Gentleman
Geheimzinnige
Dr. Gerlach-Royen
HET BIJENDORP
DE VIJANDEN VAN
GROOT PONDENVERLIES
van den Dag
Ned. Bank
:ee
LANGS
DONKERE PADEN
Wijze van dekking bij de
Verhaal
MAANDAG 4 APRIL
NEDERLAND—EXPRESS
Hoogleeraar in de taalwetenschap
MGR. L. SCH1OPPA
De toeatand blijft vooruitgaande
Noodzakelijkheid van het
uitroer van varkens
GOUDA 30.000 ZIELEN!
Wijze van dekking
*rfl
INDISCHE POSTVLUCHTEN
De „Ekster” te Bandoeng
IA
Uit d,n Napoleontischen tijd
De „Raaf” te Rangoon
<ST
STOOMVAARTLIJNEN
aid
j. 6
ZEER BELANGRIJKE
VONDSTEN
De „Reiger” te Athene
toestel „de Rle<er”, vertrok
van Rome, landde te 8.40 te
vandaar te 8Ó5. Het toestel
Verkeerde Politiek
De „Duif” heden op Schiphol
Waarom geen inlichtingen?
MISPLAATSTE APRILMOP
Kon het gevaar niet worden
voorzien
wetsontwerp
Tegenstrijdige communiqués
Waar bleven de inlichtingen aan
Kamer en Volk
61
Hat
dat
Willem en is
ren
en over
n. R dam.
mji.
n.
1
man
tren
Am»
«en.
1
van
den
huls
Gra-
•na,
11 te Ki
te Kaai
or vut
verlen-
i laren
telling
rd. kal
>verlge
tleltng
tellers
eem»
dijk,
isald
d ai
De „Raaf" Is Zaterdag te 4.57 uur uit Medan
vertrokken, maakte tusschenlandlngen van 737
—810 te Alorstar en van 13.3714.07 te Bang
kok en arriveerde om 17.18 te Rangoon.
ven te
wuke
Collega
vUl da
worden
riUkta,
scht
k. ge»
osolute
n het
U borg
an de
kleine
doelde
sullen
welker
k nu.
voor.
.000.—
tem-
aar-
be»
q da
r de
niet sou opelschen en wegnemen van haar....
Tot hiertoe had zU nog slechts in ongeloo-
vig swUgen geluisterd. Maar thans viel de volle
werkelijkheid op haar: sa had aan gevoel als
een bannelinge hebben moet. Alles op Unfold
scheen eensklaps de handen verlangend naar
haar uit te strekken.
Gebroken liet xU zich op een stoel Binken
naast Tony’s bedje, en- verborg haar gelaat
voor hem. Voorzeker.het kon niet lang du
ren of hu sou tot besinning komen en alles wat
hU gezegd had betreuren....
Jlm was nooit lang in sulk een woede-stem-
mlng. Heete tranen ontrolden haar oogen.
Peter vertelde me dat hU sich voorbereidde
om In de katholieke kerk te worden opgenomen
nog vóór we Rome verlieten. HU wilde me Juist
meedeelen op welke datums een en ander plaats
s <u hebben, in de veronderstelling dat ik alles
maar sou laten pesseeren. Maar hU weet nu
wel anders. En van avond nog reizen we af.
Ik wil geen verderen nonsens meer beleven I
HU zag haar aan terwUl hU sprak. Doch se
droeg de afstraffing waardig, kalm. Bonder
weerbarstigheid, zonder dreigementen van haar
kant. Haar trots ondersteunde haar daarbU,
Ik vergat Carina, hoe handig je was, voeg
de hU er hoonend aan toe, want die zijde van
Je karakter heb Je zorgvuldig voor mü verbor
gen gehouden. Je hebt volmaakt de verstan
dige. plichtsgetrouwe, onderdanige vrouw ge
speeld; en ik werd er geheel door ingepalmd!
Plotseling stond se op en scheen haar weg te
zoeken door de kamer been naar hem toe. als
of as wandelde temidden eener duisternis, welke
borg,
strek.
»r de
voeden
ir be.
rede
rij m
Kloten
snzlen
hoog,
er be-
«xden
n ter-
aan.
n do
Be*
van
laan.
Uder
■gade-
dellng
e bU-
pends
snbeit
maat-
ikom.
lekos-
d.
>uden
n het
er T.
eeren
2 en
dess
r van
Sommige leden meenden, dat de Bank door
_a. vrova oon Klif 1 A wiRRAl-
n een
edel-
En ik
it aaa
s. ge.
voor-
■gstel-
r haar
Ge
in en
ten.
-Het
n een
i en
tnels-
tL In
ge-
noei-
naat-
eveer
n, in
heen
runst
raar-
heeft
>rden
1000
5000
eenl-
96 A.
het
f, ine
rt JJ,
u. te
BINNENLANDSCHE HAVENS
IJMUIDEN. Vertrokken 2 Apr.: Tor s. Rdam;
Gondul s. Helsingborg; Gateshead a Newcastle:
Stanislas s. Leith; Jason s. Hamburg; Byra a.
idem; Astarte s Bremen; St. Annaland «- Tyne;
Vechtstroom a Hull; Hodder a Goole; Roek a
Londen.
nen maken, nu ook ik katholiek worden wil..?
O, op dat oogenbllk had hU Peter willen neer
slaan, maar zijn handen waren machteloos
langs zijn lichaam neergevallen. Peter was de
gene die t minst van allen te berispen was....
