Dietsche Landdagte Utrecht
De malversaties te Breda
ZUIDERZEE GEEN ZEE MEER!
Voordrachten van Prof.
Eischen van den
Vlamynck en Prof.
•krijgsraad
Burger
DINSDAG 24 MEI
DE EERSTE R.K. KERK IN DE WIERINGERMEERPOLDER
Schuldig verklaard
KWESTIE NEDERLAND-BELGIË
De in aanbouw zijnde R. K. Kerk in Slootdorp.
DE VECHT
van
De afdeelingsvergaderingen
Nog steeds 3000 werkloozen
LAATSTE WERKEN
TOT AFSLUITING
De algemeene vergadering
DALENDE PRUZEN
Een avond van N ederlandsche
filmkunst
Visschen maken plaats
voor koeien
Verdachten voor het aanbod der
leveranciers bezweken
Een fraai, weinig bekend buiten»
goed, eigendom van „Het
Utrechtsch Landschap”
Een avond van moderne
N ed er land sche filmkunst
TREURIGE TOESTAND
IN DE TEXTIEL
Een der sluizen in de Wieringer-
meer.
v
I
r
b
Het laatste gat in den dijk van on
geveer 300 M. dat Donderdag geen
gat meer zal zyn.
Loozingssluizen met een capaciteit
van 3000 M.3 per seconde
,JDe betrekkingen tusschen
Nederland en België van
Dietsch standpunt gezien”
De groot-N ederlandsche strek
king van de politiek van Wil
lem den Zwyger
„OVER-HOLLAND” AAN
Een-twintigste van vjjf jaren
geleden
In deze «aak werden twee getuigen gehoord; ƒ1945 op, aldus bericht bet „Hsnrjnlshlatr.
Diep onder den indruk.
o
I
on.
Steekpenningen.
Degveaidtiig
ge-
zien
voor
d
n
Vsleehe geschriften
De Inkoop van brood.
Inkoop van visch.
.j
wee»
waai
de vergadering er
om gevraagd werê, liet de voorzitter.
Ward Hermans op het podium
i
De tweede spreker was prof. H. Burger, Am
sterdam, die sprak over
van
van
I
1
J
1
1
1
I
1
1
1
1
1
I
I
I
1
I
<1
V
z
s
t
eerste, de z£. Ar
bouwd, aah de twi
Deze is het, die nu waarschijnlijk as. Donderdag
de oude Zuiderzee zal veranderen tn het Ijssel
meer.
Op deze dijken wordt ten behoeve van het
verkeer voorloopig een weg aangelegd van zes
meter breedte, gedeeltelijk als betonweg, gedeel
telijk met klinkerbestrating. waarvan jeeds een
groot geleelte gereed is. Ook van het anderbalven
8
d
g
‘~i geslaagd, die
In zeer korten
■r gevaar op te
lólk bevindende
hij
■ei
act
e kol
ha
wü
<*f
Uil
om
ete
onl
ver
bet
vat
wil
ket
ov«
me
rijr
got
X
boi
d
g
d
11
In deze zaak zijn vier verdachten, van wie
heden terecht stonden de 40-Jarlge le luitenant
bU de Militaire Administratie G. J. van D„
geboren te Bergen op Zoom en de 39-jarige
wachtmeester bij de Tweede Sehoolbatterü van
het Se Heg Veldartillerie te Breda K H. B. De
belde andere verdachten, de adjudant-onder-
offlcier L. en de sergeant V. sullen de volgende
week terecht staan.
Ook de tweede beklaagde B. bekende giften
te hebben aangenomen, maar ook hü had er
noott naar gevraagd. De giften welke hij na
iedere betaling ontving, beschouwde hij als
fooien en wist niet, dat deze .steekpenningen”
niet mochten worden aanvaard.
De aud.-mll. toonde de schuld van beklaag
de aan en elachte tegen hem 5 maanden ge
vangenisstraf met verlaging van rang.
De verdediger, Mr. van den Hurk, Breda,
pleitte vrijspraak.
Uitspraak as. Zaterdag.
meter breede rijwielpad is reeds een gedeelte
gereed. De berm van den dijk Is echter veel
grooter. n.l. op den Amsteldijk 30 en op den
grooten dijk 34 M. zoodat. wanneer het verkeer
dit eischt. de weg nog aanmerkelijk verbreed
kan worden en er dan nog voldoende ruimte
overblijft voor een dubbel spoor voor treinver
keer.
