Vertraagde
DE NEBO
RATTEN-OORLOG IN BRABANT
Aprilgrap
of (en)
leekepreeken
Kind doodgereden
Op speurderstocht
LOONSVERLAGING
BIJ DE SPOORWEGEN
OPZETTELIJK BEDROG?
Verzet van het personeel
ind:? the postvluchten
ZATERDAG 9 APRIL
TWINTIG MILLIOEN TEKORT
I
SCHEPEN OP DRIFT
AUDIËNTIE
REGELING VAN DEN
VLEESCHINVOER
NIEUW COLLECTIEF
CONTRACT
i
STEUN AAN DE
PLUIMVEEHOUDERIJ
CONTINGENTEERING
VAN STEENKOOL
De vorm der hulpverleening nog
niet vastgesteld
Vermindering van 10 procent
▼oorgesteld
Op de Maas vóór Rotterdam
I
t
434
VREDE EN SOLIDARITEIT
king
aan
aan
<2
zou
HOMO SAPIENS
I
de vereenlglng „Onderneming en Vrtjbeid", op j en te 14JH uur U Tthene ■etend
„Belangwekkend geval” zegt de
Plantenziektekandige dienst
Wat landbouwer Eren vertelde
De gulle Brabantache aard verloochende rich
Goeman Borgesius.
van onse woningwet en nog
verschillende
lettertypen
Naar aanleiding van een bericht omtrent
een vergadering van pluimveehouders te lip
waarin werd medegedeeld dat bij de Regeering
In overweging was een steunverleenlng aan de
pluimveehouderij in den vorm van een bijslag
per stuk pluimvee, hebben wij bij informatie
ter bevoegder plaatse vernomen, dat weliswaar
gedacht wordt over steunverleenlng aan de
pluimveehouderij, doch dat de vorm, waarin
sulks zal geschieden, nog niet vaststaat.
Het vierjarig dochtertje van den rijwielher
steller Stelnvoort, dat Donderdagavond op den
Harderwjjkerweg te Dieren plotseling achter
een stl'staanden auto te voorschijn kwam,
werd door een passeerenden auto aangereden
en op slag gedood.
Den bestuurder D. M. uit Marssum treft
geen schuld.
ontketend ia.
OU, dameke en ook gij, heerke uit de stad,
hebt het wel eens wit om uwen neus voelen
worden, als ge soo’n héél klein diertje, één zoo’n
héél klein muisje in uwe nabijheid wist. Maar
de boeren uit de Brabantsche Kempen, die niet
alleen an een klein geruchtje en evenmin van
n enkele mula of rat vervaard zijn, hebben
thana de bewijzen te leveren, en leveren die ook,
het zelfs van honderden ratten in elk hunner
boerderijen niet op de zenuwen te krijgen. In
derdaad. in Budel, in Soerendonk, en andere
piekjes dezer streek, regeeren thans de ratten
'n kolonies op talrijke boerderijen.
Op velerlei wijzen tracht de landelijke bevol
king zich van deze ongewenschte klanten te
ontdoen. Er worden razzia's la de stallen en
schuren gehouden, er worden verdelgingsmldde-
len aangewend, er worden hondenjachten op de
vunzige harden van knagende, bijtende en wroe
tende 'lervoelers georganiseerd. Doch het suc
ces la tot nu toe miniem.
mogeljjke van dezen elsch toegeeft, moet
men erkennen, dat de Kerk nooit anders
kon doen dan zij heeft gedaan, n.m. in het
verleden de onrechtvaardige oorlogen ver-
oordeelen; in der tijd, toen zij nog rechts
macht over wereldse he personen had, met
alle haar ter beschikking staande midde
len Invallers en roovers straffen en ver
der naastenliefde en vrede prediken. Ook
in dit opzicht is de Kerk haar gezonde tac
tiek getrouw geweest, door n.m. alleen het
„jrelkbare na te streven. In dezen tjjd, nu
er nagenoeg overal een scheiding tusschen
den wereldlijken Staat en de geestelijke
macht, de Kerk, bestaat, zou het een
dwaasheid zijn om de regeering van een
a-Kathollek land te verbieden een leger
macht op de been te houden. In den groe
ten oorlog is de delicate taak van Bene-
dlctus XV geweest zoo neutraal mogelijk
de verschillende volkeren op de oorzaken
van den gruwelijken oorlog en het onchris
telijke van den haat en de overdreven va
derlandsliefde te wijzen; en nog verweet,
ieder voor zich, aan den Paus partijdig
heid. Direct na den oorlog is de leuze van
het Vaticaan geweest: algemeene, gelijktij
dige, internationale ontwapening! Dat is
doelbewuste en reëele en op den duur ook
de eenig vruchtbare vredespolitiek.
Ziedaar één kant aan het vraagstuk van
„vrede en solidariteit”, n.m. den hlstorischen
kant. Er zijn aan deze twee problemen nog
verschillende andere facetten, die wij in
volgende beschouwingen hopen te belich
ten.
Op de Maas vóór Rotterdam is Donderdag
avond het Hongaarsche stoomschip ..Tenger”
door den rwaren wind van zijn trossen ge
slagen en op drift geraakt. Met sleepboot-
aasistentie wist men na vier uren zwaren ar
beid de boot weer op haar plaats te brengen
Later op den avond geraakte ook het Dult-
sche vrachtschip „Laak" op drift en kon eerst
na anderhalf uur weer gemeerd worden.