Jim Mallory verliet de kamer.
Ze besefte nu. dat, sich bew-zt geworden van
een zekar plichtsgevoel Jegens zUn ^poon, hU
haar verstooten had. En eerst nu kwam het
haar voor dat alle gebeurtenissen, vanaf haar
eerste ontmoeting met Mallory af. met een ze
kere fatale climax geleld hadden naar dit bit
tere, tragische einde. Op den avond van het
diner bU haar tante, lady Murray, waren de
eerste zaadjes van de ramp van heden uitge
strooid. Za had haar handen nu naar hem uit
gestoken alsof ze op het punt stond te verdrin
ken. en met al de ruwheid die In hem eras had
hU haar van zich afgestooten.
Wanhopig mompelde zU bU zich self: Het is
niet waar!.... Het kan niet vssr sUn....l Dit
kan mU niet zUn overkomen.... Het is onmo-
gehjk.... t Is een droom!
Toch was het gebeurd. De onweerswolk was
boven baar hoofd met razende woede uiteenge
barsten....
Ze liet sich weer neerzinken op den stoel
naast Tony's bedje; een koude huivering beving
hasu’, omsloot haar als met een Urig kleed van
het hoofd tot de voeten. Ze rilde over al haar
edema ten.
Nog kon se niet gelooven dat wat er gebeur -
le, koude, tragische werkelijkheid was.
Dikwijls reeds had zU Jlm woedend geulen,
had zU hem woorden hoeren bezigen, welke hU
later diep had betreurd; van het begin van
haar huwelUk af. had zU begrepen dat haar-
num een zeer driftig karakter had en soms alle
zelfbeheerschlng miste
Doch, zoo bitter en onverzoenlUk als heden
had zU hem nog nimmer gezien. Zoo onver
zoenlUk selfs, dat hU van plan was haar hier
alleen achter te laten, voor onafzienbaren tUd.
zonder dat hU er oogenschUnlUk aandacht, hoe
diep hU haar griefde en welk een afschuwelUk
en niet meer goed te maken onrecht hU zijn
vrouw aandeed. HU geloofde niet meer aan
haar woord. Integendeel. hU was diep ervan
overtuigd dat Peter en Carina hadden samen
gezworen om hem te bedriegen. ZU was de oor
zaak geweest van de breuk, welke thans dreigde
Jegens vader en zoon. En se was zoo voorzichtig
geweest. Geen enkele maal had BU gewild
dat Peter haar vergezellen zou naar de kerk
van Linfold: in dien tUd had hU geen enkele
godsdienstoefening met haar meegemaakt. Doch
door haar en zUn liefde voor haar was hU er
als vanzelf toe gekomen om onderzoekingen te
doen naar den godsdienst dien zU beleed. HU
had de heiligs Mis bUgewoond, en was onder
den Invloed geraakt van dien buzonderen,
krachtlgen Invloed welke het Allerheiligste Sa
crament zoo dikwerf uitoefent. Daarna had hU
zich verder gewaagd. hoe en wanneer, dat
wist bU ntet en stond thans voor den kruis
weg, waar hU de ultelndelUke.keus moest ma
ken. Carina was geen bekeerlinge, en had niet
gestaan voor deselfde moeilUke keuze als Pe
ter, noch had zU de offers behoeven te bren
gen, welke zoo vaak door bekeerlingen worden
De „Duif” is Zaterdag uit Athene vertrokken
en om 16.16 uur te Marseille aangekomen. Het
vliegtuig wordt heden op Schiphol- verwacht.
Het uitgaande
Zaterdag te 6.10
Bart en vertrok
kwam te 16.33 in Athene aan.
De .Ekster" Is op de uitreis Zaterdag om
6 u. uit Medan vertrokk. en om 12 20 in Palem-
bang aangekomen. Vandaar vertrok het toe
stel om 12.46 en kwam te 15.06 In Batavia aan.
Het toestel vertrok om 15.17 weer en landde
om 16 uur te Bandoeng.
-I
De speciale trein met post en passagiers In
aansluiting op het motorschip „Christiaan
Huygens" aal Dinsdagmorgen 5 April om 10 30
uur van Genua vertrekken. Aankomst 6 April
om 7.06 uur te Zevenaar, 737 uur te Arnhem,
8.48 uur te Utrecht, 0.48 uur te Den Haag
(0.8.), 0.38 uur te Amsterdam (W. P.), 031 uur
te Amsterdam (C. 8.) en 1031 uur te Rotter
dam (Maas).
Vele leden hadden gemeend te mogen ver
wachten, dat de Regeering deze gelegenheid zou
hebben aangegrepen om de Staten-Generaal en
het Nederlandsche volk volledig in te lichten,
niet alleen omtrent de verliezen, die in dit
boekjaar door de Nederlandsche Bank geleden
zUn, maar ook omtrent de bankpolltlek, die
daartoe heeft geleid en al hetgeen vóór en na
31 September 1931 door het Bankbestuur en in
verband daarmede door de Regeering is gedaan.
In plaats daarvan heeft de Regeering zich in de
Memorie van Toelichting er toe beperkt, een
voudig mee ts deelen, dat de Bank 28.5 a 30
millioen heeft verloren, zonder met één woord
in te gaan op de diepere oorzaken van dit ont-
zaglUké verlies. Algemeen was men van mee-
ning. dat de Kamer in staat gesteld moet wór
den zich op grond van uitvoerige inlichtingen
een oordeel te vormen over de oorzaken van het
geleden verlies en het beleid dat daartoe heeft
gevoerd.
onzichtbare vUanden verborg, en aocht naar
eenige menschelUke aanraking.
