T
KEERENDE
GROOTE DAG
TE GENEVE
'KRIJGSKANS?
E
P--
Amerika en Duitschland aan het woord
r
TAAIE WEERSTAND
DER CHINEEZEN
CHINEEZEN IN DEN
AANVAL
r*nr.
Beschieting der Japansche
concessie
Persstemmen over de rede
DE KANSELIER TOT DE PERS
ONVEILIG BRITSCH-INDIÊ
MACDONALD
HERSTELD
VOLKENBONDSRAAD
ONMACHTIG
DE AANSLAG TE OSLO
OUD-MINISTER TE TOKIO
DOODGESCHOTEN
Oostersch conflict niet op
te lossen
Op langen oorlogsduur
voorbereid
VvuLNoDAö K 1932-
Engelsch vliegtuig door storm
overvallen
VAGE REDE
VAN MINISTER SIMON
BRÜNING EISCHT ALGEMEENE
ONTWAPENING
VLIEGTUIG VAN DE M 2
GELICHT
AMERIKA OP STANDPUNT
VAN ONTWERP-CONVENTIE
van Brüning
Japansche* lezing van het conflict
IN DE WOESTIJN VERMIST
f
of
Henderson voorzitter hoofdcommissie
slechts onder protest in toegestemd.
De Bertijnsche per»
i
i
1
van
Uitvoerig zette Dr. Brüning
Bet Duitsche Ontwapeningsstandpunt
•v
i
i
Verlenging van de vlootovereenkom-
van Washington en Londen, speciaal
laatste dagen steeds duidelijker naar voren
getreden, aapgezien, naar verluidt, tusschen
de Bntsche en Amerikaansche regeerlng zou
zijn overeengekomen dat eerst de verdere
ontwikkeling van het conflict moet worden
afgewacht en de belde groote mogendheden
niet moeten intervenleeren.
LONDEN, 9 Febr. (Reuter). De toestand
van MacDonald is thans in zooverre ver
beterd, dat hij weer bezoek heeft ontvangen
van zijn collega’s, oa. Baldwin en Thomas.
nisterpresident Tsuyoshl Inukal over de ver
houding tusschen China en Japan:
MandsjoeriJe ligt, op bijna duizend mijl af
stand van Sjanghai en het Sjanghal-lnci-
dent aldus vangt de Japansche Minister
president zijn verklaring aan staat geheel
den
van
Japansche oorlogsleening
TOKIO. 9 Febr. (V.D.) Het Japansche ka
binet heeft Dinsdag besloten ter dekking
van de kosten van den veldtocht in Mand?
sjoerüe per 1 Maart een leenlng ten bedrage
van 34 millioen Yen uit te geven.
Door bemiddeling van het Japansche Con
sulaat te Amsterdam ontvangen wU de vol,
gende verklaring van den Japanschen Ml-
krant las,
dat
re-
langen
Het land
en het rumoer van de zaal verloren, terwijl
de vrouw van de tribune verwijderd werd.
Henderson maande de vergadering tot stilte
en kondigde aan, dat de rede vertaald rou
worden, waarbij hij onder hernieuwd alge-
De „Germania” en het Fransche
voorstel
ageeren
en
een
ALLAHABAD. 9 Febr. (Reuter). Te Azam-
gargh, op 100 mijl 'stand van Allahabad,
is door een onbekende een bom geworpen,
waardoor drie politiemannen en vijf voorbij
gangers werden gewond. De dader is ont
snapt.
De urenlange onderhandelingen van den
Volkenbondsraad inzake het Jao.-Chineesche
conflict hebben met groote duidelijkheid
den reeds bestaanden indruk versterkt dat
de Volkenbondsraad het conflict tusschen
Japan en China niet zal kunnen bijleggen.
BERLIJN, 9 Febr. (W. B.). De „Germa
nia" bevat een artikel van den Hesslschen
gezant te Berlijn, Nuss, de rapporteur voor
de legerbegrooting in den Rijksraad, die zich
bezighoudt met het Fransche ontwapenlngs-
plan, hetwelk os. de intemalionaïiseerlng
clën, Takahasja, verzette zich hiertegen^
aangezien volgens hem de hieraan verbon-i
den kosten voor de financiën van bet land,
niet te dragen waren. HU dreigde te zuilen
GENEVE. 9 Febr. (V D.) De hoofdcom
missie der Ontwapeningsconferentie, be
staande uit de vertegenwoordigers van alle
delegaties in Dinsdagmiddag voor de eerste
maal In zitting bUeengekomen om over te
gaan tot de verkiezing van den president en
den vice-president.
Henderson werd tot president gekozen en
Polltls. de Grieksche gezant te ParUs, tot
vice-president. Deze wordt hlënrede lid van
het bureau der conferentie.
GENEVE. 9 Febr. Voor de plenaire zitting
der Ontwapeningsconferentie van Dinsdag
morgen bestond wederom groote belang
stelling. De algemeene beschouwingen wer
den voortgezet met een rede van den Ame-
ambassadeur Glbson en ver-
den Duitschen rijkskanseller
Dr. Brüning deed een beroep cp alle mo
gendheden om den moed te vinden voor de
verwezenlijking van de plechtig gegeven be
loften.
