PILSOEDSKI de geheimzinnige Zijn romantische Madeira-reis BLADZIJDE 1 DE BLAD DONDERDAG 25 FEBRUARI 1932 RELLETJE TE DEN HAAG DE BEGROOTING VAN EMMEN De politie treedt krachtig op Een tekort van ruim drie ton THANS EEN RUSTKUUR IN EGYPTE? OP HEETERDAAD BETRAPT Koopman arresteert dief SCHEIDSGERECHT BIERSTAKING TE BERLIJN NED. SPOORWEGEN POLITIEKE BOM-AANSLAG WIJZIGING VAN DE KIESWET Brievenbesteller het slachtoffer 5 INBREKERS GESNAPT INFLUENZA WANORDE IN DEN RIJKSDAG BINNENLANDSCH NIEUWS RECHTSZAKEN Zware straffen opgelegd BRAND TE AMMERZODEN Café annex concertzaal verwoest GEMENGD NIEUWS DE INBRAKEN TE NIJMEGEN Toestel over den kop geslagen EEN NIEUW SNELHEIDS RECORD VAN SIR CAMPBELL Toch eenige politieke resultaten FRANSCH-DUITSCHE TEGENSTELLING DE NATURALISATIE VAN HITLER GEGEVENS WERKLOOZENZORG AANRIJDING MET DOODELIJKEN AFLOOP NOODLANDING BIJ DEN HELDER SLOTWOORD VAN HENDERSON TE GENEVE INSPECTEUR VOLKSGEZONDHEID OP EEN POLITIEAGENT GESCHOTEN Wetsontwerp binnenkort te verwachten VECHTPARTIJ TUSSCHEN STUDENTEN EN BURGERS ECHEC VAN OPROERLINGEN IN MAROKKO Omtrent basis van debat in Genève Een circulaire aan de gemeente besturen Woensdagochtend te ongeveer elf -uur ta op het uiteen. PILSOEDSKI 'erf 1 i Onderofficier gewond Twee gearresteerd, een derde ontsnapt t i i i i i i denm'ddag komt de eerste zitting bijeen. De r|-rt ta de Bflksweer Niettemin zijn er Woensdag twee belang rijke politieke resultaten bereikt. Ten eer ste de uit de wegruiming van het incident tusschen Gröner en de socialisten wegens bet toelaten van Nazi’s lit de RiJksweer. De minister beantwoordde de kritiek hier op met dg verklaring, dat da lelutaz» der Na- Eeon. partij steunt regeering Ten tweede bleek uit de rede van alg. Dr. Bredt. dat de economische partij de Ryks- regeertng haar gen. Ook al l Dinsdagmiddag had te Rotterdam de koop man N. een mand met gebreide goederen neergezet by een kraam op d' weekmarkt aan den Ooudsche Singel. Terwijl hij zich even met andere zaken bemoeide, reed er een carrier voor, waarvan d: bestuurder de mand oppakte en op zijn voertuig laadde. DU werd bemerkt door den houder van een naburige kraam. Vermoedende dat er >ets niet In den haak was. rende hU ds carrier die de St. damstraat Inreed na en vlak voor den politiepost aldaar wist hij den bestuur der aan te houden. Deze dacht met een re chercheur te doen te hebben en hij be kende dan ook onmiddellilk de mand ge stolen te hebben, waarop de koopman hem een de politie overleverde. Hl) bleek de 23- jarige M. Z. te zijn. Op het politiebureau U hij in bewaring gesteld. BERLIJN 24 Febr. (W3.) De vertrou wensmannen van den bond van Caféhouders hebben besloten een verlaging de.- ble belas ting U elscben. Vanaf hedennacht drie uur zal geen bier meer ■^schonken worden en de schenkstaking. die sedert Maandag dx»r de radicale groepen alleen gevoerd werd, zou l.lermee algemeen kunnen worden. Mr. M. Mend2Is tot voorzitter benoemd Woensdagmiddag te omstreeks half vier te door tot nu toe onbekenoe ooi*aak brand ontstaan In het van ouds bekende dorpscafé ,JDe Hopwaag" te Ammcr joden. Het café, annex groote concertzaal, alsmede de aan grenzende hooibergen en stall m van den landbouwer van Hemert, zijn tet oer grond toe afgebrand. Het talrijke vee kon nog juist bijtijds In veiligheid worden gebracht. De motorspult van Anunerzoden verleende as sistentie. De schade wordt dooi verzekering gedekt. Woensdagnacht omstreeks halfsen te op de Breestraat te Lelden ruzie ontstaan tus schen eenige studenten en een paar birgeza. De 47-jarige onderofficier H. van Du uren, die met het heele geval niets te maken had. trachtte kalmeerend tusschenbelde te ko men. Een student gaf hem echter een slag, waardoor ni) zoodanig kwam te vallen, dat hll een gecompliceerde beenbreuk bekwam. HU is naar het academ'sch ziekenhuis over- gebracht. De politie stelt een ernstig onder zoek In. De verdeeld gevoegd LONDEN. 