Natuurlijk is de afsluitdijk niet heelemaal ge
sloten; er moest, zooals van zelf spreekt, een
verbinding blijven tusschen de zee en het nieuwe
meer. Daarvoor is bij Den Oever ’n groote schut
sluis gebouwd en op het Kornwerderzand, op 4
KM. afstand van de Frlesche kust, een groote
en een kleine schutsluis. Op die plaatsen zijn
voor het verkeer bruggen in den dijk aange
bracht. Voorts bevinden zich nog bij Den Oever
drie en bij Kornwerderzand twee complexen, elk
van vijf uitwateringssluizen, die samen een
lengte hebben van 300 M en een diepte van 4
M. aoodat het loozlngsoppervlak 300 M2, groot is.
Per seconde kunnen daardoor 2500 k 3000 M3,
water geloosd worden. Elk dezer 25 „kokers" on
der het wateroppervlak wordt afgesloten door
een stel Ijzeren puntdeuren. die tegen den vloed
keeren en twee tusschen betonnen torens verti
kaal op-en-neer bewogen ijzeren schuiven, die
elk 40 ton wegen en zoowel tegen vloed als tegen
eb keeren. Door middel van deze schuiven kan de
mate van spuien worden geregeld, door ze meer-
of-minder hoog te halen.
Als as. Donderdag het laatste gat in den dijk
gesloten is, dan beteekent dit natuurlijk nog
niet, dat dan reeds het verkeer tusschen Noord-
Holland en Friesland over den dijk zal kunnen
plaats hebben; de dijk zal boven water uitste
ken, maar moet dan nog worden opgehoogd tot
7 M. N AP. aan den bulten- en tot 4 M. N.
A.P. aan den binnenkant. Men hoopt echter den
<Uj aan het einde van dit jaar geheel reeds te
hebben.
Zoo hebben we dus de Zuiderzee voor het laatst
gezien Donderdag zal de ..gedoemde binnenzee" ten laste gelegd dat hij in dezelfde jaren van den
geen binnenzee meer zijn, maar een meer; voor
loopig nog een heel groot meer, dat echter als
eenmaal ook de Noord-Oost-, de Zuid-West
en de Zuid-Oost-polders en de Zuid-Oost pol
ders zullen zijn gereed gekomen, steeds meer op
een werkelijk meer zal gaan lijken.
Voor den Krijgsraad te ’s Hertogenbosch
werden Maandag behandeld de strafzaken In
verband met de malversaties bij de militaire
administratie te Breda, welke, zooals man zich
zal herinneren, verband houden met onregel
matigheden bij leveringen ten behoeve van bet
garnizoen aldaar.
Om half één had In „De Dietsche Taveer
ne” een gemeenschappelijke maalljd plaats,
waaraan door vele kopstukken der Vlaamsche
deelgenomen. Prof. Burger zat
en dan een geestig
De toestand in de textielindustrie is nog steeds
niet bijzonder rooskleurig, al behoort de groote
staking In Twente ook tot het verleden. Onge
veer 3000 arbeiders zijn nog zonder werk en
voorloopig is de kans tot uitbreiding van de
werk'aosheld grooter dan de kans tot vermin
dering.
Vermoedelijk zal volgende week de tweede vijf
procent loonsverlaging worden toegepast.
Verschillende fabrikanten in Twente overwe
gen de mogelijkheid om nieuwe artikelen te
produceeren, teneinde hun bedrijf op gang te
houden. Anderen weer zoeken naar een uitweg
om hu bedrijf geheel of gedeeltelijk naar het
buitenland over te brengen.
Zooals we zeiden; de toewtand is alles behalve
rooskleurig.
c. Dat hü in en omstreeks het jaar 1930 te
Breda, toen hij als administrateur belast was
met het houden van aanbestAilngen voor de
leveranties van levensmiddelen ten behoeve van
bet garnizoen Breda van den feroodleverancler
A. A Welten, op verschillende tijdstippen giften
heeft aangenomen in geld, uitmakende 5 pCt..
althans een zeker percentage van hetgeen Wel
ten uitbetaald kreeg voor zijn leveranties aan
bakkerswaren in dat tijdperk aan het garni
zoen Breda, althans sommen gelds, wetende
dat die giften hem gedaan werden naar aan
leiding van de omstandigheid, dat beklaagde in
strijd met zijn plicht en zijn bediening bij ge
legenheid van een of meer aanbestedingen van
bakkerswaren voor het garnizoen Breda, waar
voor de inschrUvlngsblljetten bü beklaagde wer
den Ingelayerd en van den Inhoud, waarvan be
klaagde dus In de gelegenheid was, kennis te
nemen, na van dien Inhoud der reeds Ingele
verde biljetten kennis genomen te hebben, aan
Welten mededeellng had gedaan van de prijzen,
waarvoor reeds door anderen ingeschreven was,
teneinde hem in de gelegenheid te stellen de
door hem in te leveren inschrijving daarnaar
te regelen;
d. Dat hij In of omstreeks de jaren 1938, 1939,
1930 en 1931 te Breda, belast met den aankoop
van visch voor dat corps, op verschillende tijd
stippen driemaandelijks van A. W Viseer te
’sGravenhage als gift heeft aangenomen tel
kens bedragen, uitmakende vijf procent, althans
een zeker percentage van de geldsommen, die
aan Visser per kwartaal werden uitbetaald we
gens leverantie van visch aan het Tweede Half-
regiment He Regiment Huzaren, althans tel
kens ongeveer ƒ25, althans sommen gelds, we
tende dat die giften hem gedaan werden tenge
volge van de omstandigheid, dat beklaagde In
strijd met zijn plicht in zijn bediening de visch,
benoodigd voor het Tweede Halfregiment He
Regiment Huzaren betrok van A. W. Visser,
zonder daartoe andere vischleveranciers voor
die vischleveranties uit te noodjgen;
de beklaagde wordt bijgestaan door Mr. van den
Hurk, te Breda.
