Rijksmiddelen
Prikkeldraad
Van de Pers-tribune
H
i
WERKTIJDENBESLUIT
VOOR WINKELS
Nieuwe regeling
Meer intellect
Landbouwbedrijf
I
I
s
Over de maand April
Door de week
Rede van dr. Lovink
Op Zondag
Dr. H. J. Lovink
r
EMIER FEISAL
I
Aan den goeden kant
beginnen
Duitsche import
Eenspionnagebureau
Rusttyden
Vrijdag naar Berlijn
SI
I
De boeren radeloos
Boerenopstand
DONDERDAG 19 MEI
i
EEN BLOEM TUSSCHEN DE BLOEMEN
M
Wf
tie
een
Het winkelpersoneel moet behalve zijn vrijen
m.
uur
IT
11
>r
17
d
centrale pacht-
1
t
t
N
50
De banketbakkersbedien-
den enz. op Zondag
1
L
<D
m
s,
53
it
d
E
Kerkgenootschap behooren, dat den wekelljk-
schen rustdag op den Sabbath of op den Ze
venden dag viert, overeenkomstige toepassing, t.
a. v. den Sabbath of den Zevendedag, als de
betreffende personen een daartoe strekkend
verzoek tot het hoofd of den bestuurder der
onderneming hebben gericht.
het congres verhandelde wereldkundig ma
ken." Wat toch wel Iets ander* Is dan o b-
j eet! vite it.
malaise te lijden krijgen. Doch daartegen
over staat, dat suiker en tabak zich zeer
goed houden, en het totaal zoodoende nog
zeer bevredigend 1*.
De belde middelen, waarin zich de bedrij
vigheid op de beurs en de geldmarkt weer
spiegelt, nl. de zegel- en registratierech
ten vertoonen ook maar al te zeer de gevol
gen van de crisis. Ze bleven belangrijk on
der vorig jaar en ook in totaal reeds ’n vier
millioen onder de raming. 5
De successierechten vielen deze maand
weer niet tegen 3.128.000 tegen 3.959000)
Het blijft met het natlonaal-sociallsme
In ons land een mal geval.
Er is alweer een nieuwe „partij" gesticht,
de Nat. 8oc. Partij '1 Nederland.
Deugde de N. 8. N. A. P. van Adalberto
Smit niet meer? Wij hebben het antwoord
op deze vraag in de pers kunnen lezen.
Den voormallgen leider der N. 8. N. A. P.
(genoemden heer A. Smit) was „uit zijn
partij-ervaringen der laatste maanden ge
bleken, dat het Nationaal Socialisme, zoo-
heden in aanmerking nemende, uitstekend. „bet protestantsch oordeel over het op
Natuurlijk is er door de lage veeprijzen
•n andere oorzaken een daling bij die op
geslacht, terwijl ook die op wijn, gedistil-
tastbaar gesteld, dan gaat men trachten
om de inkomstenbladzljde vol te cijferen,
totdat het totaal ervan zooveel is gewor
den, dat de heilige huisjes aan den uitga
venkant veilig staan. Al klopt dar. die in
komstenkant niet heelemaal meer met de
mogelijkheden van X werkelijke leven, men
verheugt zich toch over zijn sluitende be
groeting, want, ziet U, de geliefde posten
aan de uitgavenzijde bleven intact.
Zoo kan men in een gemeente, die finan
cieel de eindjes bijkans niet meer saam kan
houden, nochtans wel enkele raadsleden
hooren pleiten voor voortzetting van den
aanleg van volksparke 1 of iets dergelijks.
In het bestuur eener organisatie, die vrij
wel op zwart zaad zit, kan men toch soms
nog wel eens iemand Zien manoeuvreeren
voor het behoud van een persoonlijke In
komstenbron uit de bondskas. In een on
derneming, die op zware lasten zit, wil men
dan liever niet schrappen op allerlei uit
breidingsplannen. En in het particuliere
huishouden, dat wegens tijdsomstandighe
den bekrimpen moet, zegt men liever de
contributies op aan kerk en partij en phl-
lantrople, dan dat men van zijn zomer
reisje, liefst buitenslands, afstand doet, om
dat men dat nu eenmaal heeft ingescha
keld in de rij der noodzakelijke levensbe
hoeften.
Zoo speelt elk zijn spelletje blindeman en
denkt blijkbaar: de wereld wil bedrogen
zijn, dus begin ik mezelf te bedriegen.
Deze houding is op geenerlei wijze te ver
dedigen. Zij is vierkant in strijd met de
wijsheid van oud-Holland, dat men de te
ring naar de nering moet zetten. Beginnen
met X opmaken van zijn uitgaven aleer
men weet, welk totaal de inkomstenkant
zal bieden, moet op ’n desillusie uitloopen.