24 Febr. (VB.) De Engelsche recordrijder Sir Campbell heeft heden volgens een telegram uit Dayton Beach een nieuw snelheidsrecord op ztjn naam ge bracht. Hij bereikte een gemiddelde snelheid van 408 535 KM. <253 9 mijl*. Het oude re cord, dat eveneens op zijn naam stond be droeg 391306 KJ4 (34ö mijl). Zoo doch belden Omstreeks 3 uur Ween-dagnacht werd de aandacht van een in de Retlifit.aat te Den Haag surveUleerend a?ent tan poHtie ge troffen door een geluld als van hst va.ten van een ijzeren voorwerp. Naderbij gekomen, :ag hij een 3-txl man nen in een portiek, die ijilrgs de vlucht na men op zijn komst. Het gelukte hem twee hunner te achtlrhalan en aan te houten. nL een 33-jarigen meubelmaker en ‘n 28- arl;en boekbinder, be ten te Den Hiag woanach.ig. De derde verdachts wist te ontkomen. Bü foullleering werden op b Hen allerlei Inbrekerswerktulgen bevonden, terwijl In de portiek bleek te zijn achtegelctm een breek- Uzer, een kcevoet en een IB-tal lo.-p:ra. Het tweetal la in bewaring g.s.eld. krachtige wijss vóór alle andere besluiten een beslissing over bet Sovjet-Russischc voorstel van een algemeene volkomen ont wapening Ingeval bet voorstel mocht wor den aangenomen, aldus Lltwlnov, wordt bet ontwerpverdrag overbodig. De Itallaansche vertegenwoordiger wees er op dat het aanvaarden van het ontwerp verdrag als basis van onderhandellng zuiver van zakelijke beteekenls ia Van belang is dat op de snelste wijze een practlsch uitvoer bare definitieve oplossing van het ontwape- ningsvraagstuk tot stand komt. Ambassadeur Nadolny las vervolgens een verklaring voor, volgens welke de Du.teche delegatie zich accoord verklaart met 1 eer ste deel van het Engelsche voorstel waarbij het ontwerpverdrag het algemeene kader zal vormen voor de verdere onder handelin gen. Tardleu, opnieuw aan het woord komende verklaarde dat de vertegenwoordiger der Duitsche regeering het Engelsche voorstel heeft aangenomen, slechts onder voorbehoud dat de Duitsche ontwapenlngs-voorstellen de afzonderlijke bepalingen van het ontwerp verdrag van den Volkenbond zouden ver vangen. Spr. acht het evenwel zyn plicht volledige klaarheid te brengen over het feit dat Frankrijk dit onder geen omstandigheden zal toelaten. De Fransche rogeertng kan niet toestaan dat de Duitsche of andere voorstellen de bepalingen van het ontwerp verdrag van den Volkenbond vervangen. De Turksche minister van Buitenlandsche Zaken, Tewflk Roeschdy Bey elschte aller eerst een beslissing over het Sovjet-Russl- sche voorstel Inzake volledige en algemeene ontwapening, aangezien daardoor de bespre king over het verdrag ontwerp overbodig wordt. De Japansche ambassadeur Mateoedelra verdedigde het ontwerpverdrag van den Vol kenbond. Vervolgens werd besloten Donderdagmor gen In zitting bijeen te komen tor behande ling van het Sovjet Russische voorstel In zake algemeene ontwapening. De zitting werd hierna verdaagd. zl’s zich verplicht hadden met uiterste ge strengheid op te treden tegen alle onwet tige strevingen ta de porti}. De toelating ia verbonden met verregaande waarborgen voor de betrouwbaarheid van de weermacht. Uit den toon van Breltocheld’s rede bleek ge noeg. dat dese aangelegenheid geen moei lijkheden voor de regeering-BrUnlng zal meebrengen. Woensdagmorgen heeft een een-persoons Jachttoestel D 30. afkomttl? van het vlieg kamp De Kocy nabU Den Helder, en be mand met den ser;ea-t--. lis; tiljmaker Berkhout een noodle nd ng m:e'en maken in de nabijheid het vEejkamp. Dit to stel gaat eiken morgen omborg vcor meteorolo gische waarnemingen, raarblj too moge lijk tot SOX M. wordt getejen. Ten gevclg: van mist en mede in verband met den ge.lngen benzinevoorraad was de ba tui. rd er Woens dagmorgen verplcht een nocd’.andlng te ma ken. waarbj het toestel over den kon sloeg De bestuurder bleef ongedeerd. Het toestel werd slee’1- licht beschadigd en kan ter plaatM warden hersteld* De directie der Ned. Spoorwegen heeft In overleg met den Personeelraad In <fc vaca ture. ontstaan door het overlijden van Ir. A. J. van Braambeek, benoemd tot voorzitter van de scheidsgerechten mr. M. Mendels te A’dam. van van Het staat nu wel reeds vast, dat de mi nister met 120 opcenten op de personeele belasting geen genoegen zal nemen. Ook van Emmen zal hij elscben de heffing van 200 opcenten, sooata de minister