de Dekkers, Amsterdam aan het bericht, dat
Ward Hermans de Kamerfractie van de
Vlaamsch-Nationallsten-Groep was ultgestooten
De vergadering bracht den heer Hermans, die
aanwezig was. een warme ovatie.
Dr. Bonus wilde over deze kwestie hier liever
niet het woord gezien, daar het een blnnen-
landsch krakeel was.
Nadat door iemand uil
echter
prof. Burgers,
komen.
Zeer geroerd deed de heer Ward Hermans,
die zei. dat deze zaak ook wel degelijk Groot-
Nederland betrof, en eraan herinnerde steeds
voor de Dietsche zaak gevochten te hebben een
beroep op dr. Borms en op het Dietsche volk.
Om kwart over zes uur werd de vergadering
gesloten.
Onder bet zingen van „Wilhelmus” en „De
Vlaamsche Leeuw”, gingen de deelnemers uiteen.
Des avonds had nog een gezellige bijeenkomst
plaats, terwijl hedenmorgen een autobusrit en
wandeltocht werd gemaakt.
Beklaagde bekende volledig, doch verklaarde,
dat hü nooit iets aan de leverantiers had ge
vraagd. ze hadden alles uit eigen beweging
aangeboden. De leveranciers als getuigen ge
hoord, bevestigden dat zij aan beklaagde voor
stellen hadden gedaan.
Beklaagde stond overigens zeer goed bekend,
maar was voor de verleiding bezweken.
De elscb wegens 36 maal valachheld in ge
schrifte en voorts wegens het aannemen van
giften in strijd met zijn plicht luidde
1 jaar en 4 maanden gevangenisstraf met ont
slag uit den dienst.
De verdediger M. E. van Zuruwieg-Bergmann,
Den Bosch. pleitte de uiterste clementie.
Beklaagde was zeer onder den Indruk, be
loofde een beter leven te beginnen en vroeg
snikkend dat de krijgsraad hem spoedig aan
zijn gezin zou willen teruggeven.
echter tegen den wil van de geassocieerde
westen de overeenkomst van Marche, waar be
loofd wérd het katholicisme te handhaven.
Oranje’s triumf toen hij Ruwaard van Brabant
werd, had den naijver der edelen in de Zul-
deljke Nederlanden gewekt. In het belang van
de zaak offerde hü toen zün persoon en Uet
hü Matthias landvoogd worden.
Dit offer mocht niet baten, de Malcontenten
der Waalsche provincies sloten de Unie van
Atrecht en- verzoenden zich met Parma en den
Konlng.
De Unie van Utrecht, waartoe oa Antwer
pen, Gent en Bruggj behoorden en waartoe
de Prins en de stadhouder van Groningen en
Friesland en Drente bijtraden, brengt dan ae
scheiding tusschen de Waalsche en de Dietsche
Nederlanden. Parma veroverde langzaam het.
Zuiden der Dietsche Nederlanden, Oranje’s
deroe periode is aangevangen. De vrome Zwü-
ger, die weer te Delft verbluft, betrouwt op
God. 8pr. besloot zijn voordracht met de
woorden: ..hy blyve vóór ons het groote
voorbeeld.”
Van de gelegenheid hebben we echter gebruik
gemaakt, om even een kükje te nemen in Sloot-
dprp. het nieuwe dorp In den polder, dat aan
het verrüzen is. Ook elders zün reeds woningen
verrezen, maar de meeste der 130 staan toch in
Slootdorp, een vrlendelük plekje te midden van
de woestenü die er nu nog rondom is, al is er
dan ook al op verschillende plaatsen, en met
goed gevolg, van allerlei aangeplant, o.a. kool
zaad, dat nu prachtig in bloei staat, rogge,
gerst en vooral gras, waarop verleden Jaar reeds
schapen geweld hebben en nu ook de koeien al
lustig grazen.
Het dorp, dat reeds een bevolking heeft van
136 personen en 11 in wonenden (kostgangers)
herbergt voor het oogenbllk nog in hoofdzaak
bü de Zuiderzeewerken aangestelde personen,
die er natuurlük maar tüdelük zün; later zullen
de woningen ter beschikking komen van hen. die
er zich metterwoon wenschen te vestigen.
