Prikkeldraad
Regeling
Boter-opslag
van
abnormale handelspolitiek
D
D
MR. TH. HEEMSKERK
HERDAC
Garantie der Regeering
Drogisten voorloopig
veilig gesteld
De Briefkaart van
Vliegen
Doodsche stilte in de
Kamer
AMSTERDAMS
LOONKORTING
Welke „normaal”
kan zijn
WOENSDAG 15 JUNI
V
Het nuchtere werk
OP HET BINNEN,
'F
Indrukwekkende redevoeringen
van President van Schalk en
Onder partygenooten
Rede Minister Ruys
Conferentie met den Minister
Rede mr. van Schaik
PACHTPRIJZEN OMHOOG
Genève
NADERE BEPALING
Tyd van uitslag
genomen
Afzet
Boterprys voor inslag
Tegen onjuiste opgaven kunnen
strafmaatregelen worden
Het gaat weer den verkeerden
kant uit?
Minister Ruys de
Beerenbrouck
DE LOONSVERLAGING VAN
HET SPOORWEGPERSONEEL
Te betalen heffing
na uitslag
De administratie der
voorraden
Boterprys na uitslag
Minister Beelaerts naar
Onbetrouwbaar
Negen kwartier voor niets
„Het ontslag vond plaats, omdat
die
DEN HAAO, 14 Juni *32.
batig
ten.
Mr. van Schaaik
5-
op
of
onge-
zyn
at te staan.
zijn veelbesproken Oeneefsche
aan zijn partijgenoot Van den
Het zal Vliegen weinig zorg baren deze
praatjes te weerleggen.
Is de toestand in 's Rijks hoofdstad niej
inderdaad zóó, dat niet alleen de korting
Naar de „Volkskr.” verneemt, zullen de or
ganisaties van spoorwegpersoneel heden reeds
in audiëntie ontvangen worden door den mi
nister van Waterstaat, mr. P. Reijmer.
Voorts wordt vernomen, dat de hoofdbesturen
der bonden van spoorwegpersoneel aanstaanden
Vrijdag in gecombineerde vergadering zullen
byeen komen.
hij
zin
hij
tot
van
De dood heeft één der onzen wegggenomen.
Maar dat niet alleen. Met hem is een stuk van
het leven der Kamer heengegaan.
De Kamer zonder Heemskerk.
Heemskerk, die in haar een groot deel zijner
levensbevrediging heeft gevonden, waartegen
over hjj aan haar zijn edele en rijke persoonlijk
heid geheel heeft gegeven.
zijn geweest om veel erger dan wat nu ge
schiedde te voorkomen."
Deze regeling beeft alleen betrekking
boter, die In het vrije verkeer wordt gebracht
nadat de „Crisis-Zuivelwet” in werking is ge
treden.
Verhandeling van opgeslagen boter is niet
toegestaan in de periode gelegen tusscben 15
Juni en den datum van het in werking treden
der „Crisis-Zulvelwet".
De Minister van Buitenlandsche Zaken, jhr.
mr. Beelaerts van Blokland is Dinsdagmiddag
naar Oenève vertrokken.
Wij vernemen van den Maaskant, dat de
verpachtingen van hooiland de laatste dagen
gehouden weer prijzen aangaven, welke op hoo-
ger niveau stonden dan vorig Jaar. Zoo werd ons
uit Rossum en Oss gemeld, dat daar bij de
hoollandverpachtlngen de meeste perceelen 25 k
30 pCt. hooger weggingen dan vorig jaar. Uiter
waarden golden 120130 per HA. en in den
polder nog 60 tot 70 per 72 are. Boeren van
WU vernemen van officieele zijde, dat de
Regeering een nadere regeling getroffen heeft
voor den opslag van boter in koelhuizen, waar,
van de kosten blijkens het kort geleden gepu
bliceerde communiqué niet door de belangheb
benden behoeven te worden gedragen.
De regeling zal als volgt zijn:
Minister Ruys de
Beerenbrouck
,Nu zegge men niet, dat in het jaar
1925, toen Nederland met Duitschland
over een handelsverdrag onderhandelde,
bet onmogelijk te voorzien was, dat dit
land onzen uitvoer zou lamslaan en daar
mee een der hoofdaderen van ons econo
misch leven zou afsnijden. Neen, wat
thans in Duitschland geschiedt, is geen
toeval, en niet louter een noodsprong, in
tegendeel, het is uitvloeisel van een sy
steem, dat tijdens den oorlog door de
knapte» economisten was ontworpen, ge
lijk wij vroeger aantoonden.”
