ONS BLAD
FC
NAAR EEN VEERTIG-URIGE
ARBEIDSWEEK
Socialistische fantasie
HET LOT VAN „DE STANFRIES IV”
VRIJDAG 8 JANUARI 1932
MGR. L. SCHRIJNEN
KWITANTIELOOPER
OVERVALLEN
Leiden
HET NOODWEER OP
BALI
JOH. LAUWERS
PAVGLOP 3
ALKMAAR
I
41
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG
No. 6
ff 3000
f750.
SLACHTOFFERS VAN DEN ZUIDWESTERSTORM
De leuze is voorbarig
De toestand achteruit-
N
[L
De stoomtram Haarlem—
s
Zeer waarschijnlijk metman en muis vergaan
WRAKSTUKKEN- AANGESPOELD
Talrijke bruggen vernield
TWEE TON SCHADE
V
E
BANKIERSKANTOOR
I. BOASSON EN ZOONS
ten
|tn
£8
Scharen Friedrich Herder
Van zijn portefeuille
beroofd
VOORNAAMSTE NIEUWS
FATALE VERGISSING!
f3000.- f750.- 2^^”^ ff 250.- f 125.- f50.-
AAWGIFTE MOET, op STRAFFE VAM VERLIES VAM ALLE RECHTEN, GE3C0IEDEII OiTERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG OREN NA NET ONGEVAL
Onwaardige critiek
gaande
De toestand blijft
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
if
▼an
Minister Deckers naar Indië vertrokken.
elftal
en
Maselen-epidemie in Den Haar.
De JBtanfriea IV", die in den storm met
Barometerstand 9 uur tjb.: 7.53. Stilstand:
van
Ons nieuwe feuilleton
100
Mr. O. v. H.
van
ar-
ver-
Het laatst te Enkhuisen geweest
De aleawe Si XbKOrifcMiWPl te WogBUin iaxcwtid.
>1*
de.
ten
■8»
Grootte der
scholen
33
34
37 2/3
39 1/3
403/5
411/3
41 3/4
421/4
42 3/3
42 4/5
LICHT OP: De lantaarn, moeten morgen
worden opgestoken om: 430.
Staking bü de werkverschaffing te Jlpaing-
huisen.
e-
en
ist
n.
rd
rd
Ml.
let
en
Ian
85.
■uw
MW
Ol-
Mn
te.
Ier
Ü4
*t
eer
«ed.
*eo
23
08
113
158
203
248
293
338
383
428
Aantal
leerkr.
1
2
3
4
5
8
7
8
9
10
schoondochter, te ontvangen en Z. H. Exc.
heeft nog vrij leng met de bezoekers ge
sproken.
Eu
gen
lag
ABONNEMENTSPRIJS:
Fe» kwartaal, voor Alkmaar V—
Voor holten Alkmaar 335
Mat Ceïllnstroerd Zondagsblad
S4 hooger
1— 45
46 90
91—135
136—180
131—225
228—270
271—315
316—360
361—405
406—450
re-
De
nt
pe-
3r-
rtl.
nr-
be
en
en
na
ns
n-
in
ed
tot
na
Ha
sen
md
w.
ten.
leer-
vindt
ieW
Biet
boL
rar-
Onteigeningswet in verband met
de electrificatie
Woensdagavond omstreeks 6 uur kwam de
11-jarige bediende van den Oever van te fir
ma Verkuil te Oss terug, van Herpen, in weL
ke plaats hij een aantal bestellingen voor zün
patroon had verricht. Hü vertelt, op den te.
rugweg niet tegen den wind te hebben kun
nen taltaUeo Hij heeft toen zijn rijwiel aan
een touw voortgetrokken. Plotseling 1* ntj
door ee onbekenden man overvallen, die hem,
naar hü mededeelt, zijn portefeuille met
ruim 100.—, welk geld hij op kwitanties had
ontvangen, heeft ontstolen. Er is onmiddel-
UJk aangifte gedaan bü de politie, die een
nader onderzoek Instelt.
