ONZE OOST4NDIE* VLIEGERS OP HEEN- EN TERUGREIS -7 APRIL 1932
I
Schoenen
I
DEFENSIE-BEGROOTING
SCHIP IN NOOD
E
w
GREEP IN HET GOUD
Ë2
VAN OVERAL
IXDPES
aangenomen
j
Veldslag te Bosschenhoofd
Nieuwe arrestaties
Brutale diefstal in de
Hulp uit De Lemmer
Residentie
j
Critiek gewettigd?
FELLE BRAND TE PIJNACKER
HET VERDWENEN MEISJE
Vergeefsche zoektochten
ERNSTIG MOTORONGELUK
De berijder zwaar gewond
Ec
Met geljjk spel geëindigd
TEGEN DE „PRIKBORDEN”
«V-
Bijna 3000 verduisterd
DE BASILIEK
te Oudenbosch
E
Door de Eerste Kamer
Aanzienlijke schade
GROOTERE SNELHEID
DE NIEUWE DEPARTEMEN
TALE INDEELING
TWEEKAMP FLOHR—
DR. EUWE
Schrijven aan Minister Donner
Tegen en op don
;evel worden beelden
geplaatst van de 19
H. Martelaren van
Gorham
h£tWl|D^HQAhG|DATAVlA gOAHDOEJIG
AKYAD
iTMCnt
I
de
Defensie- begrootlng
eellen
aan
X
ARTHUR TERVOOREN.
een
de
77
In het huls van bewaring te Roermond
Een Mik je op de transportband waar aan de schoenen worden in elkaar gezet
(Zie artikel van Overal).
Als iemand «sa paar nieuwe schoenen noo-
dlg heeft, dan gaat hjj naar een-of-anderen
winkel en koopt er een paar. De een aal heel
mooie schoenen willen hebben en betaalt er
dus veel voor, een ander zal het met wat een
voudiger model willen doen en betaalt dus mln-
Woensdagavond vergaderde de Eerste Kamer
onder voorzitterschap van Mr. W. L. Baron
de Vos v. Steenwjjk.
De voorzitter deelt mede, dat de Cen
trale Afdeellng heeft besloten. Donderdag In
de afdeellngen te doen onderzoeken de Indi
sche Begrooting en de aanvullende Indische
begrooting.
Ii
tota
ven
heel
3953
H
aan
wee
cent
ond
iets
35 I
ond
Ir
betr
nlse
Wk
pet
B
werl
of s
Ir
Roti
loos
mer
1
1
Da
en v
woon
To
barst
laats
dat t
en hi
gestn
eeuw
Me
gehu:
liefde
held
en oi
gsbre
vüeg(
ware;
diep
m
tal v
1
ne
R
de
St
Wi
on
dei
Z.1
tei
er
dij
be:
Eu
eet
stu
dal
dr.
val
he<
zee
I
het
boi
gro
wei
l
voc
mo
bra
sch
hul
P«
tim
rijk
hee
V»
wai
Nl
vers<
sle t
O. v
suil
der
mr.
sche
oud-
Tengevolge van een schoorsteenbrand brak
Woensdagmiddag een felle brand uit In de
boerenwoning van den landbouwer O. de Reede
In het Noordelnde van Delfgauw gemeente
In verband met de opvoering van de snelheid
der treinen op het baanvak LeldenWoerden
Utrecht zijn dezer dagen proefritten gehouden.
Het traject LeldenAlphen werd afgelegd In 13
minuten. Thans doet een sneltrein er 18, een
stoptrein er 30 minuten over. Het traject Al
phenBodegraven werd afgelegd in 8 minuten
(de cijfers van thans zijn voor een sneltrein 10
minlten, voor een stoptrein 13 minuten).
is
opgesloten de 55-jarige voerman V. uit Beek
en Donk, die verdacht wordt ten nadeele van
een elervereenlging een bedrag van bijna 3000
te hebben verduisterd. Het geld, voor het
grootste gedeelte bestaande uit bankbiljetten
van ƒ300, is nog niet terecht
Aangewakkerd door den sterken wind sloe
gen weldra de vlammen door het dak. De
brandspuit van Pijnacker, die met twee stralen
water gaf, kon de vlammenzee niet meestér
worden, waarom de hulp van de Deutsche
politle-brandweer werd ingeroepen. Toen deze
met een groote motorspult arriveerde, werd
met nog drie stralen aan de blusschlng deel
genomen onder leiding van den commissaris,
den heer H. van der Vee.