Ten gemeentebulze van Budel
Alvorens op een, der boerderijen een bezoek te
brengen en een ondersoek in loco in te stellen,
hebben wij ten gemeentehui» van Budel In
lichtingen gevraagd, die ons met de meeste be
reidwilligheid werden verstrekt.
Men dient namelijk te weten, dat de ratten-
plaag in de Kempen in studie Is genomen door
den Plantenzlektekundigen Diepst, welk onder
zoek werd geleld door den ambtenaar van dien
Dienst te 'e Hertogenboech. den heer Koene
.Vanwege desen Dienst sim cadavers van te Bu
del gevangen ratten onderzocht. De Plantenzlelp-
tekundige Dienst acht, blijkens de o»er deze
materie gevoerde correspondentie, dit in zoo
groote mate voorkomen der ratten een belang
wekkend geval, en is tot de conclusie gekomen,
dat men hier niet te doen heeft met de alge
meen bekende bruine rat (mus decumanus),
doch met de hulsrat of zwarte rat (mus rattus).
Het komt Inderdaad belangwekkend voor, dat
het juist deze rattensoort blijkt te zijn, die
de» landbouwstreek van Budel terroriseert, daar
volgens onze deskundigen de zwarte rat in ons
land bijna niet meer voorkomt. Hoogeveen en
Peeters (..Leerboek der Mensch- en Dierkunde”,
pag. 95) zeggen erover, dat deze rat waarschijn
lijk met de schepen der Kruisvaarders naar
Europa is gekomen. Thans echter, zeggen zij. is
zij niet veelvuldig meer aan te treffen. Buckets
(„Beknopt Leerboek der Dierkunde”) zegt (pag.
45), dat de zwarte rat in ons land tegenwoordig
zoo goed als uitgeroeid is. In den strijd op leven
en dood tusschen de zwarte rat en de grootere
en sterkere, slimmere en kwaadaardige bruine
rat kwam de laatste meer en meer als over
winnaar te voorschijn.
Zelfs als leek is men derhalve alleszins ge
neigd te erkennen, dat wat thans in de Brabant
sche tempen, blijkens een deskundig ondersoek,
aan den dag Is getreden, zeer zeker belangwek
kend dient te worden genoemd.
het gebied van het particuliere bouwbedrijf, een
paviljoen van de vereenigde Betonfabrieken, de
vereenlglng van Schelpkalkfabrikanten. inzen
dingen van cement-, baksteen- terrazzo-, dak
pannen-, asfalt-, linoleum-, meubel-, en nog
tal van andere fabrieken.
In den tuin exposeert de Hardlnxveldsche
Houtbouw-ondememing aanlokkelijke weekend
huisjes waarvan er reeds veel meer zouden
zijn afgeleverd indien niet in tal van gemeen
ten de plaatselijke verordeningen deze plaatsing
verhinderden de Amsterdamsche machine
fabriek „Voorwaarts" heeft een stalen steiger-
toren opgesteld, de Bond van Patroons in het
Steen-, Hout-granlet-, en kunststeenbedrijf in
mo-
In het ministerie van Buitenlandsche Zaken
te Brussel heeft Vrijdagmiddag, naar Reuter
bericht, een vergadering plaats gehad van Ne
derlandsche en Belgische gedelegeerden, oeiast
met het onderzoek naar de kwestie der conttn-
genteering van steenkool in belde landen. De
Belgische gedelegeerden stelden een verminde
ring van 10 procent voor van den Invoer van
Nederlandsche steenkool In België, waarmee
van zelf een vermindering gepaard zal gaan
van den invoer van Belgische steenkool in
Nederland. Een officieel communiqué is niet
verstrekt.
De „Raaf" op de terugreis is Vrijdag te 5 44
ar uit Cairo vertrokken, te 8.38 uur te Mena
Matrub geland, vandaan- te 9.10 uur vertrokken
Z. H. Exc. de Biaschop van Haarlem aal de
olgende week Maandag en Dinsdag eeen
■udiëntle ve-leenen.
tlngenteering van den vleeachlnvoer niet we
zenlijk verminderen.
De regeering gevoelt zeer levendig de beswa
ren. welke de contlngenteerlng van den vleeach
lnvoer hier te lande voor Denemarken ooi evert;
anderzijds meent zij, dat men ook daar te lan
de begrip heeft van de moeilijkheden, waar
mede ona bedrijfsleven heeft te kampen. De
Minister kan dan ook niet aannamen dat De
nemarken. Indien het van maatregelen ander
zijds in eenig onttrN nedeellge gevolgen mocht
ondervinden, daarin aanleiding zou kunnen
vinden tot tegenmaatregelen. Veeleer moet
worden ondersteld, dat de Deensche maatrege
len, zooals die betreffende de deviezen-restric-
tle. uitsluitend door de Deensche belangen ge
boden zijn en dat derhalve elk element van
represaille daaraan vreemd la
BU de contlngenteerlng van seizoenartikelen
ral zoo mogelijk een bepaalde kalenoerperiode
als basis zijn te nemen. De moeilijkheid, dat
een ondernemer, wiens zaak nog niet of slechts
In een gedeelte van de periode, welke als basis
d'ent voor de contingenteenne b»-’ond geen
of slechts een gering contingent kan worden
toevewezen. doet zich niet alleen bil seizoen
artikelen voor Met dit bezwaar wordt zooveel
mogelijk rekening gehouden.
