De Valera op zijn knieën?
MATUSCHKA STAAT TERECHT
Begrafenis nu*. Th. Heemskerk
8
I
I
f
Begrooting 1933
VRIJDAG 17 JUNI
BEGRAFENIS OÜD-M1NISTER MR. TH- HEEMSKERK
Onjuiste cijfers
Koning Albert te Londen
Plechtigheid te Den Haag
Rede van minister Ruys
IN
CONGRES
Chamberlain
Wat beoogde De Valera?
GEVAARLIJKE ZEE
Twee slachtoffers
Droevig einde
De laatste brief
Een oude moordzaak
Dubbele persoonlijkheid
Een tekort van ruim f 100 millioen
op den gewonen dienst
Dubbele persoonlijkheid
-r-
Geheel de wereld zal vernemen teak
ik te zeggen heb. Krankzin
nige of simulant
-
Na Mr. Chamberldün’s
verklaringen
NATIONAAL
VAN ADVOCATEN
Rede van den Minister-
President
zünsr
hij vi
ken 1
Chamberlain optimist
(Vap onzen Londenschen correspondent)
Engeland en Ierland hebben
record aan conferentie-
fiasco’s geslagen
vrienden en kennissen van Scholz. Doch nle-
mand was hem vijandig gezind. Een oogenblik' hullen, die mij tot mijn daad dreven, die m'
H. M. gaat rust nemen
in het buitenland
Al bad hii bet duur gekocht, aiin levensdoel
Te Den Haag heeft Donderdag de teraardebestelling plaats gehad
van het stoffelijk overschot van wijlen mr. Th. Heemskerk, Minister
van Staat en oud-minister van Justitie. De plechtigheid aan de
groeve op de Algeméene Begraafplaats
H. M. de Koningin, Ministerie,
Staten-Generaal en Corps
Diplomatique ver
tegenwoord igd
Jeugdige moordenaar
Reed» op Jeugdigen leeftUd pleegde hU
®ooed dooc vergiftiging en wel op sulk een
Het procesMatuschka is thans voor de
Weensche rechtbank aangevangen. In de acte
ran beschuldiging tegen Constant Sylvester
Mautschka uitgebracht, wordt hem alleen de
treinaanslag bU Ansbach in OostenrUk ten
iaste gelegd. Die van Bla-Torbagy, welke In
HongarUe plaats had, zal later te Budapest
berecht worden. Matuschka staat hier uitslui
tend terecht wegens mlsdrUf van openbare ge
weldpleging met boosaardige bedoelingen.
Officieele ontvangsten in
de Residentie
R
een
9
LONDEN, 13 Juni 1932.
overtuiging
op
„Mijnheer,
te
ld
mi
eworden waren I) dat
t „Het bleek niet mo
ste mmlng te komen."
aan ccnferentle-flas-
de wereld." aldus Matuschka. „ral ver-
\lk te eeggen heb en de verachting
dbr mij heeft, zal In dankbare be-
Veranderen. Slechts in het openbaar
ubllek, op den aanstaanden dag van
a, ral Ik de groote geheimen ont
in de see zat Woensdag weer een gevaarlijke
trek, die eenlge slachtoffers elschte. Op bet
Noorderstrand te Scheveningen Is Woensdag
avond de 34-jarige H. S., slagersknecht uit de
v. Galenstraat, afgedreven en verdronken.
Op het stille strand gebeurde hetzelfde met
den 18-jarigen J. B. uit de Cronjéstraat.
Belde lijken zijn aangespoeld.
4
depo-
op
leel re
I. sooal$
Toen de
wilde wek
voor eeuwig
„Geheet^
nemen wal
die men v
wondering
,-ai
i.iod
Iet
'eens t
Het is waarschijnlijk dat nog deze week, al
dan niet In verband met de debatten over de
conferentie te Ottawa, de mislukte lerach-
Engelsche onderhandellngen In het Lagerhuis
ter sprake zullen komen. In den Dalf te
Dublin zou mr. De Valera, vermoedelük op ajs
'Vrijdag, eveneens mededeelingen doen omtrent
hetgeen de vorige week tusschen hem en de
Brltsche staatslieden besproken is geworden.
