangst In de
eerste vier maanden, waaraan ook door vls-
schers uit Zuld.Holland en Zeeland werd
deelgenomen, was. ondanks grooten aanvoer
de uitkomst goed; de prijzen waren geregeld
hoog Ook van haring en ansjovis was de
vangst groot, rioch desa konden geen hooge
prijzen behalen. Ansjovis was soms bijna
waardeloos. Geep, en sardljnvangst waren
beter dan In 1930, maar ook deze artikelen
hadden bijna geen waarde. De Noordzee-vis.
scherij levert helaas minder goede vlsch voor
menschelljk voedsel, waardoor de voorultzlch.
ten van de v&schers van schol, tong en tar.
bot slecht zijn. Wil men deze visscherU be
houden, dan zou de regeering door proefne.
mingen moeten trachten daarin verbetering
te brengen. Het tweede halfjaar kenmerkte
zich door keer slechte uitkomsten. De gama.
lenvisscheril bracht niets op door gebrek aan
vraag. De lage prijzen maakten het vlsschen
niet loonend. Ook voor paling, alikruiken en
wulken waren de prijzen laag. De zeegras-
oogst was normaal, maar de vraag naar dit
artikel gering. De vischexpoct ondervond veel
nadeelen van den algemeenen crisis.toestand
en van de contlngenteeringsmaatregelen De
vooruitzichten van den vischhandel sUn don
ker. Verwacht wordt dat door de afsluiting
van de Zuiderzee Den Helder zich als vls-
schershaven met zijn neven.bedrijven verder
zal ontwikkelen. Een krachtige medewerking
van de overheid zal daarvoor echter niet ge.
mist kunnen worden.
Schijnbaar een «eer gunstige uitzondering
op den regel vormt de veiling „Bangert en
Omstreken” te Zwaag. .Bedroeg verl.-den jaar
de totaal-omcet 677.19988, dit jaar is dit on
geveer 20.0QU hooger. Hoewel men hier be
trekkelijk over ’t verloop IsvrMen kan rijn,,
mpet men toch dien hoogeren omzet niet al»
rooskleurig beschoüwen. ’t Is bekend, dat na
<h-n val van het Engelsche pond de prijs der
druiven leelijk bedorven wss, zoodat dit pro
duct, dat zich tot nu toe goed gehouden had,
niet meer loonend was te maken. De teelt van
groene en zwarte bessen werd esn gropte mis
lukking door de ongekend la^e prijzen. Het
andere fruit hield zich vrij goed, maar dan
zijn 't bier meestal slechts enkelen, die daar
van voldoende profiteeren.
Te Obdam is, naar we reeds schreven, de
toestand uiterst slecht. Wethouder de Boer
zeide. het aldus: Als we nu eens naar Den
Haag
zouden gaan om te demonstreeren, zou
den we het doen evenals eertijds de christenen
in de arena „Morituri te salutant. „Zij, die'
gaan sterven, groeten u”. ’t Ergste is, dat
Regeering en Provincie voor de vele klachten
meestentijds doof ’blijven. Zoo was er op 1’
Juli een request verzonden aan Ged. Staten
om vrijstelling van grondbelasting. Tot nu toe
was ook maar eenig antwoord achterwege ge
bleven.
Typeerend zijn wel de volgende voorbeel
den: Iemand in die gemeente bebouwde 4 H.A.
land in gewonen tijd zeker voldoende om
zich 'n bestaan te verschaffen waarvan de
bruto-ppbrengst nog geen f IfMM) bedroeg. Als
men nu in grove trekken een eXplóitatio-
rekening wil opmaken, komt men op ven post
van 1500 voor loon, sociale lasten 100,
kunstmest minstens 500, rente of hunr pl.m.
700. Daarbij komt dan natuurlijk nog zaai-
en pootgoed, onderhond van materiaal enz„ en
men heeft ongeveer een beeld, boe hoog het
tekort is in een dergelijk bdnjf.
De veilingsomzet gaf. in de laatste jaren**hel
volgende beeld te zien:
Bloembollen.