„De millioenen met de loonsverlaging ge
wonnen, neemt de regeering langs anderen
weg af. De autonomie bestaat voor de
Haagsche machthebbers niet meer. Alles,
wat Vliegen maar kan vreezen. staat voor
de deur, ook met de loonsverlaging. Hij is
nu reeds door de feiten in het ongelljk ge
steld.”
En de Minister van Staat, geflankeerd door
Me leden van zijn kabinet mr. Deckers en mr.
Terpstra, sloot zich bij de woorden van Presi
dent van Schalk namens de Regeering aan met
de volgende herdenkingsrede:
„Het ontslag vond plaats, omdat deze
menschen „onbetrouwbaar" voor het oor
logsbedrijf zouden zijn.
Uit deze brutale maatregel blijkt, dat er
in verscherpt tempo aan de oorlogsvoor
bereiding gewerkt gaat worden. De bour
geoisie wil daarbij rustig kunnen werken.
Arbeiders, van wie men aan kan nemen,
dat zij aan de kant van het revolution-
naire proletariaat staan, worden er daar
om uitgesmeten.”
De Regeering waarborgt de afname der boter
tegen kostenden prijs, verhoogd met een be
drag voor opslagrisico en matige winst, mits
deze koelhuisboter van goede kwaliteit la
Tegenover deze garantie van de Regeering
moeten de houders van de boter zich verplich
ten, om, ingeval de Regeering zulks wenscht.
Als prijs in de week van opslag zal worden
aangenomen de In die week vastgestelde
Leeuwarder Commissie-noteerlng voor boter,
verpakt in 3e vaten, verhoogd met 5 per 100 I de door hen opgegeven hoeveelbeio koelhuis”
KG voor overwaarde en vracht naar bet koel- boter aan de Regeering tegen kostenden prijs
buis, i l at te staan.
Deze zal voor iedere firma of vereeniglng af
zonderlijk worden berekend uit:
a. Den kostenden prijs, berekend op de ma
nier als onder m aangegeven, nadat de boter
Is uitgeslagen.
b. Den groothandelprijs voor eerste kwaliteit
koelhuisboter In het vrije verkeer in de week
van uitslag.
c. Een bedrag voor bet normale opslagrisico
en matige winst.
De heffing zal dan bij uitslag bedragen:
Deze zal voorloopig gevoerd worden door het
Crisls-Zuiveibureau, van Speykstraat 19 te Den
Haag.
Dengenen, die boter opgeslagen hebben of op
zullen slaan, en wenschen. dat hun boter onder
deze regeling valt, wordt geadviseerd om:
le. Zoo spoedig mogelijk een opgave te ver
strekken over alle in hun bezit zijnde hoeveel,
heden boter, die op het moment der opgave in
een koelhuis zijn opgeslagen, onder mededeeling
van den datum van opslag.
BU deze opgave kunnen alle hoeveelheden
boter van 250 K.G. at meer, behoorende aan
één firma of vereeniglng, en die zijn opgesla
gen vóór 15 Juni, worden opgegeven en onder
deze regeling vallen.
2e. Verder iedere week, vóór 's Woensdags
een opgava in te dienen omtrent de hoeveel,
heden boter, die in de voorafgaande week in
het koelhuis werden geplaatst, alsmede van de
hoeveelheden, die in de voorafgaande week uit
Waarom gunt de „Nederlander" aan Dr. ^.-j;mocratl^h standpunt bezien, juls-
Kortenhorjt en de zijnen niet de eer, te -
juister ure de toekomst helder ingezien te
hebben?
Ook Dr. Kortenhorst acht de regenpijp
In normale omstandigheden natuurlijk niet
den normaleh weg om van boven naar be
neden te komen, maar.... wkren de toe
standen ook jaren geleden nog wel
normaal? Had Nederland nog wel langer
de beschikking over een trap?
Was de normale weg voor Nederland
ook Jaren geleden eigenlijk nog wel be
gaanbaar?
En als alle menschen de gewoonte heb
ben aangenomen, langs de regenpijp naar
beneden te komen, omdat ze van de trap
geen gebruik meer kunnen of willen ma
ken, wit is dan voortaan „normaal”; de
regenpijp of de trap?
De basis der berekening van den boterprijs
bij uitslag, zal zijn de gemiddelde prijs der door
een firma of vereeniglng opgeslagen boter, be.
rekend uit de onder IL bedoelde prijzen, en
de daarvoor opgeslagen hoeveelheden, ver.
hoogd met 1.50 per 100 K.G. per maand, of
een gedeelte van een maand, voor kosten van
koelen, in- en uitslag, renteverlies en assu
rantie, enz.
Is het niet zielig?