Na circa een half uur was men bet vuur
meester. De zolderverdieping is uitgebrand en
gedeeltelijk het benedenwoonvertrek. Mede
doordat de windrichting gunstig was. konden
de achter de woning gelegen veestallen wor
den behouden.
De schade, die vrU aanzienlijk is, wordt door
verzekering gedekt.
Woensdagavond om zeven uur zijn de vis—
schers uit De Lemmer, die waren uitgevaren
om hulp te bieden aan een mastloos schip, dat
op ongeveer 8 KM. ten Noorden van Schok
land ronddreef, met dit schip in de haven
van Schokland teruggekeerd. Het Is gebleken
te zijn een Ijzeren zolderschuit, gemerkt 513.
Er bevond zich niemand aan boord, doch aan
dek werd een fiets aangetroffen, terwijl in de
voorkajuit een gesloten koffer stond. Er stond
eten op een tafel In de voorkajuit. Of er op
varenden aan boord waren, kon niet worden
uitgemaakt. By Informatie te Amsterdam is
komen vast te staan, dat de dekschuit eigen
dom is van de firma O. Schipper, welke firma
van den kapitein van een sleepboot mede-
deeltng heeft ontvangen, dat de zolderschuit
was losgeraakt tijdens den overtocht over de
Zuiderzee en deze op dat oogenbllk onbemand
was.
Van de zijde der Haagsche politie vernemen
wij, dat tot op heden in verband met de ver
dwijning sinds 1 April, des ochtends vroeg,
van de achttlen-Jarlge Els Hannesen geen po
sitief spoor is ontvangen.
Systematisch worden alle plaatsen, waar bet
meisje wel placht te komen, onderzocht. Zoo
werden Woensdagmiddag het terrein bjj Waals-
dorp en het gebied van Meyendell, in samen
werking met de Wassenaarsche politie, nauw
keurig doorzocht, met gebruikmaking van de
hondenbrigade, onder leiding van een Haag-
schen polltie-lnspecteur.
De aanwijzingen omtrent het veerpontje bU
„De Kuip", waarover In een der bladen mede-
deellngen zijn gedaan, worden van politiezijde
niet belangrljker geacht dan verschillende an-
dere mededeelingen van personen, die mee-
I nen, het meisje, te oordeelen naar portret of
signalement, te hebben gezien.
Op ongeveer acht KM. Noord-Noordwest
Schokland dreef Woensdag een mastloos schip
hulpeloos rond. Tegen den avond zijn vlsschers
uit De Lemmer uit de haven van Schokland
vertrokken om hulp te bieden en het In nood
verkeerende schip eventueel de haven van
Schokland binnen te sleepen. Nadere bijzonder
heden ontbreken nog.
Aan de orde is de stemming over de be
grooting van Defensie.
De begrootlng wordt aangenomen 29/14. Te
gen sociaal- en vrjjz. democraten.
Z. h. st. worden hierna aangenomen de ves-
tlngbegroottng 1932 en de begrootlng van het
Fonds ter verbetering van de Kustverdediging
voor 1932.
Communistische
de Hembrug.
Aan de orde is de begrooting der Artlllerle-
inrichtlngen 1932.
De minister van Defensie beant
woordt een vraag, in het eindverslag gedaan
naar aanleiding van de aanwezigheid van com-
munlztlKhe cellen In de fabriek aan de Hem-
brug. Spr. heeft reeds eenlge maanden geleden
een diepgaand onderzoek doen Instellen, dat
nog niet is voltooid. Na afloop van dit onder
zoek aal de minister overwegen welke maat
regelen bjj moet nemen In verband met de
bereikte resultaten van het onderzoek.