GENèVE. 9 Febr. (VB.) De Volkenbonds
raad Is Dinsdagmiddag bUeengekomen naar
aanleiding van een verzoek der Chineesche
regeerlng. De zitting was met gesloten deu
ren. Niet aanwezig waren de vertegenwoor
digers van Japan en China.
Vervolgens werd de zitting openbaar ge.
maakt.
De Chineesche gezant Yen verweet in deze
openbare zitting opnieuw op zeer scherpe
wyze de Japansche regeering in China een
cpenlUken oorlog te voeren. China wordt ge
dwongen nieuwe beslissingen te nemen, voor
het geval dat de Volkenbondsraad thans niet
ondubbelzinnig zUn houding bepaalt in het
conflict.
De Japansche ambassadeur Sato verklaarde
vervolgens dat de Japansche regeerlng voor
nemens is in de naaste toekomst de vUan
delUkheden te staken. De Japansche regee-
ring heeft haar vertegenwoordigers te Sjang
hai instructies gegeven met de vertegenwoor.
digers der andere mogendheden te onderhan
delen over de instelling eener neutrale zone,
waarachter de wederzUdsche troepen moe
ten worden terugetrokken.
De Britsche minister van Buitenlandsche
Zaken. Sir John S'mon. verklaarde, dat het
streven der Britsche en Amerikaansche re-
geering geen succes heeft gehad. De onder-
i'.andellngen nopens de instelling eensr neu
trale zóne te Sjanghai worden voortgezet.
De verdere mededeellngen van Simon waren
zeer vaag, zoodat algemeen do indruk be
stond, dat de Britsche regeerlng een verdere
interventie in dit conflict van de hand wUst.
De president van den Volkenbondsraad.
Paul Boncour. verklaarde dat he’ principe
eer instelling eener neutrale zóne te Sjang
hai door de beide regeerin-ren was aanvaard.
De rol van den Volkenbond moet zich der
halve er allereerst toe beperken het resul
taat der onderhandelingen ove> de instelling
eener. neutrale zóne af te wachten.
Wapenstilstand?
WASHINGTON, 9 Febr. (Reuter) De com
mandant der Amerikaansche Azlë-vloot heeft
aan het ministerie van Marine medegedeeld,
dat de commandant der Japansche strijd
krachten te Sjanghai, admiraal Nomura, be
reid was een wapenstilstand te aanvaarden
De Japanners zouden zich in Hongkioe terug
trekken, terwUl de Chineezen zich zouden
moeten terugtrekken tot op 20 mijl
Tsjapei.
TOKIO. 9 Febr. (Reuter) De gewezen
Japansche m nlstei van Financiën Inceye,
die deel.ultmaakre van het in December af
getreden liberale kabinet Wakatsoekl is het
slachtoffer geworden van een aanslag.
Op zUn weg naar een politieke bijeenkomst
werd hU getroffen door 3 kogels. FUdens het
transport naar bet ziekenaula bezweek hij.
De dader is gearresteerd.
meen gelach opmerkte: .JfatuurlUk niet de
laatste rede, maar die van RUkskanselier At.
Brüning”. Hierna werd de in het Dultsch uit
gesproken rede van Brüning in het Franaeh
en in het Engelsch vertaald.
Nadat de Brazillaansche afgevaardigde
Soares het woord had gevoerd en de con
ferentie verzekerd had dat Brazilië de meest
loyale medewerking zou verleenen aan oen
uitbouw van het arbltragewezen en de be
vordering van de internationale samenwer
king, werden de aigemeene beschouwingen
verdaagd tot morgenochtend. De debatten
zullen dan geopend worden met een rede van
den Italiaanschen Minister van Bultenland-
sche Zaken Grandi.
stadsautoritelten was getroffen. Omtrent den,
Har nnrannlrnme* 4w niaie KaVawwH
Na Glbson was het woord aan den Dult-
aeben RUkskanselier Dr. Brüning. Deze ver
klaarde dat het Duitsche volk reeds gerul-
men tijd had verlangd naar uet uur. waarop
de regeerlngen blleen zonden komen om ge-
meenschappelUk een rechtvaardig en uitvoe
rig plan voor ontwapening te ontwerpen op
de basis van gelUke rechten en gelyke plich
ten.
Het uur voor deze beraadslagingen was <m-
getwUfeld goed gekozen, want de opvattingen
oer geheele menschheid ten aan~ien van de
ontwapentna waren ongetwijfeld in de jong-
a*e periode zeer veel vooruitgegaan. Wat tot
nog toe sommige geesten bezig hield zal zich
thans eondenseeren tot een volkenrechtelijk
gebod: Geen land alleen zal voortaan over
zUn bewapening beslissen, doch de soort en
de omvang der bewapening zullen door ge-
meenschappelUke onderhandelingen van all*
staten worden vastgesteld. Indien deze confe
rentie zou mislukken, zou de menschheid pas
t« laat en door ondragelUk üjden leeren be
seffen, dat zU zich schuldig had gemaakt aan
bet laten voorbijgaan van een gunstig oogen-
Wlk. Het vredeswerk dat door de stichting
van den volkenbond is begonnen en door
latere verdragen zooals het Kellogg-pact is
ontwikkeld, eischt ook gebiedend de verwe-
aenlUking van de ontwapeningsgedachte.
