BURGERWACHT HOUDT ORDE Na den communistischen opstand in San Salvador DE BEDREIGING BESSARABIÊ ALS TWISTAPPEL DE ONLUSTEN IN SALVADOR Talrijke plantages verwoest dispuut FRANKRIJKS BEWAPENING L£ BOEK EN BLAD NEDERLANDSCH FABRIKAAT Roemeensch-Russisch INGEZONDEN MIJNONTPLOFFING TE WALES TX BUITENLANDSCH NIEUWS LEENING VAN OEGANDA KUNST EN KENNIS Ib DRAMA IN WESTFALEN FINSCH PROTEST TE BERLIJN AMERIKA EN ONTWAPENING INTERN. BEURSBUREAU Een vloot-voorstel KOLENDAMP ONDER HET VOLKENBONDSPALEIS OUDSTRIJDERS B EXPOSITIE PATER VAN BERGEN VREUGDE OP LONDENSCHE GELDMARKT RECORDVLIEGER OMLAAG GESTORT ALS DULTSCHLAND EENS NIET BEHOEFDE TE BETALEN NEDERLANDSCHE KUNST TE BRUSSEL DE VERBODEN VREDES- BETOOG INÖ r geli i Het Belgische standpunt Duizend dooden. «Un huishoudelijk gebruik handige aan gegeven 4 dooden 8 mijnwerker* ingesloten door Deodental met 1* gestegen. Geachte Redactie. Bcuwwerkraatrhed ?n gestaakt In de aula van het Zwolsche Dominicanenld coeter dX het tal een LONDEN. 36 Jan van Oeganda heeft Londen een leenlng van 3 mlllloen pond sterling aal uitgeven tegen 5 De leenlng aal a Hoe baar «Un van 1951 tot 1H1. De Prijs wordt vastgesteld op 9a. (Reuter). De regeering angekondigd, dat «U te Nog brief: CHICAGO. 38 Jan. Naar Reuter me’dt, te de record-vlieger en vliegtuigfabrlkant Ed wards Stinson In de nabijheid der stad met «Un vliegtuig omlaag gestort en levensge vaarlijk gewond. Drie passagiers, die in het vliegtuig enten, liepen iwnimi aware ver wondingen op. 3IL Slip Apparaat Anneariom Apoatolatus «ralle nte 1932. Dlrectlo Generalis Apos- tolatus Oratlonte. Rome. 11 •te' ner gtw op bur In Ult( V tlg< led< en bU m: be wi va ra vo kr wi •e wi Pi Z bru C ach verl ach de en var ont gele fle dut mai I dal (la pr< gr» De ■al gol do< vei dia hel .Heerlijk voor ons zeelieden men nen C Wa dii< T son elki gen ken C die mei den wai ra* hU twe C Uit allo r •oh gsA E K mei ma H hikl taa air: E stra ged var ter gul bev ma aar stel «ter 8 hl* har de VOO stn vat vor wel LONDEN, M Januari. (V. D.) Gisteravond vond een ernstig* mUngasontplofflng plaats In de Olympla-mljn In het Rhonda-dal in Zuid-Wales. waardoor 4 mijnwerkers werden gedood, terwijl in de mijnen werden in gesleten. Men vreest, dat er slechts een ge ringe kans te, dat men de tngeslotenen nog levend aal kunnen redden. De ontploffing, welker oorzaak nog onbekend is, werd mij lenver In den omtrek gehoord. In de mijn werkten op het oogenbllk van de ramp on geveer 35 arbeiders. Een reddlngst Igade daalde terstond In de mijn af en slaagde er met groote moeite in 17 kameraden naar boven te brengen. Vier van hen overleden, kort nadat zij aan oppervlakte waren ge bracht, terwijl de overigen met betrekkelljk lichte verwondingen en een enkele met gas vergiftiging In een ziekenhuis moesten wor den opgenomen. Het reddingswerk werd bui tengewoon bemoeilijkt, doordat op de plaats van de ramp een brand uitbrak, die pas in den loop van den nacht kon worden ge- bluscht. Met man en macht wordt het werk, om de acht nog Ingesloten mijnwerkers te vinden, voortgezet. Jaarden en Indianen) en 40 pCt. Indianen. In het land sljn zeer weinig negers. De blanken vormen de regeerende g. oep. De grootste koffieplantages zijn voornamelijk in hun handen. De Indianen vormen een zeer belangrijk bevolkingsdeel; zli zijn bijzonder vlijtig en ontvangen gemiddeld veel hooger loonen op de plantages dan de overige ge kleurde grospen..Naar hun eigen wensch zijn hun nederzettingen van -de overigen afge zonderd en zij bezitten zelf kleine koffle- farms en werken In loondienst voor de be zitters der groote plantages. HELSINGFORS, 35 Jan. (Reuter), De Finsche gezant te Berlijn heeft In opdracht van zijn regeering den RIJkskansalter Mn nota overhandigd, waarin wordt geprotes teerd tegen do verhoogde Invoerrechten op boter. van De oorzaak schijnt te liggen In een schoorsteen, die sinds 23 Jaar niet meer gebruikt wordt. LLYNPIA. 