ONS BLAD
Engeland
de ontwapening
en
De ramp
op Celebes
RUSLAND KOOPT Het nieuws van heden
GRAAN
l
Pest in Z. W.-Afrika
De moordpartijen
te Bombay
DE BAROMETER
De Belgische
kroonprins
Nieuw kabinet in
Oostenrijk
BELG&CHE LIBERALEN
DRAAIEN BIJ
JOH. LAUWERS
ZATERDAG 21 ME11932
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 118
ond
Het Weer
Geneefsche perspectieven
Hongersnood in het Zuiden
Bandjirs te Ratahan
Mr. Winston Churchill
Met rechtschen stempel
i
84 VERMISTEN BIJ DE
SCHEEPSRAMP
s
Gisteren weer IS do oden
2
3-
GLEICH NIET NAAR
ENGELAND
Ernstige schade aan
de kerken
Nalatigheid bij de
scheepsleiding
Australië gaat den
goeden weg op
Mr. MacDonald in
de Kliniek
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Belangrijke feiten in
Australië
t
I
Do X te Holyrood
Het bezoek aan Indië. Een
ontmoeting in de lucht
Een ontwarp-verdrag, dat door
hiaten ontsierd wordt in
zjjn meest kritieke
passages
De 'schade in Gorontalo
Te Berlyn heeft in tegenwoordigheid van Hitler de voorbereidende
fractievergadering der nationaal-socialistische afgevaardigden voor
de komende opening van den nieuwgekozen Pruisischen Landdag
plaats gehad. Adolf Hitler verlaat met dr. Göbbels het Hotel Prinz
Albrecht, waar de vergadering werd gehouden, Unaatregeleu der Engelsche regeerlng.
------
Vuurgloed boven den Soepoetan
Onse Londensche correspondent wijst
in dezen brief op de belangrijke me-
dedeelingen in het Lagerhuis om
trent de vorderingen en de vooruit
zichten van de ontwapeningsconfe
rentie te Londen. Verder behandelt
hij twee feiten van groote beteekenis,
welke zich hebben Voorgedaan in
Australië en ook voor ons land van
het meeste gewicht zijn, terwijl hij
ten slotte een paar aardige geschie
denissen vertelt van MacDonald, die
een weerbarstig patiënt blijkt te zijn.
PAYGLOP 3‘
Barometers en Thermometers
HITLER
Z’N HITLERIAAN SCH BEGROET
te
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
TELEFOONNUMMER 433.
Geen
onbe-
1
LONDEN, 17 Mei 1933.
nn.
o
voor
rste
Bachlnger
(Land-
X
overeenge-
I
J
760
3
1
l
#4
ide-
vol-
van
iren.
Mk-
zyn
ADVERTENTIEPRIJZEN?
Per losse regel 20 c.; ingez. med. 40 c.
per regel; idem op pag. één 55 c. p. r.
Bij contract sterk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek.
lo
Ie
4
zoo lang mogelyk blijven en zoo weinig mo
gelijk werken zal, maar de Premier legde tot
Door beperking
contingent,
getroffen.
Volgens de „Messageries Maritimes" zijn b(j de
ramp van de „PhiHppar" 48 passagiers vermist.
a der
emin-
rel-
rd:
tan
HOLYROOD (New-Foundland)20 Mei (Reu
ter)'. De Dultsche vliegboot Do X is bier Vrij
dagmiddag aangekomen
De Tweede Kamer heeft de motie-Drop inzakt
subsidieering van kerkgenootschappen enz. ver
worpen.
laai
n. Toen
tot zjjn
1 Muls
-1 bezig
redlerte
tenzine.
•m met
nd een
ironder
edrukt.
ruiten.
Ut het
d naar
ran de
iziging
eren,
Car-
aro-
>bis-
!ld
en
Verwachtiqg:
Zwakke veranderlijke wind, meest half
of zwaar bewolkt, waarschijnlijk regen-
of onweersbuien. Zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Nog onweera
achtig en iets koeler.
