ONS BLAD
Washington contra Wallstreet
f
F
I
■I
115^
if
Het nieuws van heden
CURTIS
Naamfeest van den
H. Vader
Caritate Christi
Compulsi
Hoe te Bombay is
huisgehouden
De toestand in
Japan
DONDERDAG 19 ME11932
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG N®. 116
J
11
Het Weer
JAPANS PREMIER VERMOORD
Een week van boete
z"'
en gebed
een
Beur* interventie? Later!
De onlusten duren voort
I
Rijksdag niet bijeen
Waardevol boekengeschenk
Waar was hij in den nacht
der ontvoering?
Losgeld opgestreken?
Het lot onzer land-
genooten
ALS IN OUDE TIJDEN..,
DE BAROMETER
Een kapitalist in den
slechten zin des woords
Leger voor
kabinet-Suzuki?
Een der laatste foto’t van den ver
moorden Japanschen minister-pre
sident met de leden van het kabinet
in galacoatuum
DE SCHEEPSRAMP BIJ
ADEN
De Duitsche ex-kroonprins op een
feut van oud-militairen
DE AARDBEVING IN
DE MINAHASSA
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
s.
te
te
De grootste bankier ter
wereld voor het gerecht
1
Ié’
Ook Frank Parzych loog
Duitsche schoolverordening
JOH. I A II W E R S
ALKMAAR
PAYGLOP 3
Barometer* en Thermometers
ff"
Fransch Minister maakt
vliegongeluk mee
Per kwartaal, voor Alkmaar 2.
V ad erland sliet d e”
Geen voedselgebrek
Hy doet Poincaré verwijten
De eerate levering aan
het leger
De nieuwe Encycliek van den
H. Vader over de nooden
van dezen tyd"
3
NOORD HOLLANDSER DAGBLAD
TELEFOONNUMMER 433.
den
▼an
1.
Onze
moord
wegens
met
n
c
.de wor-
Morgan,
de partijen, die streven
C
1
Zes dooden en zes zwaargewonden
's schoon-
dat men nocit van
In Mandsjoerije
-
I
j
I
A. Boot.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per losse regel 20 c.; ingez. med. 40 C.
per regel; idem op pag. één-55 c. p. r.
Bij contract sterk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek.
Verwachting
ZaM-WeatdUke
X
t-
l.’
i.
I
I
r
k
1
zich
laten
de flnancieele aard-
Morgan
te
een
r-
a,
st
a
st
CHARBIN. 18 Mei. (Reuter). De Japanners
hebben de stad Ilan veroverd, de hoofdbasia der
rebellen in Mandsjoerije.
In de stad Irac vermoordden de ..opstande
lingen” 35 Japanners. Zij staken de stad in
brand, waarna ze zich terugtrokken op Foe-
tsjln.
Volgens een bericht uit Moskou is het garni
zoen van Tsjang Tsjoeng in opstand gekomen
tegen de Mandsjoeregeerlng.
Deze opstand is door de Japansche troepen
onderdrukt. 53 soldaten werden gefusilleerd.
Te Liao-Yoeang zijn detachementen van een
regiment cavallerie eveneens in opstand geko
men. Zij hebben zich van ’n voorraad wapenen
meester gemaakt en zijn weggereden in Noord-
Westeltfke richting.
Stand op Donderdag 9 war van.: 748
Stils tan/
n
NEW-YORK. 18 Mei. De gouverneur van
New-Yersey. Moore, heeft medegedeeld, dat de
politie bevel heeft gegeven Curtis in hechtenis
te nemen. Toen de reeder van dezen maatregel
kennis nam. verzocht hij in de gelegenheid te
worden gesteld, zelfmoord te plegen.
Woensdag In den loop van den dag heeft hjj
twee malen de hand aan zich -zelf geslagen,
naar hij voorgaf uit wanhoop over den smaad,
welke hij zijn eigen familie en die van Lind
bergh had aangedaan.
Bjj geruchte verluidt Inzake de motieven voor
het uitvaardigen van een arrestatiebevel, dat
Curtis geen bevredigende mededeelingen kan
verstrekken over de wijze, waarop hij den nacht
dat de ontvoering heeft plaats gehad heeft
doorgebracht.