ook van Sleen geëtocht heeft Voor krotoprutmlng en het bouwen van woningen voor de bewonei dier krotten is f 75 000 uttgetrokken, terwijl ook t 75.000 ia geraamd voor den bouw van goedkoope arbeiderswoningen tegen huur van f 34 per week, omdat daaraan roo’n groote behoefte bestaat. De Rotterdamscbe Rechtbank heeft uit spraak gedaan in de zaak van den 43-jari- gen lossen werkman J. O. en oen 27-jarigen zeeman A. K., belden gedetineerd die te recht gestaan hebben ter zake van diefstal met geweldpleging op den politieagent O. NUsse. Op dier, agent heeft G. uit een re volver drie schoten gelost, met bet gevolg, dat de agent aan pols en been gewond werd en niet in staat was K., dien hij reeds vast- gegrepen had. te blijven vast houden waren zij aanvankelijk ontkomen, reeds in denzelfden nacht werden gearresteerd. O die reeds verscheidene vonnissen heeft ondergaan, werd veroordeeld tot zes jaren gevangenisstraf. K. werd veroordeeld tot twee en ge vangenisstraf. De eisch van het OJJ. was geweest reep, acht en drie jaar gevangenisstraf. Op de WUlem de Zwjge laan. h-ek Van Boetaelaerlaan te Den Hzar, Is Wcens ag de 30-Jarige C. O., hulpb:s eller der P.st:- rijen. door een vrachtauto aangered m. De jonge man bleek een schedelbreuk en rware Inwendige kneuzingen te hebben brkemea. De Geneeskundige Dienst ve:voe:de hem naar het Roode Krul’-Ziekenhu ia, waar ad bd zijn aankomst rerds aan de verwondin gen bleek te zdn overleden. Volgens ooggetuige had G-. die per rijwiel reed, den van rechts komenden vrachtauto, bestuurd door 8, uit Rotterdam, geen’voor rang verleend. Op de vragen van hel Tweede Kamerlid Knottenbelt betreffende het tijdstip van In diening van een wetsontwerp tot wijziging van de Klaswet. heeft Minister van Staat. Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw geantwoord, dat hd mets betrek king tot een wetsontwerp tot wijziging van de Kieswet nog slechts omtrent één punt advies wacht; na ontvangst van dit advies, dat zeer binnenkort mag worden te gemoet gesten. aal het wetsontwerp het Departement kunnen verlaten. De Indiening er van zal daarna zoo spoedig mogelijk gelijk worden bevorderd. In verband met de bl) het ontwerp voor te stellen wljzlgli^ van art. 13f. eerste lid, der Kieswet, strekkende tot vervroeging van den in die bepaling vastgelegden dag der candldaatstelllng. erkent de Minister, dat het wenschelljk Is, een spoedige Indiening te be vorderen, waartoe hl) dan ook gaarne zal medewerken. Met Ingang ven n Maart 1932 is benoemd tot inspecteur van de Volksgezondheid in algemeenen dienst Mr. P. A. van der Drift, onder toekenning van gelijktijdig eervol ont slag als referendaris bij het Departement van Arbeid, Handel en Nijverheid, Glb on (Vereen. Sta’enl rlo't zich aan bj het Engil'ch-Franrche voorstel. HM leg de er evenwel den nadruk op dat daarmede het ontwerp-verdrag als zcodanlg nog geens zins Is aangenomen. Dit zal slechts het ka der kunnen worden voor de algemeene werk zaamheden, waarbinnen, beslissende wijzi gingen en aanvullingen zullen zijn toege laten. w De Russische Volkscommissaris van Bul- tenlandscbe Zaken, Lltwlnov, alachte op de Prinsengracht te Den Haag een relletje voorgevallen, waarbij tenslotte de blanke sa bel en de revolver door de politie te beat moesten worden genomen. Voor perceel no. 158 had een boedeluit- setttng plaats ten overstaan van een deur waarder. Een groepje personen trachtte even wel de helpers van den deurwaarder in de uitoefening van hun taak te belemmeren en door die agitatie groeide Intusschen het aan tal „belangstellenden" tot eenige honderden, die onder aanvoering van enkele belhamels een agressieve houding aannamen ook tegen over twee rechercheurs, die met het toezicht waren belast. De rechercheurs waren diea- tengevo’ge genoodzaakt assistentie van eenige agenten van politie In te roepen. Toen dezen verschenen, zagen zij zich gencopt. de blanke sabel te trekken. Een van de omstandi-ra greep daarop de sabel van een agent beet, welke daad den agent aanleiding gaf, een re volverschot in de lucrn te loeeen. Eerst daarna stoof de menigte waarop de rust wederkeerde. Een van de belhamels, die tot de agenten ..moordenaars” had geroepen, werd wegens beleedlglng aangehouden en naar het politie bureau overgebracht. De meest tegenstrijdige geruchten doen den laa’.cten tijd de ronde omtrent maarschalk Pllscedrkl. hetgeen er mede op zou wijzen, det de kansen, dat PlLsoedski weer aan de polit.ek gaat deelnemen, toenemen. Eenlje dajen geleden verscheen In JP.