ONS BLAD
RAMP OP
CUBA
ENGELAND EN HET CONFLICT IN
HET VERRE OOSTEN
Aardbeving teistert
Santiago
i
De slanke lijn
Mussolini is een staatsman.
Die er inderdaad mag zijn.
En hij koestert ook een hobby:
Afkeer van de slanke lijn!
Zelf is hij In doen en spreken
Altijd breed en zeer mass.ef.
Daarom heeft hij ook waarschijnlijk
Tegen slanke lijn een grief.
Steeds maar slanker, alsmaar slanker,
Slanker dan de slankste den.
Naar 1 abstracte, wat je niet meer
Kunt beschrijven met de pen
En ItalK verlangt juist
Naar verbreedlng van gebied....
Men begrijpt, di t Mussonnl
Dé Inconsequentie ziet.
En de duce trekt nu ten strijde.
Maar of hU thans triompncert?
Tegen den dictator Mode.
Die de vrouwen linieert!
'In
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
TWINTIGSTE JAARGANG No 29
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1932
2ES EN
Voornaamste Nieuws
UITVOERING
DE BAROMETER
ZUIDERZEESTEUN-
WET
WEERBERICHT
DE WINKELSLUITING
R. K. VREDESBOND
HOOFDEN ZONDERGEEST
Beslag op de gelden gehandhaafd
Vooronderzoek gesloten
wa
DE BANKEN TE NEW YORK
STAKEN DEN GOUDUITVOER
DE MALVERSATIES BIJ DE
BOSSCHE HANZEBANK
bureau»
Telefoon:
RIJKSDIENST WAARBORGT
VLOTTER AFWIKKELING
DE NIEUWE SPOORBRUG
BIJ ZWOLLE
DE INTERNUNTIUS
ONGESTELD
N. V. PALEIS VOOR
4,VOLKSVLIJT
te-
bQ
ran
ar-
JOH. LAUWERS
PAVGI OP 3
ALKMAAR
Geboorboorns ook electr.
1»
m
r Jf
rn
ik-
Zal 1 Mei a.s. inperking
treden
De moeilijke positie der Britsche regeering De Engelsch-
Japansche vriendschap De Dominions en de verdragen
van Washington Amerika de overheerschende blanke natie
aan den Pacific Washington en Londen Wat Engeland
vermijden wil Het gevaar van een Rijkscrisis De open
bare meening In Engeland niet eensgezind.
VERMIST
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES
Niet veilig bij’ een
Generale Commissie
Zal voorloopig niet gebouwd worden
f 750.- f 250.- 125-- fso.-
-J VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN VITERUJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL
OOK CRISIS IN DE WINTERSPORT
4 tn t
Bi
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ar-
LONDEN, 1 Febr. 4933.
Diesvierlng „St. G'.of" te Tilburg.
tk-
Barometerstand 9 uur v m. 7.78, stilstand.
(Nadruk verboden).
o
779.8
749.8
k
(Reuter).
1
i
i
i
r
i
F
Md
m
na
L
L
F
I
ld
V
Beschieting van Nanking een misverstand?
Japansche aanval op Tsjapel gestuit.
NEW YORK, 2 F*br. <VD.) Particuliere
bankinstellingen te New York hebben De.
sloten den verderen goudexport naar Europa
te weigeren. De Federal Reserve bank doet
niet mede aan dezen stap.
r
ri
bt
in
nj
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar V—
Voor bulten Alkmaar 3.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
1 Februari (Reuter). Bij de
It Cuba bericht ingekomen,
sntlago door aardbeving is
Spoedzitting van den Volkenbondsraad.
Elach aan China en Japan lot staking der
vUandelUkheden.
Ontwapeningsconferentie
Henderson geopend.
Santiago (op Cuba) door aardbeving
telsterd. 3000 dooden?
De reddingsboot „Elerland" tengevolge van
gasontploffing In de lucht gevlogen.