BERLIJN. 18 Mei. <W B) De communisti
sche Rjjksdagfractie had geëischt. dat de Rijks
dag. ter behandeling van verschillende loopen-
de zaken, in het bijzonder over de moties van
wantrouwen, die tegen eenige ministers waren
Ingediend, tegen 19 Mei zou worden bijeenge
roepen.
De communistische tractie heeft thans me
dedeling ontvangen, dat de elsch tot bijeen
roepen van den Rijksdag niet zal worden tnge-
willlgd. daar het noodig is. dat een derne der
RUksdagleden zich er mede accoord verklaren,
dat de Rijksdag moet worden bijeengeroeoen.
Aangezien dit thans niet het geval ia. zal
aan de elsch geen gevolg worden gegeven.
Prank Parzych, die in verzekerde bewaring
wordt gehouden wegens kwaadwillige verlating
van zijn vrouw, en die gisteren aan de politie
heeft verklaard, dat hij het kind van kolonel
Lindbergh had ontvoerd, heeft heden aan de
politie verklaard, dat al zijn beweringen op
louter fantasie berusten.
Nader wo^dt gemeld, dat de .bemiddelaar"
voor Lindbergh. Curtis, die naar gebleken is
hem bedrogen heeft, door de politie in ver
zekerde bewaring wordt gehouden, doch niet
als arrestant.
barometerstand 754.4 te Va
lencia en Blackaod.
BOMBAY, 18 Mei. De toestand tn Bombay
Is iets kalmer, nadat Dinsdag alle beschikbare
regeeringstroepen. politiebeambten en pantaer-
wagenafdeelingen voor het herstel der orde
waren te hulp geroepen en met alle kracht tegen
de strijdende Mohammedanen en Hindoe» was
opgetreden.
Dinsdag werden 24 personen gedood en 230
gewond. Het totale aantal dooden is hiermede
tot 88 gestegen. Vijf-en-tachtig hulzen zijn af
gebrand en vler-honderd-vijf-en-dertlg winkels
zijn totaal leeggeplunderd. De straten van Bom
bay zijn geheel uitgestorven. Men ziet alleen
nog troepen en polltie-agenten.
Met verrassing vernam de bevolking vanmor
gen bjj het ontwaken, dat de nacht zonder
onlusten verloopen was. dank zij de verorde
ning der regeering tot het dooven van bet licht
en het blijven binnenshuis.
Hedenochtend hebben opnieuw onlusten tus
schen Mohammedanen en Hindoes plaats ge
had. Vier personen werden gedood en zestig
gewond.
tot
wind. Half tot swaar bewolkt,
scbijnljjk droog weer,
op onweer. Iets warmer.
Hoogste barometerstand 769.5 te Mün
chen.
Laagste
Het Duitsche bureau voor katholiek onder
wijs deelt ons het volgende mede:
Na langdurige voorbereiding en ampele be
spreking In de pers is thans bjj ministerieel»
besluit een nieuwe schoolverordening afgekon-
dlgd t Centraal Bureau voor Katholiek Onder
wijs had vroeger tenen he’ reeds eerder gepu
bliceerde ontwerp belangrijke principieele, pae-
dagogische alsmede Juridische bezwaren aan
gevoerd. Het blijkt thans dat men bij het nieu
we ontwerp gedeeltelijk met deze opmerkingen
rekening heeft gehouden.
TOKIO. 18 Mei. (Reuter). Mogelijk zal het
leger thans instemmen met een conservatief
kabinet onder leiding van Suzuki, die minister
van Blnnenlandsche Zaken was in het afgetre
den kabinet. De conservatieven dienen dan
echter het economisch program van het leger te
accepteeren. Hëtwelk voornamelijk neerkomt op
%ep hervorming van het belastingstelsel ten gun
ste der landbouwers en op de toepassing van een
schuldenmoratorium voor landbouwers en klein-
handftaafsL-
PARUS, 17 Mei. (Reuter.) üit Toulon word’,
gemeld, dat het vliegtuig, waarmee minister
Pietri naar Corsica reisde. In zee is gestort. HU
is echter gezond en wel door een kruiser op
gepikt.