-ajer Hagcblatt" een bericht, dat Pilsoedskl geestesziek was. HIJ zou zijn studeervertrek, waar hl) dag In dag uit gebogen zit over tastlsche veldtochten, niet meer verlaten, tastlslche veldtochten, niet meer verlaten. Genoemd blad wist verder nog te vertellen, GENEVE. 24 Febr. De politieke conferen tie commissie der Ontwapeningsconferentie is Woensdagmiddag onder voorzitterschap van Henderson bijeengekomen. Hoewel de com missie slechte bestaat uit de leiders van dc delegaties, waren de delegaties niettemin voltallig verschenen. Op voorstel van Henderson werd de Tsje chische Minister van Buitenlandsche Zaken, BenesJ, met algemeene stemmen gekozen tet algemeen rapporteur der commissie. Vervolgens werd aangevangen met het de bat over de kwestie van de basis der onder- handellngen. De Britsche minister van Buitenlandsche Zaken, Simon, lichtte daarbij een schrlfte- UJk voorstel toe, waarbij de commissie be sluit de verdere werkzaamheden der confe rentie te houden binnen het kader van het ontwerpverdrag van den Volkenbond, even wel zullen alle delegaties haar volledige vrijheid behouden afzonderlijke voorstellen uit te werken en amendementen in te die nen op het ontwerpverdrag. De F.ansche premier Tardleu Juichte de verkiezing van BenesJ toe. Vervolgens legde hij er den nadruk op dat het ontwerpverdrag van den Volken bond de richtlijn moet vormen voor de ver dere werkzaamheden en beslissingen. De taak van de conferentie zal, aldus Tardleu. slechts kunnen worden volbracht binnen het kader van den Volkenbond. De conferentie heeft tot taak de In het ontwerp-verdrag opengelaten tabellen in to vullen. Een con ferentie welke zoo groot Is als deze, heeft een hechte basis als het ontwerpverdrag noodig. aangezien zij anders In een anarchie overgaat. Spr. behoudt zi h zijn houding je gens zekere verklaringen van zekere dele gacies BRUNSWUK. 34 Februari. (V. D Woens dagavond heeft te BrunswJk ém va gaderini plaats gehad vau het dsgclljksch bestuui van de Duitsche Volks-Partij, woarln iltaui- tend de kwettie omtrent de natura 1 atis var Hit.er werd besproken. Na ultvoeilje bespre kingen werd geconstateerd, dat de rooi ge stekte oplossing geen schUnte..o. mlng is. maar dat het bij de benoeming ran Hitler tot Brunswtjksch ambtenaar ernst is. K er mede zUn de bezwaren welke de D. V. P. tx nu toe heelt gehad, opgeheven. BERLIJN, 24 Febr. (W.B.). Wie gsmeend heeft, dat op de gebeurtenissen tijdens de eerste zitting van den Rijksdag heden zake lijke arbeid zou volgen, heeft helaas geen gelijk gekregen. Afgezien van de verklaring van Dr. Grö ner. die met sUn rustig en duidelijk betoog dlejoen Indruk maakte, en af^ezlen van de redevoeringen van eenige bejaarde parle mentariërs van aanzien was het ulterlijk beeld van de debatten van Woensdag nog minder fraai dan Dinsdag. Kwsm het toen maar tot één schorsing van de zitting, thans moest het drie maal achtereen gebeuren. Het begon aanstonds by de verklaringen van Dr. Breitscheld namens de Socialisten. Deze zien In Hindenburg weliswaar geen po litiek geestverwant, doch zullen voor hem stemmen, daar het er op aankomt een can- dldatuur te steunen, die het fascisme het meeste afbreuk doet. Het hoogtepunt der wanorde werd be reikt, toen de voorzitter Löbe den nat.-eo- cialisUschen afg. Rosenberg bet woord ont nam. Een Ud der llnker<jde had by wüze van gezien niet R< De JBtctbevat een opgave van het aan tal sterfgevallen aan Influenza en aan ziek ten van het ademhalingsstelsel (met uit zondering van tuberculo e) In de 4j gemeen ten met meer dan 20.000 zielen, omvattende op 1 November 1931 eene bevolking van 3 900 33) Inwoners, voorgekomen gedurende de week van 14 tot en met 20 Februari 1933: aan influenza 35; bronchitis 16. pneumonie 104; andere ziekten van het ademhalings stelsel 12. Totaal 133. RABAT. 