De Minister kan niet Instemmen met de en
kele leden, die een nog strengere toepassing
van de contlngenteerlng nood-akellfk achten
'mrrers het is geenszins geb'eken dat de maat
regel zijn doel heeft gemist. Daarvoor te een
langere ervaring met betrekking tot de werking
der contlngenteerlng onontbeerltL.
Bij nota van wijziging wordt alsnog een straf
bepaling Ingevoegd. waarbij on»e’t-'",ke tnvder
In strijd met de bon-"—•’■en d»»er wet of ver-
k-on'ne eanb'e-Ung of tn voorraad hebben van
aldus Ingevoerd goed bedreigd wordt met ge
vangenisstraf van ten hoogste zes maanden of
’eldboete van ten hoogste 10.000.
Nederland richtte een gemeenschappelijk
dellen- en werksoortengebouwtje op en zoo zou
er nog héél wat te vermelden zijn, doch het wil
ons voorkomen dat het bovenstaande reeds vol
doende te, om een bezoek aan de tentmn»telling
te stlmuleefen.
Naar wij vernemen heeft de Directie der Ne
derlandse!» Spoorwegen aan den Personeel-
raad medegedeeld, dat volgens de voorlóoplge
cijfers het jaar 1931 een tekort zal opleveren
van, twee mlllioen gulden. De geschatte ont
vangsten van Januari toonen een vermindering
aan van 2.445.000, die van Februari van
f 1.482.000. De uitgaven zijn in die twee maan
den met ruim 400 000 gedaald. Op dezen baste
verwacht de directie voor 1932 een tekort van
15 8 20 mlllioen gulden.
Onder deze omstandigheden acht zij zich ver
plicht tot loonsverlaging over te gaan, welke
naar haar oordeel bepaald moet worden op 10
procent van alle bezoldigingen, periodieke ver-
hooglngen, premlën, toelagen en verdere ver
goedingen, waardoor over een geheel jaar «en
besparing van ongeveer negen mlllioen gulden
zal worden verkregen.
De loonsverlaging zal 1 Juli as. moeten in
gaan.
Zij te
maanden
niet toen wij bij landbouwer Evers, die eenlge
honderden meters bulten het centrum van de
dorp zijn fraaie, zindelijke boerderij heeft, aan
klopten om eenlge mededeellngen over de gr-
varlngen met de ratten. In de binnenkamer,
waar de kachel op dezen drullerigen natten
Aprildag heerlijk snorde, kregen wij uit den
mond van den landbouwer en diens hulsgenoo-
ten een hoogst Interessant verhaal over de rat
tengeschiedenis te hooren.
„We hebben er al met massa's gedood en toch
bamerken we niet, dat het er minder op wordt.
Onlangs slaagden we bij een formeele Jacht op
het gedierte erin niet minder dan zeventig
stuks, groote en ook jonge, nauwelijks ter groote
van een muls, te vangen. Maar ondanks dat
hebben we er nog zat. Overdag worden de die
ren niet gezien, doch des avonds komen ze in
grooten getale te voorschijn. Als we dan in
den stal komen en het licht aanmaken, springen
ze langs alle kanten vóór en boven Je' uit en
nemen de vlucht, klauteren tegen de stalpalen
op naar boven in het hooi en stroo. Het zijn
bijna allemaal zwarte exemplaren, soms een
enkele er tusschen door met een grijsachtige
tint”.
„Wat de ratten in de stallen komen doen?”
vragen wij.
„ZU komen daar dan hun honger stillen. In
de voederbakken van paarden en varkens voor
al doen zij zich te goed aan het daar aanwezige
voer. In de rogge- en havervoorraden doen zij
zich eveneens geducht gelden en het gekste
daarbij Is nog. dat de dieren, zelfs al vreten zij
niet alle korrels op, toch het koren grootendeels
waardeloos maken, omdat hunne uitwerpselen
zich tusschen het koren mengen. Na het dor-
schen blijven deze tusschen het graan aanwezig
e’ men kan ze er niet uitziften, omdat ze onge-
ve<~ even groot zjjn als de graankorrel. Zoowel
om het rechtstreeks verorberen van het koren
als om dit bijverschijnsel richten de ratten dan
ook zeer groote schade aan.
Wij Informeer en ook nog naar de mate, waar
in het lugubere volkje zich voortplant. Het Is
immers bekend, dat de ratten de eigenschap
hebben zich op bijzondere wijze te vermenigvul
digen. Welnu, hier zijn nesten van ratten ge
vonden, waarin niet minder dan 10 tot 15 Jon
gen werden aangetroffen.