Pietri wilde op Corsica deelnemen aan de
opening van den Algemeenen Raad. Het vlieg
tuig kreeg een motordefect en moest een nood-
dallng maken. Door den boogen zeegang sloeg
bet toestel hard op bet water neer en werd
onbestuurbaar.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR.
TEL: ADMINISTRATIE 453. REDACTIE 653
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor buiten Alkmaar2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger.
Dagblad uitgegeven door de
N.V- Drukkerij De Spaamestad Haarlem
Vier dollar getuigengeld
De thans 65-jarlge J. P. Morgan erfde
van zijn in het jaar 1913 gestorven vader
80 millloen dollars. De Jongere Morgan te
een groot zakenman en tegelijk een groote
pedant. Toen hij voor drie jaar als getuige
tot een gerechtszitting gedagvaard was,
ging hij na zijn verhoor naar de griffie
en nam 5 dollars op. Vier dollar getuigen
geld en 1 dollar voor het benzineverbruik,
van zijn luxe auto.
Den beambte, die hem het geld uitbetaal
de, verklaarde hij: „Wanneer de staat over
mijn tijd beschikken mag, dan ben ik toch
wei gerechtigd, het ontloopen voordeel van
dezen' tijd den staat in rekening te bren
gen!
Zwakke tot matigen,
Zai4-Oosteltjken
Waar-
behoudens kans
4 I
d
TOKIO, 18 Met (V. D.) De Japansche poli
tieke politie heeft gisteren nog acht leden van
den „Zwarten Draak” gearresteerd, aangezien
zij in verband staan met den aanslag op den
Japanschen minister-president.
De moordenaars van Inoekal legden gisteren
voor de Japansche ^politie verklaringen af over
hun daad. De moord was reeds verscheidene
maanden voerbereid. ZU hebben geen berouw
van hun daad. ZU verklaarden te weten, dat hun
de doodstraf wacht. ZU zullen die straf kalm
afwachten.
De daders legden er den nadruk op. dat zU uit
vaderlandslievende motieven gehandeld hadden.
De spaarzame millionair
J. P. Morgan Is echter gierig. Slechts een
enkele maal deed hij eens een groote schen
king. Hjj «c.hnnk de Amerikaansche regee-
ring zijn paleis aan het Hyde-Park te
Londen als gezantschapsgebouw. Deze
grootsche geste wekte algemeen opzien en
Morgan werd door zijn eigen medewerkers
gevraagd, waarom hij dit gedaan had. De
geldkonlng antwoordde: ,Jk schonk het
paleis aan de Amerikaansche regeerlng,
opdat ik, wanneer ik eens in Londen ver
blijf, in waardige omgeving zal ontvangen
kunnen worden.”
Toen voor drie j:
beving in Amerika Inzette, werd
bestormd^ hij zou nog tijdig ingrijpen, op
dat de aandeelen niet in* de bodemlooze
diepte zouden zinken. Morgan wilde daar
van niets weten. „Waarom zou ik,” ver
klaarde hij, „dat kost slechts geld en
brengt geen voordeel op. Grijp ik niet in,
dan zinken de aandeelenkoersen verder,
en koop ik dan de aandeelen op, dan kan
ik ze weer in de hoogte jagen. Dat kost
mU geen geld, ik verdien aan de trans
actie en het eindeffect te hetzelfde!”
In Juni van het vorig jaar voer John
Pierpont Morgan op zijn luxueus jacht
„Sorair" naar Europa. Het Jacht legde de
vaart van New York naar Southampton in
zeven dagen en zeven uren af. Daardoor
was een nieuw record voor Jachten be
haald. De prestatie was. spoitlef beoor
deeld. zoo enorm, dat men ze bijna voor
ongelooflijk houden kan. Zelfs de .tre
men” en de „Europa” gebruiken immers
voor het oversteken van den Oceaan vier
en een halven dag. Toen Morgan In Sout
hampton Engelschen bodem betrad, was
hij zeer tevreden en zei zelfbewust: „Een
goed omen! Europa's saneerlng begint met
een record!"
Morgan vergiste zich echter. Het bleef
bij het record.
