de Outwapenings-conferentie
behoort te bereiken
EN WAT IK GELOOF DAT ZIJ ZAL
BEREIKEN
JAPANSCHE PASSENCONTROLE
I
tweede blad
Wi
BLADZIJDE 1
MAANDAG 8 FEBRUARI 1932
DE STAATSGREEP IN
HET MEMELGEBIED
Het rapport der consulaire
commissie
ERNSTIGE POLITIEKE
BOTSINGEN TE
BERLIJN
Meer dan 150 arrestaties
EEN BOTSING?
DE STRIJD IN HET
OOSTEN
Bijeenroeping van den
V olkenbondsraad
ERNSTIG
MIJNONGELUK
F
DE FRANSCHE AFRIKA-
VLIEGERS GEVONDEN
Heftige aanval van David Lloyd George, oud-premier van
Groot-Brittannië, op de Fransche veilligheids-these
Twintigtal slachtoffers
I
verplicht den Volkenbondsraad
de Amerikaansche
is besloten de 14
den
dat
nog
men
dat
te vinden, is opgegeven.
worden
13 oor-
naar
Dat
een
KOWN
getroffen
kringen
politieke kringen geeft men de onrechtma
tigheid er van zelfs toe, doch men gelooft
de maatregelen te kunnen rechtvaardigen
door het feit, dat indien Boettcher in zijn
functie zou worden gehandhaafd, de open
bare orde in het Memelgebied zou worden
in gevaar gebracht.
1
i
te
ii-
iis
op
It-
ik.
hevigheid de ontploffing heeft plaats gehad,
moge blijken uit het feit, dat een geheel
verkoold kadaver van een paard op 300 M.
afstand van de plaats des onheils werd ge.
borgen.
dat de Volkenbondsraad een inbreuk op de
onder zijn auspiciën gesloten Memelcon-
ventle onder geen omstandigheid kan toe
staan.
De in
Fransche
Fransche
Inschallah gebracht.
CHEMNITZ, 7 Febr (V. D.) Hedenmiddag
hebben 800 a 1000 leden van de Rüksbanier
een demonstratleven optocht gehouden. De
vooroploopenden kregen oneenigheid niët
eenlge 8.A.-lieden. Er ontstond een vecht
partij, waarbij twee SA-menscben ernstig
werden gewond en in het ziekenhuis moesten I
warden opgenomen. I
De mijn wil mij niet hebben!
Germain Namèche is de eenlge mijnwer
ker van de nachtploeg, die gered werd, zon
der dat hij noemenswaardlg letsel opliep.
De andere zes geredden werden allen min
of meer ernstig gewond.
Hij woont te La Bocherie. een voorstad
van Marchiennes, in een huis van de rue
Sainte-Catherine. Een lage kamer, waar
oude kleeren hangen te drogen. Namèche la
een van de oudste mijnwerkers van het dis
trict. Hij is 58 jaar. 44 jaren was hij in de
mijnen. Kleine, ineen gedongen gestalte. Hij
is zwijgzaam en zeldzaam kalm en rusig.
„Wat wilt u weten?” vraagt hij. ..Ik ben
weer eens den dans ontsprongen. De nnju
wil mjj niet hebben. Dat is nu de derde ont.
ploffing die ik mee.-aak en nooit heb ik
meer dan onbeduidende verwondingen gehad."
„En de kameraden?”
Nameche haalt de schouders op.
„Ik kan er niets van zeggen. Toen de ont
ploffing gebeurde, waren wij bij een lucht
gat. Wü kropen, versuft als we waren, een
heel eind. Toen kwam de reddingsbrigade.
Wij waren gered voor we 1 wisten."
Maar de andereen, ik geloof dat die in
groot gevaar zijn. Er zal daar niet veel lucht
zijn.”
Tsjapei geheel door brand verwoest.
MOSKOU, via Kowno. 7 Februari (V.D.)
Volgens een officieel Russisch bericht uit
Sjanghai zijn de gevechten bü Tsjabei nog
niet ten einde. Zaterdag is de stad Tsjapei
geheel afgebrand. De schade wordt ge.
raamd op ongeveer een milliard gulden. De
Chineesche troepen hebben versterkingen
ontvangen en willen den strijd voortzetten.
uit de
zullen
I, 9 Febr. (V.D.) De door Merky
maatregelen, worden in politieke
goedgekeurd. In toonaangevende
De Woesoengforten toch nog niet bezet?
