Naar het Land van Overzee Spurol a ■‘F TWEEDE BLAD BLADZIJDE 1 WOENSDAG 3 FEBRUARI 1932 ONZE 0057 SPORT EN SPEL VOETBAL van UITLEVERING VAN DEFENSIE- STUKKEN HOE DE VOETBAL IN ENGELAND ROLT WEDSTRIJD BRUSSELSCHE COMBINATIE VERSUS HAARL. ELFTAL ft' Engeland en de bescherming der Heilige Plaatsen. De mandataire macht en Israël Toekomst mogelijkheden van het moderne Palestina. 7 i,'- Ki om I (RC.H) I t van i Palestina. ‘1 4i' i t t? eenige correcties, os. r y De moderne techniek en bet onde Palestina. Dlnkla EDO Verkerk R.C.H. 35 26 25 25 3 3 3 14 13 15 IS 48—es 35— 53 37-69 36— 61 kooping besloten 1 1 1 I 1» 18 p. 17 p. 15 p. i1 historische tijden in verbinding hebben met de Middellandse!» en met Volgens den tekst van het mandaat self, is Engeland naar Palestina gekomen, om er een modernen staat te scheppen, waar, «on der naar de hegemonie te streven, alle be lijdenissen en alle rassen samen naast elkan der kunnen bestaan; en als dit Palestijn* voeden, tot de dag gekomen is, waarop d< Arabieren gereduceerd zijn tot een natio nale minderheid? Zal het huidige, heldhaftige idealisme, op een too ver en geheel abstract doel gericht In staat blijken, om de energie en de actlvi i telt gespannen te houden? De periode der edelmoedige opoffering gezindheid der jonge Slonlsten is voorbij E I verband hiermede stelde de plv hoofd redactie de Regeering In kennis van dit em- denkelijke geval Leicester City Sunderland Blackpool Grimsby Town ~i was zoodanig, worden, dat het naar de belangen land ernstig kon schaden Zal het Sionisme blijven voortbestaan? Heeft het Joodsche volk een toekomst in Palestina?.... Het is zoo menachelfjk, In de toekomst te willen zien. Maar er rijzen andere vragen: zullen de Joodsche volksverhuizers er in slagen, om de Arabieren van den Palestijnachen bodem te verdringen, al rijn de Joden dan ook nóg zoo rijk, en nog zoo geslepen, toegerust met alle middelen der techniek? De Joden zijn geboren handelaars, geen landbouwerswelnu: zullen de kinderen der huidige Slonlsten het nieuwe vaderland zoo lief gekregen hebben, dat zij er voor altijd In geworteld staan en het willen bebouwen. of zullen het Intellectueelen worden, zoo als hun vaders veelal waren, die terugver langen naar de Unlversltelt van het Westen, na dit agrarisch, wezensvreemd intermezzo van t voorgeslacht? Zal de bodem zooveel menschen kunne- Haak St.vogels Jongeneel H F C. de Bock BI.daal Hanse R.C.H Reserves: Koe Immer (BI daal). 4 9' I U j. r lk I V. derzoek ten gevolge had. Dit onderzoek leidde tot arrestatie een commies van het departement van rine. een i- onderzoek tevens F M d. W redacteur vin Waar Omtrent het telegrafisch gemelde geval, waarbij de commissies van het departement van marine te Batavia en een redacteur van de Java-Bode betrokken zijn, lezen wij m het ..Bat Nbl”: De justitie deed een inval ten huize van den journalist op het oogenbllk dat de S Klaagmuur te Jerusalem in 1939. Zoowel Joden als Arabieren doen rechten daarop gelden: voor de eersten is dit de eenige re liek die hun van den verwoesten tempel bleef; en voor de anderen is het de grond slag van hun heiligdom, gelegen rondom de moskee van Omar. De Engelsche regeering richtte zich na de troebelen tot de Commissie der Mandaten, ingesteld door den Volkenbond, om een com missie te benoemen, die ten minste een uit spraak sou doen over bet probleem van de rechten op den Klaagmuur, die zoo dikwijls reeds een oorzaak tot onlusten was. De uit spraak dezer commissie zou dan gelden als definitief. Maar ook hierop kon niet worden inge gaan. Hierdoor zou Inbreuk gemaakt