E
i
e
O
a/
1000
n
no..
c,t
ONTSTAAN EN ONTWIKKELING DER GETALLEN
p
9
6
1
1
7
7
X
10
X
1000
irm”"
5 X H
ÏÜD
II III
4
■S'V.7I3.’TO
K KC V
20 25
ZZ4567O
Geheimzinnige teekens
r
l<^7M
8 1
WOENSDAG 20 APRIL
7 8 5
6
3
3
Primitieve schrijfwijze
o)
s
7 8
9
1
3
4
9
5
8
3
5
0)
B)
I)
Het eerate begin
DUITSCHE ZENDERS
Langenberg blijft
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
Indisch arts omgekomen
Indische Dienst
AANSLAG OP EEN EMPLOYE
Posterijen
Botsing het gevolg
Verdachte heeft te groot geleefd
BOSCHBOUW IN ONS LAND
AANVARING MET DE „IRENE”
isfzhe
250 boete geëischt
VERDUISTERING DOOR
EEN KASSIER
Wagenbestuurder van de
veroordeeld
Voor reorganisatie zijn geen
termen
EEN ZEEMANSCLUB
OVERVALLEN
ARNHEM VERHOOGT
ZIJN BELASTINGEN
I
1
V
5
6
6
7
ft
8 >9
AUTO-BOTSING OP DEN
HAARLEMMERWEG
VERGISSING VAN EEN
MACHINIST
LABORATORIUM
VOLKSGEZONDHEID
WIJZIGING INDISCHE
BEGROOTING
r
5
A 1
8 5
6
o
Meening der Tweede Kamer
9
9
E
8
3
T
3
7
7
6 7
7
6
Y
7
1
1
4
5
3
V
80
9
10
25
De uitzendingen
Munster en
4 5 6 7 8 .9
L
DJOKJAKARTA, 18 April (Aneta).
automobiel, bestuurd door den luitenant Kui
pers, heeft den heer Boedjono, Indisch arts bü
het Krankzinnigengesticht te Magelang, aan
gereden. Het zwaargewonde slachtoffer werd
overgebracht naar het Militair Hospitaal, waar
hij aan de bekomen verwondingen is overleden.
van Aken,
Keulen stopgezet
BX t
7/7 T
700 1000
Mist en verkeerde manoeuvre
de oorzaken
Bedrieglijke bankbreuk
Amerikaansche belangstelling
Arabieren de grond
legger»
2, I
B,|
1
„De strijdende arbeidersbeweging”
cZ O
10 20 6o
«f'
innirv vvi vnvmix x xx l o dm
13 3 4587 8 9 10 30 50 190 500 1000
Het behoud der landgoederen
Warnsborn en Vijverberg
23456785
Telramen
5 6 7 8 5
9'
2
20
50
2
100
6
1O
E)
2
7
10
50
100
9)
1
2
20
10
een
Er
1
Een
4
vragen
j
«e-
Ca
1
naar
ver-
Ji
4
7
der
drie
In
1
punt, afkomstig van het
Grieksche letter*.
2
6
tt
9
Voor de Vijfde Kamer der Arrondissements
rechtbank te Amsterdam had rich een Amster-
damach koopman te verantwoorden, verdacht
van veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel
door schuld.
Op een zeer mlstigen ochtend in September
van het vorig Jaar reed de koopman met zijn
auto op den Haarlemmerweg in de nabijheid
van het Kruithuis. HU haalde een auto in, die
eveneens in de richting Haarlem reed, met een
snelheid van ongeveer «0 K.M. per uur. BU het
passeeren kwam verd. met zün auto gedeeltelük
op de linkerhelft van den weg. Op hetzelfde
oogenbllk daagde uit de richting Haarlem een
andere auto op, bestuurd door den industrieel
D. J. van Houten te Laren. Vóór de bestuur
den gelegenheid hadden te remmen, botsten
Volgens het verslag der Tweede Kamer over
het wetsontwerp tot goedkeuring van het be
sluit van den Gouv.-Generaal van Ned.-Indië
tot nadere wijziging en aanvulling van afdee
llng III van de begroeting van Ned.-Indié voor
1933, verklaarden verscheidene leden, die reeds
herhaaldelijk hadden te kennen gegeven dat
zU niet wilden medewerken aan de versterking
van de Indische middelen door verhooglng van
den druk van de indirecte belastingen, dat zü
op dezen grond ook aan dit ontwerp hun stem
niet zouden geven.
Sommige leden, die in beginsel een selfde
standpunt Innamen, verklaarden ditmaal de
zUde der regeering te kunnen kiezen, wül het
thans door haar gedane voorstel belasting van
een genotmiddel betreft.
BU vele andere leden bestond tegen den voer-
gestelden maatregel niet alleen geen beswaar,
doch zü beschouwden deze heffing als een van
de meest aangewezen middelen om de inkom
sten van Indlë te vermeerderen.
11
he
mi
6
50
2
100
20
100
1000
100
IX
taal
Min
sün
uitgi
van
dig.
U I
wUl
kon
b*dr
selft
O. i
wert
miui
polit
Novi
de t
de r
Dl
opni
acht
cess
mil
mill!