Jlm liefste laat ons niet twisten.
Ze was nu dicht bU hem, en bang legde zU
hater hand op zijn arm.
Tevoren had dit gebaar nog nimmer gefaald
om hem tot kalmte te brengen. Maar thans
deed het hem opnieuw in woede ontsteken....
AltUd had se hem betooverd altUdl HU
was besloten om sich te verzetten togen haar
betoovering, en hU wees haar hand af met een
ruwe kracht, alsof zU voor hem een afschuw
wekkend voorwerp ware geweest.
Zoolang Peter op Linfold ia, en soolang hU
me niet overtuigd zal hebben dat hU in deze
zaak mijn wil volgt, wil ik je niet meer in
huls!
ZUn stem klonk hard door de kamer. Ja, deze
ramp had hU over zichzelf en zjn huis gebracht
door zUn huwelUk met een katholieke vrouw,
een vreemd en machtig element.
HU had gerekend op de grootere kracht van
zUn levenslangen Invloed op eter, doch Carina
haul bewezen nog sterker te zUn dan hU. Neen,
nooit, zoolang hU leefde, sou hu dat onderhoud
met zUn zoon kunnen vergeten. Voor de eerste
maal was het geen twistgesprek geweest tus-
schen ouder en klrfd; ze hadden tegenover el
kaar gestaan als mam tegenover man.
Hoe kon ik verwachten dat u het zóó op
soudt nemen? had Peter gevraagd. U bad toch
een katholieke vrouw gehuwd, beloofd dat
al uw andere kinderen katholiek gedoopt zou
den worden, en als katholieken opgevoed. Welk
beswaar kunt u dan toch in H bsBMlonaam kun-
mU af om mijn broer Frits te zoeken. Ik
hem voor zUn hut, ontzettend toegetakeld
den kapitein liggen. Dat was te veel voer
zenuwen. Vlug bond Ik beide dooden Sai
touw en liet ze met mU ophalen. Van 4ie
steenen hebben we nleta meer gevonden.
kon niet meer duiken, omdat ik direct door awa
re Ulkoortsen overvallen werd.
Ziet u, dat is de reden, waarom ik niet meer
zoo vroolUk en opgeruimd kan zUn als andere
menschen."
Bedoel Je dat Ik niet meer terug komen
mag?
Voor de eerste maal miste haar stem de ze
kerheid van anders.
Je hebt me niet de keus gelaten. Je hebt
me belogen en bedrogen en om den tuin geleid
zooveel je maar hebt gekund. Sophia heeft me
wel gewaarschuwd maar ik was krankzinnig
genoeg om niet te luisteren. En de Humphreys
deden 't' eveneens zelfs vóór ons huwelUk
en ik dacht dat ze overdreven! Tot mUn eigen
schade en schande heb ik geleerd dat bU gelUk
hadden! Groot gelUk!
Carina gaf niets ten antwoord. ZUn macht
was te groot, scheen bet. Ze moest nog dank
baar zUn en ze was het da-, hoewel hU
haar leven aan flarden scheurde, hU zich nog
weerhouden liet haar te schelden van Tony!
Die laatste marteling althans zou haar worden
bespaard. Althans voor het oogenbllk. Maar wie
zou kunnen zeggen, wat de toekomst bracht?
Ze zag zich reeds in haar verbeelding, de
vlucht nemend in de wildernis, om Tony voor
hsm ts verbergen, opdat bU haar toch maar
gebracht. En in haar warme vrouwenhart,
haar eigen diepe toed van echtgenoote en moe
der vergetend, gevoelde zU een oneindig mede-
lUden met Peter, omdat, wanneer hU den rech
ten weg opging, hU misschien veel, zeer veel te
lUden zou hebben. Misschien zou het een schei
ding beteekenen voor altUd tusschen hem en
zUn vader, waarbU sich zware geldehjke verlie
zen zouden voegen; bovendien zou hU nooit
meer met haar in aanraking mogen komen. En
hU was een'Jongen die hield van het ouderlUk
huis en van al de eenvoudige vreugden en van
de toegenegenheid, welke er te genieten waren.
Carina's hart leed om Peter. Ze verlangde
eenige woorden nog met hem te wisselen, en
hem moed in te spreken in dit uur der besot
smeeken toch getrouw te zijn aan zUn groot,
heldhaftig besluit. Doch er was iets in haar
binnenste, dat haar vertelde, dat sulks althan»
niet noodlg was.
Daar werd Tony wakker en begon te schreien
Ze had honger, en Carina belde voor de kin-
dermeid om eten, voor haar zelf en voor haar
kind. He wilde niet naar beneden gaan, than*
en er Jlm ontmoeten op het oogenbUek.
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
Tony was onrustig en zenuwachtig, ato ge
raakte zU onbewust onder den invloed van
haar moeders smart. Ze wierp haar pon op
den grond, keek niet om naar haar speelgoed
en na wat drenzerig te hebben geschreid ato
kleine kinderen kunnen doen, vroeg zU haar
moeder dat eter mat baar mocht komen speten.
r (Wordt vervolgd)
enkele passagiers die van Batavia uit met e.
ander schip verder wilden. Zonder inleiding be
gon de .geheimzinnige" te spreken:
,Jk geloof, dat ik u een verklaring schuldig
ben. U zult evengoed als al de anderen mUn
gedrag zonderling, zoo niet vervelend gevon
den hebben. Maar wees zoo goed naar mU te
luisteren. Ik zal u in het kort mUn geschie
denis vertellen. Vroeger was ik ook graag in
gezelschap van vroolUke menschen en ik gold
voor een onderhoudend man. Dat werd plot
seling anders, toen ik een ontzettende gebeur
tenis beleefde.