Een echtpaar uit Bandoeng is te Kampong
Sanding aan pest besweken.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 5.20.
I
I
E
1
I
l
I
I
U
T
d
1
1
rt-
i-
tbe
lat
tt-
»-
iet
xto
Ki
Uk.
eeg
de
lan
*t,
«t
Nieuw Amerikaanach protest tegen Japan's
optreden.
De opbrengst der middelen in Ned.Indië
Is over de eerste 11 maanden ruim 98 millioen
minder dan in 1930.
DC.
nd.
te
*-
hts
nn
mi
t
HAVANNA. 3 Febr. (V.D.). De Zuidkust
en het Westen van Cuba is geteisterd door
een hevige aarbeving. Vooral de stad San
tiago de Cuba is ernstig getroffen en tal
rijke gebouwen zijn er vernield. Het aantal
dooden zou zeer groot zijn, doch kan op het
oogenblik nog niet worden geschat.
mi een orsuk v>n| Af)
reM arm*
Japan wijst de ..elschen" der mogendheden
van de hand. Nieuwe aanval te Sjanghai.
SANTIAGO. 3 Febr. (Reuter). De geheele
stad is in duister gehuld. Onder de bewoners
is een paniek uitgebroken. Van onder de
pulnhoopen klinkt allerwege hulpgeschrei.
Vijfhonderd gebouwen, wf>. de kathedraal,
lijn verwoest. Alle buizen der waterleiding
zijn vernield. De staat van beleg is afge-
kondigd, om plundering te voorkomen.
NEW-YORK, 3 Febr. (V. D.) Uit <fe be
richten over d? aardbeving op Cuba en spe
ciaal te Santiago de Cuba blijkt, dat de be
volking een vreeselüken nacht heeft doorge-
bracht en dat zij ten prooi was aen een he
vige paniek. De aardbeving duurde 30 secon
den. Voor zoover de huizen niet geheel zijn
ü:gestort zijn zU zwaar beschadigd. Omtrent
het .aantal slachtoffers is nog steeds niest
definitiefs bekend, zoodat men niet weet of
het bericht, dat van tweeduizend dooden
spreekt, juist is. Op verscheidene plaatsen
tegelijk brak na den aardschok brand uit,
waardoor de algemeene verwarring nog ver
groot werd. Vliegtuigen hebben zich naar de
plaats van de ramp begeven om hulp te ver-
leenen. De politie heeft buitengewone maat-
reglen genomen om plunderingen te voorko
men.
NEW YORÏ
Asa. Press IS
dat de stad
geteisterd.
Twee duizend menschen zouden zijn om
gekomen. Van een vóór de stad liggend jacht
kón men bet instorten van vele gebouwen
waarnemen, terwijl hevige schokken zijn ge
voeld.
MARTIN BERDEN.
De inwomrs tan Rome, die geen reis naag de Alpen kunnen maken om hun lust in het
skl-toopen te kunnen botvieren, trainen zich bU gebrek aan beter,
In de om streken der stad
Wij vermeldden een bericht van het Han-
delsblad", dal de in werklngtreding van do
Winkelsluitingswet, welke op 1 Maart «A
was vastgesteld, nog eenigen tijd zou worden
opgeschort.
verliw
anderen eiour
vloot
een
leder, dat Australië en Canada met de Ver-
eenlgde Staten volkomen eensgezind zijn ten
aanzien van "het Pacific-vraagstuk.
De Britsche regeering moet dus eenerzijds
Japan, anderzijds de Dominions ontzien.
Hierbij komt, dat zU niet, gelijk de regeering
te Washington, een nagenoeg eensgezinde
openbare meening achter zich heeft.