Dl
pilei
met
bear
taiei
Tot
geco
Cha
land
D<
vary
de
oorl
kwe
si tie
stek
D
gen<
op
grip
lanc
s«
be
we
he
he
sw
de
Pe
ve
he
Cl
polil
reet
anti
expi
len
bou'
D
reet
raai
D
wee!
aai
ml’l
er i
ultg
de i
bed
4
25
Met 18 Mei is aangewezen als directeur van
het P.T.T.-kantoor te Enkhulzen de referen
daris 2e kl. der P.T.T., A. M. Dijkstra, thans
dlr. van het P.T.T.-kantoor te Bolsward.
Zooals wü reeds in het kort mededeelden,
diende voor de vUfde Kamer der Haagsche
Rechtbank de zaak tegen den 44-jarigen kas
sier der firma Heldring Pierson L. J. J. L.,
gedetineerd, verdacht dat hü te 's-Gravenhage.
in het tUdvak gevormd door de jaren 1930 tot
en met 1931 herhaalde malen opzettelUk gel
den, in totaal ongeveer 55 65.000 gulden,
althans een lager geldsbedrag, toebehoorende
aan de firma Heldring de Pierson, welke gel
den hü als kassier van genoemde banklers-
zaak had ontvangen, zich wederrechtelük heeft
toegeëigend.
In deze zaak waren door het O. M., waar
genomen door mr P. Blok, drie getuigen ge
dagvaard
Verdachte werd door mr. J. Rolandus Hage-
doorn als raadsman bijgestaan.
Als eerste getuige werd gehoord de firmant
der firma H. P., Jhr. J. A. G. Sandberg, die
steeds
fout te herstellen.
Vervolgens spreekt pleiter nog over de spe
culatie en de wüze waarop zulks door perso
neel aan banken geschiedt. Van wegstoppen
of verbrassen is niets gebleken, wil staat het
vast, dat L. veel te groot heeft geleefd.
Pleiter eindigt met de uiterste clementie te
verzoeken.
Uitspraak 3 Mei M.
Hi nn/1
n «i
50
25 50
1000
de naaste omgeving derzer steden Uverig aan
bet werk is gegaan en geheel kosteloos hulp
verleend aan de gedupeerde luisteraars. Zoo
tracht de omroepmaatschappU de gevolgen van
BANDOENG. 18 April (Aneta). Een Euro
peesche employe van een melkerij te Lembang
is door een zestal Inlanders, die hem met stok
ken. goloks en een bUl hadden opgewacht, deer
lijk toegetakeld. Het slachtoffer verkeert niet
in levensgevaar. De daders van den aanslag
werden gearresteerd. Het schUnt dat de aanlei
ding tot hun daad gelegen is in een vrouwen
kwestie.
President: Dat is bekend, doch het ver
klaart niet het verdwijnen van sulk een be
drag. U is de eenlge die het weet.
Hierop verklaarde verdachte op de vraag hoe
hU ruim zes en een half duizend gulden per
jaar zoek bracht, dat hU te groot heeft ge
leefd en café'* en schouwburgen bezocht.
Mr. Blok requisitoir nemend, ving aan op te
merken, dat hü «een verontschuldigingen voor
de gedragingen van verdachte kon vinden. De
Bestemd voor uitzending naar N.-Indlë: J.
Kerkhove, gedipl. hoofdopelchter bJi. Marine-
Etabtissement te Soerabaja, Haarlem.
Verlofgangers N.-Indië: J. W. Welters,
schoolhoofd b. h. O.WL.O., Brussel; D. J. Ger
ritsen, accountant 1ste kl. b. d. Alg. Reken
kamer, Zwolle; mej. M. M. Scholte, contr. 2de
kl. b. d. P.T.T.-dienst, GravenhageW. Vis
ser, schoolhoofd b. h. O.WL.O., Schevenlngen
mr. R. van Hinloopen Labberton, president der
Weeskamer te Soerabaja, Amsterdam.
Door de politie werd te Weert aangehouden
de landbouwer K„ dl» wetende dat *Un fail
lissement was aangevraagd al *Un vee, land
bouwgereedschappen etc. verkocht met bet
doel hierdoor te ontkomen aan zUn verplichtin
gen jegens zün verschillende schuldelachers,
meldt .De Morgen”.
K., die dan ook enkele dagen later failliet
werd verklaard, is naar Roermond op transport
gesteld, terwül het verkochte vee, land en *k-
kersgereedschappen en dergelUke bü de koopers
in beslag genomen rijn.
Men schrijft ons:
Sedert ruim een week maakt mr. A. Ring
land, Inspecteur van het Staatsboschbeheer in
Noord-Amerlka en tUdelljk verbanden aan het
Amerikaansche gezantschap te Londen, een
studiereis in ons land. De Amerikaansche re
geering heeft hem nJ. opgedragen, de boeen-
cultuur in Europa te bestudeeren, alsmede de
daarbU gevolgde politiek en de opleiding van
hen, die de bosschen beheeren. Reeds bezocht
hü, voorgelicht door de betrokken houtvesters,
de bebosschlngen, die onder leiding van het
Staatsboschbeheer op Texel, in Schoor! en in
Drenthe worden uitgevoerd. Voorts bezag hü,
vergezeld van den directeur van het Staats-
boschbeheer, enkele landgoederen en bosschen,
om zich een beeld te kunnen vormen van de
resultaten, bereikt met de toepassing der
Boschwet 1933 en der Natuurschoonwet 1938.
