ONS BLAD
i
MISLUKTE
BESPREKINGEN
wHi
V oomaamste N ieu ws
De Bandjes
2
I
r
r
i
i
VRIJDAG 19 FEBRUARI 1932
ZES EN
t 40
DE DAAD OP HET
WOORD
NOG EEN TOKIO-DIVlSlE
NAAR HET FRONT
ONZE MIJNEN
COMPLOT OP ARUBA
kritiek
DE BAROMETER
TRAGISCH
DE KRAKATAU
AUTO-ONGEVAL
Hernieuwde werking
Het slachtoffer overleden
Barometerstand 9 uur vm.: 7.82, stilstand.
flus
UIT DE TEXTTEL-INDUSTRIE
WEERBERICHT
GROOTE BRAND TE
AMSTERDAM
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
e
De „Uil” te Marseille
De „Valk” in Cairo
k
i
Tot vermeestering van het
gezag en brandstichting
EEN AANTAL ARRESTATIES
VERRICHT
NEDERLAND EN
BELGIË
PAINLEVE’S
POGINGEN
Koffie en Thee van De Ster.
ALTIJD BEST!
TWINTIGSTE JAARGANG No. 42
JOH. LAUWERS
PAYGI OP j
ALKMAAR
„Felix Meritis” in vlammen
DE PRODUCTIE IS NIET
TE VERKOOPEN
De „Reiger” te Jodhpur
„Chineesche 19e leger moet
terug”
JAPANSCHE EISCH
TE SJANGHAI
VEINS Hf NCRIKKADE 262)
4 AMSTERDAM
X^V(IEF.48OM
AAIGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Nog geen overeenstemming inzake
loonsverlaging
DUITSCH GEZIN VERGIFTIGD
Onderhandelingen op den
goeden weg?
De toestand zeer
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
te I
i
1 1
.3'
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Alle abnnne’w op dit blad zijn ingevolge de verzekerinflavuorwaarden
lt-
wor-
uitzending
den keizer nog
Indtschen
den
van
Mislukt!
Complot ontdekt tegen Spaansche regeering.
R
De contlngenteertng.
ULTIMATUM
de
7373
WALTER BOSSHARD.
Nadruk verboden.
Boodschap van Nanking
1
De loonen.
Bfl den
C
o
Japansch ultimatum door Chineezen af ge*
wezen.
rn
in
vast
grond-
der
door
DE
STER
Bet Engelsche algemeen 19%-tarief door het
Lagerhuis aangenomen.
H. M. de Koningin sal IS Maart de Jaar
beurs openen.
In den burgeroorlog in Costa Ries zouden
honderden menschen zfln gedood.
Kortlngswetje en radio-interpellatie in da
Tweede Kamer.
Het gebouw „Felix Meritis” te Amsterdam
gedeeltelijk uitgebrand.
De moord te Kerkdriel. Tegen elk der dri*
verdachten twaalf jaar gevangenisstraf ge-
eisch t.
Mi een breuk ven
arm
Ik
en
bfl
de
Tardieu houdt zich afzfldig van de Fran-
sche regeeringsvonning.
Nederlanders In actie bfl de verdediging der
Internationale concessie.
et
re.
en
lts
ui
elf
on
rd
e-
e-
jn
en
en
oe
i
I
Sprekende over de loonen, werd opgemerkt,
dat bet houwersloon In onze mijnen gemid
deld 5.70 pér dienst bedraagt; In het Roer
gebied is het veel minder, en In het Aken-
sche kolendistrict nog 1 mark lager dan in
A. : Wat wen je aan goede thee, hè 7
B, Hoe kan het anders, je drinkt hier thee
van De Ster.
A.: Is dat die dure?
B: Welneen. ze is juist heel goedkoop, wan
neer je maar even de kwaliteit verge
lijkt met andere merken van denzelfden
prijs!
Mededeellng van Minister Hymans over da
onderhandelingen tusschen Nederland
België.
Verklaringen van minister Den* over de ver
dedigingswerken.
Japansch ultimatum aan de Chineezen te
Sjanghai, nadat de onderhandelingen mis
lukten.