24 Febr. (Reuter). De aanval op het Franache kamp te Marl al ta den nacht van 31 op 32 Februari, betrekent een ep ao- de In de actie tot omsingeling van dt laat ste oproerlingen, die rich verscholen heb ben in bet hooggebergte van den Atlas. De aanvallers lieten 25 lijken achter en 8 gevangenen. Dit échec van de opros ringen had een delpen indruk In de grhcele berg streek tengevolge. Sedert ii er geen enkele nieuwe verdachte beweging In de streek uit gevoerd. je wraak nemen.’’ Volgens een broeder was de lievelingslectuur van opgroelenden Pilsoedskl de biografie interruptie gevraagd om een tolk, aan- het altlsche dialect van Rosenberg te verstaan was. Hierop antwoordde nberg: U kunt toch naar Gallclë gaan Jiddisch te spreken.” Er volgden hierop steeds meer interrupties, waarbij Rosenberg den Communist Heuck het woord -Jood" toeriep. Rosenberg bood een anderen com munist eenige oorvygen aan. Communisten en nationaal-socialisten drongen dreigend op rondom de sprekers tribune. President Löbe wees Rotenberg er op. dat het woord „Jood" een onparlementaire uitdrukking is. Door bovendien een medelid oorvygen aan te bieden ging Rosenberg, aldus Löbe, zich dermate te bulten, dat hl) hem het woord moet ontnemen. Het kabaal duurde nog eenige minuten voort, zoodat de president de zitting ten tweeden male moest schorsen. In parlementaire kringen wordt dit ver loop van de zitting zeer betreurd, te meer daar de vorige bijeenkomst van den Ryks- dag nog op *n ander peil stond, dat meer in overeenstemming was met het aanzien van het parlement. Door de politie te Nijmegen zün nisr Arnhem overgebracht drie Inbrekers, be schuldigd van verschillende inbraken den taatsten tUd in Nijmegen en omgeving ge pleegd. Den laatsten tijd boorde men daar van geen ernstige Inbraken meer. Toch loopt er nog een ernitlg verdachte boef aekere Van B, vrij rond. Cere man. een goede bekende van ue politie signalement Is rondgestuurd. OPPENHEIM. 24 Febr (V.D.) In den afgeloopen nacht Is een tuinhuis In den tuin van den plaatseiyken leider der Relchs- banner, het soclaal-democratlsche Landdag- lld Bteffan. door een dynamietaanslag ge heel vernield. De politie heef' een aantal verdachten gearresteerd waarby ie', tot een vechtparty kwam tusschen nationaal-soda- Usten en politieke tegenstanders Een natlo- naal-rociallst werd door eeu messteek levens gevaarlijk gr wond. De Minister van 8t»at. Minister van Bin nenlandsche Zaken en Landbouw heeft, in vervolg op zijn schrijven van 3 Februari J1 betreffende Periodieke gegevens over werk- loozenzorg aan de Gemeentebesturen onder staande circulaire doen toekomen: „By bovenvermeld schrijven verzocht ik Uw College, my maandelyks telkens vóór den 15en der maand gegevens over de werkloozenzorg In de voorafgaande maand te willen doen toekomen. Het biykt my evenwel, dat verschillende gemeentebesturen niet in staat zyn, dien termijn In acht te nemen. Ik heb daarom besloten, In den vervolge de inzending op ulteriyk den 20en der maand te stellen. Slechts dient een uitzondering te worden gemaakt voor de opgave In zake het aan tal werkloozen op den laatsten Zaterdag In dc voorafgaande maand. De Regeering acht het van het grootste gewicht, de cUfers van het aantal werkloozen steeds zoo spoedig mogelyk te kennen. Ik moge u daarom verzoeken, mij in den vervolge In de eerste week van elke maand op te geven hoeveel geheel en gedeeltelijk werkloozen op den laatsten Zaterdag van de voorafgaande maand als werkzoekenden by het plaatseiyk orgaan der arbeidsbemidde ling stonden Ingeschreven. In de eerste week van Maart verneem ik dus gaarne van u hoeveel geheel en hoe veel gedeelteiyk werkloozen Ingeschreven stonden op Zaterdag 27 Februari en zoo ver volgens Iedere maand. Onder het hierbcdoel- de cyfer dient ook opgenomen te worden het aantal tewerkgestelden by de werkver schaffingen. Ik zou het zeer op prijs stellen. Indien Uw College de noodlge voorzieningen wilde treffen, opdat, hetzij rechtstreeks door u. hetzy door het plaatseiyk orgaan der ar beidsbemiddeling