Eén dag zal worden gewUd aan de bezichtiging
van de houtvesterijen van H. M. de Koningin
te Apeldoorn. Voorts staan op het programma
verschillende tochten naar belangrijke werken
der Nederlandsche HeldemaatschappU, zooals
de bebosschlngen op het landgoed „de Utrecht"
te Hilvarenbeek en die onder Bakel en Ge-
mert. Ook Is het de bedoeling, nog een bezoek
aan de Btaatshoutvesterüen bü Kootwük en
Breda te brengen, terwUl eveneens een bezoek
aan de Landbouw-Hoogeschool op het pro-
gramma staat.
Van den stand van het iepenzlekteonderaoek
hebben prof. dr. Westerdük en dr. Buisman op
het bekende laboratorium te Baarn den heer
Ring’and op de hoogte gebracht
Genoemde heer, die een groote belangstelling
toont voor hetgeen hier te lande op het ge
bied van de boschcultuur en houtieelt ge
schiedt, interesseert zich büzondcr voor den
scheppendsn arbeid op onze woeste gronden,
omdat de bebosaching van terreinen, die thans
zUn kaalgekapt, of waarvan de bosschen sün
verbrand, voor Noord-Amerika met sün snel
verminderende boschoppervlakte een actueel
vraagstuk vormt
Telken jare tegen Kerstmis wordt een nleu-
We kalenderstroom de wereld Ingezonden en in
die lawine, waaronder wü schier bedolven ra
ken is meer kaf dan koren. Zoo is dan ook het
lot van menlgen kalender in dien tüd de prul-
lemand. Het is dan ook zeer moeilijk om op
dat gebied met iets nieuws en practlsch te ko
men, maar in het afgeloopen Jaar kwam tegen
de jaarwisseling epn van Londens grootste
banken, Lloyd's 'Bank, met een heel aardige
si|rprise. ZU schonk aan haar klanten en be
langstellenden een aardig boekje, dat opgevou
wen en in een lijstje gestoken als kalender
dienst doet (men vouwt het telkens zoo, dat de
betreffende maand aan den voorkant komt)
en in üdele uren leerzame ontspanning brengt.
In die kleine brochure toch vinden "wü een kort
historisch overzicht van het ontstaan der ge
tallen, hoe die zich voorts in den loop der
eeuwen hebben gewUzlgd en ten slotte gewor
den zUn tot onze hedendaagsche cüfers. Het
leuke van het boekje is, dat het geheel is sa
mengesteld door personeel van deze bankinstel
ling, die blükens de knappe illustraties van de
zen leerrijken kalender .over bekwame teeke-
naars beschikt, die In de teekenkunst blUkbaar
even goed thuis zün als In handelsrekenenl
De Arabieren zün feitelük de grondleggers
van ons getallenstelsel zooals wü het nu toe
passen. Hoe zU In Europa zün gekomen, is niet
bekend. Er zün twee mogelijkheden n.l. door
invoer uit hét Oosten vla dé Mlddellandsche-
zeehavens In de Levant of door de verovering
van Spanje door de Mooren in 711 toen zij den
besllssenden slag bü Xeres de la Frontera won
nen. Zü troffen daar een stelsel aan zonder 0,
dat men het Ghobar-stelsel noemde; het ver
toont al groote gelijkenis met onze hedendaag-
1
J - - -
2 1
De Grieken gebruikten eerst een combinatie
van letters en streepjes en pi. stelde 5 voor
(het was de eerste letter van he t woord
pente (vijf) en zoo werd ook de eerste letter
van Deka (tien), de letter Delta; het tee-
ken 10: X de eerste letter van Chlloi
(1000); een hokje om ren teeken beteekende
dat het met 5 vermenigvuldigd moest
worden dus 50 s (X). Later adopteerden de
Grieken de Hebreeuwsche methode en gebruik
ten hun letterteekens voor de aanduiding van
getallen en zoo sagen hun cüfers er uit als
iUusUwtie K aangeeft.
In dan aanvang gebruikte men hóófdletters,
die later door kleine leters werden vervangen,
om een onderscheid^ te maken tusschen de leU
10
Het Tweede Kamerlid De Visser Ijeeft aan
den Minister van Justitie de vol
gesteld
Is het der Regeering bekend, dat op 31 Maart
J1 door de politfe te Rotterdam een inval
werd gedaan In het gebouw van de Internatio
nale Zeemansclub, waarbü 39 zeelieden werden
gearresteerd?
Is het met instemming van de Regeering,
dat door de politie van dezen inval tevens ge
bruik werd gemaakt tot het plegen van huis
zoeking, waarbü kasten, enz. werden ontsloten,
terwül werd geweigerd een bevel tot huiszoe
king tz toonen?
Staat een dergelük optreden niet gelük met
het plegen van huisvredebreuk en is de Regee
ring bereid tegen hen, die de bedoelde huis
zoeking hebben verricht, maatregelen te tref
fen?
Is het der Regeering ook bekend, dat het
bestuur en de aanwezige leden van de Zee
mansclub voomoemd aan den lüve werden ge
visiteerd en in de localen van de club een
onderzoek naar het voorhanden zün van wape
nen is ingesteld, welke niet aanwezig bleken
te zün?
Is het waar, dat 38 van de gearreseterde
vreemdelingen over de grens zün geleld, waar
van 1 naar Finland werd gedeporteerd, waar
deze man, in verband met de uitwijzing als
communist wellicht ook als zoodanig zal wor
den aangemerkt, als gevolg waarvan hü met
eenlge Jaren gevangenisstraf wordt bedreigd?