26 Jan. (Reuter). Nog zes lij ken zijn geborgen, waardoor het aantal doo den tot tien Is gestegen. De mijn brandt nog steeds. De bekende tenor John Evans, die vrijwil lig aan het reddingswerk deelnam, werd 0oor het ga* vergiftigd «n te overleden. De ..Evening Bun" doelt mede, dat volgens onbsveatlgde berichten, bij de communis tische onlurtin op Zaterdag JX in het bin nenland van Ban Salvador moer dan 1000 menschen aouden zijn gedood. Talrijke bomaanslagen op openbare ge bouwen aouden sljn gepleegd. Ten gevolge van de slechte verbindingen met het bin nenland sljn echter slechte weinige bijzon derheden bekend. De regeering zou echter den toestand meester zijn. Hei Foolseh-Bwsstoch verdrag. In een communique betreffende het Poolsch-Russlsch non.agresslepact. geven de belde partijen uiting aan hun wil den vrede hei aat s GENEVE. 25 Ja' CV. D.) De eent-óteom missie van den Volkenbord he.ft met he oog op de algemcene econ m 3che c.lsis bt •loten den bouw van het nlaiwe Volken bondspalels voorlooplg stop te aetten. Slechts de reeds aangevangen werkzaamheden voo. de bibliotheek van .iet Volkenboodaeeareta- riaat sullen worden beëindigd. Het lijkt er wel op, of eerst de wereld een volslagen gekkenhui* worden moet, eer de regeerlngen tot het besef komen, dat ze zoo toch niet bewoonbaar |s. De landen hebben schulden aan elkaar, aaüMarden-aehulden. Die schulden moeten betaald worden in goud of in goederen. Maar het goud dat In de geheele wereld aanwezig te, ligt opgehoopt In de banken van do grootste achuldelschera, Frankrijk en Amerika. Van betalingen in goud is du* reen sprake; het beetje goud, waarover do schuldenaars nog beschikken, is nauwelijks in staat haar voor de inflatie, een zekeren vorm van bankroet, te behoeden. Dus betaling in goederen. Maar goede ren wtf de schuldeischer niet; hjj houdt sljn grenzen hermetisch gesloten, of hjj eet se slechte open op een kier om juist en alleen datgene toe te laten, waarbuiten hijzelf nie* teven kan. Het heele wereldverkeer, het vrije verkeer, oen der voornaamste factoren om de wereld uit den deplorabelen economtechen toestand op te heffen, Is door tolmuren van nooit gekende hoogte en door contlngenteeringen gedecimeerd. Land op land leeft in oen be nauwend keurslijf en als men de gevolgen' er van voelt, geen adem haast meer schep pen kan. laat men de banden niet vieren, maar rijgt se nog wat strakker aan. En het funeste te, dat stuk voor stuk elk land wel genoodzaakt Is, zich soo’n keurs lijf te sluiten, omdat het anders te gronde gaat aan indigestie door datgene waarmee het wordt overstelpt uit andere landen, die zich soo’n dwangbuis reeds hebben aan gedaan. We leven In een vldeuzen cirkel Elk» verhouding van tarieven, elke oontlngentee- ring lokt terwllle van aelfbescherming nieuwe verhooging, scherper oontlngentee- rlng uit. En bet leven wordt al benauwen der, al ondraaglijker voor iedereen. Land voor land hijgt naar lucht, padat *t ■lob van de wereld om tech heen ate t wars heeft afgesloten. Bn zelfbehoud etecht, dat het rich afgesloten houdt voor anderen, zoolang ook de anderen het den toegang weigeren. We hebben in de wereld knappe politici, knappe economen en knappe financiers. Al len weten waar de fout schuilt en allen bUna ejk werken er toe mee, noodgedwon gen, dat we dagelijks dieper in het moeras wegzinken. *t Is o< de wereld mét machteloosheid te geslagen. En niemand schijnt er te tejn met zooveel gezag, met zooveel durf, met zooveel dwingende macht, dat hU den ring, die ons omknelt, kan splijten. Moet dan eerst de dreiging van den ondergang zoover zijn voortgeschreden, dat de reddende hand, boe krachtig ook, onmachtig geworden is? PARIJS, 35 Jan. (Reuter). Officieel wordt medegedeeld, dat het bericht van de ,.Neue Montag Zeltung”, waarin wordt ver klaard, dat Frankrijk bezig is zich te wa penen, onjuist Is. Ook te onjuist, dat de fa brieken, die fabrlceeren voor de nationale verdediging, op volle kracht werken. te handhaven en verplichten zich eventueel geschillen op vreedzame wijze tot een op. lossing te brengen. Van den oorlog als uit drukking dor nationale politiek sullen zij afstand doen en zich onthouden van agres. sieve handelingen. HONDEN. M Jan. De mededeellng dat de Bank van Engeland het per 1 Februari ver vallende erodlet van M mlllloen pond ge heel aal afloosen, «onder haar goud-reoerve aan te spreken, wordt, naar Reuter meldt in de Londensehe bladen met vreugde en begrljpelUken trots gopublioeetd. De „Times" schrijft: Dit te/et beste be richt dat de geldmarkt sedert maanden be reikt