voortaan steeds geregeld voor tijdige Inzending wordt gezorgd. r vertrouwen niet zal ontzeg- bestftid er de laatste dagen nauweiyks meer vrees voor gevaar van dese belde zyden vo-Tr het kabinet, de huidige ontwikkeling der zaken heeft volledig klaar heid gebracht. Donderdag zal de Rljkskanseller zyn el- geniyk voor Woensdag bestemde rede hou den. Zy zal voor alles een beantwoording zyn van de kritiek van den Duitech-natlo- nalen afg Freytagh-I-orlnghoven Op z’n laatst Vrijdagmiddag ral de Ryksdag na den afloop der stemmingen uiteengaan. De gemeentebegrootlng voor 1933 van Emmen sluit met een tekort van 303.000, welk bedrag, krachtens de saneeringsbepalln- gen, zal moeten worden beschikbaar gesteld door het Ryk. De opbrengst van alle belas tingen wordt geraamd op f 344.10133. Dat ia ruim t t per inwoner, een opvallend laag bedrag, als men weet, dat Emmen naar het tarief der derde klasse tondsbelastlng beft en dat 120 opcenten geheven worden van alle aanslagen in de personeele belasting. Wanneer men In dé uitgaven ziet wat de gemeente voor de armenbedeellng. genees kundige armenverzorging en de verpleging van armlastige krankzinnigen uitgeeft, dan ziet men dat dit bedrag ruim 130.000 hoo ter is dan de opbrengst van alle belastingen. ondersteuning van behoeftlgen. onder- als boven aangegeven en daarby de werkverschaffing, kost de ge meente t 376.000, terwbl dan ook nog f 63.000 de werkverschafflngskosten ten laste den kapltaaldienst gebracht wordt. was, aan de regeering en sindsdien ie hy eigenlijk degene die Polen regeert. ZUn naamfeest. 19 Maart, wordt in Polen als een coort nationale feestdag berchouwd, welke echter niet altyd even kalm verloopt. Verle den jaar kwam hst in Polen tot groote be- tooglngen van de natlonaal-democra'-ische gezinde bevolking Hei zal wel niet algemeen bettend zyn, dat Pilsoedskl zich beheive als dictator ook als een bekwaam en fynvoelend psychologisch waarnemer en als een stylist van meer dan gewone litteraire gaven heeft doen kenner. In West-Europa kent men PH- scedskl etgeniyk alleen als veldheer doch in zlin vaderland staat hy als een knap schry- vrr bekend. Niet alleen In de politiek Is hy de lelde- van zyn volk, doch ook op cultu reel gebied ZUn werken, die achtereenvol gens het licht zagen, zooals ..Mijn eerste ge vechten.” ,JDe op-tand van he’ jaar 1863.” zijn hoofdwerk ,X>t oo-log van 1930” en zyn beroemd geworden dagorders, hebben een groote wetenschappeiyk-hljtorlsche en te vens agitatorisch-polemlsc te waarde. Vooral rijn werk JDe oorlog van 1920”. dat tegelijk met een geschrift van den Russlschen gene raal Tuscharschowslcl. in druk Is verschenen, doet hem kennen als een machtigen en ver- voorultzlenden denker lu dit werk toont hy rich een aanhanger van het strategisch sys teem ..de plain air”. In tegenstelling met de zg. strategie .encadrante et serrée." Daar voor had hy trouwens zyn goede redenen, want hy had niet over groote legers te be schikken. ZUn systeem bleek echter te vol doen, want zyn regimenten behaalden er door een ulteindelHke overwinning. In zyn redevoeringen laat Pilsoedskl den vrijen loop aan zyn verbeeldingskracht. Onomwonden spreekt hij alles uit, wat hem op het hart ligt en hij doet dit met een welhaast Napo leontische begeestering. Pilsoedskl koestert dan cok een ontzaglijke bewondering voor Napoleon, dien hy beschouwt als 't grootste genie, dat de wereld ooit gek-nd heeft. Zijn redevoeringen kenmerken rich door een groote levendigheid en openhartigheid en een directheid van zeggen, die onmlddellijk pakt." ZM zyn voi dichterldke vergelijkin gen en friasche beelden gegrepen uit het da- geltMuch leven. Er is zelfs Iets In. dat aan Rabelais herinnert. ZUn dagorders, even kort als raak, zlin kleine meesterwerken, die In rtaat bleken om een wonderoare geestesge meenschap tusschen den aanvoerder en zyn soldaten te scheppen. Een diepe kennis van den men*eh en de geschiedenis spreekt eruit. Pilroedskl’s werken zijn niet als de verzen en tooneelstukken. die groo'e staatslieden bll- wlilen uit tijdverdrijf plegen te schrijven, maar men zou ze veeleer kunnen be~chou- wen