LONDEN. 7 Febr. (V D.) Te Londen is nog
geen bevestiging ontvangen van het bericht
Inzake de bezetting van de Woesoeng-forten
Een korte wapenstilstand.
SHANGHAI. 7 Febr. (V.D.) Zaterdagmid
dag trad te Sjanghai een volledige wapen
stilstand in, die werd toegeschreven aan het
feit, dat de Japanners op versterking wacht
ten. terwijl het voor de Chineezen Nieuw
jaarsdag was. De rust was echter slechts van
korten duur, want reeds vroeg in den mor
gen begonnen de Japanners Zondagochtend
weer met de beschieting, die door de Chinee
zen beantwoord werd.
KONINGSBERGEN. Volgens hier ont
vangen berichten, zou de politie in het
Memelgebied krachtig zün «versterkt, omdat
men gelooft, dat de bevolking den staats
greep zou kunnen beantwoorden. Te Konings
bergen is men evenwel veeleer van meening
dat jeugdige Llttauers er naar wuucu
streven door hun optreden uit te lokken
dat de staat van beleg zal moeten worden
afgekondlgd.
BRUSSEL, 7 Febr. Zondagmorgen heeft
een ernstige ontploffing plaats gehad in du
kolenmijn Bois.Longpré bij Marchiennes.
Zeven mijnwerkers werden op een diepte
van 1260 M. zwaar gewond geborgen. Drie
hunner zijn later overleden; 18 mijnwerkers
werden door instortingen in de mijn inge
sloten. Men vreest het ergste.
Verstikkende temperatuur.
Omtrent de ontploffing in de mijn bij
Marchiennes kan nader worden gemeld, dat
de Ingeslotenen zich tusschen twee druk-
vlakken bevonden, waar zij waarschijnlijk
reeds bij de verstikkende temperatuur van
60 graden zullen zijn omgekomen. Met welke
Een nieuwe Japansche verklaring te
Genève.
GENEVE, 7 Febr. (VB.) De secretarisgene
raal van den Volkenbond heeft heden een
nieuwe Japansche verklaring ontvangen,
waarin de Japansche regeering nogmaals haar
reeds bekende standpunt Inzake het conflict
in het Verre Oosten uiteenzet De Japansche
regeering herhaalt, dat zij te Sjanghai geen
politieke bedoelingen nastreeft, en dat zjj de
belangen der andere mogendheden niet scha
den wil.
door de Japanners Volgens de laatste be
richten hebben de Chineezen verklaard, alles
erop te zullen zetten, dat deze forten niet in
Japansche handen vallen. Neutrale waarne
mers zouden hebben geconstateerd, dat bij de
gevechten om de forten 30 man der Chinee
sche bezetting zijn gedood en 50 gewond. Een
groot deel van het Chineesche geschut is
echter tot zwijgen gebracht.
Zij doen tegenwoordig zelfs nog stappen hun
militaire krachten te vergrooten. Frankrijk,
om zijn aanvalskrachten nog meer te ver
sterken tegen zijn ter aarde liggenden vijand,
't is geheel en al opgegaan in de militaire al
lianties met de nieuwe landen, die Duitsch-
land en Oostenrijk geheel omsingelen. Het
zegt dat het niet in staat is om zijn schulden
te betalen aan Engeland en Amerika, maar
intusschen smijt het reusachtige sommen
weg om zjjn geallieerden te voorzien van ka
nonnen en ander oorlogstuig.
Het Fransche leger is heden ten dage zon
der twijfel de verschrikkelijkste oorlogsma
chine die de wereld ooit heeft aanschouwd.
Met zjjn afgerichte reserves bedraagt het
Fransche leger totaal vijf millioen man en
is het voorzien van de geduchtste vernieti
gingswapens, die ooit een leger heeft be
zeten. Daar komen nog bij België en Polen,
en de kleine Entente het zijn allemaal
Fransche militaire vazallen, toegerust met
legers v6n verscheidene millloenen man, ge
heel gedrild naar Fransch systeem en soms
zelfs door Fransche missies.
Met hun actieve krachten en afgerichte
reserves kunnen Frankrijk en zjjn geallieer
den meer dan tien millioen manschappen
tegen Duitschland in het veld brengen. In
l hun tuighuizen hebben zij voldoende wapens
I en munitie om al die millloenen in het veld
I ten volle uit te rusten en wel binnen korten
tijd na het uitbreken van den oorlog.