Meent de Regeering, dat tegen de strüdende
arbeidersbeweging en tegen hier te lande ver
toevende, haar niet welgevallige arbeiders, ook
al maken zü zich aan geen enkele overtreding
schuldig, maatregelen als de gesignaleerde ge
oorloofd zün?
Zoo neen,, wil de Regeering dan tegen her
haling maatregelen treffen?
President: Waar te het geld gebleven?
Het te een groot bedrag.
Verd. segt, dat hü on. zün broer heeft ge
holpen en speculeerde.
100 1000
De bijzonderheden
omtrent deze cijfers
vindt men in het arti
kel: „Ontstaan en ont
wikkeling der getal
len".
In November 1930 te verdachte bü getuige
op kantoor gekomen en legde deze de zaak
bloot, daarbU mededeelend, dat de firma tegen
benadeellng door derden was verzekerd.
Met de firma B. Franco Mendes te Am
sterdam is toen getracht een schikking te tref
fen. doch de door getuige aangewende pogin
gen om middels afbetaling van eenlge dui
zenden guldens per Jaar, de zaak in der minne
te schikken, hadden geen succes.
Verder verklaarde mr. de Gr. dat L. sedert
Jaren zeer gebukt ging onder hetgeen hü mis
dreven had.
Verdachte bekende het hem ten laste
legde.
vraag, hoe hü in de gelegenheid was deze ver
duisteringen te plegen, zonder dat er iets van
gemerkt te, wordt beantwoord door de verkla
ringen van verdachte, dat hü steeds de te
korten aanzuiverde door op de Ned. Bank te
dteponeeten.
Spr. te van meening. dat afgezien van de
contróle, er toch altüd een behoorlüke marge
voor vertrouwen over moet blüven en dit te
door verdachte beschaamd.
Dat verdachte spüt zou hebben gehad, blükt
niet uit het feit, dat hü te blüven doorgaan
met gelden te verduisteren. Er is een groot be
drag zoek geraakt en spr. vraagt een ernstige
straf, gelük reeds door ons werd gemeld, nJ.
twee Jaren en zes maanden gevangenisstraf.
Mr. Rolandus Hagedoom besprak de ten laste
legging, welke stelt dat 65.000 in tien Jaar
is verduisterd. Dit zal zeer moeilük te bewü-
zen sün aan de hand van hetgeen gebleken
te uit het onderzoek bü de Bank.
Pleiter gaat na hoe verdachte, door «en
erfenis in 1913 verkregen, 'speculant is ge
worden, hetgeen hem noodlottig te gebleken.
Vervolgens bespreekt pleiter de vertrouwens
kwestie en zegt, dat er een onbeperkt vertrou
wen heerschte.
De verduisterde gelden heeft L. niet voor
zich zelf alleen behouden. Velen zün door hem
geholpen en steeds heeft verd. getracht sün
1 2 3 4 5
De natuur heeft den mensch uitgerust met
tien vinger* en tien teenen en vindingrijk als
de mensch van den oertüd af geweest is, met
eên groot aanpassingsvermogen, dienden deze
natuurlijke telmachines .als basis van het reke
nen, van de oergetallen. Men ziet nog men-
schen, die eikaars taal niet verstaan door ge
baren handelen over een transactie, zü die nog
zoo primitief b.v. aankoop van fruit bü wilden,
wier taal men niet verstaat. Door het opste
ken van eenlge vingers zal de eene partü aan
geven, hoeveel bananen zü b.v. wil koopen, de
andere wat zü daarvoor hebben moet. Door de
hand eenlge malen op te steken krijgt men
veelvouden van vüf, door belde eenlge malen
op te steken veelvouden van tien en zoo is
het geen wonder dat het tientallig stelsel bü
vrüwel alle volkeren ingang vond, het lag het
meest voor de hand. Alleen de Briteche natie
en sommigen barer dominions (Zuid Afrika en
Australië) maken daarop een uitzondering, zü
gebruiken het twaalftallig stelsel.
Door verschillende bewegingen met de han
den te maken kon men op deze wijze de meest
ingewikkelde getallen aangeven en dat systeent
vinden wü in de Latünsche cüfers terug, b.v.
de IV (vüf vingers mln één), de IX (tien min
één). Een aanverwant systeem is dat van de
Assyriërs, die ongeveer dezelfde methode volg
den als een kroegbaas op een let het aantal
borrels opechreef, dat zün gasten hem schuldig
waren, door n.l. een aantal streepjes te zetten
Dit oervolk had een zeer ingewikkeld schrift en
kegelschrlft, dat men heeft kunnen ontcüfe-
ren, nadat verschillende geleerde professoren
daar langdurige studies van hadden gemaakt
door deze tegels, die duizenden jaren in den
schoot der aarde hebben gelegen, aan een nauw
keurig onderzoek te onderwerpen.
De streepjes voor de enkelvoudige getallen
waren kegelvormig, naar beneden spits en de
tientallen hadden den vorm van liggende pül-
punten zoodat de cijfers, die overeenkwamen
met on’e er uitzagen als op illustratie A is
aangegeven.
Men moet zich er over verwonderen, dat de
Assyriërs en de Babyloniërs, die het in de
sterrenkunde in dien tüd al ver hadden ge
bracht zü wisten toch reeds dat het Jaar
365 dagen, 6 uren en 11 minuten telde zich
van zulke omslachtige cüfers bedienden om
hun ingewikkelde berekeningen te maken.