worden op de rechten der Commissie, voorzien door het mandaat zelf, waardoor de aangelegen heid van alle H. Plaatsen moet geregeld worden. Intusschen werd echter, om voor de orde en de veiligheid der Jerusalemsche burgerij te waken, een commissie benoemd die, wat den Klaagmuur betreft, een voorloopige uit spraak zou doen, waardoor echter in geen opzicht vooruitgeloopen wordt op de beslis sing der nog altijd te benoemen commissie, belast met de definitieve regelingen. Deze Is er Intusschen nog niet. En als zij er eenmaal zijn zou. Is zij zeker niet In een ommezien klaar met haar werkzaamheden. En onderwijl blijft alles bjj bet oude De ver schillende confessies waken met naijverige angstvalligheid over het geringste wat zjj als hun rechten beschouwen De H. Grafkerk teert weg en brokkelt af In een staat van deerniswekkende zrervulling; en om het als wederrechtelijk geoordeelde vegen van een bezem kan er bloed vloeien. Syrlérs en Cop- ken vochten In de basiliek ten bloede In 1926. daar één van hun allen één stap gezet had op het terrein der andere partij Het Haarlemse!» team, dat 14 Febr. as. in de Belgische een wedstrijd zal spelen tegen De groote overwinning op Spanje heeft wonderen verricht. X- De F.A. toeschietelijker. 1— Oostenrijk komt! Men ziet vol vertrouwen deze „Big Match" tegemoet. I>< Derby op Good son Park. West Brom wich zakt af. Ook Aston Villa de decadentie. Dringen onder aan de ranglijst. Spanning in dé Zde Divisie. Het probleem der Heilige Plaatsen in den Klaagmuur te Jerusalem. Engeland als beschermer der Joden. Hier sullen humanitaire overwegingen wel niet dtjn doorslag gegeven hebben Als Albion lets op touw zet, weet het wel degelijk waarom bet daartoe besluit. Nu hoeft men Engelands politiek nog niet zoo hevig van MachiavellisBie te verdenken, wanneer men vooronetelt, dat zijn staatslie den toch wel sedert lang zullen gelet hebben op de gunstige gelegenheid, om de oostelijke zijde van het Suezkanaal in veilige hoede te stellen. Daar dreigde zeker een gevaar, toen keizer Wilhelm, onder den ..Drang nach Osten" die van Bismarck was uitgegaan, de gastvrijheid van den Turkschen heer- scher aam aardde op den bodem van Pales tina, en een pelgrimage deed naar Jerusalem. De gelegenheid was te mooi, om ze niet uit te bulten. Zoo kocht de Keizer een stuk van den berg Sion in de Heilige Stad, dat hij ten geschenke gaf aan de monniken van Beuron. Bij deze Dultsche Benedictijnen kon de Dultsche .JCullur” veilig worden onder gebracht. Maar tevens verkreeg de Keizer van den Sultan een officleele toestemming voor de Sloni. ten, om zich in Palestina te vestigen: en dit was dan toch ook alweer een schrede verder op dun weg, die naar Bagdad leidde. Maar Engeland hield zich voor gewaar schuwd. Het was er dan ook als de kippen bij. om de aandacht der Sionisten naar zich zelf te keeren. en in 1917 trad Balfour voor de wereld als de beschermer der landverhui- zende Joden op. Was het een schijnmanoeu vre geweest, om aan de Slonisten een grond gebied in Oeganda aan te bieden als een Blcuw vaderland? Toen Engeland toegaf en beloofde mee te werken tot de verwezenlijking van den Sionistischen droom in Palestina, kwam het niet alleen den Joden in bet gevlei, maar ook Amerika, welks medewerking in den oor log noodzakelijk was geworden om de over winning te brengen aan de zijde der En tente. Het was op grond van Wilson's arti kelen. dat aldus het zelfbestemmingsrecht der Joden werd erkend; maar het was ook Rothschild aangenaam, dat zijn werk in Palestina de bescherming vond van Enge land. En voor zoover de groote