Rapport der
Commissie-Vliegen
MET OVERHEIDSSTEUN
GEBOUWDE WONINGEN
DE EXPLOITATIE
VORM
„BERLIN”-RAMP
Bij het Duitsche graf
GEMENGD NIEUWS
ONZE OOST
ROOVERBENDE TE PARE
DE GOUVERNEUR-GENERAAL
DE DEFENSIE-UITGAVEN
DE &UIKERBOND
Luchtpijp doorgesneden
BEDRIJFSRADENWET
KERKNIEUWS
PATERS MINDERBROEDERS
AUTO GEKANTELD
Drie lichtgewonden
KAPELAAN C. A. A. KROFT
ST. JANSKERK TE GOUDA
WET OP DE WINKELSLUITING
BOERDERIJ-BRAND
PRIESTERWIJDING
OP BRAKKENSTEIN
Hanze-afdeeling te Oudenbosch als
resultaat
DE BRIEFSCHRIJVERIJ OVER
ZANDBERGEN
VROUW VAN DE TRAP
GEVALLEN
BRANDSTICHTING TE
ROTTERDAM
Z. K. H. PRINS HENDRIK LEGT
EEN KRANS
WERKLOOZEN-
DEMONSTRATIE TE
LEEUWARDEN
COÖP. MELKFABRIEK
FIJNAART G. A.
-9-
DE LINKERVLEUGEL IN DE
S. D. A. P.
Conferenties met regenten
BURGEMEESTER BARON VAN
RANDWIJCK
H.H. Wijdingen te Weert
Botsing met de politie
OUD-ZOUAAF JAC. VAN
DEN BRANT f
De inboedel met brandbare vloeistof
overgoten
Nieuwe klokken-luidinstallatie
teernaten endergelijke.
ultzonderingsbepalingeen
Weer een beleedigende kaart
Een bruiloftsstoet overvallen
door
het
van
en
voor
on-
Des
aanvi
keu
De meerderheid der commissie, bestaande
uit de leden Vliegen, H. P. J. Bloemers, W.
J. Bossenbroek, C. Frida Katz en H. C. Ny-
kamp, heeft haar voorstellen neergelegd in
een wetsontwerp.
Verwarring in de financieele
jaarstukken
SOERABAJA, 20 Febr. (Reuter.) Het „Soe
ra bayaasch Handelsblad” deelt mede, dat de
financieele jaarstukken van den Suikerbond
dermate verward zijn, dat ze volgens den
accountant onbruikbaar zijn voor een goed
overzicht. Derhalve kunnen deze jaarstukken
niet op de as. vergadering worden behan
deld. doch zullen zij later in een afzonder
lijke vergadering worden behandeld.
BUITENZORG, 20 Febr. (Aneta). De Gou-
verneur-Generaal is van plan, om op nader
te bepalen dagen, vermoedelijk in de tweede
helft van de maand Sept. 1932, conferenties
te houden met de regenten in de provincies
West-Java, Midden-Java en Oost-Java.
Om aan de minder gesitueerde leden in
het nakomen hunner verplichtingen tege
moet te komen, ligt het in het voornemen
een comité van steun op te richten, bestaan
de uit vooraanstaande personen uit West-
Brabant. dat door het verleenen van Yinan-
cleelen steun zal trachten de maatschappe
lijke positie van deze leden te redden.
Burgemeeser M. Baron van Randwljck,
sinds 1889 hoofd der Bommelerwaardsche ge
meente Rossum. heeft als zoodanig eervol
ontslag aangevraagd.
leiding stond
was bezocht
onder
den heer Edo Fünmen,
personen, vertegenwoordigende de
Terwijl zij van den zolder naar beneden
kwam met een waschkom In de hand, strui
kelde Zaterdagmiddag de 34-jarige onge
huwde mej. H. Z„ wonende Carpentierstraat
127 te Den Haag. Zy viel en een scherf van
de gebroken waschkom sneed haar de lucht
pijp door. t.
Zij wist de tweede trap echter nog af te
komen en de buitendeur open te trekken.
Daar vonden haar buren bewusteloos.
In zeer zorgwekkenden toestand werd zij
naar het ziekenhuis overgebracht. Zondag
avond was er nog geen wijziging in haar toe
stand gekomen.
SOERABAJA, 20 Febr. (Aneta). Uit Pare
wordt vernomen, dat aldaar een rooverbende
opereert, 's Avonds worden wandelaars over
vallen en van hun kleedlng en sieraden be
roofd, terwijl dezer dagen op klaarlichten dag
een bruiloftsstoet werd aangehouden. De
feestgangers werden van alles, zelfs van hun
kleedlng beroofd.
Thans is verschenen het rapport van de
door de ministers van Fianclën en van Ar
beid, Handel en Nijverheid Ingestelde en de
zer dagen met dankbetuiging weder ontbon
den commissie, aan welke was opgedragen
een onderzoek van de vraag, a-elke moeilijk
heden zich voordoen bij de exploitatie van
de met financieelen steun van het Rijk en
de gemeenten gebouwde woningen, welke
maatregelen van overheidswege ter gemoet-
koming aan die moeilijkheden zouden kun
nen worden genomen en welke gevolgen die
maatregelen voor de geldmiddelen van het
Rijk en gemeenten zouden hebben.