BERLIJN. 9 Febr. (V. D.) A’le Be-lUnrch-
bladen wUzen op de po.lt'eke brieskenis vai:
de redevoering, welke Dr. Brüning heden
te Genève heeft gehouden.
De „Angrlff” oefent er critlek op dat dr
RUkskanselier geen enkele maal Frankriik
heeft genoemd als de eenire bedreiging van
den wereldvrede en vol optimisme heeft ge
sproken over het Volkerbondswerk.
De .Xxjka'anzeiger" schrUft dat de Indmk
van het Duitsche optreden ten slotte is ge
weest dat Brüning een grootsche gelegen
heid niet genoeg heeft benut. Zelfs neutralen
hebben de redevoering te academisch gevon
den-
De ,J3. A. Z." onderstreent dat het prin
cipe van gelUkheid en gelUkbrrecbfg’ng in
de geheele redevoering is verwerkt. D? re
devoering is zoo opre teld. dat de samen
steller deze steeds weer kan uitsp-ek’n.
Het ..Berliner Tageb’att” meent dat de
RUkskanselier een treffend beeld h-eft ont
worpen van den wil van het Duitsche Volk,
een „ondubbelzinnige ontwapening" en ge
lUke veiligheid voor al’e volkeren te schep
pen. Het blUft er den nadruk op vest gm
dat hu geen woord heeft gerept van een
alternatief der vrUhe'd van bewapening. Het
is aannemelUk. dat het den RUkskansell r
is gelukt door zUn redevoering ten minste bil
te dragen tot de psychologische vorrberel-
ding van de noodzakelUke atmosfeer van
vertrouwen.
De „Vosslsche Zeltung" legt den nadruk
op de krachtige uitwerking van de redevoe
ring op de toehoorders te Genève en ver
klaart dat het geen twUfel lUdt of Duitsch
land zal ook voor ernstige consequenties
niet terugschrikken, indien de conferentie de
voornaamste Duitsche ei ch: een werkelUke
ontwapening niet zal nakomen.
De ..Abend" verklaart dat Brüning heden
te Genève de redevoering heeft gehouden
eens zou hebben gehouden. De redevoering
die iedere politiek onderlegde Duitsche even
ts sterk pacifistisch geweest.
Japansche leenlng te Partial
De communistische afgevaardigde Cachln
heeft, naar Reuter meldt, aan den Fran-1
schen Minister van Financiën een schrijven
gericht, waarin hU om opheldering verzoekt'
ever geruchten, dat een Japansche regee-
ringsleening FrankrUk zou worden ge-'
plaatst. HÜ vraagt of het juist is. dat deae
leenlng eenige honderd millioen francs zou
bedragen.
CAIRO, 8 Febr. (Reuter). Drie Britsche
militaire vliegtuigen, die Zaterdag wegens
een storm in de Syrische WoestUn daalden,v
worden vermist. Door de geweldige sneeuw-
en hagelbuien, welke over geheel Syrië
woeden, wordt het zoeken zeer bemoeilUkt.
Toch werd later geseind, dat 2 der ver- K
miste vliegtuigen waren teruggevonden. Het F*
derde is nu nog steeds vermist.
De strijd om Wnrsonng
B
De strUd om Woesoeng houdt nog steeds
aan. In den nacht van Maandag op Dinsdag
hebben de Japanners, onder bescherming van
den dichten nevel. artlUerie-versteritingen(
geplaatst nabU de Chineesche forten. ZU be-,
schieten reeds de Chineesche posities, welke
zich bevinden tusschen Woesoeng en de ves
tingwerken.
Een Japansch transportschip met verster
king is in den mond van de Jangtse aan den'
grond geloopen.
Inhoud der ovreenkonut is niets bekend,
doch naar verluidt, hebben de Chineezen er,
clanhl c rwlAae rirntact Iww
Japans demilltarisatie-plaa.
De woordvoerder van het Japansche mi
nisterie van Bultenlandsche Zaken verklad
de, dat het Japansche plan tot demllitart-1
satle van de Chineesche havens geen her-
z’enlng van het negen-mogendbedenverdrag'
noodzaKelUk maakt.
HU stelde verder voor, dat de Vereenlgde
Staten zelf een voorstel zullen doen, als dit
plan niet bevalt.
HU meent dat dit plan te Sjanghai be
proefd zou kunnen worden.
De Amerikaansche staatssecretaris Stim
son heeft gisteren een telefonisch onder.’
houd gehad met sir John Simon te Genève.'
waarin werd overeengekomen geen nieuwe
vredesvoorstellen aan Japan en China te'
doen, voor het waarschUnlUker wordt, dat'
Jaoan het voorstel zal aannemen.