als een soort Röntg-mstra’en die ons tn staat stellen door te dringen In z'.'n diepe en gecompliceerde natuur. Een van zVn laatste werken* is een opstel, getiteld: „La P-ychologle du Prisonnler.” hetwelk als een zeermerkwaardig werk wordt beschouwd. Behalve zyn litteraire gaven ber.lt PU-oedskl cok nog d* bewonderenswaardige gave om weersvcorrpclllngen te doen, welke hy heeft bewezen tydens zyn verbiyf aan boord van bet Poolsche oorlogsschip „Wlcher”, dat hem van Madeira naar Gdlngen bracht Toen het Pcolsche corlogsechlp op Madeira aankwam, werd aan den maarschalk mededeellng ge daan. dat er op ree een sterke storm stond. Pilsoedskl antwoordde, dat hl), zoodra h’j aan boord kwam, de ree zou betooveren En werkeiyk, toen het schip moest vertrekken, was het weer plotseling omgeslagen en ge durende geheel de reis bleef het prachtig weer int den laatsten nacht. Toen het schip de Oostzee binnenliep, verklaarde Pilsoedskl „Vannacht ral het sreer slecht worden, want ik wil niet linger tooveren. Dr. Eoyczynkl ide geneesheer, die den maarschalk verge zelde, moet ook maar eens ondervinden wat het zeggen wil zeeziek te zyn.” En des nachts cm 12 uur stak er een hevige storm op, zco- dat de pas aglers van hrt kleine oorlogs schip op danige wijze heen en weer werden geslingerd. Toen de reisgezellen de .barome ter-achtige Intuïtie" van den maarschalk be wonderden. vertelde deze schertsend, dat hy familie was van een oud LI t ha use h priester- geslacht uit den heldenschen tyd. hetgeen ook wordt bewezen uit de opvallend borste lige wenkbrauwen van den dictator. Evenals zyn heidensche voorvaderen zou ook Pil- soedski de kunst verstaan om als weerpro- teet op te treden. dat niettegenstaande de uiterst strenge censuur, geheel Polen reeds op dc hoegte was van den toestand van maarschalk Pilsoedskl. Thans echter wordt er bericht, dat Pilsoedskl zich naar Roemenië zal begeven, teneinde, aldaar het 18e regiment Infanterie te bezoe ken. waarvan hy eere-commandant Is. Het blykt echter wel. dat de gezondheidstoe stand van Pilsoedskl niet al te best is. want na zyn bezoek aan Roemenië zal hy zich naar Egypte begeven teneinde aldaar een rustkuur te ondergaan. Dit Is niet de eer ste keer dat Pilsoedskl een rustkuur moet nemen. In begin van verleden jaar heeft hy eenige maanden op Madeira vertoefd, ter- wyi by de zomermaanden te Drusklenlnl. een badplaats In Oost-Polen. dom bracht. Evenals nu heerschte er ook verleden jaar een groote geheimzinnigheid rondom Pilsoedskl en zyn plannen. Toen hy met de torpedoboot „Wlcher” van Madeira was vertrokken, wist opeens niemand wrar hy zich eigenlijk bevond. De enkele getrouwen, die het ongewyteM Wis ten, hulden zich In een geheimzinnig zwy- gen en deden geen moeite de zonderlinge ge- ruch’cn, welke al spordig omtrent Pllsoeds- ki de ronde deden, tegen te spreken. Ook de maarschalk self, die vrij onverwacht te Odtngen arriveerde. liet niets los. Maarschalk PUsoedskl. de felteiyke dicta tor van Polen, hoewel hy zich vergenoegt met den titel van Minister van Militaire Zalren, is geen Pool van geboorte, doch een Letlander. Hy werd geboren In het kleine plaatsje Zulof. nabil Wilna op 19 Maart 18(57 en zal dus b_nnenkort zyn 65en verjaardag herdenken. Over zyn jeugd en over de ge- boirte vzn zijn Poolsch patriotisms heeft PU’ccdjki eens het volgende geschreven: „Het was ongeveer tien jaren na de on derdrukking van den opstand van 1863. De indruk, dien Mu.aref’s represailles hadden achtergelaten, wr.s nog zoo levendig, drt alleen het zien van een Russisch ambte- haren-uniform voldoende was, om de men- schen ven schrik te doen beven. In dien tyd haalde myn moeder uit een verborgen schuilplaats, die can haar alleen bekend was, een paar berken, waaruit zy ons voorlas en waarvan zy ons sommige passages uit het hoofd Het leeren. Het waren de werken on zer groote dichters. Het mysterie, dat deae ocgenbllkken doorhuiverde, de gemoedsbe weging. welke myn moeder beving en die electrisch oversloeg op ons, baar kleine toe hoorders, de verwisseling van het dJcor, dat plaats vond, zoodra een of andere lastige getuige onre