Loketten gesloten
Izaak Boasson en Zoons, bankierskanto
ren te Middelburg en Oostburg, hebben he
den de loketten gesloten. De directie over
weegt maatregelen, om de zaken spoedig
voort te zetten.
Gem. aantal
leerlingen
p. leerkracht
I Afl - write» vsa
anr —V. andersa vtaksr
Op de New-Yorksche beurs zchommeMe
met vaste opening het koerspeil eenigssina
Het slot was iets lager.
Wederom staklngsrehetjes te Enschedé.
met een bovenbouw van 40 meter lengte, ie
weggeslagen. Er zijn hierbij geen ongelukken
voorgevallen. Een Uzeren brug over de Kali
Pangragoan is vernield. De bovenbouw van
deze brug is weggespoeld tot aan het zee
strand.
In de Kali Jehleh werd het water door
talrijke in deze rivier drijvende boomstam
men opgestuwd. Het water zocht een ande
ren uitweg en heeft de huisjes van de tele,
graaf en een gedenkstw^^Qgespoeld. Een
Uzeren brug over de Kali Slabl op het ge
bied van Tabanan is vernield, terwül een
groote Ijzeren brug over de Kali Balean ge
heel werd weggespoeld en op den oever werd
geworpen.
Op den weg Pengastoelan naar Poepoean,
welke de meest westelüke verbinding vormt
van Noord- naar Zuid-Ball, hebben groote
aardschulvingen plaats gehad. Aan bet her
stel van deze verbindingen wordt krachtig
gewerkt. Aan vele sawah's werd ernstige
schade toegebracht. In de Kali Tabanan zijn
twaalf lUken gevonden. De gemeenschap la
nog allerwege gestoord, zoodat de onder,
afdeeling Djembrana vrijwel geïsoleerd is.
Dè schade wordt voorloopig geschat op
200.000.
Afgekondlgd is bet Staatsblad, bevatten
de de Wet van den 19den December 1931.
tot verklaring van het algmnrr.n nut der
onteigening ten behoeve van verbouwing
van den stoomtramweg van Haaitem naar
Leiden tot een electriscben tramweg.
Aneta seint uit Soerabaja:
Nadat het Zaterdagmiddag 2 Januari over
geheel West, en Mid den -Ball noodweer was
geweest en hevige regens waren gevallen,
zün Zondagmiddag groote bandjirs ontstaan
in alle rivieren van het gebied af tusschen
Tjandikoessoemo en Penginoeman en van de
Kali Jehsoemboel ten Westen van Poeloekan
af tot in Tabanan. Een postauto van Negara
naar Tabanan kon Zondagmorgen nog pas.
seeren, omdat de bandjirs eerst tegen twaalf
uur begonnen. Hieraan is te danken, dat
voor zoover bekend, betrekkelük weinig men-
schenlevens zijn verloren gegaan. Tusschen
Negara en Penginoeman is een brug bescha
digd, terwUl een andere brug werd versteld.
De schade "in de onderafdeeling Djembrana
komt, wat de voornaamste bruggen betreft,
op het volgende neer;
Een Uzeren brug over de Kali Poeloekan
ADVERTENTIEPRIJS: Vaw 1—6
regels 135: elke regel meer *35.
RECLAME per regel k.7S »wer
de eerste pagina; voer de overig*
pagina’s f 0 50.
RUBRIEK VRAAG EN AANBOD"
bij vooraltbetaUng per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
iedere regel meer 0.12
Naar wü hedenmiddag om twaalf uur
nader uit Roermcr.o vernamen, blijft da
toestand van Z. H. Exc Mgr. L. SchrUnen,
Blsschop van Roermond, zorgwekkend.
Z. H Exc. bracht echter een rustlgen
nacht door.