Onze Romelnsche correspondent ad Interim
schrUft ons:
Dit jaar waren er op het feest van den H.H
Nereus en Achilles, patroonsfeest van Z. H. den
Paus, die zooals men weet den doopnaam
Achilles draagt, geen officleele feestelijkheden
in het Vaticaan. Deze worden alle opgespaard
voor den verjaardag van de Kroning. De Paus
ontving alleen een deputatie van de~„Clrcolo
dl San Pietro", welke den H. Vader de tradltlo-
neele mand met bloemen en vruchten aanbood.
Ook waren de vlaggen uitgestoken bU de
wachtposten van de Pauselijke militairen.
Tegen den avond ontving de H. Vader in
particuliere audiëntie de studenten van de
Gregoriana-unlversltelt, met de belde instituten
die bU de Gregoriana hooren. nd. het „Bijbel -
instituut” en het „Oostersch instituut”; in het
geheel een getal van ongeveer twee duizend
studenten.
OelUk de rector Pater Vlllaert in zUn toe
spraak zeide. was deze audiëntie vooral belang-
rUk. omdat ze plaats vond op den vooravond
van bet feest van den H. Bellarmlnus, die var
de Gregoriana student, professor, rector en be
schermheer geweest was. en omdat deze
audiëntie samen vlei met het patroonfeest van
den H. Vader.
De H. Vader antwoordde met een lange en
welsprekende redevoering, waarin de gevoelens
tot uiting kwamen van hem. die in zjjn jeugd
student was aan de Gregoriaansche unlversltelt
en nu, als Paus, die unlversltelt zoo rijkeltjk zag
bloeien tusschen al die wetenschappelijke in
stellingen, welke in Rome een zoo waardige
kroon van den H. Stoel vormen. De geschieden is
zegt duidelUk. zoo sprak de H Vader, welke de
heel bijzondere banden zUn. die de roemvolle
unlversltelt met den H. Stoel verbinden, en die
daarom de unlversltelt ook "n bljzonderen plicht
van trouw en verantwoordelijkheid opleggen
De manier, waarop allen, professoren en stu
denten, dien plicht nakwamen, was algemeen be
kend en een bewijs daarvan was ook het prach
tige geschenk, dat de unlversltelt den Paus
aangeboden had, bestaande uit een 120-tal
boekwerken, die door de professoren in de laat
ste drie Jaren gepubliceerd waren, en waarvan
de meeste, ook de allernieuwste, den Paus al
bekend waren.
‘t
BUITENZORG. 18 Mei. (Anetal. Wü ontlee-
nen het volgende aan een telegram van den Re
sident van Menado aan de Ned.-Indische Re-
geering:
Ondanks het feit, dat de Gouvernementsradlo
te Tomoron op verzoek den geheelen Zondag
heeft ui (geluisterd, werden geen berichten ont
vangen uit Taroena of van den K. P. M.-stoo-
mer. Radio-omroepen hadden geen resultaat.
Het totaal aantal dooden bedraagt thana see.
Het restant van de overige personen, die zwaar
gewond zUn, bedraagt In totaal zes. en niet twin
tig, zooals eerder geseind werd. Van deze zwaar
gewonden zUn er drie opgenomen in het hospi
taal te Menado. De toestand van deze slacht
offers te vrU gunstig.
Indien bU daglicht de geweldige ravage bU
Kakas wordt opgenomen dan is het onbegrüpe-
Hjk, dat het aantal slachtoffers niet veel hoo
ger is. Alleen te Kakas zUn 592 hulzen verwoest.
Enkele goed geconstrueerde huizen hebben bijna
geen schade ondervonden. De bevolking van
Kkkas en de naaste omgeving is in groote getale
1 JiTTTf’l TTï 174 AZ HAgy* teruggetrokken naar hare huisjes en tui-
AAlllsUUL/ll¥ (j VAir |ltén. Ook verder blUft de bevolking rustig en
berustend. Maatregelen voor noodhulsvestlng
zUn onnoodlg. Er heerscht momenteel nog geen
voedselgebrek.
