VAN HET BINNENHOF
DE BEWAPENING
VAN RUSLAND
CENTRUM ACHTER
HINDENBURG
BERAADSLAGINGEN
TE PARIJS
DE LIBERALEN VOOR
RENKIN
I
Ct
de
HETJCORTTNGS-
WETJE”
DE STAATSGREEP IN
MEMEL
Geen kabinetscrisis
Nog geen beslissing
RECHTSZAKEN
DE LIMMENSCHE STRAFZAAK
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
Fiere proclamatie
ONZE OOST
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
LEGER EN VLOOT
LANDMACHT
WONINGEXPLOITATIE
BOTERSMOKKEL AARS
soaAAL LEVEN
WERK OP DE THEEMS HEDEN
HERVAT
BOEKBESPREKING
KERKNIEUWS
WATERLOO-BRIDGE WORDT
VERNIEUWD
AMERIKA OP DE HERSTEL-
CONFERENTIE?
100 TERRORISTEN TE SEVILLA
INGEREKEND
PROF. MR. J. E. HEERES
OVERLEDEN
c
te
h
E
Ir
OMVANG DER WERKLOOS-
HEID
R.K. WERKLIEDEN-
VEREENIGINGEN
OVERZICHT DER WERKLOOS
HEID
DE CHINEESCH-BATAKSCHE
RELLETJES
MGR. DR. J. H. G. LEMMENS
HET ONTSLAG AAN DE
ZEEVAARTSCHOOL TE
VLISSINGEN
Opgaven voor de
ontwapeningsconferentie
Protestresolutie in den
Landdag
Ingeschrevenen bij de kassen
Groepen
en een
wettigen
335
145924 35M9
Totaal
Deamer beraadslaagt.
(Vervol*)
een gun-
Arrestaties op grooten schaal
Oud Tweede Kamerlid
tr
dezelfde plaats een nieuwe brug
Commissie van Advies ontbonden
de luchtvaart en
In het Aartsbisdom Utrecht
G
n
lei
h<
BC
Incident tusschen verdediger
en getuige
1800
34139
5306
«368
1033
S19
•1M
3377
332
2057
19
ti
h
b
E
J
h<
dc
be
dl
979
34680
6443
1316
1563
>905
33
6
6068
3610
4519
1404
hl
hi
ve
si
st
SC
in
bc
n
v<
de
t
e
n
P
d
F
K
vt
Ze
na
ia
M
Ja
de
Pt
ba
te
m
h
w
Jl
t
d
B
n
k
o
P
d
ZICH AAN DEN KRATERGOD
GEOFFERD?
Vijl bundels kleercn gevonden
on
en
Ni
wt
be
ge
ne
1
Pi
m
kl
bc;
bil
Het kerkbestuur der Kathedraal heeft,
naar de ..N. K. meldt, aan den. coadju'OC
van het bisdom Roermond. Mgr. J. H. G.
Lemmens, een antieken ketting aangeboden
voor het blasehopskruls.
geheel ged.
wrkl. wrkl.
897
1472
480
383
1055
954
386
30060
174
eervaart 14644
17303
70
492
Aan het overdekt betreffende de werk
loosheid onder de leden der ingevolge het
gesubsidieerde
van 25 Januari
la hst volgende
LONDEN, 17 Febr. De schuitenvoer-
dersstaking op de Theems is beëindigd, na
6)4 week te hebben geduurd WaareohUnlUk
wordt morgenochtend het werk hervat
Vermoedeiyk sal begin volgende week weer
in vollen omvang worden gewerkt.
,TK KAN KOKEN", door H. M.
3- J. de HolL
Uit*. A. W. Sijthoffs Ultge-
versmlj-, Leiden.
In de week van 7 tot en met 13 F:br. JJ.
werden de volgende gevallen van bemtt’-
liike riekten ter kennis gebracht van het
Staat toezicht op de Vclkspe o'd '.e d: febri*
typhoïdea 5. para-typhus 5. dysenthrrir 12.
roodvonk 186, diphterie 136. hersenvliesont
steking 4, kinderverlamming 3 en lepe 1.
Gevaren van encephalitis na Iner.tJig kwa
men niet voor.
LONDEN 17 Febr. (Reuter) In ant
woord op de vraag of de Vereenigde Staten
ultgenondlgd zullen worden deel te nemen
aan de Herstel-CorJeimtle, antwoordde
'r John Simon in het Lagerhuis, dat deze
'stle door de zes betrokken mogendheden,
ve!>e Zaterdag JJ. het comm-inique hebben
gepulalceerd moet worden beslist.
Werkloosheidsbesluit-1917
werklooeenkassen (week
tot en met 30 Januari!
ontleend:
De firma Ruys 4t Co. Hoofdagenten van
de N. V. Rotterdamsche Lloyd, meldt, dat de
boottrein van het mailschip „Insullnde", dat
Donderdag 18 Februari des morgens 7 uur te
Marseille sal aankomen. Vrijdag 19 Februari
7.16 uur te Roosendaal 8 51 uur te Rotter
dam DP. en 9.28 uur te Den Haag NjBJM. sal
arriveeren.
De boottrein, aansluiting gevend op het s*.