Op hoe veelzijdige wijze de landbouwers tegen
le ratten op hunne hoede hebben te zjjn. bleek
ons uit de mededeeling, dat In een hok met
moedervarken en biggen de ratten doordringen
en zich aan het moedervarken op natuurlijke
wijze voeden, waardoor niet zelden'de biggen ten
gronde gaan. Hiertegen heeft men echter
kunstmiddelen. Zoo laat men bijvoorbeeld des
nachts in zulk een varkenshok het licht bran
den, omdat de ratten uit een verlichte omgeving
plegen weg te blijven. Ook plaatst men wel een
loopende wekkerklok in de nabijheid. De onder
vinding schijnt te hebben geleerd, dat ook het
klokgetik de ongewenschte bezoekers op een af
stand houdt.
Op onze vraag of het voorkomen der groote
massa's ratten vroeger nimmer werd waargeno
men. kregen we ten antwoord, dat inderdaad
nooit sinds menschepheugenis zulk een plaag
in dezen omvang is gekend als thans. Merk
waardig is nog. dat^het voorkomt, dat sommige
boerderijen plotseling door het goedje verlaten
worden. „Het schijnt wel of ze nu en dan er
een verhuizing op na houden”.
Onder dankzegging aan de bewoners voor
hunne interessante mededeellngen hebben wjj
de boerderij van den heer Evers verlaten. Tien
tallen andere boerderijen liggen overal tn het
rond en vrijwel overal ook regeeren in den
volsten zin des woord de rattenscharen.
Straks echter, als het zomer wordt, gaan
ze weer de schuren verlaten en het open veld
bevolken Om tegen den volgenden winter op
nieuw met versterkte legioenen In de land-
bouwersb» huizingen terug te keeren? Wjj willen
voo de landbouwers hopen, dat dl* niet het
geval zal zjjn, en dat, misschien, in den loop
van dia somer Moeder Natuur op de een of
»n<’ wijze een gevo Uge slachting onder het
weerzinwekkende gedierte zal aanrichten.
In het Lithografisch Bedrjjf
Naar wij vernemen, hebben de werknemers en
werkgevers in het lithografisch bedrijf thans
overeenstemming bereikt over het nieuwe col
lectief arbeidscontract. Van patroonszjjde wer
den de onderhandellngen gevoerd door den Ned.
Bond van Steendrukkerspatroons, van werkne-
merszljde door den Ned. Litho-, Polo- en Che-
mlgrafenbond, den R.K. Graflschen Bond en
den Neo. Chr. Graflschen Bond
Volgens het nieuwe contract worden de oon-
tractueele loonen verlaagd met 2 per week
Ing. 1 Mei as. en Ing. 1 Aug. as. opnieuw met
J 1.
De loonen. die boven het minimum waren
vastgesteld, kunnen ook slechts met deze be-
diagen worden verlaagd.
De eischen van de werkgevers betreffende
inkorting van het aantal vacantledagen en een
extra verlaging van de loonen der offset-druk-
kers zijn door de werknemersorganisaties ai-
ge wezen.
Het resultaat van de besprekingen zullen par
tijen nog ter beslissing aan de leden voorleggen
In de Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer Inzake het wetsontwerp tot regeling van
den ^invoer van verach of gekoeld rund- en
kalfsvleesch en van bevroren rund- en kalfs-
vleesch wordt erkend, dat de methode welke bij
de behandeling moet worden gevolgd, niet zon
der bedenking is.
Minister Verschuur herinnert er echter
dat deze methode In het oorspronkelijk ont
werp Crisisinvoerwet niet was voorgeschreven,
doch in de wet bij amendement Is opgenomen
Nu deze methode eenmaal is voorgeschreven,
moeten ook de daaraan noodzakelijkerwijze ver
bonden bezwaren aanvaard worden, en kan de
Minister daarvoor geenerlel verantwoordelijk
heid aanvaaroen Waarschijnlijk rollen zich bij
de toepassing der Landbouwultvoerwzt soort-
g~' '*e moelli’kheden voordoen
Wat verder betreft de vergelijking van het
Deensche en het ArgentUnsche vleesch. wijst
de Minister er op dat het laatste minder dan
het eerste in aanmerking komt ter vervanging
van het Nederlandsche vleesch. Dat de Invoer
van Argentijnse!) vleesch de laatste jaren Is
afgenemen. kan derhalve de noodzaak van con-
een
maak-vormer> j
werden.
Men nam lukraak een hoeveelheid onschul
dig feullleton-zetsel, voegde hier en
enkele „opzienbarende koppen tusschen
maakte aldus, zoo smakeltk
proef pagina op: ook werd er
lijker, des te beter was het!)
met je uit Tokio gefantaseerd,
Vier weken geleden publiceerden wij op
deze plaats een schrijven van een Inzender
over vrede en solidariteit. De samensteller
van dit stuk betoogde, dat, wanneer de
Kerk maar -wilde, er aan twee groote ram
pen der menschheld: oorlog en armoede,
spoedig een einde zou komen. Bij kerkelijke
wet moest het militaire dienstverband op
doodzonde verboden worden en eveneens
moesten langs kerkrechtelijken weg de ar
beidsverhoudingen geregeld worden en wel
zóó, dat er geen werkloosheid meer zou be
staan en leder gezin ruimschoots tn zijn
onderhoud zou kunnen voorzien.
