ONS BLAD
NAAR EEN VEERTIG-URIGE
Socialistische fantasie
ARBEIDSWEEK
VRIJDAG 8 JANUARI 1932
HET WATER WAST
WEDEROPBOUW VAN
NOORD-FRANKRIJK
HET WATER WAST
BOMAANSLAG OP
DEN MIKADO
JOH. LAUWERS
PAVOLOP 3
ALKMAAR
1
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 6
f 3000
f750
VOORNAAMSTE NIEUWS
I
De leuze is voorbarig
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Het zachte weer de oorzaak
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
SLACHTOFFERS VAN DEN ZUIDWESTERSTORM
Paarden voor zijn rijtuig
gedood
5
ca
te
Wat Duitschland eraan
betaalde
NEDERLANDSCHE MOSSELEN
NAAR FRANKRIJK
ONTDUIKING VAN DE
BENZINEBELASTINGWET
VERNIS- EN VERF-
FABRIKANTEN
PRIJSVRAAG MIJNBOUW
KUNST
EEN NIEUWE VORM VAN
OPLICHTERIJ
Scharen Friedrich Herder
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ORGEVAL
PETROLEUMSTEL BRANDEND
ACHTERGELATEN
DE KEIZER ONGEDEERD
FATALE VERGISSING!
Onwaardige critiek
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
van
Minister Deckers naar Indië vertrokken.
elftal-
Wederom staklngsrelletjes te Enschedé.
Maselen-epidemie In Den Haar-
MARTIN BERDEN.
waar
(Nadruk verboden).
Barometerstand 9 uur v.m.: 7.53 Stilstand:
van
La Co-
te
Hapa-
Ons ninwe feuilleton
Mr. O. H.
oo
De „Stanfriea IV", die in den storm mek man en nuria op de Zuiderzee Ie vergaan
Thans een
Misbruik bij Stad en Lande
van Gooiland
Volgens het Rc
zoek naar den j:
van 15 December
te Rotterdam na
vergadering een
Grootte der
scholen -
Oemldd.
grootte
23
68
113
158
203
248
293
338
383
438
Aantal
leerkr.
23
34
37 2/3
361/2
483/5
«1/2
41 3/4
43 1/4
43 2/3
43 4/5
LICHT OP: De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 430.
Staking bjj de werkverschaffing te Jipalng-
bnixen.
BUREAU!
Telefoon:
ABONNEMENTSPRIJS!
Per kwartaal, voor Alkmaar 2.—
Voor builen Alkmaar f 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
verlies vaa
anderen vinger
inspecteur K. p.
gelost, thans zo<
opgeleverd, dat t<
gegaan.
Op grond van
gevolge van dit oi
los-werkman J. T.
IJsel, aangehoudi
aan den Oppert opgesloten.
1— 45
46— 90
91—135
136—180
181—225
226—270
371—315
316—360
361—405
406—450
Voor den R'jn is een belangrijk hoogere
waterstand te verwachten. Hedenmorgen
werd van den Boven Rijn eer. was gemeld
van 1.11 M. voor Waldshut en 120 M. voor
Bazel. Op den beneden-Duitscnen Run zet
thans de was door, die direct na Nieuwjaar
door het smelten van de sneeuw is opgetre
den.
Na dezen was zal de nieuwe stijging, welke
thans op de bovenrivier is Ingetreden, door
zetten.
Ails vó UH Mad sim Inaevolne <1« verzekerinawvrwssrden f Levenslange «eheele ongeschiktheid tut werken dooi f TCfl Ml een onaevsl met f 4EH bil rerUm van een hand 5 IOC Ml verlies van een Cfl
tegen ongevallen versekerd voor een der volgende uirkeeringen verlies van beide armen, beide boenen of heWe oneen doodeliikeo afloop een voet at een oog duim ot wlbvlnaet been of
Gem. aantal
leerlingen
p. leerkracht
Ons landje is, zooals dat heet.
Ontwoekerd aan de baren.
Maar daarmee is men toch nog niet
Aan ’t einde der gevaren!