.Slamat", hetwelk 19 Februari van Marseille
vertrekt, zal Donderdag 18 Februari 13.46 uur
van Den Haag H SM. 14.15 uur van Rot
terdam DP en 15.15 uur van Roosendaal
vertrekken.
Voor de burgerlijke kamer van het Haag-
srche Gerechtshof zUn heden weder plei
dooien gehouden In de procedure tusschen
den heer Teerling en de Zeevaarschool te
Vliaalngen. in welke procedure de heer Teaz
ling schadevergoeding van deze school vor
dert. op grond, dat het bestuur een onrecht
matige daad beging, toen het hem als
leeraar onsloeg
Voor den heer Teerling werd thans gepleit
door mr. J E. W. Duys en voor bet school
bestuur weder door mr. Heyse.
Het Hof zal over vier weken arrest wijzen.
SEVILLA. 17 Febr. (Reuter) De politie
nam gisteren meer dan 100 personen In
hechtenis wegens terreur tegen werkwilligen.
Te Madrid deelde de Minister van Bln-
nenlandsche Zaken mede, dat bil de inci
denten te Saragossa in totaal drie leden
der Guardia civil waren gedood. Elf perso
nen werden zwaar gewond, o w vier politie
mannen. Er hadden 36 arrestaties plaats.
BRUSSEL. 17 Febr. (VJJ). Herhaaldelljk
worden in de Belgische pen geruchten ver
spreid over een mogelUke wijziging In het
huidige Belgische ministerie.
wijziging zou veroorzaakt worden
de maatregelen, welke de regeering
t.-tt-U voor het herstel dar lands-
centen op de sigarettenbelasting had mr.'oud
een amendement, om tegelijkertijd de opcen
ten op de grondbelasting van or.gibouwde
eigendommen af te schaffen. De 6.D.A.P.
wjj meenen: de heer Uzerman verdedigde
het. Maar de bewindsman wees het af, om
dat hij op dat moment deze gelden niet kon
missen. Gevo’g: de roode pers schreeuwde
moord en brand, omdat de Minister ook dit
weer niet den armen bo?ren gunde. Thans
is er met eenlge belastingvoorstellen een ont
werp tot afschaffing der bewuste crislsopcen-
ten tngediend. En ziet: dezelfde roode pers
kwalificeert den eens toegejulchten maatre
gel als een kapitalistische bevoorrechting van
het grondkapltaal, die „bij de beesten af" la!
Men kan erom lachen en dit deed ook de
fractie der SJJA P. maar het Is toch In
derdaad van een droevige en verachtelijke
onverantwoordelijkheid.
In den ouderdom van 73 laar is te 's Gra-
venhage overleden Mr. Jan Ern t Heeres.
oud-hoog!eeraar en oud-lld van de Tweede
Kamer der Staten Generaal.
De thans ontslapene, die bekend rtond alt
een uitnemend kenner tan de geschiedenis
van Nederlandsch-Indll, zag rich in 1897
bencemd tot hooglecraar aan de Indische
Instelling te Delft, en In 1902 werd hl)
hoogleeraar aan de Leids'he ün verheit om
onderwijs te geven In de geschiedenis van
Nederlandsen Indlë en ds Hl tori: en Me
thoden der sending.
van 1914 tot 1918 had prof. Heeres voor de
Liberale Unie dttlrg voer het toenmal ge
kiesdistrict Leiden in de Tweede Kamer. In
latere jaren behoorde prof. Heeres tot d’
Democratische partij van we ke pa tij hij
een der oprichters en aan welker hoofd htf
tot aan zijn dood als voorzitter hee.t ge
staan.
In den loop der jaren zijn tal van weten-
schappeKike werken van rijn hand ver
schenen. Bovendien schreef hl) vele tijd
schrift-artikelen over de geschiedmlr van
Groningen en over de koloniale geschiedenis
van z(jn hand.
By den aanvang der vergadering heeft de
Kamer met 72 tegen 3 stemmen mr. Beu
mer en prof. Eerdmans stemden per abuis
voor een verzoek van den communist
Wijn koop afgewezen, om vragen te mogen
richten tot den Minister van Justitie ..naar
aanleiding van een bevreemdend sterfgeval,
dat zich op 20 September JJ. heeft voorge
daan in het Jongenshuis St. Jan te Soest."
De lezers herinneren zich nog wel dit treu
rig geval, waarbij een niet geheel tactiscn
optreden van de Overheid van het Missie
huis, waartoe men besloot tn het belang van
de ouders van den stuaent In kwestie, op de
meest tendentieuze wijze In de roode pers
werd u'tgesponnen en uitgebuit.
Wij kunnen niet achterhalen, welk novum
de communist In deze triest- zaak ontdekt
heeft. Maar de voorzitter achtte de zaak
waarover de intcrpellatle-eandidaat notabene
bij de Justitiebcgrootlng In alle talen heeft
gezwegen niet van zóó acuten aard, dat
een interpellatie gemotiveerd zou zijn.
De Kamer was het met haar praeaes eenz.
Met de grootst mogelUke meerderheid ver
wees zij den Bolsjewiek naar het Instituut dar
schrlftelUke vragen
Ingang 16 Maart eervol ontslagen utt
Rijks dienst de baas le klasse der bank
werkers bij Rijkswerf te Willemsoord J. A.
ds Haan.