Op verschillende plaatsen te Kakas, in de na
bijheid van het meer, worden vele scheuren op
gemerkt, waar van er enkele diep en breed zUn-
De aardschok werd het hevigst te Kakas ge
voeld. De gasten, die In de pasanggrahan ver
toefden vluchtten naar bulten en wierpen zich
op den grond. ZU trachtten de eerste hulp te
verleenen en reden naar Tondano om medische
hulp te vragen, die ook uit Menado werd ver
strekt. Om vUf uur 's morgens waren alle ge
wonden behandeld.
Te Menado heeft de heer Rombot, lid van den
Mlnahassaraad in het kiesdistrict Kakas. ver
dienstelijk werk verricht, hetgeen ook getuigd
kan worden van den hulpprediker te Tondano
en eenige onderwijzers van de mulo-school. die
uit Tondano des nachts naar Kakas zUn ver
trokken om hulp te verleenen.
De schade bedraagt voor Kakas alleen aan
huizen en huisraad 100.000.De protestant-
sche kerk zal moeten worden afgebroken. Ach
ter de districts woning te Amoerang is een stuk
grond in zee verdwenen. De pasanggrahan. het
kantoor en de iniandsche school zijn beschadigd.
De Inwoners van enkele negorijen verlieten rus
tig hunne kampongs, aangezien zU vreesden
dat een strook van het strand zou wegzakken
of dat eventueel een vloedgolf zou komen over
slaan.
De katholieke kerk te Tomohon is gesloten op
advies van de zUde van ingenieurs. Verschillende
gebouwen te Menado en vooral die. welke ge
bouwd zUn op opgehoogden grond, hebben be
langrijke schade ondergaan. De Gas MU. heeft
zich na den aardschok. waarbU enkele gedeelten
van de stad zich plotseling zonder licht bevon
den. uiterst actief gedragen. Hetzelfde mag ge
tuigd worden van het Inlandsch bestuur en de
politie, alsmede ook van de padvinders. De ver
binding tusschen Ratahan en Amoerang Is ver
broken. Van de geïsoleerde plaatsen is nog geen
enkel bericht binnengekomen, evenmin als uit
Donuggala, Poeo of uit Sanglhe.
Volgens mUne raming, aldus de resident. xUn
In de Mlnahassa ruim 600 woningen geheel en
een 400-tal gedeeltelUk verwoest. De schade aan
hulzen en huisraad bedraagt in totaal ongeveer
f 200.000.bU welke raming de scholen, de
kerkgebouwen en de openbare werken niet zUn
inbegrepen. De telefonische verbinding is ner
gens verbroken en de telefoondienst werkte
prachtig. Alleen enkele districtshoofden waren
niet te bereiken omdat zU geen UuisaansiuiUng
hadden
Toen Morgan in het Jaar 1925 in Europa
verbleef, had hij aan de Italiaansch
Fransche grens een merkwaardig avontuur.
De Biilliardair had zooals gewoonlljk
slechts weinig baar geld bij zich. Hij wist
immers zeker, dat zijn cheques door iedere
banklnrichting tot ieder bedrag verzilverd
zouden worden.
Op een dag retede hij nu met secretaris
en dienaar in zijn luxe auto van Rome
naar Frankrijk. Aan de grens moest hij
zich aan de douanecontrole onderwerpen.
De Fransche tolbeambten verlangden, dat
hij voor den invoer van den waardevollen
auto 10.000 francs waarborg zou storten.
Morgan wilde die 10.000 francs niet beta
len. De vordering kwam hem te hoog voor.
Na lang over en weer praten greep hjj
plotseling zijn chequeboek en schreef een
chèque van 10.000 francs uit. De beambten
wilden echter de chèque niet aannemen.
Zij verlangden baar geld en daar Morgan,
een van de rijkste mannen ter wereld,
geen 10.000 francs baar geld bij zich had,
moest hij zijn auto achterlaten en zijn
weg per spoorweg vervolgen.
Toen hij te Parijs kwam, beklaagde hij
zich bij Poincaré: „Ik geef jullie 200 mil
lioen dollar, opdat gij den franc stabih-
seeren kunt en gij wilt mij niet eens voor
10.000 francs crediteeren. Nu zal ik den
Franschen staat met de kosten voor een
spoorwegkaart je le klasse belasten.”