Aan dit rapport wordt het volgende ont
leend:
De commissie heeft gemeend* haar onder
zoek zooveel mogelijk te moeten beperken
tot de woningen, voor welker totstandko
ming van Rijks- en gemeentewege steun in
gevolge de Woningwet was verleend, en de
woningen, waarvoor van overheidswege steun
bulten de Woningwet om was gegeven, niet
nadrukkelijk in haar onderzoek betrokken.
Evenwel heeft zij laatstbedoelde woningen
bij haar arbeid niet geheel buiten beschou
wing gelaten.
Aan de noodzakelijkheid van een enquête
bij de gemeentebesturen bleek niet te ont
komen. Deze enquête, del noodwendig een
omvangrijk karakter aannam, moest zich uit
strekken over 593 gemeenten met bijna 2900
woningcomplexen
Tijdens de werkzaamheden der commissie
is ontstaan de economische wereldcrisis,
waarin ook ons land werd betrokken. Hoewel
omtrent de mogelljke gevolgen van deze cri
sis thans nog weinig te zeggen valt, lijkt het
toch zeer onwaarschijnlijk, dat zij op den
duur zonder invloed zou blijven op het huur-
peil der woningen.
Desondanks heeft de commissie gemeend
de mogelijkheden, welke in dit opzicht be
staan, niet in haar onderzoek te moeten be
trekken en zich te moeten beperken tot de
moeilijkheden bij de wonlng-exploltatie, wel
ke het gevolg zijn van de achter ons liggende
oorlogscrisis.
Betere kost en verdee ling gevraagd
BATAVIA. 22 Febr. (Aneta). De Volksraad
heeft de motie, waarin de wenschelljkheid
wordt uitgesproken, om Nederland te belas
ten met alle vlootuitgaven, verworpen. Het
college heeft de andere motle’s, waarin een
betere verdeeling van de defensie-kosten
tusschen Nederland en Ned.-Indië wordt ge
vraagd, aangenomen.
Naar wij vernemen is kapelaan O. A. A.
Kroft van de parochie van den H. Vincentius
k Paulo benoemd tot pastoor te Cocksdorp.
Zaterdag zijn door Mgr. A. Diepen In de
kloosterkerk van Brakkensteln vijf jonge
priesters van de Congregatie van het Aller
heiligste Sacrament gewijd.
Zondag droegen de neomisten een plech
tige eerste H. Mis op in de rectorale kerk
van Brakkensteln. De geheele landelijke be
volking leefde met deze bijzondere' kerke-
Ijjke plechtigheid mede.
De neomisten waren de paters: Molen
schot, Westgeest, Hoogstraten, Loerakker en
De Groot.
Op Zondag .Laetare” 6 Maart as. zal Z. H.
Exc. Mgr. P. I. Verriet OJ»., titulair-Bisschop
van Eleutema en Apostolisch Vicaris van
Curacao, in de kloosterkerk S. Hieronymus,
van de Paters Minderbroeders te Weert de
H. H. Wijdingen van het Diakonaat en Pries
terschap toedienen aan de volgendë fraters:
Het H. Diakonaat aan: Pr. Guldo Roor-
dlnk uit Amsterdam: fr. Nicetas van Wor-
kum uit Arnhem; fr. Mariophilus Celle uit
Nieuwer-Amstell fr. Livarius Versteeg uit
Hilversum; fr. Aloysius Bodewes uit Baarn;
fr. Gedeon Stol uit Leiden; fr. Clarentlus
Straathof uit Leimuiden; fr. Massaeus Tous
saint uit Kerkrade; fr. Sllvanus van der
Meer uit Rijnsaterwoude; fr. Ascanius Wil
lems uit Slttard; fr. Aemillanus van Heel, uit
Amsterdam; fr. Sebaldus Linders uit Mook;
fr. Severianus van Waesbeghe uit Rotterdam;
fr. Bartholus Gelauff uit ’sHage; fr. Sigibal-
dus Hogenboom uit Oudewater; fr. Tobias
Bastiaansen uit Roosendaal; fr. Felix Janszen
uit Delft; fr. Angelus Stokman uit Haarlem
mermeer; fr. Trudo de Ruiter, uit Amsterdam
Het H. Priesterschap aan: Fr. Adam van
der Veldt uit Sloten; fr. Ivo Terhell uit
'sHage; fr. Modestinus Pöttgens uit Kerk
rade; fr. Amandinus Janssen uit Blerik; fr.
Arthur Mertens uit Teteringen; fr. Natalis
Ruys uit Utrecht; fr. Dignus Koot uit Delft;
fr. Narcissus van Simmeren uit Nijmegen;
fr. Ceslaus Tljnagel uit Rotterdam; fr. Her-
mas Kersten uit Rotterdam; fr. Josue Groen
uit Rotterdam; fr. Delcola Rodermans uit
Amsterdam; fr. Florinus Verhagen uit
Schljndel; fr. Edoaldus Berden uit Blerik;
tr. Claudlanus van Veldhuizen uit Bode
graven; fr. Venantius Wortelboer uit Rotter
dam; fr. Dionysius Boers uit Weert; fr. Hlla-
rinus van Rooy uit Megen; fr. Patemus Gelse
uit Rotterdam; fr. Patritius Mikx uit Rot
terdam en fr. Parmenlus Biller uit Voorburg;
allen van de Orde der Minderbroeders.
Minderheidsnota.