De begrooting wordt z. h. st. aangenomen en
de vergadering gesloten.
Te Amsterdam vond Woensdagavond
laatste partij plaats van den tweekamp Flohr—
dr. Euwe. Dr. Euwe won de partij na 27
zetten.
De eindstand is dus nu: Flohr 4 pnt., dr.
Euwe 4 pnt.
ÓP
i y
Swpi
Andere leden, ofschoon ook bezwaren koes
terende, achtten de instelling van genoemd
ambt een onvermijdelijk gevolg van den toe
nemenden omvang van den staatsdienst, welke
het gewenscht maakt, dat enkele takken ervan
uit een centraal punt leiding ontvangen.
Verschillende leden bezagen de nieuwe In
doel ing voornamelijk in verband met de vraag,
of zjj den belangen van den door de crisis ge
troffen landbouw ten goede zou komen. Uit
dien gezichtshoek bezien, was naar hun ge
voelen de maatregel niet op het Juiste moment
genomen, midden In een wereldcrisis.
Andere leden achtten dit bezwaar niet zoo
ernstig, omdat by de nieuwe departementale
indeellng het geoefende en met de crisiszaken
bekende personeel niet verdwijnt, doch met
die zaken In het andere verband wordt opge
nomen. Deze leden konden zich met de nieuwe
Indeellng dan ook vereenlgen. Zij achtten ech
ter benoeming van een directeur-generaal van
den landbouw zeer gewenscht, hoewel zl) het
billijken, dat de minister van Arbeid eenlge
ervaring wil opdoen, eer hy over al of niet
aanstellen beslist.
Enkele leden achtten gewenscht, dat zoowel
de economische voorlichting als de consulaire
dienst van het departement van Bultenlandsche
Zaken naar het nieuwe departement zouden
worden overgebracht, terwijl het hX over
weging verdient om laatstgenoemd departe
ment in de toekomst ook met de zorg voor de
binnenscheepvaart te belasten Eenlge andere
leden vreesden nadeellge gevolgen van een
algeheele scheiding tusschen den dlplomatieken
en den consulairen dienst.
In aansluiting met onze berichten omtrent
de bloedige vechtpartij, welke Maandagavond
heeft plaats gehad in het café van Luykx en
daarbuiten op den Bredaschen weg te Bos
schenhoofd kunnen wij nog het volgende mede-
deelen:
Naar aanleiding van het politioneel onder
zoek werden nog gearresteerd M. M. uit Ruc-
phen en F. R-, bijgenaamd „Frans de Belg" uit
Antwerpen, vaak verblijvende te Eindhoven en
die meermalen ook In deze streek van West-
Brabant vertoeft, waar hU met luieren den
kost zoekt te verdienen.
Ook de gewonde J. H. uit St. Wllllbrord, die
In het ziekenhuis te Oudenbosch was opgeno
men, is daar opgehaald en met de bovenge
noemde personen naar Hoeven overgebracht,
waar zij In het arrestantenlokaal zijn Ingeslo
ten. In het arrestantenlokaal te Bosschenhoofd
bevinden zich nog de Maandagavond reeds
aangehouden vechtersbazen N. H. uit Bt. Wll-(
librord en J. V. H. uit Roosendaal In afwach
ting van hun overbrenging naar het huis van
ten uit Hoeven zullen worden vervoerd.
De vrouw van J. v. H. uit Roosendaal, die ook
De vrou van J. v. H. uit Roosendaal, die ook
was opgesloten in het arrestantenlokaal te Bos
schenhoofd is thans voorlooplg weer op vrije
voétèh gestéld.
Te Nuenen, by Eindhoven, kwam de heer E.
uit Vlerllngsbeek In een draai van den weg
op zoo heftige wijze In botsing met een hoop
puin, dat hy In zorgwekkenaen toestand werd
opgenomen. Nadat ter plaatse door een ge
neesheer een verband was gelegd, wero de
zwaargewonde naar de woning van een In de
omgeving wonend familielid overgebracat
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Zeeuwsch-Vlaanderen heeft zich met een
schrijven gewend tot den Minister van Justitie,
waarin wordt gevraagd of het niet in het voor
nemen ligt van Z. Exc. maatregelen te nemen
tegen het voortdringend euvel der zoogenaam.
de ,,j>rikborden".