consplratleve bijeenkomsten stoorde, dat alles Het In onzen geest sporen achter, welke nooit zijn uit te delgen. Op het Ru-slsch gymnasium, dat Ik moest bezoe ken. kwam my het gehate regime in leven den HJve In de ge-talte van het geünifor meerde Russische leeraarscorps tegemoet. Dag In dag uit moest ik myn onmetelljke en machtelooze woede verbyten. Mijn moeder troortie ml) echtsr en vermaande; ..Geduld, myn Jongen, geduld. Als je groot bent, zul ouderen den van Napoleon. Ook de helden der Oudheid, zoo als Miltiades, Themistocles. Epammondas, maakten een diepen indruk op hem. Tegen den Poolschen dichter Slerozewskl telde Pilsoedskl eens: .Zj ontroerden my tot het diepst van mij’, ziel en maakten mi) ge lukkig.” Niet lang daarna, toen Pilsoedskl student In de medic Jnen te Charkt w was ge- orden, •treeg h’j gelegenheid om actief in de gebeur tenissen In te grijpen. Nauwelliks 20 jaar oud, was Pilsoedskl Rusdsch staatsburger geworden er een der vurigste revolutionral- ren. Hy koesterde slechts één Ideaal: het tsarenregime te doen vallen en de revolutie uit te roepen. Wegens zyn ideeën kwam Pilsoedskl herhaaldelijk met d’n rechter In aanraking, totdat hjj. 21 jaar oud, rzerd ver oordeeld om gedurende tien Jaar naar Sibe rië te worden verbannen. In Siberië Is hij evenwel nlcó lang geweest. Met behulp van geest verwanten gelukte het hem te ontsnap pen en onder een anderen naam terug te kferen. Na zijn terugkomst uit Siberië ging hy zich interersoe.en vcor de Poo sche arbei- derrpgrtlj. Deze party was gevormd door een aar tal personen, die een Pcolseh rijk wilden stichten, dat geheel los van Ru~!and stond. PUsocdrki werd een vurig aanhanger van des? partft en hier kwam hy tot de gedaante van de schepping eencr Poolsche gewapende macht hetwelk hem cok ts gelukt Ir. 1917 zag Pil-oedski een zUner Idealen verwezen lijkt: de verheffing van Polen tot den zelf- standlr.ro staat, waarin Pilsoedskl al spoe dig een voorname, zoo niet de voornaamste plaats innam. Door de staatsgreep van Mei 1938 kwam Pilsoedskl, die een vurig patriot en wlros wordt ook verdacht van smokkelen var. verdsovende middelen. Hij beschikt over passen voor Dultechland en België en vlucht telkens over dé grens als hij zijn slag geslacen beeft Nynteten ondervindt meer last nn deae gmebandleten. GENEVE. 24 Februari (V.D.) In bet slotwoord van de plenaire zitting van de Ontwapeningsconferentie vatte de presi dent, Henderson, het resultaat van de tot nu toe gehouden bespreking samen en con stateerde dat de verklaringen van de re- geeringen getoond hebben, dat alle regee- ringen eensgezind den vasten wil hebben tot zoo verstrekkend mogelyke practlsche re sultaten te komen. HU verklaarde dat de hoop bestaat dat by de sa. besprekingen In de commissies overeenstemming zal wor den bereikt. De moeilijkheden zyn Inderdaad zeer groot, doch schUnen niet onoverwln- nelUk. Over eenige principleele zaken la aekere overeenstemming reeds aanwezig, bijv, over het verbod of althans een sterke be perking der offensieve wapens. Absolute overeenstemming bestaat inzake het ver bod van den oorlog met chemische en bacteriologische middelen. Tegen het in het leven roepen van een permanen te Ontwapeningscommissie welke toezicht moet houden op de uitvoering van de In verdragen op te leggen verplichtingen en welke In de toekomst de ontwapeningscon ferenties moet voorbereiden is van geen én kele zijde bezwaar gemaakt. Het Fransch voorstel inzake bet in 't teven roepen van *n Internationale strijdmacht, welke ter be schikking an den Volkenbond sal worden gesteld, zal in de Commissie ernstig worden bestudeerd. Henderson verklaarde tenslotte dat de aa. onderhandeüngen in de commissies waar- rchyniyk zeer langdurig en moeliyk zulten worden, dat zij groot geduld en groote ener gie zullen else hen. dat echter gegronde hoop bestaat, dat de werkzaamheden tot practlsche resultaten zullen lelden. De volgende plenaire zitting van de con ferentie zal eerst plaats hebben, wanneer bet presidium zulks noodig oordeelt. He- hoofdconuntasle in

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1932 | | pagina 12