MUn vader was een aanzienlUk en rijk fee
der. die over een prachtige handelsvloot be
schikte. Evenals ik zou mUn broer, die 4 Jaar
jonger was. later in de zaak komen. Maar
reeds voor mUn vader zich uit de zaak terug
trok waren wU er in werkzaam. Op zekeren
dag nu moest mUn broer een buitengewoon
transport juweelen uit de Zuidzee naar Amster
dam convooleeren. MUn vader wilde de con-
tróle over de edelsteenen niet graag aan een
vreemde overlaten en zoo moest Frits de reis
Imaken. Het zou zUn laatste reis zUn, want hU
keerde niet meer terug. Een of ander ongeluk
kig gesternte zweefde boven zUn onderneming.
De helft van de bemanning was Blek en moest
door inlandsche zeelui vervangen worden. De
schurken hadden er de lucht van gekregen, dat
er een kostbare lading aan boord was en sloe
gen aan het muiten. Het was voor de misdadi
gers een gemakkelUk spelletje de Europeeecbe
matrozen te overrompelen en van kant te ma
ken. Later hadden de misdadigers de luiken
opengezet en het schip tot zinken gebracht.
Maar de kerels hadden er geen rekening mee
gehouden, dat de marconist voortdurend op zUn
post geblev De brave man had tot bet
laatste oc noodseinen de wereld inge
zonden en -...s een tamelUk nauwkeurige
plaatsbepaling van het punt gegeven, waar bet
schip ten onder gegaan was.
Dat was van groote beteekenis voor de on
derzoekingen, die mUn vader direct liet instel
len. Een onzer schepen werd in een bergings-
vaartuig veranderd en aocht de plaats op waar
het schip gezonken was. De duikers hadden de
ligging van het wrak spoedig gevonden, maar
toen bleek, dat het onmogelUk was de dooden
en de kostbare lading te bergen. De diepte van
het water was ongeschikt om dulkwerk te ver
richten. De duikers weigerden af te dalen. Ten
slotte besloot ik zelf te duiken. Het was een
geweldige diepte. Het schip had ik spoedig be
reikt. Ik moest mü haasten, want lang kon ik
den druk niet uithouden. Ik klauterde aan boord
en begaf mU binnen in het schip en hier sag
ik de ontzettendste tragedie, welke mUn oogen
ooit aanschouwden. Dc overval der muiters had
de bemanning verrast als *n bliksem bü helderen
hemel. De meesten waren direct aan het werk
doorgestoken en neergeslagen. VreeeelUk was
de aanbllk der dooden. Asm tafel zat de mar
conist Hansen, een zeeman, dien ik zeer goed
kende. HU had de koptelefoon nog om en hield
met de rechterhand de toetsen van bet appa
raat. HU zag er uit alsof hU over zUn werk in
slaap gevallen was. als niet Iets afschuwelUks
mU anders geleerd had. Uit den rug van Hanzen
stak het heft van een reusachtig mes.... Han
sen had dus met het moordend staal in den rug.
nog altUd z\)n dienst gedaan. Rillend keerde* ik
Aan het Voorlooplg Verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot dekking van het ver
lies van de Nederlandsche Bank geleden in het
boekjaar 1 April 1931—31 Maart 1932 wordt ont
leend:
De directie van den Landbouw deelt mede,
dat gedurende de dagen 2430 Maart zUn ge
slacht voor baconbereiding 12.148 varkens
(voorafgaande 7 dagen 12.078): terwUl werd
uitgevoerd bacon, afkomstig van 10.084 (11330)
varkens.
Volgens telegrafische mededeellng van het
Deensche Departement van Landbouw werden
in Denemarken in deselfde periode geslacht
129.404 (134.187) stuks en uitgevoerd 146.888
(151.872).
De totale Invoer van bacon in Groot-Brit-
tannie beliep in de week van 31 tot 26 Maart
183.604 (198.000) cwts.
De gunstige wending, welke de piekte van
den PauselUken internuntius Mgr. L. Schloppa
in de laatste dagen heeft genomen, bluft aan
houden.
De behandelende geneesheer is over het ver
loop van de ziekte zeer tevreden.
In den nacht van 1 op 3 April omstreeks half
een werd er getelefoneerd naar het zeer goed
bekend staande famUle-pension Rleff, Bezui-
denhoutacheweg no. 8 te Den Haag. De familie
was niet thuis. Doordat de telefoon aanhou
dend bleef belten, is een der families, die" se
dert twee dagen in het pension verbluf houdt,
en die reeds ter ruste was, opgestaan en heeft
de telefoon opgenomen, daar er gedacht werd,
dat er iets bijzonders asm de hand moest zUn.
Gevraagd werd om den heer Rleff te spreken en
toen werd medegedeeld, dat deze niet aan
wezig was, werd geantwoord: „dat is erg Jam
mer, want als "n goed vriend van den heer R.
wilde ik hem waarschuwen, dat er door bolsje
wieken een bom in zUn tuin is gelegd, welke
na ongeveer 30 minuten ontploffen kan."