Duitschland heeft maar een armee van
100.000 man en daar de militaire dienstplicht
is afgeschaft, is zijn reserve geheel en al ver
schrompeld. Verder heeft het in zjjn arse-
I nalen alleen de magere krijgsvoorraden, die
het volgens het Verdrag van Versailles mag
hebben. Ik kan niet onder de suggestie ko
men, dat de veiligheid van Frankrijk ver-
elscht, dat het een overmacht op zijn vroe-
geren vijand moet hebben van 5000 percent
of met die van zijn geallieerden mede een
van 10.000 percent. Dit is het werkelijke pro
bleem voor de Ontwapeningsconferentie. Zal
het moedig onder de loupe worden genomen?
De ervaring van de vroegere Geneefsche
conferenties is niet bemoedigend. Zal deze
conferentie ten opzichte van de ontwapening
met dezelfde energie én efficiency optreden
als de Volkenbondsraad dit heeft gedaan ten
opzichte van de militaire invallen van Japan
in China? Terwijl deze ophooplng en uitrus
ting van kolossale legers aan den gang was,
zijn Frankrijk en zjjn geallieerden vertegen
woordigd geweest in een ontwapeningscom
missie te Genève, die wel niets anders was
dan een plechtige voor den mal houderij.
Hadden de Fransche militairen daar maar
half zooveel bekwaamheid ten toon gespreid
als tijdens den grooten oorlog tijdens het
lostrekken van de indringers van hun ge
boorteland, als zij hebben laten zien te Ge
nève bij het afslaan van de aanvallen op hun
overdreven groote legers, dan zouden de
Duitschers wel nooit over de Maas zijn ge
komen. Terwijl zü bezig waren met doode
lijke wapenen te organiseeren en te vermeer
deren, hebben zü hun staatslieden met een
glimlach allerlei vriéndelijke verklaringen
over den vrede laten teekenen. Arbitrage en
ontwapening moeten afhangen van de veilig
heid!
De liefdesbetuigingen van Locamo, die
overgingen in den flonkedendfen climax van
het Kellogg-pact, dat voor eeuwig den oorlog
buiten de wet stelde, werden gevolgd op den
voet door een schaamteloos opdrijven van de
oorlogstoerusting. Europa Jym zich deze
openbare schandalen niet meer permitteeren.
Dit alles voert tot een last van bewapeningen
die het geldwezen van Europa dreigt in stuk
ken tk doen vallen.
Indien de huidige conferentie geen werke
lijke en omvangrijke mate van echte ont
wapening brengt is dat erger dan als zij niet
was gehouden. Zü zou reeds het uitgangspunt
kunnen blüken te zün van een nieuw tüd-
perk van bewapeningswedstrüd. Indien een
groep van landen, die partü zün in het Ver
drag van Versailles, daadwerkelük de plech
tige belofte verscheuren, die zü hebben ge
geven om te ontwapenen kunnen zü niet
verwachten, dat Duitschland in alle eeuwig
heid aan zün verplichtingen zal vasthouden.
Indien de rest van Europa er niet eerlük toe
overgaat te ontwapenen, hebben wü te ver
wachten, dat de centrale mogendheden bin
nenkort zich zullen herbewapenen. De inter
nationale toekomst zal dan inderdaad een
ernstige zün. Het is nergens goed voor, ons
van het gevaar af te maken met een schimp
scheut op de comedianten van het Hitleria-
nisme. Deze beweging is de uiting van de
eerlüke woede der Duitsche Jeugd over de
manier, waarop het Vaderland gefopt werd.
de Lyblsche woestün verdwenen
vliegers zün gistermorgen door
vliegtuigen gevonden en naar
Lloy<f George is een van de 4
„groote Vier- 1 Wilson, Clemen-
ceau, Lloyd George, Orlando) 1
geweest, die in Parijs het die- -4
taat van Versailles hebben op-
gesteld. In dit artikel komt de
Engelsch? oud-premier, amb-
teerend tijdens den oolrog en in 1
de eerste „vredesjaren", op
voor de inlossing der beloften
op het gebied der ontwape- 2
ning, destijds aan Duitschland 4
gedaan en hekelt op sensatio-
neele wijze het schenden dier 1
beloften, vooral door Frankrijk, 4
dat vast blijft houden aan de
zoogenaamde „veiligheid”.
a 4
|.>AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAèèèè) J|
De paspoorten van Walter Booshard, onsen correspondent In Mandsjoeriie
door een Japaapch officier aaA een nauwgezet ondersoek onderworpen.
