ONS BLAD
HINDENBURG BEVEELT
Geen dooden in Zuid-Amerika
Moskou koopt in
Engeland
S. Krom
„Rijksbanier” legt het zwaard af
s
„Ingerukt,
marsch!”
Het nieuws van heden
I
Madame Hanau
H
I
Deviezensmokkel
ontdekt
VERLAAGDE PRIJZEN
o
STOOMERIJ
VULKANEN IN CHILI
WERKEN NOG
DE VALSCHE PAPIEREN
KREUGER-DIRECTEUREN
VAN KREUGER
IN ARREST
Ramp in Rusland
r
Gevaar voor burgeroorlog
in Duitschland geweken
Als strijdmacht
overbodig
Wolkenkrabber in het oude
Rome
120 arbeiders bij explosie
gedood
NIETS NIEUWS ONDER
DE ZON
Tel. 1523 (3 lijnen)
Arrestaties teJDüsseldorf
„Justitie moet ingrijpen
JOH. LAUWERS
dLw
ZATERDAG 16 APRIL 1932
ZU, DIE HUN KIEL AAN DEN KAPSTOK MOETEN HANGEN
Geduld der Regeering
,Jn-
Me vrouw!
Ooggetuige verhaalt
Verlossende regen
TYPISCH DOORKIJKJE
Wij zijn speciaal ingericht voor het
verven en stoomen van gordijnen
4
Origineele verkiezing
vergadering
Gezondheidstoestand geen reden
tot invrijheidstelling
De bouw van het raadhui» van
Waalwyk, gezien vanuit den
toren der tegenover
liggende kerk.
Amerika’» vloot blijft in den
Stillen Oceaan
Audiëntie
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 88
By daling op moederschip
verongelukt
Ooggetuige verhaalt van den
angst, welke zich van de
menschen in zijn stadje
meester maakte
ZAANDAMSCHE
SCHATGRAVER1J
Adolf Hitler moet het bruine tenue
aan den haak hangen.
Soldaat je-spelen
v afgeloopen
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ADVERTENTIEPRIJZEN:
TELEFOONNUMMER: 433
waarreno-
o o
de
De
bondsbe-
be paalt
het
t
voor
i
De „RUksbanier Zwart Rood Goud" doet af
stand van karakter als strijdorganisatie.
Per loste regel 20 c. Ingez Mod 40 c. p. regel
Idem op peg *6n; 55 cents per regel.
BIJ contract sterk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonce» ..OMROEPERS" zie de «ubrtefc
De aschregen valt thans op Asuncion,
hoofdstad van Paraguay.
Volgens V D. is ook de vulkaan Planchon
in Chili pftSMlfig gaan werken, nadat hij aan
vankelijk volkomen rustig was g. bleven.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week Maandag en Donderdag geen
audiëntie verleenea.
De eenige gevonden Inzittende van de veronge
lukte Dornier-Wall-vliegboot overleden.
BQ een explosie In een Russische gifgasfabriek
rijn 120 arbeiders gedood.
De RUksmiddelen over Maart 1932; ruim ft
millioen lager dan verleden jaar.
Ernstige veeziekte te Bodegraven
men; geen gevaar voor den uitvoer.
De Tweede Kamer heeft nog een paar wijzi
gingen aangebracht in het Pachtontwerp-Ebels.
10»
PARIJS, 15 April (Reuter). Gisteren Is een
Fransch marine-vliegtuig bU het neerkomen op
het vllegtulg-moederschip verongelukt. BU het
dalen op het dek stootte de machine tegen een
mast van het moederschip en viel In net wa
ter. Daarbij zjjn de piloot en een inzitttende
verdronken.
binnenlandschen vrede In Duitschland is niet
voor niets geweest. De frase van de republiek
en de republikeinen, die zich niet weten te
verweren, heeft afgedaan. Zet het werk van de
blnnenlandsche pacificatie In Duitschland voort.
Maakt propaganda voor republikeinsche meer
derheden in de landsparlementen, welke den
24 April zullen worden gekozen. Onze geheele
organisatorische en propagandistische kracht
stellen wU thans ter beschikking voor de eene
groote taak van onzen tijd: de RUksregeering
en allen die van goeden wil zijn te helpen den
vreeselljken economlschen nood te overwinnen.
