LEEKEPREEKEN S. KROM STOOMERIJ HEEFT U ’N GELEGENHEIDS- ADVERTENTIË Prijsverlaging van Auto-stalling in de H.V. Nassau Garage TELEFOON 257 V oomaamste Nieuws ZATERDAG 20 FEBRUARI 1932 DE BRAND IN „FELIX MERITIS” DE BAROMETER DE KABINETSCRISIS TE PARIJS Boncour verlaat Genève POE-NSJI IN EERE HERSTELD Ex-keizer van China wordt Staatshoofd van Mandsjoerije DIAMANT-MALAISE Sluiting van de mijnen in Zuid-Afrika TELEF. 1523 (3 lijnen) Alle Schoonmaakgoederea binnen enkele dagen terug 1 „FELIX MERITIS” JOH. LAUWERS Pavgi np 1 ALKMAAR n DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 43 'E 'EL ÈN AN ERNSTIGE AANRIJDING WIJZIGING VAN WETTEN DE INDISCHE POSTVLUCHTEN HET „KORTINGSWETJE” UTT HET BLOEMBOLLEN BED RIJF KANTOORBEDIENDE VOORTVLUCHTIG AUDIËNTIE C5 Brillen en Face's i main f 3000.- f 750.- y r?„awm,,l-nw f 250.- w’ ’1“ "•od f 125.-M*', Tl** i 50, MMGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL •i ■tl 'Hl VRAAGT IHLICHTIHGEH 1 o I I tw« te De kabinetscrisis in Frankrijk. Zuld- in hot korttngs- op De familie Ooethe was nl verhuisd. Barometerstand 9 uur vjn.: 743 stilstand. Met f 6200 verdwenen Tegemoetkomende houding van den Raad van State, de Een sub amendement De „Uil” te Rome 8u- DB ADMINISTRATIE. Vanaf geworpen. den van ■or- Lswiulsnn mheele onasahlklheld tot «erken door writs* var beide armen heide boenen o» bette nnme Debatten over den Radlosenderbouw In de Tweede Kamer. NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD - ONS BLAD De Stalhelm verklaart den strijd tegen Hin denburg „ridderlijk" te rallen voeren. De sluiting van diamantmijnen Afrika. ABONNEMENTSPRIJS: Per kwartaal, voor Alkmaar f V— Voor buiten Alkmaar 2.83 Met Geïllustreerd Zondagsblad 9.M hooger is om God op dergeUJke wegen te willen naderen.” De „Uil" (uitreis) is om 8.23 van Mar seille vertrokken en om 1344 uur te Rome geland. arten ie H. danig OT- H. Th M Ier Z. H. Exe. de Blsschop van Haarlem aal dc volgende week alleen Maandag, Vrijdag en Zaterdag audiëntie verleenen. Con»- -Grs- oorge- Alk. t van ’marl. 1 een tenen i de 4* sate g»- af- laar ren. aandul- etjfer Mi ft nistra. wat bedrag i aan. Van een firma bulten de sad Utrecht ge. vestigd, Is een bediende, die lederen Vrijdag morgen by een bank bet geld voor de wcke. lijksche personeelloonen. ten bedrage van ongeveer 6200 gaat halen. Vrijdag niet bij de firma teruggekeerd. Men dacht aanvankelijk, dat er vertraging In het spel kon zijn, doch toen tegen den avond de bediende nog niet teruggekeerd was, heeft men navraag naar hem gedaan. By de bank werd vernomen, dat het bewuste geld aan den bediende was uitbetaald. By Informatie aan zyn kosthuis (de mar Is on gehuwd en woont op kamers) kwam men te weten, dat hy daar niet geweest was. De fir ma stelde daarop de politie te Utrecht van het geval In kennis, die onmlddeliyk door middel van een radiobericht de opsporing, aanhouding en voorgeleiding van den be diende verzocht. De kantoorbediende, de ongeveer 30-Jarige B stond zoowel by de firma als bij ae politie zeer gunstig bekend. Vrijdagavond laat was echter bij de politie nog geen enkel bericht omtrent aanhouding In eenlge plaats blnnengekcmen. mering geweest voor de doorwerking der christelijke leer In midden- en west- Europa. Wie de jeugd en het karakter van Goethe bestudeert, treft In hem geen eigenschappen, die hem als het ware voorbeschikten om een vijand van het christendom te worden. Wij zouden eer der het