Tengevolge van de minder gunst.ge bloe-
menprijzen in het Buitenland, waren de
Prijzen der bloembollen tamelijk laag. Be
gin Augustus liepen deze iets op. om tijdens
de finantieele crisis in Duitschland
snel te dalen. Alleen de prijzen voor
cinthen stegen belangrijk door een
van dli, artikel. Bij den val van het Engel
sche pond stortte de handel geheel ineen en
stonden de exporteurs voor een groot ver
lies. Vooral ook. toen de Scandinavische lan
den eveneens den gouden standaard ophie
ven. Waren 0eze factoren niet ingetreden,
dan zou de handel zich tamelijk goed ont
wikkeld hebben, ofschoon de doorsnee-prij
zen op een zeer laag niveau stonden en zelfs
voor vele artikelen beneden den productie
prijs waren. Naar crocussen en hyactnthen
bleef de vraag tot het einde van het han-
delsseizoen goed.
Landbouw.
Voor 1 landbouw- en veehoudersbedruf was
1931 een ongelukkig jaar. Tengevolge van
buitenlandsche toestanden kwam er sterke
prijsdaling van boter en kaas.
De vetweider!) verloor kapitalen, terwijl
oo„ de varkensmesterlj niets dan nadeel tot
resultaat had, zulks voornamelijk tengevolge
van den onbeperkten Invoer van Deensch
en ander buitenlandsch vleesch.
De graanbouw was ook niet gunstig, al
bracht de tarwewet aan velen steun, doch
tevens uitbreiding der tarwe-cultuur. Alleen
een hooger maal percent age zal in staat zijn,
om voor het kwantum goede inlandsche
tarwe nog plaatsing te vinden.
Vele veehouders en landbouwers geraken
in groote finantieele moeilijkheden en om
ht evenwicht te vinden, zal er veel gewij
zigd en vereenvoudigd moeten worden, wil
er nog kans op een bescheiden loonend
bedrijf zijn.
O, J 7
Voor na^enoe^ alle bedrijfsgroepen 'was 1931 een verre van rooskleurig jaar
Ji -
omzet van dit artikel is .-niet door de crisis
beïnvloed. Door de depreciatie van de bui
tenlandsche valuta deed zich de concurren
tie op de exportmarkten bulten Engeland
sterk gevoelen. De prijzen stonden reeds ge
durende den zomer op zeer laag niveau. Eind
December waren de prijzen nog weer belang,
rijk lager. Door beschermende maatregelen
van andere landen werd de handel In ge
condenseerde melk en boter niet weinig ge.
handlcapt.
'1 r; A
In de gistermiddag gehouden Vergadering
van de. Kamer van Koophandel en Fabrie-
kén voor Hollands Noorderkwartier, hield de
voorzitter, de heer S. W. Arntz zijn nieuw
jaarsrede, waaraan wij het volgende ont-
leenen:
Na het algemeen verloop van de wereld
crisis in. 1931 te hebben geschetst, wees spr.
erop, hoe, door den economischen strijd, die
tusschen de verschillende landen ontbrand
de, ook ons land leelijk in de knel kwam.
Onze veel-geroemde zuivelproducten, waar
men in de oorlogsjaren om smeekte, werden
nu eenvoudig geweerd en de geheven In
voerrechten en beschermende maatregelen
door het buitenland genomen ten aanzien
van onze zuivel, grove- tuinbouw- en vis-
scherlj producten, doet ons huiveren; en de
vraag rijst, hoe het mogelijk is, dat er nog
naar het buitenland verkocht kon worden.
Mèt het' Comité voor Economisch Ver
weer stelt spr. de vraag, of de Nederland-
sche Regeering niet kra-.htiger van zich af
heeft kunnen slaan, hetzij door sterker mid
delen van tegenweer aan te wenden.' of te
trachten met de vier overige Oslo-Staten,
die met ons land samen circa 30 mlllloen
inwoners tellen, daartegen stelling te ne
men?
Wat betreft de noodmaatregelen van het
buitenland, die onzen exporthandel vrijwel
hebben genekt, achtte spr. terugkeer tot den
gouden standaard noodig, om een vaste ba
sis te geven aan het internationale goede
ren- 'en geldverkeer.
Komende tot de belangrijke bedrijfsgroe
pen, waarvoor 1931 een verre van gurutig
jaar was, besprak-spr. allereerst de
Grove tuinbouwproduc^pi.