Verder werd gevraagd of diegene, die aan de
telefoon stond ook in het pension Rleff woonde
en of die een kamer aan de achtersUde van
het huis had; het ware hem dan geraden, zoo
snel mogelUk die kamer en nog beter het ge-
'leele huls te verlaten, daar de ontploffing ieder
oogenbllk kon geschieden.
DoodelUk verschrikt is toen de betrokken fa
milie in nachtgewaard, met mantel of jas om
geslagen, de straat opgevlucht en heeft alarm
gemaakt. Politie arriveerde spoedig. De tuin
werd onderzocht, maar er werd geen bom ge
vonden.
Toen werd ingezien, dat men hier met een
Infame Aprll-mop te doen had.
De heer Rleff heeft sterke vermoedens tegen
iemand, die hem deze poets gespeeld zou heb
ben en hU heeft daarvan aangifte bU de po
litie gedaan, die deze zaak streng ter hand zal
nenim.
Ook werd gevraagd of de directie der Neder
landsche Bank geen aanwUzingen heeft be
speurd, waaruit blijken kon, welke gevaren aan
haar pondenbezit verbonden waren. Al zUn ook
andere circulatiebanken de dupe geworden van
het loslaten van den gouden standaard door
Engeland, zoo is het toch opmerkehjk, dat de
Zwitsersche Nationale Bank zich tUdlg van
haar ponden heeft weten te ontdoen. Deze
heeft klaarblUkelijk een veel voorzichtiger poli
tiek gevoerd dan de Nederlandsche Bank. Som
mige leden meenden, dat dit wetsontwerp niet
kan worden behandeld los van het contract
tusschen de Bank en Ned.-Indië, dat naar hun
oordeel nog wettelUke goedkeuring noodlg heeft
om effect te sorteeren. Zoolang die goedkeuring
nog niet is verleend, staat het ook niet vast,
hoe groot het verlies, dat de Nederlandsche
Bank op haar pondenbezit zal moeten afboeken,
feltelUk is.
Productie en
Tot buitengewoon hoogleeraar aan de rijks
universiteit te Utrecht is benoemd dr. Gerlach
Royen te Heerlen. Prof. Gerlach Royen zat
onderwUs geven in de vergeUJkende en alge-
meene taalwetenschap.
Pater dr. Gerlach Royen werd geboren te
Valkenburg, studeerde op het destijds door de
Jezuïeten geleide college te Blttard en trad na
afloop van zUn gymnasiale studie In de Orde
der Franciscanen.
BU hem deed zich het merkwaardig ver-
schUnsel voor, dat tegelUk met een uitsteken
den aanleg voor de wiskunde zich ook een
buitengewone liefde voor de taalwetenschap
openbaarde. Priester gewUd in 1906, gaf pater
Royen les aam de gymnasia te Venray en Megen
en volgde inmiddels de colleges aan de Leld-
sche unlversltelt, vooral die van professor O. O.
Uhlenbeck. Vlak voor het aftreden van dezen
hoogleeraar. promoveerde pater Royen op 23
Juni 1926 cum laude tot doctor in de letteren
op het proefschrift: „De Jongere veranderingen
van het Indogermaanse nominale drieklassen
systeem".
In 1939 verscheen „Die Nominale klassifl-
kationssysteme in den Sprachen der Krde", een
werk van ruim duizend bladsUden, dat in ons
blad met buitengewone waardeering werd be
sproken door den Weenschen professor Wilhelm
Schmidt. In „Anthropoe" werd de waarde van
dit boek In bet licht gesteld door professor
Uhlenbeck.
Pater Royen Is verder geen onbekende als
strijder voor de vereenvoudigde spelling.
ZUn eerste studie over het woordgeslacht
schreef pater Royen in ..De Katholiek” van
1914 en 1915. xn „Ons EJgen Blad", het „TUd-
schrift voor Taal en Letteren" en JDe Nieuwe
Taalgids". pubUceerde pater Royen opstellen
over taalkunde, paedagogle en psychologie. ZUn
talrijke boekbesprekingen zUn vaak diepgaande
studiën. Pater Royen hield referaten op bet
Internationaal Amerikanlstencongres in 1924, op
het elfde filologencongres in 1926, op het eer
ste llnguistencongres In 1928, op den zesden
Dultschen Ortëntalistendag te Weenen in 1930.
op het tiende Zuld-Nederlandsche Phllologen-
congres te Antwerpen in 1980 en op talrUke
andere bijeenkomsten.
4 Mei 1981 werd pater Royen gekozen tot
gewoon lid van de KonlnklUke Academie van
Wetenschappen te Amsterdam.
HOLLAND—AFRIKA LUN
KLIPFONTEIN. thuisreis, 2 A]
AMSTELKERK. uitreis, 3 Apri
ROTTERDAM—Z.-AMERIKA LIJN
ALWAKI, 31 Mrt. van R dam te B.-Aires
ALPHERAT. thuisreis, 31 Mrt. van Montevideo.
ALCYONE, thuisreis, pass. 30 Mrt. Fernando
Noronha.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN
3APAROEA. 1 April v. Pacific Kust te Manilla.
JAVA—NEW-YORK LIJN
PALEMBANG, 3 April van New-York te Bela-
wsm.
HOLLAND—AMERIKA LUN
DELFTDIJK, Pacific Kust n. R’dam, 3 April te
Southampton.