tegendeel kunnen beweren. Wie zijn autobiografie, het te weinig gekende ,-Aus meinem Leben” doorleest, vindt daarin een leergierigen, onbedorven knaap, zonder groote gebreken, zonder geweldige hartstochten. Er is een neiging merkbaar naar alles wat schoon en edel Is; er is een zoeken ook naar het boven zinlijke. Helaas werd wél de zucht naar tehoonheld door een reeds vroegtijdige studie der klassieken bevredigd, maar werd de zin voor godsdienst, naar hij zelf doet uitkomen, verwaarloosd. Laten wij het Goethe In zijn eigen woorden zeg gen: „Het was vanzelfsprekend”, zoo schrijft hij, „dat wij kinderen naast de overige leeruren ook een geregeld en voortgezet godsdienstonderricht geno ten, maar het kerkelijk protestantisme, dat men ons overleverde, was eigenlijk slechts een soort van droge moraal; aan vruchtbare voordracht werd niet gedacht Vermoedelijke iwnik Omtrent den tragischen brand, die Vrij dagmorgen vroeg in „Fellx Meritls" heeft gewoed, vernamen wjj nog, dat als oorzaak wordt aangenomen het branden van een gasgeyser op de tweede verdieping. Door de uitstraling van de hitte zou brandbaar ma teriaal tn de onmlddeliyke nabyheld vlam hebben gevat. Het gebouw ..Felix Meritls" is op beurs polis verzekerd voor 275.000. De firma Holdert Co., wat haar materiaal betreft, voor 280.000. De Amsterdamache brandweer stond Vrijdagmorgen -voor een zware taak, hoogo Magirusiadder werd een groote hoeveelheid water op het vuur PARIJS, 19 Febr. (Reuter). Manaut ver klaarde, door Tardieu gemachtigd te zijn, het volgende te verklaren: Tardieu heeft aan Painlevé, In tegenwoordigheid van president Doumer, medegedeeld dat hy be -eld is in den geest van verzoening een portefeuille te aan vaarden als mlniste*- van Staat, hetgeen hem zou veroorloven aan het hocfd der Fransche delegatie te Oenève te blijven. Herriot verklaarde, met een bezorgd ge zicht, dat niets beslist was en dat de onder- handeltngen voortduren. Op een vergadering van de Fransche radi cale parlementsleden welke onder voorzit terschap van Herriot werd gehouden hebben dezen een motie van vertrouwen In Painlevé aangenomen. In verband met het aanbod van Painlevé, een mtnistersportefeullle te ontvangen, zal Paul Boncour morgen uit Genève naar Pa rijs terugkeeren. TOKIO, 19 Febr. Het uitvoerend comité van de onafhankelijke republiek Mandsjoerije heeft met eenparigheid van stemmen Poe- Nsji, den jongen ex-kelzer van China, tot hoofd van den Mandsjoerjjschen staat ge- kouen. Volgens de te Moekden gepubliceerde pro clamatie omvat de nieuwe Hiaat de provin cies Fengtlen, Hailoeng Klang, met Charbln Inbegrepen en Liaoning, alsmede bet Mon- goolsche Jehol-dlstrict. Het ministerie van Buitenlandse!» Zaken te Tokio verklaart, dat Japan bet onafhan kelijke Mandsjoerije pas dan zal erkennen, wanneer blijk*., dat dit land alle eigenschap pen van een onafhankelijken staat heeft. oii een breuk ven f 40 been ot arrr ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5 regels f 145: elke regel meer f tM. RECLAME per regel Z *75 voor de eerste pagina; voor de overige pagina's f 9.50. RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD” bij vooruitbetaling per plaatsing 9.90 per advertentie van 5 regels; Iedere regel meer f 9.12 De „Leeuwerik” te Medan Het retourvllegtulg de „Leeuwerik” Is Vrydagmorgen om 6 15 uit Batavia vertrok ken en na een tuaschenlandlng te Palem- bang om 14.35 te Medan aangekomen. Wie deze episode uit