GENEVE. 7 Februari (V.D.) Het Vol-
kenbondssecretariaat heeft heden 't rapport
ontvangen van de consulaire commissie te
Sjanghai, die op verzoek van den Volken,
bondsraad een onderzoek naar den toestand
heeft ingesteld.
voorzichtige taal in de diplomatie, en zonder
kans te loopen na zün thuiskomst den mantel
uitgeveegd te krügen door een chef, die
schrikwekkend beslist is in woord en daad.
De voorzitter van de conferentie is in een
onafhankelüke positie.
Hü staat bekend als een vriend van den
vrede. Toch zal Frankrük hem niet hoonen.
want hü verloor een dapperen zoon in den
strüd voor de vrüheld van den Franschen
bodem. Hü kan zich veroorloven züne onop
gesmukte welsprekendheid te laten gaan,
welke hü tot zün beschikking heeft, en hü
heeft vertrouwen van den Volkenbond ge
wonnen door zün eerlükheld en evenwichtig
oordeel.
(Nadruk, geheel of gedeeltelik, verboden).
van
den
van
het
schending is, lüdt volgens de opvatting der
Duitschers geen twüfel.
en schaften den dienstplicht af en Engeland
stelde zün geheeïe legercontingent beduidend
lager dan het voor den oorlog was geweest.
Een belangrijke maatregel der vermindering
der bewapening ter zee werd in 1921 op de
conferentie van Washington bereikt. Zü
leidde tot de schrapping van 70 slagschepen
der marine van Engeland, Vereenigde Staten
en Japan en tot een restrictie wat het
bouwen betreft van groote slagschepen in de
toekomst. En op de conferentie van Londen
van 1930 werd een accoord bereikt ter be
perking der oorlogsschepen van alle klassen
tusschen deze drie mogendheden.
Wanneer men zün blikken richt op de be
wapeningen te land der Europeesche mo
gendheden buiten Duitschland, dan ziet
men, dat het totaal van haar gewapende
krachten en toerustingen in feite voor den
oorlog veel kleiner was dan na dien wereld
oorlog, die toch was begonnen om het mill-
tairisme te vernietigen. Toen de Duitschers
ten opzichte der ontwapeningsparagrafen van
het voorgestelde verdrag van Versailles vra
gen stelden, kregen zü officieel ten antwoord,
dat de geallieerde en geassocieerde mo
gendheden ten opzichte van Duitschland op
het gebied der ontwapening alleen die voor
schriften gaven, om „de eerste stappen te
doen, die zouden leiden naar algemeene ver
mindering of beperking der “bewapening en
daardoor zouden vormen de beste pref en-
tieve maatregelen tegen den oorlog, welke
zouhen behooren tot de eerste plichten van
den Volkenbond”. De Raad van den Volken
bond kreeg de verplichting bü een acte, die
onderteekend werd dtoor 55 naties, om plan
nen te beramen voor zulk een vermindering
en er propaganda voor tc maken bü de ver-
schillende volkeren.
.Waar en wat zün de plannen voor ont
wapening?” Dertien jaar zün er nu heen
gegaan om tot een formule te komen. Deze
dertien jaren -hebben in de wereldgeschoede-
nis geen parallel aan te wijzen van ’n record
van schaamteloos uittarten van plechtig aan
gegane beloften van natie tot natie. Duitsch
land en Oostenrük waren met alle gestreng
heid beroofd Van al hun wapenen, behalve
van de schrale bewapening die hun bü het
verdrag van Versailles werd gelaten. Dit
verdrag was gedicteerd door een meedoogen-
loosheid die niett te wenschen oveliet.
Duitschland was tot de uiterste hulpeloos
heid gekomen. Frankrük en zün Europeesche
geallieerden deden niets om hun belofte in
te lossen, "W alles om ze te verdraaien.
Nog kans op redding?
MARCHIENNES, 7 Febr. (B.T_A.) Tegen
alle verwachtingen in, blükt er toch nog kana
te zün, dat eenlge der ingesloten mijnwer-
kers levend kunnen worden geborgen. Eén
hunner heeft ten minste door klopsignalen
getoond nog in leven te zün. Men heeft in.
tusschen reeds twee dooden onder het ge
steente uitgehaald.