HALCYON LIJN
ROZENBURG, 1 April van San Juan de Lus te
8TADV1LAARDINGEN, Bahia Blanca n. R’dam
pass. 1 April OuessanL
Het stadhuis te Veere is in verband met al
geheels restauratie geheel ontruimd. DaarbU
zUn in een kast een groot aantal certificaten
uit den tijd van Napoleon aangetroffen. Men
zal nagaan, welke nummers en welk aantal nog
aanwezig zijn, om dan met de afdeellng finan
ciën van het Provincial Bestuur nader over-
WEST-VLAANDEREN, ms.. pass. 31 Mrt. Dun
geness.
GRIETJE. m.s., pass. 1 April Dungeness.
TEXEL8TROOM, pass. 1 April Dungeness.
ATLANTIC, mj„ 1 April van Grangemouth te
Blyth.
ATLAS, m.s., 31 Mrt. van Blyth n. Faversham.
JOMA. ms„ 31 Mrt. van Lelth n. Methll.
LUTGERDINA. ma., 31 Mrt. van Londen te
Middlesbro.
NIJVERDAL. m«„ 1 April van Shields naar
Sunderland.
RIJNSTROOM. 31 Mrt. van Amst. te Leith.
GRONINGEN. 2 April van Vlieland n. Londen.
ARNFRIED, uitreis, 31 Mrt. van R. Janeiro.
PARAGUAY, uitreis, 31 Mrt te Rio Grande do
Sul.
SIERRA CORDOBA, uitreis, 31 Mrt. van Villa-
garcia.
BATAVIER I. 31 Mrt. van R dam te Hamburg.
BATAVIER VIII. 1 April van La PaUlce naar
Quernsey.
BERGEN DAL, ma.. 31 Mrt van Bremen naar
Londen.
FRIESLAND. 2 April van Sluiskil n de Tyne
HINRY, m3., 30 Mrt. van Kiel n. Kappeln.
KATWIJK, 1 April van R’dam té Havre.
MARABOE, ms„ 1 April van Middlesbro na
Aarhuus.
N EELT JE. m.s.. 31 Mrt. van Hamburg n.
NIEUWLAND, 3 April van de Tyne n. Antwe
pen.
NOORD-HOLLAND, 2 April van Harlingen r
Goole.
OLDAMBT. mx, Amst. n. Morlalx, pass. 1
April Wight.
SAMBRE, ms.. 1 April van Parens n. R’dam.
TRITO. Belfast n. Hamburg, pass. 1 Apr.
Dunnet Head.
ZUID-HOLLAND, 1 April van de Tyne t
Bayonne.
CASTOR, ma, 31 Mrt. van Southampton te
Charlestown.
CHRISTINE, 27 Mrt. van Stamboul n. Piraeus.
CORMORAN, ms., 1 April van Gravesend naar
Antwerpen.
FLYING IRISHMAN, ms.. 3 April van R’dam
te Bristol
FLYING NORSEMAN, ms., 1 April van Cole
raine te Cardiff.
Donderdag J.l. deelde burgemeester O&ar-
landt in de vergadering van den gemeenteraad
mede, dat binnen eenige dagen was te ver
wachten, dat Gouda 30.000 zielen zou tellen.
VrUdag is de 30.000ste Inwoner geboren en
Zaterdagmorgen in de registers van den Bur-
gerlUken stand ingeschreven.
Dese „voorname" burger heet
de zoon van Gerrit van Staveren en Jannetje
de Jager, willende aan de Meldoomstraat.
Het gemeentebestuur verraste de ouders met
de schenking van een spaarbankboekje, waarop
een aardig bedrag is gestort.
In den loop van den namiddag heeft burge
meester E. G. Gaarlandt, die vergezeld was van
den gemeentesecretaris, den heer G. J. Pot, den
ouders persoonlijk zUn gelukwenschen aange
boden. I
De noodzaak van dit wetsontwerp werd door
een aantal leden niet Ingezien. Huns inziens
was er geen reden om zich in het bUzonder de
belangen van de aandeelhouders aan te trekken.
Hiertegenover werd aangevoerd, dat het ont
werp niet bedoelt de aandeelhouders tegemoet
te komen, maar een te ver gaande depreciatie
der aandeelen te voorkomen, omdat deze onge-
wenscht ts met het oog op de publieke functie
der Bank en haarpreet ige tegenover het bui
tenland. Het verlies wordt door den Staat ook
niet voor zUn rekening genomen, maar over
een aantal jaren verdeeld. Deed men dit niet,
dan zou het geheele kapitaal van 30 millioen
gulden alleen in dit jaar verloren gaan en in
leder geval weer moeten worden teruggewonnen
vóór er weder winst te verdeelen sou zUn. De
Staat zou gedurende de daarvoor noodlge ja
ren zUn aandeel tn de winst derven. Het is in
zUn belang, de uitkeering van winst niet geheel
af te snUden. Do hier aan het woord sUnde
leden zagen daarom in aanneming van het
ontwerp een algemeen belang.
Door verscheiden leden werd herinnerd aan
de twee tegenstrUdige communiqué’! op 27 Sep
tember en 29 November 1931 door de NederUnd-
ache Bank uitgegeven. In het eerste werd om.
het volgende gezegd: „Wü hebben op grond van
besprekingen nog zeer onlangs met de Bank of
England gehouden, en gezien het büzonder ka
rakter van ons pondenbezit als goudwisselpor-
tefeullle van een circulatiebank alle reden om
aan te nemen, dat voor ons in de toekomst
geen verlies op dit bezit is te duchten”.