Liberalen en la boormannen zijn (men
vatte de gemakshalve gebruikte uitdrukking
niet letterlijk op> pro-Chlneeschrij Ijveren
voor krachtige Interventie van den Volken
bond onder Britsche leiding. De offlcleele
conservatieven, wier standpunt klaarblijke
lijk ook dat der regeering is. meenen dat
Japan thans te ver gaat, en zijn voorstanders
van een zeer voorzichtige tusschenkomst der
eensgezind optredende groove Mogendheden,
hetzij direct, hetzij via Genève. Maar zij wil
len niet in de antl-Japansche kaart van
Washington spelen. De massa der bevolking
daarentegen is. onder den invloed der mach
tige volkspers. „pro-Japansch”. Zij beschouwt
China als een land van anarchie en cor
ruptie. en ziet niet in, dat het behandeld
moet worden als een rechtsstaat. Zij stelt bet
krachtige optreden van Japan met voldoe
ning tegenover bet weifelende optreden van
het kabinet-Baldwin in 1935. Zij herinnert
aan de vriendschap van Japan en aan de
herhaaldelijk gebleken vijandschap van Chi
na tegenover Engeland. En zij volgt boven
dien de Beaverbrook- en Rothermere bladen
in hun campagne tegen den Volkenbond, die
(volgens die bladen) reeds eenlge maanden
geleden Engeland tegen Japan in bet harnas
poogde te jagen.
Met reden konden wij dus dezen brief in-
lelden met te constateeren. dat de positie der
Britsche regeering buitengewoon moeilijk te
Thans verneemt de .Msb." nader dat de
wet definitief in werking zal treden op
1 Mei sa
Het gerechtelijk vooronderzoek In de zaken
tegen den oud-curator van de Hanaebank
te *s-|Iertogenbosch, verdacht van vjrdul sta
ring en den chauffeur van geno:mde Bank
verdacht van oplichting en valschheid in
van
deze zaken voor de Bossche Rechtbank is
nu vrij spoedig te verwachten.
Veer de Carnaval-feesten heeft men te
Par|js maskers gemaakt van de leden van
hei Fransche kabinet. Zoo kan teder die
wil, voor een paar uur eens Briand,
Tardieu of Lava) zijn.
De 39-Jarlge mej. E. R. ds Beek, uit
Steen wijk en In betrekking te D Jvendrecht,
die in laautgem?lde plaats even was uitge
gaan om een brief te poelen, is ni’t terug
gekeerd. Sinds dien heeft men niets van
haar vernomen. Alle naspor ngen zijn tot
nu toe vergeefsch geweest. Men vreest, dat
haar een ongeluk is overkomen.
All« bonne** op dit Wod *hn inxevulm <1« verzekerinxzvuorwBurdeo 8 4 Aft ft
teaez onuevzlieo rtratart «dmnd. ui.keer.naen 3U00- ,er,w
Onze Londensche correspondent
zet in een interessant betoog uit
een, hoe moeilijk het voor inge
land is zijn houding te bepalen
ten opzichte van Japans optre
den te Sjanghai.
antl-Europeesch isolement, kan bezwaarlijk
aanspraak maken op een geestdriftig ont
haal. nu het. in zijn eigen belang, eens niet
geïsoleerd wil optreden.
In hoofdzaak evenwel wordt Engelands po
sitie bepaald door dezelfde factoren als tien
Jaren geleden, vóór en tijdens de Conferentie
te Washington. Kon de regeering te Londen
doen, wat zij wilde, dan zou zij volkomen
onzijdig blijven, zoolang de Japanners geen
Britsche belangen te Sjanghai in gevaar
brengen. ZU zal alles vermijden, waardoor
haar politiek vereenzelvigd zou kunnen wor
den met <le vkh Washington, welks anti-
Japansche gevoelens te Londen niét gedeeld
worden. Maar de Britsche regeering is niet
vrij, zij weet, dat zoowel Canada als Austra
lië zich met de Vereenlgde Staten solidair
voelen tegen Japan. De crisis In het Verre
Oosten zou dientengevolge voor Engeland,
indien het zich te eenzijdig door zijn vriend
schap voor Japan beïnvloeden liet, kunnen
lelden tot een Rijkscrisis. waarin ook Zuid-
Afrlka, met zijn sterk uitgesproken rassen
gevoel, aan de zijde der andere Dominions
zou staan.