Voortfezette behandeling in hooger beroep der
moordzaak - Esc hauder.
Het drama te Eindhoven: het hik
verloofde gevonden.
BU de aardbeving in de Mlnahassa werden in
totaal ze» personen gedood; er heerscht nog
geen voedselgebrek.
AfschowelUke moordaanslag te Roosendaal.
Debatten in de Tweede Kamer over de contin-
genteerings-ontwerpen.
Een dertigtal Duitsche communisten te Utrecht
aangehouden.
Twee Belgische militaire vliegers te Brasschaet
levend verbrand.
Opwinding in Macedonië
nationalistenleider.
Arrestatiebevel tegen Curtis, den tusschenper-
soon in de Lindbergh-affaire.
Groot-Dultschers weigeren medewerking
OostenrUksch concentratie-kabinet.
Duitsch voorstel tot afschaffing van militaire
luchtvaart te Genève verworpen.
Na den scheepsbrand in de Golf van Aden zou
een seventig-tai personen worden vermist.
42 arbeiders bedolven bij instorting van tunnel
in de Andes.
50 Arbeiders gdood te Santiago (Chilli)
De Inhoud van de nieuw encycliek over de
nooden van dezen tijd.
Verd. van den moord op notaris Staal te Go-
rinchem opnieuw tot vijftien Jaar gevangenis
straf veroordeeld.
De gewezen directeur der N.V. Vereenlgde
bakkerijen te 's-Gravenhage tot ses maanden
veroordeeld.
BU «en auto-ongeval te Soerabaja werden drie
personen gedood en vijf gewond.
Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 18 Mei:
De nieuwe encycliek van Z H Paus Pius XI
begint met de woorden „Caritate Christi com
pulsi”. (Door de liefde tot Christus gedreven)
en is gedateerd' 3 Mei Kruisvinding.
In deze Encycliek wijst de Paus met tader-
lUke voldoening op den groeten kring van hen.
die van alle zUden gevolg hebben gegeven aan
zjjn oproep van 2 October van net vorige jaar
voor den heiligen Kruistocht der helpende
liefde.
Daarna merkt de H. Vader met diepe smart
op, dat de nooden sindsdien nog schrikwekkend
zijn toegenomen HU vraagt naar de oorzaak
van de verwarring en ziet haar in de zucht
naar aardsche goederen, die door een helden-
schen dichter met de woorden „vervloekte hon
ger naar geld’ wordt aangeduid.
Paulus noemde deze begeerlijkheid
tel van alle kwaad
Intusscher maken C, -L_
'naar omverwerping van het bestaande, gebruik
van de algemeene ellende en ontvouwen steeds
schaamteloozer de banieren der goddeloosheid
en van den haat tegen eiken godsdienst. ZU
trachten daarbU. niet zonder succes, den strUd
tegen God te verbinden met den strijd om het
dagelUksch brood. Zij werken met al'e midde
len om hun dulvelsdoel te verwezenlUken.
Vroeger waren de goddeloozen enkelen In de
groote menigte, thans daarentegen vormen zU
in verscheidene landen een vast aaneer geslo
ten en goed geordend leger, dat met de hulp
van geheime organisaties van dag tot dag groeit
en steeds overmoediger wordt, als wilde het
met zUn godlasteringen de wonderbare harmo
nie tot zwUgen brengen. In welke de schepping
den roem van den Schepper bezingt.
'De H. Vader bezweert alle naties dit laag
egoïsme af te leggen en haar krachten te ver-
eenigeu tegen vijanden van God en ’t mensch-
dom. Hiervoor zUn naast de natuurlijke midde
len. In „Quadrageslmo Anno” uiteengezet, noo
dig gebed en boete. ..Deze duivels”, zei Christus
„worden uitgedreven door gebied en vasten”.