De Memorie van Antwoord op het Voorloo-
p.'g Verslag der Eerste Kamer op de Rflkabe-
grooting 1932. De huidige crisis.
de
de
or
en
ze
al
o-
lp
iet
■n
te
os
■el
n_
o-
3e
KJ
X
Dreigend conflict in het Friese he zuivel
bedrijf.
rel.
tiet
ie-
*d
te
ec-
let.
rat
en
m-
lat
len
rel
in-
dle
let,
en.
■fl-
x>r
W.
je-
BANDOENO, 18 Febr. (Aneta). De Kra
katau Is sedert 15 Februari weer werkend.
De hoogste eruptie, welke tot nu toe werd
waargenomen, was 400 M.
ULTIMATUM AFGEWEZEN
SJANGHAI, 19 Febr. (VD.I De Chinee
sche autoriteiten hebben het Japansche ul
timatum, dal Zaterdagmiddag om 5 uur af
loopt afgewezen.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om; 5.50.
DONKEREKAMER-LAMPEN
eiectr. en petroleum
PAKIJS, 18 Febr. PalnJevë heeft de op-
dzar-ht aanvaard.
De „Valk" op de thuisreis te om 5.55 uit
Bagdad vertrokken en om 10 W te Saza ge-
- land. Om 1107 vertrok het toestel en landde
het Roerbekken. Met een verlaging der too- U3a u Cairo, - -
Hedenmorgen te 6 uur is te Amsterdam
brand ontdekt In het gebouw „Felix Meri
tis" aan de Keizersgracht. Het oude con
certgebouw Is thans in gebruik door een
drukkerU en lampekappentabriek. In deze
fabriek werd het vuur ontdekt. De vlam
men grepen zeer snel om zich heen, roo
dst de brandweer, den ernst van den toe»
stand ziende, met groot materiaal uitrukte.
Door het uitleggen van een groot aantal
stralen en het In werking stellen van het
waterkanon Is de brandweer er In geslaagd
het vuur te beperken tot het voorgebouw,
roodst de concertzaal, die In het achterge
deelte is gelegen, gespaard is. Om acht uur
hedenmorgen woedde het vuur op zijn felst.
Te half negen waren er door het doortas
tend optreden van de brandweer zooveel
slangen uitgelegd, en werden zulke groot*
watermassa's in de vlammen gestort, dat het
vuur snel afnam en men den brand mees
ter was.
Aneta meldde Donderdagavond nader uit
Willemstad;
Op Aruba Is. door Inlichtingen van Inge,
wijden der beweging, een complot ontdekt.
De deelnemers zijn Venezolanen, die con.
tact hadden met hun landgenooten buiten
Aruba. Den laatsten tijd waren vele Vene-
zolaansche revolutlonnalren op Aruba ge
arriveerd.
Een plan Is gevonden tot tfldelflk* ver.
meester Ing van het gezag, tot diefstal van
wapens en tot brandstichting.
Er zijn twintig arrestaties gedaan; twaalf
aangehoudenen zijn echter spoedig vrijgela
ten. Verdachte personen zonder middelen
van bestaan zijn uitgewezen.
Een onzer medewerkers vernam van wel-
Ingajlchte zijde uit de mijnindustrie, dat de
toestand van alle mijnen, zoowel Staats-
als particuliere ondernemingen, bepaald
slecht is te noemen. De toestand van enkele
particuliere mijnen Is zelfs zeer kritiek. De
verkoopbureaux weten niet meer waar een
afzetgebied is te vinden. De productie kan
niet meer verkocht worden, doch moet wor
den opgeslagen, hetzij op de m4nen zelf,
betzfl elders.