Een lijn van dijken houdt ons droog.
Doch gaat het water wassen.
Dan hebben wjj, tot ons behoud,
Zorgvuldig op te passen!
Het water wast.... het heeft den strijd
Opnieuw weer aangebonden.
Alsof het dreigend zegt: ik heb
Den t’rugweg weergevonden!
De noodklok luidt! de angst groeit aan.
Zal onze schuts bezwijken?
De oude vijand geeft geen kamp
En beukt en ramt de dijken.
De vijand trekt langs Maas en Waal,
Langs IJsel en kanalen
De polders in, op steden aan
Om driest te zegepralen.
Maar nog wordt onze wapenspreuk
Je maintiendrai! beleden.
En daarom wordt weer in ons land
De water-strijd gestreden!
tusschen aantal leerlingen en aantal
krachten in het 45-stelseI zal zijn,
men duidelijk in het volgende staatje:
Deed beddegoed vlamvatten
Donderdagavond omstreeks zes uur werd,
gaar het „Handelsblad” bericht, de brand
weer gealarmeerd in de bovenwoning Van de
Sweersstraat 22 te Nijmegen, bewoond door
de familie Hendriks. Toen de brandweer met
veel materiaal ter plaatse verscheen stegen
dikke rookwolken uit het dak omhoog. Het
bleek, dat de bewoners afwezig waren en de
woning gesloten was.
Politie en brandweer verschaften zich daar
op door verbreken van de voordeur toegang,
waarop met een slang op de waterleiding
water gegeven werd. Door den verstlkkenden
rook was het niet mogelijk den vuurhaard te
naderen, waarop eenlge brandweerlieden met
rookmaskers in de woning doordrongen en op
ed zolderverdieping een partij smeulend en
brandend beddegoed aantroffen. Nadat nog
maals water gegeven was, was het vuur spoe
dig gebluscht. De brandschade is vrij gering,
de waterschade daarentegen aanzienlijk. Uit
het onderzoek bleek, dat op den zolder een
petroleumstel had staan branden, waarover
beddegoed en waschgoed aan een drooglijn
hing. De bewoners hadden de woning reeds
's morgens vroeg verlaten. De man had zich
naar zijn werk bU den bouw van de Waalbrug
begeven, de vrouw met de kinderen was op
familiebezoek buiten de stad. Donderdag
avond waren zij nog niet teruggekeerd.
TOKIO, 8 Jan. (V.D.) Tijdens een rit van
den Japanschen keizer door Tokio, hebben
onbekenden een bomaanslag op den keizer
gepleegd. De helsche machine ontplofte
Juist vóór zijn rijtuig, met het gevolg, dat
de paarden voor het rijtuig werden gedood.
Als de bom 1 seconde later was ontploft, zou
de keizer ongetwijfeld het slachtoffer van
den aanslag zijn geworden. Thans kwam
keizer Hirohito echter met den schrik vrij
en liep hij zelfs geen enkele verwonding op.
De dader van den aanslag was een
Koreaansch communist.^ De Korea an had
nog een tweede bom bij zich, doch had geen
gelegenheid meer deze te werpen, aangezien
hU terstond door de politie werd gearres
teerd.
De politie had moeite om den man tegen
de opgewonden menscbenmenlgte te be
schermen.
In de Donderdag te Bussum gehouden ver
gadering van Stad en Lande van Gooiland
signaleerde bij de behandeling van een voor
stel tot wijziging van het reglement van
orde voor de algemeene vergadering, dat het
teekenen van presentielijsten wil vervangen
door het nazien en tellen der lidmaatschaps
kaarten, die bij den Ingang van de verga
ring moeten worden afgegeven, de heer de
Bordes het misbruik, dat vele leden de pre
sentielijst teekenen en dan verdwijnen. Spr.
noemde dit oplichterij; het presentiegeld
van ƒ730 wordt uitgekeerd en niet voor het
teekenen van een presentielijst
De heer Hom merkte op. dat men dit mis
bruik bij hoogere colleges dan Stad en Lande
ook kan vaststellen.