De bevolen maatregelen moeten worden ten
uitvoer gelegd, ongeacht de omstandigheid dat
de betreffende instanties van den RUksbanier
met het oog t>p de parlementsverkiezingen eerst
na 24 April bijeen zullen komen. Wjj zullen ge
trouw aan onze bondsstatuten onzen plicht ver
der vervullen Jegens Volk en Staat.”
De circulaire is geteekend door den bondslei-
der Hoeltermann. f
Door een nieuwe wijziging Is de achterhoede
van het Belgisch elftal nog meer verzwakt.
indelijk heeft de Rljksregeering inge
grepen en op krachtdadige wijze een
einde gemaakt aan de staatsgevaar
lijke soldaatje-spelerU der storm-afdeelin-
gen (S. A.), Schutzstaffeln (S. S.) en alle
andere mjjjtair-georganiseerde groepen der
Natlonaal-Socialistische Dultsche Arbeiders
partij. Met algemeene stemmen heeft zij
den Rijkspresident geadviseerd de nood
verordening te onderteekenen, waarin op
grond van art. 48 der Rljksgrondwet heel
het Hitler-leger moet worden ontbonden,
zijn kazernes moeten worden gesloten en
zijn voor militaire doeleinden dienende
voorwerpen moeten worden geconfiskeerd.
De grijze veldmaarschalk, die Zondag jj.
den beslissenden verkiezingsveldslag won,
heeft de onsmakelijke bakerpraatjes der
Nazi’s, die hem trachten voor te stellen
als een ziekelijken, afgeleefden, slechts ja-
en-amen mummelenden stakker, geloochen-
straft met een over heel het rijk daverend
bevel tot de illegale HiUer-benden
gerukt marsch!"
gramofonn weergegeven rede van den rijkskan-
selier in betrekkt’Uke kalmte aan.
Vervolgens hernam dr. Gcebbels het woord en
polemiseerde heftig tegen de partijen, die Hin
denburg heoben «ekozen en tegen dr. Brünlng.
Over het t». A.-ve-bod zelde dr. GoebbeT. dat
men daarmede de gedisciplineerdheid der bewe
ging wilde stukslaan, doch dat dit nooit zal
lukken.
De vergadering verliep kalm. Een merkwaar
dig incident had zich echter van te voren met
dr. Goebbels voorgedaan. Een rechercheur
kwam op een auto toe. die voor hotel „Kalser-
hof” stond waar het hoofdkwart er der Natlo-
naal-Socialisten Is geve tlgd. De ree'ercheur
vroeg de papieren te zien. Dr. Goebbels die in
den wagen zat benutte oogenblikkelljk de ge
legenheid om voor de toestronmende nieuwsgie
rigen een protest!ede te houden. D» auto werd
onde-zocht daar hij den laatsten tijd herhalde-
lijk door 8. A -leiders was benut, doch onmid-
dellijk weer vrijgegeven.
ties der Hitlerianen aan den dag heeft ge
legd. Zij mag er blij om zijn, dat noch
den 13en Maart, noch den lOen April deze
lankmoedigheid zichzelve heeft gestraft
met een staatsgreep, al zal zij zich toch
verwijten, dat de geweldige vlucht, die het
nationaal-socialisme met zijn dertien mil-
lioen Hitler-stemmers heeft genomen, in
direct bevorderd is door haar eerst thans
uitgeput geduld.
st schijnt, dat de Rijksmin'ster van
blnnenlandsche zaken en rijksweer-
baarheid, generaal Groener, die te
genover de maatregelen der Pruisische re
geering tegen de Nazi’s een ietwat dubbel
zinnige houding .aannam, ziqh thans heeft
bezonnen, want van hem moet de groot
ste aandrang tot het afkondigen dezer
nieuwe noodverordening zijn uitgegaan.
De afkondiging daarvan werd onmiddellijk
gevolgd door een bliksemsnelle uitvoering.
In heel het rijk bezette de politie een groot
aantal der voornaamste bureaux van de
N.SJJA.P. en zelfs Hitler’s hoofdkwartier
het z.g.n. „Bruine Huis” te München werd
door de Schupo’s gesloten. Noemenswaar-
dige Incidenten vielen daarbij niet voor.