heeft. Om vele redenen zal dit baalult verwelkemd worden, voornamelijk echter als een opmerkelijk teeken van kracht den terrorisatie. De correspondent van de „Panama-New- York Times" schat het aantal gesneuvelden In de gevechten op zeshonderd. De communistische rebellen hebben vol gens berichten van reizigers, die per vlieg tuig uit dat land in Mexico Cjty ajjn aange komen, 26 regeerlngsambtenaren en aan hangers der regeering van Salvador dood geschoten. Ruim 900 leden van welgestelde families in San Salvador, onder wie ook buitenlan ders, hebben een burgerwacht gevormd en patroullleeren met geweren en revolvers ge wapend door de stad. Zij hebben opdracht alle communisten die zich vertoonen neer te schieten. Het land verkeert nog In den staat van beleg maar de militaire junta is den toe stand meester en vol vertrouwen den op stand te kunnen bedwingen. LONDEN, 35 Jan. (Reuter). In een on langs gehouden rede hesft de Engsteehe econoom ter Walter Layton uiteengeast, In welk een bevoorrechte en paradoxale positie Dultschland zou komen. Indien de echuld- etechen van dit land accoord gingsn met de totale schrapping der te verrichten her stelbetalingen. In dat geval zou de openbare schuld van Dultschland 500 mlllloen pond sterling be dragen of 8 pond per hoofd, tegen Frankrijk 3300 mlllloen of 56 pond, Engeland 6600 mlllloen of 150 pond en Amerika 3200 mll lloen pond of 31 pond sterling per hoofd der bevolking. BRUSSEL, 38' Jan."(Reuter). Afgevaar digden van de besturen der groote Euro- peesehe geldbeurzen oa. Amsterdam, Ber lijn, Parijs sna. hebben heden hier ter stede vergaderd. Besloten 1* een Internationaal Bureau op te richten, tot nauwere eamenwerklng der beurzen. Dit Bureau cal tejn aetel hebben te Parijs Een comltó tot organisatie van dit Bureau is benoemd. BRUSSEL. 35 Januari (Reuter) De koninklijke familie eel de opening ven de, door de Nederlandsche regeering in het Mu seum van moderne Kunsten te Brussel ge organiseerde tentoonstelling van Nederland- sche Kunst bUwonen. NEW YORK, 36 Jan. Volgens ds laatje berichten uit Ban Salvador, vreest de regee ring een aanval der communisten op m hoefdstad. In verband hiermede te de bewa pening van alle burgers bevolen. Men neem aan dat een vroegere aanhanger van San dlno, overzts Augustlno Marti aan het hoofd der communisten staat. Mart', die aanhan ger zou sljn van de Derde Internet onale werd verleden week uit de gevangenis ont slagen. Voor zoover tot nu toe kon worden geconstateerd tejn talrijke plantages bij de gevechten met de insurgenten terwo:*t lr -w- landers toebehooren. Bij een botsing te Joayua werd een Italiaan gedood. De total: verliezen tejn onbekend. President generaal Martines heeft ver klaard dat de regeenng den toestand mees ter te. Een trein van den spoorweg naar Aca- jutla (San Salvador), welke Br.tech eigen dom ia, loopt gevaar. Eveneens vreest men voor de ladingen kof fie tan groote waarde, dis via de haven va Acajutia verscheept worden, welke plaats het centrum der onlusten zou tejn. De algemeene directeur van het Aposto laat des Gebeds, onze sympathieke landge noot pater Jac. Zey te Rome, die thans de* machtigen hefooom, welk ehet Apostolaat des Gebedf is. richt en bestuurt onder on- mlddellljk toezicht van den Paus zelven, zendt ons het jaarverslag van het wel wee van den Bond van het Heilig Hart. N» een korte uiteenzetting van het werk en verschillende aanbevelingen der laatste Pau sen volgt een stevige documentatie van ds woorden, quatenus impetratoria sunt. Dan volgen duidelijke tabellen van de aan gesloten religieuze Congregaties en van ds tijdschriften met hun redacteurs en ten slot te eer. overzicht van het werk In de ver- schrllenae landen, wuarbjj opvallend is de activiteit, ore net Nederlandsch Apostolaat En menseben gingen voerkf Roman door Marcello Ca*g. Vertaald door M. J. Prwnsste. J. M. Meulenhoff te Amsterdam. Vit den aard oer zaak te een boek, drt den vrede In de hand werkt en broeder schap tusschen de volkeren brengt, sympa thiek Dit boek beschrU ft do ellende, dl» de oorlog over de vrouwenwereld gebracht heeft, het leed dat zü geleden heeft. Wtel de mannen en d* zonen en do verloofdm naar de loopgraven werden geroepen en ntei of verminkt torugkeerden. Hot speelt te Frankrijk at en is niet zoo bloederig ah het boek van Remarque. Sterk wordt naar voren gebracht de vertwijfeling van hen, die het bestaan van God loochenen, omdat HU de verschrikkingen van den oorlog torlsei Het te meer een meditatleboek dan OM roman. Do telegramstijl en de ruimten v*a enkele woorden, soms van heels regel* Mi zelfs heele bladzijden geven duidelijk aan. waar de lesei nadenken moet. Sympethtek vooral tejn de Russen, die als landarbeklte* in de Fransche gezinnen komen. de Knorr-remmenfabrlek zulk een tnter- resse voor mijn vinding hebben? Omdat het Zoo gewoon, zoo eenvoudig. 