Nachtvorstverwachtlng: Geen nacht
vorst.
Woensdag u. zal de afsluitdijk van de Zuider
zee worden gesloten.
Vijftien jarige jongen doodgereden
waakten overweg te Loon bjj Assen.
Mgr. B. Visser Jzenoemd tut Apostolisch Prefect
van Poerwokerto (N.-L).
Alle missionarissen op Celebes ongedeerd.
igs
ta
st.
loten
m de
i no.
strikte naleving der bovengenoemde
tbdens zijn af-
'anger, Mr. Tun-
neclüfe, gesteund door de meerderheid van het
herpe grens
anvals- en
‘looft hij in
BOMBAY, 30 Mei. Gisteren werden bjj de
gevechten tusschen Hindoes en Mohammeda
nen 25 personen gedood en 95 gewend, zoodat
in totaal 117 dooden en 1130 gewonden zijn
gevallen. Het einde van de onlusten is nog
niet te overzien. De toestand Is nog zoo ern-
PARIJS, 20 Mei. (Reuter.) De „Messageries
Maritimes" deelt mede, dat het aantal vermiste
passagiers van de ..Georges PhiUppar" ge
schat wordt op 48.
Van de 767 officieel Ingeschreven passagiers
werden er 719 gered. Onder de ontbrekende
personen is de Fransche journalist Albert
Londres en naar bekend is, de beide kinderen
en degouvernante der famlUe van Tricht uit
Batavia.
Buitengewone vergadering van den R.K. Boeren
en Tuindersbond te Hertogenbosch in verband
met den noodtoestand in land- en tniabouw.
van het Fransche invoer-
is de Ned. Mijnindustrie opnieuw
Staikd op Zaterdag 9 Mr VJU 75»
Achteruit.
LONDEN, 19 Mel (VD.) De Britsche re-
geering beeft den te Londen vertoevenden
directeur van het circus Gleich. den heer Jost-
rnann. medegedeeld, dat de regeerlng nogmaals
alle bijzonderheden inzake de voorgenomen
rondreis van het circus Gleich door Engeland
ernstig heeft nagegaan, doch dat echter geen
motieven naar voren zijn gebracht, welke een
wijziging in de vroeger genomen beslissingen
zouden rechtvaardigen. Dientengevolge kan het
Ministerie van Arbeid geen bewijs van toegang
tot het land verstrekken.
Vrijdag zal van de zijde der Dultsche Lega
tie te Lqpden geprotesteerd worden tegen deze
Vit Menado seint da Apostolische Prefect
Mgr. J. W. J. Panls:
Alle Paters, de Broeder, alle Fraters en alle
Zusters zijn ongedeerd gebleven.
De schade welke de aardbeving heeft aange
richt aan de Misslegebouwen is groot; speciaal
de kerken hebben groote schade bekomen; en
wel het meest de kerken van Tomohon, die
zooals reeds in de Aneta-telegrammen stond,
gesloten is moeten worden, van Menado en
van Kembes.
Ouders en familieleden van de missionaris
sen behoeven zich dus geenszins ongerust'te
maken, wijl hun kinderen daar het allen goed
maken
BANDOENG. 19 Mel. (Aneta). Heden beeft
de Gravin De Rethy een uitstapje per vliegma
chine gemaakt boven de stad in een der vlieg
tuigen van den HollandIndië luchtdienst.
Na afloop van dit vliegtochtje gaf de Gravin
den wensch te kennen om haren gemaal, den
Belgischen kroonprins, tegemoet te vliegen.
Graaf De Rethy was n.l. per vliegmachine on
derweg naar Bandoeng. Aanstonds werd weder
opgestegen cn inderdaad werd een ontmoeting
teweeggebracht in de lucht. De Graaf De Rethy
sprak zijn buitengewone voldoening uit over
deze zoo goed geslaagde ontmoeting, die een
groote verrassing voor hem was geweest. Z. K.