Wij hebben de onjuistheden in dit betoog
trachten aan te toonen. Intusschen gevoei-
I den zich ook anderen geroepen tot inmen
ging in deze polemiek; met eenigen daar
van hebben wij schriftelijk van gedachten
gewisseld en alles bij elkaar heeft de eerste
inzender ons een respectabel stapeltje cor-
I respondents bezorgd.
Het invallende Paaschfeest en de reorga
nisatie van dit dagblad waren oorzaak, dat
wij de laatste Zaterdagen onze schriftelijk
gedane belofte niet konden vervullen óm
n.m. op de vele bovenbedoelde ingezonden
stukken nog eens terug te komen. Wij wil
len daarmee echter niet langer wachten en
hopen vandaag onze briefschrijvers, zoo al
niet te bevredigen, dan althans blijk te
geven van onze belangstelling. Hun werk
één zond ons twaalf dicht beschreven folio
vellen verdient dit ten volle!
Wij kunnen er niet aan denken ook maar
een deel van het ons toegezondene eX te
drukken; er zouden vele pagina’s van de
courant voor noodig zijn. Veelal komt de
kern van de betoogen op hetzelfde neer,
zoodat wjj de verschillende opmerkingen
gemakkelijk in één antwoord kunnen sa
menvatten.
De moeilijkheden bewegen zich om deze
gedachten: 1ste: de christelijke godsdienst
is gebouwd op de leer der naastenliefde;
in den oorlog vermoordt de eene mensch
den andere; dus moet de Kerk den oorlog
verbieden. Zij kan hem door haar gewel
dige organisatie onmogelijk maken. 2de: de
goederen der aarde zijn voor alle menschen
gelijkelijk gegeven; t is wraakroepend, dat
de een ten koste van den ander in weelde
leeft. Het behoort tot de roeping der Kerk
aan een ieder een menschwaardig bestaan
te verzekeren. Naast deze twee hoofdge
dachten, steunend op het betoog van den
eersterf inzender, komen anderen tot een
geheel tegenovergestelde conclusie, n.m.
deze: alles is zóó. als het wezen moet. God
gebruikt den oorlog, de ellende, zelfs het
de menschen langs een
Hééft de sure, met haat en wijd gevoede
..Tribune" kans gezien, zich een ookenblikje te
uiten te gaan aan e :i oolukende ver-
agde April-grap?
f ’■-t trouwbare Moskou-
orgaan opeetteiyk bedrog willen plegen?
Zooals men weet, werd de vorige week In
het „Kastéél van Aemstel" de formidabele
rors. we’ke roet J—v«- 7o-<la- tweemaal
daags „De Nieuwe Dag” In vele duizendtallen
zou af leveren, na plechtige ins genirg door
Z. H. EXc. den Blaechop van Haarlem in wer
king gesteld.
Afijn, men heeft er in ons blad wel ge
ïllustreerd het een en ander van kunnen
ervaren
Om die pen te laten proefdraaien, moest
er natuurlijk ook zoolets als 'n krant op ge
drukt woeden, en uiteraard was deze k ant,
proefkrant, waarin verschillende op
en lettertypen geprobeerd
daar
i en
mogelijk, een
(hoe ongeloof-
een telegram-
v aarboven in
pakkende koppen; „Japan bezet wiadlwostok
Bombardement vooraf Groote oorlogs
buit Russen vluchten
Misschien had een herinnering aan den
Russisch-Japanschen oorlog den oolijken sa
mensteller dezer pagina een oogenbllkje te
pakken
Met dere, natuurlijk uitsluitend^ als proef
bedoelde vóórpagina kwamen de eerste .krant*'-
exemplaren van de pers, en op een der kiekjes
In ons blad heeft men kunnen zien, hoe Mgr.
Aengenent .met zichtbaar genoegen" een dier
eerste exemplaren bekeek.
Door een of ander, al dan niet stom toeval,
heeft echter ook de „Tribune '-redactie de
voorpagina der proef-krant met al het fraais,
dat we hierboven vermeldden, onder de oogen
gekregen, en bet gevolg daarvan Is geweest
ófwel een vertraagde April-grap. ófwel
én April-grap (vooé de redactie) én bedrog
(voor de lezers).
Als ware dit druk-proef-exemplaar Immers
een heel geheimzinnig document, dat uit de
misdadigste duisternis aan het reine ..Tribuns”-
llcht moest worden gebracht, zoo drukte de
redactie dezer dagen een facsimile van de be
sproken vóórpagina af: en wat daarbij ont
huld werd??
Waarom bekeek de Blsschop van Haarlem
deze voorpagina zoo .met zichtbaar genoegen”?..
Waarom was de Blsschop zoo verheugd?
Omdat hij daar las; .Japan bezet Wladlwos-
tok" „Groote oorlogsbuit" .^en groot
deel der stad In asch gelegd” ..Lijden der
burgerbevolking" „Het arsenaal ging de
lucht in’
Weet u: dAAr lachte de Blsschop om!!
En de heeren, die op een andere foto als
„kenners" het eerste preduct van de nieuwe
perz beschouwden, dat waren volgens ,J)e
Tribune" de .kenners” op het gebied van
de „verleugenlng". „deskundigen In de vuilste
laster en de gemeenste oorlogsophltslng t?gen
de Sow Jet-Unie, het vaderland van de arbei
ders der geheele wereld 1"
Bi dat allemaal naar aanleiding van een
geheel gefingeerde (en voor een leder direct als
gefingeerd te onderscheiden) voornaffln« van
een druk-proefkrant!