100 algemeen is? Is het U wel bekend dat de Eloctrtoche spoorwagens der N.8. voorzien zijn van ge- noemde remmen? Het wil mij zoo voorkomen dat er ander» factoren zijn welke den heer BeynvqM noodzaakten naar de pen te grijpen. sehien een beetje af- of wangunst? Ja de heer, één moet de eerste zijn. Dankende voor de plaatsruimte, n A. 8OHAAP, nsullndeweg 333. AM.» KATH. ILLUSTRATIE. 68ste Jaargang No. 17. Met een .Jteeuwsoh dorpspraatjs" zet dt K. I. het nummer van deze week in; waar op, na den spannend™ roman „Een troon In gevaar", Dr Felix Rutten ons voert naar .De Slotrenen en hun tend", J. v. Nooit hekelt den Russlschen culturoelen vooruit gang in zijn satyr* ,D«t hui* met d* *ioa kamers", waarnaast „Wilde honden" d* be langstelling wekken. John. J. Armstrong be handelt een amoureuss quaestle „Op het binnenpad", daarnaast vertelt Joh. Peerde- man van het werk van ,De Priester tn M woonwagenkamp." waar ate entre-acte H de Greeve 8-J. vijf minuten preekt AlCte Trtltech ligt het deksel van do oude (tot* op en grijpt „Humor In de rechtspleging der middeleeuwen" er uit We smullen met de moeders aan .Momenten uit het term van, een wereldburger van acht weken." met oen lach deze aflevering te besluite» deme jeugdbeweging der Verkenners M Graalmelsjee en ook van het heerlijk der schilden. Het Jaarboek is van passende foto’s voorzien. J. OAL 8OB8T (Westfalen). 33 Jan. (V. D.) Maan dag is te Werl een bliedlg drama voorgeval len, E*» tuinman kwam zijn vriend tegen die met een meisje wandelde. PU schooi belde met revolverschoten neer, waarna hl) In Uw avondblad van 23 Januari komt een Ingezonden stuk voor van den heer Bejnvoort. Karimatastroat 311. Amster dam. over Schaap» Anti Lucht Injector. Schrijver doet het voorko men als zou mijn apparaat geen uitvin ding zijn, doch dat het meer lijkt op pla giaat. afkUken, nabootsen. Hij haalt hier bij aan. dat de Nederlandsche Spoorwegen ook zanastroolers hebben en wel diverse systemen en merken. O Ja. geachte schrij ver. de gemeentetram te Amsterdam heeft se ook en er «l)n zeer zeker nog wel meer bedrijven te nosmen. waar men dergelijke instrumenten gebruikt Maar het kan schrijver toch bekend tejn. dat als twee, In dit geval meer personen, hetzelfde doen at toepassen het lang niet hetzelfde in Door mij wordt ook niet bewerd. dat docr mij de Injector te uitgevonden, welke Ik voor mijn apparaat bezig, het gaat slechts over de toepassing er van. Ik gebruik de Injector slechts om door de daarin optre dende luchtverdunning, ate het apparaat In werking wordt gebiacht, het te gebrulkep zand aan ta zul*eu Of te het schrijvers bedoeling de autori teiten er op attent te maken dat hier tets gebeurt dat juridisch niet geoorloofd is? lAat mij schrijver gerust stellen dat de heeren van het Octrool-Bureau niet over één nacht Ijs gaen en dat die wel terdege weten wat Is en wat niet tel Schrijver had mX beter gedaan, alvo- acuvncu, mt nei neasrumoacn nw— rens naar de pen te grijpen, eerst moeite 1 ontwikkelt, dat u doorgedrongen in de te doen wat meer van het apparaat te weten te kqmen. Ate hu het apparaat en dien» werking had gezien. mogelUk had h|j den tUd aan schrUven besteed, voor Iets an der* beter kunnen benutten. Waarom zou WASHINGTON, 28 Jan. (Reuter). Dr vlootoommlstee beeft een wetoentwerp aan genomen, waarbij wordt vooralen in den aanbouw van schepen ter waarde van 615 mlllloen dolkr, doch de behandeling van dit wetsontwerp door het Congres te voor cnbephalden tijd uitgesteld. Industrieele mogelijkheden. Ofschoon Salvador overwegend agrarisch is. streeft het reeds eenlgen UJd ernaar, de Industrie een groolere plaats