Behalve een aantal, aan flinke breede straten
gelegen woningen, waarvan er vele al geheel ge
reed zün. is er ook een groote school in aanbouw,
terwül er drie kerken bezig zün te verrüzen. een
Katholieke, een Hervormde en een Protestant-
scbe.
Als men dan bedenkt, dat dat alles staat op
grond, die nog geen twee jaar geleden droog ge
vallen is (In Augustus as. wordt het twee jaar)
dan mag men zeker van een voortvarenden ar
beid spreken en ook, voor wat betreft de land
bouwproducten. van een meevaller, dat nu reeds
de grond zoodanig ontzilt is, dat verschillende
gewassen er prachtig groeien.
Die ontzllting is wel merkwaardig. Hoewel de
dük nog niet gesloten is en er dus nog voortdu
rende aanvoer is van zeewater, is toch bet
zoutgehalte in het as. Ijsselmeer reeds aanmer
kelijk lager dan in het buitenwater. Bulten den
afslultdük is het zoutgehalte van het water 1.023,
daar binnen nog maar 1.014.
Nog tal van andere werken zullen in den
nieuwen polder moeten worden uitgevoerd,
waaraan men druk bezig is. Zoo moeten er 40
bruggen gebouwd worden, waarvan er op het
oogenbllk 17 gereed zün; er moet 245 K.M
weg worden aangelegd, waarvan er reeds 80
klaar zün en van de 1000 KM. sloot die er moet
worden gegraven zün er al niet minder dan 900
gereed.
Ook zün er reeds verschillende sluizen, die ge
bouwd moesten worden, daar het waterpeil in
verschillende deelen van den polder, in verband
met de diepte van den zeebodem, niet hetzelfde
is; de sluis bü Kolhom. die de vaarten in den
polder verbindt met die in het oude gedeelte
van Nqörd-Holland, heeft zelfs een verval van
niet minder dan 5 M. wat voor ons land buiten
gewoon veel ia. Men is echter Wn
sluis zoo te cpnstrueeren, dat ze li
tüd kan vol- of leeg loópen. zonder
leveren voor zich in de slujsroll
schepen.
En nu de afslultdük zelf. Elgenlük zün er twee
afslultdüken, een tusschen de Noord-Hollantjfche
kust tot aan de Westkust van Wieringen, die
2200 M. lang Is en «cn van 29 625 M. van Wle-
ringens Oostpunt tot aan de Frlesche kust De
Uk. werd in 1924-35 ge
wordt sedert 1927 gewerkt.
Zaterdag. Zondag en Maandag werd te
Utrecht dc derde Dietsche Landdag gehouden
Uitgaande van de Nederlandsche Unie.
De deelnemers werden Zaterdagavond
half zes ontvangen in het Gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen, waar allereerst Dr. M.
Minnaert, als voorzitter van het inrichting»
comité een woord van welkom sprak. Verdei
voerden nog het woord Prof. H. Burger, voor
zitter der Unie en Dr. August Borms.
Vervolgens werd een wandeling door de stao
gemaakt, waarna men weer büeenkwam in de
bioscoop „Olympia” tot het büwonen van een
avond van moderne Nederlandsche filmkunst.
b. dat hü ten tijde en plaats onder a. ge
noemd opzetteUjk heeft gebruik gemaakt van
de daar omschreven valsche geschriften, na
dat de onder de punten 1 tot en met 36, ge
noemde gequlteekde rekeningen voorzien van
het door hem, beklaagde, valschelük opge
maakte onderschrift, door hem waren voorge
legd aan den commandant van het Tweede Half-
reglment Huzaren ter goedkeuring van het
totaal dier rekeningen en dezé totalen uitelnde-
Hjk over te leggen aan den Minister van
Defensie.
Om drie uur begon de algemeene vergadering
die geopend werd met het zingen van JOk
Vlaamsche Leeuw.”
Voorzitter was wederom Prof. H. Burger, die
cgnk bracht aan de medewerkers aan dezeq
Dketschen Landdag.
De heer P J. Urzl, secretaris, bracht verslag
uit en herdacht met warme woorden het over
leden lid, Mr. P. W de Konlng.
Daarna was t woord aan Prof. A, Vlamynck
Kiel, die een rede hield over
vlschhandelaar W. A. Visser te Den Haag en
den groentenhandelaar A. C. v. d. Bliek giften
heeft in ontvangst genomen voor het bü-
staan van den eersten beklaagde in het plegen
der malversaties.
Zaterdag werd te Oostzaan door dijkgraaf en
heemraden van den Polder Oostzaan bermen
verhuurd van den Noorder IJ- en seedük tus
schen de gemeenten Amsterdam en Zaandam.
De opbrengst bedroeg ƒ245. Vüf jaar geleden
brachten dezelfde bermen een bedrag van
Een vriendschappelijke verhouding tusschen
Nederland en België, zoo begon spreker wordt
door niemand vuriger begeerd dan door mü
Ook uit Dietsche overweging.