Zelfbedrog is steeds zeltbenadeeling.
mogen zijn, echter dan natuurlijk zonder ver
lenging van den totalen arbeidsduur per dag.
Overigens handhaaft het nieuwe werktijden
besluit uit den aard der zaak in het algemeen
de reeds bestaande verruiming van werktijd
voor bedienden van 18 jaar en ouder op Zater
dag. in de Kerstweek en anderszins voor be
paalde dagen of zaken. De bestaande verrui
ming tot 11 uur voor personeel van 18 Jaar en
ouder in vlschwlnkels, die tot dusver op Vrij
dag was toegestaan, mag volgens het nieuwe
besluit óf op Vrijdag öf op Donderdag worden
genomen.
Onder de velerlei berichten over het
Eucharistisch Congres te Dublin trekt de
aandacht volgende mededeellng van het
„Vaderland”:
gaan, wat er van die objectiviteit terecht
komt en of er wellicht nog iets anders ach
ter steekt dan polemische bedoeling, wat
wel met „protestantsch oordeel” bedoeld
schijnt te zijn.
Dat oordeel vreezen we natuurlijk geens
zins.
Het teekent Intusschen wel weer het Pro
testantisme, dat geen kracht meer bezit tot
prbpageerlng van eigen Inhoud en het nu
moet zoeken In het afbreken van het Ka
tholicisme.
Waaraan het, zijns ondanks, relief ver
leent....
vrijen „dag” hebben van 32 uren. En die vrije
dag moet minstens eens in de drie weken een
geheel vrije Zondag zijn. -
Op de twee andere Zondagen echter mag de
wekelijksche rustdag door 4 uren arbeid aaneen
warden onderbroken, zonder dat daardoor de
dag als wekelijksche rustdag nietig wordt, mits
de bediende in totaal, bulten de 4 arbeidsuren,
maar 32 rusturen overhoudt. Met de 4 arbeids
uren Inbegrepen, moet er dus een tijdsruimte
van 36 uren liggen tusschen het einde van den
arbeid op Zaterdagavond en het begin van het
werk op Maandagmorgen.
Deze bepaling Is ruimer gesteld en ruimer
geldend, maar zij heeft practise!) vooral betee-
kenis voor de banketbakkersbedienden.
De banketbakkersbedienden moeten du*
behalve hun vrijen middag of morgen min
stens eens in de 3 weken een geheel vrijen Zon
dag hebben.
Maar op de twee andere Zondagen mogen zjj
4 uren In den winkel werken, mits er 36 uur ligt
tusschen het einde van het werk op Zaterdag
en het begin op Maandag (Zaterdagavond 10
uur Maandagmorgen 10 uur). Dan geldt dus
deze Zondag ondanks de onderbreking van 4
uren voor den wekelijkschen. vrijen dag, zoodat
men niet nog eens in de week een heelen dag
vrij moet geven, zooals men volgens het oude
werktijdenbesluit verplicht zou zijn geweest.
Al wat hierboven t. a. v. den Zondag Is ver
meld, vindt voor de bedienden, die tot een
In de regeling van de rusttijden Is een wijzi
ging gekomen, die de moeite waard is.
Volgens het oude besluit moest na 5%
arbeid dit blijft natuurlijk gelden uur
rust worden gegeven. Indien de arbeid na 6 uur
’s avonds eindigde, moest minstens één rusttijd
gegeven worden van 1% uur, gelegen tusschen
11)4 en 3 54 uur. Die rust van 154 uur moest
ook gegeven worden als het personeel om 1 uur
in dienst kwam, zoodra het na 7 uur 's avonds
werken bleef.
Volgens de bepalingen van het nieuwe be
sluit moet een rusttijd van 1)4 uur gegeven
worden, als de arbeidstijd vóór 1 uur des na
middags aanvangt en tevens later dan 6% uur
des namiddags eindigt. En de rust van 1)4 uur
kan dan liggen óf tusschen 11)4 en 2)4 uur óf
tusschen 4 en 7 uur des namiddags.
Uit het nieuwe besluit volgt dus, dat met een
rust van 54 uur volstaan kan worden als het
personeel om 1 uur in dienst komt. Dan behoeft
dus niet meer een rust van 1)4 uur gegeven te
worden.
Evenzoo behoeft geen rust van 1)4 uur gege
ven te worden op dagen, waarop in een ge
meente een jaarmarkt wordt gehouden en in
de gemeenten Alkmaar. Bolsward, Deventer,
Goes, Groningen, Hoorn, Kampen, Leeuwarden,
Meppel, Middelburg, Nijmegen, Sneek, Steen-
wjjk, Zlerlkzee en Zwolle op dagen, waarop daar
weekmarkt wordt gehouden.