Het laatste deel der Encycliek bevat 'aanwij
zingen voor een bUzondere oefening van gebed
en eerherstel op het feest van het Heilig Hart
voor de geheele kerk. Overal moet het Oer
heiligste worden uitgesteld. Gedurende het
octaaf, dat hlerbU wordt Ingesteld moeten
openbare geoeden en oefeningen worden ge
houden. Het Christenvolk moet die dagen boete
en eerherstel doen geen schouwspelen en ver
maken bUwonen en zich verstervingen opleg
gen en aalmoezen geven. ZU moeten het offer
van hun ontberingen brengen bedenkend dat.
zoo de arbeid ai een der grootste levenswaar
den is, toch door het lijden de wereld te ver
lost. Deze gebeden en offers zullen Jesus’ Hart
bewegen.
De Morgans, een bijna 300 jaar oude
Amerikaansche familie, hebben zich de
eerste millioenen, den grondslag van hun
huldigen rijkdom, eerst voor 70 jaar ver
schaft. John Pierpont Morgan, de oudere,
wilde in zijn jeugd van het koopmansbe-
roep niets weten. Hij ging naar de univer-
siteit van Göttingen en hield zich daar be
zig met mathematische studies. Hij wou
een geleerde worden. In het jaar 1857 keer
de hij echter naar Amerika terug en de
verwikkelingen van den burgeroorlog (1861
tot 1864) waren beslissend voor zijn toe
komstig leven. Hij werd legerleverancier en
verdiende daarmee vele millioenen dollars.
ZJjn eerste ietwat onzuiver handeltje
speelde zich als volgt af:
De jonge, eerst 25 jaar oude Morgan,
kocht uit een wapenmagazijn van het
noordelijk leger 10.000 stuks onbruikbare
afgekeurde karabijnen voor 30.000 dollars.
Eenige maanden later gingen diezelfde wa
pens, die voor 3 dollars per stuk gekocht
waren, weer in het bezit van het noorde
lijk leger over, ditmaal voor 22 dollar per
stuk. Het werd echter bekend vanwaar die
wapens kwamen en de oorlogsminister wil
de Morgan slechts 11 dollars geven. Mor
gan gaf echter niet toe en ging naar het
gerecht. En de rechtbank veroordeelde de
noordelijke staten om 22 dollars per wapen
te betalen, „want”, zoo verklaarde zij, „een
contract blijft een contract en een zaak een
zaak, ook al is deze op onredelijke wijze
tot stand gekomen.”
De politie onderzoekt nog steeds de Juistheid
van het door Curtis opgegeven alibi voor den
nacht, waarin de kleine Lindbergh is ontvoerd.
Overigens zUn over deie geheele aangelegen
heid zoo weinig feiten bekend, dat alle berich
ten slechts met voorzichtigheid moeten worden
beschouwd, aangezien de meeste berichten op
de fantasie van reporters berusten.
Er wordt rekening gehouden met de moge
lijkheid, dat de andere tusschenpersoon van
Lindbergh, Condon, de 50.000 dollar op T kerk
hof te Bronx heeft uitbetaald aan een tus
schenpersoon van Curt Is. De politie is er van
overtuigd, dat Curtis tot nu toe slechts een
gedeeltelijke bekentenis heeft afgelegd.
Naar voorts bekend wordt, zou Curtis ook in
een alcohol-smokkel-affalre betrokken zUn.
De Nederlandsche consul te Aden seint aan
Aneta-Holland dat bekend is dat de volgende
passagiers van de „Georges Phllippar” zUn ge
red: twee gebroeders Ledeboer, Wang Chang
Mou, T. Baloeel, Wahr, mevr. Marissen en
kind, mevr. Canne en twee kinderen, dr. Van
Tricht,"1 vrouw en twee kinderen,
vrouw en twee Arabieren van Java.
421 passagiers en leden der bemanning zijn
door de ..Andre Lebon” te Djibouti aange
bracht. 133 geredtten werden door het ss.