H. verklaarde, dat de verschillende uitstapjes,
die hij gedurende de afgeloopen weken in Ned.-
Indlë had gemaakt en in het bijzonder zijn tocht
door Borneo, een bijzondere aantrekkelijkheid
voor hem hadden gehad. De kroonprins had
het voornomen om heden na zijn vliegtocht van
Soerabaja via Semarang naar Bandoeng van
daar door te vliègen naar Batavia in gezelschap
van zijn gemalin.
Te Bandoeng werd echter de reis onderbroken.
De hooge gasten zullen hier eenlge dagen ver
blijven en vervolgens doorreizen om de gasten
te zijn van den Gouverneur-Generaal van Ned.-
Indië.
Aneta Holland bericht:
Blijkens mededeellng van het Departement
van Koloniën seinde de asslstent-Resldent van
Gorontall aan den Gouverneur-Generaal van
Ned.-Indië als volgt:
Eindresultaat opname drie'dooden, vijf zwaar
gewonden. twee lichtgewonden. Ingestort een
passerloods. twee steenen hulzen, 242 bamboe-
wonlngen, vele woningen, passerloodsen, scho
len beschadigd, alle verspreid over onderaf-
deeling Gorontalo;* getaxeerde schade 12.600.
In onderling hulpbetoon ophouw begonnen,
plaatselijke herstelmlddelen Gorontalo vol
doende. Nagekomen berichten uit Kotaboean
onderafdeellng Bol. Mongondow vermelden 12
licht-, één zwaargewonde. Door aardschulvingen
Manlmporokgebergte op 17 dezer hevige band-
jiers, vier rivieren nabij Ratahan, eenlge scha
de wegen, bruggen, rijstpelmolens,'geen persoon,
lijke ongelukken. In Mepaloes onderling hulp
betoon wordt allerwege hard gewerkt, centrum
Kakas wordt geholpen door naburige negorijen
en leerlingen ambachtsschool; verstrekking
eenig materiaal rijst etc. 17 dezer aangevangen.
BUREAUX: HOF é.^LKMAAR.
TEL: ADMINISTRATIE 433, REDACTIE 633
ABONNEMENTSPRIJS:
p»r kwartaal, voor Alkmaar 2.—
Voor buiten Alkmaar2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger.
Dagblad uitgegeven door da
Nf. Drukkerij De Spaarnesiad Haarlem
Een paar aardige geschiedenissen worden ver
teld van dien weerbarstigsten aller patiënten.
Mr. Ramsay MacDonald, die zich sinds zijn
tweede oog-operatie in een kliniek aan Parklane
bevindt om, zoodra de geneesheeren het hem
veroorloven, waarschijnlijk binnen enkele da
gen, vandaar naar Lossiemouth te vertrekken.
Waar hij verder op zijn verhaal zal komen.
Die geneesheeren, Sir Thomas Horder’en Dr.
Duke-Elder, hebben heel wat met hun patiënt
Memorie van Antwoord over het ^wetsontwerp
tot steun aan de Melkveehouderij.*
- x"-~
Nieuw kabinet-Dollfuss in Oostenrijk tot stand
gekomen.
gering, die onmiddel
zijn ontslag.
Dit is de fonneele aanleiding geweest. Bo
vendien was. er een constitutioneel conflict uit
gebroken tengevolg van half-revolutlonnaire
machtsoverschrljding door Mr. Lang, terwijl
ten slotte de noodlottige uitwerking, welke
diens wanbeleid op het crediet van het ge-
heele Gemeenebest had, den doorslag schijnt
te hebben gegeven.
Zoodra bekend werd, welke drastische maat
regelen de gouverneur genomen had, ontstak
de bevolking der hoofdstad, Sydney, in groote
vreugde. Onbekenden aldus werd in de
eerste telegrammen bericht drukten elkaar
op straat de hand, ja, omarmden elkaar. Er
moet veel gebeuren aleer een Brit zich aldus
aan zijn gevoelens overgeeft!