Ook hedenmorgen F.ad men noch in Fries
land. noch bü de directie van de „Stanfries*
te Amsterdam eenig bericht ontvangen van
de opvarenden van de „Stanfries IV”, die
Dinsdagavond uit Amsterdam is vertrokken
met bestemming naar Harlingen en tot dus.
ver daar niet is aangekomen. De mogelijk
heid bestaat echter, dat het schip den
storm heeft doorstaan en dat de opvaren
den alsnog behouden zün. Uit Schellinkhout
nabU Hoorn werd ons hedenmorgen gemeld,
dateenlge honderden Meters uit de kust
een schip aan den grond heeft gezeten, dat
hedenmorgen omstreeks 10 uur. doordat het
water tengevolge van den naar het Noorden
uitgeschoten wind is gestegen, vlot is ge.
komen en sün reis neeft voortgezet.
Te Schellinkhout weet men echter niet,
welk schip het is en kon men ons ook niet
met zekerheid zeggen, of het een motorschip
dan wel een stoomschip was. Volgens andere
door ons hedenmorgen ontvangen inlichtin
gen, zUn op de Friesche kust ter hoogte van
Makkum en Hlnde.oopen verschillende voor
werpen aangespoeld, die tot de lading van
de „Stanfries IV" hebben behoord Het schip
had 75 ton lading, niet zooals oorspronkelük
werd gemeld 110 ton, aan boord, waarvan
30 ton Chineesche matten. Een kantal mat.
ten is hedenmorgen langs de kust bü Mak
kum gevonden. Daar is ook een stuurhut
aangespoeld, die vermoedelUk van de „Stan
fries IV” afkomstig is. Volgens mededeelin.
gen van sc uppers zouden zij op dezeitde
hoogte eenlge petten en klompen hebben
zien .drijven. Hedenmorgen te ongeveer half
7 is van de Sluis in den afslultdUk van de
Zuiderzee op Komwemderzand de sleepboot
„Jacob Albert” van de M. I. Z. vertrokken
met aan boord de directie van de maat
schappij „Stanfries” onder wie de heer
Colthoff uit Leeuwarden.
Verder is uit Harlingen eveneens naar *t
gebied ten Zuiden van den afslultdUk de
reddingboot van H? Hingen vertrokken.
Wanneer de bü Schellinkhout gestrande
boot de „Stanfries IV” is, dan zal het schip
wanneer het geen ernstige averü heeft op-
geloopen, vermoedelUk de reis naar Harlin.
gen voortzetten.
male te Enkhulzen terug.
Woensdagmorgen cm half 8 is de „Stan
fries IV” daarop weer van Enkhulzen ver
trokken, waarna men niets meer van het
schip heeft vernomen.
Omtrent de vermissing van de .Stan
fries IV” vernemen wij nader, dat thans
met vrü groote zekerheid kan worden aan
genomen, dat het schip met man en muls
is vergaan. Te Harlingen neemt men in
deskundige kringen aan. dat de „Stanfries
IV” reeds in den nacht van Dinsdag op
Woensdag op de Zuiderzee ten Noorden
van Stavoren in de nabüheid van de Frie
sche kust moet zün vergaan.
De nabU Schellinkhout gestrande boot is
gebleken te zün de ..Stanfries I”. kapitein
E. Hoeksma, die gisteravond om 6 uur uit
Hoorn is vertrokken. Het schip kon het
waarschünlük niet klaren tegen den wind
in, is vermoedelUk voor anker gegaan en
toen op de kust gedreven. Zooals gemeld,
is het bü hoog water vlot gekomen en
beeft het de reis vooitgezet. Wü vernemen
verder nog, dat nabü Makkum nog zün
aangespoeld een loopplank, een reddingboot
en andere wrakstukken afkomstig van de
„Stanfries IV". Behalve de reeds gemelde
schepen is ook de reddingboot van Lemmer
hedenmorgen uitgevaren.
Van bevriende züde ontvingen wü een de
zer dagen het prospectus van een Duitschen
groothandel in conserven.: vruchtenconser-
ven; groentencooserven; conserven voor
menschen die aan suikerziekte lijden;
jams; enz. enz.
Allemaal tenminste voor het grootAe
deel artikelen, die wü hier in Nederland
even goed, zoo niet beter fabrlceeren.