Daar doe je nou al je best om revolutie
te wekken, je werkt in de fabrieken en in
het leger naar best vermogen met cellen om
het gezag te ondermijnen, je spant Je
uiterste krachten in om zoo gauw mogelijk
de macht in handen te krijgen en dan alle
nlet-communlsten te bekeeren, over de
kling te jagen of in de lucht te laten vlie
gen,
en als je dat allemaal doet, dan sturen
ze je van de Hembrug weg, ja ga eens
na, wat ’n beleediging! dan noemen ze
jeonbetrouwbaar”!
Zoo’n smaad is niet te dragen, en wij
kunnen het dan ook volkomen billijken,
dat „De Tribune” eischt: „onmiddellijke
intrekking van het ontslag”.
Laten de menschen, die in de regeering
en elders de lakens uitdeelen en die de
communisten niet overal willen laten rond
neuzen, liever een voorbeeld nemen aan
de openhartige bolsjewieken hier te lande;
in het gebouw Amstel 85, Amsterdam, waar
„De Tribune” gevestigd is, mag een ieder
vrijelijk rondkijken en kan een led» *n
baantje krijgen; geheimen bestaan Baar
tüët;'d* post uit Moskou ligt voor een leder
tet inzage....
Waarom zijn de heeren van de Hembrug
dan zoo kleinzielig?
e heer Kortenhorst heeft er in de
„RK. Werkgever” min of meer triom-
phantelijk op gewezen, dat door
den nood der tijden murw gemaakt ge
leidelijk-aan zelfs de meest verstarde, de
meest dogmatische vrijhandelaars van de
dwalingen huns weegs zijn teruggekrabbeld
en bekeerd tot het standpunt, dat hij in
1926 en daarvóór reeds innam: dat Neder
land n.1. wilde het niet van de wereld
markt verdrongen worden aan eenige
actieve handelspolitiek moest gaan doen.
De chr.-hist. „Nederlander”, welk blad
nimmer geheel vrij was van overdreven
vrijhandelsliefde en dus eenige reden had
om over de woorden van dr. Kortenhorst
te mediteeren, heeft zich een en ander
nogal aangetrokken en ons handelsactief
Kamerlid verweten:
le. dat hij als normaal bejubelde het
abnormale verschijnsel, dat wij thans
actieve handelspolitiek gaan voeren, en
2e. dat hij ontaktisch gehandeld
sou hebben door te laten blijken, wat hij
op handels-ekonomisch gebied ook in
normale tijden wenscht; dit laatste
zou een waarschuwing beteekenen voor al
len, die den vrijhandel de normale han
delspolitiek vóórstaan.
drong
recht
kern
vraagstuk, waarover hy tot oordeeien geroepen
was.
Naast zijn zeldzame gaven van hoofd, trof
fen de warmte van zyn edel hart, van zijn
vriendenhart vooral, en zijn aangeboren rid
derlijkheid.* Hij was een strijdbare natuur; als
hjj den degen kruiste, deed hij het als een rid
der met open vizier.
Hij was in zijn tijd een sieraad van de balie,
maar meer trok hem het staatkundig leven. In
de veelzijdigheid van dit leven zou zijn rijke
persoonlijkheid beter en voller tot haar recht
komen.
In 's lands vergaderzaal had zijn woord een
e vrijhandelaars trachten hun gewij
zigde houding ten aanzien van onze
handelspolitiek te verklaren door te
wijzen op de ontzettende abnormaliteit
der handelspolitiek in den laatsten tijd,
maar.heeft men dat alles niet zien
aankomen?
Ook in 1925 (en vroeger!) waren de In-
ternationaal-ekonomlsche toestanden reeds
abnormaal, ook toen was reeds duidelijk
te zien, in welke richting de internationale
ekonomie zich verder ontwikkelen ging,
ook toen kon reeds voorspeld worden, dat
de toestanden eenmaal zoo abnormaal zou
den worden als zij thans zijn, zij het dan
ook, dat de wereldkrlsis het autarkie-proces
(vooral in Duitschland) nog eens extra be
vorderd en bespoedigd heeft.
Heel terecht schreef dr. Kortenhorst in
de „R.K. Werkgever” van 27 Mei:
alleen Onaangetast laat, doch het op nog
wel wat hooger peil handhaaft, dan het in
vorige jaren was.
Toch zou dit ook nog geen reden geweest
zijn om tot die verlaging over te gaan, als
er niet heel wat anders en grooters tegen
over stond. v t
In verscheidene gemeenten heeft de
8.D.AP. een belangrijk en feitelijk onmis
baar aandeel in het stadsbestuur, en in
Amsterdam o.a. één zoo groote, dat zonder
hare medewerking de stad feitelijk niet
meer te besturen is, wat de historie bewe
zen heeft.