In den na-oorlogschen tüd wordt de staat
kunde der Nederlandsche regeering beheerscht
door het streven naar „toenadering”, naar
triendschap met België tot eiken prüs Deze
staatkunde is een voortdurende mislukking ge
weest. Zoolang In België het Fransch sprekend
volksdeel nog een rest van zün macht over
Vlaanderen heeft behouden, zoolang zal de on
rust blüven. Zoolang ook zal dat volksdeel
steun zoeken, steun moeten zoeken bü Frank
rijk en vüandlg staan tegenover Nederland.
Een Nederlandsche staatkunde, die deze ver
houdingen miskent, is bü voorbaat met lam
heid geslagen.
Spr. herinnert aan de lange rü van onwel
willendheden, die de Belgische regeering zich
jegens ons land heeft veroorloofd, nadat in
Versailles haar aanslag op ons grondgebied en
onze souvereiniteit was mislukt. De Belgische
staatkunde noemt spr. doelbewust en krachtig
en waar zü met onze Nederlandsche belangen
In botsing komt, zonder mededoogen. Als voor
beelden noemt spr. de verbetering vsn den
vaarweg van Holland naar Maastricht en Luik
en den eisch van het Moerdükkanaal.
De gezindheid van de Belgische regeering ten
aanzien van ons land is een onvermüdelük ge
volg van de machtsverdeling in den tweerassi-
gen Belgischen staat De Belgische regeering
kan geen vriendschap gevoelen voor Nederland
en het strekt haar tot eer. dat zü geen vriend
schap huichelt. Haar staatkunde is gericht op
Frankrijk Het Moerdükkanaal is niet alleen
een Belgische, maar ook een Fransche wensch.
Op een Rijnkanaal, dat de grens kruist, ver
liest Nederland de bescherming van het begin
sel, dat voor de nationale tusschenwateren
geldt.
Het is nauwelüks te gelooven, dat de leider
onzer buitenlandsche staatkunde van het
Moerdükkanaal alleen een economischen kant
heeft ontdekt en dat hü het weigeren van een
de grens kruisend, gesloten kanaal toeschrijft
aan de plaagzucht züner landgenooten.
Zooals dat reeds meerdere malen geschied is,
werd Vrüdag door de Directie der Zuiderzee
werken weer eens een bezoek aan de werken
georganiseerd voor de pers, om op die manier
het Nederlandsche publiek van den stand der
werkzaamheden op de hoogte te kunnen houden.
Ditmaal had het bezoek vroeger plaats, dan
aanvankelük in de bedoeling had gelegen, een
gevolg van het feit, dat het werk zoo voorspoe
dig verloopen is. Men had gedacht ongeveer in
het midden van den zomer het laatste gat in
derr afslultdük, dat bü De Vlieter, dat een kleine
drie kilometer groot was. geheel dicht te krü-
gen. waarmee dan het bestaan der Zuiderzee
tot het verleden zou behooren; het gunstige
weer dat we gehad hebben en vooral het weinige
stormweer is echter oorzaak geweest, dat het
werk veel voorspoediger voortgang heeft gehad,
zoodat vermoedelük reeds as. Donderdag de
Zuiderzee „dicht” zal zün. Verschillende excur
sies. die waren aangevraagd en in den loop der
volgende twee maanden zouden plaats hebben,
moeten nu alle bespoedigd worden, waardoor
het op het oogenbllk een drukte is van belang.
Door den Wieringemeerpolder, die we bü
Aartswoud binnen gingen, en bü den Oever
weer verlieten, zün we per autobus den afslult
dük opgereden, tot aan het, nu nog ongeveer
300 M. groote gat.
De excursie werd beëindigd met een bezoek
aan bet eveneens bijzonder schoone buiten
„Vredenhof", waar de bewoners, de heer en
mevrouw Blankenberg!) den bezoekers een thee
aanboden, en daarmede den mooien dag op
hartelüke wijze sloten.
Om negen uur begonnen in het „Gebouw
▼oor K. en W.” de afdeellngsvergaderingen.
Voor de historische afdeeling sprak Pater Dr.
A. Stracke 8J. over den Merovingischen tijd.
8pr. wees o.m. op het verschijnsel, dat de Ne
derlandsche historici de Merovingische periode,
waarin de Kerstening van ons land valt, niet
zelfstandig hebben bestudeerd. De Franschen en
Dultschers die dit wel deden zün er meestal
naast.
Een zeer belangrijke en Interessante bijeen
komst was die der Economische afdeeling. waar
achtereenvolgens spraken de heer H. Vinde-
vogel, lid der Belgische Kamer van Volksver
tegenwoordigers, de heer J. Bommer, secretaris
van den Ned. Natlonalen Woningraad en Ir.