In Victoria (hoofdstad Melbourne) was de
stembusstrijd door de oppositie gevoerd onder
de leus: rechtschapen financieel beleid! Zij
heeft er een meerderheid van drie tegen één
mede behaald. Het hoofd der verslagen Labour-
regeering, Mr. Hogan, bevindt zich thans te
Londen, waar hij een goede maand geleden
aankwam. Hij was een krachtig voorstander
van strikte naleving der bovengenoemde fl-
nancieele overeenkomst, maar
wezigheld nam zijn plaatsvervi
kabinet, plotseling een tegenovergesteld stand
punt In. Dientengevolge werd de regeerlng In
het Parlement verslagen met een meerderheid
van vier stemmen; in afwezigheid van Mr.
Hogan ontbond Mr. Tunnecliffe het parlement,
en thans hebben de kiezers op de ondubbel-
zinnigste wijze uitspraak gedaan tegen hemen
tegen de financieels bankroetierspolltiek van
den Australischen Labour-caucus.
De Sovjetautoriteiten hebben te Londen be
langrijke graanaankoopen gedaan uit Canada
en Australië.
De handelsdelegatie van Sovjet-Rusland kocht
40.000 ton tarwe uit Manitoba en 7000 ton graan
uit Australië. Binnen enkele dagen zal nog een
partij tarwe groot 100.000 ton worden aangekocht.
De tarwe, die in Londen gekocht werd, moet
onmlddellljk verscheept worden naar Wladi-
wostock. De betaling geschiedt in Canadeesche
dollars.
De Sovjets hebben zelf groote schepen ge
zonden, die in de maanden Met en Juni het
graan naar Wladiwostock zullen vervoeren.
Het was vroeger een gewoon straatbeeld in
Moskou als men boeren uit de Ukraine zag. die
diverse koopwaren ten verkoop aan boden
linnen weefwerk, gekleurde doeken enz. Tot nog
toe brachten de boeren ook brood, spek en
zuivelproducten naar de vrije markt: Maar
thans zijn de rollen omgekeerd. Nu worden de
boeren zelf door den honger naar de stad ge
dreven. om daar brood of levensmiddelen! te
koopen. Want er heerscht op het oogenblik een
vreeselljke hongersnood In het Wolgagebied. in
de Ukraine en in Kazakstan. In het zuiden van
de Ukraine is het broodrantsoen tot op de helft
verminderd. Mr. Basseches. een correspondent
van de N. F. P., voegt er aan toe, dat men er
gerust op kan rekenen dat in den herfst van
1932 de Sovjetregeerlng haar economische poli
tiek geheel zal wijzigen.
WEENEN, 20 Mei (Reuter). Het nieuwe
üostenrljksche kabinet is tot stand gekomen.
De samenstelling Is als volgt:
Bondskanselier, bultenlandsche zaken en land
bouw: dr. Dollfuss (Chr. Sociaal).
Vice-kanselier, tevens belast met de handels
politieke sectie van bultenlandsche zaken:
Ir. Winkler (Landbond).
Blnnenlandsche Zaken:
bond).
Financiën: dr. Weidenhoffer (Chr. SoeJ.
Justitie: dr. Schuschnigg (Chr. Soe.),
Onderwijs: dr. Rintelen (Chr. Boe.).
Sociale Verzekering: dr Resch (Chr. Soc.).
Leger: Vaugoin (Chr. Soc.).
Handel: Jakonclg (vertrouwensman van bet
Heima tblok
Veiligheid: Ach (ambtenaar van het departe
ment van den bondskanselier).
Het kabinet bestaat dus uit zes Christeljjk-
Soclalen, twee leden van den Landbond, een
vertrouwensman van het Hefmatblok en een
ambtenaar.
uit, „en wie een aanval In den zin mocht heb
ben, zal erdoor ontmoedigd worden.”