Dat dit bestuur, aldus samengesteld, on
vruchtbaar is geweest voor de arbeiders
klasse, kan alleen door querulanten worden
beweerd. Schitterende arbeid is er verricht
op velerlei gebied. De financieele lasten,
daardoor op de gemeente gelegd, zijn niet
gering en feitelijk voor een tijd, als we nu
beleven, reeds te zwaar.
Nu komt de regeering en onttrekt aan de
gemeentefinanciën een belangrijk bedrag,
waardoor de financieele toestand vrijwel
een onmogelijke zou worden. De gemeente
kan die aderlating voorkomen door een
korting op de loonen en salarissen, een kor
ting, die door het geheele, ook te Amster
dam talrijk vertegenwoordigde rijksperso
neel al wordt ondergaan, en die belangrijk
blijft beneden de loonsverlagingen over
vrijwel het heele particuliere bedrijfsleven.
Wat is nu het grootste belang, dat de
gemeentelijke financiën in orde blijven, en
de gemeente haar belangrijk sociaal werk
kon handhaven en uitbreiden, mits de ge-
meenteloonen met 3 pOt. dalen, of dat die
loonen onaangetast blijven? Beide belangen
onaangetast laten, gaat niet. Want voor dat
sociale werk dreigen groote gevaren, zooals
de onmogelijkheid om de geweldige kosten
voor werkloosheidszorg en maatschappe-
lijken steun op te brengen, de vele subsidies
van socialen en cultureelen aard te hand
haven, het onderwijs op peil te houden.
En nog andere dingen, zeer wenschelljk op
zichzelf, maar uit financieel oogpunt zeer
dreigende, zullen niet uitblijven. Men denke
eens aan de huren van de duizenden wo
ningen, waarvan de financieele verant
woordelijkheid op de gemeente ligt. Zullen
de bestaande huren bij verdere daling van
den loonstandaard in de particuliere be
drijven te handhaven zijn? Zoo niet, dan
zullen aan de gemeentefinanciën weer
nieuwe zware eischen worden gesteld.
En nu vraagt mijn socialistisch geweten
of niet alles moet worden gedaan om de
gemeentelijke financieele gezondheid te be
waren?”....
„Ik ben van meening dat het solvabel
houden van het voor den opbouw van het
socialisme zoo belangrijke gemeenschaps-
instituut, de gemeente, een véél grooter
socialistisch belang en dus ook een veel
verder' strekkend arbeidersbelang is, dan ’t
handhaven van loonen die ook door groote
deelen van de arbeidersklasse als bevoor
rechting van bepaalde groepen worden be
schouwd.”.... Te meer waar ’t solvabel
houden hier ook gelijk staat met 1 onaf
hankelijk houden, want zoodra een gemeen
te niet meer aan hare financieele verplich-»
tingen kan voldoen, is het met hare autono
mie gedaan.
Vooral op deze gronden meen ik dat de
houding van Van den Bergh, os. van* so-
ter~is geweest dan die van de overige leden
der Apisterdamsche raadsfractie.
En het ware verstandiger geweest van de
Amsterdamsche partij-organisatie als men
nog even had gewacht met het afslachten
van die partij genooten, als raadsleden,
want ik ben er vrij zeker van dat men spoe
dig zal ervaren hoe juist de aanwezigheid
van deze partij genooten broodnoodig zou
S
uit het verleden tot leering en waarschuwing
laten strekken.
Zoo wts het persoonlijk verkeer met hem niet
alleen vol uiterlijke bekoring maar ook ophef
fend en leerzaam.
Op haast ieder terrein van het publieke leven
hebben de talenten van Heemskerk geschitterd.
In gemeente en provincie, als wetgever en pu
blicist. als volksvertegenwoordiger en raadsman
der Kroon.
Wie zijn werkdadigheld op Internationaal ge
bied heeft gadegeslagen, weet dat hy behoorde
tot de Europeesche figuren.
Terwijl hij nog zoo krachtig en onverwoest
baar leek, Is aan zijn aardsch bestaan een on
verwacht en plotseling einde gekomen.
De fractie der antl-revolutionnalren, voor de
verwerkelijking van wier beginselen hij moedig
en onverschokken heeft gestreden, heeft een
kostbaar goed verloren.
In hem is van de Kamer een stuk van haar
leven en van haar luister heengegaan.
Moge zijn ziel zijn gekomen tot aanschouwing
van Hem. in Wien hjj de vaste richtsnoeren voor
zijn welbesteed leven had gevonden.