Van winterkool was de oogst slecht, ter
wijl de voorraden in de pakhuizen ongeveer
ten derde, of 3500 wagens minder waren dan
in het jaar tevoren; dank zij dezen kleinen
voorraden zijn de gemiddelde koolprijzen niet
zoo heel ongunstig geweest. Uien en worte
len bleven laag in prijs, de oogst ervan was
slecht, zoodat de finantieele resultaten voor
de tuinders treurig waren.
Voor den handel is de wintercampagne niet
zoo ongunstig geweest; door de kleine aan
voeren aan de veilingen geraakte de markt
in het afzetgebied niet overvoerd: De in-
maaklabrieken konden hun zuurkool tegen
redelijke prijzen van de hand doen; met In
gezouten snij- en slaboonen was dit niet het
geval; wegens weinig aanvoer en hoogen
pril» In den afgeloopen zomer wordt van
dit product in het thans begonnen winter
seizoen een betere prijs verwacht.
Wat de vroege aardappelen, zomer- èn
hertstkool betreft, waren de uitkomsten voor
den handel slecht en voor den tuinbouw al
lertreurigst. Aardappelziekte was oorzaak,
dat sommige tuinders in het geheel geen
oogst hadden; door de kleine aan voeren
vond nagenoeg geen export plaats. Voor het
geen nog geëxporteerd werd, kon, door den
mis-oogst in Engeland, een goede prijs ge-
maakt worden.
Duitschland bleef geheel uit de
pootaardappeien gingen voor goeden
weg naar België. Frankrijk en Italië,
de Zomer en Herfst is door gebrek aan ex
portmogelijkheid het grootste gedeelte op het
land blijven staan. Tomaten uit warme kas
sen 6^achten goede, die uit koude kassen
lage prijzen op- Van uien waren oogst en
prijzen goed; doch door minderen uitzaai is
de wintervoorraad niet groot.
Van winterkool Is de voorraad thans groot;
de prijzen zijn echter laag, terwijl de voor
uitzichten wegens uitblijven van vorst verre
van rooskleurig zijn. In de duinstreek was
d^ oogst van aardbeien groot; de prijs laag;
van boonen was de oogst slecht, doch de prijs
hoog.
De zuurkoolfabrieken ontvangen voor haar
versche product een lagen prijs.
In dezen tijd, nu door de buitengewoon
moeilijke omstandigheden in den tuinbouw,
op alles noodgedwongen moet worden be-
rulnigd. vrkagt men zich wel eens af.'iof
het niet mogelijk is. ook <ft> bemesting: te
bezuinigen. Deze vraag, die door velen ge
steld wordt, is niet zoo gemakkelijk te be
antwoorden.'
Ik geef toe. dat de nood dwingt maar
toch meen'ik te moeten waarschuwen tegen
een nog meer bezuinigen op de bemesting.
Reeds de laatste twee jaar gaat het kunst-
mestgebrulk sterk achteruit en verder In
grijpende bezuiniging zou zeer veel schade
kunnen berokkenen.
Mijn ervaringen, opgedaan op vele proef
velden. leeren mij. dat ovfer het algemeen
gesproken, sterke bezuiniging uit den booze
is. Onze bedrijfsuitkomsten zijn echter zóó.
dat wij onze uitgaven moeten- inkrimoen.
n^er deze bezuiniging grooten'ecls op be-
mestingsonkosten te zoeken, ‘s absoluut on
juist. Dit kan onmogelijk in be: voordeel
van ons bedrijf zijn en er dient dan ook
aan andere, bezuiniging te wo den gedacht.
Wij w illen hier even herinneren aan het
prae-advies van prof. Minderhout, die op
de studieweek in Wageningen o. a. het vol
gende naar voren bracht: „Tot de aller-
grootste bezuiniging op arbeidskracht
wordt iedere boer gedwongen, de verple
ging van bet gewas dient meer met een
Franschjen slag te gebeuren, enz.”