Uit de deskundige verklaringen van den
secretaris en van den hoofdveidwachter van
Stad en Lande, die door den voorzitter aan
het woord werden gelaten, bleek nog dat
thans van de cl. 3000 leden, die ter alge
meene vergadering ook teekenen voor ande
ren. scherper controle werd ónmogelijk
geacht Men besloot ten slotte de
volgende maatregelen In te voeren; leder
die de vergadering betreedt geeft zijn lid-
maatsehapekaart af. ontvangt een controle-
strook en moet deze strook als hij de verga
dering verlaat in een bus deponeeren. De
bussen worden eerst na de opening van de
vergadering neergezet; het zal dus niet meer
mogelijk zijn, dat iemand die vóór de opening
de vergadering heeft verlaten, presentiegeld
ontvangt, want alleen aan hen die de stroo-
ken In de bussen hebben ingeleverd, wordt
prcMnttegdd tocucBODden.
Hoogste barometerstand 756 9 te
runa.
Laagste barometerstand 725.8
randa.
Verwachting: zwakke tot matigen wind
uit Westelijke richtingen, nevelig tot half
ot zwaar bewolkt, weinig at geen neerslag,
weinig verandering in temperatuur.
PARIJS, 7 Jan. (Havas). Volgens berichten
uit Duitsche bron zou Frankrijk tot dusver
als schadevergoeding reeds een bedrag heb
ben ontvangen, hetwelk dat zijner uitgaven
voor het herstel der verwoeste gebieden zou
overtreffen. Dit is niet Juist.
Aan vergoeding der schade aan goederen
had Frankrijk op 1 April 1931 uitgegeven
97.881 millloen tra., terwijl nog 5 milliard
moet worden betaald.
Duitschland stortte ten behoeve van Frank
rijk 8.151.030.570 rljksmark, waarbij ruim
twee milliard voor de vereffening van schul
den, die preferent zijn boven de herstelschul-
den. Voor de vergoeding van schade aan
goederen betaalde Duitschland 31 404.075.811
francs.
Hierbij dient te worden opgemerkt, dat de
uitgaven voor het herstel der verwoeste ge
bieden in hoofdzaak werden gedaan vóór de
stabilisatie van den franc. In goud berekend
kunnen de uitgaven voor het herstel worden
geschat op 175 milliard aan kapitaal, en met
inbegrip van de rente op 250 milliard.
Max Tetzner, oud-Nederlafdsche
speler overleden.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4
regels f 125: elke regel meer 625.
RECLAME per regel 4.75 voor
de eerste pagina: voor de overige
pagina's f 151
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
b(j vooruitbetaling per plaatsing
tM per advertentie van S regels:
Iedere regel meer f 6.12
Op de in Juni 1930 door de afdeellng der
Mijnbouwkunde van de Technische Hooge-
school te Delft uitgeschreven prijsvraag,
luidende: „Men vraagt eene kritische be
schouwing der theorieën omtrent de afkoe
ling en contractie der aarde en der ge
bergte- vorming in verband met den invloed
der in de aardkorst aanwezige radio-active
substanties", is een antwoord Ingekomen,
dat echter niet voor bekroning in aanmer
king komen kan.
Morgen beginnen wU met de pu
blicatie van een nieuwen roman, dien
wij In de zeer bijzondere belangstel
ling van onze lezers aanbevelen. Het
is de even ontroerende als spannende
geschiedenis van een gemengd huwe
lijk tusschen een streng orthodoxen
Engelachen landlord en een jonge, be
gaafde katholieke schrijfster. Er is
een zoon uit het eerste huwelijk en
reeds onmlddellUk blijkt dat de vader
doodsbenauwd is dat deze zich tot
het katholieke geloof bekeeren zaL
De conflicten blijven natuurlijk niet
uit en beperken zich niet alleen tot
het geestelijke domein. De bekeerlng
van den zoon tot het katholicisme
is ten slotte de oorzaak van een
schijnbaar onherstelbare breuk tus
schen de pielde echtgenooten. Hoe
deze elkander ten slotte weer terug
vinden, wordt ons in de laatste zeer
bewogen hoofdstukken verteld, die
zeker niet zullen nalaten de lezers
diep te ontroeren.