Het waren Indrukwekkende minuten, toen
heden onder diepe stilte President van Schalk
den man herdacht, die zoo tal van Jaren een
sieraad van de Kamer was. Het jaar 1888 zag
mr. Heemskerk het eerst in ’s lands vergader
zaal verschijnen en. na vier en veertig jaar in
dat milieu en in vrijwel al de functies, die een
Nederlandsch politicus bekleeden kan. zijn land
gediend te hebben, werd hjj thans, toch nog on
verwacht uit zijn nog nijver werken opgeroe
pen, plechtig en eerbiedig door de Kamer uit
geluid.
In een knappe persoonstypeering en precies
de epitheta vindend, die op de merkwaardige
figuur van den overledene pasten, sprak de
Voorzitter als volgt:
w tu meene men niet, dat wij den heer
Kortenhorst tegen de „Nederlander”
in bescherming willen nemen; ons
Kamerlid heeft onze bescherming aller
minst noodig, hij kan voorloopig zijn
woordje zelf nog wel doen, en waar zijn
zaak zóó sterk staat, behoeven wij ons over
zijn lot allerminst bezorgd te maken.
Wanneer wij ons desniettemin in dit
debat gemengd hebben, geschiedde dit al
leen om van deze goede gelegenheid te pro-
fiteeren door vast te leggen, hoezeer de
niet-te-overtuigen vrijhandelaars onder
ons zich vergist blijken te hebben, toen zij
jaren achtereen, tegen de sprekende feiten
in, zich verzetten tegen iedere actieve han
delspolitiek, om te bewerken tevens, dat
deze vrijhandelaars uit het verleden lessen
voor de toekomst zullen putten.
Het staat nu toch immers wel onomstoo-
telijk vast, dat de feiten dr. Kortenhorst
en allen, die na den oorlog op een meer ac
tieve handelspolitiek aandrongen in 1
gelijk gesteld hebben.
Ook de vrij handelaars-van-oudsher wil
len nu min of meer aan die actieve han
delspolitiek mee gaan doen, doch alléén
naar zij zeggen omdat de toestanden
door de krisis zoo vreeselijk abnormaal ge
worden zi]m:"-J -
Wij leven (om de beeldspraak van de
JJederlander” over te nemen) in een bran- u“i‘, ui» vurige jaren, aeze
dend huis, en om ons daaruit te redden, k°rtln8op de geldloonen het levenspeil niet
glijden we langs de regenpijp omlaag; wan
neer er echter geen brand was, zouden we
.heel normaal de trap gebruiken om naar
beneden te komen.
Het gaat nu niet aan, dat dr. Kortenhorst
jubelend uitroept: „Ha! Eindelijk de re
genpijp! Altoos heb Ik beweerd, dat niet de
trap, maar de regAipljp normaal is! Thans
zijt gij het met mi) eens!”
Wjj zouden «rillen vragen: Waar haalt
men toch de bewering vandaan, dat dr.
Korter\horst of welke andere handels-
activlst ook actieve handelspolitiek,
zooals die nu gevoerd gaat worden, nor
maal acht?
Wij willen, als men dat verlangt, iedere
handelsbelemmering en iedere protectie ab
normaal noemen, maar zoodra alle landen,
waarmee wij handel dryven, In dit opzicht
abnormaal handelen, dan kunnen ook wy
ons op den duur niet van dit abnormale
onthouden.
En als men toch eenmaal tot een derge-
lyke abnormale handelspolitiek moet over
gaan, dan is het maar zaak, daartoe het
juiste, het gunstigste tydstip uit te kiezen.
Ook hier moet regeeren vooruitzien betee
kenen!
De redactie van „Het Volk” zit met dit
schryven natuurlijk danig verlegen en
tracht zich in een onderschrift te redden
met het praatje, dat Vliegen de zaak niet
goed beoordeelen kan, omdat hy zoo ver
weg zit; het zou by de tweede stemming
niet meer om de loonkorting gegaan zyn,
maar om het beginsel van gelijke rechts
bedoeling voor ambtenaren en werklieden;
het ging vooral om de gemeenteiyke zelf
standigheid.
En evengoéd wordt zoo zegt „Het Volk”
de „financieele gezondheid” van Amster
dam „door de regeering kapot gemaakt”,
want:
gezag, dat in tnoeliyke oogenbllkken ons volk
vaak ten zegen is geweest en dat thans noode
zal worden gemist.
Slechts de eeuwige rust kon aan de werk
zaamheid van dezen grooten geest een einde
maken.
Naar ons menschen-oordeel is 'die rust te
vroeg gekomen.
Maar nu het Ood behaagd heeft, dezen
christen staatsman, zijn trouwen dienstknecht,
wiens mannelijk geloof geen tegenspraak vorm
de met zjjn menscheiyke wijsheid, tot zich te
nemen, nu past het ons. eerbiedig het hoofd
te buigen voor zyn nagedachtenis”.
het koelhuis werden genomen, en de totale hoe
veelheid, die zich nog In het koelhuis bevindt.