Sinds In 1925 een Amerikaansche
Sydney en Melbourne bezocht, weet
Naar de „Msb." verneemt, is Z. H Exc
Mgr. L. Schioppa, Pauselijk Internuntius by
ons Hol, ongesteld.
Tengevolge hiervan zal de aangekondlgde
pontificale H. Mis in de kerk van O. L.
Vrouw van Goeden Raad te s Gravennage
welke aA Zondag ter gelegenheid van de
herdenking van het Kroningsfeest van Z. H
den Paus door Z. H. Excellentie zou worden
opg.-dragen, niet plaats hebben.
Heden zou de waarnemende president der
Amsterdamsche Rechtbank, mr. J. Hui
zinga uitspraak doen in het kort geding,
waarbij de N.V. Paleis voor Volksvlijt mid
dels haar advocaat mr. Poolenaar opheffing
vroeg va.i het destijds op de gelden van de
N.V. gelegde beslag. De president stelde
echter zijn beslissing Inzake al of niet op
heffing van dit beslag uit tot het faillisse
ment van het Palsls voor Volk-vlljt, dat
Dinsdag werd uitgesproken in opdracht van
gewijsde sou zijn gegaan of is op^eheven.
De petitionnementsactie
De termijn van inzending der lijsten, die
nog ter teekenlng door de Nederlandscbe
katholieken boven achttien jaar in circula
tie zijn, loopt morgen. Donderdag, af! Alle
vereenlgingen afdeelingen van propagan
daclubs, landelijke katholieke organisaties,
R. K. Vrouwenbond, afdeelingen en corres
pondenten van den R. K. Viedesbond. die
nog volteekende lijsten in hun bezit heb
ben. worden dringend verzocht, alles tot
ulterlijk Donderdagavond op te zenden aan
het secretariaat van den R K. Vredesbond.
Drift 10—13. Utrecht.
Het Centraal Bureau van den bond
blijft voorloop.g tot nadere aankondiging
gevestigd In gebouw „Amljtia”, Westemde.
Den Haag, alwaar men uitsluitend schrifte-
lljk alle geaenschte inlichtingen kan krij
gen omtrent lidmaatschap, tlidschr.lt, etc.
Het katholiek petitionnement zal waard
schijnlljk op 20 Feb.uart aa. door een spe’
dale delegatie aan den voorzitter der Ont
wapeningsconferentie worden aangeboden.
Het aantal verzamelde handteekenlngen op
het pctit.onnement alsmede verdere bUaon-
derheden omtrent de aanbieding en de sa-
n.enstelling der ddegatie zullen dezer da
gen door het Centraal Bureau worden be
kend gemaakt.
ADVERTENTIEPRIJS: V»"
regels 1.35 elke regel meer 9-3».
RECLAME per regel f •■75
de eerata pagina: voor de overige
pagina's SO-
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD"
b(j vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 9.13
welke den regeerders te Washington niet
aangenaam was.
Ondanks het tragische verloop van Har
ding's presidentschap heeft deze staatsman,
door de bijeenroeplng van de Conferentie te
Washington, een daad begaan waardoor hu
het prestige van zUn land onnoemelUk ver
sterkt heeft. Gedurende heel de negentiende
eeuw was Engeland de vertegenwoordiger
bij uitnemendheid van het blanke ras in het
Verre Oosten geweest; in later jaren had
het zich In deze positie gehandhaafd, dank
zü het bondgenootschap met Japan. In 1921
evenwel ging, door een meesterlijken set van
president Harding en Staatssecretaris
Hughes, het initiatief van Engeland over op
Amerika. De conferentie van Washington
was, blijkens de officieel». Amerikaansche
uitnoodigmg aan de mogendheden, gegrond
op de overtuiging, dat „de ontwapenings-
vraagstukken nauw verbonden waren aan
de Pacific- en Far East-problemen". Met
andere woorden; zoolang Amerika aan den
Stillen Oceaan de mededinging van een naar
expansie strevend Jaiian te duchten had. kon
het ontwapenlngsvraagstuk niet nader tot
een oplossing gebracht worden.