Dit opslaan gaat met enorme kosten ge
paard. Het ontslaan van arbeiders is (wordt)
zoo lang mogelijk tegengehouden en het in
leggen van „Feierschichten” gebeurt met
tegenzin. De toestand Js op het oogenbllk
zóó. dat midden in de week nog niet kan
gezegd worden of b.v. op het einde der week,
des Zaterdags, al of niet kan worden ge
werkt. Dat hangt veelal af van de orders,
die eventueel nA Woensdag nog kunnen wor
den bemachtigd. Doch dit gait zeer moeilijk
wegens de geweldige bultenlandsche concur
rentie van de steenkool. Bovendien zijn de
kolenprflzen slecht, sommige kolensoorten
noteeren lager dan in den tijd vóór den
oorlog.
nen zal weldra rekening moeten gehouden
worden. In de contact-commlssle is trouwens
door de directies reeds een loonsverlaging
aangekondlgd.
De verspreide meenlng, dat door het win
terweer. dat maar een paar dagen duurde, de
toestand voor de mijnen, en dus ook voor de
mijnwerkers, eenlgermate zou verbeterd zijn,
is betrekkelijk. De enkele dagen kou konden
de situatie niet redden.
Ten slotte: het inleggen van de Feier
schichten is voor belde partijen hoogst on
aangenaam en zeer onvoordeellg. Het moge
intusschen een schrale troost zijn, dat In ons
mljngebled lang niet ooveel worden .gevierd"
als in het Roergebied en in het aangrenzen
de Wormbekken.
Nog in den laatsten tijd hebben de mUn-
dlrectles stappen gedaan bfl de Regeering,
tot beperking van den Invoer van bulten
landsche steenkool, nog deze week, sinds de
nieuwe Dulteche greep: de Ausgielchsteuer
bekend werd.
De „Reiger" is op de uitreis om 4.57 uur
uit Djask vertrokken en om 13.37 uur te
Karachi geland. Vandaar vertrok het toe
stel om 1330 uur en landde om 17 uur te
Jodhpur.
Amsterdam is thans doorweven
Met de witte, gele bandjes
En die rijden zonder standplaats.
Dus natuurlijk langs de kantjes!
En zoo vormen zfl te zamen
Eén verkeersband, die de menschen
Voor hun veertig, vijftig centen
Gaarne heenrijdt waar ze wenschen.
Maar het mag niet want het snorren
Is verboden, De politie
Ziet hierin juist bandeloosheid
En snort zelve met ambitie 1
Auto’s met een banderolle
Zfln In dit verband verboden.
Ook al zUn juist gele bandjes
B4 de gnenschen In de mode.
Daarom met een claxon-jazz-band
Willen de chauffeurs het zeggen.
Nu politie al die bandjes
Juist aan banden poogt te leggent
MARTIN BERDEN.
(Nadruk verboden).
Hernieuwde werking
vulcaan den Merapi.
En wat de bekende contlngenteeringen be
treft. deze worden én door België èn door
Frankrijk bijzonder streng toegepast, hoe
wel in Frankrijk in bepaalde kringen niet
veel gevoeld wordt voor die contlngenteertng
en gehoopt wordt dat het nieuwe ministerie
daaraan gedeeltelijk een eind zal gaan ma
ken.
Duitschland kan zijn kolen In ongelimiteer
de hoeveelheden In Nederland Invoeren;
daarentegen Is de Invoer van Nederlandsche
steenkool In Duitschland beperkt tot 100.000
ton per maand. Duitschland beperkte onzen
Invoer al, vóór België en Frankrijk er aan
dachten. Tot 1 Januari 1933 kan Diutschland
nog zooveel steenkool In ons land Invoeren,
als bet kan plaatsen.
Duitschland heeft ook weer iets nieuws
bedacht. Sinds 15 dezer heeft Duitschland
een tg. Ausglelchsteuer voor bultenlandsche
kolen Ingevoerd, bedragende 2 van de
waarde. De bedoeling Is, het ligt voor de
band, om den invoer nog meer te bemoei
lijken.
Indien de Nederlandsche Regeering deed
ten opzichte van de bultenlandsche kolen,
wat het buitenland doet Jegens het Neder-
landacha product, ma w. besloot tot contln
genteering. dan zou zoon maatregel onge
twijfeld de Ned. mijnindustrie en heel het
land ten goede komen. Doch deze kwestie
is voor de Regeering zeer moeilijk en niet zoo
eenvoudig als ook In mflnlndustrtekringen
gedacht wordt. De Regeering heeft rekening
te houden b.v. met handelsverdragen en met
vela andere factoren. Het gaat dikwijls
Wunt urn Wurst.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels 1-25: elke regel meer 035.