Men zal wel niet in de allereerste plaats
op fosforzuur gaan bezuinigen, voor
al niet, nu het slakkenmeel zoo geweldig
goedkoop is. Maar toch hoort me‘n nog
vaak: Nuv dit jaar kan ik wet vrij; men
merkt het toch bijna niet, ik zie nooit re
sultaten aan mijn gewas, als ik eens een
strook niet heb bestrooid.
Zeer zeker ik geef toe. dat men aan
zijn gewas niet zoo spoedig kan zien, als
er tekort aan fosforzuur aanwezig is. Doch
ik zon hier willen opmerken, dat men een
fosforzuurbemesting niet op het oog kan
beoordeelen. Als men de werking daarvan
ziet..is er een heel groot gebrek.
Belangrijke oogstverschillen zijn dit Jaar
op enkele proefvelden aan den dag geko
men. Ik wil die eens nader uitwerken. Jam
mer’zijn van de onder mijn-leiding staande
velden vele door de aardappelziekte mis
lukt. maar toch zijn er nog enkele over
gebleven. die wij eens nader zullen be
kijken.
Het eerste veld is bij den heer S. VÏaar
te H. H. Waard.
De proeven bestaan alle uit 6 veldjes,
die naast voldoende kali .en stikstof
bovendien ontvingen:
Peft. 1 600 K.G. Thomasslakkenmeel
13.118 K.G. opbrengst per H.L
Perc. 2 0 K-G. Thomasslakkenmeel 9312
K.G. opbrengst per H.L.
Perc. 3 1000 K.G. Thomasslakkenmeel
14.907 K.G. opbrengst per H.L.
Perc 4 600 K.G. Thomasslakkenmeel
12.614 K.G. opbrengst per H.L.
Perc. 5 0 K.G. Thomasslakkenmeel 9.724
K.G. opbrengst oer H.L
Perc. 6 1000 K.G. Thomasslakkenmeel
14.816 K.G. opbrengst per H.L.
Er is hier dus een verschil van gem.
3848 K.G. per H.A. door 600 K-G„ slak»
kenmeel. terwijl 1000 K.G. slak een meer
opbrengst gaf van 5443 K.G.» De aardappe
len hebben opgebracht ƒ8 per 100 K.G..
zoodat dus een gift slakkenmeel een meer
opbrengst aan geld- gaf van ƒ435.Na
aftrek van ongeveer ƒ30 aan bemesting
met slakkenmeel. bleef er toch een winst
van ongeveer ƒ400 per H.A Intusschen
is de prijs van slakkenmeel gedaald, zoo
dat de kosten ni^t meer bedragen dan J20
per H.A
Opgemeókt dient dat zonder dat ons
land minder ontvangt, reeds een bezuini
ging van 33_ pCt wordt verkregen^
Carspel, 56 punten bij loting met J. Zijp,
croliilf mirt ié* n *1
In 1928: 8t*pelgroente^ f 137.787-18, aard
appelen f 214.423.39, kool X 236J59.&7. Totaal
588.370.14.
In 1929: Stapel groenten-/ f ll»l.S19.(J»Jf aard
appelen 139.181.25, hcrfstproducten
f 114.554.25. Totaal 415.585.10.
In 1930: Stapel groent en
appelen *^*J4>3.6;»5^9,
92.652.94. Totaal 329.307.47.
In 1931: Winterproduct en 82.028.53, aard
appelen 38.88U.09, kool 74.595.14. Totaal
195-503.76.
Is het wonder, dat een groot deel van de
beTolking moet worden ondersteund, dat,
zooals wethouder Henselman zeide, do werk
verschaffing is als een sneeuwbal, die naar
beneden rolt^pn steeds grooter wordt f
Men moet wel een groote dosis optimisme
bézitten, om weer ter veiling te komen, als
men b.v. den dag te voren voor een partij
roode kooj (2500 K.G.) de bomma van 10.
ontvangt en van dit bedrag de vracht en
andere kosten wnog moeten worden betaald.
Voor 15000 K.G. witte kool bracht iemand
dezen zomer f 90.thuis.
- Een veiling, die ook nog al van de ongun
stige aardappelprijzen te lijden had, is die
te Wognum. De omzet van de Coöp. Markt-
vereeniging „Volharding” bedroeg over 1931
126.0til.36; in 1928 was dit 152.793.55, in
1929 152-308.79, in 1930 135^46.15. Oogsn-
schijn lijk is het verschil met verleden jaar
zoo grept niet, doch men moet niet vergeten,
dat in den loop van dit jaar meer aanvoer
ders toetraden.