By deze laatste opgave mogen alléén hoe
veelheden van In totaal 1500 K.G. of meer, be
hoorende aan één firma of vereeniglng. worden
opgegeven; op kleinere kwantiteiten zal deze
regeling niet van toepassing zyn.
By de onder le en 2e bedoelde opgaven moet
worden medegedeeld:
a. In welk koelhuis of koelhuizen de opge
geven partijen zyn opgeslagen onder vermel
ding der plaats en straatnamen.
b. De nummers van de betreffende ceelen.
c. In welke verpakking de boter is opge
slagen.
d. In welken toestand (gezouten
zouten).
e. Welke herkennlngsmerken zyn aange
bracht door het contrólestation. (By niet ge.
contröleerde boter aangeven welke andere her-
kennlngsmerken)
De boter moet opgeslagen zyn in erkende
koelhuizen; als zoodanig worden die koelhuizen
beschouwd, die gegevens verstrekken over de
op bepaalde data aanwezige hoeveelheden boter,
alsmede over den In- en uitslag van boter.
Deze opgaven moeten desgewenscht van lederen
eigenaar der opgeslagen boter afzonderlyk
worden verstrekt.
De Regeering behoudt zich het recht voor
de gedane opgaven, zoowel van degenen, die
boter opslaan, als van de koelhuizen, op de
door haar goedgeachte wyze te controleeren
en strafmaatregelen te nemen. Ingeval onjuiste
opgaven worden Ingediend, alsmede regelen te
treffen voor de hoeveelheid, die In totaal kan
worden opgeslagen en het tempo daarvan, be
nevens voor het tempo, waarin de boter uit
het koelhuis in het vrije verkeer kan worden
gebracht.
En overigens was Mevrouw de VriesBruins’
rede elgeniyk een pleidooi voor prysregellng en
bemoeiing met de. distributie der geneesmiddelen
van overheidswege, hetwelk, consequent doorge
dacht, haar partygenoot mr. Duys consta
teerde dit zeer terecht tot een staats-apo-
thekersbedrfjf zou moeten voeren.
Overigens besteedde deze spreekster veel te
veel tyd aan onvrlendëiykheden over mr. Mar
chant’s grapjes van Jongstleden Vrijdag. Mr.
Duys kwalificeerde dit uitspelen van mr. Mar
chant’s humor tegen den zeer degeiyken Inhoud
van zyn rede als niet minder dan „een kwaad-
aardlgen uitleg.” En dat onder partygenooten!
Ad rem herinnerde hy aan het bekende woord
van den heden door President Van Schalk her
dachten staatsman, dat een ernstige zaak niet
altyd saai Jjghandeld behoeft te worden.
Van de ontwerpen, die de Kamer aan het eind
van den middag nog zonder debat aannam, zyn
te vermelden eene wyziglng van de Onteige
ningswet, welke in hoofdzaak bedoelt de kosten
van onteigeningsprocedures te verminderen, een
onteigening ten behoeve van den aanleg eener
spoorwegverbinding tusschen de Ujn Harlingen
Nleuweschans en den afsluitdyk der Zuiderzee
en de intrekking van de Wet van 23 Juni 1913
tot instelling van een Fonds ter verbetering van
de Kustverdediging. Er wordt In dit Fonds op
den dienst 1932 een batig saldo van circa
1.240 000 geraamd.
Die gelden zal Minister De Geer, als ze vrij
komen, wel onmlddeliyk voor een ander doel
kunnen gebruiken!
In een raak stukje in „Het Volk” geeft
de heer W. H. Vliegen een nadere verkla
ring van
briefkaart
Bergh.
Het spijt hem heelemaal niet, dat de
briefkaart gepubliceerd is; te gelegenertyd
zou hy toch wel van zyn meening inzake
de Amsterdamsche loonkwestie, enz. blijk
gegeven hebben; waar nu de publicatie
heeft plaats gehad, wil hy zyn motieven,
althans zyn hoofdmotieven, wel terstond
ter kennis van z’n partygenooten brengen.
De heer Vliegen schrijft dan o.a.:
,JDe arbeidersbeweging, op politiek ge
bied vertegenwoordigd door de S.D.A.P.,
heeft sinds vele jaren. nu reeds, gestreden
voor verhooging van het levenspeil der ar
beidersklasse „Het spreekt vanzelf, dat
onzerzijds tegen verlaging van dat levens
peil verzet wordt geboden. Wanneer de in
Amsterdam aan de orde zynde loonsverla
ging een verlaging van het levenspeil had
beteekend, zou dat verzet ook daar plicht
geweest zyn. Het is echter wel in confesso,
dat, vergeleken met vorige jaren, deze
We beginnen nn toch langzamerhand
medelijden te krijgen met onze arme com
munistische broeders en zusters in Neder
land: v
ze mogen niet eens meer konlngen,
ministers, pastoors, politle-lnspecteurs, e.d.
beleedigen en belasteren; ze mogen niet
eens meer bloedige relletjes verwekken!