De minderheid der commissie, bestaande
uit de leden J. Bakker, ir. H. van der Kaa.
mr. L. Lietaert Peerbeelte en J. Th. Peters,
heeft in een afzonderlijke nota haar afwij
kend standpunt uiteengezet.
Deze minderheid, haar voorstellen samen
vattende, is van meening, dat aan de moei
lijkheden, welke ook naar haar oordeel aan
wezig zijn, op de volgende wijze zouden kun
nen worden tegemoetgekomen:
Na regeling van de huren op rationeelen
grondslag en onderzoek en zoo noodig ook
herziening van alle ten laste der exploitatie
komende uitgaven, worde het geheele exploi
tatietekort door Rijk en gemeente gedragen
in de ter plaatse geldende verhouding.
De aldus toegekende bijdrage worde voor
den verderen looptijd van het voorschot ge
fixeerd, waarbij het recht wordt voorbehou
den om Ingeval van een wijziging van de
omstandigheden in gunstigen zin, de bijdra
gen te herzien en opnieuw vast te stellen.
De minderheid meent dat een dergelijke her
ziening zou kunnen plaats hebben, wanneer
een huurverhooging van ten minste 10 pCt.
mogelijk en redelijk is.
Het Rijk houde in opperste instantie zeg
genschap over de huren en toezicht op het
financieel beheer.
Na toepassing van deze maatregelen zal
aan de gemeenten en aan de corporaties de
grootst mogelijke vrijheid zijn verzekerd,
welke haar kan worden verleend.
In het bovenstaande is bedoeld aen rege
ling te treffen, welke zoo ver mogelijk tege
moet komt aan de werkelijk bestaande be
zwaren. De gemeenten, welke deze regeling
wenschen te aanvaarden, kunnen daarvan
gebruik maken; zy die de regeling niet doel
treffend achten, zijn vrij haar te verwerpen,
en den bestaanden toestand te handhaven.
De anonieme briefschrijver!), waarvan ds.
R. te Winterswijk werd verdacht en waar
voor hij, zooals men weet, tot een maand
gevangenisstraf is veroordeeld, heeft nog
geen einde genomen.
De redactie der Winterwijksche Courant
ontving dezer dagen een met potlood in
blokschrift geschreven briefkaart met een
inhoud, beleedigend voor de stichting Zand
bergen bfj Amersfoort.
Op den hoek van de Spuistraat en de
Paleisstraat te Amsterdam heeft gister
avond een ernstige autobotslng plaats ge
had. Een van de wagens kwam met vijf
passagiers ui| de Raadhuisstraat en reed de
Spuistraat in. Deze hield links van den
weg, waar juist de Haarlemsche tram
stilstond. De andere wagen kwam zonder
passagiers van t singel door de Paleisstraat.
Deze laatste reed dwars tegen den eersten
wagen aan, zoodat deze kantelde. Van de
vijf passagiers werden drie licht gewond. Zij
werden in het gasthuis verbonden en kon
den daarna huiswaarts keeren. De twee
chauffeurs liepen geen letsel op. De wa
gens hadden ernstige schade bekomen.
Eenige weken geleden vonden op de werk
verschaffing te Hoornsterzwaag (Fr.) ern
stige relletjes plaats, waarbij een der op
zichters werd mishandeld. Dit had tenge
volge, dat een vijftiental werkloozen werd
gearresteerd en naar Leeuwarden overge
bracht, van wie er thans nog twaalf in
voorarrest bevinden. Naar aanleiding hier
van werd Zondag te Leeuwarden ’n demon
stratie-vergadering gehouden, waaraan een
vierhonderdtal demonstranten uit de dorpen
Jubbega en Hoornsterzwaag deelnamen.
Na afloop der vergadering besloot men
naar het Huis van Bewaring te trekken en
aldaar de „Internationale" te zingen. Dit
werd hun door de politie verboden, die
hen tevens sommeerde om door te loopen.
Toen hieraan geen gevolg werd gegeven,
voerde de politie, onder aanvoering van den
hoofdinspecteur Homring, een charge uit,
hierbij van sabel en gummistok gebruik
makend. Verschillende betoogers liepen ver
wondingen op, echter niet van emstigen
aard. De menschen vluchtten tenslotte naar
alle kanten, zoodat de politie weer spoee 1
meester was van het terrein.
Arrestaties vonden niet plaats,
avonds was de stad volkomen rustig.
Te Kaatsheuvel (N. B.)heeft onder veel
deelneming de plechtige uitvaart plaats ge
had van den oud-zouaaf Jacobus van den
Brant, die aldaar in den ouderdom van zes
en tachtig jaren is overleden.
Deze oud-soldaat uit het Nederlandsche
keurkorps der dapperen, die voor de rechten
van den Paus hun leven veil hadden, wist
tot op hoogen leeftijd van de wapenfeiten
van het Pauselljk leger te verhalen, alsof
ze pas gebeurd waren. Helder van geest kon
hij zijn toehoorders boelen door uiteenzet
tingen der roemrijke wapenfeiten van de
Nederlandsche zouaven, o.a. uit den strijd
by Mentano, dien de overledene mfeemaakte.
Een korstondige ziekte heeft dezen oud-
zouaaf. een der nog weinig overgeblevenen
uit het Nederlandsche vrijwilligerskorps, ten
grave gevoerd.