Met deze scheld-tractatle is de grappige
of (en) bedriegeliJke taak, welke „De Tribune"
zich stelde, echter niet voltooid; Om al dat
fictiefs nog iets meer geloofwaardigs te geven,
doet de redactie net. alsof het geheime rapport
van den Japanschen Baron Tanaka, aaarin
weinig vreedzame bedoelingen ten opzichte van
China tot uiting komen (welk repport wij
curioslteltshalve en behoorlijk becommenta
rieerd in onze Maandagavond-editie weer
gaven) geheel zou strooken met onze intenties,
- alsof wij zeggen, wat Tanaka gezegd
hebben!
De „Tribune -redactie kan zich hierin niet
vergist hebben, maar kom, wij gunnen de
zure redactie wel eens wat vroolijkheld en haar
lezers het bedrog, dat de grappige redactie
op hun kosten pleegd.
Wie zoo naïef is. zich op Tribune" te
abonneeren, moet maar weten, dat hij daauzum
lederen dag blootstaat.
Ben' onzer medewerkers te op speurtocht uit
gegaan in de Brabantsche Kempen, waar sedert
eenigen tijd een ernstige rattenplaag woedt.
Het centrum van het gebied, waar de ratten
met duizendtallen worden aangetroffen, te de
gemeente Budel. welk uitgestrekt Kemptech
dorp tot observatie- en onderzoekingsterrein
werd gefiomen Vanuit Eindhoven bereikt men
vla het schilderachtige Heese per auto binnen
een klein uur het dorp Budel, wau, naar uit
alle inlichtingen blijkt, een ware
rattenoorlog
Vrijdagmorgen werd in het hoofdgebouw van
den Haagschen Dierentuin de Nederlandsche
Bouwtentoonstelllng (NEBO) geopend.
Een groot aantal genoodlgden had zich daar
toe vereenlgd In een der zalen, waar Aller
eerst door den voorzitter van het tentoonstel-
lingscomité, dr W. Finkhuyzen van Maerssen,
een woord van welkom werd gesproken tot alle
aanwezigen, speciaal tot verschillende autori
teiten. waaronder de directeur Vim Stadsont
wikkeling en Volkshuisvesting van 's Graven-
hage. de Inspecteur der Genie, de legercom
mandant der 1ste afdeellng enz. De burgemees
ter had bericht van verhindering gezonden.
Met de mededeeling dat gedurende de ten
toonstelling voordrachten zullen worden gehou
den door Fransche en Dultsche autoriteiten,
waardoor de NÉBO als het ware een Interna
tionaal karakter krijgt, eindigde spr zijn rede.
Vervolgens nam de heer P. Bakker Schut,
directeur van Stadsontwikkeling en Volkshuis
vesting het woord om de eigenlijke openings
rede uit te spreken
Hjj begon met te wijzen op de moeilijke om
standigheden (crisistijd) waaronder deze ten
toonstelling is tot stand gekomen en brengt
een woord van hulde aan de inrichters dezer
tentoonstelling.
Het bouwbedrijf, aldus vervolgde hU. neemt in
onze industrie een voorname plaats In, wat niet
te verwonderen Is. daar de snel toenemende be
volking den vooridurenden bouw van woningen
noodzakelijk maakt. In den laatsten tijd sijn er
dan ook ongeveer 50.000 woningen per Jaar ge
bouwd In Nederland.
Maar niet alleen woningen, ook fabrieken,
ook scholen en allerlei andere gebouwen waren
noodig en het stemt tot verheugenis, dat de
Nederlandsche Bouwkunst zich op zoo uitne
mende wijze van haar taak, voor het tot stand
komen van al die bouwwerken te zorgen, heeft
gekweten.
Maar ook de Industrie heeft in die ontwikke
ling een groot aandeel en het aantal personen
die him bestaan vinden in het bouwvak is dus
zeer belangrijk; een groot deel van het tentoon
gestelde hier heeft dan ook betrekking op de
bouw-lndustrle.
Het bouwvak bevindt zich gelukkig in een
voortdurende evolutie en bet is dus een goed
denkbeeld, eens te laten zien wat daarin tot
stand gebracht kan worden.
Intusschen. de tentoonstelling te geenszins
tot de Industrie beperkt; zij omvat ook de ar
chitectuur en de blnnen-arehltectuur
Zeker, de tentoonstelling Is niet volledig,
maar zij moet beschouwd worden als een eerste
poging om den bezoeker een moment-fotografle
te feten zien van wat bereikt is.
Spr. besluit met t uitspreken van den wenach
da« het niet bij een eerste poging zal blijven.
Hierna werd door de aanwezigen een rond
wandeling gemaakt over de tentoonstelling,
waar vele exposanten nog druk met het etalee-
ren af brdenen hunner Inzendingen bezig wa
ren.
Onder die Inzendingen noemen wij in de eer
ste plaats die van offlcleele zijde. Zoo exposeert
de directie van den Wleringermeerpolder een
belangwekkende maquette, schaal 1 op 1000 van
een dorp In dit nleuwverworven land met mo
dellen van woningen, boerderijen en scholen,
een overzichtskaart van den ganschen polder,
met vele foto’s, teekenlngen en wat dies meer
zij.