Het merkwaardige nu van deze prijscou
rant is een klein Ingevoegd papiertje, waar
op (in het Duitsch natuurlijk) o. a. het
volgende te lezen stond:
„Wü verzoeken u ons te steunen door
■w gewaardeerde orders en geen buiten-
landsche waren te koopen.” (Het vet ge
drukte van ons. Red.)
Dit stuurt dus een buitenlandsche firma
aan haar Nederlandsche klanten!
Het zal een vergissing zün een fatale
vergissing misschien van den afzender, die
het waarschünlük niet bedoeld heeft zün
buitenlandsche cllënteele deze les te geven.
Wü «Un er echter niet nieuwsgierig naar.
Wel echter zou het ons benieuwen te
weten hoe een Nederlander daarop reageert!
Naar ons wordt medegedeeld, moet de
„Stanfries IV" eerst Woensde? dus niet In
den nacht van Dinsdag op Woensdag zün
vergaan.
De boot is Dinsdagavond om 12 uur, tn
verband met den storm te Enkhulzen bln-
nengeloopen.
Des morgens om 4 uur vertrok het schip
60 leerlingen ^jn. Dan moet de onderwüw
weer als een sergeant voor de Mas staan.'
We vonden dit fraais, waaruit blükt, dat
de spreekster, die toch uit het onderwüs >s
voortgekomen, van net voorstel van den mL
nister niet de flauwste notie heeft, In „Het
Volk”. En men vraagt zich af. waar de
schrijfster de bravour vandaan haalt, om
aldus haar hoorders maar wat wijs te ma
ken, wat kant noch wal raakt.
Het voorstel van den minister van oader-
wüs had inderdaad het 45_stelsel, maar wat
beteekent dat? Dat het aantal onderwijs
krachten met 1 verhoogd wordt, wanneer
het aantal leerlingen een meervoud van 46
heeft bereikt plus 1. Wat de verhouding
tusschen aantal leerlingen en aantal
krachten in het 45-stelsel zal zün.
men duidelük in het volgende staatje:
Gefnldd.
grootte
en
Je H. Missen in alle ker-
van het Bisdom één Onze
Vader en Weesgegroet te bidden tot die
intentie.”
Naar de Koerier” verneemt, heeft
Mgr. Schrijnen jJ. Zondag nog het bezoek
ontvangen van den Minister van Staat, jhr.
mr. Ch. Ruüs de Beerenbrouck.
Monseigneur stelde er prijs op den Mi
nister, die vergezein was van zün zoon en
Van de afdeeling Zaandam der S.D.A.P
heeft dezer dagen het lid van de Tweede
Kamer, mej. Suze Groeneweg een rede ge
houden, waarin zü, na het hare aan het
adres van de „plichtverzakende” regeering
te hebben gezegd dat was trouwens niets
anders te verwachten; ónze 8.DAP. kent
eenmaal geen waardeering voor anderen
enkele woorden wüdde aan het voorstel van
minister Terpstra tot wUxlging van de wet
op het lager onderwijs.
Het onderwüs, aldus mej. Groeneweg,
moet de basis leggen voor verdere, algemee.
ne ontwikkeling. ,JDlt kan met de door mi
nister Terpstra gewilde Massen van 45 leer
lingen nooit het geval zün. En in de prac-
Mast gevonden tusschen Enkhulzen
en Stavoren.
Onderzokingstocht per vliegtuig.
Uit Harlingen vernemen wü. dat de mo-
torreddingboot van de N. z. H. Redding-
maatschappü. die hedenmorge^Rwas uitge
varen om te zoeken naar de ..Stanfries IV”,
is teruggekeerd zonder iets van het vermis
te schip te hebben gezien. De berichten
over het aanspoelen van lading en wrak
hout. vermeerderen, zoodat wel aangenomen
moet worden, dat de „Stanfries IV”
gaan is.
Te Stavoren is een motorboot binnenge-
loopen, welker schipper rapporteert op het
Vrouwenzand in den vaarweg Enkhulzen—
Stavoren een mast boven water te hebben
zien uitsteken. De „Stanfries IV" had een
mast en men vreest, dat dit de plaats is
waar het schip is vergaan.