De commandant van de Amerikaansche-
vloot te Sjanghai, admiraal Taylor, berichtte,
dat de Japanners 2500 man nabU Woesoeng
aan land hebben gezet.
Genève weer bUeen.
GENEVE, 9 Febr. (Reuter). In de heden
avond gehouden zitting van den Volken
bondsraad is opnieuw het Chlneesch-Japan-
sche conflict ter sprake gekomen. De Chl-
nresche afgevaardigde dr. Yen herinnerde,
aan de verklaringen der Engelsche regeerlng;
dat de oorlogstoestand in het Verre Oosten
r.let langer mag voortduren; sedert dien is de
toestand echter steeds erger geworden en
heeft China maatregelen moeten nemen,
welke binnen het bereik zUner militaire en
natuurlUke middelen liggen. De Japansche
afgevaardigde Sato verklaarde, dat de mede-
deellngen van den Chlneeschen gedelegeerde
gedeeltelUk overdreven waren. Japan is niet
van plan de vUandelükheden voort te zetten
(deze woorden ontlokten het publiek een iro
nisch gemompel; door een krachtigen hamer
slag bracht de voorzitter de publieke tribune
tot de orde).
van de burgerlUke luchtvaart en het verbod
van den chemtrchen oorlog voorstelt.
Nuss plaatst naast elkaar de getallen der
Duitsche en der Fransche burgerlUke lucht
vaart. Duitschland bezit 713 civiele vlieg
tuigen, waaronder 210 voor personen- ot
vrachtverkeer van het beroepsmatige lucht
verkeer en 277 zuiver lichte vllegtu gen (met
minder dan 75 PJC. mot or kracht
De rest bestaat uit sportvliegtuigen. De
militaire waarde der Duitsche „civiele lucht
vloot" is gelijk nul.
FrankrUk beschikt op het oogenblik over
minstens ruim 889 civiele vliegtuigen en
428 voor het beroepsmatige personen-
vrachtvetkeer.
Volgens de officieele opgaven van
Franschen minister van Luchtvaart
voorjaar 1930, beschikt de Fransche repu
bliek over meer dan 2800 militaire vll'-’tui-
gen, daargelaten de reserve-toestellen.
De uitgaven voor de luchtvaart bedroegen
in Duitschland gedurende de laatste vier
jaar 177.7 millioen mark. In FrankrUk be
dragen ze tezamen voor militaire en civiele
luchtvaart 1159.6 millioen mark.
Wat betreft het voorstel tot een verbod
van den chemischen oorlog merkt gezant
Nuss op. dat in FrankrUk op bet oogenblik
14 staatsfabrieken en 25 aanzlenlUke par
ket Amerikaansche nntwa-
peningsprogram
in, bestaande uit de volgende negen pun
ten:
1. Behandeling van het ontwapenlngs-
vraagstuk op den grondslag van de ont-
werpconventle als algemeene basis voor de
onderhandelingen, evenwel rekening hou
dend met alle andere ingediende voorstel
len.
•ten
door het toetreden van FrankrUk en Italië.
8. Verhoudingsgewijze vermindering van
de in deze vlootovereenkomsten vastgestelde
tennage-cUfers zoodra alle onderteekenaars
van de overeenkomst van Washington ook
de tweede overeenkomst geratificeerd heb
ben.
4. Volledige afschaffing van het duik-
boot wapen.
5. Het treffen en bevorderen van maatre
gelen tot bescherming van de burgerbevol
king tegen luchtaanvallen.
8. Volledige afschaffing van den gas-, che-
miachen en bacteriën-oorlog.
7. Verlaging van het effectief der legers,
berekend op den grondslag van de behoefte
osn de orde In het land te kunnen hand
haven en de grenzen te kunnen verdedigen.
8. Het steunen van voorstellen tot bUzon-
dere bemerking van tanks, zwaar geschut en
.andere wapens, die als typische aanvals
middelen kunnen worden beschouwd.
•- Beperking van de begrootlngsuitgaven
voor oorlogsmateriaal, waardoor de kwali
tatieve wedstrijd in bewapening kan worden
beperkt, nadat quantltatieve beperking zal
Dr. Brüning huiswaarts.
GENEVE, 9 Febr. (VB.) RUkskanselier dr
Briinlng is Dinsdagavond om zes uur, verge
zeld van de heeren Zechlin en Planck uit
Genève vertrokken naar BerlUn, waar hU
Woensdagmiddag hoopt aan te komen. Kort
voor zUn vertrek brachten de Japanners Sato
en Matsoedelra een bezoek aan den rUks-
kanseller.
Staatssecretaris von Bulow zal voorloopig
nog eenige dagen te Genève blUven ten einde
de RUksregeenng in den Volkenbondsraad te
vertegenwoordigen.
Toen Brüning hedenmorgen zUn rede be
ëindigd had en het applaus in de zaal nog
weerklonk, stond plotseling op de publieke
tribune een vrouw op en riep in het Dultsch
naar den voorzitter Henderson: ,Aan de
hooge vergadering der geheele wereld. Ik
moet u een droom vertellen.” De verdere
woorden van de vrouw, die naar men aan
nam geestesziek was, gingen in het gelach
zUn bereikt.