in het volks bestaan te verschaften Gezien de dichtheid en het karakter der bevolking en de geo grafische ligging van het land, is een der- gelUke ontwikkeling in de toekomst geens zins denkbseldlg te achten, vooral wanneer men met b?hulp van het Ilopago-meer electrische kracht zal kunnen opwekken. Men mag daarbij echter terdege rekening houden met aardbevingen en vulkanische uitbarstingen, die in dit land iedere onder neming een onzeker karakter geven. Intus- schen men moge al naar een industrieele ontwikkeling tt even een feit te. dat be- halve «enige beperkte industrieën, de bevol king sich hoofdzakelijk toelegt op de agra rische productie, nd. van koffie en suiker. Het eerstgenoemde product levert jaarlUks 80 pCt. van den totalen export, terwUl leder Jaar 31 duizend ton suiker wordt uitgevoerd. Voorts worden mals, boonen en indigo in belangrijke hoeveelheden naar de naburige landen verscheept. Ook doet men er Iets aan mijnbouw, In hoofdzaak gouddelven. doch de jaarlljksche uitvoer van dit product be draagt niet meer dan 250.000.—. De bUeenkomst werd daarop door de po litie onmlddellUk ontbonden. Van bevoegde zjjde wordt medegedeeld, dat de twintig personen ten gevolge kooloxyde-gas het bewustzijn verloren. WASHINGTON. 35 Jan. (Reuter). De financleele commissie van het huls van af gevaardigde» beeft het door Hoover ge vraagde eredlet voor de kosten van de Ame- yikaansche delegatie ter ontwapsnlngs-con- ferentie van 450.000 dollar teruggebracht op 3MA00. NEW-TORK, 98 Jan. (Reuter). Uit San Salvador wordt gemeld, dat de regeering van generaal Martinez thans den toestand meester Is. Het sjhUnt, dat de communisten, die den opstand begonnen, In de meenlng verkeer den, dat de Vereenlgde Staten de nieuwe regeering wegens haar zwakte niet erken den. Volgens berichten, welke aan den censor ontmapt zijn, is deze opstand zeer ernstig geweest, doch heeft deze schipbreuk gele- na een aantal bloedige gevechten en MOSKOU, 26 Jan. (Reuter). Vóór vertrek naar Genève, heeft de Russische Volkscommissaris van bultenlandache zaken, Litvlnoff, aan een vertegenwoordiger van het telegraaf, agentschap der Sovjet.Unie In een Interview een verklaring afgelegd over den stand der Russlsch-Roemeensche onder- handelingen. Lltwlnoff lelói os: Het plan voor een paot met Roemenië Is zoover ge. vorderd, dat belde partUen bU de ocde.han. delingen tot overeenstemming zijn gekomen, nadat besloten was het Besarablsche vraaf- »tuk. dat nog op een oplossing wacht, niet ter srpake te brengen. De volkscommissaris wees erop, dat het afsluiten van een overeenkomst tusschen twee taten, die geen offldeele bet ekfclngen met elkaar onósrhouden, en zelfs in ernstige territoriale geschilpunten gewikkeld sljn, eerst kan geschieden, nadat uitdrukkelijk af gesproken s, dat de hangende geschilpunten niet zulten worden aangeroerd WU begrÜPen volkomen, aldus Lltwlnoff, dat Roemenie de bezetting van Beearablé en het daaromtrent bestaande geschilpunt wenschte te vergeten en on* stilzwijgen hierover als een instemming met deze be. zetting wenschte te beschouwen. WU kun. nen daarmede echter niet accoord gaan. Roemenië gaat echter nog belangrUk ver der. Het streeft naar een zoodanige formu- leerlng van het verdrag, dat hieruit of wel de-erkenning van de souverelnltelt van Roe. meniën over Besaarablë. of wel het aanvaar, den van de Dnjeetr ate grens door de 8ov- Jet-Unle zou blUken. Ook hiermede kunnen wU niet accoord gaan. In de overeenkomst moet juist ge. heel duidelijk tot uiting komen, dat beide nartUen hun verschillend standpunt in deze kwesti «handhaven en dat het afsluiten van een overeenkomst hieraan niets veranderd. Het doel van het af te sluiten pact 1* vast te leggen, dat een aanval van den eenen staat op den anderen, ónmogelijk 1». Dit doel te gestipuleerd ta artikel I van de overeenkomst, waaromtrent belde part en het reeds eens zUn Elk dsr partijen, aldus seint Reuter ver. der, verplicht zich tegen de andere partU noch Individueel, noch tezamen met andere mogendheden een aanval te water, te land of in de lucht te ondernemen en In geen geval de andere partij den oorlog te vr- klaren. In ttesen vorm sluit ht pact volkomen de mogelijkheid uit ventueele geschillen door wapengeweld uit