Aangewezen voor functie van statlons-
commandant, bestemd voor het door Minis
ter Defensie te bepalen station, de reserve-
kaplteln H. Andiiesse van het 13e regiment
infanterie.
Eervol ontslagen u't den mil'talren d'enst
de reserve-tweede-luitsnant P. j. A. Langen»
dijk van het 3e regiment infanterie.
Aan hierna te noemen reserve-officieren
van gezondheid tweede ‘Ja-se allen van het
personeel geneesk. dienst landmacht, is
eervol ontslag als zoodanig verleend uit den
m.litairen dienst: M. H. Boxslag. G. Groene-
veld. J. Jager. R Hornstra, P. J. van Gulik,
W. J. Mulder. E. W. Stheeman, R. W. Fler-
stra, J. L. J. Bruinzeel.
Benoemd bli het personeel van den ge
neeskundigen dienst landmacht tot officier
van gezondheid eerste klasse, die der tweede
klasse dr. C. O. J. Domickx van dat per
soneel; bjj het reserve-personeel landmacht.
bU den geneeskundigen dienst, tot reserve-
offlcier van gezondheid eerste klasse, dia
der tweede klasse: G. N. Karsdorp, W. N.
M. Mares, A. J. Kors, dr E. G. Mulder,
M. van der Reis, H Dekker, J. W. den Her
der. J. F. Vaas. H. F. Adam.
Verzoek -e-vol ontslagen uit den m lltairen
dienst reserve-eersteluitenant P. J. Graat
van Zuven van Nvevelt van he He regiment
hu-aren en reoerve-eerste-luitenant voor
speciale diensten L. T. J. Klnt. van het
vrliwillig landstormkorps luchtvaartdienst.
Benoemd oil het reserve-personeel land
macht. bü het personeel van den genees
kundigen dienst, tot resene-officier van
gezondheid tweede kla’se de heeren J. J.
Luyn en H. Lekkrrkerker, beiden arts.
8CHNEIDEMUHL. 17 Febr. (V. D.). Te
Flatow U men een groote smokkelaffalre op
het spoor gekomen. Een onderzoek heeft uit
gewezen dat een zekere Bemdt, e genaar van
een boerderij met zuivelfabriek, tezamen met
zijn zoon meer dan 1000 vaten met 57 K.G
boter over de grens had gesmokkeld, even
als groote voorraden koren, worst en gevo
gelte. Naar schatting hebben de smokkelaars
voor meer dan 30.000 Mark aan Inkomende
rechten ontdoken.
BATAVIA. 17 Febr. (Aneta). Thans zijn b(j
den Merapi-krater vijf bundels kleenn ge
vonden welke naar men aanneemt behoord
hebben aan de vijf Javanen, die sedert drie
maanden waren verdwenen en naar men
meent zich aan den kratergod hebben ge
offerd.
LONDEN. 17 Febr. (VD.) Met 97 tegen
22 stemmen heeft de London County Coun
cil gisterenavond besloten, om over te gaan
tot afbraak van de Waterloo Bridge en op
dezelfde plaats een nieuwe brug over de
Theems te bouwen. De nieuwe brug zal over,
eenkomstlg het advies van dc bruggencom
missie wo d-n gebouwd onder leiding van
den architect Sir Giles Gilbert Scott en het
"1 w-h-l-n uit-—"s-d tf-nr (de firma Rer-
dels. Palmer en Trltton. Het slconen van
oude en het bouwen van de nieuwe brug
wordt geraamd op een totaal bedrag van
1.295 000 pond sterling, waarvan het Mi
nisterie voor Verkeerswezen 60 pCt. zal bij.
dragen uit het Wegenfonds.
De nieuwe brug zal b eeder zUn dan de
bestaands, waarover het verkeer kan plaat'
vinden in drie files. De nieuwe brug za’
plaats bieden voor zes fi’es, en zal waar
schijnlijk vijf bogen hebben.
Van dit
allen, die willen lecren koken en de elschen
van een goede keukenlnrichtlng willen leeren
kennen",; is thans de sesde. geheel berz ene
druk verschenen. Een betere aanbeveling kan
dit lijvige hoek, dat 616 bladzijden omvat,
niet meekrijgen.
Deze n'èuwe druk is geheel om- en bljge-
werkt. Wat vercuderd leek, U weggelaten
en nieuwe snufjes zijn er in i>genomen.
Het goed georlënteérde boek zal menige
huisvrouw «en goede hulp HJn.
VrooUJk incident.
Intusschen brengt een vroollJk incident
wat kleur in de rechtzaak.
Mr. Kokosky, de verdediger van den ad
vocaat, maakte „en opmerking naar aan -
leiding van de klaagliederen van verd. 8.
Verd. 8. (tot mr. Kokosky): Wat segt u
meneer Kokosky?
President: U bent hier eigenlijk op het
oogenbilk niet, meneer Kokosky (gelaeh).