Een sterk geschreven psychologi
sche roman, dien onze abonné's on
getwijfeld met spanning' en voldoe
ning zullen volgen.
Toenemend passagiersvervoer
Naar de heer Geysendortfer, gezagvoerder
van het KDM.-vllegtuig „Uil" vertrokken
van Schiphol op 24 December en aangeko
men te Batavia op 4 Januari telefonisch
mededeelde, zijn behalve de drie passagiers
AmsterdamMarseille en twee heeren van
de Bata-8choenfabrieken te ZUn, welke te
Athene instapten en resp. te Rangoon en
Batavia de reis meemaakten, met dit vlieg
tuig nog twee Amerlkaansche dames ver
voerd van Rangoon naar Bangkok, alsmede
ex passagier Palembang—Batavia. In totaal
werden dus met de „Uil” op verschillende
trajecten acht passagiers vervoerd.
Een verzoek om contingenteering
De mosselkweekers aan de Atlantische
kust van Frankrijk klagen steen en been
over de crisis. Op hun verlanglijst staat ojn.
contingenteering van de mossellnvoer uit
Nederland.
De reedertjen van stoomtreilers van hun
kant vragen strengere contingenteering van
den vischinvoer.
Snelle was aan de Vecht.
Donderdagavond is de Vecht zeer gaan
wassen, zoodat een zeer abnormale stand be
reikt is. waardoor te Weesp reeds enkele
oever-paden en tuinen blank staan. Ook het
verbindingswater met de Keulsche Vaart
dreigt te overstroomen. Door krachtige ge-
naalwerking te Mulden zal alleen onheil
kunnen worden voorkomen.
Van bevriende zijde ontvingen wij een de
zer dagen het prospectus van een Dultschen
groothandel In conserven.: vruchtenconser-
ven; groen tenconservenconserven voor
menschen die aan suikerziekte lijden;
Jams; enz. enz.
Allemaal tenminste voor hel grootste
deel artikelen, die vrij hier in Nederland
even goed, zoo niet beter fabriceeren.
Het merkwaardige nu van deze prijscou
rant is een klein Ingevoegd papiertje, waar
op (in het Dultsch natuurlijk) o. a. het
volgende te lezen stond:
„Wij verzoeken u ons te steunen door
uw gewaardeerde orders en geen buiten
landsche waren te koopen.” (Het vet ge
drukte van ons. Red.)
Dit stuurt dus een buitenlandsche firma
aan haar Nederlandsche klanten!
Het zal een vergissing zijn een fatale
vergissing misschien van den afzender, die
het waarschijnlijk niet bedoeld heeft zijn
buitenlandsche cliënteele deze les te geven.
Wij zijn er echter niet nieuwsgierig naar.
Wel echter
weten hoe een
HOF 6. ALKMAAR
Administratie Na 433
Bedartie No. 633
1
3
3
4
5
6
7
6
9
J?
Het maximum aantal leerlingen per leer
kracht kan aan een school gemiddeld nim
mer hooger zijn dan 45; het blijft er bijna
altijd onder en bij een behoorlijke klasse.ln-
deeling, wat in grootere plaatsen met eenlgen
goeden wil altijd is door te voeren, zal het
ook practise!) voor lederen onderwijzer ael-
den veel er boven zijn. De kleinere schalen
komen zelfs niet aan een gemiddelde van 40
leerlingen per leerkracht.
Er behoort.... fantasie toe om te bewe
ren, dat in de practjjk de klassen gewoon-
1 ij k engeveer 60 leerlingen zullen zUn.
Socialistische fantasie.
Inzet van het zilveren jubiieum-jaar
De Vereeniglng van Vernis- en Verffabri-
kanten en -handelaren in Nederland viert
dit Jaar haar zilveren bestaansfeest.
Woensdagmiddag 13 Januari as. worden
de feestelijkheden met een Jubileum-mld-
dag, aanvang twee uur in de aula van het
Koloniaal Instituut.