Vooral in het Zuiden aldus voegt onze
correspondent hieraan toe neem het „prlk-
borden '-stelsel de laatste maanden ernstige
afmetingen aan. Daar het niet zelden de mln-
der-gesltueerden, ja werklooeen-steuntrekken-
den zijn, die er aan deelnemen, heeft in en
kele plaatsen het euvel reeds aan de overheid
aanleiding gegeven te overwegen of er termen
tot Ingrijpen zouden zijn. Inderdaad Is in som
mige gevallen wel iets gedaan, doch doeltref.
fend optreden, gelijkstaande met verbod, schijnt
niet mogeiyk.
Om deze reden wordt In polltioneele en ge.
meentelijke overheidskringen In het Zuiden
met belangstelling de beslissing van Minister
Donner op het schrijven der Zeeuwsch.Vlaam-
sche Kamer van Koophandel tegemoet gezien.
Vannacht is in een Juwellerswlnkel te Den
Haag een brutale roof gepleegd. Om vier uur
werd een groote keisteen geworpen door de
spiegelruit van een juwelierswinkel van den
heer 8. van Gelder In de Wagenstraat. De dief
(of dieven) haalden door het gat een aantal
ringen en horloges, waarna zij spoorloos ver
dwenen. Op de Wagenbrug werden nog een
kussentje en een etiket van een platinaring
gevonden en In de Wagenstraat nog eenlge
ringen.
De heer van Gelder, die op de derde étage
aan de achterzijde slaapt, had van het inwer
pen van de ruit niets vernomen. Langskomende
wandelaars waarschuwde de politie, die thans
een bepaald spoor schijnt te volgen. De daders
moeten wel uitstekend van de situatie op de
hoogte zijn geweest, daar de inbraak wasu-
schyniyk geschied is na het heengaan van de
politiepost, die tot drie uur in de Wagenstraat
aanwezig is.
Er is voor ongeveer 250.ontvreemd. De
heer van Gelder was niet tegen inbraak ver
zekerd.
Aan het voorlooplg verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot wettelijke voorzie
ning naar aanleiding van het Koninklijk be
sluit van 8 December 1931 wordt ontleend, dat
enkele leden opmerkten, dat het de volksver
tegenwoordiging niet vrijstaat, in een critlsche
beschouwing van de aangebrachte wijziging te
treden, wijl het hier de uitvoering geldt van
een Koninklijk besluit, uitgevaardigd ingevolge
het op art. 77 der Grondwet steunende recht
der Kroon tot Instelling van departementen.
Andere leden meenden, dat op de staatsrech
telijke bevoegdheid der Kroon geen Inbreuk
wordt gemaakt, als op de regeling critiek wordt
uitgeoefend.
Verscheidene leden gaven de voorkeur aan
de instelling van een departement voor de
sociale staatstaak alsmede van één belast met
de zorg voor de economische zaken.
Enkele leden bepleitten de wederinstelling
van een departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel. Vele andere leden achtten het
veeleer een voordeel, dat het hoofd van het
departement belast zal blijven met de zorg
voor zoowel sociale als economische aangelegen
heden. Daardoor bevordert men, dat de Juiste
maat In acht wordt genomen.
Enkele leden vreesden, dat als gevolg der
overmatige belasting van een departement de
macht der daaraan werkzame ambtenaren te
zeer zou toenemen. Eén hunner bezwaren gold
ook de aanstelling, vaker dan voorheen, van
directeuren-generaal, een gevolg van te sterke
concentratie van belangrijke vakken van
staatsdienst in één departementaal verband.