By de plechtige uitvaart bracht de dorps-
harmonle .Apollo’ den overledene ’n laat
ste eeresaluut
vreemdelingen te Oudenbosch. in verband
met de vele instellingen ter plaatse, als in-
Voorts werd ook
overeenstemming bereikt ten opzichte der
voor byzonder
drukke Zondagen, als de Zondagen voor het
St. Nicolaasfeest en die welke anderen feest
dagen, als Kerstmis, Paschen en Plnksteren
en dergeiyke voorafgaan.
Deze bespekingen ter behartiging dezer
gemeenschappeiyke belangen leidden tévens
tot het instellen van een comité bestaande
uit* de heeren Jac. Ditvoorst. H. Geerts, C.
v. d. Kerkhoven. Jan Mol. Alb. v. Rest en
P. de Wlldt dat tot opdracht kreeg, in
overleg met het Diocesaan Hanze-bestuur, de
nóodige voorbereidingen te treffen tot het
oprichten van een R K. Middenstandsver-
eeniglng te Oudenbosch.
Kranslegging door Z. K. H. Prins
Hendrik.
Hierna betrad Z. K. H. Prins Hendrik het
graf, en legde een krans neer.
„Ter nagedachtenis van de 125 gevallenen
by de ramp van de „Berlin”, vyf en twintig
jaar geleden, leg ik hier dezen krans neder."
Spr. merkt op het reddingswerk by deze
ramp een nacht te hebben medegemaakt, en
vol dankbaarheid gedenkt spr. de redders.
„Van de gereden, aldus spr., zyn niet al
len meer in leven, twee van hen zyn in den
kryg gevallen, en twee gestorven. By myn
laatste bezoek aan Beriyn ontmoette ik vyf
geredden, zy hebben mij verzocht ook na
mens hen deze hulde te brengen.”
Hierna volgden kransen van het Duitsche
Gezantschap, de Duitsche Vereeniglng te
Den Haag, Vereen, van Duitsch sprekende
Katholieken. Duitsche Handelsbediendenver-
eenlging, Duitsche Vereeniglng van Chr.
Jongemannen, Duitsche Turn- en Zwemver-
eeniging, Duitsche Madchen Helm te Den
Haag, terwyi mevr. Eysbergen-Zandstra lelies
op de graven legde.
Ds. Herbst besloot de plechtigheid met het
bidden van het „Onze Vader".
Te nemen maatregelen
Teneinde de moeliykheden. welke zich by
de exploitatie van met Rykssteun ingevolge
de Woningwet gebouwde woningen voordoen,
voorzoover doeniyk uit den weg te ruimen,
acht de commissie verschillende maatrege
len noodig, die hieronder worden uiteengezet.
In de eerste plaats acht de commissie het
noodzakeiyk, dat de huurbepaling voor al
deze woningen berust op één algemeen gel
denden grondslag en dat aan de In dit op
zicht bestaande onderlinge verschillen een
einde wordt gemaakt.
Als basis voor de bepaling hiervan dient
aangenomen te worden de reproductiehuur
(d.l. de huur, die geiyk is aan de exploitatie
kosten der woning, wanneer zy zonder bydra-
'jgëfi onder de huidige, als normaal te aan-
- vaarden, omstandigheden was gebouwd),
met dien verstande evenwel, dat de huurprys
niet geheel wordt los gemaakt van de bewe
ging der marktpryzen en dat met byzondere
omstandigheden wordt rekening gehouden.
In geen geval mag een plaatseiyk tekort
aan woningen aanleiding zyn, dat de huren
van Wonlngwet-wonlngen worden opgevoerd.
Teneinde het hierboven uiteengezette
standpunt in de practijk te kunnen toepas
sen, dienen de huren van alle met Rykssteun
ingevolge de Woningwet gebouwde woningen
hieraan te worden getoetst.
Het ligt voor de hand, dat het betrokken
departement daarby te werk gaat in over
leg met de gemeentebesturen en via deze met
de betrokken corporaties. Met inachtneming
van de hierboven aangegeven richtiynen wor
den dan de huren opnieuw vastgesteld, het-
zy dat zy worden gehandhaafd op het oude
bedrag, hetzy dat zy hooger of lager worden
gesteld.
Met de toetsing der huren dient gepaard te
gaan een toetsing der exploitatie-uitgaven,
opdat deze tegeiyk met de huren opnieuw
worden vastgesteld en daarmede definitief
wordt bepaald de omvang van het exploita
tietekort, respectleveiyk overschot.
Naar de meening der Commissie dient ge
streefd te worden naar de uniformiteit in
de rentetypes der Rijksvoorschotten In ver
band hiermede acht zy een herziening van
de rente van alle voorschotten, welke van
Rykswege zyn verstrekt voor de vóór of ty-
dens de oorlogscrisis tot stand gekomen wo
ningen of gekochten grond, gewenscht. De
nieuwe rente zal voor al deze voorschotten
dezelfde moeten zyn en geiyk gesteld worden
aan de rente, die het Ryk geacht kan wor
den voor de kapitalen, waaruit deze voor
schotten zyn geput, gemiddeld zelf te hebben
betaald. Naar de Commissie daarby aan
neemt, zal deze herziening plaats vinden na
conversie der in 1922 aangegane 6 pCt.
Btaatsleeningen.