In deze dagen van bezuiniging en econo
mische onzekerheid hoort men natuurlijk In
allerlei kringen, officieele en particuliere,
spreken over het sluitend maken der be
groeting, het bewaren van X financieel
evenwicht.
Wanneer men die beschouwingen en de
batten aanhoort, dan krijgt men meer dan
eens de neiging om te vragen, of die be-
grootingbouwers wel steeds aan den goeden
kant beginnen, zegt „De Standaard”.
Emler Falsa! van den Hldjaaz, die den twee
den Pinksterdag per KLM. uit Londen is *»n
gekomen en eenlge dagen hier te lande zal
vertoeven, zal zich as. Vrijdag 20 dezer, verge,
zeld van zijn minister van Bultenlandsche Za
ken, Fou ’ad Hamzah, met een extra, door ham
van de K.L M. gehuurd vliegtuig naar Berlijn
Aan een begroeting zijn twee zijden In te
vullen: inkomstencijfers en uitgavencijfers.
Let men nu goed op bij vele discussies in
openbare lichamen, organisaties, stichtin
gen, ondernemingen, particuliere huishou
dens, dan verneemt men telkens betoogen,
welke de becijferingen beginnen aan den
verkeerden kant der befrooting, n.l. bij de
uitgaven.
Dan redeneert men aldus: dit en dat wil
ik In elk geval als uitgave handhaven en
op deze of die hoogte van bedrag. Heeft
„Evenals bij het Congres te Amsterdam
zal het Protestantsch Verbond weer een
Intern. Protestantsch Persbureau te Dublin
oprichten. Prof. Paul te Belfast, die reeds
te Amsterdam meeliep, zal het persbureua
leiden. De belichten worden gratis per
vliegpost overal heen verzonden. Het bureau
wil een soort contröle zijn en het protes
tantsch oordeel over het op het Congres
verhandelde wereldkundig maken. Volgens
de Prot. Rundschai was de t berichtgeving
te Amsterdam zoo betrouwbaar en objec
tief, dat zelfs de R.-K. pers de berichten op
nam.”
n
Het Bureau van den Ned. R.K. Middenstands
bond schrijft ons:
Tegelijk met de Winkelsluitingswet is op 1
Mei jJ. een nieuw Werktijdenbesluit voor de
winkels en kapperszaken in werking getreden.
Het nieuwe besluit paste de werktijdregeling
aan aan de Winkelsluitingswet, maar het bracht
ook verschillende wijzigingen, die geheel los
van deze wet staan.
In verband daarmede verzoekt het bestuur
van den Ned. R.K. Middenstandsbond ons voor
onze lezers een beknopt overzicht van de aange
brachte wijzigingen te geven.
De gister verschenen staat van opbrengst
der rijksmiddelen over April 1932 biedt al
heel weinig verrassingen, nóch ten goede,
nóch ten kwade. De algemeene tendens is
dezelfde als van zijn onmiddellijke voor
gangers: een gevoelige daling vergeleken bij
vorige Jaren, maar toch niet zóó erg, dat de
ministerieele raming, in September jJ. bij
de Middelenwet den volke bekend gemaakt,
niet gehaald wordt.
Men dient echter bil de vergelijking tus-
sohen opbrengst en ramingscijfer even op
te passen. Immers kort nadat de toelichting
op de Middelenwet verschenen was, meen
de de regeering, dat de toestand van *s lands
financiën dringend elschte nieuwe bronnen
van inkomsten aan te boren. Men kreeg
toen de benzlnebelasting, maar bovendien
bracht een z.g. technische herziening het
algemeen tarief der Invoerrechten nog mot
I pCt. omhoog.
Geschat werd, dat deze belde nieuwe
middelen zoo ongeveer 216 mlllioen zouden
opleveren. Met een evenredig deel van deze
millioenen moet dus eigenlijk het officieele
ramingscijfer verhoogd worden.
Maar zóó is het nog niet heelemaal in
orde. Op het voorbeeld van Minister de
Geer behooren wij deze verhoogde raming
toch ook weer met 20 mlllioen te verlagen.
Toen n-L in het tijdvak SeptemberNovem
ber van vorig jaar de wolken aan den eco-
nomlschen hemel steeds dreigender en
donkerder werden, vreesde de minister
o.l. zeer terecht dat de cijfers, welke
einde Augustus nog verantwoord waren,
voor het Jaar 1932 lang niet meer gehaald
zouden worden.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over het eerste hoofdstuk
Begrootlng 1932 werd dan ook de ra
ming met 20 mlllioen verlaagd.