President (tot get.): U hebt gewicht'ge
mededeeüngen te doen in de zaak tegen 8
Getuige W Ja. ik wilde vertellen, dat
wV het geld allemaal samen hebben opge
maakt. de dames hebben ook mee gedaan
Vbór wij ons met de zaken bemoeiden bad
juffrouw W. al niets dan schulden.
Pres.: Maar beter is ze toch niet van uw
bemoeiingen geworden.
Verd.: Dat beweer ik ook niet.
Pres, (tot getuige): Van wlen kwam het
denkbeeld om goederen op credict te koopsn
er dan failliet te gaan?
Oet. W.i Dat Idee opperde de advocaat
Verdachte stelt eenlge vragen aan ge
tuige. het antwoord laat zich echter even
wachten, waarop verd. uitroept: ..Maar
August, je hebt toch tl’d genoeg gehad om
te bedenken wat je zult zeggen". (VroolUk-
beld).
Op verzoék van den koopman 8. worden
mej. W en haar hulsgenoote benevens de
Bussumsche koopman E.. nogmaals aan een
verhoor onderworpen. Een hevig d bat ont
spint zich tusschen 8 er den koopman E
3. protesteert er tegen, dat deze na de eer
ste zitting ziin ouders had aangesproken.
Verd. 8. (tot K ,Jk wil niet, dat mijn
cuders spreken met een man a’s ul Waar
om hebt u tegen ze gezegd: „*t Is soo'n
goeie jongen, jammer dat ze hem vast hou
den en dat op de sitting onze levensloop
naar voren kwam; u hoef dat niet jammer
te vinden, de rechtbank kent uw levens
loop wel".
Get. E.: „Ik heb tegen j< ouden alleen
maar gezegd, dat Ik het Jammer vind, dat
ze s«o’n zoon hebben!"
Officier: ..Zoo, nu rijn de heeren qu'tte"
Het getuigenverhoor in de zaak 8. Is
hiermee ten einde. ’Saterdag ba. zal de
Officier zijn requisitoir nemen.
Daar de zaken te Limmen slecht gingen
was get. broodeloos geworden. In Keulen
liepen de zaken echter heel anders, dan
get. zich had voorgssteld. De advocaat zou
hem zoo verklaarde getuige met een
revolver hebben bedreigd en hem zoo heb
ben gedwongen een schuldbekentenis van
f 203.— te teekenen tan behoeve van den
koopman S
Mr. Kokosky: (tot getuige). Dat verhaal
U heel merkwaardig, temeer, daar ik In
mijn dossier een brief heb. geschreven door
u den dag na het gebeurde te Keulen, en
waarin u den advocaat bedankt voor a'lea
wat hij voor u heeft gedaan. U schrijft er
in. dat u ondankbaar bent geweest en later
alles hoopt goed te maken. Als u een baan
tje in Holland hebt, zult u den advocaat
overal aanbevelen, zoo bezlult u uw brief.
(VroolDkheid).
Getuige: Ik was bang voor den advocaat
en ik vond het maar beter om zoete brood
jes tegen hem te bakken.
Naar aanleiding van gct.’s verklaringen
en zijn rol inzake het schrijven van het
valsche taxatlerapport. werden getu ge
door den president, den officier en door mr.
Kokosky verschillende vragen gesteld. Het
vuur werd hem na aan de schenen gelegd.
Pres.: Teen u dat valsche taxatle-rap-
port schreef, hebt u er toen nooit aan ge
dacht, dat u een strafbare bandeling
pleegde?
Oet.: Dat Is pas later tot ml} dóórge
drongen. doch toen was het te laat.
Pres.: Waarom hebt u geen pogingen ge
daan dat taxatlerapport terug te krijgen?
Getuige: Dat heb Ik geprobeerd, maar
bet Is me niet gelukt.
De advocaat verlaat hierop het ver
dachtenbankje om zijn plaatz of te staan
aan den Amsterdamschen koopman 8.
Deze houdt eerst een opgewonden rede
voering. waarin nu betoogt, dat hij min
der goed wordt behandeld, dan d« advocaat,
zijn medeverdachte. Toen de president zijn
woordenvloed op tactische wijze had gestuit,
werd August W„ de neef van de Llmmen-
sche Juffrouw, ook In deze zaak als getuige
gehoord.
Bij beschikking van de Ministers van Fi
nanciën en van Arbeid, Handel en Nijver
heid Is ontbonden de commissie van advies
Inzake de moeilijkheden, welke zich voor
doen bjj de exploitatie van de met flnan-
cieelen steun van het Rijk en de gemeenten
gebouwde woningen, onder dankbetuiging
aan den voorzitter en leden en den secreta
ris dier commissie voor de door hen als
zondanig bewezen diensten.
MEDAN. 17 Febr. (Aneta). Omtrent de rel
letjes, welke zooals gemeld werd op de pas
ser van Brastagl uitbraken, tusschen Chl-
neezen en Ba lakkers, kan worden gemeld,
dat zij ontstonden nadat een Chinees een
Batakker een oorvijg had toegediend. De
Chinees schrok er zelf van. Hu vloog zijn
toko binnen, alwaar hjj wera achtervolgd
door Batakkers, zoodat weldra een alge-
meene vechtpartij ontstond Ir. de toko van
den Chinees. In den winkel werd alles kort
en klein geslagen, terwijl, als gevolg van het
gevecht, tien gewonden moesten worden weg
gebracht.