H. J. Boon, ingenieur bü het Prov. en Gem.
Utrechtsche StroMnleveringsbedrüf.
De heer Anton van Duinkerken sprak voor
de Pers-afdeeling en hield een inleiding over
de Pers in Rüks- Nederland ten opsiche van
Vlaanderen.
Zeer veel belangstelling was er voor de
Jeugdsectle waar niet minder dan aea inleiders
waren.
Mej. G. Frank, Amsterdam, sprak over
.Nationalisme in Vredestijd”, de heer L. Mei
link, Amsterdam, leidde t onderwerp „Trekken
in Noord-Nederland” in, de heer O. Verhaegen,
Antwerpen, het onderwerp „Wezen en werking
van het Vlaamsch-Nat.-Jeugdverbond, de heer
B Stevens, Gent, had als onderwerp gekozen
„A. VB.-be weging in Vlaanderen", mej. C.
Thiel, Merelbeke voerde het woord over „Vrou-
welük jeugdwerk in Vlaanderen”, terwül ten
slotte mej. B. Vriesman over .Dietsche Bewe
ging” sprak.
Na een inleidend woord over de bronnen der
levensbeschrüvng van den Prins en de talrijke
geschriften over hem zegt spr., dat het hem er
alleen om te doen is, aan te toonen. dat Wil
lem van Oranje zün geheele leven lang geüvera
heeft voor een staat, de alle Nederlanden zou
omvatten. Zün eerste optreden is dat van een
Bourgondische edele, die protesteert tegen oe
uitschakeling van het element, dat tot dan toe
de leiding van de regeering gehad had. De
Prins wil. dat de Raad van State algemeene
regeeringsraad zü. De houdng van Oranje dat
komt duldelük naar voren, als hü tegen Alvu
naar de wapens grijpt, is verder d'e van een
Duitsch .Btandeslierr” of vorst, die handelt
naar het voorbeeld van Maurits van Saksen,
met wiens dochter de Prins overigens getrouwe
was.
Het doel van zün tochten is altüd
Brabant en als hü naar Holland komt,
onder den druk der Watergeuzen en terug-
keerende réfugiés eenlge steden zijn partü ge
keken hadden, aan is zün doel verdraagzaam
heid en godsdienstvrede om tot samenwerking
met alle Nederlanden te komen. Zün polities
is die -van de algemeenheid, nu echter ge
steund op bet principe der voikssouverreinlteit
De Calvinisten in Holland en de ultra s in
Vlaanderen beeft hü niet kunnen in toom
houden al was hü xelf tot het Calvinisme over
gegaan en bereikte hü In de tweede Unie van
Brussel de gelükstelling van beide godsdiensten.
De Pacificatie van Gent stelt de eendracht
en de algemeene Unie voorop en houdt zich op
religieus gebied aan bet status quo. De kwes-
die oodertusachen belangrijker geworden was
dan de nationale politiek, werd als eura poste
rior terug gesteld. Do Staten-Generaal sloten
Thans wordt aangestuurd op een Nederlandsch
Belgische tolunle. En wü houden ons hart
vast bü de gedachte, dat onzerzüds over deze
zaak wordt onderhandeld door een minister,
die aan het Moerdükkanaal den pol it leken kant
niet heeft gezien.
Zes jaar lang reeds vertoont ons land het
tegennatuuriüke schouwspel van een volk, dat
zün internationale rechten met hand en tand
moet verdedigen tegen zün eigen regeering.
De geestesgesteldheid van den minister vin
den wü ook nog in volgende jaren terug
bü sommigen van hen, die de beroeringen
van dien tüd sterk hebben mee doorleefd. Oók
zij. die tegelük met den heer Van Kamebeëk
minister waren, zün aan de psychische besmet
ting niet ontkomen. Zie de houding van de
heeren Heemskerk en Colün tijdens de behan-
7 van het verdrag in de Kamers.
Men denke ook aan de benoeming van den
heer Beelaerts als minister. De „hersenschim
men” van 1929 werden werkelükheid in 1931 en
onze regeering heeft zich laten aftroggelen, het
geen zü twee jaar tevoren reeds wist, dat „door
de natie zou worden gewraakt”.
Het landsbelang vraagt om een minister,
even achtenswaard als de heer Beelaerts, maar
cerebraal vrij staand tegenover België.
Op ons nationaal werkprogramma voor de
eerstkomende Jaren moet een voorname plaats
worden ingeruimd aan het vraagstuk
Bergen-op-ZoomScheldehaven en de daar
mee samensangende kanalisatie van West
Brabant.
Een nieuwe Rün-Schelde-verblndlng kan
voorloopig niet meer aan de orde komen. Maar
onze eigen Brabantsche plannen hebben daar
mee niet van doen. Intusschen zal Antwerpen
tot de nuchtere werkelükheid teruggekeerd, een
Rijnverbinding door het Kreeberak als een ge
schenk des hemels aanvaarden. Echter tegen
den prijs der wederkeerigheid.