Een ander volk uit de oudheid, dat het in
de astronomie eveneens heel ver had gebracht,
waren de Egyptenaren. Ook zü bedienden zich
van strepen voor hun getallenstelsel. Het komt
In groote trekken overeen met het vorenge
noemde en hun cüfers zagen er uit als op
Illustratie B.
De Assyriërs schreven op klei. De Egyptena
ren waren al weer een stap verder, hun schrijf
papier was minder omvangrijk, gemakkelüker
te hanteeren. Zü bedienden zich van de papy
rusrol, welke gemaakt werd van den bast van
waterriet, dat in een dunne laag aangebracht
werd op dunne weefsels en daarna glad ge
polijst werd. Aangezien deze getallen veel te
omslachtig waren, te veel ruimte innftmen.
kreeg men al spoedig een vereenvoudigde
schrüfwüze en de acht streepjes van de 8 wer
den herleid tot: (BI). Deze ^Kollewünscnè
getallen werden door de groote handelslleden
van dien tüd, de Phoenlclërs overgenomen en
verbeterd en ten slotte zagen de voor dien tijd
nieuwe getallen er uit als illustratie C aan
toont.
Over de Latünsche of Romeinsche cüfers be
hoeven wü niet verder uit te welden. Zü zün
bekend genoeg en ook hier valt we^r op hoe
moeilük het voor rekenkunstenaars in die dagen
geweest moet zün om met deze plaats- en tüd-
roovende getallen Ingewikkelde calculaties te
maken. Voor hen, die soms een jaartal op een’ °P Mn vraag van den president antwoordde,
gebouw willen aflezen, geven wü nog even een J
getallentabel van dit systeem:
De Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam
deed uitspraak In zake:
a. het botsen tegen de kade te Londen van
het motorschip „Neptunus”;
b. de klacht van den hoofdinspecteur van
de Scheepvaart tegen den schipper van ge
noemd vaartuig, terzake van het naar zee ver
trekken zonder geldig bewijs van zeewaardig
heid na aanvaring.
De Raad te van oordeel dat het stooten van
het schip tegen de kade te Londen te veroor
zaakt door een daad van den machinist, hlenn
bestaande dat hü den motor volle kracht ach
teruit in plaats van volle kracht vooruit heeft
laten werken, en door zün verzuim om rich
daarvan te overtuigen, ook niet toen het hem
uit het herhaaldelük overhalen van de tele
graaf dulde'ük moest sün, dat er aan de uit
voering der ontvangen order let* haperde. Hoe
wel de machinist voor dese fout ten volle aan-
sprakelük is, hebben hier twee omstandighe
den een rol gespeeld, welke de vergissing van
den mhchlnist hebben begunstigd, en wel: ten
eerste dat de motor niet tn den stopstand ge
bracht was na het laatste gebruik, een mis
bruik, waarop de Raad reed* herhaaldelük
heeft gewezen, en ten tweede dat van dek, toen
werd bemerkt, dat de order .volle kracht voor
uit” niet Juist werd uitgevoerd, In plaat* vsn
bet voortdurend overhalen der telegraaf, niet
eerst ^top” te getelegrafeerd en eerst daarna
vooruit, waardoor wellicht de machinist nog
tüdlg zün fout zou hebben hersteld. De Raad
te van oordeel dat aan den machinist een straf
van schorsing moet worden opgelegd.
Wat de klacht betreft, deze kan,
'sRaad* oordeel niet gegrond worden
klaard. De twee aanvaringen hadden plaats,
nadat de reis was aangevsngen en zonder dat
na die aanvaringen een haven te aangedaan.
De Raad strafte den machinist door hem de
bevoegdheid te ontnemen om als machinist te
varen op een schip als bedoeld bü art. 3 der
schepenwet voor den tüd van 14 dagen.
De tegen den schipper Ingedlenden klacht
werd ongegrond verklaard.
De oude Joden hadden ook In hun tijd reeds
een hoogen trap van beschaving bereikt en
daarmee hield natuurlük de astronomie gelo
ken tred en het te ons bekend, dat zü ook het
tientallig stelsel als basis hadden, want in den
Bübel komen wü herhaaldelük meervouden van
10 tegen, zoo b.v. Abraham die den Heer ver-
aoekt bü de vernietiging van Sodom vüftlg
rechtschapen menschen In het leven te laten,
de maten van Salomon’s tempel zün in het
decinale stelsel etc. Geluk de oude Grieken
gebruikten de Hebreeuwers In afwijking met
de Assyriërs. de Babyloniërs en Egyptena
ren en Romeinen geen strepen als basis
voor hun getallen, maar letters uit hun al-
fabeth. Dit doen wü In sommige gevallen beden
nog, b.v. bü meetkunde door de hoeken aan te
dulden met Grieksche letters, zoo ook bü het
opsommen van argumenten in plaats van le,
2e, 3e: a) b) c) Het te Descartes ge
weest, die deze methode ook bü Algebra volgde
en de bekenden In een vergelijking aanduldde
met a, b en c en de onbekenden met i, 1) en i
Welnu, deze methode van het volk Israël was
een groote stap In de goede richting en voer
de tot groote vereenvoudiging van het aan
duiden der getallen, waardoor de omslachtige
teekens kwamen te vervallen: hun cüfers za
gen er uit ate op illustratie D.