Amerikaan- sche en Engelsche banken in Joodsche han den zijn, en de „haute finance" der Ver- eenigde Staten bij Joden berust, kon de ..beau geste" Albion op tegenpresta ties rekenen. werden langs zij de plv hoofdredactie de Java Bode stukken ter Inzage aan- ■elke blijkbaar afkomstig waren het Departe- sebe volk voor zelfbestuur rijp zal zijn. Engeland de vlag strijken en zijn rol afgeloopen beschouwen. Kan men nu In gemoede gelooven, dat En geland ooit de oostelyke zijde van zijn Suez kanaal zal opgeven? Dat het de oorlogs- haven van Haiffa in Palestina voor niets bouwt? Dat het den weg naar de petroleum- bronnen van Moussoul in Mesopotamia zal verlaten? Dat bet deze schakel zal nemen ‘uit de keten, die loopt van Gibraltar over Malta. Cyprus. Palestina naar Perzié?.... Maar dan heeft Engeland er ook alle be lang bij. dat er géén .J’alestynsche natie” groeit: dat de Arabieren in Palestina nooit tot mondigheid komen en nooit gevormd worden tot het bestuur van een parlementai ren staat. En wat Is daartoe bet beste mid del? Eenvoudig dit: verdeeldheid gaande te houden In het land: „Verdeel om te kunnen heerschen”. En daarbij Is geen middel ge schikter dan de aanwezigheid der Slonis- ten Zoolang de vereende Joden in Palestina aanwezig zijn, heeft Engeland de twee be volkingen. Arabisch en Joodsch. en de twee religies, Mahomedaansch en Hebreeuwsch. maar rustig samen te laten kibbelen, om zelf naar alle recht en billijkheid in dit land bet heft in handen te kunnen houden. Abraham Baumkoller in zijn studie .Xe Mandat sur la Palestinehoedt er zich wel voor, om deze mogelijkheden onder de oogen te zien. Maar het optreden der Engelsche overheid in Palestina, na de Jodenmoorden van 1929. was van dien aard, dat de beer J. H. Kann, onze gewezen consul te Jeru- lem In zijn „Opmerkingen" (Nljhoff 1930) schreef: ..Het Is hard te hebben moeten con- stateeren. dat door de administratie in Pa lestina dit Fair Play (waardoor het Engel sche volk over 1 algemeen uitblinkt) ten op zichte van de Joodsche vestiging aldaar niet Is In acht genomen." Wat de Joden het be stuur verwijten, dat verwijten de Arabieren bet op hunne beurt Hei probleem der Heilige Plaatsen. Hoe te nu wel beschikt over „do Heilige Plaatsen" bij de bestuurswijziging na den op Zondag hoofdstad een elftal, bestaande uit spelers der stad Brussel, la als Roode Zee: een theorie, die door andere ge leerden bestreden wordt. In 1923 bracht de Revue générale des Sciences een artikel, waarin verklaard werd, dat de Jordaan. die In de Doode Zee uitmondt, van zijn oor sprong af zoutbestanddeelen meevoert, en wel zoodanig, dat hij per jaar een hoeveel heid van 80.000 ton zout in die zee afzet. waardoor het wateroppervlak per honderd jaar juist 25 centimeter stijgen zou. als er de verdamping van het water niet was. waardoor haar peil veeleer dalend is. De zee van Tiberias, waar de Jordaan door heen stroomt, ligt 200 meter beneden den zeespiegel en de Doode Zee op hare beurt 392 Meter. Haar grootste diepte bedraagt 399 Meter, of zelfs 411 Meter: haar bodem ligt dus ongeveer 800 Meter beneden den zeespiegel. Hier was theoretisch een water val mogelijk, waarvan de drijvende kracht welhaast wonderen kon werken. Het was in 1920. dat een Noorsch inge nieur het plan opvatte, om een onderaardse!) kanaal door Judea aan te leggen, waardoor het water der Middellandse!» kon gevoerd worden tot de Doode Zee. zestig kilo meter lang. om op het eind daarvan een reusachtlgen waterval te vormen. Maar in 1925 werd een nieuw plan uitge werkt. om het water omhoog te pompen en het door een ondergrondsch