Wij kunnen hier niet op de talrijke en
gecompliceerde verdragen, welke de vruch
ten waren van de Conferentie te Washing
ton. ingaan Voor* Amerika hadden zij bet
groote belang dat, van het oogenblik af,
waarop zu geratificeerd waren, bet Engelscn-
Japanaghe verdrag tot bet verleden behoor
de. Rn het onmiddellijke gevolg hiervan was,
dat de suprematie in den Pacific oveegtag
van Engeland aan Amerika.
Waarom heeft de regeering te Londen, die
toch de voorkeur gegeven zeu hebben aan
vernieuwing van het verdrag met Japan,
hierin berust?
Het antwoord luidt: omdat zij geen keus
had. De twee machtigste Britsche Domi
nions. Canada en Augtraüë. zijn Paclfic-
landen. Hun standpunt ten opzichte van
Japan was hetzelfde als dat van de Ver
eenlgde Staten. De Canadeesche regeering.
gesteund door de Australische, had krach
tige pressie te Londen uitgeoefend ten gun
ste van nlet-verlenging van bet verdrag met
Japan. De Amerikaansche invloed in Canada
is groot. Er bestaat een onmiskenbare be
langengemeenschap tusschen het Dominion
eenerzUds. de groote Republiek anderszijds
In Australië zijn de ras-vooroordeelen diep
geworteld. Engeland liep gevaar de beide
Dominions geheel van zich te vervreemden,
en in de armen van Amerika te drijven, in-
dlen het niet ten veile rekening hield met
hun elschen als Pacific-mogendheden.
Tal van gezaghebbende schrijvers, ook bui
ten Engeland, heben beweerd, dat het ver
drag van Washington zeer veel ertoe bijge
dragen heeft de Chlneezen te doen overslaan
NEW.YORK, 3 Febr. (Reuter). Nader
wordt gemeld, dat 1500 menschen bU 'e
aarabevlng te Santiago op Cuba zUn om
gekomen. Een derde van de stad Is verwoest.
Naar de .Msb." verneemt, is er verande
ring gekomen In de plannen tot den bouw
van een tweede spoorbrug met dubbeispooi
bU Zwolle. Voorloopig is deze bouw nl.
uitgesteld en bet valt momenteel niet te
zeggen of dit uitstel van maanden of van
jaren zijn zal.
Omtrent de reden, waarom men de be
staande plannen thans heeft uitgesteld
verneemt het blad, dat bet hier een Interne
aangelegenheid van de Ned Spoorwegen
betreft, waarover het geen nadere inl.chtln-
gen kon krijgen. Het houdt in ieder geval
geen verband met eventueele bezuinigingen,
daar het zeer goed mogelUk is dat het op-
schortan van de plannen de Maatschappij
duurder komt aan een gewone uitvoering
daarvan.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Duy-
maer van Twlrt in verband met de instelling
van den Rijksóianst ter uitvoering van de
Zuiderzeesteunwet, heeft de Minister van
Waterstaat geantwoord, dat omtrent de over
wegingen, welke hebben geleid tot de instel
ling van een Rijksdienst ter uitvoering van
de Zuiderzeesteunwet. door den Minister bU
de behandeling van het ontwerp van wet
tot herziening van de Zuiderzeesteunwet bij
«oeer dan één gelegenheid mededeellngen
zijn gedaan. Verwezen moge worden naar
de Memorie van Antwooid op het Voor,
loopig Verslag van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal. blz. 11, naar de Nota naar
aanleiding van het Verslag dezer Kamer,
naar de Handelingen van de vergadering
dezer Kamer van 16 October 1930 (blz. 109).