Spr. besloot zijn boeiende voordracht met te
wijzen op het grievende onrecht den Vlamingen
aangedaan door de achterstelling van hun
schoone moedertaal. Het is ook hard te moeten
vaststellen, dat zü het Nederlandsch belang
beter hebben gevoeld dan onze regeerders.
Een enthousiast applaus volgde op deze rede,
waarna dr. Borms. die tüdelük het voorzitter
schap waarnam, den spreker een hartelük woord
van dank bracht.
Bü het debat, dat nu volgde, herinnerde dr.
Inleider was dë beer A. van Domburg, die
een vluchtige schets gaf van de^jp wording
zünde Nederlandsiche filmkunst enADeciaal op oe
verdiensten en fouten van de cineasten Joris
Ivens en Jan Tennissen wees.
Van Joris Ivens werden daarna vertoond ..De
Zuiderzeefilm” en „Helen” (fragment uit „Wu
Bouwen”), terwül van Jan Teunlssen het brtl-
lante filmwerkje „Pierement" te zien werd
gegeven.
De aanwezigen waren over het gebodene zeei
enthousiast.
Zondagmorgen werd voor de katholieke
deelnemers in de kapel van het ziekenhuis ,jBt.
Joan de Deo” door den Weleerw. heer Genu-
dün een H. Mis gelezen.
E. Dat hü tn of omstreeks het jaar 1930 te
Breda, belast met bet houden der aanbeste
dingen van de leveranties van levensmiddelen
ten behoeve van het garnizoen Breda en van
bet ontvangen van inschrijvingen voor het
recht van het weghalen der spoeling voor het
Tweede Halfregiment He Regiment Huzaren,
op vier verschillende tijdstippen, althans meer
dan eens. kwartaalsgewüze van A. van der
Bliek heeft aangenomen giften van f 35, 1-
thans giften In geld, wetende dat zü werden
gedaan tengevolge van de omstandigheid, dat
beklaagde in strijd met zün plicht in zün be
diening ter gelegenheid van de driemaandelük-
sche aanbestedingen van groenten, te leveren
aan het garnizoen Breda en het in ontvangst
nemen van inschrijvingen voor het recht
het weghalen der spoeling van dat corps.
Van der Bliek had in ontvangst genomen boven
bet inschrijvlngsbiljet voor die groentenle
veranties en voor het recht van weghalen der
spoeling, een ot twee extra inschrijvingsbiljet-
ten, waarop een andere inschrijvingsprijs ver
meld was, dan op de offlcleele Ingediende met
het oogmerk, dat beklaagde, indien zulks voor
van den Bliek voordeel kon opleveren, bü ge
legenheid van het aflezen der biljetten, bü de
aanbesteding zou afleaen Inplaats van het bil
jet dat uit de bus gekomen was, een der door
v. d. Bliek ingeleverde biljetten en dan het
langs regelmatigen weg Ingediende biljet door
hem. beklaagde, sou worden aebtergehouden.
In deze zaak zün rijf getuigen gedagvaard. De
beklaagde wordt bügestaan door Mr. K van
Zinnlcq Bergmann, uit Den Boech.
Aan den tweeden beklaagde K. H. B. wordt
beweging werd
de tafel voor en sprak nu
woord.
Een bezielende toespraak hield Dr. Borms,
die de strutters in de kerkers herdacht en hun
warme hulde bracht. Vervolgens spraken nog
Dr. Moller, Tilburg en de heer Veldkarau,
Roosendaal.
Den len luitenant G. J. van D. wordt in de
zeer uitvoerige dagvaarding ten laste gelegd:
a. dat hü in of omstreeks de jaren 1937, 1938,
1939, 1930 en 1931 te Breda, terwül hü de functie
uitoefende van administrateur van het Tweede
Halfregiment lie Regiment Huzaren, op de ge-
quiteerde rekeningen, af gegeven door den slager
A. J. van de Goorbergh wegens leveranties door
dezen gedaan aan genoemd halfregiment, aan
de achterzüde heeft gesteld de valsche verkla
ring en deze met zün handteekening heeft onder-
teekend, dat de In de rekeningen vermelde hoe
veelheden boterhamspek in orde waren ge
weest. terwül hü wist, dat steeds van die hoe
veelheden slechts de helft, althans ongeveer de
helft, geleverd was. met het oogmerk d' i
valschelük opgemaakte geschriften te gebrui
ken als echt en onvervalscht, ter verantwoor
ding aan den Minister van Defensie van in
voornoemde kwaliteit door hem gedane uitgaven
voor levensmiddelen ten behoeve van meerge
noemd corps, uit welk gebruik nadeel kon ont
staan voor het Tweede Halfregiment He Regi
ment Huzaren, althans voor het Rük.