De naties der geheele wereld zün thans
vereenigd in de Ontwapeningsconferentie,
waarvoor geweldige voorbereidingen zün ge
maakt door commissies, comité s en plenaire
conferenties. Nooit heeft de publieke wereld
opinie zoo angstig uitgezien naar de resul
taten van een conferentie als thans. Een
verarmde wereld steunt onder de verwach
ting, of er dit jaar een einde zal komen aan
de uitgaven van meer dan negen honderd
millioen Pond, die per jaar worden uitge
geven voor menschelüke slachtingen.
Zal die hoop worden verwezenlükt?
Ik voor mij hoop ernstig, dat dit zal ge
beuren. Maar ik kan het feit niet ontkennen
dat de historie der ontwapening sinds het
einde van den wereldoorlog in hoofdzaak
heeft bestaan in gevoelsopweülngen en fraaie
phrasen ten gunste van de zaak des- vredes,
die gemaskeerd worden door het uitsluitend
geloof aan de wapenen en oorlogsmethoden.
Hoe het er eigenlük uitziet sinds den oor
log, kan in het kort worden opgesomd.
Bü het sluiten van den vrede dwongen de
overwinnaars de volledige ontwapening der
centrale mogendheden af te land, ter zee en
in de lucht en zü beloofden, dat zü dit voor
beeld zouden volgen, zoodra die ontwapening
der overwonnenen een feit zou zün gewor
den. Hun systeem van militairen dienstplicht
werd afgeschaft en hun staande legers wer
den teruggebracht op een maatstaf, die vol
doende zou zün enkel en alleen om de bin-
nenlandsche orde te handhaven, maar die
geheel ontoereikend zou zün om aanvallen
zelfs van den kleinste hunner naburen af te
weren. Hun oorlogsschepen werden in beslag
genomen en hun werd in de toekomst slechts
de bouw van een tonnage toegestaan, vol
doende voor de kustverdediging. Amerika en
Engeland demobiliseerden hun groote legers
De bezetting van Woesoeng bevestigd.
MOSKOU, vla Kowno. 7 Febr. (V.D.)
Het telegraafagentschap der Sovjet-Unie
bevestigt thans officieel dat Woesoeng door
de Japansche troepen is bezet. Zaterdag zün
ongeveer 3000 Japansche infanteristen en
800 marinesoldaten te Woesoeng gedebar-
keerd. Alle forten werden verwoest. De Ja
panners trachten thans de Chineesche troe
pen bü Tsjapei te omsingelen.
BERLIJN, 7 Febr. (VD). In den afgeloo-
pen nacht en hedenmorgen vroeg hebben in
verschillende deelen van Berlün politieke op
stootjes plaats gehad, waarbü enkele perso
nen door revolverschoten zün gewond. In to
taal zün 150 personen gearresteerd, waarvan
110 natlonaal-soclallsten, 20 communisten,
twee Stahlhelm-leden en een twintigtal par-
tüloozen. De politie deelt mede, dat een
groote vechtpartü tusschen natlonaal-socla
llsten en communisten plaats vond in een
restaurant in de Ebertstrasse, waar de ge
heele inventaris vernield werd. Een politie
agent, die wilde ingrijpen, liep een lichte
verwonding op, terwül drie andere personen
eveneens gewond werden. Er werden hier
36 nationaal-soclalisten gearresteerd.
In een lokaal in de Wartenburgstrasse ont
stond eveneens een vechtpartü tusschen na
tlonaal-soclallsten en de overige gasten,
waarbü vüf nazi’s werden gearresteerd. Een
nationaal-sociallst, die in een gang in de
Grosbaerenstrasse door politieke tegenstan
ders bewusteloos was geslagen, moest naar
een ziekenhuis worden overgebracht.
Hedenmorgen vroeg ontstond wederom een
vechtpartü tusschen communisten en nazi's
in de Weinstrasse, waarbü 42 natlonaal-so
clallsten gearresteerd werden. Een commu
nist kreeg een schotwond in het been. Bü
een andere vechtpartü, waarbü een natio
naal-sociallst met een mes een steek in de
lip kreeg, werden acht communisten gearres
teerd.
Versterking van
Aziatische vloot,
WASHINGTON' 7 Februari (V.D.) Er
,1 Manilla gestatlonneerde
Aziatische vloot te versterken met twee kan-
nonneerbooen en een kruiser welke
Centraal Amerikaansche wateren
worden gezonden.