Nadat dit eerste gevecht was bezworen
vingen later beide partijen opnieuw aan. Ten
gevolge van deze nieuwe gevechten werden
wederom drie personen gewond. Thans werd
een arrestatie op groote schaal door de po
ll tie-au tori tel ten nootzakelijk geacht, terwijl
de samengetrokken politiemacht momenteel
elke verdere demonstratie voorkomt.
Deze
door
moet treffen
finantlên.
De moeilijkheden kwamen vooral van den
kant der liberale kamergroep. welke niet
wenschee, dat de verantwoordelijkheid der
te treffen maatregelen uitsluitend door de
en liberale groepen zou worden
Raadszitting altgesteid.
GENèVE, 17 Febr. (V. D.) De door den
Volkenbond benoemde rapporteur voor oe
Memelkwertle. de Noorsche gezant Colben,
heeft Woensdag te zemen met de drie kroon-
Juristen de beraadslagingen voortgezet over
rapport aan den Volkenbondsraad.
De oorspronkelijk tegen Donderdag vastge
stelde zitting van den Raad moet worden uit
gesteld, aangezien de Litauers bezwaren heb
ben Ingebracht
De onderhandellngen worden thans voort
gezet met de beide betrokken delegaties. Men
neemt evenwel aan. dat de beslissende zitting
van den Raad inzake de Memelkwestle einde
dezer week zal worden gehouden.
GENEVE, 17 Febr. (Reuter). De Russisrhe
regeering publiceerde heden de opgaven
over den ztend der Russische bewapening.
Deze opgaven werden merkwaardig ge
noeg reeds verscheidene maanden gele
den aan het Volkenbondssecretariaat toege
zonden met het uitdrukkelijk verlangen,
dat sU niet, sooals gebruikelijk is, aan de
andere regeerlngen doch alleen In gesleten
couverts aan de ontwapeningsconferentie
zouden worden overhandigd.
Het totale Russische effectief bedraagt
563.000 man, van wie 504303 man vcor de
landmacht, 28 658 voor C:
29 039 voor de marine.
Het aantal manschappen der O. G P. Oe
bedraagt tn totaal 45.390 man.
Rusland bes-hikt over 750 militaire vlieg
tuigen. De marine bestaat uit oa 3 krui
sers, 17 torpedobooten. 16 onderzeeboctsn, 2
mijnenleggers, 6 mljnensoekers en 4 oplei
dingsschepen.
De begrootingsultgaven voor militaire
doeleinden beloopen In het geheel 139 mil
liard roebel per Jaar.
De Dioc. Bond van R. K. Werklleden-
vereenigingen In het Aartsbisdom Utrecht
te't thans 38000 leden; In het afgeloipen
jaar werden 22 nlsuwe afdeelingen opge
richt.
Tot het Centrale Ziekenfonds van deaen
bond traden 3 afdeelingen toe met 800
leden; in 20 plaatsen is een ziekenfonds
In voorbereiding.
In ..Mooi Gaasterlend”, instelling van
dezen bond, werden in het afgeloopen Jaar
420 kinderen verpleegd.
BERLIJN,(17 Februari. (VJJ.) De voorzitter
der Dultsche Centrum Parti), dr. Kaas, heeft
de volgende proclamatie uitgevaardigd:
Het Duitsche Volk staat voor de verkiezing
van zijn staatshoofd, voor de verkiezing van
dengene die beschermer van de Grondwet
handhaver van de ordesymbool van den gc-
meenschappelUken wil zal sün Deze moei
lijke taak is thans slechts gegarandeerd in
handen eener persoonlijkheid, welke staat
boven den scheldenden en verhitten strijd
van den partijgeest, welke In haar grootte en
onaantastbaarheid geen volgeling en dienaar
van afzonderlijke politieke groepen la. doch
leider en vertegenwoordiger van het geheele
Volk. Meer dan een ander belichaamt de
huidige RUkspresident generaal -velrimaar-
schalk von Hindenburg deze eigenschap.
Wat als tegencandldaat wordt genoemd of
genoemd zal kunnen worden zal ten opzichte
van den geheelen toestand niet zijn de beves
tiging of de ontkenning van den Dultachen
gemeenschappelljken wiL
Tegenover de gestalte van Hindenburg zin
ken zij allen in het niet Opgewondenheid en
demaegogie Is hun weg naar de macht. Onge
schiktheid en gewelddadigheid Is haar beves
tiging in het bezit van de macht.
De poging het Dultsche Volk dezen verkie
zingsstrijd te besparen, is mislukt.
De Dultsche Centrumpartij Is er van over
tuigd dat zij door Hindenburg candidaat te
stellen het gemeenschappelijk vaderland en
zijn Hterstel in vrede en vrijheid geen essen-
tleeler dienst zal kunnen bewijzen.
De proclamatie eindigt met een oixwekklng
den 13 Maart te stemmen op Hindenburg. Te
stemmen voor herstel of ondergang, vrede oi
strijd, opbouw of verwoesting. Dit hangt alles
af van het beleid en het karakter van den
man In wiens handen op dit zeer ernstig
oogenbilk de handhaving der Dultsche ge
schiedenis wordt gelegd. Dultschlands herstel
is verbonden met den naam Hindenburg,
den waarborg voor een gelukkiger toekomst.