Niet minder dan 36 gevallen van dezen aard
worden achtereenvolgens opgesomd. Verder
wordt ten laste gelegd:
In een der schoonste streken van ons land,
de waterrüke Vechtstreek, liggen meerdere
fraaie buitengoederen, die hun, die eenlg oog
hebben voor natuurschoon of fraaien bouw, bü
een bezoek eenlge verrukkelüke uren zouden
bezorgen. Büna alle zün echter door particu
lieren bewoond en zoodoende voor het publiek
niet opengesteld.
Er zün echter uitzonderingen. Eén hiervan
Is het prachtige „Over-Holland". dat eenlge
Jaren terug in het bezit is gekomen van de
stichting „Het Utrechtsch Landschap”. Deze
sympathieke instelling, die beoogt het natuur
schoon in onze provincie zooveel mogelük on
geschonden te bewaren, heeft een groote som
gelds büeengespaard. om het buitengoed te
kunnen aankoopen. daar toentertijd gevreesd
werd, dat het in verkeerde handen zou komen
en voor afbraak en vernietiging zou zün be
stemd. Dit zou voor geheel het natuurschoon
van de geheele Vechtstreek een begin van on
dergang zün geweest, daar, als één bulten In
verkeerde handen komt, ook de andere licht
tot ondergang gedoemd zün. Vandaar dat deze
overname van „Over-Holland” met behulp van
een leenlng bü vooraanstaande Amsterdammers
een bijzondere geste der stichting is. De Vecht
streek helaas als lustooëd ~MWW^>rdlg te
weinig bekend aan en bezocht' doof'Tte groot*
stedelingen heeft voorloopig baar schoocM
held behouden.
„Over-Holland” nu, bet fraaie buiten van
25 H A. grootte, met zün stülvol huls en fraaie
natuur, staat wél voor het publiek ter bezich
tiging open. Aan dit schoone buiten hebben de
vertegenwoordigers der diverse bladen Zater
dag een bezoek gebracht, op uitnoodiglng van
..Het Utrechtsch Landschap”, aan welke ex
cursie o. m mede werd deelgenomen door de
heeren Evenwün de Lange, burgemeester van
Maam en secretaris der stichting. E. V. d. Vel
de, burgemeester van Loenen, G. D. Basteri.
voorzitter van de V. V. V. „De Vechtstreek”, en
jhr. E. de Jonge, tuintechnicus te Doorn.
Na genoten te hebben van de gastvrijheid
van Loenens burgemeester, heeft men in een
prettig bootje den kleinen tocht naar het land
goed ondernomen en dit bezichtigd.
Het kostbare buiten, dat destüds^ is aange
kocht voor de som van 130.000.ia magni
fiek aan de Vecht gelegen De bouw van het
huls zelve dateert van hst einde der 17de eeuw,
toen na de vernieling door Lodewük XIV de
rüke Amsterdamse!» patriciërs zich bulten de
stad vestigden. En zü wisten iets schoons tot
stand te brengen en de juiste plaatsen uit te
kiezen! Het gebouw zelve met zün prachtigen
bouwstül en rüke inrichting is zeker de be
zichtiging waard, maar daarboven meer nog
de tuin van enormen omvang.
Men moet het zelf zien, om deze natuur vol
komen te kunnen bewonderen. Imposant is de
schoonheid der plekjes van bosch en griend
en water. Hier Is, in dezen tüd des jaare, wel
licht het mooiste plekje van ons aan natuur
schoon zoo rüke land
Zooals wü reeds schreven, staat dit riant
gelegen bulten ter bezichtiging open. Een leder
kan en mag hier genieten van deze frissebe
heerlükheld. En toch was büvoorbeeld het be
zoek verleden jaar erg gering. Het is alsof de
menschen zoovelen trekken immers des zo
mers naar buiten niet weten, dat hier een
plekje grond is van zeldzame bekoorlükheld.
Of anders negeeren zü dit zoo gemakkelük te
bereiken genot.
WU1 „Het Utrechtsch Landschap” door dezen
aankoop nog immer de schulden boven bet
hoofd heeft zweven, is zü. naast schenkingen
en subsidies, aangewezen op de bezoekers, die
bet noodlge geld ter rentebetaling en aflossing
tezamen storten. Van het dubbeltje, dat elke
bezoeker voor een toegangskaart aan het res
taurant „De Kampioen” te Loenen of aan bet
u i buiten zelf, betaalt, hangt het af of de stich-
Xlng niet in grooter moeilükheden zal komen.
Geniet u eens een Zondag op een edele ma
nier van de natuur. Drinkt u een kopje thee
minder in de restauratie, die bü „Over-Hol
land”. zoozeer door Marie van Zeggelen in
baar werk .J> Plaatsen aan de Vecht" ge
roemd, aanwezig is. Gaat eens genieten van
„Over-Holland" aan de frissche Vecht met zün
mooie landschap I