de jeugd van den grooten dichter leest en daarmee in ver band brengt zijn klachten over de dor heid en verdeeldheid van het protestan tisme, en elders hem klagen hoort, dat men hem geen bevredigende antwoorden gaf, wanneer hij piekerde over de vraag of Oed wel rechtvaardig en goed wAM, gezien de ellende in deze wereld, gezien de rampen van *n aardbeving, zooals er in zijn tijd een te Lissabon voorkwam, die vraagt zich af: wat zou er van «Ut kind geworden zijn, wanneer hij het ge luk had gehad in een vrome katholieke familie geboren te worden; wanneer zijn Jong, ontvankelijk gemoed zich had mo gen verwarmen aan den Roomschen eeredlenst? *t Is een vraag, waarop niemand ant woord geven kan. maar die bij het her lezen van 's meesters eigen geschreven leven thans weer naar boven komt; stel, dat dé jonge Goethe als misdienaar ge staan had asm den voet van eén altaar, zwaaiend het wierookvat voor een gou den monstrans, waar rondom hoogs, blanke waskaarsen een zacht licht ver spreidden; wanneer hij de prachtige liturgie der Roomache Kerk had gekend en van jongs af had Ingedronken tn was ingewijd in de geheimen van den godsdienst der oude Moederkerk, sou deze schoonheldszoeker dan wel groote helden der 18e eeuw géwordén zijn? Al weten wij geen antwoord op deze vraag, wel weten wij en toont ons Goethes eigen getuigenis, dat de opvoe ding van het kind meestal over zijn te ven beslist. En wanneer dit leven ^r een is van een genie, van een baanbre ker, van een beheeracher van het be schavingsleven, dan is deze opvoeding wel van huiveringwekkend belang! Er zijn in Goethes levensgeschiede nis nog wel merkwaardiger bladzijden dan de boven vermelde episode, waar uit een onbewuste hunkering naar dan katholieken godsdienst blijkt. Wij willen daarop een volgenden keer nog eens terugkomen, omdat daaruit Ook voor eigen leering en voor onae ejgan opvoed kunde veel nut te te trekken. HOMO SAPIENS. Wielrijder gedood Vrijdagmiddag omstreeks kwart over twaalf wilde de 31-jarige landbouwer M. M^ulenwljk uit Asten, die hardhoorend is. op den Bakel- schenweg te Helmond met zijn fiets plotse ling den weg oversteken, omdat aan de an dere zyde een vrouw hem een boodschap wil de overbrengen. Op dat moment passeerde juist een vrachtauto. De man werd gegrepen en meegesleurd. De auto kwam tenslotte in een droge sloot langs den weg terecht. M. was onmlddeliyk dood. De Vrouw werd even eens nog door de zljwaartsche beweging, die de auto nam. aangereden, doch zy kwam er vrij goed af. Den chauffeur van den vracht auto treft geen schuld. De Christelijke Patroonsvereenlging in de Bloembollenstreek heeft in haar vergadering van Vrijdag te HlUegotn gehouden, besloten een tegemoetkomende houding aan te nemen ten aanzien van het advies der besturen van de drie patroonsvereenlglngen om bet loon op f 21 per week te brengen. De houding der patroonsvereenlglngen is vrijwel gelijk. Twee arbeidersorganisaties vragen f 33, de moderne bond f 33.40 per week. Alle ebnnne'. op dl: blad rijn Inee.ulee de versekerlnmvuorweordee tegen ongevallen vertekerd voor een der «Meende uhkeerinaeo Nieuw geval WINDHOEK (ZW-Afrika), 19 Febr (Reuter) Naar gemeld wordt, zullen de Ge combineerde Dlamantmynen van Luderitz eveneens tegen 31 Maart sluiten. KAAPSTAD, 19 Febr. (Reuter). De Minis ter van bet minwezen verklaarde heden in de Wetgevende Vergadering, dat het besluit om de dlamantmynen van De Beers tegen 31 Maart te sluiten, een pUniyke verras sing was voor de regeerlng, die de geheele kwestie zorgvuldig heeft bestudeerd, in de hoop een zoo drastlschen maatregel te kun. oen vorkomen. Er worden 330 Europeanen en 1500 inboorlingen door getroffen. Licht op. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 5.52 en overmorg om 544. De „Reiger” te Allahabad De „Reiger” vertrok Vrijdag om 645 uit Jodphur en arriveerde om. 13.55 te Allaha bad. Wegens de slechte weersomstandlg. boden woedt Vrijdag niet verder gevlogen. Een sub-amendement wetje. en de De Japanners openen het groote offensief te Sjanghai. Een „onvoldoende" antwoord op het Japansche ultimatum. Genève roept tegen 3 Maart de Volkenbondsvergadering bijeen en doet een nieuw beroep op Japan en China. I en de les sprak noch tot de ziel, noch tot het hart. Daarom ontstonden veler lei afscheuringen van de wettelijke kerk. Er kwamen separatisten, piëtisten, hern hutters, „stillen in den lande” en hoe men ze overigens pleegde te noemen en aan te dulden, die echter allen slechts ten doei hadden om de Godheid, vooral door het christendom, meer naderbij te komen, dan het hun onder den vorm van openbaren godsdienst mogelijk bleek te zUn. Als jongen hoorde Ik van deze meenlngen en gezindheden onophoude lijk spreken; want de geestelijkheid zoo wel als de leeken splitsten zich in vóór en tegen. De meer of minder afgezon- derden waren altijd in de minderheid; maar hun zienswijzen trokken aan door originaliteit, hartelijkheid, standvastig heid en zelfstandigheidDit alles zal op mij als knaap Indruk hebben ge maakt en tot gelijke meenlngen aange spoord hebben. Wat er ook van zij, als jongen kwam Ik op de gedachte dat Ik den grooten God der natuur, den Schepper en Instandhouder van hemel en aarde, wiens vroegere uitingen van toom reeds lang wegens de schoonheid der wereld en het vele goede dat ons daarin ten deel valt, vergeten waren, on- mlddellijk moest naderen; de weg daar toe echter was zeer zonderling. „De God, die met de natuur In onmld- dellijke verbinding staat, ze als zijn werk erkent en liefheeft, deze scheen mij de eigenlijke God, die ook tneb den mensch als met al het overige In een nauwe ver binding kan treden en voor hem evenals voor de beweging der sterren, voor de wisseling van dag en nacht en jaargetij den, voor planten en dieren zorg moet dragen. Enkele plaatsen In het Evange lie bevestigden dit uitdrukkelijk. Een ulterljjk kon ik als jongen aan dit Wezen niet geven; Ik zocht hem daarom In zijn werken op en wilde hem op goed oud testamentische manier een altaar op richten. Naturallën moesten de wereld in beeld voorstellen; daarover moest een vlam branden en deze moest het tot zijn Schepper opziende gemoed des men- schen uitbeelden. Nu werden uit de aan wezige en bij elkaar gebrachte produc ten der natuurlijke hlstorie-verzameling de beste stukken en exemplaren uitge zócht; het was alleen de moeilijkheid hoe dit alles te schiften en op te bouwen! Vader had een prachtlgen roodgelakten, goudgebloemden muzleklezenaar, In den vorm van een vierzijdige piramide met verschillende verdiepingen, die men voor kwartetten heel gemakkeliJk vond, of schoon hU In den laatsten tijd maar weinig gebruikt werd. Deze bemachtig de Ik en bouwde nu trapsgewijze de pro ducten, welke de verschillende natuur elementen vertegenwoordigden, boven elkaar; zoodat alles er echt feestelijk en tegelijk gewichtig uitzag. Nu moest bij een vroegen zonsopgang