Deze drastische maatregelen der Rijks-
regeering voltooien het verweer, dat in het
najaar van 1931 met het uniformverbod
tegen de onduldbare practljken der na-
tionaal-sociallsten werd ingezet.
De verwachting, dat door dit uniform
verbod aan de nationaal-socialistische de
magogische beweging een der grootste
volksattracties zou worden ontnomen, is
niet juist gebleken. Niettegenstaande men
het „schneldige” meikever-bruine tenue
aan den haak moest hangen, bleef men
„militairisch” met de hielen klappen en
in civiel het krijgshaftige spelletje voort
zetten. Welke beangstigende afmetingen
en welk agressief karakter dit onverant
woordelijke gedoe aannam, bleek duidelijk
uit de onthullingen, welke de Pruisische
minister Severing aan de hand van het
kort na de eerste presidentsverkiezing in
beslag genomen materiaal over de geheime
bedoelingen der Nazi-organisaties deed. De
Rljksregeering heeft het einde van liet on
derzoek van dit omvangrijke materiaal
niet afgewacht, daar uit het reeds be
kende voldoende bleek, hoe dringend nood
zakelijk het was paal en perk te stellen
aan de tegen haar gezag gerichte actie
der zich „legaal” liegende Hitlerianen.
ROME. 15 April. (V. D.) Sinds kort is aan
den voet van de hooge steile trap, die naar den
voorgevel van Aracoeli leidt, het opgravingswerk
hervat van een complex ruïnes, die reeds voor
jaren gevonden waren. Dit oeroude gebouw zal
nu tot aan de fundamenten Mootgelegd war
den. Het dateert uit den tijd van Rome’s over-
gang van Republiek tot Keizerrijk. Niet daar
om alleen is het van belang, maar meer nog,
omdat men heeft kunnen vaststellen, dat bet
indertijd zeven of acht verdiepingen gehad moet
hebben en dus het model van een antieken wol
kenkrabber is. Tot nu toe was men het er nooit
over eens, of het oude Rome werkelijk, zooals
men uit oude beschrijvingen opmaakte, zulk*
hooge hulzen bezeten heeft. Bovendien is het
bijna ongeloofelijk, wat de Romeinen hier met
hun betrekkelijk primitieve bouwmateriaal tot
stand gebracht hebben. Van nog grooter belang
echter is de vrijmaking van het Marcellus
Theater, dat tot voorbeeld voor alle Romein-
sche theaters strekte, zelfs voor 1 veel grootero
en luxueuzer Colosseum. Men denkt tegen den
as. herfst het theater in zijn sobere, maar
overweldigende schoonheid geheel vrij gemaakt
te hebben, na de ontruiming van een aantal
vuile Ghettosteegjes. die het omringen.
In het Sportpaleis hebben de Nationaal-
Socialisten Vrijdagavond een verkiezingsverga
dering gehouden als voorbereiding van de ver
kiezingen voor den Pruisischen Landdag. De
bezoekers werden voor een deel aan een poli-
tie-onderzoek onderworpen. Drie personen
werden wegens het dragen van verboden wa
penen, vier wegens het dragen van de insignes
der verboden S. A„ één wegens het inzamelen
van geld voor de S. A.. en drie wegens verzet-
pleging gearresteerd.
Het woord werd gevoerd door dr. Goebbels,
die zeide te betreuren, dat de Rjjkskanseller
zijnerzijds het voorstel met hem in het open
baar te debatteeren. heeft afgewezen. Hierdoor
is spr. tot de vo’gende gedachte gekomen. „Wij
hebben de redevoering van den heer RUkskan-
selier welke deze de vorige week Zaterdag te
Koningsbergen heeft gehouden, op gramofoon-
platen opgeqomen en lagaal en objectief als
wij zijn, zullen wij deze redevoering thans laten
houden. Ik hoop dat de politie zulks niet ver
biedt. Allereerst zal derhalve de Rjjkskanse-
lier het woord voeren, waarna ik mij zal vere-
oorloven ons antwoord daarop te geven.”