De cijfers der eerste vier maanden mo
gen schijnbaar het pessimisme van den mi
nister nog niet geheel in X gelijk gesteld
hebben, de toekomst zal naar onze meenlng
wel uitwijzen, dat zijn voorzichtige politiek
de juiste geweest is. Want dit staat wel
vast: hoe zich de economische toestand ook
verder ontwikkelt, het dieptepunt, wil men
het laagterecord, der rijksmiddelen hebben
wij voorloopig nog niet bereikt. In het aller
gunstigste geval, aannemende dat dezen
zomer de toestand zich ten goede wendt,
zal dit toch eerst einde van het volgend
jaar in de rijksfinanciën tot uitdrukking
komen.
M»
St. Nicolaas
Het nieuwe besluit brengt ook een. vermoe
de lijk nu al* definitief bedoelde, regeling voor
den St. Nicoiaastljd.
Het personeel van 18 jaar en ouder mag in
alle winkels In het tijdvak van 25 November
tot en met 5 December gedurende ten hoogste
elf uren per dag en zes en zestig uren per week
werken, onder voorwaarde, dat de betrokken
bedienden in het tijdvak van drie weken, aan
vangende den Zopdag vóór 25 November, In to
taal niet langer dan honderd twee en zeventig
uren arbeid verrichten.
Het personeel tusschen 16 en 18 jaar mag in
alle winkels In het tijdvak van 25 November
tot en met 5 December gedurende ten hoogste
10 uren per dag en zestig Uren per week arbeid
verrichten, onder voorwaarde, dat het in het
tijdvak van drie weken, aanvangende den Zon
dag vóór 25 November, In totaal niet-langer
dan honderd zes en zestig uren arbeid ver
richt.
Ten slotte mag men In de twee weken vóór
St. Nlcolaas voor het geheele personeel één
maal den vrijen middag of morgen laten ver
vallen, met dien verstande, dat voor het per
soneel van 14 of 15 Jaar het weekmaxlmum
blijft bepaald op 53 uren. Wil men dus ook
'oor deze groep den vrijen middag of morgen
éénmaal laten vervallen, dan zal men in de
zelfde week op andere tijdstippen in totaal een-
zelide aantal uren vrij moeten geven.
als dat bij onze Oosterburen door de Hltler-
partlj wordt nagestreefd, voor Nederland
zonder meer niet in zijn geheel aanvaard
baar is, gezien de buitengewone belangrijk
heid van Nederland als Koloniale Mogend
heid, een belang, dat voor Dultschland een
geheel ander is als voor ons Nederland.”
Is het niet kostelijk? vraagt G. P. D. in
.De Vrijheid”.
De hoofdtrek van Adalberto’s partij was
haar fel antl-semitisme.
Wat lezen wij nu?
De buitengewone scherpte, waarmede
het Duitsche Nationaal Socialisme optreedt
tegen de Joden, is in Nederland niet alleen
niet doorvoerbaar, doch zou in wezen on
rechtvaardig zijn, speciaal tegenover het
groote aantal Nederlandsche Joden, die
door hun jarenlange, ja eeuwenlange ver
wantschap aan het Nederlandsche volk, in
een totaal andere positie zijn gekomen dan
de Joden in Dultschland.
,,De door de- heer Adalberto Smit in Ne
derland op 16 December 1931 op Kasteel
,De Blnckhorst” gestichte N. 8. N. A. P„
wordt door het ontbreken van haar rechts
persoonlijkheid, op verschillende wijze
door andere groepen geïmiteerd, waardoor
het Nederlandsche, naar nieuwe stroomin-
gen uitziende publiek in een warnet ge
raakt van elkander beconcurreerende
gioepen.”
Ziedaar!
Men bad vergeten, dat Nederland iets an
ders is dan Dultschlar Men had vergeten,
dat Hitler’s antl-semitisme in Nederland.
„onrechtvaardig” zou zijn! Men had, kort
om vergeten, dat men geen levensvatbare
partij kan stichten door zuivere (of onzui
vere) imitatie van wat In een ander land
in gansch andere omstandigheden is ont
staan. En ten slotte lach niet werd
deze imitatie door anderen, die een rolletje
willen spelen, geïmiteerd. Reden waarom de
heer Adalberto van het kasteel (lees: café)
,D* Blnckhorst” het leiderschap neer-
8pr. hoopt dat het onze regeering gelukken
zal. in deze let* te bereikenanders zal de,, af-
braak nog grooter zijn. Zooals 'de toestand nu is.
komt het spr. en de leden van het H.B. voor dat
spoedig maatregelen moeten worden getroffen.
Zoo heeft spr. gehoord dat er plannen bestaan
om producten uit de markt te nemen, doch hoe
het zij. ook wanneer het wetsontwerp, dat nu
aanhangig is. wet geworden 1* en dan nuttig
zal kunnen werken, gelooft spr. dat er van re-
geerlngszfde nog wel Iets zal moeten geschie
den Van harte hoopt spr. dat de regeering nog
dezer dagen afdoende blijk zal geven wat zij
doen wil om In dezen bijzonderen nood den land
bouw te steunen, vooral met het oog op de toe
standen. die in de laatste week naar voren zijn
getreden.