RECLAME per regel 0.75 voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s 0.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD"
bfl vooruitbetaling per plaatsing
0.00 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 0.12
SJANGHAI. 18 Febr. (Eigen telegram)
Generaal Uyeda overhandigde aan gene
raal Tsai, den commandant van het 19e
legerkorps hel volgende ultimatum:
De Chineerche troepen mceten
vijandelijkheden staken en zich vóór
Zaterdagavond 20 K.M. van de internatio
nale concessie torugtrekken. De Japanners
zullen tijdens den terugtocht niet schieten,
noch de Chineezen achtervolgen. De aati-
Japanscbe bewegingen moeten gestaakt
worden. Een ondenoekingz-commLsie zal
den voleinden terugtocht controieeren. Ja
pansch leven en eigendom moet gegaran-
deerd worden en vijandelijkheden van
burgerlijke personen moeten worden onder
drukt. De Japanners behouden zich vrij
heid van handelen voor, in geval de Chi-
neeaen de voorwaarden nle’ nakomen.
PARIJS, 18 Febr. (Reuter). Palnlevè zette
den geiteden dag zijn bemoeiingen voor het
vormen van een nieuw kabinet voort. Hfl
ontving oi. een delegatie van de radicaal-
soctalistlsche pa riementsgroep.
Overigens beraadslaagde nfl in noofdzaak
met radicale senatoren en afgevaardigden,
later ook met Tardieu. De toestand schijnt
zeer verward.
Vanavond laat zal Palnlevè zich naar
Doumer begeven, om de opdracht tot ka
binetsformatie definitief te aanvaarden.
anderen vinger
L— -- f onnn Levemlznm seheele onse*hlkth«ld tot werken door f TRfl blt •en °um»«l met f 9RfI Wl »«rllm vaa mo hand f wlte’ f 50 -
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgend» ulikeerinaen «JUUU. verlie* var heide armen, beide boenen ot beide oooeo doodellikn afloop I duim ol wlwvlnaet been ot
Donderdagmiddag heeft te Almelo een
conferentie plaats gehad tusschen het be
stuur der Almelosche Fabrikantenvereenl-
glng en de besturen der textlelarbeidersor-
ganlsatles „De Eendracht", „8t. Lamber-
tus”, „Unltas” en de politiek onafhankelijke
textlelarbeldersorganisatle, alwaar de uit
voerige besprekingen zfln geheuden over de
door de fabrlkantenvereenigiug noodzakelflk
geachte loonsverlaging van ongeveer tien
procent.
Deze verlaging geschiedt zoowel voor de
exportlndustrie als voor de Industrie be
treffende de blnnenlandsche markt. In welk
laatste geval de loonsverlaging Iets minder
zou kunnen z4n. Overeenstemming werd niet
bereikt.
De fabrikantenvereeniglng heeft enkele
bepaalde voorstellen gedaan waarover de
organisaties zich nader In eigen kring zullen
beraadslagen.
Binnen veertien dagen zal antwoord op
desa voorstellen gegeven worden.
GLEIWITZ, 18 Febr. <VD.) Ten gevolge
van gasvergiftiging is te Kamlnletz b4 Olei.
wltz een gezin, bestaande uit man. vrouw
en drie kinderen om bet leven gekomen. De
familie had zich pas begin dezer week in
deze woning gevestigd.
Tijdens de debatten over de begroting
van Bultenlandsche Zaken in de Belgische
Kamer, verklaarde minister HymanS Don
derdag. dat een economische toenadering
tot Holland wordt beproefd. De onderhan
delingen zijn op den goeden weg.
De Belgische regeering bezit een econo
mische politiek en weet haar te volgen.
De aanslag der Venezolaansche revolu-
Uonnairrn op Aruba scheen op het gezag
te zijn gericht.