Hoe groote moeilijkheden zullen er voorts
zoo vroegen deze leden zich af kunnen ont
staan tusschen een pas opgetreden bewinds
man en een dlrecteur-generaal, die zijn ambt
reeds tal van jaren beeft bekleed, wanneer de
eerste een eind wenscht te maken aan een
systeem, dat de laatste in zijn dienst sinds
geruimen tijd heeft ingevoerd?
wezen, die er naar 'kijken wAt ze eigenlijk koo-
pen, eenvoudig omdat hun dat niet mogelijk
Is, omdat ze nu eenmaal niet tusschen de
binnen- en de buitenzooi, niet binnen In
hak kunnen kijken. Erger is het evenwel, dat
er zoo weinig op gelet wordt van welke fa
briek de schoen komt dien men koopt, en men
er zelfs niet naar kijkt, of hij uit T*jecho-Slo-
wjjklje afkomstig Is, of uil Dultechland, of uit
ons eigen land.
Moet je, bijvoorbeeld, in Engeland komen!
Daar mag geen uit het buitenland ingevoerd
artikel verkocht worden, wanneer er niet op
staat waar het gemaakt Is, en er zijn heusch
een heeie massa Engelschen, vooral tegen
woordig, die daar In de eerste plaats naar
kijken en In den winkel iets dat niet „British
made” is, al dadelijk terzijde leggen, omdat
ze begrijpen dat het voor de algemeene wel
vaart van het land van het grootste belang is,
wanneer ze de Inlandsche nijverheid bevor
deren.
DAAr wordt niet alles wat uit den vreemde
komt beter gevonden dan wat In het eigen
land gemaakt wordt en hier moest het niet
zoo zijn. Daar zeggen ze, dat dat In eigen
land gemaakt wordt, net zoo goed is als wat
uit andere landen komt, al Is het misschien
ook niet altijd waar; hier gelooven ze het met,
hoewel het in de meeste gevallen wél waar is.
Ik wil, om nu maar bU ons onderwerp te
blijven, niet zeggen, dat een bultenlandsche
schoen niet goed kan zijn en evenmin, dat
alle Nederlandsche schoenen wél goed zijn,
maar wel, dat er bier in ons land óók goede
schoenen gemaakt worden. Waarom zou een
Bata- of een Salamanderschoen beter zijn
dan bijvoorbeeld een Robinson? Ze hebben
alle drie een vreemden naam, maar waar de
eerste twee bultenlandsche zijn, is de laatste
er een van Nederlandsch maaksel en sedert
ik gisteren in Nijmegen de Roblnson-fabiiek
gezien heb. moet niemand mij meer komen
vertellen, dat bultenlandsche schoenen beter
en degelijker gemaakt worden dan Nederland
sche. Trouwens, het is niet de eerste schoen
fabriek die Ik bezichtigd heb en ook andere
hebben iplj dien Indruk reeds gegeven. Maar
deze Robinson-fabrlek Is wel een heel moderne,
waar de nieuwste machines In gebruik zijn en
waar zelfs de loopende band al Is Ingevoerd.
Geestdoodend werk? Ik kreeg niet dien In
tel- en rekenmachines, ook niet altijd het-
zelfde-doen met voor iedereen geschikt wezen.
Doet een boekhouder tegenwoordig, met zijn
tel- en rekenmachines ook niet altijd het
zelfde?
Tien jaar geleden hebben twee jonge men-
schen samen een fabriekje opgezet van Jon-
gensschoenen. Met acht man maakten ze daar
den heelen dag schoenen, uitsluitend schoe
nen voor jongens en daarom kozen ze voor
hun fabrikaat een jongenaheld tot patroon ?-
ze noemden hun schoenen Robinson-achoenen,
naar den held van het verlaten-eiland-verhaal.
Die schoenen schijnen goed te zijn geweest,
want ze werden goed verkocht en al spoedig
was uitbreiding der fabriek noodig. Na eenl-
gen tijd werden ook manneschoenen ge
maakt: de fabriek bleef groeien en nu wer
ken er In de groote moderne fabriek niet
minder dan 250 man, en wórden er gemiddeld
8S paar Schoenen, nog steeds Uitsluitend Voor
mannen en jongens, per man en per dag ver
vaardigd.
Dat is natuurlijk heel mooi voor de beide
fabrikanten, die de zaak tien jaar geleden
hebben opgezet, maar wat ik er het mooiste
van vind is, dat er nooit gestreefd Is naar ex
port naar het buitenland en deze fabriek zlfn
afzetgebied uitsluitend in Nederland heeft ge
zocht. En gevonden.