Spr. zelde verder dat hij het onderbrengen
van den landbouw bij het Departement van Eco
nomische Zaken zeer betreurt; de landbouw
hoort z.l. daar niet thuis. Desondanks hoopt spr.
dat blijken moge, dat hij zich nooit zoo vergist
heeft als nu! Men zal in de eerstkomende dagen
moeten afwachten wat de Minister van Eco
nomische Zaken voor den landbouw zal doen.
Spr. zegde tenslotte toe, dat hf en de leden
van het H.B. in samenwerking met andere or
ganisaties en de centrale organisatie met man
en macht zal werken om den noodtoestand zoo
veel mogelijk te verzachten. Vóór alles zal ech
ter noodlg zijn, dat persoonlijke verschillen over
het hoofd worden gezien. Krachtige samenwer
king is thans meer dan ooit noodlg. Spr. ultte
de hoop dat in de najaars-vergadering de som
bere klanken van dit oogenbllk zich niet meer
al kan ook op den duur een zeer belangrijke
verlaging niet uitblljven.
Ten slotte zij vermeld, dat de loodsgelden
kelderden van ƒ329.570 op ƒ264.200. Wel
een bewijs van de benauwende slapte in on
ze havens.
Volledigheidshalve zij nog opgemerkt, dat
behalve de ƒ3514 mlllioen aan gewone mid
delen X Nederlandsche volk in April 1932
opbracht: ƒ5.750.000 aan opcenten op het
.Deenlngsfonds 1914”; ƒ4.083 000 voor het
„Wegenfonds” en ƒ9.794.000 ten bate van
het Gemeentefonds”.
Ook voor de werkdagen is het Werktijdenbe
sluit aangepast aan de Winkelsluitingswet.
Bedienden beneden 18 Jaar mogen krachtens
de Arbeidswet door de week nooit na 8 uur wer
ken.
Het nieuwe Werktijdenbesluit verbiedt thans
aan de oudere bedienden in het algemeen den
arbeid na 8)4 uur. Op de dagen echter, waar
op volgens de Winkelsluitingswet de winkel lan
ger open mag zijn, dus in het algemeen op
Zaterdag, In de twee weken voor 8t. Nlcolaas
en in de Kerstweek en op de andere dagen,
waarop at alle of bepaalde winkels volgens art.
4, 2e lid der wet, volgens art. 5, 3e lid der wet
Israëlletlsche winkels) of krachtens gemeente
lijke bepaling op grond van art. 9 der wet, lan
ger open mogen zijn, mag ook het personeel
van 18 jaar en ouder later werken en wei tot
een half uur na het tijdstip van winkelsluiting.
Zelfs staat het besluit toe, dat het personeel
van 18 jaar en ouder in alle winkels op alle da
gen, dat deze krachtens een gemeentelijke
bepaling op grond van art. 9 der wet later open
mogen zijn, tot ten hoogste elf uren per dag
werkt, echter met uitsluiting van winkels, die
geregeld na 8 uur open mogen zijn. Bij een en
ander is wel te verstaan, dat het weekmaxlmum
van 53 uren in het algemeen gehandhaafd blijft.
Bedienden van 18 Jaar en ouder mogen der
halve werken tot 8)4 uur of. als de winkel na 8
uur open mag zijn, tot een half uur na sluiting
van den winkel. Bij de beoordeeling van deze
regeling dient men voor een goed begrip der
zaak mede het z.g. afhelp-halfuurtje in oogen-
schouw te nemen, dat Qrecies als onder het
oude werktijdenbesluit ook onder het nieuwe
blijft bestaan. Het afhelp-halfuurtje geldt niet
als wettelfke werktijd en behoeft niet op de
arbeidslijst te zijn ingevuld. Maar het mag dan
ook alleen gebruikt worden, indien el» voor zoo
lang er nog klanten vallen te bedienen, die op
het tijdstip van winkelsluiting reeds aanwezig
waren. Wil men het personeel van 18 jaar of
ouder, onafhankelijk van het afhelpen van
klanten, nog gedurende een half uur na het
tijdstip van winkelsluiting te werk stellen voor
andere bezigheden in den winkel, dan geeft het
werktijdenbesluit daartoe de gelegenheid, doch
4 dit half uur wel als wettelUke ar
beidstijd en dan dient het tijdstip van een half
Wat dit laatste betreft, teekent de Re-
5366.000 heel parmantig, sldentlebode” bij dit bericht aan dat zal
er wel bijgemaakt zijn vanwege de mooiig
heid. Hier te lande althans heeft de R.-K.
pers niets van die berichtgeving gemerkt.