Voor de voorbereiding van de gramofoonpla-
ten-voordracht werd even gei>auzeerd.
Daarna hoorde de vergadering de door de
Door de noodverordening van den Duitschen Rijkspresident is de S A van de Nationaal-
Socialisten in Duitschland opgeheven. Een overzicht van de massa-bijeenkomst der S.
A. in Bad Harzburg
n de officieele toelichting van den thans
getroffen maatregel komen eenige
merkwaardige details voor, waarop wij
even de aandacht wenschen te vestigen.
Zoo wordt de ontbinding der militaire or
ganisaties der nationaal-socialisten nood
zakelijk genoemd om de openbare veiligheid
en orde te handhaven en het staatsgezag
te beschermen tegen verdere ernstige in
breuken. Het is jammer, dat de Rijksregee-
ring dit niet eerder heeft willen Inzien,
ofschoon het haar door de regeeringstrouwe
pers bij herhaling reeds meer dan duide
lijk was gemaakt. Bovendien erkent de
Rljksregeering. door den thans uitgespro
ken wil tot het voorkomen van verdere
ernstige Inbreuken op haar gezag, dat zij
In het verleden onvoldoende tegen derge-
Hjke Inbreuken is opgetreden, ofschoon de
ze toch onomstootelijk de legaliteitsleugen
ontmaskerden. Immers werkelijk legale par
tijen maken zich daaraan niet schuldig.
Doen zij dat wel, dan houden zij ipso
facto daardoor op legaal te zijn. Principieel
verklaart de toelichting, dat in een rechts
staat de macht slechts georganiseerd mag
zl)n door de constitutioneele organen van
den staat zelve en iedere particuliere
machtsorganisatie derhalve naar haar aard
reeds geen legale instelling kan zijn, ook
ël beweren haar leiders, dat «ij de streng-
•te legaliteit in acht zullen nemen. Dit is
volkomen juist en daarom Is het te meer
te verwonderen, dat de Rljksregeering een
bijna onverantwoordelijke lankmoedigheid
tegenover de particuliere machtsorganisa-
KREUGERDIRECTEUREN IN ARREST.
STOCKHOLM, 16 April (Reuter.) Heden-
aVond laat is er een sensatloneele wending in
de affalre-Kreuger gekomen. Op aanwijzing
van de A. B. Kreuger en Toll en de commissie
van onderzoek nam de crlmlneele politie drie
directeuren in hechtenis.
Zij worden er van beschuldigd, Kreuger be
hulpzaam te zijn geweest bjj het scheppen van
fictieve debet-posten.
WASHINGTON, 14 April. (V.D.) De regee
ring der Vereenigde Staten heeft het voorne
men de Atlantische Vloot blijkbaar uit be-
zulnigingsoverweglngen in den Stillen Oceaan
te laten. Deze maatregel wordt genomen op
instigatie van het departement van staat. Ad
miraal Pratt bevindt zich thans op een inspec
tiereis langs de westkust, ten einde te beslissen
of de overplaatsing van tljdelljken of perma
nenten aard zal zjjn.
ntusschen blijft het nog een open vraag,
of deze noodverordening in staat zal
blijken de nationaal-socialistische partij in
de banen der wet te dwingen. Had de re
geering tot na de Pruisische verkiezingen
getalmd, wellicht zou zij dan geen kans
meer hebben gekregen haar uit te vaardi
gen. Het is beter ten halve gekeerd dan
ten heele gedwaald. Wat gebeurd is, is ge
beurd, maar gezien de kenmerkende eigen
schap van onkruid, dat bij voorkeur tegen
de verdrukking In groeit, zou het niet on
mogelijk zijn, dat de Nazi-beweging nog
meer aanhangers zal winnen, alleen al door
het feit, dat haar illegale vrijheid wordt
beperkt. Evenwel zal de late verordening
van de Rljksregeering er toe bijdragen, het
door het Hltler-gevaar verontruste buiten
land althans eenigermate gerust te stellen,
terwijl de legale „Reichsbanner”- en
„Stahlhelm”-organlsaties hun bestaans
recht grootendeels verlle^sn.