Het is zeker een verblijdend verschijnsel, dat
zóó de bultenlandsche oonourrentie het hoofd
geboden kon worden, wat zeker niet het ge
val zou zijn geweest, wanneer de schoen, door
deze fabriek afgeleverd slecht was en wat ook
zelfs met den besten schoen niet het geval had
kunnen zijn, wanneer niet door een uiterst
rationeel» wijze van werken de prijs laag ge
houden kon worden, zelfs bij een behoorlijke
betaling van de arbeiders, die 35 i 40 gulden
per week verdienen, op tüd hun vacantie krij
gen en voor wie een pensioenregeling in wor
ding Is. Een goede behandeling der arbeiders
geeft beter werk en Is bovendien niet duur
arbeldsderving gedurende de vacantie, plus
premie voor Rijksverzekerlng en ziekteverze
kering maken In deze fabriek de kosten van
fabricage der schoenen 4H per paar hooger,
wat toch waarlijk van geen beteekenis kan
der, maar er sullen er maar heel welnigetf* .worden genoemd.
Voornamelijk is dit te danken aan de ra
tionalisatie van het bedrijf, die al begint by
het vervoer der grondstoffen naar de fabriek.
De auto rijdt binnen -en levert het leer af, on-
middeliyk by de plaats waar het de eerste be
werking moet ondergaan, en dan gaat het ge
leidelijk verder, tot aan den anderen kant van
de fabriek de schoenen kant en klaar worden
afgeleverd, vlak by de plaats waar de auto in
een breede gang langs het gebouw gereed staat
om ze naar den trein te brengen, die ze ver
der moet venoeren.
Alle werklieden werken In één groote, goed
verlichte ruimte. Aan een zyde wordt het bo
venleer bexferkt, aan de andere zijde de zo-,
len. De arbeid is zoo geregeld, dat aan den
eenen kant evenveel bovenhelften gemaakt
worden als aan den anderen kant zolen en
hakken en In het midden van de zaal ont
moeten die afgewerkte deelen elkaar op den
transportband, waaraan ze in-elkaar worden
gezet. Dat alles gaat zoo regelmatig en wordt
met behulp van zoo Ingenieuze machines uit
gevoerd, dat geen oogenbllk tyd verloren gaat.
Een hak aanzetten één slag op een ma
chine en alle spykertjes, daarvoor noodig. zit
ten er in niet alleen, maar zUn ook tegeiyker-
tyd door de machine zelf uit ijzerdraad ge
maakt. Het bovenleer van den neus aan de
zool slaan één slag op een andere machine
en met 22 spykertjes is dat zaakje gebeurd.
Eki zoo gaat het met elke bewerking, tot ein-
deiyk, nadat 180 verschillende menschen leder
het hunne er aan hebben gedaan, de schoen
gereed Is. Ik kan hier niet de heeie bewerking,
die het leer ondergaan moet om schoen te
worden beschryven, dat zou te droog en te
technisch worden, maar wel kan Ik zeggen,
dat niemand die zoon doodgewoon ding als
een schoen ziet er eenig begrip van hebben
kim. welke Ingenieuze machines er door knap
pe technici zyn uitgedacht, om hem zoo vol
maakt mogelijk te maken niet alleen, maar
ook zoo goedkoop mogelijk. Want juist door
het gebruik maken van al die machines en het
byhouden van elke verbetering, die er nog
steeds aan wordt aangebracht, wordt de pro-
ductietyd verkort en worden dus de produc
tiekosten minder. En dót hetb Ik gisteren weer
eens gezien, we hoeven heusch niet naar het
buitenland te gaan, om de voorde; en te genie
ten van een fabriek, waar zoo de arbeid wordt
opgevat en de degelykheld van het product
bevorderd.
De afdeellng in de Roblnson-fabiiek, waar met 84 stanxmachlnes hst bovenleer voor de schoenen wordt gesneden
(Zie artikel van Overal).