Overigens, het is wel merkwaardig, dat
dit „Protestantsch Verbond” X noodlg oor
deelt het Eucharislsch Congres met ’n eigen
persbureau na te reizen. Of dat congres ook
een wereldgebeuren is!
Intusschen zal dat bureau wél eenlgszlns
andere bedoelingen hebben, dan hier mee
gedeeld wordt. Het bericht spreekt zich dan
ook niet onaardig tegen. De berichtgeving Is
„betrouwbaar en objectief”. Jawel, maar X
bureau wil een soort contröle zijn en
f su middag of morgen eens in de week, een beeien dan geldt
vriUm _.dax?” hf»hkM»n van 32 im»n Fn di» irriis» ar
uur na sluitingstijd als tijdstip van einde van
den arbeidstijd op de arbeidslijst te zijn inge
vuld. Populair gezegd dus: de winkelier, die om
8 uur sluit, mag het personeel van 18 jaar en
ouder hoogstens een half uur laten afhelpen,
zonder dat het op de arbeidslijst staat. Dit per
soneel mag ook geregeld een half uur na slui
tingstijd blijven werken, onverschillig waaraan,
maar dan zal het wel op de arbeidslijst moeten
staan.
In de uitzonderingsgevallen, die wU In de
voor-vorlge alinea vermeldden, behoeft voor het
personeel van 18 jaar en ouder de „nachtrust"
de tijd tusschen het einde en het begin van
den werktijd niet 11, doch slechts 9 uur te
bedragen.
Verder bepaalt het besluit, dat personeel van
18 jaar en ouder na 8)4 uur in winkels arbeid
mag verrichten, bestaande in of onmiddellijk
verband houdende met:
a. den verkoop en de aflevering van brand
stof en smeermiddelen voor en van onderdeelen
voor spoedelschende herstellingen aan voer- en
vaartuigen en rijwielen;
b. den verkoop en de aflevering van winkel
waren, ten behoeve van binnenkomende, uit
gaande en doorgaande schepen.
Eveneens mag dat personeel na 8)4 uur wer
ken in winkels, die Ingevolge gemeentelijke
bepaling krachtens art. 9 der Winkelsluitings
wet geregeld na 8 uur des namiddags geopend
fn ronde cijfers heeft April 1932 35)4 mll
lioen opgebracht tegen 39 mlllioen in April
1931, een vermindering dus van
millioen.
-Nemen we de eerste vier maanden van
beide jaren, dan worden deze cijfers 139)4
millioen en bijna 155 mlllioen, alzoo bijna
15)4 millioen minder.
Merkwaardig is nog, dat over de eerste
maanden de raming echter zonder de
correcties, waarover we X hierboven had
den zoowat juist bereikt is; slechts een
luttele 1)4 ton is men er boven.
De afzonderlijke middelen beschouwende
moeten wij opnieuw nog even opmerken,
dat de personeele belasting sinds 1931 niet
meer ten behoeve van het rijk wordt ge
heven, doch aan de gemeenten ten goede
komt.
Wat hierop dus nog verantwoord is, was
achterstallige belasting.
Over de eerste vier maaanden van 1931
was deze post nog 454 millioen, nu nog
maar 40.000.
Het hoofdfonds van ons belastingstelsel
is de inkomstenbelasting. Deze gaf
in de afgeloopen maand ƒ9.254.000, tegen
10.672.000 in 1931. Een niet onbelangrijke
daling dus, maar toch weer niet zoo cata
strofaal, als velen gevreesd hadden. De
totaalcijfers over 4 maanden zijn nog gun
stiger: ƒ31 millioen, tegen ƒ33 millioen
vorig jaar en bij een rekening van slechts
f 25 mlllioen!
In het Maart-overzicht hebben wij uit
eengezet waarom o.l. deze cijfers slechts
schijnbaar zoo gunstig waren en waarom
aan het eind van dit jaar een belang
rijke val is te verwachten.
De toen ook door ons voorspelde daling
der vermogens-belasting schijnt nu inge
treden 1531.000 tegen 1.800.000) maar
nog steeds is deze inzinking niet zóó als de
door niemand betwiste declmeering van
alle vermogens zou doen vermoeden.
Een bijzonder droevig symptoom der
slechte tijden is de halveering bijna der di
vidend- en tantièmebelasting. Met slechts
626.000 maakt dit middel een ellendig fi
guur. De 4-maand-opbrengst van 2.441.000
Is nog niet de helft der raming ad 5 mil
lioen.
Wie zou trouwens anders verwachten, nu
de beste maatschappijen haar dividend pas-
seeren, ofwel als een troostprijs 3 k 4 pCt.
uitkeeren.
De invoerrechten doen met ruim 6 mll
lioen tegen
maar men gelieve te bedenken, dat juist in
dit middel de verhooging, plus de benzine-
belasting (zie boven) verantwoord zijn.