den weg te ruimen. De Sovjet-regeering, zoo selde Lltwlnoff ten slotte, heeft herhaa’delUk haar goeden wU en verlangen tot uiting gebracht non. agressle.pacten met verschillende landen af te sluiten. De verdere ontwikkeling hann dus thans van den goeden wU der andere mogendheden af. HlerbU zUn .ook plantages, welke aan bulten- boekwerkjes te verspreiden, waarin wordt in welke winkelzaken In de voornaamste plaatsen hier ts lande met na me te noemen artikelen van Nederlandsch fabrikaat worden verkocht. Het is te hopen, dat van industrieele »Ude voldoende daad- werkrlfjke belangstelling zal worden gevon den om dit plan te kunnen uitvoeren. Cnder het hoofd „Het A. B. C der Criste- bMtrUdtng in ons land" wordt uiteen gezet (alphabetischgewUze) op welke verschillen de wijzen led ar ertoe kan medewerken door bet koppen ven Nederlandsch fabrikaat de crisis het hoofd te bieden. „Uit de Pers" bevat naar gewoonte ver schillend» bslangrUke ultlatlrgen In de Pen verschenen voor zoover die uitlatingen m«4 het doel en werken der vereenlglng .Ncder- landsch Fabrikaat" verband houden. Vervolgen» vindt men medegedeeld, da* tusschen het bestuur der vereenlglng ,N«- derlar.dsch Fabrikaat" en de directie van d* 34ste Beurs -sn de Dameskroniek, van 1 tot en met 10 April aa. te Amsterdam te hou den. samenwerking zal geschieden en dat een speciale afdeehng van Nederlandsch fa- brtkaat aan deze tentoonstelling zal worden verbonden ..Nederlandsche Octrooien" geeft als naar gebruik een zeer overzlchteltjke opgave van In den laatsten tUd verleende Nederlandsch» octrooien. Als fabriek.'-beechruVing wordt ditmaal een en ander medegedeeld omtrent de vervaar diging van gasmask"rs door de Vereenlgde Nederlandsche Rubberfabrieken te Hevea dorp. terwijl de heer 8 Kalff zUn onder houdend artikel „Oi d-Hollandsche Kaarmn- fabricage" vervolgt. In de Januari-afleverlng van Neder landsch Fabrikaat” treffen wU allereerst eaa een overpeinzing, getiteld: „Wat zegt U daar van.” waarin onder Verwijzing naar het feit, dat In tegenwoordige omstandighc >n jaar- lijks 130 mlllloen gulden door de Nederland- eche bslastlngbetalers moet wo-den opge bracht voor de bestrijding der gevolg n van werkloosheid en armoede, erop wordt gewe zen, dat onze Nederlandsche fabrieken om opdrachten, de Nederlandsche werkkrachten van hoog tot laag om werk en niet om ondersteuning vragen. De voorzitter, de heer Ir. J. v. Duimldorp, geeft onder het opschrift „Terugbllk" een uiteenzetting, waaruit blijkt het groote be lang. dat gemoeid is met het doel der vers. eeniglng. „Wat de vereenlglng de laatste maand deed" geeft als naar gewoonte een korte, belangwekkende opsomming van hetgeen In de afgeloópen’maan'* tot stand werd ge bracht. Willy Oorsari verzorgt op zantrekkehjke wijze de rubriek „Voor de Nederlandsche Vrouw” en vestigt de aandacht op het feit, flat voor wat betreft de daadwerkelUke be langstelling voor de Nederlandsche kunst er nog heel wat te verbeteren valt Vervolgens Is nog melding gemaakt van een nieuw denkbeeld, dat het bestuur der vereenlglng wil uitvoeren. nJ. met mede werking van de daarvoor In aanmerking ko mende Nederlandsche fabrikanten van arti kelen van HALLE. 35 Jan. CV. D.>. De Vereenl- glng van Oorlogsstrljd«rs te Bchletteu bU Halle organiseerde Zondagavond MD teeet waaraan ongeveer driehonderd personen deelnamen. Reeds bij den aanvang van het feect werd in de seal een rooklucht waargeno men, waaraan men echter geen bUsondere aandacht schonk. N« eenlgen tUd vielen twintig personen bewusteloos neer en moes ten uit de zaal gebracht worden. In een beschouwing over Haagsche Koninklijke expositie lazen wU: „Het ia juist het verschil tusschen reizigers, die voor de pret er op uittrekken en hen die met hun kunstenaa szlel uitgaan, dat de eersten vaak niets uitvoeren en de tweeden el teekenend, schrijvend of schilderend, het nuttige met het aangename vereenlgen.” Daarmee gaan we volkomen accoord en passen dit toe op Pater vs Bergen O.P, die momenteel In de aula van het Zwolsche Dominicanenklooster impressies laat zien van zUn juist beëindigde Itallaansche reis. HU heeft ösn tUd van zUn omzwervingen te het zonnige Zuiden uitgebuit. H"t tand van de eeuwig.blauwe luchten en zUn vele