Gibson besloot met de verklaring, dat
Amerika reeds lang in de beperking der be
wapening het beste middel ziet om den
vrede te verzekeren en te verwezenlijken.
Het staatsdepartement merkt bij Gibson’s
rede op. dat het Amerikaansche standpunt
geen sterk program beteekent, doch een
poging behelst, om een bUdrage ts leveren
tot praktische bewapening! be perking.
PARIJS 9 Febr. (Reuter). Het „Journal
des Debats” schrijft: WU men de beteekenis
van rUkskanseller B:ünlng afwegen, dan
moet men de 2 of 3 duldelUke woorden u'.t
de overvloed van phraseologie opdiepen. Het
blad verwUt Brüning. dat hU niet de aan
wending van paragraaf 8 van het Volken-
bondsstatuut doch de onmiddellUke herzie
ning van het militaire deel van het Verdrag
van Versailles heeft geëlscht. Wanneer
Duitschland thans aan zUn stelilng van ge
lUkheid vasthoudt, dan zou het offensief te
gen de territoriale organiseerlng van Europa
een dreigende wend ng nemen en binnenkort
zou het oorlogsgevaar even nabU schUnen
als in 1914.
De llnksche „Soir” ziet in de omstandig
heid, dat de officieele standpunten van
FrankrUk en Duitschland niet tegen elkaar
zUn gebotst met de heftigheid, welke de
nationalisten in beide landen hadden ver
wacht een wezenlUk, geruststellend teeken.
tlculiere fabrieken voor de vervaardig ng
van krult en springstoffen werken. De fa
bricatie van gasooriogstoffen in de Fran
sche staatsbedrUven is geheim. In minstens
5 staatsbedrijven worden echter dergelUke
oteffen vervaardigd.
MlerbU komen nog ongeveer 24 particu
liere fabrieken. Frankrij': bezit op het oogen
blik een bewapenlngs-lndustrie. welke in
vredestijd verre de eigen behoefte te boven
gaat. Vandaar dat FrankrUk het eerste
exportland is voor bewapenlngs-artlkelen
naar Europeesche en overzeesche landen.
OSLO, 9 Febr. (Reuter). Naar men zich
nog herinnert, werd Donderdag JL. een aan
slag gepleegd op den Noorschen minister van
Defensie. AanvankelUk werd bericht, dat de
minister geen ernstige Verwondingen had op-
gejoopen, doch twee doktoren, die hem van
daag nog eens grondig onderzochten, stel
den een hersenschudding bU hem vast. Dit
verklaart ook de zonderlinge handelwUaa I
van den minister na den aanslag, daar hij
niet probeerde de wacht te alarmeeren; ver-
der verliet hU zonder iemand van het ge-
beurde op de hoogte te stellen het ambt»-
gebouw, om verschillende straten door te
loopen. tot hU elndelUk een taxi vond, waar-
mee hU naar huis reed.
Ook andere dingen gaven aanleiding tot
eenige verwondering. Zoo b.v„ dat de min-
nister nog 3 dagen na den aanslag op aUn
bureau heeft gewerkt, zonder op eenigertet 1
wUze, op het voorval terug te komen. Het
scheen, of hU zUn werkzaamheden volkomen F
automatisch verrichtte.
Toen hU de berichten In de
scheen hU heelemaal niet te bemerken,
de aangelegenheid hem zelf bstrof.
Thans voelt de minister zich reeds veel
beter.
uiteen. De wereld heeft den moreelen plicht
op deze conferentie vrUwilllg tot ontwapening
over te gaan op de basis van gelUkberechtigd-
heid. Naast een llquldeering van de nnan-
eleele en economische overblijfselen van den
oorlog is dit de grootste taak voor het oogen
blik, waardoor de menschheid alleen tot
nieuwe welvaart kan geraken.
Met nadruk constateerde de RUkskanselier.
dat de oorlogsgeneratie op grond van haar
persoonlijke ervaringen m den wereldoorlog
In het bijzonder de taak heeft deze vraag
stukken op te lossen. HU citeerde een voor
aanstaand Amerikaanse!) staatsman, ix.
Hoover, die verklaard heeft dat het interna
tionale vertrouwen niet oo vrees, doch slechts
op goeden wil kan worden opgebouwd Met
nadruk wees Brüning op de bereidheid van
Mvssohni om elke ontwapemngsovereenkomst
op den grondslag van wederzüdschheid te
aanvaarden.
Overal in de wereld heersehte een
eatastrophale noodtoestand, die echtzr ner
gens zulk een vreeselUke uitwerking had ais
in Duitschland, wat ongetwUfeld het gevolg
was in de eerste plaats van de politieke be
talingen. doch ook van de overdreven en on-
tallfka bewapeningen
Flnancieele bezwaren te Takte.
In de gisteravond te Tokio gehouden »lt- 1
ting van bet Japansche kabinet werd be
sloten om nieuwe troepenafdeelingen naari
Sjanghai te zenden. De minister van finan_!
MSn Ti’ohas'a verzette zich hiertegazLz I’
aftreden indlen de verschillende troepensen-t
dingen voortgang zouden vinden.