In het tweede daarentegen werd erkend,
de veronderstelling, waarop het eerste commu
niqué rustte, onjuist gebleken was. Is, zoo
werd algemeen gevraagd, door de Bank of
England inderdaad eenige toezegging gedaan
of was de veronderstelling in de mededeellng
van 27 September geheel uit de lucht gegrepen?
Zoolang hieromtrent de waarheid niet wordt
meegedeeld, doen allerlei geruchten de ronde,
die worden geloofd, omdat sU onweersproken
blUven. Zoo wordt verzekerd, dat de directie
van de Bank of England niet alleen mondeling
zou hebben verklaard, dat de Nederlandsche
Bank geen verlies zou lijden op haar ponden
bezit, maar dat deze verklaring ook op schrift
gesteld sou zUn en dat de Bank of Engeland
door offideele tusschenkomst zou hebben ge
tracht dit stuk wederom in haar bezit te krij
gen. Gaarne zou men weten, wat van dit alles
waar ia.
Ongeveer 20 jaar geleden moest ik voor een
groote handeJsfinna naar Nederlandsch-Indlë
reizen. Ik maakte gebruik van een der passa
giersschepen. die den regelmatlgen dienst met
Indlë onderhouden.
Het waren over het algemeen nette lui, die
zich tegelUk met mU ingescheept hadden.
Slechts een enkele passagier kon niet onder
de rubriek .gewone sterveling" ingedeeld wor
den. Deze ééne man trok direct mün aandacht.
Gedurende den maaltUd zat hU niet bU de an
deren, maar had een hoektafeltje voor zich
alleen.
HU wisselde nooit een woord met een der
medepassagiers maar gaf altUd een beleefd,
doch uiterst koel antwoord wanneer men hem
iets vroeg. Men merkte het al heel spoedig en
liet hem aan zich zelf over.
HU kreeg den naam van „de geheimzinnige'’.
Toch zag de man er heelemaal niet geheimzin
nig of vreesaanjagend uit. HU had een hooge
gestalte, zUn gezicht was vol uitdrukking en
deed een groot verstand en buitengewonen moed
veronderstellen. Alleen zUn oogen hadden iets
duisters, iets zwaarmoedigs. ZUn gedrag verried
den welopgevoeden .gentleman”.
Ik besloot met dezen zeldzamen man in con
tact te komen soodra de gelegenheid daarvoor
gunstig was. Tot nu toe deed ik alle moeite
hem onopvallend te observeeren. Al heel spoe
dig had ik ontdekt, dat de scheepsofficieren en
speciaal de kapitein den .geheimzinnige" met
buitengewone vriendelUkheld behandelden. HU
mocht ongehinderd op lederen tUd de comman
dobrug betreden en verbleef vaak en lang in
de cabine van den kapitein.
Gedeelten van woorden, die Ik af en toe van
zUn gesprekken opving, gaven mU het bewUs.
dat ik met een geschoolden seeman te doen
had.
In de Middellandsche ZÜe. kort voor het Sues-
kanaal. kregen wU een overtuigend bewUs van
zUn dapperheid. Door eigen onvoorzichtigheid
was een 12-jarige knaap, de zoon van een Hol-
landschen tabaksplanter, overboord gevallen. Er
heerschte geweldige opwinding. De moeder viel
in onmacht, de manschappen rukten als beze
tenen aan de davits, waarin de reddingsbooten
schommelden en de passagiers stonden er han
denwringend rondom. Nu had de .gehelmsln-
nlge” den val van het kind niet gezien. hU kwam
pas op het oogenbllk dat het kind reeds onder
gedoken was.
Op zUn vraag gaf een officier hem vlug de
noodlge inlichtingen en reeds schoot hU met
een prachtlgen sprong over de reeling. Na meer
malen gedoken te hebben had hU den jongen
In den arm. TegelUkertUd met de boot werd
hU weer aan boord geheschen. Toen men naar
hem omzag. was hU reeds in zUn cabine ver
dwenen. En toen men hem later bedanken wil
de, wees hU alle dankbetuigingen beleefd, doch
beslist af.
In een van de havens kon ik hem daarop door
mUn talenkennis van dienst zUn. HU wilde een
waardevol voorwerp van een inlandsch hande
laar koopen en ik deed bU den koop dienst als
tolk terwUl ik er voor oppaste, dat de ..geheim
zinnige” niet overvraagd werd. Van dit oogen
bllk af wisselden wU nu en dan enkele woor
den, maar dit was voor mU al van groote waar
de, want onder deze omstandigheden kon ik
Immers hopen, nader met hem in kennis te
komen.
Dese gelegenheid zou ook spoedig komen. De
kapitein had een laatste feest georganiseerd.
TerwUl alles tn den groeten salon bUeen was en
volop danste, ging ik wat op het promenade
dek wandelen. In de schaduwen van een der
schoorsteenen sag in den .geheimzinnige" in
rok staan. Ik ging naar hem toe en wU begon
nen een gesprek: HU scheen mU opgeruimder
dan anders, want hü praatte tamelUk druk
WU spraken over het einde der reis
portefeuille van grooten omvang bulten haar
eigenlUk gebied komt; haar taak is te zorgen
voor een goede geldcirculatie, niet het behalen
van winst. Naar de meening van verscheidene
leden is de geheele tegenwoordige opzet van
de Bank verkeerd; haar politiek to in de laat
ste jaren uitsluitend gericht geweest op het
behalen van zoo groot mogelUke winsten.