kunstschatten, trok hem geweldig. Nu toont hU de belangstellenden in zijn kunst de resultaten. In Peruzlë begonnen, het monu mentale oude stadje, met «tin geheel eigen sfeer en eigen bouwtrant, zUn nauwe karak. terlstieke poortjes, die verbindingen vormen tusschen twee en re «treaties, heeft hu ge werkt tot het «inde toe Niet allee wat hem trof beeft hU te kleur en HJn kunnen vast, leggen, daarvoor ontbrak de tUd. maar ver rassend groot Is de collectie, die hij samen, bracht als blUverde herinnering een Italië, waar hU door den Generaal sljner Orde werd ontboden. Peter van Bergen O.P. wil «Un reisindruk ken compleet behouden en heeft els gevolg daarvan het tentoongestelde niet aan den verkoop dienstbaar gemaakt. De collectie omvat een honderdtal stuks Dat is enorm, voor den korten reisduur Vanselfsprekend worden we niet gesteld voor een serie dóórwerkte olleverfschllde. rijen, maar het «Un meerendeels vluchtige vlotte, Interessante eehetcen te swart en wit at te kleur gepenseeld, aquarellen, pastel- teekenlngen en vele sobere zwart.witte schet- een van wondermooie plekjea, reproducties naar meesterwerken, uit Rome. Venetië. Pe. rutl*. Assisi*, Siëna, San Gimignano. Pa rtje, Chartres, Rome bleef het middelpunt. Daar heeft hU het meeat en t langst ge werkt ZUn spaarzame oeuvree in ollevert eehtlderde hU te Rome. Het hoofdwerk la «Un dramatisch getinte „Tltus Bogen", de foraeh geboeide ruïne bU den Ingang van het Forum Romanum. Bij zonder trof ons de swart-wltte u’tbeeldlng van een Rome's achterbuurtje, waar wasch- goed aan Hlnen te drogen hing tusschen vervallen hooge huizenrijen, de aquarel’en van Ban Gimignano, het stadje eender ver tier met de donkere onderaardeebe straatjes waar toch hier en daar de Itallaansche zon plotseling doorbreekt en donkere schadu wen weipt op de grilse en van natuursteen ópgetrokken muren de teekejilngen uit Pe ruzlë. Zuiver weergegeven is de Itrusklsche De historie van het land. De historie van Salvador begint met zijn veroveiing door Pedro de Alvarado Cortez in het Jaar 1534 die de Indianen onderwierp en hun hoofdstad Cusca.lan verwoestte. De regeering van den nieuwen staat kwam on der de Oene.elltslt van Guatemala. TegelUk met de overige Ccntraal-Amerikaansche rijken verklaarde Sen Salvador zich onaf- hankelUk van Spanje op 15 Sept. 1821 en van dien tijd af Is zlin geschiedenis een getrouwe afspiegeling van die van geheel Midden- Amerlka. De latere geschiedenis wordt geteekend door een reeks oorlogen met deze Mldden- Amerikaansche landen en docr een aantal blnnenlandsche revoluties, waarvan die van 35 Januri 1933 de laatste ta. De huidige re geering la door een staatsgreep un het be wind gekomen. Voo: al het belang van Ame rika bU den huldigen gang van zaken ta groot, daar zijn beleggingen In Salvador niet minder dan 43 mlllloen dollar bedragen. Kleinste republiek van Midden-Amerika. San-Salvador Is de kleinste en dichtst bevolkte republiek van Centraal-Amerika en waarschUnlUk ook het meest Intensief be werkte land van LatUnseh Amerika. De be volkingsdichtheid te 125 per vierkante mijl de grootste bevolkingsdichtheid van geheele weetelUk halfrond. Het aan- Inwoners te 1.657.000, van wie zeer groot deel op kleine farms woont. Deze boeren houden zich bezig met den verbouw van koffie en suiker, die wor den verwerkt In groote centrale Inrichtingen die óf de totale oogsten opkoopen, óf den afeet tegen een overeengekomen percentage van de opbrengst op zich nemen. De bevol king bestaat voor een tiende deel uit blan ken hoofdzakelUk Spanjaarden voor ongeveer de helft uit gemengd ras (Span- OANKBABE ZEELIEDEN. Voor de velen, die hun gaven schonken aan het comité „Kerstmis op Zee" te Am sterdam. zal het een voldoening «Un te vernemen, hoezeer de zeelieden dezen bU- zonderen vorm van milddadigheid Op prijs stelden. Op Kerstdag bereikte ous een radlotele- gram, vla Scheveningen. van een groote Hollandsche boot: .Merry Chrtetmsa. ma ny thanks for presents, cantaln and crew." Een gezagvoerder schreef: ..Hiermede be tuig Ik UEd. mUn hartelljken dank ook namens de officieren en bemanning voor de ons toegezonden kerstkist. WU waren er allen zeer mede ingenomen en de verdee- llng der pakjes was een ware feestdag, welke nog lang bU ons