Al deze discussies mogen zeer belangwekkend
zijn, bemoedigend kunnen wjj ze bezwaarlijk
noemen. De meeste oorlogen zijn niet uitge
broken door een plotselingen aanval van een
voorbereid op een niet-voorbereid land, maar
werden gevoerd tusschen twee landen of par
tijen. die aanvankelijk militair gelijkwaardig
schenen te zijn, en reeds gerulmen tijd op de
mogelijkheid eener uitbarsting gerekend had
den. Mr. Churchill en de Engelsche delegatie
te Genève komen krachtig op voor de non-
combattanten. voor het „hymaniseeren” van
den oorlog. Moeten wij hun daarvoor dank
baar zijn? Wat zou men wel zeggen van
c*n wet, waarbij het veroorloofd werd een
medemensch te vermoorden onder voorwaarde
dat men het humaan doet en de omstanders
Met aan gevaar bloot steltl
De minister erkende, dat geen
getrokken kan warden tusschen
verdedigingswapenen, maar toch'
een methode van ontwapening welke strookt
met defensieve en vredelievende politieke rich
tingen. Zoo is de Engelsche campagne tegen
duikbooten een voorbeeld van kwalitatieve ont
wapening, gedeeltelijk omdat volgens de Brit-
sche opvattingen de duikboot een aanvalswa
pen is, anderdeels omdat ook niet-combattan-
ten er de uitwerking van ondervinden.
Maar juist uit dit voorbeeld blijkt hoe moei
lijk het probleem is. De Engelsche opvatting
Immer wordt lang niet algemeen gedeeld.
Duitschland beeft tijdens den oorlog volgehou
den, dat de duikboot een verdedigingswapen
was, zoogenaamd tegen de blokkade, maar in
werkelijkheid tegen de oppermachtige Britsche
vloot, die de blokkade uitvoerde. Frankrijk
■telt thans evenzeer de duikboot voor als het
verdec glngswapen by uitnemendheid van op-
één-na de grootste zeemogendheid tegen de
grootste. De staatslieden zijn geneigd die wa
penen als defensief te beschouwen, welke hun
land het nuttigst zijn; daarentegen worden
wapenen, welke meer voldoen aan de eischen
van andere landen, als offensief gebrandmerkt.
De desbetreffende discussies zijn zeker niet
vrij van zekere hypocrisie, en hieraan maakt
Engeland zich evenzeer schuldig als Frankrijk,
Amerika en Japan.
Mr. Winston ChurchlIU^jM na Sir John
Simon het woord voerde, vëfoordeelde het dan
ook dat onderscheid gemaakt wordt tusschen
offensieve en defensieve wapenen. Dit onder
scheid, zeide hij. kan onmogelijk volgehouden
worden. Dezelfde wapenen kunnen, al naarde
omstandigheden, aanvallend of verdedigend
zijn. HU legde vooral den nadruk op de nood
zakelijkheid het gebruik van wapenen (ran
welken aard ook) tegen non-combattanten en
burgers te verbieden. In dit verband hechtte
hij zijn volle goedkeuring aan de door de Brit
sche delegatie te Genève Ingediende resolutie,
strekkende tot een onderzoek naar de mate
van gevaar welke het gebruik van een bepaald
wapen voor de burgerbevolking oplevert. In
krachtige bewoordingen kwam hij op tegen de
veldwinnende meenlng, volgens welke het blin
delings bombardeeren eener burgerbevolking
een der onvermijdelijke verschijnselen van den
MENADO, 19 Mel (Aneta) Dinsdag j.L zijn
hl r de rivieren de Palaus en de Poela In de om
geving van de hoofdplaats Ratahan onver
wachts aan het band^lrren gegaan. Het gezwol
len water heeft een houten brug verzet. Een
padl-molen is door den stroom weggespoeld en
een drietal padi-molens Is gezonken. Een Ijzeren
brug is onder water gezet en beschadigd.