Het hoofddoel daarbij is geweest om. nu
eerlang de werkzaamheden der Zulderzee-
steunvérleenlng voornamelijk wat betreft de
toepassing van de vastgestelde regelen zeer
zullen toenemen, een snelle en vlotte be
handeling van zaken ten bate van de be
langhebbenden te verzekeren. Dat de instel,
ling van dien dienst ten gevolge heeft ge.
had, dat de belangrijkste werkzaamheden
van de Generale Commissie naar den Rijks
dienst zijn opgegaan, kan de Minister
niet toegeven. Niet de da^elijksche leiding
der werkzaamheden acht hij het belangrijk
ste deel van het werk der Generale Com
missie. welke toch reeds uit den aard der
zaak practisch, veel moest worden overge.
laten, maar wel het geven van advies om.
trent de algemeene leiding, en omtrent de
algemeene beginselen van de Zulderzeesteun-
verleening en van de voornaamste punten
van uitvoering. Op dit gebied zal er in de
taak der Generale Commissie niets verande.
ren. Wat de opmerking omtrent de begroo-
tlng betreft, moge worden verwezen naar het
Koninklijk besluit van 7 Januari 1932 (Stbl.
no. 4), hetwelk uitdrukkelijk voorschrijft, dat
in deze belangrijke aangelegenheid de Gene,
rale Commissie moet worden gehoord.
Blijkens den aanhef van genoemd Kon
besluit berust de instelling van den Dienst
op art. 14 der Zuiderzeesteunwet
De Minister moge opmerken, dat de uit
voering van de Zuiderzeesteunwet aan hem
13 opgedragen. De rechtszekerheid van be
langhebbenden acht hij een kostbaar goed
Zijn verantwoordelijkheid in dit opzicht is
hij zich ten volle bewust, van wien ook de
adviezen en voorstellen mogen komen, die
hem daarbij worden voorgelegd. Overigens
kan de gestelde vraag in het algemeen kwa
lijk worden beantwoord, daar de uitvoering
van de Zuiderzeesteunwet en de rechfcze.
kerheld der belanghebbenden geheel afhan
gen van de wijze, waarop de met de uitvoe
ring der wet belaste organen hun taak prac
tisch opvatten.
De bevoegdheden van de Generale Com
missie bij de uitvoering van de wet zijn door
den Minister in een „Instructie" vastge
legd. welker Inhoud in hoofdzaak de strek,
king heeft om de Generale Commissie ter
bevordering van esn vlotte behandeling van
zaken te machtigen binnen zekere grenzen
op aanvragen van belanghebbenden namens
den Minister te beslissen. De vraag, welke
bevoegdheden de Directeur in dit opzicht
zal verkrUgen. wordt nader overwogen.
De algemeene lijnen bij de uitvoering van
de Zuiderzeesteunwet zullen, in het vervolg
evenals voorheen, door den Minister worden
aangegeven. HU zal daarbU het advies der
Generale Commissie blijven inwinnen. Dat
de Directeur zich naar die algemeene Ujnen
zal gedragen, blUkt ten overvloede uit art.
3. lid 1. van het meergenoemd. Kon. besluit:
De wet en het Zuiderzeesteunbeslult laten
de mogelijkheid open voor een tegemoetko
ming wegens waardevermindering, waarbij
uit den aard der zaak elk geval afzonderlijk
moet worden beoordeeld en met billijke aan
spraken rekening moet worden gehouden.
De Minister zou het onbillijk achten te
genover degenen, die rente en aflossing van
de schuld bU de C:edletvereentglng plicht,
matig en regelmatig hebben betaald, indien
alle verstrekte credleten worden kwUtge.
scholden.
Beroepen tegen de beslissingen van den
Directeur van den Rijksdienst past niet in
het systeem van de wet, al zal leder vrij zijn
zich tot den Minister te wenden, wanneer
hU meent bezwaar te moeten maken tegen geschrifte, is gesloten. De behandeling
beslissingen van een orgaan, dat namens
den Minister heeft gehandeld.