Japansche putsch te Tientsin.
De Japansche troepen te Tientsin bezet-,
ten Maandag onverwachts voor een korte,
poos de Chineesche stad Tientsin. ZU trok-
ken zich na eenigen tUd weer terug, nadat
er een overeenkomst met de Chineesche
Herstelhesprekingen in
Uit Genève wordt gemeld, dat aan de
besprekingen die de Duitsche RUkskanselier
met Sir John Simon, Tardleu en Grandi
over het Herstelvraagstuk heeft gehad, de
grootste beteekenis moet worden gehecht.
De bespreklngm droegen een zoo streng
geheim karakter, dat zelfs de secretarissen
en tolken er niet bU aanwezig waren. Men
heeft echter reden om aan te nemen dat er
tot nog toe geen overeenstemming is ber
reikt tusschen FrankrUk en Engeland over
de voorwaaiden, die de grondslag voor een
herstelconferentie zouden kunnen zUn.
.Financial News" schrUft, dat de Êngel-
sche regeerlng het Fransche standpunt ten
aanzien van de herstelkwestle niet zal
aanvaarden. Ook de Duitsche regeerlng kan
uit politieke overwegingen niet toegeven. In
ht ergste geval zal Londen een deel der
Duitsche wissels opnieuw moeten laten
„bevriezen”. Het bedrag zal nauwelUks een
derde deel zUn van wat bU het begin van
den oorlog moest wordm stilgelegd.
De minister lijdt aan Fierserwhnrlding j
SJANGHAI. 9 Febr. Tengevolge van het
feit dat de Japansche troepen de Japansche
concessie gebruiken als basis voor bun mili
taire operaties tegen de Chineezen. is van
Chineesche zUde verklaard, dat men geen
verantwoording zou kunnen aanvaarden voor
eventueele schade, die in de internationale
nederzetting zou worözn aangericht door
Chineesche aanvallen tegen de Japanners,,
die de neutraliteit van hun concessie in de
internationale nederzetting hebben geschon.
den.
Aan boord van het Japansche vlaggenschip
„lazumo" heeft dan ook een confrentle
plaatsgevonden van den bultenlandschen
vlootbevelhebber met Japansche marlne-offi-
cleren, teneinde te pogen tot een overeen
komst te komen, om een einde te rfiaken aan
de vUandelUkheden te Sjanghai.
De Chineesche artillerie is inmiddels be.
gonnen vanuit Tsjapei ten Noorden van de
internationale nederzetting de Japansche
concessie te beschieten, met bet gevolg, dat
tal van granaten in de veronderstelde neu
trale zóne zUn neergekomen.
De Britsche brigade-generaal George Fla
ming. commandant van alle bultenlandscbe
troepen, verklaarde dat hU de Japansche
marine .soldaten zou bUstaan bU elke poging
om de Chineesche troepen bulten de Inter
nationale nederzetting te houden. HU nad
vernomen, dat de Chineesche bevelhebbers
plannen hadden om in de richting van
Hongkioe een aanval te ondernemen, ten
einde de Japansche marinesoldaten uit hun
stellingen te drUven.
Inmiddels schUuen de Japanners hun aan.
vallen op de Woesoeng-forten te hebben op
gegeven. Naar zU zeggen, omdat de bezet,
ting van deze forten voor hen geen waarde
meer heeft. Ook een deel van net dorp
Woesoeng is nog in Chineesche handen. On.
geveer een derde gedzelte van Woesoeng is
door het Japansche artillerie-bomba: dement
geheel vernield.
i
I;
moeilUker situatie, doch op den 28sten gaf
de burgemeester definitieve waarborgen voor
de toekomst aan den Japanschen consul-
generaal, die bevredigend werden geacht.
Het gebeurde In de ochtenduren van den
29sten, dat. ondanks de waarborgen. Japan
sche marine-soldaten zonder provocatie
werd aangevallen.
DuldelUke Instructies zUn gegeven aan de
Japansche civiele, militaire en maritieme
autoriteiten de noodlge maatregelen voor
zelfverdediging te beperken en samen te
werken met de consulaire en maritieme
autoriteiten van andere mogendheden op
alle mogelUke wUze ter bescherming van de
gewichtige belangen van de bultenlandscbe
onderdanen te Sjanghai.
Zoodat, Indlen alle belanghebbende par-
tUen vrU blUven van paniek, er alle uitzicht
Is dat het conflict zal worden gelocaliseerd
en tot een snel einde zal worden gebracht.
Het verheugt mU bU deze gelegenheid
eenige essentleefe en onweerlegbare feiten
bekend te maken. Het geheele vraagstuk
bevat enorme moeihjkheden. die vóór hun
oplossing verdraagzaamheid en oprechtheid
en een goed begrijpen van de fundamenteele
details door al Je betrokkenen eischen'.