En weet u, wat er nu weer gebeurd is?
Er zyn Zaterdagmiddag aan de Hembrug
twintig arbeiders, die meerendeels geor
ganiseerd zyn in de communistische fede
ratie, op staanden voet ontslagen:
Na deze weemoedige momenten eiachte het
nuchtere werk van allen dag weer de aandacht
van de Kamer op. En ’t grootste gedeelte van de
vergadering ging heen aan de verdere algemeene
beschouwingen over de wyziglng van de wet
op de uitoefening der artsenybereldkunst.
De drogisten, wier bestaan naar het vrijwel
algemeen gevoelen door dit ontwerp ernstig be
dreigd werd en wier belangen heden nog eens
door mr. Duys en mr, Beumer werden verde
digd, kunnen voorloopig gerust zyn. De be
raadslagingen zyn geschorst, zoodat de artikels-
gewyze behandeling later wel eens volgen zal.
Tot terugnemen van het ontwerp zag Minister
Ruys de Beerenbrouck geen motief. Hy acht het
zeer wel mogelyk In gemeen overleg met de
Kamer te geraken tot eene regeling, welke
meer dan het ontwerp op instemming kan re
kenen. Het stuk biyft dus den eersten tyd by
de Kamer liggeii En drie zaken staan in ieder
geval vast. Er b<*taat een communis opinio, dat
de huidige wet wyziglng behoeft, omdat de gel-
aendè, doch allerVege genegeerde lyst van mid
delen. die de drogist beneden bepaalde hoeveel
heden niet verkoopen mag. gaandeweg een aan
fluiting geworden is. die het gezag van de wet
hopeloos schaadt. Op de tweede plaats staat
vast, dat grondslag van een nieuwe regeling
enkel em alleen het belang van de volksgezond
heid mag wezen. En tenslotte is wel afdoende
SNtblekën, dat de Kamer er niets voor voelt, om
ten koste van duizenden drogisten de positie
van honderden apothekers kunstmatig te ver
sterken.
De nieuwe Minister van de Volksgezondheid
zal om dit verloop van zaken niet rouwig zyn.
Hy vindt thans gelegenheid, om zich in deze
materie nog eens grondig te verdiepen. Want
het valt waariyk niet mede, de verdediging van
een ontwerp, waarby zoozeer uiteenloopende be
langen zyn betrokken, in allerlaatste instantie
van een ambtgenoot te moeten overnemen.
i
Mevrouw De Vrlerf—Bruins heeft heden nog
niet minder dan negen kwartier gesproken, om
het ontwerp te verdedigen op een wyze,
elgeniyk allerminst een verdediging was.
Deze sociaal-democratisch^ arts acht den te-
genwoordigen overvloed' ian geneesmiddelen
uit den booze. Het menschdom wordt daardoor
afgehouden van een meer.gezonde leef wyze en
van natuuriyker geneesmethoden. Op zichzélf
een goede stelling. Maar zy is niet beslissend
voor de vraag, wie nu de geneesmiddelen
althans de verpakte, want hierom ging het by
dit ontwerp verkoopen mag, de apotheker al
léén of óók de drogist.
,De regeering deelt met grooten eerbied en
met diepen weemoed in den rouw der Kamer
over één harer me
Met den beer
Heemskerk is
heengegaan een
man, die door het
harmonische geheel
zyner hoedanig
heden één der
voortreffeiykste
zonen was van ons
vaderland.
Aan een scherp
Juridisch vernuft
paarde hy een
grooten zin voor
de werkeiykheid.
Met zyn klaren,
helderen geest
door
in de
leder
Hy was vol
zonnigheid;
warmte en biy-
heid hingen
om hem heen
en werkten
weldadig op
zyn medeleden.
Heemskerk
heeft altyd en
onvermoeid ge
staan midden
in den drukken
en woeligen
parlementairen
arbeid- Waren
er gewichtige
onderwerpen
aan de orde,
men zag hem op
het spreekge
stoelte. En, om
een recent voor
beeld te noemen, de commissoriale voorberei
ding der behandeling van de Jongste contlngen-
teeringswetten is voor hem. fynzinnig jurist en
staatsrechtskenner, nog een waar genot geweest,
Als voorzitter van de Commissie voor Prlvaat-
en Staatsrecht was in de latere jaren aan hem
de bekwaam gevoerde leiding der juridische
wetgeving toevertrouwd.