de eerste godsvereerlng verricht worden; alleen was de jonge priester het niet met zich zelf eens, op welke manier hij een vlam moest doen ontstaan, die ook tegelijker tijd een goeden reuk deed opstijgen. Ein delijk kreeg hij een goeden inval om beide te verbinden, omdat hij reukkaars- jes bezat, die hoewel niet vlammend, toch glimmend den aangenaamsten geur verspreidden. Dat zachte verbranden en verdampen scheen hem nog meer dat, wat in het gemoed omgaat, uit te druk ken dan een open vlam. De zon was al lang opgegaan, maar de huizen der bu ren stonden als belemmering tegen het oosten aan. Eindelijk scheen ze boven de daken; dadelijk werd een brandglas ter hand genomen en de op een mooie porceleinen schaal boven op den top staande reukkaarsen aangestoken. Alles me is daardoor een ontzaglijke belem-gelukte naar wensch en de oefening was volmaakt. Het altaar bleef als een bij zonder sieraad van de kamer, die men hem in het nieuwe huls had inge ruimd, staan. Ieder zag daarin slechts een keurige verzameling der natuurlijke historie; de jongen echter wist beter, maar hij zweeg. Hij verlangde naar de herhaling van die plechtigheid. Onge lukkigerwijze was echter, wanneer de zon op het juiste punt stond, de porce leinen schaal niet bij de hand; hij plaatste reukkaarsjes direct op het bo venste blad van den muzleklezenaar; zij werden aangestoken en de aandacht was zoo groot, dat de priester niet eer be merkte, welke schade zijn offer aan richtte, dan toen er niets meer te ver helpen was. De kaarsjes waren n.m. In de roode lak en in de mooie gouden bloemen op,een smadelijke manier Inge brand, alsof er een booze geest verdwe nen was, die zijn zwarte voetstappen onultwischbaar had achtergelaten. Hier over geraakte de jonge priester in de grodtste verlegenheid. Wel wist hU de ergste schade te bedekken, maar de moed voor een nieuw offer was hem ontgasm, en schier mocht men dit toen al als een aanwijzing en een waarschuwing be schouwen. hoe gevaarlijk het eigenlijk Naar wij vernemen, is door den heer ring (RK.) op bet amendement Van Vuu- renRutgers van Rozenburg een subamen dement ingediend, dat de generale korting op de ultkeeringen uit het Gemeentefonds uniform op 4 pCt. wil brengen. Het amen- dement-Van VuurenRutgers van Rozen burg onderscheidt, naar men zich herinnert, en bepaalt de korting in bet algemeen op 6 pCt echter voor gemeenten, die meer dan 40 opcenten heffen, op 3 pCt„ terwijl ge meenten, die meer dan 80 opcenten heffen, geheel van de korting vrUbliJvea. muziek- de wet van 11 Februari tydelijke leden WAT OPVOEDING VERMAG. Binnenkort wordt de honderdste sterf dag van Goethe herdacht; 1933 Is een Goethe-jaar. In Dultschland en In heel de wereld Is men bezig den grooten dichter der 18e eeuw te herdenken. Dagbladen en tijdschriften vieren hem met artikelen en foto’s: de ontzagwekkende Goethe- literatuur wcydt met nieuwe studies ver rijkt. Hoe hoog <?e geestdrift ook moge op- laalen en hoe wijd de Goethe-herdenklng ook moge gaan, er zal hier moeilijk vafi overdrijving gesproken kunnen worden. Ooethe toch was een genie zooals er nauwelijks één in een eeuw voorkomt. HU heeft in de Dultsche taal literaire werken gewrocht, die op eenzelfde hoog te staan als de beroemde oeuvres van de oude Grieken en Romeinen. HU was zóó diep In de ziel der oudheid doorgedron gen, dat hU als het ware klassieke ge dichten schiep In de Dultsche taal. Er wordt van hem verhaald, dat