kanaal over den top van het gebergte te voeren, waarbij een waterval van 343 Meter hoogte zou gevormd worden. Het water van den Jordaan moest dan ter hoogte van het Meer van Tiberias afgevoerd worden over het landschap langs irrigatiekanalen, die de vruchtbaarheid van den bodem zouden bevorderen. Het bleef’^ij plannen, tot in 1929 werd aangetoond door Georges Claude van het Instituut, dat de Doode Zee. met haar in houd van 130 kubieke kilometers water, voor een waarde van 260 milltarden franken aan goud bevat. In vijftien jaar HJds zou men daarvan een derde kunnen ophalen. Daartegenover staan de berekeningen van Engelsche zijde, dat de Doode Zee voor 240' mllllarden ponden aan chemische produkten bezit. Op den eersten Januari 1930 werd Intus schen een concessie verleend aan de ..Pa lestine Potash Company Limited", om pot- asch te winnen uit de Doode Zee. met een minimum van 1500 ton In het derde jaar. en van 50.000 ton In het elfde jaar. voor den duur van 75 jaar. Directeur hiervan Is de Nederl. consul te Jerusalem, de beer van Vriesland. De gebouwen hiervoor bestemd, waaraan een 125 arbeiders werkzaam zijn, verrijzen op het oogenbllk. 400 Meter ten noorden der Doode Zee en 700 Meter ten westen van den Jordaan. Zóó dreigt het Sionisme het aanschijn van het Land van den Bijbel wel zeer te veran deren. Maar de nieuwe stroomingen staan niet stil. volgt samengesteld: v. d. Windt VJS.V. v. CL Griendt VB V. de la Mar Haarlem de Geus R.C.H. Kammeyer Haarlem Stals (KInhelm) daarmee Is de heels beweging verburgerlijkt Zij begon als een nationale bewustwording steunend op godsdienstige motieven. Nu Ujkt het Sionisme meer een communistische proefneming te zijn: de economische facto ren beheerschen het heele vraagstuk. De eerste nederzettingen van Joden in Palestina, die vóór den oorlog door baron Rothschild in het leven gehouden werden, zijn gebaseerd op het princiep van indivi dueel grondbezitde kolonisten zijn eige naars van den bodem en werken met Arabi sche of Joodsche knechten. Zij zijn meer planters dan landbouwers. De latere Slonlstlsche nederzettingen zijn op andere (leest geschoeid, naar de formule die een Joodsch vaderland wil stichten op een natlonaien bodem. Hier worden geen terreinen verkocht: zij blijven het eigendom der gemeenschap. Verder is er alle loon arbeid onbekend. Het werk wordt vernchr door vrUwlHig-aanges'oten werkers. Aankoop en verkoon berust by een coöperatief Insti tuut. Nochtans zlfn er hier ook nog twee verschelden groependen wel: de z.g com munistische colonies en de ..Individualisti sche", waar ieder arbeidt voor eigen reke ning en een stuk land bewerkt, dat hij van de gemeenschap in huur kreeg. Tot nog toe leefde het Sionisme van de geldali’ke bijdragen der geloofsgenooten over de heele wereld versn-e.d. Zltn toekomstig voortbestaan schijnt afhankclitk gesteld van Industrieele mogelVkhecen. Tot nu toe Is er nog alleen maar een groote cementp-oductle tot bloei gekomen. Deze veerde in 1927 voor 23 000 pond sterling uit. Voor een Inten sieve landbouwjexploltatie is het steenlge Ir.nd zeer zeker filet geschikt. Maar er is de Jordaan. de eenige stroom. Hierop Is de standpunt teruggekomen nu aandacht gevallen van een jong socialistisch i Bocie <m:t vette letters nog wel. en revolutlonnalr uit Rusland, die onder Ke- --- u, rensky zelfs militair gouverneur van Petro grad was. en van beroep Ingenieur electri- clen en waterbouwkundige. HU kreeg een concessie om de wc teren van den Jordaan te gebruiken voor de electrificatie van heel Palestina. En reeds zUn Jaffa. Tel Aviv en Calffa door hem met electrisch licht voor zien. BIJ het meer van Tiberias ziin de groote werken begonnen, die duizenden van menschen een nieuw arbeidsveld moeten verschaften: de beweegkracht van het wa ter. dat tot nu toe doelloos voortstroomde binnen de boorden der heilige rivier. En dan is er nog de Doode Zee. de Zout- stive feit, welke mededeellng een nader on zee van den Bybel. tot nog toe een ge meden oord in een onherbergzaam land schap. Maar biedt ook deze niet een dank baar arbeidsveld, een mogeljik ontglnnlng?