Cftntrent de aardbevingsramp kan nog gemeld
worden dat te Ratatotok het strand op verachll-
te stellen. Zij verlangen, dat hij te Lossiemouth lende plaatsen is gespleten en dat uit de ope-
nlngen water opspoot. Een gedeelte van een
klappertuin is verzakt en op de plaats van dezen
tuin spoelt thans de zee. Een zestal huizen Is
ingestort. In de negorij Boejat Bolangmengon-
dou zjjn 40 hulzen en de moskee ingestort. De
bodem vertoont overal scheuringen, waaruit op
verschillende plaatsen warme bronnen opbor
relen.
In de negorij Tempang in het Langoansche
wordt uit de grondscheuringen modder uitge-
stooten.
Dinsdagnacht om twee uur werd een vuur
gloed waargenomen boven den krater van den
Soepoetan. Glsterenocbtend om half zeven werd
wederom een lichte aardschok gevoeld.
waardoor het financieel herstel van het heele
Gemeenebest bedreigd werd. De Bondsregee-
ring heeft de verantwnncrtpllikheiri voor de be
taling der rente op zich genomen en zich door
een wet van het Federal parlement laten
machtigen beslag te leggen op de belastingen
en andere inkomsten van den in-gebreke-
bljjvenden staat. Mr. Lang had hierop per
circulaire zijn ministers gelast te weigeren deze
inkomsten uit te betalen aan de Bondsregeering.
Sir Philip Game, met wien hij in voortdurend
conflict leefde, en wiens terugroeping hU
vruchteloos verlangd had, elschte intrekking der
circulaire en waarborgen voor naleving van
het Bondsbesluit. Mr. Lang weigerde, een wel-
beantwoord werd met
stlg, dat de Britsche verzekeringsmaatschap
pijen voor een risicoverzekering voor den ter
mijn van een maand de betaling vragen van
een premie, welke gewoonlijk voor twee Jaar
vastgesteld is.
De gouverneur heeft een brigade artillerie
en een escadron lichte cavallerie. beide samen
gesteld uit reservisten, verzocht de regeerings-
troepen te komen versterken, ter onderdruk-
tjdk van de onlusten.
vandaag werden vijftien personen gedood
tijdens onlusten, waarbij met messen gestoken
werd. De rust schijnt echter thans weer her
steld.
Miss Slade, de Engelsche aanhangster van
Gandhi, is uit de gevangenis ontalr—
zl) drie maanden heeft doorgebracht.
LONDEN, 19 Mel (V.D.) Het Noordelijk
gedeelte van het mandaat Zirid-West-Afrlka
wordt door een ernstige pest-epldemie geteis
terd. Tot dusverre zijn reeds 40 personen het
slachtoffer geworden.
In verband met de groote afstanden en het
ontbreken van een effectieve organisatie tot
het aanmelden van ziektegevallen, gelooft mei:
echter, dat het aantal dooden in werkelijkheid
veel grooter is.
«orlog is.
In verband met Mr. Churchill’s betoog is het
van belang, dat, de militaire medewerker van
de „Daily Telegraph”, kapt. Liddell Hart, die
de gebeurtenissen te Genève gevolgd heeft,
weet te vertellen, dat de deskundigen ter ont
wapeningsconferentie bet beginsel van kwalita
tieve ontwapening ondermijnen. Zij schenken
al hun aandacht aan de uitdrukking „offensieve
wapenen”, doch verklaren haar uitsluitend naar
de letter, niet naar den geest. De vraag Is
niet, schrijft kapt. Liddell Hart, of het eene
wapen m hoogere mate offensief is dan het
•ndere, maar of het een beslissenden aanval
°P een naburig land mogeljjk maakt.
-Schaf zulke wapenen af bij overeenkomst,
en er zal weinig kans bestaan op een geslaag
den aanval,” roept de militaire medewerker
lagen, waar
ht
bevond, wees hij dezen - nadrukkelijk
plicht, den geneesheeren te gehoorzamen
zich in acht te nemen. Mr. MacDonald luis
tere! gedwee en eerbiedig, maar plotseling
zeide de koning op den toon van een chef of
werkgever:--„Ik verwacht u niet tanig, voor
u weer ten volle hersteld bent."