De boycot duurt voort en is in geheel
China algemeen. Hij is In werking gesteld
door terroristen, wordt uitgeoefend door de
partU die over de macht beschikt met be
gunstiging en stilzwUgende aanmoediging
van de regeerlng. HIJ kan geen populaire
spontanebeweging worden genoemd en Ja
pan voelt, dat de boycot In strUd Is met het
handelsverdrag. waarbU de vrijheid van
handel drUven Is vastgesteld en hU Is ook
In strUd met de vriendschappelUke betrek
kingen. De boycot drUft duizenden Japan
ners uit hun Zaken en uit China.
Japan betreurt ten zeerste deze gebeur
tenissen. die zUn veroorzaakt door het Chl-
neeesche militarisme en het militair geweld.
Japan heeft reeds kostbare levens in Sjang
hai en MandsjoeriJe verloren. Ik ben er ze
ker van. dat "n eerlUk onderzoek van de fei
ten iedereen er van zal overtuigen, dat wat
betreft Sjanghai de Japansche troepen niet
anders hebben kunnen handelen dan zU ge
daan hebben in eerlUke uitvoering van den
.internationalen plicht.
Ik ben er zeker van besluit de Japan
sche Ministerpresident dat het Ameri
kaansche en Europeesche publiek met zUn
bekend gevoel voor eetlUkheid zal erkennen,
dat de vrede niet in gevaar is gebracht door
het optreden van Japan, doch door het on
bezonnen optreden van de Chineesche le
gers.
Indrukwekkende toespraak van jprüning
GENEVE, 9 Febr. (Reuter) Voor zUn
vertrek ontving dr. Brüning meer dan 200
journalisten van verschillende nationaliteit-
Dr. Brüning deelde mede voornemens te zün.
om in den loop der conferentie nog eenmaal
raar Genève te komen.
Het recht gebiedt zoo vervolgde hU
dat Duitschland den eisch stelt, dat na
zooveel jarer nu ook de overige landen het
Duitsche voorbeeld volgen. Ik verzoek u niet
te gelcoven, dat in dit opzicht onder het
Duitsche volk ulteenloopende opvattingen
kunnen bestaan Dit is een standpunt, dat
voor andere opinies niets kwetsends bevat.
Ik ben er vast van overtulgd/dat de con
ferentie tot positieve resultaten zal komen
vccropgesteld dat de goede wil bestaat en
de druk der openba -e meenlng even sterk
blUft als zU zich heeft gemanifesteerd in de
ontwapeningsbetoogingen.
Naar mUn meenlng is het tijdstip gekomen
dat op de gebieden, waarop het geheele
menschdom ten slotte dezelfde eischen stelt
ik bedoel de ontwapening en de de po
litieke betalingen de verantwoordelUke
staatslieden moedig de consequenties moeten
trekken uit de thans verworven inzichten. Ik
diaag de verantwoordelUkheld oor de poli
tiek van een volk, dat na de inflatie zUn eco
nomie weer heeft opgebouwd en aat thans
door gebeurtenissen van buiten in een ver-
schrikkelUken toestand is geraakt. Dit eene
kan ik u slechts zeggen, wanneer de dingen
zoo verder gaan ais voor jaar. dan kan
men voor het geheele menschdom slechts
somber in de toekomst blikken. Ik verzoek u
dearom moedig ei voor te strijden, dat ein
delijk een duidelijke weg vordt bewandeld.
De toehoorders waren diep onder ien in
druk en betuigden spontaan hun bUval.
De afwijzende houding van den Raad is de van het MandsjoerUe-lncident.
Belde gebeurtenissen zUn het gevolg van
een gelUke oorzaak: namelUk een hevigen
Chlneeschen militairen aanval. In het geval
Sjanghai is in overleg met de internationale
autoriteiten met het oog op de verwarde
omstandigheden in de stad een schikking
getroffen voor haar verdediging door Inter
nationale strUdkrachten. In overeenstem
ming met div plan is een bepaalde sector
toegewezen aan de Ja^buners. De Japansche
vloot voerde haar Internationalen plicht uit
door het landen van een afdeellng marine
soldaten. Dezen stonden onmiddellUk bloot
aan een moorddadig vuur der Chineesche
troepen.
Ter uitvoering van hun internationalen
plicht hebben de Japanners dit vuur beant
woord. Ik geloof, dat de soldaten va*i geen
ander land anders zouden willen en fcunnen
handelen.
De eenlg mogelUke wUze om den Chl
neeschen aanval, die ever groote macht be
schikte en de vernietiging van de Japansche
wUk te Sjanghai met haar dertigduizend
Japansche onderdanen ten doel had. te
keeren. was het gebruik maken van de vloot,
de luchtmacht en de artillerie. Het is vol
komen onjuist, dat bommen zUn geworpen
op de Chineesche stad van Sjanghai of op
de internationale concessie. De geheele
tegen-aanval was uitsluitend gericht tegen
het aanvallende Chineesche leger.
Opgemerkt moet worden, dat de genomen
maatregelen ter verdediging welke het ge
volg waren van de toe^Uzing van een sec
tor aan de Japansche strUdkrachten, het
resultaat zUn van een snel verslechterenden
toestand.