De belangrijke bedragen, die den bouw van de
vaste brug over den Rün binnenkort van de
gemeentekas zal vergen en de overschrij
ding van de begroeting van Maatschappelllk
Hulpbetoon met 150.000, hebben den Gemeen
teraad van Arnhem In zün jongste zitting Uóen
besluiten het aantal opcenten op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting te verhoogen en te
brengen van 70 op 75. Van de 5 nieuwe opcen
ten zullen 2 opcenten dienen ate compensatie
voor het uit de bruggelden te vormen brug-
fonds, terwül de opbrengst van de drie andere
aangewend kan worden tot versterking van de
gewone middelen.
Door den wethouder van financiën werden
voorts verschillende bezuinigingsmaatregelen
aangekondlgd, o. a. een herziening van de
loonen en salarissen van het gemeentepersoneel,
een reorganisatie der politie, enz.
Na ampe'e discussie werd goedgekeurd het
voorstel van B. en W. om aan de Stichting
„Geldersch Landschap" ten behoeve van den
aankoop der landgoederen Warnsborn en Vü-
verberg een subsidie te verleenen van 3500
per jaar, voorloopig voor den tüd van vut
jaren. De gemeente Arnhem garandeert tevens
een rente van 3 pCt. en een aflossing van 1
pCt. ’sjaars van de door de Stichting uit te
schrijven obilgatieleenlng groot 150.000 en
verklaart rich bereid eventueel niet geplaatste
obligaties over te nemen; tenslotte garandeert
de gemeente een rente van 3% pCt. en een
aflossing van 3 pCt. van de door de Stichting
bü de Gemeentespaarbank te sluiten le hypo
thecaire geldleenlng van 200.000.
Voor den bouw van een nieuw sportgebouw
op het sportpark aan den Kluizeweg werd
33000 beschikbaar gesteld en 1250 voor de
aanschaffing van een eenvoudige fotografische
en dactyloscopische inrichting ten dienste vsn
de politie.
dat hü geconstateerd had, dat in December JJ.
bü de kascontróle een bedrag van 65.000.
bleek te kort te zün.
Op ten vraag van mr. Rolandus Hagedoom.
deelde get. mede, dat L. het recht had over
kasgelden te dlsponeeren bü de Nederlandsche
Bank en de chéques als procuratiehouder te
onderteekenen.
De volgende getuige, de procuratiehouder
der bank K., heeft met den vortgen getuige
de boeken gecontroleerd en het tekort gecon
stateerd. Toen na enkele dagen de kas toch
klopte, werd een onderzoek Ingesteld en toen
bleek dat het tekort bü de Nederl. Bank door
verdachte was opgenomen.
Get.de Gr. verklaarde, dat zün collega L.
tegenover hem heeft bekend de verduisterin
gen te hebben gepleegd.
Mr. A. C. E. M. de Gr., advocaat en pro
cureur te Den Haag, wordt, na door den pre
sident mr de Joncheere, op verzoek van ver
dachte van zün ambtseed te zün ontslagen,
als getuige décharge gehoord.
De Vüfde Kam' der Arrondtesements-
Rechtbank 'te Amsterdam veroordeelde een
wagenbestuurder van de Goolsche tram tot een
geldboete van ƒ25 subsidiair tien dagen hechte
nis.
Op 7 September JX reed verd. ate wagen
bestuurder van de Goolsche tram bü Diemen
in de richting Muiden. Op een .gegeven oogen
bllk moest een auto, eveneens in de richting
Muiden rijdend, ultwüken en werd door de
tram aangereden en licht beschadigd.
Aan den wagenbestuurder was ten laste ge
legd, dat hü geen snelheid had verminderd toen
de veiligheid van het verkeer dit gebood.
de stopzetting der zenderj, die zü niet heeft
kunnen terughouden, voor luisteraars in
haar ressort zooveel mogelük weg te nemen
en het moet gezegd worden, dat haar radlo-
experte hierin bü een hoog percentage der
gevallen ook slagen. Slechts bü een kleine
4 pet. der gevallen was dit niet mogelük. BIJ
let* meer dan 5 pet. moeten nieuwe lampen
worden Ingezet, bü ongeveer 24 pet. andere
spoelen of soortgelüke onderdeden. Bü 13.5
pet. behoefde slechts het ontvangtoestel door
den expert op Langenberg te worden Ingesteld 1
En ten slotte was bü 38 pet. de antenne of
aardleidlng ondeugdeUjk. waarb'J in de meeste
gevallen door zeer geringe veranderingen ver
betering van den toestand werd verkregen.
treffen, dat hun toestel goed werkt op die
golflengte (472.4 M. of 635 kilohertz). Boven
dien vindt men in Aken, Keulen en Munster
zeer vele luisteraars. wier toeste len met
kristaldetectors zün ultge ust; vanaf de eerste
Jaren van den omroep hebben zü in hun
woonplaat* een zender en dus ook een
krachtig veld gehad, waardoor zü met de
eenvoudigste antennes konden volstaan, t wijl
zü thans voor het meerendeel Langenbzrg
Slechts kunnen hooren .wanneer zü een antenne
op het dak plaatsen, zelf* de bezitten van
eenvoudige, goedkoop* twee!amps-to»steUen en
bü uitzondering selfs drielampstoesteT.en
-onder hoogfrequentversterker, hebben reden
lot klagen. De meeste dr elampstoestellen
zonder hoogfrequentversterker en zelfs vele
goede tweelampstoestellen waarborgen echter
een goed ontvangst van Langenberg, dlkwüte
onder dakantenne.