Wat kon Mr. MacDonald anders doen dan
allergehoorzaamst gehoorzamen 1
Donderdagnacht hield het pagerhuls zitting.
Om half drie in den morgen belde de telefoon
in de kamer van een der ministers. Een nacht-
verpleegster van de kliniek in Parklane stond
aan het andere eind van de lijn; Eerste
Minister is juist wakker geworden en heeft
van zijn venster uit gezien dat er licht brandt
in dea toren van het Parlement. HU «u
gaarne willen weten wat er aan de hand is.”
De minister antwoordde dat. met 'het oog op
het Prtnkster-recess. laat vergaderd werd. De
verpleegster verwijderde zich eenlge oogenblik-
ken; daarna klonk haar stem: .Air. MacDonald
bedankt voor de inlichtingen, en hoopt dat
alles goed zal gaan." „Doe mijn groeten
aan Mr. MacDonald." antwoordde de minister
(wiens naam niet vermeld wordt), „en zeg
hem, dat hU onmlddellljk moet gaan slapen.”
Arme MacDonald! Hij doet zoo graag wat hij
wil, en wordt nu van alle kanten bedild. Zijn
collega’s, en zelfs de koning ontzien hem niet
meer!
Vrijdag evenwel kwam de koning hem opzoe
ken. De belde geneesheeren ontvingen den
souverein en beklaagden zich erover, dat Mr.
MacDonald zich niet verplichten wilde de me
dische bevelen strikt na te leven.
De koning beloofde hun de zaak in orde te
zullen maken. Zoodra hjj zich bij den premier
bevond, wees hij dezen nadrukkelijk op den
en
ADEN. 20 Mei De ..Messageries Maritimes”
bericht thans, dat 685 opvarenden van de
..Georges PhilUpar” gered zijn. 84 personen
worden nog vermist.
De verkoolde romp van het schip is gister
middag omstreeks drie uur gezonken. Door de
Engelsche passagiers worden ernstige beschul
digingen ingébracht te -en de leiding van het
schip.
Het onderzoek naar de oorzaken van het on
geluk zal volgëns berichten uit Londen opzien
barende onthullingen brengen. Er zal aan het
licht komen, dat in strijd met de voorschriften
geen oefeningen met reddingsbooten hebben
plaats gehad, evenmin als oefeningen met de
brandalarai-installatlès. Als gevolg hiervan
heeft de bestrijding van den brand geen bevre
digend resultaat gehad. De passagiers zijn niet
gewekt.
Te Mainz is bericht ontvangen, dat de drie
Dultschers aan boord van de ..Philllpar", die
uit Malnz afkomstig waren, zijn gered.
heeft de gouverneur,
socianstischen Eersten
Minister, Mr. Lang, af gezet en de vorming
van een lijdelijk kabinet opgedragen aan Mr.
B. 8. Stevens, den leider van de United Austra
lia Party. Het Parlement zal ontbonden en
algemeene verkiezingen zullen uitgeschreven
worden.
In Victoria hebben algemeene verk$zingen
plaats gehad; het socialistische kablnet-Hogan
heeft hierbij een verpletterende nederlaag ge
leden.
Beide gebeurtenissen hebben één gemeen
schappelijke moraal: Australië is vastbesloten
een politiek van financieele rechtschapenheid
en dus van financieel herstel te voeren.
Dat een gouverneur, de vertegenwoordiger
der Kroon, een Eersten Minister en diens ka
binet op eigen initiatief aan den dijk zet, Is
- een zoo zeldzaam voorval, dat het alleen ver
klaard en gerechtvaardigd kah worden door
feiten van den ernstigsten aard.