Dit mag echter niet het doel zUn eener cir
culatiebank. De werkwUae der Bank aal daar
om moeten worden herzien. Het vervangen van
goud door wissels is een middel om winst te
maken, maar dit is een uiterst gevaarlUk
middel gebleken.
Vele leden achtten een herziening vooral
noodzakelUk ten aanzien van de, regeling, die
aan directie en commissarissen recht geeft op
een deel van de behaalde winst.
Mrt klem werd er van verschillende rijden
op aangedrongen aan dezen wantoestand een
i. door hrt
moet richten op het maken van winst.
Andere leden achtten hrt ntet
directie en commissarissen eenlg
lang hebben bU de uitkomsten van het bedrijf.
Verschillende leden meenden dat de door
de Ned. Bank gevoerde poUUek, alles bUeen-
gezsomen, niet nadeelig gebleken is.
Door verscheidene leden werd de vraag naar
voren gebracht of de door de regeering voor
gestelde wUze van dekking wel de meert Juiste
en meest rechtvaardige is. Ware het niet veel
beter zoo vroegen zU - Indien de Staat een
voudig de helft van hrt verlies, dat na af
schrijving uit de winst van dit jaar en uit de
reserves overbluft, voor zUn rekening nam. De
andere helft, groot ongeveer 10 millioen. zou
dan doer de Bank zelf gedragen moeten wor
den. ZU zou dan haar aandeelen-kapitaal tot
op d helft moeten afschrijven en een nieuw
aandeelenkapitaal moeten emltteeren.
Verscheidene leden meenden dat hrt ntet
noodlg was, de aandeelhouders zoozeer te
beschermen a’s het wetsontwerp bedoelt.
Ook werd gevraagd, of het niet billUk sou
zUn het land, dat zUn valuta heeft gedepre
cieerd, aansprakelUk te stellen voor de dien
tengevolge door anderen geleden schade. Men
vroeg of dit ntet een kwestie was, die in den
Volkenbond ter sprake gebracht kan worden
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
BOSKOOP, thuisreis, 31 Mrt. van B. Ventura.
BARALT. arr. 31 Mrt. te Colon.
JASON, 2 April van Amst. n. Hamburg.
MIJ. OCEAAN
POLYDORUS. 1 April van Singapore n. Liver
pool
ANCHISES. 1 April van Shanghai n. Japan.
EURYBATES, 1 April van Belawan n. Abst.
MEDON. Java n. Amst., pass. 2 April Perlm.
TETRE8IA8. 2 April van Belawan n. R’dam.
MEMNON, Japan n. Amst.. 2 April te Dalren
THESEUS, Java n. Amst.. pass. 2 April Perlm.
JAVA—CHINA—JAPAN LIJN
TJIBADAK, 31 Mrt. van Hongkong n. jkmoy.
ROTT. LLOYD
INDRAPOERA. 2 April v. Vlisslngen n. R’dam.
DIVERSE SCHEPEN
JONGE JOHANNA, Carthegena
pass. 31 Mrt. Gibraltar.
KERKPLEIN, R’dam n. Narvik, pass. 1 April
Udsire.
LINOE, 31 Mrt. van Huelva te Rouaan.
NOORD, 27 Mrt. van Lissabon te Huelva.
JUNO. 29 Mrt. van Ba lik Pappan n Cebu.
MARK. 1 April van Rufisque te Bordeaux.
SLIEDRECHT Philadelphia n. Gent, was
April 2 uur 25 v.m. 1250 mUlen Z.W.
Valentis.
AGNITA, 1 April v. Shellhaven n. St. Kitts v.o.
ORION, mx, 1 April van Antwerpen te King
ston.
ELZIENA, mx., 1 April van Antwerpen te Lon
den.
JUPITER, mx., 1 April van Wallvlk te North-
fled
APOLLINARIS IV, mx., 1 April van Dordrecht
te Londen.
JANTJE, mx, 1 April van Gravesend n. Ant
werpen.
BETTY, mx, 1 April van Gravesend n. Bunder
land.
AGNITA, 1 April v. Shellhaven n. St. Kitts vh.
HENDERIKA, m.s., 1 April Southend gep.
CORNELIA B, mx., pass. 1 April Dover.
ZUID- BE k kKLAND, mx, pass. 31 Mrt Dover.
MEGARA, pass. 1 April Dover.
MK8
veceoosN Ie
KoninGin <n pe
RCD» ‘HZ MXU.cn
51. En hoe ging het intusschen met mevrouw de Bie? Het
arme mensch werd van alle kanten lastig gevallen door
wespenvrouwen, die haar uitlachten om haar hoedje. Ze
prikten haar in haar gezicht en zelden, dat ze maar eens
flink moert boeten voor de streken vkn haar man. Ba
zonder op het hulpgeroep van mevrouw de Bie te letten
begonnen ze haar leelUk te prikken.
52. Enkele uren daarna kwam mevrouw de Bie weer In haar
eigen dorp terug. Ze had een verschlkkelUk dik hoofd en
Jaap en het Jonge zoontje konden niet anders doen dan
hartelUk lachen. Maar toen mevrouw de Bie zat te hullen
van pUn maakte Jaap toch gauw een medlcUntje klaar en
gelukkig werd haar hoofd weer net soo dun als hrt geweest
was. Za had alleen een goede tos gehad....