- terreln voor de moderne techniek. Volgens sommigen zou de Zoutzee In voor in verbinding gestaan de vrede van Versailles? Sinds Engeland het mandaat kreeg over Palestina, had de Fran se!» gezant zijn rol gespeeld als beschermer der christenen in het Oosten. Duidelijk is het, dat met het bestuur over het land, de Engelsche overheid ook de bescherming kreeg van a 1 de heiligdommen van Palestina, die er zoowel bU de christenen als by de Jo den en de Mahomedanen in groote ver- eering zijn. BaumkoUeer merkt op in zijn boek, dat het Vatlcaan zich niet bijster ge rustgesteld voelde by de beslissing, die het mandaat aan Engelse!» handen toeVer- trouwde. Het probleem der H Plaatsen Is geen lou ter Palestlnlaansche aangelegenheid. Het feit, dat drie verschillende godsdiensten In het land van Abraham ontstaan zun. was in den loop der geschiedenis een doorloopen- de aanleiding voor de machten van Europa, om zich te mengen in de dingen van dit ge bied en te trachten om er hun invloed te bevorderen, hetgeen niet tot een louter mo rellen Invloed beperkt bleef. Artikel 13 van het Mandaat verplicht de mandataire macht, om de bestaande rech ten te handhaven voor alle godsdienstige be lijdenissen in het land, en den toegang tot de heiligdommen onbelemmerd te laten. De rechten en eischen betreffende de H. Plaat sen zouden léter geregeld worden. Maar dit bleek niet gemakkellik Engeland stelde tweemaal voor, een inter nationale commissie saam te stellen om die rechten nader te omschrUvcn; maar daarbij wilde het aan deze commissie zulk een uit gebreide macht toekennen, dat de mogend heden het hierover niet eens konden worden. De zaak kreeg haar beslag dus niet. In 1923 verzocht de Volkenbondsraad den mogendheden, de oplossing van bet vraag stuk opnieuw ter hand te nemen, waarop de Engelsche regeering een memorandum in diende over de inrichting der bedoelde com missie. Zu zou een Amerikaan tot voorzitter hebben, en verdeeld worden in drie subcom missies. overeenkomstig de drie aanwezige godsdiensten. Hiertegen verzetten zich de katholieke Statenen ondanks de pogingen van den Volkenbondsraad, kwam men tot geen resul taat. Acht jaar nadat bet mandaat geratifi ceerd was. en het status quo me nadruk gehandhaafd, was men nog niets verder ge komen en nam Engeland een aantal provi sorische beschikkingen, waarmee de gplos- sing geen stap vooruit werd gebracht Een der hoofdpunten van deze voorloopige rege ling. is het onttrekken van vergrijpen met betrekking tot de H. Plaatsen, aan den ge wonen rechter, om die te brengen voor den Hoogen Commissaris en zjjn sis «raseer» is ris. Maar toen kwam de Jodenmoord bij den otn stellen. Ondanks zjjn waarschuwing echter, dat het Spaanse!» vo-tbal niet den toets der ver gelijking met het Oostenrijkse!» kan door staan. blijven de pers-commentaren uiterst optimistisch nu de Bond pas heeft bekend gemaakt, dat men Oostenrijk In November of December a-s. in de gelegenheid zal stel len dien grooten roep te bevestigen. Na ce vele geruchten dienaangaande zltn dus nu de officleele besprekingen ingeleld, en