Te kwart voor elf hedenmorgen is van
het vliegveld Schiphol te Amsterdam ver
trokken het één-motorig vliegtuig PH
AJ3.N. Het vliegtuig is gecharterd door de
Assurantie-maatschappü van de „Stanfries
IV”, om te trachten het schip op te spo
ren. Het wordt gestuurd door den vlieger
Hondong en aan boord bevinden zich eenl
ge personen van de assurantie-maatschap
pü- Te kwart over 12 was bet vliegtuig nog
weer, doch keerde om 5 uur ten tweeden Inlet teruggekeerd.
I zelfde geldt voor de volkshuishouding in
haar geheel. Nog altüd zün er te weinig
bevredlglngsmlddelen en het ligt in de na
tuur dat dit altüd zoo zal blüven-
In onze dagen heeft het den schün en
het is de vloek van onzen tüd. die een
goede verdeeling der productiekrachten en
van de opbrengst der productie verhindert,
die dezen schün soms rechtvaardigt als
zou er ondanks alle tekorten, overpro
ductie heerachen. Het kost echter geen
moeite op het gebied van loonen. van wo
ningwetten. van de sociale wetgeving in
haar geheelen breeden omvang enzoovoort
dusdanige tekorten aan te wijzen en
wenschen op te stellen, dat zonder verdere
bewijsvoering mag worden aangenomen, dat
wü moeten werken en blüven werken. En
wanneer ooit een betere tüd aanbreekt, mo-
ge men dan niet zün vergeten de magere
jaren. In den goeden tüd moeten niet de
winsten worden verteerd, maar moet over
de geheele Unie der sociale wetgeving wor
den gereserveerd voor komende slechte
jaren.
Genoeg om aan te toonen. dat men groo.
te reserve in acht dient te nemen tegen de
algemeene leuze, zooals ook de heer Albarda
die tüdens het Kerstcongres der S. D. A. P.
heeft aangeheven, de leuze voor de alge
meene invoering van een 40-urige werkweek
Albarda had beter in de leer kunnen gaan
bü zün partijgenoot Van der Waerden. die
in ..De Socialistische Olds” an dit onder
werp zeer lezenswaardige beschouwingen
wüdde en menschkundlg o.m. opmerkte;
(dat) „door de verkorting van den arbeids
duur vele arbeiders reeds gekomen zün tot
een norm, dat bet ttjd wordt ook eens te
gaan wijzen op de noodzakelijkheid en de
erenscbelijklieid van den arbeid". Doch V^n
der Waerden sprak niet op een congres!
Vermindering van werktüd, tüdelük «n
plaatselük, om grooter onheil te voorkomen,
tan in «nmmlge gevallen aanbeveling ver
dienen. doch stuit op groote technische «n
economische bezwaren.
Theoretisch maar ook alleen theore
tisch kan men een toestand construeeren
waarin allen korter werken cm geheele
werkloosheid voor een deel der werknemers
te voorkomen. In een enkel geval zien wü,
dat een onderneming er in slaagt door het
werken op halve kracht bet leven te rekken,
doch als regel kunnen wij'" zeggen, dat de
onAemem tng èn omdat haar technische
uitrusting het elscht èn omdat zü »kon-
kurrenzf&hlg” moet blüven, op volle kracht
moet werken en zeker in onze dagen geen
vermindering van werktijd, dX verhooging
van productiekosten, kan lüden, op strafte
van ondergang.
Het maximum aantal leerlingen per lesr-
kracht kan aan een school gemiddeld nim
mer hooger zün dan 45* het blüft er büna
altüd onder en hü een beboorlüke klasse-in-
deeling, wat in grootere plaatsen met eenlgen
goeden wil altüd is door te voeren, zal het
ook practised voor lederen onderwijzer zei
den veel e rboven zün. De kleinere scholen
komen zelfs niet aan een gemiddelde van 40
leerlingen per leerkracht.
Er behoort.... fantalsle toe om te bewa
ren, dat in de pracUjk de klassen gewoon-
I k ongeveer 60 leerlingen, zullen zün.