Door de jongste gebeurtenissen In het
Verre Oosten is de Britsche regeering in
een buitengewoon moeilijke positie geraakt.
De maatregelen, welke zU de taaiste dagen
genomen, en de voorstellen, welke zU ge
daan heeft, geven hiervan slechts een zeer
flauw denkbeeld.
De strijd in de onmiddellUke nabijheid
van de zg. „Internationale Nederzetting”
van Sjanghai levert op zichzelf reeds gevaar
van zeer ernstige verwikkelingen op; veel
kritleker evenwel zou. van diplomatiek
standpunt bezien, de toestand worden indien
China datgene deed, waarvan Zaterdag reeds
sprake geweest was. namelUk formeel den
oorlog verklaren aan Japan. Zulk een oor
logsverklaring zou op den voet gevoiga zui
den door een Japansche blokkade van alle
Cblneesche havens, cn hierbij zouden de be
langen van andere naties, maar vooral van
Engeland en Amerika, ten nauwste betrok
ken zijn.
Indien het juist is, dat de Japanners bij
de jongste gevechten veel zwaarder verlie
zen geleden hebben dan de eerste berichten
deden vermoeden, en dat de regeering te
Tokio in allerijl versterkingen naar het ter
rein van den strUd zendt, dan wordt de toe
stand nog meer gecompliceerd. Want die
troepen zouden onder de huidige omstandig
heden alleen kunnen tanden bU de Interna
tionale Nederzetting van Sjanghai, hetgeen
een schending zou zün van de neutraliteit
van dit gebied. Lieten de concessie.mogend
heden zulk een schending toe. dan zou net
commando der Chineesche strUdkrachlen
evenmin verplicht zUn de Nederzetting te
ontzien.
Het zijn vooral deze punten, welke giste
ren de staatslieden en diplomaten, die in
^Downing Street beraadslaagden, onder de
obeen gezien hebben. De resultaten der be
sprekingen, vastgelegd in een gisteravond
uitgegeven communiqué. zUn u bekend; zu
kunnen bovendien, bU den snellen loop der
gebeurtenissen, een groot deel van hun
vaarde verloren hebben nog «oor deze brief
u bereikt, voor Engeland evenwel is, in het
bUzonder door het Japansche optreden bU
Sjanghai, een toestand ontstaan, welke veel
kritleker is dan die, waarin de andere be
langhebbende mogendheden zich geplaatst
zien.
Waarom? Omdat de gebeurtenissen in en
om de Internationale Nederzetting de regee
ring te Londen kunnen dwingen, en in
zekeren zin reeds gedwongen hebben, tot
stappen, die zU gaarne had willen vertnUden
en welke hier in hooge mate onpopulair zUn.
WU willen pogen Engelands zeer eigen
aardige positie zoo kort mogelijk weer te
geven.
Deze wordt óp de eerste plaats beheerscht
door zUn verhouding ten opzichte van
Japan.
Tusschen de Vereenlgde Staten en Jajjan
bestaat sinds het einde der vorige eeuw een
rivaliteit, welke herhaaldeluk aangroelde
tot vijandschap. De groote republiek van
bet Wekten en het groote eilandenrijk van
bet Oosten zijn eikaars mededingers aan de
Stille Zuidzee.
Daarentegen is Engeland met geen tand
door zulke hechte offlcleele vriendschaps
banden vereenlgd geweest als met Japan.
Zelfs nadat in 1933 het Engelsch-Japansche
bondsverdrag niet hernieuwd geworden was,
is tusschen de belde tanden een buna bond-
genootschappelUke verhouding blijven be-
Maan.