De aanleiding is, in grove trekken, de ’vol
gende geweest:
Het vorige jaar besloten de Eerste Minister
van het Gemeenebest en de premiers der Sta
ten (men denke hier aan een verhouding van
denzelfdeA aard als die tusschen een Dult-
schen Rljkskanselier en de Eerste Ministers
van Pruisen, Beleren, Saksen, enz.) tot een'
gemeenschappelijke politiek voor het in even
wicht brengen der begroetingen en het her
stel van het Australische crediet. Deze over
eenkomst werd wettellJk bindend gemaakt door
een federale wet, aangenomen door hetbonds-
parlement te Canberra. Mr. Lang en diens col
lega’s hebben deze wet genegeerd. Zij zijn In
gebreke gebleven de rente op de in het buiten
land gesloten leenlngen uit te betalen. Zjj
hebben een bankroetierspolltiek gevoerd.
Twee feiten van groote beteekenis hebben
zich voorgedaan in het Australische gemeene-é weiiüge dagen nog slechts vage beloften af.
best, het Britsche Dominion, welks lotgeval
len, wegens zijn ligging ten opzichte* van Ne-
derlandsch-Oost-Indië, voor ons van bet
meeste gewicht zijn.
In New South Wales hee:
Sir Philip Game, den
Mr. Lang,
ALKMAAB
Op den laatsten dag vóór het korte Plnk-
ster-recess heeft Sir John Simon, de minister
van Bultenlandsche Zaken, in het Lagerhuis
mededeelingen gedaan omtrent de vorderingen
en de vooruitzichten van de ontwapeningscon
ferentie te Genève. Hij besloot zjjn beschou
wingen met een dier mln-of-meer optimistische
ontboezemingen. Waarop staatslieden ons ple
gen te onthalen, wanneer zij nog niet alle hoop
opgegeven hebben, maar den eigenlijken stand
van zaken gaf hij waarschijnlijk het zuiverst
weer In de volgende woorden:
„Vijf jaren arbeid door- de Voorbereidende
Commissie hebben een ontwerp-verdrag opge
leverd, dat door hiaten ontsierd wordt in zijn
meest kritieke passages.”
Twee politieke verklaringen van beteekenis
legde de minister af:
la Hij staat sympathiek tegenover de Fran
sche opvatting, volgens welke veiligheid de
grondslag van ontwapening moet zijn;
2o. Het Fransche plan betreffende een Inter
nationale politie onder de bevelen van den
Volkenbond verwierp hij, omdat het niet ver
wezenlijkt kan worden.
Sir John, juist en logisch denker van den
allereersten rang, verstaat de kunst moeilijke
problemen te analyseeren en de uitkomst te
formuleeren. Zoo vatte hij Vrijdag in weinige
woorden de meeningsverschillen te Genève sa
men toen hij een onderscheid maakte tusschen
de kwantitatieve en de kwalitatieve ontwape-
nings-scholen. Eerstgenoemde wil totalen vast
stellen voor eiken tak van bewapening; laatst
genoemde wil die bewapeningen beperken
welke een aanvallende politiek kunnen dienen.
Naar Sir John's oordeel moet leder echt ont-
wapenlngsplan de denkbeelden der beide sebo-
BRU88EL, 20 Mei. (Reuter.) De liberalen
van Kamer en Senaat hebben besloten de
medewerking aan de regeerlng voort te zetten
op de basis der oplossing, welke
komen is tusschen de katholieke en liberale
leiders en die werd uiteengezet door den mi
nister van Kunsten en Wetenschappen, daar
deae op voldoende wijze met de door de libe
ralen verdedigde beginselen rekening houden.
Het toegeven der liberalen heeft by velen
verrassing gewekt, daar hun afwyzende hou
ding in de schoolkwestie tot den val van het
kabinet had bygedragen. De Vlamingen hebben
thans bereikt, dat het autonome recht der ge
meenten om Fransche scholen in Vlaanderen
af te schaffen of te behouden gewaarborgd
wordt. Wél blijft de regeerlng er toezicht over
uitoefenen.
d
S
k
'1
rw.
>an
■en
en.
4
-