Zijn overwinning zal Dultschlands overwin
ning zijn.
Den Haag. 17 Febr 32
Er is ten aanzien van de korting op de uit-
keeringen uit het Gemeentefonds nog geen
beslissing gevallen Nadat de Minister het
ontwerp knap en met de noodige krach:,
zooals dat zijn gewoonte ia, verdedigd na a
al* „een eenvoudige, onschuldige regeling",
„een natuurlijken, doodonschuldlgen maat
regel' en nadat van al de togenatandera von
gisteren bij de replieken alleen Jhr. Rutgers
van Rozenburg. z|j het met weinig an:mo.
was omgezwaaid, heeft voorzitter van Schalk
den bewindsman welwillend In de gelegen
heid gesteld, zjjn antwoord In tweede instan
tie tot morgen (Donderdag) te verschuiven
Jhr. de Geer maakte van het aanbod gaarne
gebruik, al had nlj aan de verschillenden
van de talrijke leden, die om hem heen ston
den geschaard, toch ook nog vandaag even
lets te zeggen. Wat dat was, viel door het
rumoer niet te verstaan. Doch morgen zullen
we van dezen bewindsman nog wel. vóór net
op stemmen aankomt, een aantal scherpzin
nige redeneeringen te hooren krijgen, om als
nog een poging tot overtuiging van de Ka
mer te doen. Het Is wondei baarlijk o/er
welk een geheugen en welk een geweldige
kennis van feiten en détails Jhr. de Ge-r
altijd beschikt. HU is de eenlge minister uit
het kabinet, die nooit een ambtenaar In de
loges heeft zitten. Doodalleen verwerkt r.u
dt geweldige maz a's notities, die hU tUdens
de debatten maakt, en, hoe slechter de zaken
staan, hoe dichter de beslissing nadert en
hoe meer leden zich om de Regeeringstafel
verdringen, des te beter voelt hu zich in ztin
element, des te sprankelender wordt zijn be
toog. des te expressiever sUn gebaren.
Zoo ook weer hedenmiddag Maar des
ondanks staan Cc kansen slecht. Het valt
natuurlijk bij een ontwerp als dit nooit voor
af te zeggen, hoe de leden, die bun stem
niet lieten hoo*en, denken en zullen stem
men. Maar het telt, dat de 8 D.A.P natuUr-
lUk als één man haren woordvoerder ir. van
den Tempel volgt en dat het al zeer on.
waarschijnlUk zUn sou. als ook öc Katholie
ke fractie niet eenparig de hee-en Goseling
en van Vuuren, wier bezwaren niet werden
weerlegd door t Ministers antwoord, volgen
zou. wijst met groote beslistheid op verwer
ping. Temeer, daar ditmaal de portefenille-
kwestie niet werd gesteld Sommigen hadden
dit ook thans verwacht, maar waarschijnlUk
heeft het ons geen moment geleken Daar
voor is tenslotte het ontwerp van te geringe
waa de voor den beheerder der schatkist.
Zou hU Immers het ééne zUdelings ge-telde
doel, de verlaging van de sa’arlssen in de
gemeenten bereiken, doordat alle gemeente,
besturen zonder uitzondering zouden buigen
voor deren tiidellngschen drang, dan zou hU
zijn hoofddoel, de besparing van 4 17
mlUiocn. voor een zéér groot gedeelte voor.
bUschleten. omdat hU in dat geval alleen de
gemeenten, die minder dan 40 opcenten op
de Gemeentefondsbelasting heffen, met de
korting op de ultkeering zou gunnen treffen
Rotterdam en Amsterdam b.v. zouden er
dan buitenvallen. En Amsterdam alleen reeds
zou 1.200 000 schelen!
Sensationeele gebeurtenissen behoeven we
du» morgen niet te verwachten. Hetgeen
maar heel goed Is. 's Lands be ang eischt
zoo weinig mogelük wrijving tusschen Kabt.
net en Kamer. En dezen Minister van Fi
nanciën in dezen zwaren tUd te moeten mis
sen. zou een onheil zijn.
Dat er een niet toelaatbare aantasting van
de gemeentelijke autonomie in het ontwerp
zou gelegen zUn. sooals b.v. mr. Merchant,
die alleen een concreet en repressief optre.
den tegen gemeenten stuk voor stuk ge
rechtvaardigd acht, had betoogd, ontkende
jhr. de Geer op goede gronden. Wilde niet
het rapport var de Staatscommissie Raay-
makers IndertUd de regeling der gemeente,
lijke wedden in haar geheel'aan een Alge,
meenen Maatregel van Bestuur ondragen?
En ging ook het ontwerp-Heemskerk van
1930 voor een Rechtstoestandwet niet In deze
richting?
Mr. de Wilde, die in tegenstelling met Mr.