LONDEN. 14 April (VD.) Naar de Engel
sche Kamer van Koophandel mededeelt zijn
in de naaste toekomst voor Engelsche firma’s
tot een totaal bedrag van ongeveer 4 millioen
pond sterling aan orders uit de Sovjet Unie
te verwachten. Thans vertoeven vertegenwoor
digers van drie Russische importorganisaties in
Engeland, ten einde te onderhandelen over
opdrachten voor spoorweglnstallaties, machi
nes voor krachtlnstallatles en andere machines
en werktuigen.
DUSSELDORF. 15 April. (V.D.). Het bureau
voor deviezencontróle te Düsseldorf is er in
geslaagd een belangrijke deviezensmokkel-af-
falre te ontdekken. Een groot aantal Dultsche
effecten van groote waarde, o.a. aandeelen van
de I. O. Farbenlndustrie. van de Rijksbank en
RUkssjsoorwegobligaties ten bedrage van ver
scheidene millioen Rijksmark zijn in den laat
sten tijd uit het buitenland naar Duitschland
gesmokkeld en met gebruikmaking van stroo-
niannen uitgegeven aan verschillende kleine
banken in het Rijnland. De baten hiervan zijn
op ongeoorloofde wijze naar het buitenland ge
gaan. De vroegere procuratiehouder van een
bank te Düsseldorf, die na een verblijf in Ne
derland te Düsseldorf terugkeerde, kon reeds
gearresteerd worden, evenals een van zijn stroo
marmen.
BUREAUX HOF 6, ALKMAAR
TEL: ADMINISTRATIE 433. REDACTIE 633
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar 2
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0 60 hooger
Dagblad uitgegeven ddor de
N.V. Drukkerij De SpaarneVad Haarlem
VALPARAISO, 15 April (Reuter)
werking der vulkanen in het Andesgebergte.
is geëindigd. Een officieel regeerlngscommu-
niqué deelt mede, dat aan den kant van het
gebergte in Chili geen slachtoffers gevallen zijn,
doch dat de materieele schade nog niet kon
worden vastgesteld. Echter was de vulkaan
Qulzapu, de gevaarlijkste van het Chlleensche
Andesgebergte, gisteren opnieuw in werking.
Uit Buenos-Alres wordt gemeld, dat te
Cordoba in den afgeloopen nacht hevige aard
schokken zijn gevoeld, die echter geen be
langrijke schade aanrichtten.
PARIJS. 15 April. (V. D.) De voormalige leid,
ster van het financleele orgaan „Gazette du
Franc”, Madame Hanau, die wegens diefstal
van documenten en ongeoorloofde speculatie in
het door haar beheerde financleele blad „For
ce" gearresteerd is, heeft door haar advocaat
een verzoek laten indienen om ontslag uit de
hechtenis, in verban^! met haar gezondheids
toestand.
Madame Hanau had eenige weken geleden
een ernstig automobiei-ongeluk en kan op het
oogenbllk nog slechts loopen met behulp van
Krukken. Haar verdediger deelde mede, dat zij
een bijzondere medische behandeling moest
ondergaan, xjle in de vrouwengevangenis van
Saint Lazare niet mogelijk was. De rechtbanx
belastte drie geneeskundigen met het onderzoek
van de verdachte. Gisteren brachten deze me
dici hun rapport uit. waarin zij tot de conclu
sie kwamen, dat de voor Madame Hanau noo-
dige behandeling zeer goed in de vrouwenge
vangenis kon geschieden, wanneer de rechtbank
bepaalde faciliteiten wilde verleenen. waardoor
de noodlge instrumenten in de gevangenis
konden worden gebracht. Naar aanleiding van
dit rapport besloot de rechtbank het verzoek
om in vrijheid stelling af te wijzen.
Gisteren werd de minister van financiën
Flandln door den rechter van instructie in de
zaak-Hanau gehoord. HU verklaarde dat Inder
daad het hem door de prefectuur van politie
toegezonden geheime document uit zijn par
ticulier kabinet is verdwenen. HU kon echter
geen aanwUzingen geven, welke het onderzoek
zouden kunnen vergemakkelUken.
Wel verzekerde hU. het document nooit aan
de hem ondergeschikte kantoren te hebben me
degedeeld.