Socialistische fantalsle.
Merkwaardige werkloozenoptocht
Plttsbarg naar Washington.
Max Tetzner. owd-Nederiandsche
speler overleden.
Morgen beginnen wü met de pu
blicatie van een nieuwen roman, dien
wü in de zeer büzondere belangstel
ling van onze lezers ssnhevnlcn. Het
is de even ontroerende als spannende
geschiedenis van een gemengd huwe
lijk tusschen een streng orthodoxen
Engelschen landlord en een jonge, be
gaafde katholieke schrijfster. Er is
een zoon uit het eerste huwelük en
reeds onmiddellük blükt dat de vader
doodsbenauwd is dat deze zich tot
het katholieke geloof bekeeren zaL
De conflicten blüven natuurlijk niet
uit en beperken zich niet alleen tot
het geestelüke domein. De bekeering
van den zoon tot het katholicisme
is ten slotte de oorzaak van een
schünbaar onherstelbare breuk tus
schen de belde echtgenooten. Hoe
deze elkander ten slotte weer terug
vinden, wordt ons in de laatste zeer
bewogen hoofdstukken verteld, die
zeker niet zullen nalaten de lezers
diep te ontroeren.
Een sterk geschreven psychologi
sche roman, dien onze abonné’s on-
getwüfeld met spanning en voldoe
ning zullen volgen.
Naar wü vernemen is de toestand
Z. H. Exc. Mgr. L. Schrijnen, blsschop van
Roermond, achteruitgaande.
In de Limburgsche bladen wordt de vol
gende oproep gepubliceerd van den vicarls-
generaal van het Roermondsche diocees
mgr. dr. O. Bauduln aan de Eerw. geestg-
lüken en kloosterlingen en aan de geloo-
vigen van het bisdom:
J3e gezondheidstoestand van Züne
Hoogwaardige Excellentie Mgr. L. Schrü-
nen, die de laatste maanden vooruitgaan
de was, is in deze dagen minder gunstig
geworden.
De behandelende geneesheeren hebben
bet raadzaam geoordeeld, dat Monseigneur
uit voorzorg van de laatste H. Sacramen
ten zou worden voorzien.
Wü verzoeken ook thans wederom drin
gend allen dlocesanen vurige gebeden tot
den goeden God te richten voor onzen Ge
liefden Blsschop; en Wü schrijven voor,
na alle
ken en
De beroemde Engelsche econoom J. M.
Keyncs heeft eens beweero. dat over 100 ja
ren het economisch probleem, waaronder wij
thans allen zuchten, geen probleem meer zal
zijn. Over een eeuw zullen wü dank zij
de ontwikkeling der tethniek. die nog eerst
in haar kinderschoenen staat als het
ware verlost zün van de wet van den arbeid.
Wü zullen leven in een waereld van over
vloed en een werktüd van ongeveer drie uur
daags en dan nog meer bü wijze van ont
spanning dan van inspanning zal ruim
schoots toereiken om onze stoffelijke behoef
ten te bevredigen.
Keynes nu, die behalve dat hü de toe.
koznst kan voorspellen, ook een ernstig man
en een groot geleerde is. heeft zich afge-
vraagd, welken invloed die zee van vrijen
tüd. waarover wü in een min of meer na-
büe toekomst de beschikking zullen hebben,
wel op het menschdom zal uitoefenen Key
nes weet heel goed, dat een leven van louter
ontspanning voor den gemiddelden mensch
op een mislukking uitloopt en overigens is
ontspanning niet wel mogelük indien de in
spanning er niet aan voorafgaat.
Het groote vraagstuk der toekomst zal niet
meer zün: ..hoe lang moet ik werken”, maar
J>oe kom ik mijn vrijen tüd dcor en blüf
daarbü een flink en gezond mensebDat
dit laatste niet zoo gemakkelük is. blükt uit
het voorbeeld van vele jonge dames en
jonge mevrouwtjes, die aan een voortduren
de migraine en aan ernstige zenuwstoringen
lüden enkel en alleen als gevolg van hun
vrijen tüd.