kan een treffen tusschen Europa's sterkste voet- bal-naties eerlang worden tegemoet gezien. Ontegenzeggelljk heeft Engeland hierbij het voordeel aan rijn zijde, want In genoemde maandea^is men midden in de trainingspe riode. ménheeft het voordeel van eigen ter rein en de aanwezigheid van eigen landge- nooten. en .Jast but not" het klimaat. Zooals gezegd heeracht In de pers een op timistische toon, terwijl men In den laatste» tjjd ook veel waarde hecht aan de ervarin gen. wel :e de Engelsche trainers op het con tinent opdoen. Na dit praatje over de komende evene menten. keeren wij tot de competitie terug. Want deze laatste dag heeft weer veel hoop In rook doen opgaan, en daarentegen vreugde gebracht In de harten van diege nen, die een nederlaag het meest voor de hand dachten. Want wie had verondersteld, dat Chelsea de Aston Villa In het Villa Park zou kloppen I Wie durfde een nederlaag voor West Bromwich vóórspellen tegen de Rovers I Stellig niemand. Maar wy zullen niet van den hak op den tak springen, en de wedstryden naar hun belangrijkheid bezien. En dan trekt In de eerste plaats de Derby op Goodison Park de aandacht, waar 60 000 menschen de leiders Everton tegen Liverpool In het strijdperk za gen treden. Nu de Toffees den bekerdood zon gestorven, concentreeren zij begrijpelijk ai hun aandacht op het League-kampioen- schap. En In deze derby zijn zij door een 21 overwinning weer een stapje nader. Toch nam Liverpool de leiding, welke echter al voor half-time genivelleerd was door White. Hierbij maakte de Llverpool-keeper, Scott, een blunder door het weliswaar harde schot onvoldoende te stoppen, waardoor de bal toch óver de Ujn rolde. Zulk n fout weegt In Engeland «waar. Zestien minuten in de tweede helft scoorde Critchley Everton's wmnend doelpunt, waarbij Scott echter het uitzicht werd ontnamen. Sheffield United heeft zich door een kranige 1—0 zege op Birmingham opgewerkt tot de tweede plaau, waaraan natuurlyk West Bromwich s neder laag te Blackburn niet vreemd is. De Brom wich staat nu in het derde gelid, met vlak onder zich Newcastle United, dat slechts met moeite op eigen terrein 32 speelde tegen West Ham. In Londen ging de match Arsenal tegen Manchester City, welke de thuisclub gedeci deerd met 40 won. *t Was een groote dag voor de club, niet slechts door de zege, doch vooral door het briljante voetbal, waarmede 't lege lijk tijdig den supporters een riem on der het hart stak voor de komende Cup-ont moetingen. Aston Villa blijkt momenteel de kluts wat kwijt, niet alleen door de neder laag van heden tegen Chelsea, doch even eens vanwege het falen verleden week tegen Portsmouth voor den Beker. Een geweldige deceptie voor den Villa-aanhang, wat zoo ongeveer als een koude douche werkte, want een ieder had de Villa voorbestemd, als een der belde finalisten. Onder aan de ranglijst wordt het wat drin gen. want zoowel Grimsby Town, als Black pool wonnen, waardoor Sunderland en Lei cester City plotseling ook weer In het be- worden betrokken 8 5 7 8 Nu de staart hier zoo lustig kwispelt, blijft waakzaamheid ook voor Chelsea, West Ham United en Derby County dringend geboden, opdat zU niet op een ontijdig oogenbllk wor den verrast I Een leder moet In Engeland op zijn qui- vive zijn, waarvan Leeds United in de 2e Di visie u een boekje zou kunnen open doen. Want stond dit elftal nog voor kort vrij on bedreigd tan de spits, j.l. Zaterdag werd het door de Wolverhampton W. verrast en met een punt voorbij gestreefd. Wel blijft Leeds op de tweede plaats met drie punten voor sprong op nummer drie Stoke City, dat «en ter nog een ontmoeting achterstand heeft. Duidelijk blijkt hieruit, dat ook hier het pad niet over rozen gaat. Uit het programma voor den komenden Zaterdag stippen wij de volgende Importante matches aan: Everton—ArsenalWest Brom Aston Villa. Sheffield W—Newcastle U. en Chelsea—Leicester City. De MroomveraneUlnc van den Jordaan bU Jonaak, thans benei voor de electrifies lie van Palestina. aanvankelijk gemeend, ver- Nbl., het bij een summiere moeten laten, doch zijn van in de Java i aan den kop van het blad) omtrent deze kwestie de volgende mededeellng is verschenen ..Eenigen tijd geleden delingschen weg aan C- van geboden, uit het geheime archief van ment van Marine. De aard van deze stukken dat vastgesteld kon u„. bu ten leuren daarmede het In Door het Brltache voetballeven waalt mo menteel een optimistische toon ten aanzien van de krachtsverhouding met het vaste land. Merkwaardig, welke uitwerking die groote Spaansche overwinning destijds heeft gehad. Voordien hoorde of las men spora disch lets over ander voetbal, en bleef 1 btj de releveering van de nederlagen, die de Engelsche clubs te incasseeren kregen Al leen de voet bal-criticus bij uitnemendheid. Ivan Sharpe, zorgde voor een ander ge luld. en goeddeels komt hem de eer toe, dat de FA. dermate zijn koers veranderde het contact met het vasteland te her- Vervolging van een journalist De H Graf-kerk te Jerusalem teert weg en brokkelt af een slaat van deerniswekken de vervaiüngDe ingang van kerk. van ma- zekeren N„ tenvijl In het verder betrokken werd de heer -*■--1 de Java Bode, in tegenstelling met ztfn eigen ver klaring. dat de betrokken commies zich uit zichzelf tot hem had gewend om hem de stukken uit te leveren, uit het verloop van het vooronderzoek de ernstige verdenking is gerezen, dat het verzoek tot. en het aan bod van geld vóór het uitleveren van de betrokken stukken van den heer de W. is uitgegaan, uiteraard buiten de kas van de Java Bode om. sou 1 den vooronderzoek Bode tc schorsen Het Bat Nbl geeft op deze mededeelingen van de Java Bode eenige correcties, o*, deze: In de eerste plaats wekt de mededeellng. dat „de piv. hoofdredactie” (ten rechte den heer d. W.) langs zijdellngschen weg stuk ken zouden zijn aangeboden, een onjulsten indruk. De redacteur d. W heeft de „plv. hoofdredactie" Inzage verleyld van de eer ste stukkett. die hü van N* in afschrift ge kocht heeft; wij meenen ongeveer een week voor de „ontmaskering". Naar aanleiding van den zeer geheimen aard van deze stuk ken heeft de plv. hoofdredactie der Java- bodé gemeend de regeering te moeten waar schuwen, daarbij verzoekende den heer d. W. niet op voor hem schadelijke wijze In de zaak te betrekken. Een belofte in dezen geest is echter niet gegeven en nu de po gingen om den hoofdschuldige, den commies N„ te overrompelen tevens geleld hebben tot het betrappen op heeterdaad van den heer d. W„ bij het misdrijf van omkooping. kan het wel niet anders of de justitie acht voldoende termen en ook de noodzaak aan wezig om beiden te vervolgen: N. wegens het aannemen van geld voor een handeling, in strijd met zijn ambtsplicht, d. W wegens het doen van een gift of een belofte aan een ambtenaar met het oogmerk hem te bewegen, in zijn bediening, in strijd met zijn ambtsplicht, iets te doen of te laten «art. 209 ten le S. W.) dan wel het doen van een gtft aan een ambtenaar ten gevolge of naar aanleiding van hetgeen door dezen in zijn bediening in strijd met zlfn plicht is gedaan of nagelaten (art. 209 ten 2e. 8 W.) Wat de feiten betreft, deelt het Bat Nbl. nog mede: De heer De W. heeft met