Het program vermeldt o.m. een voordracht
van prof. dr. L. P. Ie Cosqulno de Bussy
over ..De winning van Nederlandsch-Indl-
sche Terpentijn", terwijl architect F. Kra
mer zal spreken over „Kleurschoonheld
door Verf’.
Na de pauze houdt de heer J. P. J. H.
Cllnge Doorenbos een causerie over „Het
schildersambacht”. Tot slot wordt vertoond
de cultureele film „Schilderen”.
Merkwaardige werklonxenoptocht
Pittsburg naar Washington.
Eventueel geen uitbetaling
verzekeringsgelden
De ontduiking van het bijzonder invoer
recht op benzine blijkt hier en daar groote
afmetingen te hebben aangenomen.
In de omstreken van Gouda zijn de pro
cesverbalen niet van de lucht.
Zoo wordt medegedeeld, dat behalve te
Haastrecht bekeuringen zijn gevallen te Stol
wijk, Reeuwijk, Moordrecht, Moercapelle,
Schoonhoven en Bergambacht. In deze
laatste gemeente werd bij één persoon zelfs
4100 L. aangetroffen.
De ambtenaren der invoerrechten en ac
cijnzen trekken er dagelijks op uit, gewa
pend met gepunte ijzeren staven, omdat zelfs
de benzinevaten Ingegraven in den grond
worden aangetrotfen, om niet te spreken van
andere listen, die te baat worden genomen.
Intiu^bhen is gebleken, dat de belasting
inspecteurs niet onwelwillend staan tegen
over hen, die thans nog spoedig uit eigen
beweging aangifte doen van niet aangege
ven voorraden. De wet legde de verpllcht'ng
op tot aangifte op 2 Januari 1932. In ver
scheidene gevallen zijn nadere aangiften ge
daan en is geen bekeuring ingesteld.
Een ander punt is wellicht aan de aan
dacht van hen, die benzine opsloegen ont
gaan. BU eventueelen brand loopt de uit
betaling van verzekeringsbedfegen ongetwU-
feld groot gevaar. Dat is ook een factor, die
gewicht in de schaal kan leggen.
zelfde geldt voor de volkshuishouding In
haar geheel. Nog altUd zUn er te weinig
bevrediglngsmiddèlen en het ligt in de na
tuur dat dit altijd zoo zal blijven-
In onze dagen heeft het den schijn en
het Is de v(oek van onzen tüd. die een
goede verdeellng der productiekrachten en
van de opbrengst der productie verhindert,
die dezen schijn soms rechtvaardigt als
zou er ondanks alle tekorten, overpro
ductie heerschen. Het kost echter geeu
moeite op het gebied van loonen. van wo
ningwetten. van de sociale wetgeving In
haar geheelen breeden omvang enzoovoort
dusdanige tekorten aan te wijzen en
wenschen op te stellen, dat zonder verdere
bewijsvoering mag worden aangenomen, dat
wU moeten werken en blUven werken. En
wanneer ooit een betere tijd aanbreekt, mo
ge men dan niet zijn vergeten de magere
Jaren. In den goeden tijd moeten niet de
winsten worden verteerd, maar moet over
de geheele Unie der sociale wetgeving wor
den gereserveerd voor komende slechte
Jaren.
Genoeg om aan te toonen. dat men groo.
te reserve in acht dient te nemen tegen de
algemeene leuze, zooals ook de heer Albarda
die tUdens het Kerstcongres der S. D. A. P.
heeft aangeheven, de leuze voor de alge
meene invoering van een 40-urige werkweek
Albarda had beter in de leer kunnen gaan
bij zijn partijgenoot Van der Waerden. die
in ..De Socialistische Gids” an dit onder
werp zeer lezenswaardige beschouwingen
wijdde en mensdhkundlg om. opmerkte;
(dat) „door de verkorting van den arbeids
duur vele arbeiders reeds gekomen zijn tot
een norm, dat het tijd wordt ook eens te
gaan wijzen op de noodzakelijkheid en de
wenschelijkheid van den arbeid”. Doch Van
der Waerden sprak niet, op een congres!