Marchant óók zulk een algemeen ingrijpen
in de autonomie der gemeenten op dit punt
niet als a priori verwerpelllk bez:houwt, bad
zich echter gisteren verzet tegen de ge
volgde methode, het gebruik tot dit
doel van dc wet op de tmancieele verhou
ding van 1939. Hem voerde de bewindsman
tegemoet, dat da Riftebljdrape aan het Ge
meentefonds onverwacht hoog moet worden
opgevoerd, omdat de Gemoentefondsbelas-
ting minder dan vroeger opbrengt tengevol
ge van de crisis, dat daarnaast de salarissen
der Rljksamblenaren omlaag moesten en dat
bet dan toch niet onredelük Is. op de ult-
keeringen aan de gemeenten zooveel te kor
ten als de gemeenten zichzelf kunnen be
sparen door ook harerzijds de salarissen
harer ambtenaren te besnoeien in de mate
als bet Rijk dit doen moest. De oud-wethou
der van Den Haag was echter met bekeerd.
Het verband, tusschen Rljksbezuinlgings-
maatregelen en gemeentellike salarispolitlek
door middel van de wet van 1929 gelegd, bleef
hij afkeuren. En hij wee* er bovendien op,
dat dit verband kan leiden tot nog grooter
korting voor de Rjjksambtenaren. Weigert
b v. Amsterdam te zwichten dan ontstaat In
zijn begrooting een gat van 1.200 000.—dat
gestept zal moeten worden door hoogere be
lastingen of hoogere bedrijf «tarieven. En
deze verzwaring van lasten zal óók op den
Amsterdimschen BUksambtenaar drukken.
Dit voorbeeld van den man. die de klappen
krijgt, demonstreert wel duidelijk, tot welke
con'equent'es het voorste! leidt.
Ook de heeren Goseling en Van Vuuren
handhaafden hun bezwaren. Een generale
korting op de ultkeering zouden zij piefe-
reeren Dus zonder eenlg verband met de re
gelingen In de gemeenten zelf
De groote bedenking, die Jhr. de Geer
hiertegen aanvoert, is deze, dat hierdoor de
zwaarst belaste gemeenten het ergst in de
verdrukking zullen raken. De heffingsllmlet
In de wet van 1929 vastgelegd, hebben zij
bereikt. Komt haar dan ook een gedeelte van
de ultkeering uit het Gemeentefonds-te ont
vallen. dan looien ail ab*o’’»it vast. En eeni-
ge degreasie toe te passen bil deze algemeene
korting sooals de heer R'i’eerr van Ro
zenburg had bep’e't leidt tot groote prac-
tlsche bezwaren Daarvoor dient veel gron
diger te worden in—on den flnanciee-
len toestand van leder dier gemeenten af
zonderlek dan het onderhavig ontwerp
verelscht.
Men ziet: hoe dieper men op de zaak door
gaat. des te mosilijker en veelzljdlger iworat
zij. Maar in tweede instantie zal de Minister
wel geen zieltjes meer winnen, al debatteert
hU nog zoo handig Voor zijn al bij andere
gelegenheden aangevoerde stelling, dat altijd
het voorgestelde minder aannemeltik is kar.
het niet voorgestelde, doch uit de Kamer Be
pleite. had hij dezen middag een alleraar
digst voorbeeld. Verleden jaar, bij de behan
deling van t ontwerp tot heffing ran op-
PARIJ8. 17 Febr. (Reuter). President
Doumer heeft heden de beraadslagingen voor
het aanwijzen van een kabinetsformateur
voortgezet. Het schijnt dat de meeste parle
mentaire groepen voorstander zijn, van het
vormen van een ministerie van de nationale
eenheid, doch de Kamer schijnt slechts een
tfergeiyk ministerie te zullen steunen, dat de
binnen, en bultenlandscbe politiek vco taet.
welke tot du*ver door de Kamer werd goed
gekeurd.
Mandei, die door Doumer werd ontvangen.
verklaarde, dat de p-esident waarschijnlijk
eerst morgen een kabinetsformateur zou aan.
wljren. daar hij tevoren een onde-houd
wilde hebben met Tardieu, die terugkeerö
uit Genève.
Volgens ..Havas’’ waren hedenmiddag uit
de beraadslagingen op het Elysée deze 3
punten te releveeren;
Handhaving der bultenlandscbe politiek,
zooa’s deze te Genève Is uiteengezet door
Tardieu en Paul Boncour;
de noodzake! (Ikheid, de begrooting voor het
einde der parlementiperiode af te handelen;
de nadee'en, verbonden aan een u'trtel dsr
kamerva.-klesingen tot den laatst mogelljken
datum.
Volgens de laatste opgave was het aan
tal werklooze leden van de gesubsidieerde
aerkloozenka» 145924 nt 37 procent. De
opgave van een maand terug was 36.1
procent; in het vorig jaar op denselfden
tijd 11 procent.
Na de pauze neemt de Amsterdamsehe ad
vocaat weer in bet bonkje dar verdachten
plaats.
De koopman 8. (verd. in de vorige zaak)
komt voor het getulgenhekje.
De verdediger van den advocaat, mr. F A
Kokosky begint 8. te ondervragen. Onm'd.
dellijk voerde dit tot een incident, met luider
stemme protesteert getuige tegen de vraag,
met de woo-den; ..Meneer Kokosky heeft me
op Instigatie van een krankzinnige In de
moordzaak Lans dcen dagvaarden, ik werd
toen als moordenaar van Lans aangewezen
Mr. Kokosky: Ik kende U toen nog niet!