De voorgenomen terugroeping van
logsschepen van de Aziatische vloot
hun basis is voorloopig uitgesteld.
daarmee overeen-
Bijeenroeplng Volkenbondsraad
GENEVE, 9 Febr. (VD.) De Duitsche
Rüksregeering heeft besloten met het oog op
de schending van de Memelconventie door de
regeering van Llttauen aan den secretaris
generaal van den Volkenbond het officieele
verzoek te richten den Volkenbondsraad
onverwüld büeen te roepen voor een b'jmn-
dere Raadsbüeenkomst ter behandeling van
het geval.
Deze Is
büeen te roepen.
Wanneer de Raadszitting zal worden ge
houden. staat nog niet vast, aangezien de
secretaris-generaal allereerst de regeering
van Llttauen-telegrafisch, op de hoogte moet
stellen. Mocht de regeering van Llttauen den
hier aanwezigen gezant Sidsikauska niet
willen opdragen haar in den Raad te ver
tegenwoordigen, zal waarschünlük minister
Zaunius naar Genève komen. In dit geval
zal de aanvang der zitting een of twee dagen
moeten worden uitgesteld, aangezien Zanlus
te Kowno vertoeft.
De Duitsche delegatie zal Maandagmorgen
met de vier onderteekenaars van de Memel
conventie Engeland, Frankrük, Japan en
Italië besprekingen hebben.
Het optreden der Llttausche regeering
heeft groote opwinding veroorzaakt. Algemeen
wordt geëlscht. dat de Volkenbondsraad
krachtige maatregelen zal nemen. Men ver
wacht. dat de groote mogendheden zich zullen
aansluiten bü de zlenswüze van de Rüksre
geering. i
Een groot volk, dat tot wanhoop wordt ge
bracht, is een gevaar voor de wereld.
Müns inziens moest de Ontwapeningscon
ferentie zich beslist ten doel stellen: de be
perking van alle bewapeningen tot een ni
veau dat voldoende is voor de bescherming
in elk land van de binnenlandsche orde en
voor de beéthermlng der grenzen tegen aan
vallen door evenredig ontwapende buren.
Doch een zoodanige beperking, dat de be
wapeningen in kwantiteit en kwaliteit onvol
doende zouden zün om groote aanvallende
operaties uit te voeren. In zooverre het oor
logswapenen betreft, brengt dit het opgeven
mee van machines, die enkel van waarde zün
voor den aanvalsoorlog zware artillerie,
tanks en series van bommenwerpers, ook
grootere slagschepen van het dreadmought-
en van het super-dreadnought-type. Wat de
landmacht betreft, brengt het de afschaffing
mee van stelsels van algemeenen dienstplicht
en zün vervanging door kleine vrüwilligers-
legers van mannen, die het leger als hun
roeping beschouwen en
komstlg worden betaald, of anders een lo-
tingstelsel. dat slechts een klein deel der
jeugd van een land in den wapenhandel
oefent.
De voorraden van oorlogstuig en de ma
chinerieën voor 't aanmaken ervan moesten
dan evenzeer worden beperkt. Toen wü
Duitschland ontwapenden, namen wü niet
enkel alle ammunitie weg, doch tevens alle
werktuig^ en machines voor de ammunitie-
fabrikatie en wü dwongen 6900 fabrieken
zich om te zett envan oorlogs- tot vredes-
industrie. Er moeten pogingen worden ge
daan om tot een compromis te komen bü
het einde van deze ontwapeningsconferentie
in den vorm van een budgetaire beperking
van de totale uitgaven voor oorlogsdoel
einden. Dit is tenslotte een knappe uitvlucht
om niets te doen, terwül de schün wordt ge
wekt, dat al het noodlge gedaan wordt. Iets
kon er bereikt worden volgens dit program,
want iedere inkrimping van de huidige ver
kwistende uitgaven voor ontwapening zou
evenveel gewonnen zün door den terugkeer
van de wereldwelvaart./ Doch terwül de
budgetaire beperking belangrijken invloed uit
oefent op de vlootbewapenlngen, is zü geheel
onbruikbaar voor den maatstaf voor de land-
strüdkrachten, b.v. tusschen landen met een
mllltleleger en landen met een vrijwilligers
leger.