Vermindering van werktijd. UJdelijk en
plaatselUk, om grooter onheil te voorkomen,
jan in sommige gevallen aanbeveling ver
dienen. doch stuit op groote technische en
economische bezwaren.
Theoretisch maar ook alleen theore
tisch kan men een toestand construeeren
waarin allen korter werken om geheele
werkloosheid -voor een deel der werknemers
te voorkomen. In een enkel geval zien wU,
dat een onderneming er in slaagt door het
werken op halve kracht het leven te rekken,
doch als regel kunnen wU zeggen, dat de
onderneming én omdat haar technische
uitrusting het elscht én omdat zU Jcon-
kurrenzfahig” moet blijven, op volle kracht
moet werken en zeker In onze dagen geen
vermindering van werktijd, d.L verhooglng
van productiekosten, kan lUden, op stralle
van ondergang.
on aao breuk van r 40,
Voor de afdeellng Zaandam der SDA.P.
heeft dezer dagen het lid van de Tweede
Kamer, mej. Suze Groeneweg een rede ge
houden, waarin zU, na het hare aan het
adres van de „plichtverzakende” regeering
te hebben gezegd dat was trouwens niet
anders te verwachten, ónze B.D-AJ*. kent
eenmaal geen waardeering voor anderen
enkele woorden wijdde aan het voorstel van
minister Terpstra tot wijzig""^ van de wet
op het lager onderwijs.
Het onderwUs, aldus mej. Groeneweg,
moet de basis leggen voor verdere, algemee.
ne ontwikkeling. .Dit kan met de door mi
nister Terpstra gewilde klassen van 45 leer
lingen nooit het geval zUn. En In de prac-
tUk zullen deze klassen gewoonlijk ongeveer
60 leerlingen zUn. Dan moet de onderwijzer
weer als een sergeant voor de klas staan."
We vonden dit fraais waaruit blijkt, dat
de spreekster, die toch uit het onderwijs is
voortgekomen, van net voorstel van den mL
nister niet de flauwste notie heeft, In „Hei
Volk". En men vraagt zich ai waar de
schrijfster de bravour vandaan haalt, om
aldus haar hoorders maar wat wijs te ma
ken. dat kant noch wal raakt.
Het voorstel van den minister van onder
wijs heet inderdaad het 45-stelsel, maar wat
beteekent dat? Dat het aantal onderwijs
krachten met 1 verhoogd wordt, wanneer
het aantal leerlingen een meervoud van 45
heeft bereikt plus 1. Wat de verhouding
leer-
vlndt
De beroemde Engelsche econoom J. "M.
Keynce heeft eens beweera. dat over 100 ja
ren het economisch probleem, waaronder wU
thans allen zuchten, geen probleem meer zal
zijn. Over een eeuw zullen wU dank zu
de ontwikkeling der techniek, die nog eerst
in haar kinderschoenen staat als het
ware verlast rijn van de wet van den arbeid.
WU zullen leven in een waereld van over
vloed en een werktUd van ongeveer drie uur
daags en dan nog meer bU wijze van ont
spanning dan van inspanning zal ruim
schoots toereiken om onze stoffelUke behoef
ten te bevredigen.
Keynes nu, die behalve dat hU de toe.
komst kan vóórspellen, ook een ernstig man
en een groot geleerde is. heeft zich afge-
vraagd, welken invloed die zee van vrUen
tUd. waarover wU in een min of meer na
bije toekomst de beschikking zullen hebben,
wel op het menschdom zal uitoefenen Key
nes weet heel goed, dat een leven van louter
ontspanning voor den gemiddelden mensen
op een mislukking uitloopt en overigens is
ontspanning niet wel mogelijk indien de in.
spanning er niet aan voorafgaat.
Het groote vraagstuk der toekomst zal niet
meer zUn: „hoe lang moet Ik werken", maar
„hoe kom Ik mijn vrijen tijd door en blüf
daarbU een flink en gezond mensch?” Dat
dit laatste niet zoo gemakkeliik is. blijkt uit
het voorbeeld van vele jonge dame? en
Jonge mevrouwtjes, die aan een voortduren
de migraine en aan ernstige zenuwstoringen
lUden enkel en alleen als gevolg van hun
vrUen tUd.