Voor den groven tuinbouw is Medemblik,
dat twee flinke veilingen bezit, een belang- '*le prijs P. Langedijk Cl.. N.-Scharwoude,
rijk centrum. Verder is er nog een veiling te
Opperdoes. De omzet van 'de marktvereeni-
Joseph” bedroeg in 1931
In 1930 was dit 435.077.69.
Het groote verschil moet ook hier gezocht
worden in de aardappelziekte
der Poll. Ontroering was er in de zaal van
hun. dikwijls zoo zuiver en menschelük
spel. Er zat climax in. Levendig en mooi
was het derde bedrijf. toen men reeds
meende derf buit binnen te hebben, en dan
plots die bekentenis, die aan alle droomen
over weelde en groote zaken den bodem
insloeg. Een lust was het vierde bedrijf,
waarin berouw en edelmoedigheid zoo heer
lijk om den voorrang streden.
Natuurlijk waren er ook aanmerkingen te
maken, zoowel op het stuk als op de spe
lers. Doch critiek zou hier maar onnoo-
dig afbreuk doen. Alleen lijkt het noodig
hier eveil"; te reageeren op de moraal die
zich zoo gemakkelijk liet opdrineen door
het stellen van het dilemma: „Wat zal
God eerder vergeven: een gezin ongelukkig
maken of een meineed laten afleggen?” Er
is geen keus tusschen beiden daar beiden
verkeerd zijn. Doch dit is een aanmerking
op het stuk.'We denken nog gaarne terug
aan dit fijne, soms zoo teere tooneelspel.
waarvaan zelfs de kleinste rollen tot een
goed einde wérden gebracht *t Was een
succes-avond.
delijk bl<
en tan 1
«°Tg geteelde producten op de markt waren.
De onzekerheid van bestaan is een typee
rend feit voor den land- en tuinbouwer, M&ar-
mede wel degelijk rekening wordt gehouden.
Deze onzekerheid beïnvloedt veelal zijn doen
en laten; zijn mentaliteit is verzoend geraakt
met het idee, dat omtrent den uitslag, de op
brengst enz. van' het gewas niets van te
voren valt te zeggen. Een meer of minder
slecht jaar komt dan ook wel meer voor en
maar zeer weinigen zijn er, die dat niet te
boven komen, vooral ook in verband met ’t
gemakkelijker verkrijgen van crediet en
borgstelling. Waar echter de economische de
pressie reeds meer dan één jaar blijft aan
houden, begint voor velen^een zeer moeilijke,
hachelijke tijd. Voor den land- en tuinbouwer
in West-Friesland was het jaar 1931 wel het
moeihijkste jaar tot nu toe. Dit geteld bij de
twee voorafgaande sléchte jareo, kon *t niet
anders, of er moest nood ontstaan. Hadden
velen nog gehoopt, dat 1981 Zich zou beteren
in die verwachting had men crediet opge
nomen, was ruimschoots gebnjik gemaakt
van de Provinciale voorschotten aan deze
hoop werd leelijk de bodem Ingeslageh, zoo
dat men nu niet meer weet, hoe zich uit den
financieelen chaos te redden.
’t Is ónmogelijk in' een kort artikel de vele
crisisverschijnselen in den tuinbouw te be
spreken. Alles is zoo anel in het werk ge
gaan, dat het wel zeer moeilijk is zich een
juiste voorstelling te maken omtrent den om
vang der ellende, die het platteland thans
moet doormaken.
Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen; niet
overal sijn de klappen even hard aangeko
men en er is zelfs een veiling, waar men
over den gang van za^en betrekkelijk nog
tevreden kan zijn, in vergelijking met het
verloop aan andere veilingen.
Vol goeden moed is men 1931^ beginnen.
Pootgoed en kunstmest werden weer besteld op
hoop van zegen. Z^>o bestelde de Veilingsver-
eeniging te Obdam den kunstmest voor de bij
haar aangesloten leden met gevolg, dat men
nu nog een belangrijk bedrag te vorderen
heeft, ondanks, dat de schuld geleidelijk van
de opbrengst der producten aan de veiling
werd afgehouden.