„Contractor" te Aden ontscheept en 144 perso
nen eveneens te Aden door het sx. „Mahsud”
Naar Havas uit Aden meldt, sou bet aantal
der tengevolge van den brand op het Fransche
mailschip „Georges Phülipax” vermiste passa
giers zeventig bedragen
Reeds sedert geruimen tijd gaat het den
Amerikaanschen Beursgeweldigen niet zoo
erg goed. Stuk voor stuk worden zij voor
de onderzoekingscommissie van den Senaat
in Washington gedaagd en moeten
bijzonder onaangename verhoeren
welgevallen. Niemand echter in U. S. A.
heeft er aan gedacht, dat de flnancieele
nationale held van Amerika, de man, die
den wereldoorlog financierde, John Pier
pont Morgan, eveneens aan een commissie
inzake zjjn werkzaamheid op de beurs en
zijn leenlngsaffaires rekenschap af moest
leggen.
De beurs-onderzoekingscommlssie heeft
'nu echter besloten, een nauwkeurig onder
zoek In de bank te houden en Pierpont
zelf als getuige te dagvaarden. De mach
tigste man van Amerika wordt gecontro
leerd!
Dé .Jonge” Morgan, zooals men hem
noemt, te op heden ook reeds 65 jaar. De
wereldoorlog heeft hem op de hoogste
hoogten gebracht, heeft hem niet alleen tot
een der rijks ten. doch ook tot een der mach-
tigsten en een in de politiek gewichtigen
man gemaakt. Gedurende den oorlog was
hjj de hoofdbankier der geallieerden, plaat
ste in Amerika leenlngen tot een bedrag
van 9.5 milliard dollars. Ook na den oor
log nam zijn beteekenls nog steeds toe. Zoo
won hij een wereld-politieken invloed door
zijn ondersteuningsactie voor den Fran
schen franc en door zjjn deelname aan de
Parljsche beraadslagingen over het Dawes-
plan.
Ondanks dit alles heeft Morgan in het
private leven bijzonder zware beproevingen
moeten dulden. Zoo werd op hem het
welk hier weinig bekend geweest te op
3 Juli 1915 door een universiteits-professor,
Frank Holt, die les gaf in de Duitsche taal
aan de ComeU-universiteit, een revolver-
aanslag gepleegd. Holt verschafté zich toe
gang tot Morgan's huis en vuurde drie
schoten op hem af. „om door het dooden
van Morgan den wereldoorlog te verkor
ten."
In Februari 1920 brandde, ondanks de
grootste krachtsinspanning van de brand
weer Morgan’s paleis in New York geheel
af. Bij dezen brand kwam Moi
dochter met haar beide kinderen van 13.
en 14 Jaar in de vlammen om. Pierpont
Morgan, de jongere, heeft de Amerikaan
sche samenleving al dikwijls sensaties be
zorgd. In tegenstelling met zijn vader te
hij slechts een nuchtere, koude zakenman.
Een schandaal zonder weerga ontketende
hjj. toen hij de onmetelijke kunstsenatten
van zijn vader liet vellen. Opvallend
het bijzonder.
groote stichting van Morgan gehoord heeft.
Voor liefdadigheid heeft de geldvorst
oogenschijnlijk niets over. Hoe veel lee-
ningen Morgan door zijn bemiddeling ook
al reeds geplaatst heeft, voor geldelijke
noodwendigheden der Duitsche industrie
heeft hjj nog nooit een vinger geroerd.
Integendeel, steeds heeft hij zich tegen
over leeningswenschen der Duitsche in
dustrie afwijzend betoond.
Wat en of er wat door de Morgan-
onderzoeking uitkomt, zal waarschijnlijk
nimmer publiek worden. Tenzij dit abso
luut niet te verzwijgen is.
De Aneta-Holland-correspondent telefoneerde
Woensdagmiddag uit Parijs, dat bU de directie
der Messagenes Maritimes nog geen bericht
was binnengekomen omtrent bet lot van den
heer L. C. Ledeboer. De jongste lijsten van
geredden bevatten intusschen den naam van
den heer Wagner, met kind. Volgens ^e be
richten van de Messageries zou de heer Wagner
agent zijn van de Javosche Bank te Madloen.
Tenslotte bevatte de gereddenlUsten nog den
naam van een Nederlander Van Pelt
Aneta-Holland vernam van het Agentschap
der Javasche Bank te Amsterdam, dat daar
niets bekend was omtrent een reis van den
heer Wagner naar Europw. zoodat alsnog twU-
fel omtrent de identiteit van dezen passagier
gerechtvaardigd is.