Een andere moeilijkheid te, dat vele luiste
raars. wier radiotoestel niet meer geheel in
orde is. de oude plaatselüke senders toch nog
wel konden hooren, terwül zü nu hun pro
gramma’s moeten missen, omdat zü b.v. geen
geld hebben voor nieuwe lampen. In vele ge
vallen is echter een kwestie van wat zorg:
men moet het toestel nauwkeuriger instel-
en en de terugkoppeling voorzichtig aan
draaien, dan wel of het toestel te stoffig ge
worden of vertoont andere materieele ge
breken. Er komen nog tal van andere bezwaren
bü: bezittel* van batterijtoes'ellen moeten de
anodespanningen laten nazien; in verband met
de grootere golflengte van Langenberg wor-
der verwisselbare spoelen vervangen door an
dere van een grooter aantal windingen (75—
100) en in vele gevallen moet de antenne ver
lengd warden De primitieve antennes in den
vorm van springveeren bedden, naaimachines,
kachelpüpen, gas- en waterleidingen e. d. kun
nen als regel in het geheel niet meer dienst
doen. Waar vele luisteraars niet in staat zün
zelf de fout te vinden en de noodige maat
regelen te nemen, heeft de Westdeutsche Rund
funk een speclalen hulpdienst ingesteld, die
vooral in Aken, Munster en Keulen zelf en in
belde auto’s tegen elkaar aan. De voertuigen
werden totaal vernield, terwül de beide be
stuurders ernstig gewond werden. Tegen den
Amsterdamschen koopman werd een vervolging
ingesteld wegens veroorzaken van zwaar llcha-
melük letsel door schuld. Verd. verklaarde, nog
steeds geen strafbaar feit te zien in hetgeen
hü had gedaan. Hü verwonderde er zich over,
dat hü en niet zün tegenligger werd vervolgd.
De inspecteur van de verkeerspolitie L. A. A.
Cohen, als deskundige gehoord, achtte, gezien
de betrekkelük geringe breedte van den Haar
lemmerweg, die volgens hem slechte aan drie
voertuigen naast elkaar ruimte biedt, bü een
dergelüken dichten mist, die verd. het uitzicht
binnen zün remweg belette, het voorbürüden
met een dergelUke snelheid hoogst onvoor
zichtig.
Een deskundige 5 décharge, Ir. H. A. Schleur-
holt* Tichelaar, meende dat het ongeval aan
den tegenligger was te wüten, die meer recht*
had moeten rijden.
De Officier van Justitie, mr. B. Kist, achtte
in een uitvoerig requisitoir de schuld van ver
dachte, die z.l onder deze omstandigheden niet
had mogen passeeren, bewezen. Hü gaf toe, dat
den tegenligger ook wel eenlge schuld trof,
maar aan de hand van Jurisprudentie toonde
hü aan, dat dit verd. niet dlsculpeerde, maar
slechts van Invloed kon zün op de strafmaat.
Spr. eischte dan ook 350.boete, sub*. 35
dagen hechtenis, terwül hü intrekking van het
rübewü* niet requlreerde; uit hoofde van het
door verd. bekomen letsel, zoo overwoog de
Officier, zal verd. voortaan we! voorzichtiger
rijden.
De verdediger mr. Vroom was van meening,
dat de tegenligger veel roekeloozer had gereden
dan zün cliënt. Hü vergeleek diens wüse van
rüden bü die van een levensmoede. PL meende,
dat vrijspraak sou moeten volgen.
Vonnis 3 Mei.
Op last van het Duitsche ministerie
posterijen zün de uitzendingen van de
nevenzenders van den Westd?utschen Rund
funk. nJ. Aken Munster en Keulen, thans
definitief stopgezet Slechts de groote zender
te Langenberg blüft nog werken. De reden
hiervan is, volgens de officleele mededeellngen,
dat in Duitschland het aantal zenders ver
kleind wordt, zü het ook. dat de energl” der
overblilvende moet worden verst-rkt. om In
het geheele ressort een goede ontvangst mo-
gelük te maken. Dit is dan cok de feitelü'zs
reden, waarom men lnd>Ttüd de a”tenne-
energie van Langenberg op 75 K W. heeft ge
bracht. Alleen daardoor kon in het geheele
-essort een zoo krschti- veld worden verkregen,
dat overal een goede ontvangst mogeVik was,
ook met een Voudlge toestellen. Do^r de neven-
zenders, die tot dusver voor het Glelchwellen-
systeem noodlg waren, overbodig te maken,
wordt tevens de ontvangst op grootere afstan
den vergemakkelükt.
Het punt, waar het nu om gaat, is de vraag
of het veld Inderdaad in het geheele ressort
krachtig genoeg is. Vanweg? de po terüen
zün weliswaar na het in werking stellen van
den versterkten zender te Langenberg op ver
schillende punten metingen verricht, die „aan
de verwachtingen hebb»n beantwoord", doch
de Weetdeutache Rundfunk is er niet zoo ge
rust op. Om te beginnen is men nu voor de
uitzendingen op één zender aangewezen, zoo-
dat de luisteraars het maar toevallig moeten
sche cüfers: zie illustratie G.