verschillende lagere ambtenaren contact gezocht, tenein de hen te bewegen, hem in voorkomende gevallen tegen betaling nieuwsberichten te verschaffen. Dit is een methode die ons en velen anderen journalisten vreemd is en die voor elk geval afzonderlijk en opnieuw een strafbaar feit oplevert, omdat wel duidelijk blijkt dat het slechts de bedoeling kan zijn, tegen betaling gegevens te bekomen, die op regelmatige wijze niet aan de pers worden verstrekt, zoodat de betrokken ambtenaren telkens in strijd met hun plicht zouden moe ten handelen. Onder de ambtenaren, die oe heer De W. aldus aangezocht heeft hun me dewerking te verleenen. behoort ook oe commies N. Geenszins echter heeft, zooals de Javabode verklaart. De W om bepaalde stukken gevraagd. welker publicatie het landsbelang ernstig zouden schaden, dus ook niet om de stukken in kwestie waarvan het béktaan hem ongetwijfeld geheel onbekend was. Deze stukken heeft N. eigener initia tief op het departement van marine ont vreemd, ai was bet dan ook naar aanleiding van het In algemeenen vorm gestelde ver zoek van den heer De W dat hij meende in hem een wllllgj kooper ervoor te zullen vinden. Wat verder zijn plannen waren met de stukken, had hij waarschijnlijk met zlchzen nog niet uitgemaakt. In ieder geval mag worden aangenomen, dat de heer De W daarby rekening zou hebben gehouden met het landsbelang. De eerste reden, die de Javabode als ar gument voor de schorsing hanteert, bestaat dus niet: men weet thans dat De W. den commies N niet verzocht had. hem de stukken In kwestie uit te leveren, noch voor die stukken geld geboden had Eindelijk schrijft het Bat Nbld nog: Aan dit alles moet nog worden toegevoegd, dat de pl.v. hoofdredactie van de Javabooe blijkbaar Inderdaad niet voorzien heeft, dat De W noodzakelijkerwijs in een strafproces zou worden betrokken en ook na het in grijpen der justitie alle moeite gedaan heeft om dit te voorkomen Ten slotte willen wij in dit verband nog één opmerking maken: Het komt ons zon derling voor, ook wanneer wij de goeoe rouw van de pl.v. hoofdredactie aannemen, 'at een lid van den staf, op wiens metho- ien tevoren blijkbaar geen aanmerking was .emaakt. thans door die hoofdredactie zelve we Huid Tvtctisch aan de justitie werd overgeleverd. r'Qle LippC^I M was dat dyi de bedoeling niet. Nader is bericht, dat ook de journalist H 'e W preventief is gezet. De vervolging zal V egrond zijn op de ag aplonnage-artikelen, -elke tot dusver nimmer aatileldlng tot moet gezocht naar practlache realisatie. En teézsMiuaJ^wN* I«a« 48* 6«>e«am urafvervolslng hebben gegeven. - -dat de stukken werden overgetikt, terwijl de ..koop som", 50.op den commies werd be- vonc.én Deze laatste, zékere N.. die vroeger reeds met de justitie in aanraking la ge weest wegens verduistering in zijn functie van archivaris van het departement van fi nanciën. bevindt zich thans in preventieve hechtenis, terwijl de journalist op vrije voe ten werd gesteld, na Vrijdagnacht voor on- derzock te zijn aangehouden. Het is ons. tusschen twee haakjes, raadselachtig, dat N deze knoe.er. aanstonds na uit de ge vangenis te zijn ontslagen op een ander de partement met open armen werd ontvangen. Voorwaar een door het lot zeer gunstig be jegend man d» dan ook. speculeerend op bovenaardsche welwillendheid, opnieuw aan het knoeien sloeg. Wij hebben volgt het Bat. vermelding te Biadende Joden bU en deze zich dus aan om hebben schuldig gemaakt, is heer De W„ hangende dit als redacteur van de Java -1 Kï -^1 IB** a* r. K iELI Mm t-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 17