De vroege aardappel encampagno begon.
Voor West-Friesland altijd een goede en
flinke bron van inkomsten, waaruit de reke
ningen worden betaald. Het gewas stond er
prachtig voor, totdat de aardappelziekte op
trad en vele velden vernietigde. Het hevigst
trad deze ziekte wel .op te Obdam. Dit blijkt
Wel zeer duidelijk uit het volgende. In 1928
werden ter veiling aldaar aangevoerd 440 wa
gons van 10.000 K.G., in 1929 was dit 498
wagons, in 1930 130 wagons en in 1931....
schrik niet lesetr, 48 wagons.
In de Streek was het wel iets, maar niet
veel beter. Bedroeg in 1930 de aanvoer van
aardappelen 690.000 baal, in 1931 was dit
350.550 baal. Dit was met enkele schomme
lingen vrijwel overal hetzelfde.
Wat was het gevolg f Tengevolge van de
vorige crisisjaren was er reeds een groot
geldgebrek. Men wachtte op een goede teelt
van de vroege aardappelen om van de achter
stallige schuld tenminste iets te kunnen af
lossen. Dit was nu voor zeer velen onmoge
lijk. Bakker en kruidenier, de gebeele plaat
selijke middenstand heeft nog groote bedragen
te vorderen en ontvangt die niet. In Midden-
standskringen is hierover reeds veel te doen
geweest en ook op den gewestelijken Hanze-
dag, die op 13 Januari a.s. te Hoogkarspel
wordt gehouden, zal mr. Bach, directeur van
het Centraal Hanzebureau, dit zoo moeilijke
vraagstuk bespreken.
yVan de gemeente Obdam werd ons bekend,
dat de Middenstand aldaar nog 33.000 te vor
deren heeft van de door de crisis zoozeer ge
dupeerde tuinders.
Ondanks dit slechte resultaat ging men toch
weer met voorbeeldigen moed en godsvertrou
wen verder, eiken dag weer naar het land. De
bloemkoolteelt was best. Het gewas stond
goed. Maar de prijzen aan de veiling waren
van dien aard, dat op sommige dagen hon
derdduizenden stuks eerste klas bloemkool ver
der vervoer niet meer loonden en bij groote
hoeveelheden werden weggeworpen op de bol
ken. Eerste soort bloemkool bracht zelfs nog
geen cent per stuk op.
Desondanks, zoo zeide onlangs burgemees
ter 8fcbrijnder van Grootebroek, moet men de
menschen bewonderen, die eiken dag weer op
nieuw het land intrekkdh en het met zorg be
werken, hoewel men zeker weet, dat ’t resul-
taat ontmoedigend zal zijn.
Onder den groven tuinbouw neemt ook de
kool een groote plaats in. Doch ook deze teelt
mag in één w oord slecht genoemd worden.Van
ook maar eenigszins loonende prijzen mag
niet worden gesproken. Er liggen nog groote
hoeveelheden bewaarkool, die bij het natte,
regenachtige weer eiken dag meer van bun
waarde verliezen, die eiken dag veel arbeid
koeten en die ter veiling waardeloos zijn.
Zoo is het verloop geweest in 1931 en geheel
deze rustige, noest werkende West-Friesche
bevolking vraagt zich angstig af, waar het
heen moet, 1932 laat zich somber aaftzien.
Overal hooge tariefmuren, zware lasten en be
drijf «onkosten en nergens eenig licht.
Waren het in het begin van 1931 do getrok
ken tulpen, die tenminste nog iets konden
goedmaken, ook deze bron van inkomsten zal
dit jaar wel niet rijk el ijk vloeien. De uitvoer i
daarvan is in hoofdzaak gebaseerd op Enge
land, welk land echter op dit artikel zulke
hooge invoerrechten heft, dat de invoer thans
vrijwel onmogelijk is geworden.