De vredessterkte van het leger in Groot-
Brittannië is 148.900. De jaarlüksche kosten
van deze troepen bedragen 13.203.000 Pond
Sterling. De Europeesche troepen alleen van
’t Fransche leger op vredessterkte tellen
269.575, dit is büna tweemaal zooveel (afge
zien van de Koloniale en overzeesche strijd
krachten en de vüf millioen reservisten), doch
zü kosten slechts 6.662 000 Pond Sterling of
nauwelüks meer dan de helft van de Britsche
begroeting. Met andere woorden: de maat
staf van betaling in het Engelsche leger is
büna vier maal zoo hoog als in het Fransche
milltieleger en bovendien zün de barakken,
de kleedlng en ander comfort bü de Britsche
troepen beter. De maatstaf van betaling
in het Amerikaansche leger is zesmaal de
Fransche en de proviandeerlng kost meer dan
tweemaal zooveel, want de reusachtige voor
raden daarvan komen op de Fransche be
groeting nauwelüks voor.
Hieruit volgt duidelük. dat een een
voudige budgetaire vermindering der mili
taire uitgaven totaal onbruikbaar is om tot
algemeene ontwapening te komen. Indien wü
er werkelük op uit zün een definitieve ont
wapening te bereiken, en niet alleen een
fraai gebaar willen maken, of een aanneme-
lüke formule te vinden, moeten de volken
erin toestemmen af te zien van hun mach
tige aanvalwapens en de methoden opgeven
om een militaire opleiding te geven aan
groote groepen van hun burgers. Zü moeten
afzien van hun ammunitiereserve en van de
middelen om deze snel en in groote hoeveel
heden te fabriceeren.
Ben ik van meening. dat de huidige confe
rentie dit zal bereiken? Openhartig gezegd,
neen. In alle voorbereidende besprekingen
is tot nog toe geen enkel teeken van bereid
willigheid van de züde van Frankrük en zün
geallieerden op het vaste land om maatrege
len te aanvaarden, die werkelük vruchtdra
gend zouden zün op dit gebied, gebleken.
Italië, dat na Frankrük komt in militaire
macht heeft zün bereidwilligheid te kennen
gegeven om iedere mate van beperking te
aanvaarden, die algemeen wordt gevolgd.
Doch Frankrük, gewapend tot de tanden,
spreekt voortdurend van veiligheid en brengt
de meest belachelüke en misleidende cüfers
te berde om zün betrekkelüke zwakheid te
bewüzen.
Als er een staatsman ter conferentie den
moed toonde en de openhartigheid had om
de naties te stooten uit haar cocon van hum
bug en dubbelzinnigheid en ze dwong om de
feiten onder de oogen te zien, zou er iets
kunnen worden bereikt en zouden er funda
menten gelegd kunnen worden voor een
waren vooruitgang in de ontwapening in een
verder stadium. Onmiddellüke resultaten zul
len niet bereikt worden en er kan nog veel
ongenoegen worden veroorzaakt. Doch de
feiten mogen niet worden bedekt onder een
blinkend dekschild van beleefdheden, zü moe
ten uitgestald worden voor het oog van het
publiek. Anders vrees is, dat de resultaten
van deze conferentie enkel zullen zün een
uiteindelük bewüs te leveren van beschuldi
gingen vban kwade trouw, welke Duitschland
uit en dat land de machtiging te geven om
zün eigen ontwapeningsverpllchtlngen ge
heel en al te ontduiken met vernietigende
gevolgen voor de toekomst der beschaving.
Er is één veelbelovend teeken op deze con
ferentie. Mr. Arthur Henderson, door geen
boeien en muilkorf gehinderd, zit op den
voorzitters-zetel. Hü zal voor de eerste maal
vrü zün om zün eigen meening te zeggen,
zonder ambtenaren met blauw potlood achter
zich te hebbel, die geoefend zün in de over-
Nacht van ontzetting.
Half vier in den nacht van Zaterdag op
Zondag. De nachtploeg, uit 25 man bestaan
de ,had nog maar anderhalf uur te werken.
Om 5 uur zou het werk gedaan zün geweest.
Het was op dat oogenblik, dat een vreese-
lüke ontploffing de arbeiders in hun werk
verraste.
Bü het krieken van den dag, schrijft een
redacteur van .Jje Soir” van Zondagavond,
komen wü te Marchiennes aan. In de stad,
zelf schünt alles in rust. Niets wekt de ge
dachte aan de vreeselüke ramp van Bois-
Longpré, maar hoe dichter men bü de
mün komt, hoe drukker het op den weg
wordt. Vóór de kantoorgebouwen van de mün
staat een dichte menigte zwügend op tüding
te wachten uit de mün. Enkele polltie-agen.
ten en een aantal gendarmen handhaven de
orde, maar deze stille toeschouwers bewe.
gen zich niet, heen en weer slingerend tus
schen hoop en vrees.