Het exploltatle-tekort dient voortaan door
Ryk en gemeenten te worden gedragen In
de verhouding, die by de toekenning der by-
drage was bepaald. Dit wil dus zeggen, dat
als regel 75 pCt. van het tekort ten laste
komt van het Ryk en 25 pCt. ten laste van
de betrokken gemeente.
In de gevallen, waarin dit zonder bezwaar
kan geschieden, wil de Commissie de jaar-
lyksche bydragen afschaffen en vervangen
door een z.g. afschryving van het door de
oorlogscrisis veroorzaakte exploltatie-verlles.
Voor een zeer groot deel der tydens de
oorlogscrisis gebouwde woningen, de normale
gevallen, beteekent de afschrijving een finale
afrekening met de door deze crisis veroor
zaakte financieele moeliykheden. Ten aan
zien van het overige deel dezer woningen de
nlet-nonnale gevallen, heeft zy tot resultaat,
dat althans dat deel der exploitatieverliezen,
hetwelk aanwysbaar van de crisis het recht-
streeksche gevolg is, wordt weggewerkt.
Enkele leden der Commissie gaven de voor
keur aan een andere wijze van dekking der
exploits tie-tekorten, n.l. in den vorm van
z.g. gefixeerde bydragen.
Het ligt voor de hand in het stelsel -der
saneering ook te betrekken de exploits tie-
overschotten der vóór den oorlog of in de
eerste oorlogsjaren gebouwde woningen, voor
zoover deze Inderdaad het gevolg zijn van
de oorlogscrisis.
De Commissie is van oordeel, dat de op
brengst der byschryving aan Ryk en be
trokken gemeenten ten goede dient te ko
men, doch acht bet biliyk, dat een deel
ervan, te stellen op 20 pCt., in het bezit
biyft van de betrokken corporaties. Het
resteerende deel dient naar evenredigheid,
d.w.z. in dezelfde verhouding, waarin het
crlsisverlies wordt gedragen, ten goede te
kon en aan Ryk en betrokken gemeenten.
Ten slotte wordt nog een tweetal maat
regelen in overweging gegeven ten opzichte
van vraagpunten, die niet onmiddeUyk met
de oorlogscrisis verband houden.
Met het oog op de in werking tredlng van
de wet op de Winkelsluiting op 1 Mei a.s„
w d te Oudenbosch eeft vergadering gehou
den van winkeliers aldaar, welke vry goed
bezocht was, om een gemeenschappeiyke ge
dragslijn vast te stellen ter advies aan den
gemeenteraad voor wat betreft de vaststel
ling van een plaatseiyke verordening, hou
dende de uitzonderingsbepalingen, waartoe
de wet aan de gemeente bevoegdheid geeft.
Ten aanzien van de Zondagsluiting werd
besloten den Raad te adviseeren te bevorde
ren dat de winkels zullen mogen geopend
zyn van 7 uur v.m. tot 5 uur nm.; dit met
het oog op het veelvuldig Zondagbezoek yan
De eerste betreft de vervaldata van de an
nuïteiten. Ook al zullen door de sterke in
krimping der bydragen-verleening de groot
ste moeliykheden in dit opzicht vanzelf ver-
dwynen, toch blyft het een administratief
bezwaar, dat elk Ryksvoorschot een eigen
vervaldag heeft. Geen bezwaar kan er even
wel bestaan tegen het vaststellen van één
vervaldatum voor alle complexen van één
vereeniglng. in niet te groote gemeenten
zelfs voor alle voorschotten in de gemeente.
De woningbouwvereenigingen zullen daartoe,
ten einde den datum, waarop het boekjaar
eindigt, te doen samenvallen met den ver
valdatum der annuïteit, het boekjaar zoo
noodig moeten wyzigen.
Voorts acht de Commissie het gewenscht,
dat de In 1919 ten aanzien van nieuwe voor
schotten Ingetrokken voorwaarde, op grond
waarvan de exploitatie-rekeningen van ge
meente-woningen werden belast mët een be
drag wegens kapitaalvorming, ook voor de
vóór dien tyd gebouwde complexen komt te
vervallen en dat het verlies aan de betrok
ken gemeente wordt vergoed.
Aan de leden van de Coöp Fabriek van
Melkproducten te Fynaart G A. is door den
bewindvoerder en het bestuur een schryven
gericht, waarin hun is medegedeeld, dat zy
alsnog op 1 of 2 Maart gelegenheid zullen
hebben tot het voldoen van den te betalen
omslag. Tevens werd hun hierin gemeld, dat,
wanneer op een van deze beide data geen
betaling la gedaan, in welk geval ook een
vordering zal worden ingesteld tot veroor-
deeling tot betaling ook van de daaruit voort
vloeiende kosten.
Ter informatie wordt den leden in het
Schryven er op gewezen, dat de rechtbank
te Breda reeds in 9 gevallen de nalatige le
den heeft veroordeeld tot betaling van den
omslag en de hiertoe gemaakte proceskosten.
Zondaga^rfd omstreeks 8 uur werd brand
ontdekt in pand 60 B, aan de Van Ooster-
zeestraat te Rotterdam. Op de belétage wa
ren eenige gordynen in brand gevlogen.
De brandweer was spoedig ter plaatse
kon het vuur in den aanvang stuiten.
Een onderzoek wees evenwel uit. dat hier
van brandstichting sprake was. Gordynen,
beddegoed, tafelkleeden, alsmede het meubi
lair. alles bleek overgoten te zyn met een
vloeistof, die zeer brandbaar is.