De Britsche regeering had in 1921 het
verdrag met Japan gaarne vernieuwd. De
door president Harding bUeengeroepen Con
ferentie van Washington evenwel gaf het
aanzijn aan een aantal internationale ver
dragen (waarvan het 9-mogendheden verdrag
ook door Nederland onderteekend is), waar
door de positie der Pacific mogendheden
gewaarborgd werd. Hierdoor verviel het
Engelsch-Japansche verdrag automatisch.
Maar tusschen Londen en Tokio bleef des
niettemin een eenstemmigheid bestaan.
T
HOF 6. ALKMAAR
Administratie No. 433
Redactie No. 633
te Genève door
tot de excessen, welke de geschiedenis van
hun zwaar geteisterd land de laatste jaren
gekenmerkt hebben. Anderen zUn van oor
deel, dat de nogal zwakke houding, door bet
kabinet-Baldwin aangenomen tijdens de
anti-Britsche 'boycot-beweging, de Chlnee
zen aangemoedigd heeft, en dat bU een
krachtiger optreden van Engeland China
thans meer voorzichtigheid tentoon gespreid
zou hebben tegenover Japan. En tenslotte is
onder Engelsche publicisten de meening zeer
verspreid, dat de Volkenbondsraad drie
maanden geleden onder leiding van den heer
Briand in het Zuld-MandsJoerUsche conflict
beeft trachten in te grijpen op een manier,
die om twee redenen schadelük zou blijken
te xUn:
Ie. 13 het steeds zeer llcht-geraakte Japan
erdoor gestUfd in den wil zUn eigen weg te
volgen, en de bevoegdheid tot Interventie
van Genève te wraken;
2e. is de regeering te Nanking erdoor in
den waan gebracht, dat «U in geval van nood
zou kunnen rekenen op de mogendheden.
Dat Amerika bü deze gelegenheid zoo
broederlUk samenwerkte met den anders
versmaden Volkenbond, kon er slechts toe
bUdragen de verdenkingen van Japan eener
zUds. en de verwachtingen van China, of
eigenlijk van Nanking, anderszUds, te ver
sterken.
De Vereenlgde Staten hebben de laatste
dagen onvermoeid pogingen aangewend om
Engeland te bewegen tot een intiem samen
gaan in de Pacific-crisis.
De regeering te Londen evenwel heeft zich
niet toeschietelijk getoond. Het is waardat
zU, wat betreft de Internationale Nederzet
ting. met Washington samengewerkt heeft,
maar dit was dan ook het minste wat men
van haar verwachten mocht. In dit verband
verdient het de aandacht, dat Engeland de
laatste dagen te ParUs even hard gedongen
heeft naar de Fransche, als Amerika te Lon
den naar de Britsche medewerking. Dit kan
gedeeltelijk hierdoor verklaard worden, dat
de houding van FrankrUk als eenigszins
twUfetachtig beschouwd werd, maar in
hoofdzaak was het toch hieraan toe te
schrUven. dat Engeland, door zich van de
medewerking van FrankrUk te verzekeren,
tegenover Japan den schijn vermijden wilde,
dat er van een speciaal Engelsch-Ameri-
kaansch samengaan tegen Tokio sprake was
Het optreden der Japanners te Sjanghai,
waar Engeland onmetelljke, en Amerika nog
grooter belangen heeft, maakte het de regee
ring te Londen trouwens onmogelük UJdelUk
te blijven toezien, maar toch zal zU vóór
alles vermijden zich door Washington op
sleeptouw te laten nemen. Amerika, dat
voortdurend zijn kracht zoekt In een bijna
Eoropeesch boekhouder te Batavia door
een Inlander gedood.
Zwakke tot matigen, wellicht ttjde-
lijk tcenemende Noordelijke tot
Noord-We telUken wind, meest zwaar
bewolkt of betrokken. WaarsehUnlUk
enkele regenbuien. Weinig verandering
In temperatuur.
Hoogste barometerstand
Blacksod.
Laagste barometerstand
Andanes.
O
«I
4
4
4
4
4
4
4