De Arabieren maakten er ten slotte van, wat
illustratie H aangeeft.
In de twaalfde eeuw sagen de cüfers er uit
als op illustratie I.
Volgens andere theoriën 1* de evolutie als
volgt gewest, olgens de hoekentheorie (zie
illustratie J).
Volgens de theorie dat zü afgeleid zün uit
het zegel van Salomo, dat de vorm had als op
llustratle K.
Dan is er nog een clrkeltheorie en er zün
natuurlük nog heel wat andere veronderstel
lingen. Men tast echter over het algemeen
over* den waren gang van zaken in het duister
en wü laten het aan den lezer over om zich
hierover zün eigen opinie te vormen.
Deze getallen zooals wü se tot nu toe de re
vue lieten passeeren waren al een stap naar
een bevredigende oplossing, maar zü hadden
een groot gebrek: men kon er büna niet mee
rekenen en dit werd ondervangen door het ge-
bru k van telramen, wanneer het ingewikkelde
bereklngen gold. Met zulke telramen leeren wü
wü in onze Jeugd de eerste beginselen van het
rekenen en op Java zien wü Chlneesche kas
siers daarmee aan het werk, die er even snel
mee kunnen calculeeren als wü met de meest
moderne en dure rekenmachines!
Het zün de Hindoesgeweest, die de oploe-
sing vonden, die zoo eenvoudig was als het El
van Columbus. Waarom was het rekenen met
deze getallen schier onmogelük? Omdat de 0
ontbrak. Er was geen variatie van getallen!
De eerste getallen der Hindoes, die aan het
zelfde euvel leden als alle hiervoor genoemde
systemen zagen er uit als illustratie F aan
geeft.
De 0 ontbrak hierin en zoo waren de tien
vouden van de 10 de honderd en duizendtallen
en werden dus ook dienovereenkomstig ge
maakt. Ook werd de 3 langzamerhand van de
twee horizontale streepjes een Z en dat is
büna al de 3 zooals wü die kennen. ïn oude
handschriften zien wü dlkwüls boven de 1
teeken boven de
Op de vragen van het Ud der Tweede Kamer
mevrouw De VriesBruis betreffende een on
derzoek naar den toestand in het Centraal
Laboratorium voor de Volksgezondheid te
Utrceht en de naar aanleiding daarvan geno
men maatregelen, antwoordt de minister van
Arbeid. Handel en Nüverheid het volgende:
In 1931 is een onderzoek ingesteld, doch niet
naar den toestand in het Centraal Laborato
rium voor de Volksgezondheid te Utrecht.
bestonden g«(uimen lid moellükheden
tusschen den directehv ve*i-7het laboratorium
en het hoofd van de bacteriologische afdeellng.
Een brief van den directeur heeft den minis
ter aanleiding gegeven een onderzoek in te
stellen naar die moellükheden.
Het onderzoek heeft er toe geleid, dat. in
afwachting van de te nemen beslissing, het
hoofd van de bacteriologische afdeellng belast
werd met een speciaal onderzoek, dat van nut
was voor het vaccinatlevraagstuk, welk onder
zoek buiten het laboratorium, ook in het bui
tenland, moest worden Ingesteld.
Sinds dien is de persoonlüke verhouding in
het laboratorium verbeterd; de moeilijkheden
bleven niet tot de belde daarbU rechtstreeks
twtrokken personen beperkt.
Van de onvolledige of onjuiste resultaten
van belangrüke onderzoekingen is geen sprake
geweest. Een paar malen hebben geruchten
daarover in de pers de ronde gedaan, maar die
sün bü onmlddellUk daarop ingewonnen rap
port van den directeur volkomen onjuist ge
bleken.
Voor een hernieuwd onderzoek of vóór reor
ganisatie zün geen termen.
in 11 ir irn inuni
11 11 in nu nu
De Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam
deed uitspraak in zake de. aanvaring tüdens
mist van den stoomtrawler „Irene" IJM. 89 met
het Zweedsche stoomschip „Sigrld Matthtee-
sen” nabü het Haaks lichtschip.
De Raad voor de Scheepvaart meent, dat de
primaire oorzaak van de aanvaring ongetwü-
feld de destijds heerschende mist is. Dit neemt
evenwel niet weg, dat de secundaire oorzaak te
vinden is in verkeerd manoeuvreeren aan de
züde van het Zweedsche schip. De wüze. waar
op de .jBlgrld Matthlessen" heeft gemanoeu
vreerd 1* duldelük. Nadat op goed geluk met
volle kracht hard BJB.-roer 1* gegeven, 1* in
middels, de trawler uit den mist te voorschün
gekomen. Daarna is nog door het Zweedsche
schip volle kracht vooruit met hard B.B.-roer
gegeven, klaarblükelük om te trachten het in
de richting van den voorsteven van den trawler
zwenkende achterschip van het Zweedsche
vaartuig alsnog vrü te krügen van dien voor
steven, doch die manoeuvre kon niet meer
baten, omdat door de groote vaart van eerst-
gemeld schip, in verband met de scherpe zwen
king naar stuurboord, het achtersch p van het
Zweedsche vaartuig reed* te ver In de richting
van den voorsteven van den trawler wa* ge
komen. In de gegeven omstandigheden kan a*n
den schipper van den trawler niet met grond
worden verweten dat hü niet de verelschte