SJANGHAI: 18 Febr. (Eigen t’legram)
Hedenmorgen had ik een Interview met den
Japanschen ambassadeur Sj'gimlt oe. Deze
verklaarde, dat de directe o-dcrLar.de lr.gen
tusechen de Japansche militaire autoriteiten
en het 19e Chineesche legercorps voortgang
maken. De Japanners zijn bereid, hun troe
pen uit Woesung terug te nemen,, wanneer
de Chineezen zich op een schot afstand te
rugtrekken. De huidige onderhandelingen
rijn de laatste Japansche poging, om tot een
vreedzame oplossing te komen. Volgens be
trouwbare inlichtingen van Chineesche zijde
Is de aanneming der Japansche voorwaarden
hoogstwaarschijnlijk
ALKMAAR
Telefoon: Administratie No, 433
Redactie No. 633
goeden
zouden de <Japansche
troepen uit Woesung terugtrekken.
De Chineesche onderhandelaars gingen
hierop niet In. vertrouwend op den held-
haftigen tegenstand hunner troepen. ZU
verklaarden, dat de ontwapening der Woe-
surgforten een kwestie was voor toekom
stige diplomatieke besprekingen, welke niet
zoo maar kon worden afgehandeld
informatieve onderhandelingen; voor
beraadslaging van zoo, verregaande
nederende eischen, laat staan
voor de aanneming daarvan, verklaarden
de Chineezen geen volmacht te hebben.
De Japanners zouden voornemens zfln.
hedenavond om 9 uur een ultimatum aan
de Chineesche militaire autoriteiten te
zenden.
Een teeken, dat de vijandelijkheden weer
begonnen, is dat de Chineezen hedenmid
dag hun mortieren in stelling brachten.
Op den Edammerweg In de Purmer had
Donderdagmorgen een trag!sch auto-ongeval
plaats. De zoon van den heer O., die op
weg was naar de H. B. 8. in Purmerer.d,
hield op zfln rflwiel gezeten het stoomtram-
metje naar Kwadflk bfl. Wair^chflnlijk door
den mist heeft de jongen niet den naderen
den vrachtauto gezien van den vrachtrijder
R. te Edam en bestuurd door den chauffeur
C. Het gevolg was dat de jongen met den
auto in aanrijding kwam en met ernstige
kwetsuren werd opgenomen.
Door denzelfden auto werd de jongen naar
Dr. Becker te Edam gebracht, in wiens wo
ning hfl na eenlge uren overleed.
Naar wfl vernemen treft den chauffeur In
dezen geen schuld.
geweldigen brand In het gebouw „Felix Meritis" te Amsterdam gebruikte de
brandweer een enorme hoeveelheid water. Hei waterkanen van de Jan v. d. Heytten
iR «cU*.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar 2.
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger J
- 1 --
Verwachting: zwakke tot matige,
wellicht tjjdelflk toenemende Noorde
lijke tot Noord-Westelflke wind, meest
zwaar bewolkt of betrokken, weinig
ft geen neerslag, let* zachter.
Hoogste barometerstand 7813
MaLnhead.
Laagste barometerstand
Vardö.
f J
IJ
In haar memorie van antwoord op het
voorlooplg verslag van de Eerste Kamer no
pens de Rflksbegrootlng voor 1932 merkt de
Regeering op. dat haar maatregelen tot steun
aan den landBMiw haar Ingegeven zfln door
de overtuiging, dat het algemeen belang ge
diend wordt met handhaving der productie
en voorkoming van verarming en uitputting
van hen, die In de teelt van gewassen hun
bestaan vinden. Mocht het evenwicht in
andere takken van land- en tuinbouw zoo
danig worden verstoord als het geval was
bfl de gesteunde onderdeelen van den akker
bouw, dan is er plaats voor maatregelen van
gelijke strekking en met name wijdt ze haar
aandacht aan de ontwikkeling van den toe
stand In het zuivelbedrijf en de tuinderij,.