De bewoner, J. B., was omstreeks half acht
uitgegaan en op het moment, dat de brand
uitbrak, afwezig.
Na blussching werd een agent voor het
pand geplaatst, opdat niemand toegang zou
kunnen krygen. Hedenmorgen by daglicht,
zou het onderzoek worden voortgezet.
Woningen, gebouwd met anderen dan
Rykssteun Ingevolge de Woningwet.
Met betrekking tot de woningen, gebouwd
met een bydrage of premie a fonds perdu
is de Commissie van oordeel, dat het Ryk
geenerlel aansprakelykheid kan geacht wor
den te hebben ten opzichte van eventueele
latere verliezen op of moeliykheden by de
exploitatie.
Anders staat het ten opzichte van de wo
ningen ten aanzien waarvan nog een van
Rykswege verstrekt voorschot loopende is,
welk aantal betrekkeiyk klein is. Voor zoo
ver bedoelde voorschotten zyn verstrekt tegen
een rente, welke onder de huidige omstan
digheden als abnormaal moet worden be
schouwd, acht de commissie het niet onbil-
lyk. dat deze rente wordt herzien, zoodra de
rente, welke het Ruk geacht wordt zelf voor
de desbetreffende gelden te betalen, veran
dering ondergaat.
Ten slotte wyst de commissie op de wen-
scheiykheld dat ten opzichte van de huur
bepaling der met ryksbydragen k fonds
perdu ingevolge het K. B. van 6 November
1919 voor den bouw van middenstandswo-
ningen en met rykspremies ingevolge het
K. B. van 8 November 1920 voor den bouw
van woningen gebouwde woningen, voorzoo
ver deze door gemeenten of woningbouwver-
eenlgingen worden geëxploiteerd, zooveel
mogeiyk dezelfde gedragshjn wordt gevolgd
als zy ten aanzien van de met Rykssteun
Ingevolge de Woningwet gebouwde wonin
gen heeft aangegeven.
Financieele gevolgen voor Ryk
en Gemeenten.
De aard van deze maatregelen, bij welker
toepassing veel zal moeten worden overge
laten aan het inzicht van de instanties, die
met de uitvoering ervan zyn belast, brengt
mede, dat de financieele gevolgen welke zy
voor de financiën van Ryk en gemeenten
zullen hebben, tevoren niet nauwkeurig be
rekend kunnen worden zonder dat de huur
waarde en exploitatie-kosten van elk com
plex afzonderlek worden nagegaan.
Na de door haar voorgestelde toetsing en
eventueele herziening van huren en exploi
tatie-uitgaven zullen de met Rykssteun in
gevolge de Woningwet gebouwde woningen
een verlies opleveren, waarvan de grootte
niet met zekerheid kan worden opgegeven,
maar dat is te stellen op rond 13.395.000
per jaar. Hiervan komt ten laste van het Rijk
rond 10.046.250 en van de betrokken ge
meenten gezameniyk rond ƒ3348.750.
Dit beteekent een meerdere uitgave
het Rijk van rond 1.471.000 per Jaar. voor
de betrokken gemeenten daarentegen een
ongeveer even groot gezameniyk voordeel,
daar dit meerdere verlies tot dusverre prac-
tisch voor haar rekening kwam.
De opbrengst der byschryving, evenmin
met zekerheid aan te geven, is te stellen op
een bedrag van rond ƒ1.005.000 per jaar,
waarvan rond 603.000 ten goede komt aan
het Ryk en rond ƒ201.000 aan de betrokken
gemeenten gezameniyk.
dèrlng gehouden van
A. P., die zich geschaard hebben
links-socialistisch weekblad „De
onder redactie van de heeren F.
Goes. J. de Kadt 'en P. J. Schmidt, ter be
spreking van de maatregelen,
Partübestuur der S. D A. P. tegen deze
het met Paschen te houden
Zaterdagmorgen ontstond brand in de
boerdery van den heer J. Veerenkamp te
Klarenbeek. De Apeldoomsche brandweer
die spoedig ter plaatse was, kon niet voor
komen dat de boerdery tot den grond af
brandde. Wel kon zy de schuren, pakhuis
enz., die bedreigd werden, behouden. Het
vee kon men tydlg In veiligheid brengen.
De brand Is vermoedelijk door een lek
in den schoorsteen ontstaan.
.Verzekering dekt de schade.
kei”.
De vergadering, die
van
door 318 i-
werkersgroepen voor het weekblad °De Fak
kel" in 53 plaatsen van het land.
Na een uitvoerige discussie werd de vol
gende resolutie aangenomen:
„De werkersvergaderlng yan het links-
socialistisch weekblad „De Fakkel”, byeen te
Amersfoort op 21 Februari 1932;
gehoord de discussies over de crisls-resolu-
tle van het Partybestuur en over de oprich
ting van „De Fakkel”
spreekt uit, dat de genoèmde „crisis-reso-
lutie” van het P. B. voor den linkervleugel
volstrekt onaanvaardbaar is en dat daarmede
slechts wordt bevestigd, dat dit Partybestuur
niet in staat is in deze beslissende tyden
leiding te geven aan de socialistische bewe
ging in Nederland;
stelt vast, dat de Partijleiding door schen
ding van het hoofdpunt der gemaakte over
eenkomst de oprichting van „De Fakkel
noodzakeiyk heeft gemaakt, terwyi juist in
dezen tijd de linkervleugel meer dan ooit
den waarborg moet hebben, dat hy onbe
lemmerd de links-socialistische opvattingen
kan biyven propageeren;
protesteert met den grootsten nadruk te
gen de scheuringspolitiek van het P. B„ zoo
als deze tot uiting komt zoowel In de P. B -
resolutie zelf als in het feit, dat het P. B.