WU voor ons gelooven eerder aan het
woord: ,Jn het zweet uws aanschUns zult
gU werken”, dan aan de verwachtingen van
een econoom. Maar de denkbeelden van
Keynes worden ter overweging aanbevolen
aan allen, wlen de schrik om het hart slaat
bU elke bevolkingsvermeerdering, waarvan
zU vernemen, want inderdaad, wie onzer weet
bU benadering welke mogelUkheden de na
tuur nog in haar schoot verborgen houdt?
Overigens kunnen wU Keynes’ denkbeelden
voorloopig nog In het rijk der phantasie
indeelen en zouden wU er geen melding van
hebben gemaakt, ware het niet, dat men in
breede kringen van meenlng is. dat er een te
veel aan goederen bestaat en dat men de
crisis kan bestrijden door over de geheele
linie minder te gaan voortbrengen.
De strijd voor verkorting van den arbeids
duur heeft veel van zUn idealisme verloren.
Vroeger kende men onmenschelUk lange
werktUden, die den arbeider UchamelUk en
geestelijk ondermUnden Door de invoering
van eene 48-urige werkweek is -echter "n norm
bereikt, waardoor voor bUna alle beroepen
de arbeidsduur een redelüke is geworden.
StrUdt men thans voor "n nóg korter werk
tUd, dan kan men zeggen enkele bUzon-
der afmattende werkzaamheden daargela.
ten dft de strijd door andere motleverf
wordt gejijd dan weleer.
Men voert thans de leuze voor een veertig,
urige werkweek als tUdelUke maatregel, als
een der middelen tot bestrijding der werkloos
heid, maar ook wel als permanent verschUn.
sel. omdat men meent, dat langer werken
onnoodlg is om de menschheid een behoor.
Hike mate van welstand te verzekeren.
Een vermindering van den werktUd over de
geheele linie en als permanent verschUnsel is
bU den huldigen stand der techniek econo
misch niet te verdedigen. Vermindering van
den werktUd tUdelUken plaatselUk ter voor
koming van algeheele werkloosheid voor be.
paalde groepen van werknemers kan slechts
zeer bUzondere omstandigheden als een der
middelen tot bestrUding van werkloosheid
worden aangeprezen. Het verhoopt de pro
ductiekosten en is in vele gevallen technisch
onuitvoerbaar.
In de 18e en in het begin der 19e eeuw
heerschte er een heftig verzet tegen de me.
chaniaeering van de productieDit verzet nam
dusdanige vormen aan. dat door de over,
held bUzonder strenge straffen werden gesteld
op de vernieling van machines. Het mecha-
nlseeringsproces veroorzaakt werkloosheid eu
toch is het duldelUk. dat zonder de machine
Europa tot het pauperisme zou zUn vervallen.
Tegen de rationalisatie van het productie
proces, die sedert de oorlogsjaren In onge.
kenden omvang is toegepast en niet altUd
op christelUke wijze wordt hetzelfde be.
zwaar aangevoerd en zonder twUfel Is een
deel der huidige werkloosheid tot deze ra
tionalisatie terug te voeren. Nu zU gaarne
toegegeven dat én de Invoering der ma
chines In de 19e eeuw, én de perfection-
neerlng van het technische en admini-
stratleve productie-proces in onze dagen
menschelUker had kunnen geschieden, maat
de populaire Idee als zoude de stoffelUke
welvaart op den duur meer gebaat zUn,
wanneer men het e-onomlsch principe, air
technisch begrip genomen, in minder mate
tot zUn recht doet komen, is te verwerpen.
Niemand, die een karwei voor zich zelf
onderneemt, zal er aan denken daarvoor
de meest omslachtige methode te kiezen,
noch ook zal hU er op uit zUn er een zoo
!*ng mogelUken tUd aan te besteden. Het-