Er zün een twintigtal menschen in de
mün. Hun lot Is onbekend. De reddingsploeg
geeft maar vage berichten. Zü gelooft dat
vüf of zes van de opgesloten münwerkers
geen gebrek aan lucht Hebben en dat zü uit
alle macht aan het werk zün, om, van hun
kant, de reddingspogingen te vergemakkelü-
ken. De toestand van de kameraden is ern
stig, zegt een van de münwerkers. De mees
ten van hen hebben misschien heelemaa!
geen bruikbare lucht meer, of maar heel
weinig, die niet door gas vergiftigd is.
De heer Malegem, burgemeester van Mon
ceau, het hoofd van den hulpdienst voor de
münen, vertelde ons:
„Men probeert op het oogenblik voor de
Ingeslotenen door buizen te slaan .de lucht
te ververschen, maar dit is een buitenge
woon lastig werk.”
„Zün de instortingen ernstig?”
,JBr valt niets van te zevven. Wit tasten
heelemaal in het duister. Er zün niets dan
vage veronderstellingen. In ieder geval is de
toestand heel zorgerlük.”
De mannen van de reddingsbrigade zün
zwügzaam. Zü verloren de hoop nog niet.
,,’t Zal zwaar zün,” zei een van hen. „Als
we bü de instortingen aan het werk gaan,
kan het heel goed zün, dat we op een hee-
len dag niet meer dan drie meter vooruit
komen.”
De namen van de ingeslotenen heeft men
voorloopig geheim gehouden. Men probeert
een paniek te voorkomen bl.’ de bevolking,
die zich Zondagmiddag, uiterlük, nog even
kalm toonde als 's morgens. Geen kreet, geen
geluid. De lippen op elkaar. MaA de blikken
gespannen op 't ééne punt: de schacht, waar
mannén van de reddingsploeg heen en weer
loopen en waar de Ingenieurs hun orders
geven.
Achttien bedolven mijnwerkers
verloren geraakt.
CHARI J*1ROI, 7 Febr, De hoop, om de
achttien bedolven münwerkers levend terug
De reden van de Putsch
In verband met de arrestatie van
landspresldent van Memel, schnjft het
Lltauscha telegraafagentschap „Elta”,
de stap van den gouverneur gedaan is op
grond van het voornemen van Böttcher om
naar Berlün te gaan, waar hü onderhande-
lingen heeft willen voeren met de regee
ring van een vreemden staat.
Volkenbond tn' hei geding
In politieke kringen te Berlün neemt
aan. dat de rüksregeering onmlddel-
lük in de Memelsche kwestie bü den Vol
kenbond aanhangig zal maken.
Uit Genève verluidt, dat in de kringen van
onderteekenaars van het Memelstatuut,
Engeland, Italië en Japan verklaard wordt,
Duitsch protest In Llttauen
GENEVE. 7 Februari (V.D.) De Duit
sche delegatie te Genève êeelt mede, dat de
Duitsche gezant te Kowno opdracht heeft
gekregen, bü de regeering van Llttauen ten
scherpste te protesteeren tegen de gebeur
tenissen in het Memelgebied en de Lltlau.
sche regeering mede te deelen. dat Duitsch
land de zaak voor den Volkenbond heeft ge
bracht. De Rükskanselier zal aan de zitting
van den Volkenbondsraad, waarin de Me.
melkwestie ter sprake komt, persoonlük
deelnemen. Indien hü daartoe, In verband
met zün voornemen om Dinsdag te vertrek
ken. gelegenheid zal hebben.
haar aanleiding van het Duitsche beroep
op den Volkenbond wordt van Llttausche
züde verklaard, dat Duitschland tot een
dergelük beroep geen recht heeft, aangezien
het pas na de onderteekening van het Me.
melverdrag lid van den Volkenbond is ge
worden. Bovendien is het Memelverdrag niet
geschonden.
De Duitschers achten het echter vanzelf,
sprekend, dat zü als permanent lid van den
Volkenbondsraad op grond van artikel 17
het Memelverdrag het recht hebben.
Volkenbond te betrekken in elk geval
schending van de overeenkomst.
huidige optreden van Llttauen
3d.
m.
!T-
M