Hy was een strydbare natuur. In dien stryd
zyn de moeiiykheden en teleurstellingen, die de
politiek nu eenmaal biedt, ook hem niet voorby-
gegaan. zyn wapens waren: kunde en doorzicht,
fyne geest en vonkend vernuft, wosprekendheld
en slagvaardigheid, niet het minst ook eeriyk-
heid en trouw.
Maar al die gaven werden slechts aangewend
ten dienste van een hooger doel, dat hem heilig
was. Zyn diepgewortelde godsdienstige overtui
ging en zyn daarmede samenhangende levens
ernst, vormden zyn eigeniyke wezen. Hy behoef
de dan ook niet in formules te getuigen, omdat
zyn persoon een voortdurend getuigenis was.
Zoo was hy aantrekekiyk en boeiend, maar te
vens door wien ook geëerbiedigd.
Sinds de geboorte van mr. J. Heemskerk Azn.
zyn ongeveer honderdveertien Jaren verloopen.
In het leven van vader en zoon, belden staats
lieden van beteekenis, heeft zich dus-een be-
langryk stuk van onze Nederlandsche politieke
historie afgespeeld. De zoon, die zoowel over een
fyne opmerkingsgave, als over een yzersterk ge
heugen beschikte, was dan ook door den om
gang met zyn vader en diens tydgenooten nauw
vertrouwd geraakt met de politieke gebeurtenis
sen van het tydvak aan zijn eigen politiek op
treden voorafgaande.
Zoo school In hem, die zich Thorbecke uit
eigen aanschouwing nog goed wist te herinneren,
als het ware een eeuw staatkundige geschiede
nis en traditie.
Levendig stond hem de gansche uitwendige
en inwendige ontwikkeling van het Neder
landsch Staatsbestek van dien tyd voor den
geest. Hy kende de personen, die daarin een rol
hebben gespeeld, de grooten en de minder groo
ten, in hun sterkte en in hun zwakheid. Maar
die veelomvattende en kleurige kennis strekte
voor hem in den grond der zaak slechts om
daaruit levenswysheid, telkens nieuwe levens-
wysheid te putten. En het was zeer duideiyk.
dat de behoefte, die hy gevoelde om anderen in
die kennis te doen deelen, werd Ingegeven door
bedoelingen van het zuiverste gehalte, in de ge-
makkeiyke en opgewekte vormen, die hem eigen
waren wilde hy ook zijn tydgenooten de leasen
z^xf dr. Kortenhorst voorts „tactloos"
yj gehandeld zou hebben door toe te
juichen, dat men eindelijk tot zijn
systeem gekomen Is, dat Nederland einde
lijk de maatregelen gaat nemen, welke het
voor algeheelen ekonomlschen ondergang
behoeden moeten deze overweging zal
onder verstandige lieden toch nooit of te
nimmer aanleiding kunnen, noch ook mogen
zijn tot het aannemen van een bepaalde
houding, pro of contra.
Verstandige lieden bepalen hun houding
enkel en alleen uit overweging van wat het
waarachtig algemeen belang eischt.
En nóg verstandiger lieden achten het
daarbij niet beneden hun waardigheid, zoo
noodig, eeriyk te erkennen, dat zij. zich
aanvankelijk vergist hebben In wat het al
gemeen belang vordert.
moest gorden aanvaard, doch dat de ge
meente zich dringend genoodzaakt ziet,
bovendien nog naar heel wat bezuinlglngs-
mogelljkheden te speuren?
Kan de houding der 8. D. A. P. aan die
feiten iets veranderen?
De overige praatjes mogen we laten voor
wat ze zijn.
Alleen nog dit:
Men houde het ons ten goede, dat wij aan
redactioneele beschouwingen of „weerleg
gingen” van „Het Volk" niet veel waarde
hechten; heeft „Het Volk” zelf in een
hoofdartikel op 24 Februari niet gezegd, dat
de Kortingswet als een feitelijk bindende
beslissing voor de gemeente beschouwd
moest worden? en kwam dezer dagen de
(hoofd-)redactle van „Het Volk” niet ver
klaren, „dat dit artikel geheel op eigen ge
legenheid en verantwoordelijkheid door on
ze hoofdredactie geschreven, geenerlel
weerklank In de gansche partij gevonden
heeft!?"
Het leiding gevende orgaan trompet
tert maar de een of andere parttj-lnstan-
tie na.
Krijgt de Amsterdamsche federatie onge
lljk, wel, dan kan „Het Volk1’ weer pre
cies andersom redeneeren.
Helpt u maar kijken!