alle bemiddelingspogingen zonder meer af
wijst;
verklaart, dat voor de links-socialisten elke
beslissing van het Congres, welke hun niet
de volkomen vrijheid van het woord en vrij
heid van onderling overleg waarborgt,
ribaar is;
de oprichting van „De Fakkel” goed;
wust de ontoelaatbaarverklaring van dit
blad door het P B. onvoorwaardeltjk af;
en roept alle links-socialisten op, zich met
alle kracht te wyden aan de groot making
van „De Fakkel” en aan de propaganda voor
de opvattingen van den linkervleugel."
Vrydagmiddag 4 uur Is te Gouda de elec-
trische Installatie voor het lulden der vier
zware klokken der 8t. Janskerk in het by-
zyn van' Heeren Kerkvoogden en de Direc
tie der Gemeentewerken officieel In bedrijf
gesteld. Machtig en schoon klonken hunne
bronzen stemmen over de oude Gouwstad en
allen waren vol lof over het bereikte resul
taat, daar zuiverheid van aanslag en accoor-
denwisseling mooier waren dan ooit tevoren.
Slechts weinig menschen zullen zich het
luiden der vier klokken tezamen herinneren,
daar dit sinds de begrafenis van Z. M. Ko-
nlng Willem III niet meer plaats vond.
De grootste klok werd sedert dien niet
meer geluld. 32 klokkenluiders waren toen
noodig, terwyi nu 4 kleine electrische ma
chines datzelfde werk veel beter en mooier
doen voor ongeveer 4 cent stroomverbruik
per klok per uur.
De Installatie werd uitgevoerd door de
firma J. A. Elderhorst en Zonen te Zoeter-
woude.
groep aan 1 iu
Partijcongres voorgestêld en o.a. inhouden-
?e...den eisch opheffing van ,J3e Fak-
Voor grootmaking van „De Fakkel”
Zondag werd te Amersfoort een verga-
die leden der S. D.
om het
Fakkel”,
van der
Het graf.
Het gerestaureerde graf is gelegen naast
het Engelsche 'graf, dat zich op het kerk
hof bevindt. Het monument omvat twaalf
graven, waarvan 5 van de slachtoffers van
de ,Uerlin”-ramp en één van een matroos
omgekomen by de zeeslag op ’t Skagerak.
In den achterwand van het monument prykt
In zwart mozaïk de Duitsche adelaar, waar
onder de spreuk ..Lebet welter In Gott.”
Een eenvoudige aanplanting is verder aan
gebracht. Het grafmonument is uitgevoerd
door de fa. Linterlau en Ingretto te Den
Haag.
Zondagmiddag heeft In tegenwoordigheid
van Z. K. H. Prins Hendrik en vele autori
teiten op de algemeene begraafplaats te
's Gravenhage de herdenking plaats gehad
van de ramp van het s.s. .Berlin”, dat op
21 Februari 1907 op de Noorderpier te Hoek
van Holland is geslagen en vergaan. Deze
herdenking viel samen met den jaariykschen
rouwdag, welke in Dultschland wordt ge
houden ter herdenking van de In den werrtd-
oorlog gesneuvelden.
Onder groote belangstelling, ook van Duit
sche zyde, had de onthulling van het mo
nument en de overdracht van het graf, waar
in thans nog de slachtoffers van de „Ber-
liri’-ramp rusten, en dat kort geleden geheel
is gerestaureerd, aan het Duitsche consulaat
plaats.
Slechts dén genoodigden werd toegang ver
leend tot de algemeene begraafplaats, daar
buiten werd1 een menigte belangstellenden
door de politie, versterkt door marechaussee,
op een afstand gehouden.
Precies drie uur arriveerde Z. K. H. Prins
Hendrik, die was vergezeld van Jhj. Termy-
telen.
zy werden verwelkomd door den burge
meester van 's Gravenzande, mr. P. Brunt,
alsmede door de leden van het Comité, dat
de restauratie van het grsf heeft bewerk
stelligd, n.l. de heeren Wenderlch. Rinck
en v. Schure. By het graf hadden zich o.m.
opgesteld dr. Boltze. vart het Duitsche Ge
zantschap te Den Haag, de gemeente-secre-
taris van ’s Gravenzande, de heer van Nie-
rop. de heer v. d. Pauw, zoon van den voor-
maligen Duitschen gezant te Hoek van Hol
land. mr. D. I. v. d. Oever uit Den Haag, de
Kerkeraad der Duitsch Evangelische Ge
meente. de heer J. van Kan namens de N.Z.
Hollandsche Reddings-Mu; voorts de oud-
redders van de reddingsboot ..President van
Heel”, de heeren J. van Maastricht, stoker,
B. Blokland. A. Boon. P. Hoogenraad. ma
trozen, benevens tal van'verdere belangstel
lenden.