BERLIJN. 15 April. Een tweede gewichtige
stap is gezet In de bevestiging van Duitsch-
lands binnenlandschen vrede. Nadat de Nat.-
Socialistische stormtroepen, die een staat in
den staat dreigden te vormen, van hoogerhand
zijn ontbonden, heeft thans de republikeinsche
organisatie „RUksbanier Zwart Rood Goud”
harerzijds besloten vrijwillig afstand te doen
van haar strjjdkarakter. Het gevaar voor een
burgeroorlog in Duitschland. met alle gevol
gen die deze zou meebrengen in de internatio
nale politiek, is hiermee op gelukkige wijze be
zworen.
Het bondsbestuur van den RUksbanier Zwart
Rood Goud heeft aan alle gouwbesturen de
volgende circulaire gericht:
„Kameraden. BU verordening van den heer
RUkspresident is het nationaal-socialistische
partijleger ontbonden. Hiermede véfvalt voor
de RUksbanier de noodzakelUkheid verder pa
raat te blUven, geluk wU door de aanvalsvoor-
bereidingen der nationaal socialisten werden
gedwongen.
Dienovereenkomstig
stuur:
In het geheele RUksgebied moeten alle bui
tengewone beschermingsmaatregelen worden
opgeheven. Met het vervallen van het onmid-
dellUk aanvalsgevaar houden de bUzondere
functies op, welke werden opgedragen aan de
Schupo- en de speciale formaties. BU de hand
having van orde in de zalen moet, indien de
plaatselUke verhoudingen zulks veroorloven,
het gewicht worden gelegd op de propagandis
tische werking der bUeenkomst.
Vertrouwen schept vertrouwen. Het geheele
optreden van den RUksbanier moet, zooals tot
nu toe, ondubbelzinnig tot uitdrukking brengen,
dat wU ons voegen naar den wil van den staat,
de staatsautoritelt versterken en beschermen.
Meer nog: het komt er op aan tot in de rUen
onzer tegenstemden de overtuiging te dragen,
dat de RUksbanier nooit een staat in den staat
wilde zUn, dat wU daaraan nooit hebben ge
dacht en er niet aan denken tegen recht en
grondwet in onze bedoelingen met geweld door
te zetten.
Met de verkiezing van den heer RUkspresi
dent von Hindenburg is een zege bevochten
grondwet en democratie; het gevaar van
den onmlddeUUk dreigenden burgeroorlog in
Duitechland is geweken. Onze strjjd voor den
voorzomer valt na te gaan, niet als bank
kapitaal gebruikt en ook niet als activa voor
gesteld. WaarschUnllJk zUn zU nergens anders
voor gebruikt, dan om bü credletonderhande-
llngen als stille reserve te dienen. BU gesprek
ken en onderhandellngen zou -Kreuger altUd
op deze reserve hebben gewezen, doch steeds
onder het zegel der' strengste geheimhouding,
welke hU motiveerde met de groote politieke
belangen, die hlerbU op het spel stonden.
In een hoofdartikel, dat de „Dagens Nyheter”
aan deze zaak wUdt, elscht het blad dat de
Zweedscbe Justitie zal IngrUpen.
STOCKHOILM. 15 April (V.D.). Volgens de
laatste berichten in de Zweedsche pers staat
het thans buiten eiken twUfel vast, dat Ivan
Kreuger inderdaad Itallaansche staatsobligaties
ten bedrage van ver over de 300 millioen Kro
nen heeft laten drukken. De obligaties zUn in
een geheimen kelder gevonden en zyn. volgens
mededeeilng van de .Dagens Nyheter” op
Zweedsch papier gedrukt. Volgens hetzelfde
blad is een der namen, waarmede de obligaties
onderteekend zUn, op verschillende manieren
geschreven. De Itallaansche obligaties zUn
PARUS, 15 April (Reuter) Het „Petit
Journal” verneemt uit Moskou: Te Kazan
aan de Wolga heeft een ontploffing plaats ge
had in een 'fabriek van gifgassen, waardoor
120 arbeiders zUn gedood. terwUl vUftlg ande
ren in levensgevaar verkeeren. Het ongeluk zou
aan onoplettendheid te wUten zUn.