Het mag voldoening wekken, dat de Re
geering aan deze voor ons land zooveel be-
teekenende bedrijfstakken haar bijzondere
aandacht geeft, maar het wil ons toch voor
komen. dat op deze in zich vrfl platonische
verklaring met zeer grooten spoed de daad
hoort te volgen. Het zou kunnen zfln, dat
terwijl ze aan het overleggen en het over
wegen is, zuivel- en tuinbouwbedrijf geheel
aan haar contröle gaai, ontglippen en dat
goed bedoelde maatregelen te laat komen om
nog eenlg resultaat te heboen.
Wie geen vreemdeling is in het Jerusalem
van de veeteelt en den tuinbouw weet, dat
het water nipt alleen aan de lippen reikt,
maar vaak al over de slachtoffers heengolft.
Dat geldt niet alleen voor de pachters, maar
In even groote mate voor degenen ze zijn
ontelbaar die met een hypotheek, zwaar
der dan op het oogenbllk hun eigendom
waard Is, ritten te tobben.
Zuivel- en tuinbouwbedrijf hebben aller
dringendst credlet noodlg, om het te kunnen
uitzingen tot normaler tijd Is aangebroken,
En er mag niet meei’ gewacht worden. Ver
arming en uitputting om niet de woorden
der Regeering te spreken staan hier niet
slechts voor de deur; ze zfln reeds binnen
getreden. En ala niet spoedig hulp wordt
gebracht, staan we voor den ondergang niet
slechts van de boeren en de tuinders, maar
mede van de bedrijven, die voor het econo
misch leven van ons land onmisbaar zlta.
Reuter meldt, dat na de mislukking der
onderhandelingen tusschen den Japanschen
en Chlneeschen opperbevelhebber, door
Nanking een boodschap is gepubliceerd,
waarin wordt verklaard, dat China
besloten is, eiken duim van zfln
gebied te verdedigen, wanneer de Japan
ners een offensief beginnen.
Langs den geheelen spoorweg Tientsin—
Pukow en Lughal, welke zich over 1030
mfll ultstrekt, worden loopgraven aange
it gd.
De Chineesche leiders verklaren. vast
besloten te sfln hardnekkig weerstand te
bieden, overal waar da Japanners mili
tair rallen optreden.
Het lijkt dus niet waarschijnlijk, dat de
Chineezen het ultimatum zullen aanvaar-
SJANGHAI, 18 Febr. (Eigen telegram)
Uit bevoegde Chineesche bron verneem Ik he
denavond. dat de vredesonderhandelingen
mislukt zfln, omdat de Japanners uiterst ver
nederende voorwaarden stelden. Van morgen
kwam een vermoedelijk van Fransche zflde
gearrangeerde conferentie bfledn, van de
commandanten der beide oorlogvoerende
partijen, om op den grondslag van een we-
denfldsche terugtrekking te onderhandelen
De Japanners verrasten de Chineezen ech
ter met den eisch, dat niet alleen de Chl-
neesche troepen zouden worden teruggetrok
ken, doch ook. dat de Wce ungfcrtm zouden
worden ontwapend en ges'echt, evenals een
versterkte plaats ten noorden van Woesung,
JfntlM opwaarts.
Verder verlangden de Japanners, dat de
Chineesche troepen zich het eerst zouden
terugtrekken en dat Japansche vliegtuigen
hierover contröle zouden uitoefenen.
Eerst wanneer dan de bevoegde Japansche
instantie overtuigd was van den
wil der Chineezen,
De „Uil" is op de uitreis om 8.10 uur
Donderdagmorgen van Schiphol vertrokken
en om 14.05 uur te Marseille geland.
12e divisie naar Sjanghai
TOKIO, 18 Febr. (V. D.) Officieel
wordt medegedeeld, dat in verband met
de verslechtering van den toestand te
Sjanghai door den Japanschen minister
van oorlog is bevolen, dat de twaalfde
Japansche divisie naar Sjanghai zal
den gedirigeerd.
In de kwestie van de
8ste Japansche Infanteriedivisie Is
geen beslissing genomen.
BUREAU: HOF
rt
I d
3