Waar deze opbrengsten In den staat niet af
zonderlijk zijn opgegeven Is een juiste ver
gelijking met vorig jaar niet mogelijk. We
weten echter uit den eerder gepubllceerden
staat onzer handelsbeweging wel, hoever
het invoercljfer gedaald is, terwijl ook de
daling van het statistiekrecht hiervan een
bewijs is.
De accijnzen geven weinig aanleiding tot
ontevredenheid. Deze belangrijke bronnen
van inkomsten houden zich, de omstandig-
We zijn op weg, een vreeselljk geleerd
volk te worden: er wordt onder ons steeds
meer intellect gevormd.
In quantitatieven zin, wel te verstaan;
over de qualiteit van den intellectueelen
aanwas durven wij ons niet uitlaten; quan-
titatief echter gaan we beslist sterk voor
uit: jaarlijks worden er méér dokters, advo-
katen, ingenieurs, leeraars en andere zeer
geleerde heeren en dames, o, pardon:
dames en heeren! afgeleverd.
De jongste statistiek bewijst weer op
nieuw, dat de dorst naar wetenschap, m. a.
w. de zucht naar een of andere intellec-
tueele functie, in Nederland nog voortdu
rend heviger wordt: in het studiejaar
1930'SI bedroeg het aantal studenten aan
onze universiteiten en hoogescholen 12.061,
tegen het jaar daarvóór 11.489, zoodat er
een toename valt te constateeren van 5
procent; deze vermeerdering was bij do
vrouwelijke even sterk als bij de manne
lijke studenten; het aantal studenten der
hoogescholen nam naar verhouding veel
sterker toe dan dat der universiteiten; ter
wijl bij de universiteiten een groei van
9.140 op 9.465 studenten, dus met 3.6 pet.
valt waar te nemen, klom het getal stu
denten der hoogescholen van 2.349 tot
2.596, dus met 10.5 pet.; bij de Technische
Hoogeschool bedroeg het accres zelfs 12.7
procent.
Deze procentages worden nog ’n tikje in
teressanter, als we ernaast stellen het per
centage van 1.35, waarmede de bevolking
van Nederland per jaar toeneemt.
Gaan we zoo voort, dan zullen we binnen
af-leefbaren tijd niets dan dokters, advo-
katen. Ingenieurs, leeraars, enz. enz. om
ons heen zien, en zullen we geen naam
bordje meer kunnen ontdekken zonder
,Dr ,Mr ,Jr.".„.
Is het niet eervol voor ons volk? Is het
niet deftig, hiet chique?
En zullen we nu allemaal niet gelukkig
worden voor tijd en eeuwigheid?
X Is jammer, dat we misschien
schoone illusie verstoren moeten, maar....
van dat geluk zijn we nog niet zoo zeker.
Wetenschap alleen maakt alvast niet ge
lukkig, en dan rijst voor de toekomst
nog steeds angstwekkender de vraag, of al
die gestudeerden met hun kolossale weten
schap wel eenmaal "n baantje zullen kun
nen krijgen om in hun onderhoud te voor
zien.
X Is wel heel profaan, om zooiets te zeg
gen, maar het krijgen en het hebben van
allerminst juist t.o. van Nederland (instemming), 'n baantje, waarmee de mond opengehou
den moet worden, staat toch ook nog wel
eenlgszlns in verband met het menschelljk
geluk.
Reeds nu is de markt der intellectueelen
overvoerd, en wij vreezen als gevolg van
de huidige en nog toekomstige studie-
manie het opkweeken van een intellectueel
proletariaat, dat nóch zichzelf, nóch de
wereld gelukkiger maken zal.
zullen doen hooren. Doch om iets te bereiken,
diene men niet te vergeten dat eendracht maakt
mach! Met deze woorden verklaarde spr. de
vergadering, die door vele afdeellngenwas be
zocht, voor geopend (applaus).
Na eenige discussie werd hierna met groote
meerderheid aangenomen het voorstel tot uit
stel der verkiezingen van Hoofdbestuur en
voorzitter met één jaar.
In de na de pauze voortgezette algemeene
vergadering van de Hollandsche Maatschappij
van Landbouw kwam aan de orde het kort ver
slag van de veeteelt- en zulvelcommlssie. De
heer Kuiper, lid van het H. B.. bracht verslag
uit over steun aan het veehouders- en zuivel
bedrijf. Spr. bracht, zooals des morgens bet
geval was geweest, de groote tegenkanting
daartegen ter sprake van een groot deel van
het Nederlandsche volk en van de pers. Spr.
deed uitkomen, dat. als de melk- en zuivelprljs
gesteund zulleó worden, de be loont ng voor de
boeten nog zóó blijft, dat geen verdere ver
laging van het levenspeil mogelijk is. Spr. zelde
verder, dat, ais het aanhangige wetsontwerp
den langen parlementairen weg moet volgen,
nog een groot deel van den zomer de prijzen
ongesteund zullen blijven. Daarom la het noo
dlg. dat onmiddellljk, zij het in voorlooplgen
vorm, wordt Ingegrepen.