De crisis-gevol gen zijn dus wel met verplet
terende hardheid neergekomen op de tuinders i
in dit gewest, ’t Is reeds meermalen gezegd
en geschreven, als niet spoedig verbetering in
In verband hiermede wees spr. erop, den toesiand intreedt, of daadwerkelijke steun
wordt geboden, zullen vele uitstekend beheer-
de bedrijven spoedig ten gronde gaan.
Waar land-
hoofdbronnen van bestaan vormen, daar moet 1
't wel duidelijk zijn, dat ook de andere groe
pen der bevolking we' noemden den mid-
denstand reed» met zeer groote zorgen
thans te worsteleh hebben. Plaatsen als Hoorn,
Enkhuizen en Medemblik, die geheel zijn in-
gesteld op het zaken doen met het platteland, i
ondervinden maar al te zeer den terugslag van
de economische depressie, die hier soo krach- j
tig heeft uitgewerkt.
Een goed inzicht geven de eindcijfers der i
diverse veilingen, die ons met de meeste wel
willendheid werden verstrekt.
Het overzicht van de Vereeuiging J)e Tuin-
bouw” te GrootebroekBovenkarspel publi
ceerden we reeds. Het volgende staatje geeft
►echter de cijfers der totale omzetten over de
laatste 10 jaar. Het cijfer van 1931 werpt wol i
«*en heel schril licht op de poovere resultaten
van het afgeloopen jaar.
en in de lage
prijzen der bloemkool, die vooral'wordt aan
gevoerd vanuit Onderdijk. De aardappelaan-
voer bedroeg in 1930 voor 6.965.760 groote
en 651.000 kleine. In 1931 was dit slechts
reap, 2.598.300 en 411.500.Waar de
bloembollenteelt nog te hulp bad kunnen
schieten, daar zorgde de snelle daling van het
Pond Sterling, dat ook hier groote verliezen
werden geleden.
lie andere Veilingsvereeniging te Medem
blik, „De E*’ndracht”, behaalde 'n omzet van
135.000— (vorig jaar 170.000). Al lijkt dit
verschil niet zoo groot, men mag niet ver
geten, dat een omzetcijfer van f X>0.000 nor
maal genoemd mag worden.Dat *t nog be
trekkelijk goed geloopen is, is te danken aan
het feit, dat in het rayon van deze Veiling
de aardappelziekte niet zoo hevig optrad en
dat men geen aanvoer van bloemkool kreeg.
De veiling te Opperdoes behaalde een om
zet van 150.000.in 1930 was dit
200.000 en in 1929 230.000. De aardappcl-
'aanvoer was hier ongeveer de helft van het
normale.
Een veiling, die het er vrij behoorlijk af-
Veilingsvereeniging „Op
Hoop van Zegen” te Blokker, waar de om
zet dien van 1930 (159.416.70) overtrof. Deze
was nJ. 178.379.3».
Al waren de prijzen voor de druiven
slecht, men had 'n belangrijken aanvoer van
pruimen, waarvoor zeer goede prijzen werden
besteed. In het geheel hield het fruit zich
goed.
De Marktvereeniging „De Zniderkogge” te
Hem had zich voor het afge
loopen jaar een omzetcijfer ad 350.000.
ingedacht, hetgeen vrijwel werd benaderd, n.l.
met 338.275.915. In vorige jaren was dit
cijfer 371.865.89 in 1930, in 1929 445.190.44.
in 1928 590.91687 en in 1927 537.540.1S.
Onder de aardappelen trad niet voel ziekte op,
zoodat de omzet daarvan f 190.677.49 bedroeg
(ia 1929 was dit pl.m 195.000.De scha
depost bleek voor deze veiling de vroege kool.
Het volgend staatje geeft daarvan een duide
lijk beeld. In 1928 bedroeg de omzet van dit
artikel f 59.500.—, in 1929 f 70.940 en in
1930 23.000.In het afgeloopen jaar be
droeg de omzet slechts f 16303.
Al het voorafgaande illustreert wel zeer
duidelijk, dat het met den land- en tuinbouw
in West-Friesland slecht gaat. De patiënt
verteert zijn laatste krachten en ziet smach
tend uit naar genezing. Wat zal 1932 brengen f
’t Ziet er niet hoopvol uit. Toch gelooven we
zeker te weten, dat de stoere, vlugge werkers
van het land den moed niet zullen laten
zinken, doch met taaie volharding zullen
doorwerken. Maar dan is tevens noodig, dat
anderen begrip toonen voor de groote moei
lijkheden, waarmede de plattelandsbevolking
in West-Friesland heeft te kamp«’u: dat steun
wordt geboden waar mogeiyk, vooral moreele
steun.