Elders in de zaal te het departement van De
fensie vertegenwoordigd met een gedeelte van
het ontwerp voor de nieuwe kazerne van de
bereden wapens In Den Haag, een maquette
daarvan, teeken werk van andere kazernemen-
ten met statistiek; gegevens betreffende troe
penlegering, barakken en kampeerterreinen,
teekenlngen van marechausséekazernes, ma
quette van een lichttoren voor het loodswezen
enz.
Het gasbedrijf van Den Haag toont oa. eenlge
modelkamers met gas verwarming, badinstalla
ties met heetwatervoorzlenlng enz.
Bouw- en Woningtoezicht demonstreert den
Invloed van de wetgeving op den woningbouw,
de oudste toestanden (krotwoningen), de nieu
were en nieuwste situaties op het gebied der
volkshuisvesting, grafieken, die een overzicht
geven van de evolutie van het bouwbedrijf en
de woningmarkt, particulieren- en overhelds-
bouw, een maquette van den cuden toestand en
een van den nleuwsten. met in het midden het
borstbeeld van mr. Goeman Borgeslus. den
geestelijken vader van onze woningwet en nog
veel meer, dat de moeite waard te aanschouwd
te worden.
De Dienst van Stadsontwikkeling en Volks
huisvesting en die van Gemeentewerken zijn
op het podium aanwezig met foto's, teekenlngen
en maquettes van nieuwen stadsaanleg, van
het gemeente-museum aan de Stadhouderslaan
naar het ontwerp van dr. Berlage. het ont
werp voor het nieuwe Leeszaalgebouw aan
de Bilderdjjkstraat met winkelgalerij, ont
werpen van scholencomplexen, de brug aan de
Laan van Meerdervoort over het Ververschlngs-
kanaal, het laadstatlon voor de vullverwijdering.
de. nieuwe groenten- en fruithallen en markt,
een overzichtsfoto van het zwembad Zulder-
park. de magazilnen van het G. E. B„ de HB.S.
in het plan Bohemen. een maquette van het
parkeerterrein aan den Strandboulevard, nieuwe
stratenplannen en nog veel meer, waarvoor ten
minste iedere goede Hagenaar zich moet Inte-
rezseeren.
De Ned. Vereenlglng van Huisvrouwen en
naar Instituut toonen een bescheiden keuken,
zoo efficient mogelijk Ingericht en van zoodanl-
gen opzet. dat deze In leder huls kan worden
aangebraetat, met door bet Instituut goedge- 1
keurde materialen en werktuigen, die In ee’
moderne keuken thulsbehooren.
Voorts zijn er: een collectieve Inzending van i
de vereenlglng „Onderneming en Vrijheid", op
^chter bereid haar in de eerste drie
slechts voor de helft toe te passen,
zoodat zU pas op 1 October ten volle In wer-
zal treden. De directie acht het voorts
wenschelijk de geldigheidsduur van het thans
geldende Reglement Dienstvoorwaarden na de
wijziging met één jaar, dus lot 1 Juli 1933. te
verlengen.
In een spoedvergadering van den Personeel-
raad Is Vrijdagmorgen deze kwestie behandeld
Deze sprak er zijn groote verbazing over uif.
dat tn de conferentie van 29 Maart JJ. de di
rectie zelfs met geen woord over deze verlaging
heeft gesproken, hoewel toen reeds bezuini
gingsmaatregelen aan de orde zijn geweest.
De Personeelraad besloot deze zaak met tn
behandeling te nemen, doch haar over te leg
gen aan de verschillende organisaties.
den indringer, den gemeenschappen) ken
vijand.
Volgt men nu den hlstorischen groei van
onze westelijke landen, dan ziet men de
kleine kernen tot grootere samenlevingen
uitdijen. De lijfeigenen verdwijnen en wor
den vrije burgers. Zij bouwen hun steden
en slaan daar rondom stevige muren met
zware poorten, die des nachts worden af
gesloten. Op en in de poorten worden bol
werken gemaakt en de geschiedenis blijft
dezelfde, Is alleen in een andere phase ge
komen. In plaats dat de burchtheer zijn
kasteel verdedigt en de brug laat ophalen
over zijn slotgracht, zoo verdedigen nu de
burgers hun gemeenschappelijk bezit, hun
stad, tegen wangunstige belagers. En weer
gaan wij eenlge eeuwen verder in de histo
rische ontwikkeling: de stadsmuren wor
den geslecht, de vrije steden groeien tot
een nationale organisatie onder één mo
narch. De vorst is de vertegenwoordiger der
nationale idee en de natuurlijke aanvoer
der der nationale landsverdediging. Ook
het land kan door een vijand veroverd wor
den en daarom moet er een landelijke de
fensie zijn.
Het was vooral de wereldveroveraar Na
poleon, die in heel Europa de zelfverdedi
ging wakker riep, doordat hij met zijn
staande legers overal brutaal binnenviel
en het eene land na het andere aan zijn
macht onderwierp. Zijn legerorganisatie
schiep overal de behoefte aan eenzelfde
soort defensie en bij dat laatste streven zat
alleen de gedachte aan zelfbehoud en zelf
verdediging voor; alleen het verlangen om
den overweldiger aan banden te leggen.