Een der aanwezigen zelde. dat regeerings-
maatregelen geen dag langer kunnen uitblij
ven. Tienduizenden veehouders gaan te gronde.
Steeds heeft de boerenstand achter de re
geering gestaan; toen de mobilisatie werd af-
gekondlgd, hebben de boeren op bet eerste bevel
hun paarden ter beschikking gesteld. Doch
komt er thans niet spoedig een regeerlngs-
ingrjjpen in den noodtoestand, dan zal bet er
toe komen, dat de boeren tegen de regeering
optrekken (beweging).
De voorzitter wees er in zijn antwoord op,
dat de Memorie van Antwoord nog deze week
moet komen. Men zal dan dadelijk kunnen
zien, wat er gebeuren kan. (Geroep: JSr ge
beurt niets”.)
Dr. Lovink: „Ik heb reden om aan te nemen,
dat men wél wat doen zal.”
Dr. Lovink zegde voorts toe, dat hij heden
nog met den minister en met den minister
president zal spreken over hetgeen h(J in deze
vergadering ervaren heeft. (Applaus.)
Het lid van het H. B., de heer Stapel, sprak
vervolgens namens de Credietmmm larie en
deelde mede, dat het rapport dier commissie
spoedig zal verschijnen, waarna de heer De
Boer, eveneens lid van het H. B„ rapport uit
bracht namens de Pachtcommlssie, in welk
rapport de instelling van
bureaux wordt verdedigd.
Na nog eenige besprekingen ojl over de
schapenhouderij werd de vergadering t».
sloten.
Bedienden beneden 18 jaar mogen volgens de
Arbeidswet op Zondag nooit in den winkel wer
ken.
In aansluiting aan de Winkelsluitingswet is
thans ook aan de bedienden van 18 jaar en
ouder In het algemeen op Zondag de arbeid in
winkels verboden.
Dit verbod geldt niet als en voor zoolang de
winkel krachtens art. 3 of art. 4, le lid der
Winkelsluitingswet of krachtens een gemeente
lijke bepaling, voortvloeiend uit art. 9 der Win
kelsluitingswet, geopend mag zijn. Hierop zijn
echter weer uitzonderingen.
Voor den verkoop en de aflevering van rouw-
kleedlng en voor het verrichten van herstellin
gen en de aflevering van in herstelling gegeven
voorwerpen, mag een winkel op Zondag en
trouwens altijd geopend zfjn, maar het per
soneel mag hiervoor op Zondag niet in den
winkel werken. Voorts vallen geheel bulten de
Winkelsluitingswet de verkoop van dag- en
weekbladen en de verkoop en aflevering van Ijs.
Maar het winkelpersoneel mag op Zondag dag
en weekbladen alleen verkoopen tot 1 uur
's middags en het mag op Zondag alleen ruw
ijs verkoopen of afleveren, dus geen consump-
tie-Us.
Ook in de banketbakkerszaken, gedurende
de vier uren, dat deze geopend mogen zijn,
mag dus op Zondag door het personeel, dat on
der het werktijdenbesluit valt, geen consumptie
fs worden verkocht.
De Hollandsche Maatschappij van Landbouw
heeft in „Krasnapolsky” te Amsterdam haar
131ste algemeene vergadering g^ouden.
De voorzitter, dr. H. J. Lovink, zeld?. dat hf.
indien hf ten aanrien van den toestand in het
landbouwbedrijf aan zijn persoonlijk gevoel
uiting zou geven, woorden van bitterheid zou
doen hooren. De omstandigheden in het land
bouwbedrijf zijn nog immer bedroevend. De
crisis openbaarde zich
in den laatsten tijd
In steeds heftiger
vorm. Dultschland
vooral heeft ten op
zichte van onze vee-
en Zuivelproducten
maatregelen getrof
fen, die van sterk
ingrijpenden Invloed
zijn; verschillende
landen hebben con-
tlngenteeringsmaat-
regelen getroffen,
maar Dultschland.
waarheen uit ons
land sinds jaar en
dag zeer vele produc
ten verzonden wor
den, krimpt den ex
port steeds meer In.
Spr. weet niet waar het bij blijven zal. zoo ge
ven ook de jongste uitlatingen der Duitsche re
geering in den Rijksdag alleszins tot pessimisme
aanleiding Spr. zeide het ten zeerste te betreu
ren dat Dultschland ten opzichte van Nederland
de zelfde politiek volgt als Jegens andere lan
den. die veel minder geleverd hebben en nu naar
boven komen. Een dergelijke politiek acht spr.
FF"