Getuige 8.: Ik protesteer tegen de woor.
den van mr. Kokosky. (tot mr. Kokosky):
katholieke
gediagen.
Men mee >t, dat ook de sodallrtische
groep hier In de verantwoordelijkheid dient
te deelen.
Woensdag vergaderde de liberale partij,
teneinde haar houding in deze kwestie te
bepalen.
Na de gevoerde besprekingen sprak de
liberale groep haar vertrouwen uit tn het
mlnlrterie-Renkin. zoodat er van wijziging
tn het Belgische kabinet voorlooplg geen
sprake zal zijn.
Standpunt der radicalen.
PARIJS. 17 Febr (Reuter). De Radicaal.
Socialistische groep in den Kamer en Se
naat nam het voorstel van Herriot, om een
neutraal verzoenings-kabinet te vormen aan.
Dit kabinet moet regeeren totdat een gun-
stlpen tijd Is aangebroken voor onpartijdige
verkiezingen en vervolgens aftreden.
Dit vorstel deed Herriot ook Doumer aan
de hand, toen hl) op het E\"s5e werd ont
vangen. Een dergeljjk kabinet xou dan moe
ten zorgen voor de handhaving der algemee.
ne verkiezingen en voor de tijdige afhande.
llng der begrooting. Het zou hoofdzake'.ljk
moeten bestaan uit leden van den Senaat.
Grafische vakken
Bouwx s.kken
Schilders
Houtbewerking
Kledingindustrie
Bewerking van leder, wasdoek
enz.
Metaalnijverheid
Textielnijverheid
Voedlngs- en genotmiddelen
Sigaren- en tabaksindustrie
Handels- en kantoorpersoneel
Technici en opilcbth. perso
neel
Hotelbodrilf d.
Land- en tuinbouw
Mijnbouw
Transportbedrijf en
Fabrieksnijverheid
Kappersbond
Andere groepen
Wilt U misschien nog zeggen, dat ik Lans
aeb vermoord?
Mr. Kokosky stelt opnieuw zijn vraagt
„hoe bent U in connectie gekomen met
verd? (dan advocaat).
Opnieuw breekt «rtutea In een vloed van
woorden uit, de strekking van zijn betoog h.
dat btj ei’enlnk n'»t wu antwoorden ö.ndot
da advocaat, toen deae als getuige in de zaak
.egen 8. werd gehoorc. zich op zijn ambtage-
■’•Im berten rn -«n Rede" vlecht rij weer
eenlge vriendelijkheden In aan het adres
van den Bursumschen koopman E. om daar
na over te gaan tot een breedvoe lge uiteen,
zetting van het berin van zijn connectie met
den vèrd. advocaat.
Wederom wordt de vrede verstoord door
een hevige uitbarsting van woede van de
zijde van 8. -
M-. Kokosky: U moet mij antwoorden.
Get. 8.: Ik cal de waarheid zeggen, maar
dan moet U het mij niet kwalijk nemen
Mr Kokosky: schijnt te denken, dat Ik
hier voor m'n plelrier sta.
Get. 8.: Ik ook niet, tk zit al vier en een
halve maand, en U hebt mij tweemaal ba-
leedlgd Ik U geen enkele maal.
Mr. Kokosky; Als dat zoo ia, laten
dat dan even verreten.
Get 8 Vergeten, maar niet ve-geven
Ondertusschen brenzt de bode een glaz
water. Vol verontwaardiging wijst 8. dezen
kalmeerenden drimk af: „niet noodlg ik ben
best bij mVn positieven".
Op een gegeven oogenbilk valt verd. dezen
woordenrijken getuige In da rede, doch deae
voert hem toe: weast «Ul lederen WU
graag weten wat ik te «egven heb. de recht
bank. de verdediger en ook de pers" Dt wil
uitspreken. Ik ben wel geen advocaat pro
cureur. maar.... ut ben mcnsch.
Nadat mejuffrouw W. en haar hulagenoote
rog zUn ondervraagd over de gedane bestel
ling van de goederen wordt de verdere be
handeling van deze zaak geachont tot
Maandag 22 Febr.
en oommunlaten) tegen 4 stemmen (van d«
Uttaueche afgevaardigden) beeft de Memel-
aanveri^l?<1,e de Tol’,n<le Protestresoiuti»
•Bngenomen
rBn Memel protesteert na-
drijkkelljk en met klem tegen de Inmenging
k'? y®uverneur de autonome rechten
Memelgebied. De president van net
^ectorlum, Boettcher, en landsdlrector
Podzua zUn ook thans geïnterneerd en lanoa-
dlrector Szlgaus te gehinderd in de uitoefe
ning van zijn functie. De gouverneur heet:
landaraad Tellachus belast met de voorlooplg?
behandeling der presidentieels aangelegen
heden, een regeling welke noch in overeen
stemming la met de wetten, noch de goedkeu
ring wegdraagt van den Landdag.
„P* Landdag van het Memelgebied elacht
directe opheffing van site gewelddadige
maatregelen en het herstel van den grond-
.geniustreerde handboek voor