WU voor ons gelooven eerder aan het
woord: -In het zweet uws aanschüns zult
gü werken”, dan aan de verwachtingen van
een econoom. Maar de denkbeelden van
Keynes worden ter overweging aanbevolen
aan allen, wlen de schrik om het hart slaat
bü o1** bevolkingsvermeerdering, waarvan
zü vernemen, want inderdaad, wie onzer weet
bü benadering welke mogelijkheden de na
tuur Mg in haar schoot verborgen houdt?
Osldi i in kunnen wü Keynes’ denkbeelden
WMMplg nog in het rijk «ter pbantasie
indeelen en zouden wü er geen melding van
hebben gemaakt, ware het niet, dat men in
breede kringen van meening is. «lat er een te
veel aan goederen bestaat en dat men de
crisis kan bestrijden door over de geheele
linie minder te gaan vóórtbrengen.
De strijd voor verkorting van den arbelds.
duur heeft veel van zün idealisme verloren.
Vroeger kende men onmenschelük lange
werk tijden, die den arbeider llchamelük en
geestelük ondermünden Door de invoering
van eene 48-urige werkweek istechter *n norm
bereikt, waardoor voor büna alle beroepen
de arbeidsduur een redelüke is geworden.
Strijdt men thans voor *n nóg korter werk
tüd, dan kan men zeggen enkele büzon-
der afmattende werkzaamheden daargela
ten dat de strijd door andere motieven
wordt geleld dan weleer.
Men voert thans de leuze voor een veertig.
urige werkweek als tijdelijke maatregel, ais
een der middelen tot bestrüding der werkloos
heid, maar ook wel als permanent verschün.
sel, omdat men meent, dat langer werken
onnoodlg is om de menschheld een behoor.
lüke mate van welstand te verzekeren.
Ben vermindering van den werktüd over de
geheele Unie en als permanent verschünsel is
bü den huldigen stand der techniek econo
misch niet te verdedigen. Vermindering van
den werktüd tüdelük en plaatselük ter voor
koming van algeheele werkloosheid voor be.
paalde groepen van werknemers kan slechts
zeer büzondere omstandigheden als een der
middelen tot bestrijding van werkloosheid
worden aangeprezen. Het verhoopt de pro
ductiekosten en is in vele gevallen technisch
onuitvoerbaar.
In de 18e en in het begin der 19e eeuw
heerschte er een heftig verzet tegen de me.
ehaniseering van de productie Dit verzet nam
dusdanige vormen aan. dat door de over,
held büzonder strenge straffen werden gesteld
op de vernieling van machines. Het mecha-
niseerlnzsproces veroorzaakt werkloosheid eu
toch is het duidelü^. dat zonder de machine
Europa tot het pauperisme zou zün vervallen.
Tegen de rationalisatie van het productle-
proces, die sedert de oorlogsjaren in onge.
kenden omvang is toegepast en niet altüd
op christelüke wijze wordt hetzelfde be
zwaar aangevoerd en zonder twüfel is een
deel der huidige werkloosheid tot deze ra-
tionalisatie terug te voeren. Nu zü gaarne
toegegeven dat èn de invoering der ma.
chines in de 19e eeuw, èn de perfection-
neering van het technische en admlni-
stratleve productie-proces in onze dagen
menschelüker had kunnen geschieden, maai
de populaire idee als zoude de stoffelüke
welvaart op den duur meer gebaat zün,
wanneer men het economisch principe, als
technisch begrip genomen, in minder mate
tot zün recht «loet komen, is te verwerpen.
Niemand, «11e een karwei voor zich zelf
onderneemt, zal er aan denken daarvoor
de meest omslachtige methode te kiezen,
noch oct zal hü er op uit zün er een zoo
lang mogelüken ttjd aan te besteden. Het- ttjk zullen deze klassen gewoonlük ongeveer
BUREAU: HOF ALKMAAR
TsMom: Administratie Na 433
Radaette Na 633
tn i