Hoe de legerorganisatles nh den val van
Napoleon groeiden, behoeven we hier niet
te memoreeren; het is de jongste geschie
denis van onzen eigen tijd. Wjj weten, hoe
de legers, oorspronkelijk bedoeld tot verde
diging der landsgrenzen en om den Fran-
schen tyran te verdrijven, spoedig in de
handen der diplomaten de voornaamste
stukken werden in het Internationale
schaakspel. Totdat de groote wereldoorlog
van 1914/18 het fiasco van de nationale be
wapening aantoonde en de wereld nu zoe
kende Is om van de staande legers, van het
„militairisme”, bevrijd te worden, ten einde
niet nog eens en dan erger de gruwelen
van een wereldkrljg te beleven.
Wie dezen hlstorischen gang in vogel
vlucht overziet, die gevoelt de onmogelijk
heid van den elsch aan de Kerk om „den
oorlog te verbieden.” De geschiedenis leert
overduidelijk, dat alle bewapening wordt
opgezet met het doel van zelfverdediging
en voor een zeer groot deel was die defen
sie ook geoorloofd en noodzakelijk. Had
men nu gewild, dat er ooit een Paus was
geweest, die gezegd had: verzaak aan uw
bezit, aan uw stad, aan uw land, aan uw
vrijheden; maak u zelf weerloos en wees
desnoods een prooi voor een invaller? Na-
bolsjewlsme, om de menschen langs een tuuriijk niet! Welnu, zoodra men het on
weg van langdurig lijden te louteren en te
brengen tot een betere samenleving, waar
in de christelijke liefde overheerschen zal.
Daarom is het verkeerd op Marx en Lenin
te schimpen; deze mannen zijn in Gods
hand de wegbereiders tot een betere maat
schappij.
Gelijk men ziet: meeningen genoeg. We
zullen trachten aan te toonen, dat de
waarljeid ook hier in het midden en niet in
t de uitersten ligt.
Vooreerst dan nogmaals de reeds zoo be'
vaak bestreden meening, dat de Kerk
moedwillig het militairisme in de hand
werkt en nalaat den oorlog te voorkomen.
Deze zoo dikwijls gehoorde beschuldiging
komt enkel uit onwetendheid voort. De
vijanden van den godsdienst hebben er be
lang bij het voor te stellen alsof de Kerk
doelbewust de wereldlijke machten steunt,
die met haar legerorganisatie de massa in
bedwang houdt. Diezelfde vijanden wijzen
dan op het kronen en zalven van konlngen
en keizers door pausen en pauselijke ge
zanten; op het zegenen van de wapenen;
op uitspraken van kerkelijke autoriteiten
ten gunste van een of anderen oorlog. En
zij concludeeren dan: ziet, de Kerk staat
altijd achter de machtigen der aarde en
kan daarom niet vredelievend zijn! Die
laster druppelt onwillekeurig in de harten
der eenvoudigen; dezen zien den gruwel
van den oorlog en vragen zich af: maar
waarom verbiedt de Kerk dan eenvoudig
weg niet aan haar millioenen onderdanen
om deel te nemen aan een oorlog? De
massa der menschheld wil den oorlog niet;
in dat opzicht zou de Kerk dus het grootste
deel der menschheld achter zich hebben!
De zaak lijkt heel eenvoudig, maar gelijk
het met alle zoogenaamd voor de hand lig-
gende oplossingen gaat, zoo is ook deze er
geheel naast. Hoe staat het met dien oorlog
en het militairisme? Als men over eenlge
werkelijke macht van de Kers kan spre
ken, bevinden we ons al In de middel
eeuwen. Er werd toen altijd oorlogje ge
voerd, soms op tien, twintig plaatsen tege
lijk. De eene ridder vocht tegen den
andere. Er waren roofridders, die de
landstreken onveilig maakten; er waren
barbaren, die invallen in een anders gebied
deaen; er moesten kruistochten tegen on-
geloovigen gevoerd worden. Er heerschte
een geheel andere geest dan in latere, zoo
genaamd beschaafde tijden; een men-
schenleven gold voor weinig, de eer boven
alles. Op dfen ruwen geest heeft de Kerk
een ontzaglijk grooten invloed uitgeoefend:
twist en tweedracht werden veroordeeld:
wie een anders grondgebied binnenviel uit
wraak of veroveringszucht, hem werd door
de Kerkelijke overheid een halt toegeroe-
pen, en wanneer hij niet luisterde, werd hjj
In den ban geslagen. Een algemeen verbod
om wapenen te dragen zou een dwaasheid
zijn geweest. Het recht op zelfverdediging
18 en blijft 's menschen meest natuurlijke
recht en bij de ruwe zeden van dien tijd
was die zelfverdediging voor iedereen een
dagelljksche zorg, vooral voor hen, die met
aardsche goederen bedeeld wAren. En bij
de patriarchale verhoudingen dier dagen.
Waarbij burchtheer en onderdanen één ge
meenschap vormden, was het de meest na
tuurlijke zaak ter wereld, dat de bezitter
•n zjjn onderhoorigen zich wapenden tegen