Intusschen klagen ook reeds de veehouders
over de gevolgen der crisis, die zich ook hier
openbaart in de groote waardedaling hunner
producten.
Moge in 1982 alles zieh toch weer eenigs
zins ten beste keeren, want ook hier geldt
de spreuk der onden: fervet opus er
haast bij het werk-
Bouwbedrijf.
Alhoewel voor bet bouwbedrijf 1931 nog een
betrekkelijk gunstig jaar was. kan vrij zeker
worden aangenomen, dat voor dit bedrijf het
ergste nog moet komen. Kenmerkend zijn de
aannemlngscljfers, die vergeleken met 1930
een teruggang van ruim 17 pCt of ruim
34.000 000.doen zien. Een ongekend scher
pe concurrentie heeft de bedrijfsmogelljk-
heden ernstig aangetast. De prjjsen der bouw,
materialen zijn ongeveer als voor den oorlog.
De werkloosheidscijfers, hoewel boven de nor.
male verhouding uitgaande met ongeveer 30
procent, geven geen aanleiding tot pessi
misme.
De huidige toestand in de bouwbedrijven In
Hollands Noorderkwartier kan als tamelijk
gunstig warden beschouwd.
Zuiderzeewerken.
Hieraan waren in September 4.904 arbeider»
werkzaam, tegen 5.136 in 1930. Van den Wie
ringermeerpolder kwam tot half December
een oppervlakte van 11.400 H.A. gereed. 2.000
arbeiders veelden er het heele Jaar regelmatig
werk. Het gemiddelde uurloon varieerde van
50 tot 59 cent. Handel en industrie vonden
in den nieuwen polder een rv n afzetgebied.
Vooral de draineerbulzen-lndt—vrie, die er het
grootste gedeelte van haar productie plaatste;
voorts de bouwinaterlalen-handel en andere
Industrieën, ook uit het district der Kamer.
Twintig woningen kwamen In het eerste
kerndorp gereed, terwijl verder 180 woningen
en 33 schuren in aanbouw zijn. Nog zijn er
100 arbeiderswoningen aanbesteed Begin 1932
zal begonnen worden met de uitgifte van
bouwperceelen in erfpacht voor neringdoen
den en klein-lndustrieelen.
Westfriesche kanalen.
Ten opzichte hiervan was 1931 een jaar van
afwachting. Tegenover hen, die de kanall.
satie met het oog op het toenemend auto
verkeer ontraden, geeft spr. als zjjn mee.
nlng te kennen dat naast het toenemend
autoverkeer voor het massale vervoer de
vaarweg in ons land steeds noodig sul blij
ven.
dat bijna 57.000 schepen In 1930 de Vlotbrug
te Alkmaar passeerden. Uit een en ander
blijkt, dat 1931 voor het bedrijfsleven verre
van rooskleurig was. Spr. memoreerde voorts
het overlijden van de leden van de Kamer,
de heeren D H. Grunwald, en B. G. Kömg
te Schagen. De economische voorlichtings
dienst der Kamer deed veel en vruchtbaar
werk. Voor de wegencommissie is er nog
veel werk, daar de wegen in Hollands Noor,
derkwartier en de verbindingen met den
nieuwen Wieringermeerpolder nog veel te
wenschen overlaten. Met allen leden der
Kamer In zaken en huiselijken kring een
nieuwjaar van vrede, voorspoed en geluk
toe te wenschen, eind:gde spr. (applaus!.
Aan de nieuwjaarsrede van den voorzitter
was door het bureau der Kamer een over,
zicht to.gevoegd van eenige In 1931 door
het buitenland geheven invoerrechten en
beschermende maatregelen, die den export
van artikelen uit dit district treffen. Voor
belanghebbenden zijn deze gegevens inte
ressant; wegens de uitgebreidheid ervan
kunnen wij ecMer niet overgaan tot op
name ervan In onze kolommen.