een zUner tUdgenooten de pretentie had een drama te schrijven naar Griekschen sUJL Direct zette hU zich aan het werk en schiep zUn „Hermann und Dorothea” dat zuiver Orieksch In Dultsche woorden Is, als om een les te geven hoe de klassieken nage- volgd kunnen worden. Goethe heeft alle gebieden van schoonheid doorvorscht; zUn belangstel ling was alzijdig. Uit alle tijden wist hU het beste der cultuur tot zich te nemen en daarvan elementen van eigen bescha ving aan zUn tUd mee te geven. Het is onnoodig voor ons, die nog zoo betrekkehjk dicht bU dezen meester van het woord staan, te herinneren aan den ontzagUjken invloed, dien deze man op zUn eeuw heeft gehad. ZUn „Faust” is onsterfelijk en uit zUn machtige ver zenbundels wordt nog dageMJks geci teerd. De reden waarom Goethe zoo al- gemeene bewondering heeft genoten en ook thans nog zulk eén groote ver- eering geniet, is niet alleen het aantrek kelijke van zUn kunst, de macht van zUn genie, de rijkdom zijner taal en de schoonheid van zUn ultbeeldlngsvermo- gen, maar t Is ook dat, wat vele groote kunstenaars missen, nameUjk zUn diepe menscheUJkheid. Deze laatste factor doet het meestal vergeten, dat in Goethe’s dichtwerken zoo zelden een meesleepen- de vaart te ontdekken valt; zUn werk Is steeds beheerscht, zelden laait er heftige passie uit op. Van den anderen kant grijpt Goethe steeds diep In het men- schenhart, waarvan hU alle vezels kent en weet dan wUsheld te spreken, die van alle tijden la. HU heeft een eenvoud van uitdrukking en uitbeelding, die slechts door volkomen beheerschlng van de kunstvormen te verkrUgen Is. HU spreekt nimmer in raadselen en heeft alUjd Iets eigens; vandaar dat hU tot de meest ge lezen dichters behoort. Het Is te betreuren, dat een man met zoo veel omvattende gaven, dat zulk een genie zoo geheel bulten het christendom staat, erger nog, aan het christendom zooveel afbreuk heeft gedaan. Niet dat hU een bewuste bestrijder der christeUJke leer is geweest; in Goethe was weinig strijdlust. HU heeft het christendom ge negeerd en hoe ouder hU werd en hoe grooter hU als dichter groeide, hoe ster ker zijn negatie van de christeUJke cul tuur uitkam. Men kan hem in zekeren zin den grooten heiden der 18e eeuw noemen, die heel sterk in de 19e heeft nagewerkt. Aan zUn genie hebben zich ontelbaren vastgeklampt, in.zUn werken hebben duizenden en duizenden steun gevonden; zUn gedichten en zUn proza waren voor velen wat de Schrift voor den Christen is. ZUn modern klasslcls- De OntwapenlngaconferenUe wordt half Maart vennoedeljjk rtnirr weken verdaagd. verite» ver beide armen belde beenen of beine nmuee wwe doodefttker afloop •wv» voe* ot een ooe «w» duim m witpvinsev w’f' Afgekondlgd zijn de staatsbladen, waar in z<jn opg nomen de Wet van 11 Februa l 1932 tot wyzlglng van de Auteurswet met het oog op bemiddeling Inzake auteursrecht en 1932 tot vaststelling van een korting op de Jaarwedden van de Algïtneene Rekenkamer, de rechterlijke macht militaire rechterlijke macht. BUREAU: HOF C ALKMAAR Telefoon: Administratie No. 433 Redartle Na. «31 anderen vinger welke ook in een of meer ANDERE bladen moet worden geplaatst 7 Onee administratie verleent hiervoor gaarne haar bemiddeling. Do prtjs van Uwe annonces wordt hierdoor niet in het minst verhoogd. Wél bespaart U rich moeite. WU honden ons dus aa-bweelen I i f- ■f 1 'i <n en. ett m. en de en ïl” te

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 1