In herinnering zal blUven." Uit een brief van een anderen kapitein clteeren wU: te weten, dat er te Nederland lieve schen worden aangetroffen, die zoo ons denken. Het Kerstfeest, dat onder aoegelUke om standigheden gevierd wordt, ver weg van lieve vrouw en kinderen? Moge Gods zegen op uw werk rusten, en zoowel de ondergeteekende. als zUne offi cieren en bemanning, wenechen u allen, die daaraan hebben medegewerkt, een goed 1933 toe." Een ander getuigde: „t Waren Inderdaad allemaal aardige verraaelngen en ze heb ben bijgedragen, om de Kerstvreugde, voor zoover mogelUk op zee, te verhoogen."4 Een krpiteta van een kolenboot ultte zjjn dankbaarheid aldus: ..Het was een echitte- reode Indeeling en tevens royale herden king van de one bekende en zoo gewich tige Kerstdagen. Vooral de kampeermutsen (bivakmutsen) kwamen eeer goed tot hun recht, gezien den tUd van 1 jaar met het gure weer. WU «Un u allen den ook hoogst dankbaar voor uw belangstelling in de zee lieden en voor de zorg en de onkosten, dat zoo lete meebrengt." een kort citaat uit een anderen „WU allen waren werkelijk getrof fen door de eeer aardige en nuttige sur prises, door het „Apostolaat" ons toege dacht. BU desen moet ik u dan ook mijn oprech ten dank betuigen, ook namens de geheele bemanning, voor deze Kerstgeschenken en het mooie werk. *t welk door het „Aposto laat" voor de zeelledep gedaan wordt” Een stuurman voegde er het volgende leuke naschrift aan toe: „Even na het uit reiken van de „Kerstgeschenken” was de „boot" in een rookwolk gehuld. Alles rook te, kapitein, officieren en manschappen van de geurige tabak." WU vermelden dit om dank te brengen aan allen, die ons steunden in deze actie en om Iedereen duldelUk te maken, dat het „Apostolaat ter Zee" op verzchlllend» wij zen «Un aegenrijk werk kan uitoefenen. P. ADRTANUS, LUnbaansgracht 48. Amsterdam. Poetr. 185832. kunst; «Un teekenlngen uit het Oapltu- letnach museum, speciaal het ontroerend schoon, gevoelig get:ekende Griekache vrou wenfiguurtje en het vurige bronzen paard, da reproducties naar Michel Angelo (graf monument van Medici). Innig getroffen was pater Van Bergen door Asslslë en Siëna. de atadje» met hun armelijke bevol king, die hun rust, ongereptheid eh schoon heid nagenoeg geheel hebben behouden. De sfeer van Catharina en Sint Franokcus te nog gebleven. Allee artjst er heen naar de twee groote figuren, die in hun wereldver zaking nog niets hebben Ingeboet van hun verstrekkenden Invloed. Prachtig van toon te de Assteië-pastel, de bruine gloed over het vele baksteen, waartegen de blauwe lucht fel afsteekt. In Siëna te het de Font: Brande buurt met «Un mlddeleeuwsche rust en typtschen bouw van nauwe gewelfde straatjes en kleine vensters, die pater Van Bergen zoo natuurgetrouw, vermoeid door zjjn kunstenaarsvtele. weergaf ZUn Parijsche schetsen, haastige krabbel» van bet ParUsche type in verschillenden vonn, verdienen seker onae aandacht. Een interieurkiek van de stemmingsvolle Char- tres-kathedraal te bUsonder geslaagd, als mede het poortje van bet Forum Romanum, de Septlmlus Severus Poort, zijn teekenln gen van de Monte Plncio, Vestemlsehe Maagd oude vestingmuren en den 81nt Pie ter in verschillende details, Itallaansche landschappen in sprekende kleuren, waar over de verzengende zon een loomheid spreidt en de atmosfeer aan ontneemt. WU krUgen door dit laatste werk van den Priester-kunstenaar weer een sterk be wijs van den knapper., snel werkenden tee- kenaar kn kleur-gevoel’gen colorist, die raak penseelt, een scherpen blik heeft op het schoone rondom, waardoor «Un veel zijdig werk gezocht zal blUven door allen, die bet goede weten te waardeeren en hun oogen open zetten om van de schoonheid te genieten. BRUSSEL. 25 Jan. (VB.) De Belgisch minuter» nebben het optreden van h-n col lega, den minteter van Justitie, inzake r verbieden der vredeab«tooging georganiseerd door de Leuvensehe tudenten, gcedjekcurc Zj) waren van oordeel dat dese laatster, onceljjk nadden een Dultseher uit te nooc gen om over ontwapening en dienstwelgc ring te spreken. Zoo all. ji .tater Kor' ware u'tg:noodig< zeu men, aldus de minister, er tet aan ge dacht hebben de meeting te verbieden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 6