De Engelsche „Daily Express" bevat een
relaas van William Duffy, een Britsch inge
nieur, die werkzaam is in de zwaarbezochte
provincie Mendoza (Argentinië).
Een vreemde, drukende sfeer, zoo vertelt de
ingenieur, hing Maandagochtend over het
vulkanische gebied. Er is iets beangstigends in;
van lieverlede werd de hemel van flauw-grUs
bijna zwart. Het teek eenlgszlns op een zons
verduistering, met dit verschil dan altUd. dat
er bij een zonsverduistering geen gevaar Is.
De menschen liepen angstig rond, sterk onder
den Indruk, dat er iets vreeselUks te gebeuren
stond: tegen dgn middag, toen d- stad Ma-
largue, waar Ik woon, in diep? duisternis was
gehuld, groeide de «vrees tot paniek.
De aschregen begon feitelUk nog voordat
wU goed beseften, dat de vulkanen Descabeza-
do en Tlngulririca, tusschen welke de stad ge
legen is. tot uitbarsting waren gekomen, want
het gerommel en de lichtflitsen schreven wij
niet aan een eruptie toe, maar aan een gewel
dig onweer in de bergen. Maar tteeds dikker
werd de asch zU 'ëek wel .e eerste winter
sneeuw en er was een zwavelgeur aan, die
Iedereen deed hoesten. De 'autoriteiten l'eten
waarschuwingen verspreiden tegen het Inade
men van de asch. en algeme-n dexl het gerucht
de ronde: er is een aardbeving op kemst. Toen
begon de paniek pas goed; d? bewoners renden
heen en weer in volslagen radeloosheid. Wat
een toestand was dat! Die tienduizend men
schen. die des ochtends nog volkomen rustij
naar hun bezigheden waren gegaan, voeldfti
zich p’.otselihg allen bedreigd door een vreese-
lUk gevaar, dat dreigdA zoowel 'boven als
onder den grond. Bleven zij binnenshuis,
dan waren zU in doodsgevaar als er een aard
beving zou komen; zochten zjj een toevlucht
op het land, dan dreigden zij verstikt te
worden door de giftige atmosfeer. Ais het
ware om den toestand nöj ernst‘ger te maken,
weigerde eensklaps de electrische een’ral?
dienst: de geheele stad was toen in duister
gehuld. terwUl de heete asch er op neerzeeg
Vrouwen en kinderen klemden zich huilend
en krijschend aan de mannen vast, raar ook
dezen waren aangegrepen door de paniek Ver-
scheldenen hunner bestelden alle beschikbare
vehikels, laadden er hun gezinnen op en
trachtten de stad te ontvluchten. Overal
struikelde ik over geknielde vrouwen en kin
deren. die snikkend den hemel smeekten hen
toch te sparen. Het werd nacht, maar hU
bracht geen rust voor de bewoners van Ma-
largue. ZU kregen weer wat hoop, toen de
aschregen iets afnam en Dinsdagochtend was
de hemel niet geheel zwart meer, maar somber-
grjjs. Doch eerst de ontvettende slagregens,
die Dinsdag loskwamen, hebben, in minder
dan een uur tijds, de atmosfeer zoover ge
zuiverd. dat men weer vrij kon ademhalen.
Nadat aan Madame Sylvia geruimen tijd
geleden door B. en W. van Zaandag vergun
ning was verleend om opnieuw te gaan graven
op de oude begraafplaats naar de geheimzin
nige schat tegen storting van een cautie, heeft
men daarna niets meer van de clairvoyants
vernomen, zoodat aangenomen wordt, dat het
benoodigde kapitaal ontbrak.
Thans zUn twee Duitschers gearriveerd,
waaronder een ingenieur, die met Instrumenten
bezig zUn geweest teneinde de plaats van den
verborgen schat vast te stellen. Bereids is ten
gemeentehuize te Zaandam een borgstelling
van 500 gestort. Over eenige dagen ruilen de
werkzaamheden worden hervat.
Zaandam wacht weer met spanning de ko
mende dingen af.
ALKMAAR
PAYGLOP 3
Barometers en Thermometers