Nadat de Prins was gearriveerd, werd de
plechtigheid geopend door het Mannenkoor
der Duitsch Evang. Gemeente te Den Haag,
dat onder leiding van den heer W. Heggen
uitvoerde: „Wie Sie so sanft ruhen”, waarna
de voorzitter van het koor een kort begroe
tingswoord sprak. Eerst werd een stille hulde
gebracht. Spr. merkte op dat we thans staan
aan het graf van hen, die ver van hun
vaderland ter ruste zyn gelegd. Maar toch
zyn zy niet vergeten en dankbaar is spr.. dat
zoovelen zyn gekomen om hen te gedenken,
in welk verband in het byzonder Z. K. H.
Prins Hendrik wordt welkom geheeten.
Vyf en twintig jaar geleden zyn zy. die
hier rusten, gevallen als slachtoffers der zee.
Thans brengen we allen aan hen, die ook
voor het vaderland het leven hebben gelaten,
de harteiyke groeten van ons vader
land over. Tenslotte betuigde spr. dank
aan allen die hun medewerking hebberi ver
leend tot de restauratie van het graf.
Het koor zong vervolgens „Ecce quomodo
moritur”, waarna Ds. Herbst naar voren
trad, voor het houden van de gedachtenis
rede.
„We gedenken thans”, aldus spr.. „hen die
25 jaar geleden in den stryd met de zee zyn
gevallen. Ver van him vaderland zyn zy ter
rust gelegd, en in hen willen wij. evenals by
den onbekenden soldaat, allen gedenken, die
in den grooten wereldoorlog het leven heb
ben gelaten.
Th hen willen we allen eeren die gevallen
zyn in den wereldoorlog. Een groot aantal
van hen hebben hun laatste rustplaats ge
vonden ver van hun vaderland, en in ver
schillende landen zyn zy begraven. Maar dat
zy niet door ons vergeten zyn. getuigt thans
ook de onthulling van dit graf. Zij die geval
len zyn zullen in onze herinnering biyven
vodrtleven. Er is reden om te treuren, er zyn
zooveel jonge mannen gevallen in den oorlog,
en wy vergeten hen niet, zy zyn getrouw
geweest tot in den dood. We leven juist in de
dagen waarin we gedenken het lüden en
sterven van Christus, die ook zyn kruis op
zich heeft genomen. Ook Hy was getrouw
tot in den dood. Laten we ons in dezen ern-
stigen tyd begeven naar het kruis van Gol-
kotha, om daar al onzen nood en leed tot
Jesus te brengep.
„In God te sterven, beteekent te leven",
zoo besloot Ds. Hérbst:
Hierna betrad Z. K. H. Prins Hendrik het
Adres van de Alg. R. K.
Werkgeversvereniging
De Algemeene R. K. Werkgeversvereni
ging heeft aan de Tweede Kamer een adres
gezonden waarin zy een korte samenvatting
geeft van het afwyzend standpunt tegen
over het ontwerp-Verschuur.
1. Het ontwerp van den Minister beoogt
,.de instelling” van bedrijfsraden en niet
„de erkenning1! van hetgeen in het maat-
schappeiyk leven is opgekomen. Onderge-
teekenden zien hierin een verstoring der
natuurlijke orde. Deze natuuriyke orde
eischt, dat hetgeen de individuen op eigen
initiatief kunnen tot stand brengen, hun
niet ontnomen mag worden en in handen
eener gemeenschap gesteld.
2. Als gevolg daarvan bestaat by onder-
geteekenden de verwachting, dat de ervaring
opgedaan met de Kamers van Arbeid en de
Raden van Arbeid, zich zal herhalen en
dat deze goedbedoelde poging der Overheid,
om den bedrijfsvrede te bevorderen wederom
op een teleurstelling zal uitloopen.
3. Bovendien wondt gevreesd, dat deze
semle-overheidslichamen een beletsel zullen
vormen om de historische iyn der wetgeving
in de richting van collectieve rechtsvorming
(collectieve arbeidscontracten, bedryfsver-
eeniglngen, de Ziektewet, artikel 28 lid 7
der Arbeidswet) voort te zetten.
4. Het in het vooruitzicht gestelde pers
pectief, dat in ce verre toekomst de ar
beidsvoorwaarden niet meer door collec
tieve contracten, maar door bedryfsveror-
deningen zullen geregeld worden, lokt onder-
geteekenden allerminst aan. onder meer
omdat zy van de toepassing dezer methode
een verzwakking, ja zelfs een denatureerlng
der vakbeweging en een verslapping van het
verantwoordelijkheidsgevoel bij werkgevers
en arbeiders voor de loonpolitiek vree zen.
5. De R.K. werkgevers zyn van meening,
dat de ervaringen opgedaan met de ont
wikkeling van het instituut der collectieve
arbeidsovereenkomst en van de bedrijfsver-
eénlgingen .der Ziektewet geen aanleiding
geven voor de pessimistische veronderstel
ling, dat in de toekomst de georganiseerde
samenwerking tusschen werkgevers en ar
beiders zonder rechtstreeksche inmenging der
overheid niet verder mogeiyk is.
zy zyn ervan overtuigd, dat de wetgever
aan die samenwerking den besten dienst
bewyst, door in afzonderiyke wetten zoo
als onlangs in het ontwerp-Veiligheidswet
de mogeiykheid te openen van „erkenning”
der organen, die de belanghebbende groepen
uit vrijen wil in het leven roepen.