De spanning tusschen de Japanners en
Chineezen te Sjanghai bU de aanwezigheid
van een groote Chineesche troepenmacht
buit?n de stad, leidde tot een crescendo van
onlusten en gruwelen en de Japanners leef
den onder terreur.
Goed moet worden begrepen, dat er in
Sjanghai twee steden zUn. de internationale
concessie onder internationaal bestuur en
de Chineesche gemeente.
De Internationale autoriteiten hebben ter
verzekering van de veiligheid de bedoelde
verdedigingsmaatregelen genomen en heb
ben op 28 Januari den staat van beleg af-
gekondigd. De Chineesche stad vormde een
Tegen het Fransche voorstel
De RUkskanselier wendde zich vervolgens
indirect tegen het Fransche voorstel, dat hU
als een ontwUken van het doel der confe.
rehtle beschouwde cn dat op den plicht-
matlgen tegenstand van alle verantwoorde
lUke elementen zou moeten stuiten.
Dr. Brüning besloot zijn rede met de
plechtige verklaring, dat Duitschland. als lid
van den Volkenbond met alle rechten en
alle plichten, met klem zou ageeren voor
een algemeene ontwapening, en dat
Duitschland voor alle volken een gelUke
mate van veiligheid eischte.
Ontwerp-conventie afgewezen
In het tweede deel van zUn rede zette de
RUkskanselier den Duitschen eisch van alge
meene ontwapening, die een eisch van recht
was, en de v^rv-illing van de in het verdrag
van Versailles aan Duitschland gedane toe
zeggingen uiteen.
Deze vervulling kon slechts geschieden
door de in het Volkenbondspact neergelegde
verplichting tot algemeene ontwapening.
Wanneer deze ontwapeningsconferentie zou
mislukken zou niets haar van haar verant.
woordelUkheid kunnen vrUspreken. De Duit
sche regeerlng en het Duitsche volk eischen
na de eigen ontwapening de algemeene ont
wapening. waarop Duitschland juridisch en
moreel recht heeft.
Brüning wees dan ook de ontwerp.
conventie als grondslag voor de besprekin
gen af, aangezien deze niet voldeed aan de
geringste eischen van werkelUke ontwape
ning, en kondigde Duitsche voorstellen aan,
die een prectlschen weg zullen openen voor
een algemeene en daadwerkelUke vermin
dering der bewapeningen.
rikaanschen
volgens van
dr. Brüning.
Glbson verklaarde, dat de Vereenlgde
Staten vast besloten zUn niets ongedaan te
laten om tot een werkelUken voortgang op
het gebied der ontwapening te komen.
Het gevaar en de last van de gigantische
oorlogsmachine, zooals deze thans bestaat,
dreigt een gevaar voor de geheele huidige
beschaving te worden. Ten gevolge van de
economische wereldcrisis zijn alle regeerln
gen tot beperkingen gedwongen. Ook het
Amerikaansche volk draagt de last der be
wapening, doch wenscht niets liever dan
van dezen onnutten en onverantwoordelU-
ken last bevrijd te worden. De bewapenin
gen zUn niet slechte het gevolg, doch ook
de oorzaak van de huidige politieke onze
kerheid in de wereld en hebben in werke
lijkheid bUgedragen tot de algemeene eco
nomische crisis.
Amerika is er van overtuigd, dat de wed
strijd in bewapening en het systeem van
bondgenootschappen en tegenbondgenoot-
■ehappen tot oorlogen heeft gevoerd, welker
gevolgen even vernietigend voor overwin
naars als voor overwonnenen waren. De
moderne nauwe technische en econoAnsche
betrekkingen tusschen alle volken hebben
een nieuwe internationale situatie gescha
pen. Amerika is er van overtuigd, dat daar
om de wereld op bet oogenblik nieuwe mo
gelijkheden om tot nieuwe oplossingen te
kamen, biedt.
Glbson diende daarop
LONDEN, 9 Febr. Reuter meldt, dat het
watervliegtuig, dat zieb in den onderzeeër
M. 2 bevond, aan de oppervlakte is w
bracht.
Men is thans van opvatting, dat de oor»
zaak van het zinken der duikboot Is ga-
weest. dat bU het duiken de deur van da
vllegtulghal is opengelaten, zoodat de boot
gedeeltelUk kon volloopen.
SJANGHAI. 9 Febr. (Iflgen telegram).
Gisteren hebben de Japanners het grootste
offensief geopend, dat «U sedert het begin
der vUandelUkheden hebben beleefd. Nog
nooit te voren was er zoo hevig gevochten.
De Chineezen zijn echter ondanks groote
verliezen tot tegenstand besloten tot het
bittere einde en hebben zich m loopgraven
verschanst.
De Engelsche generaal Macmaghten heeft
protest aangeteekend tegen het feit, dat
Japanners en Chineezen boven de inter
nationale concessie vliegen met bommen
werpers.
De te Loyang gevestigde Chineesche
geering bereidt zich voor op om
duur van den oo '.ogstoestand.
wordt, naar het heet onder leiding van
maarschak Tsjang Kal Sjek. in vier groote
militaire districten Ingedeeld.
WALTER BOSSHARD.
(Nadruk verboden).