De Engelsche pers wordt, met uitzondering
van weinige bladen, oogenblikkeljjk beheerscht
door anti-Iersche, of juister: anti-Valera ten
densen, en de berichten der dagbladcorrespon
denten te Dublin zijn dan ook meerendeels
sterk gekleurd. Op het oogenblik schijnt men
trouwens te Dublin al even zeer In het duister
te tasten als te Londen, en men vraagt zich
Naar wD vernemen heeft HM de Koningin
het voornemen op 34 Juni M. voor eenlgen tijd
rust te gaan nemen In het buitenland.
van
de Internationale Advocaten vereenlglng (Unl
on Internationale des Avocats) dit jaar te
'S-Gravenhage bijeen en wel van 3831 Juli
e.k.
De
Raad
directeur de heer L. Westerwoudt; mr. Ramaer
vertegenwoordigde de Amsterdamsche Maat
schappij voor Levensverzekering.
Ook uit de kHngen van het corps diplomatique
was veel belangstelling. Opgemerkt werden de
gezanten van Dultschland. Vereenigde Staten
Denemarken. Polen, de secretaris der Poolsche
Legatie, de Belgische Gezant en de zaakge
lastigde van het voormalige Russische Gezant
schap
Te ruim half een kwam de rouwstoet op den
doodenakker aan. De opstelling aldaar en de
schreden naar het tijdelijke graf op de midden
ruimte van het nieuwe gedeelte der begraaf
plaats vorderden nog vrij gerulmen tijd, zoodat
het 5 minuten voor één werd, voordat de kist
een zwarte, gewelfde "kist met zilveren mon-
teering, naar Dultsch model was neerge
laten.
-• I
Wijl de laatste echter slechts het gewone
diploma, zü bet dan met aanteekenlng, doch
Scholz bovendien een acte-Fransch had, wa
ren de kansen voor Matuschka zeer miniem.
Met vertrouwen wachte Scholz dan ook de
uitspraak van den gemeenteraad, welke over
de bezetting der vacature zou beslissen. Inmid
dels werkte hij Ijverig voort het vertaal
werk dat hem door een uitggtersfirma opge
dragen was en welker opbrengst zijn eenlg in
komen uitmaakte.
Het avonduur was reeds ver gevorderd en
Scholz onderbrak even zijn werk om een brief
je te schrijven aan zijn verloofde, die te Buda
pest woonde. In Innige bewoordingen deelde
hij haar zijn verwachtingen mede: boe hij al
lerwaarschjjnlljkst over acht dagen zijn aan
stelling zou hebben, hoe hij, bij zijn voortduren
de studie, dan eindelijk zou kunnen ophouden
met het zoo karig betaalde, tjjdroovende en ze
nuwsloopende vertaalwerk, hoe hü vertrouwde
in een betere toekomst. In welke hij. als on
derwljzer, met haar In het huwelijk zou kun
nen treden.
„Friedrich Scholz heeft de Nervös f abri eken
niet geschreven," zoo verhaalde ons mr. Wetn
gartner, Officier van Justitie bij de Weensche
rechtbank, welke het geval-Scholz justj
construeerde naar de waarschljnljjkh^u
het zich moet hebben voorgedai
hospita van Scholz hem ’s morgpr
ken, vond zü hem ingeslapen
Verstijfd en met verkrampt gelaat zat hij. rog
geheel gekleed, voor zijn werktafel. De ont
boden geneesheer constateerde dood door ver
giftiging en de lijkschouwing wees uit dat de
maag van Scholz een kwantum cyaankaliufF
bevatte, groot genoeg om twaalf menschel/
dooden. i
Een gerechtelljk onderzoek volgde. Men v<
net doosje met de twee overige giftpiljen, daa\
bij het halt beëindigde door Scholz aan zijn
verloofde geschreven liefdesbrief je; doch het
lang gedoofde vuur gaf niet de misleidende cn
van het postbus.adres eener te Weenen onbe
kende fabriek voorziene circulaire weer. De
justitie stond voor een raadsel. Men dacht aan
zelfmoord, door Scholz bedreven op een wijze
die aan moord deed denken, om zijn familie
voor oneer te vrijwaren. Men zocht onder de voor het
scheen bereikt. De geforceerde studie en het
veeleischende werk hadden hem echter geeste
lijk bijna uitgeput. Hij leed aan slapeloosheid
en zenuwhoofdpijn. Ach, kon hU vannacht maar
slapen. Zijn blikken ontwaarden het pillendoos
je op de werktafel, het zepqwsterkend product
der Nervös-fabrieken. Hü^pejkje het. Vier witte
ronde pillen eischten e?n oogs^llk zijn aan
dacht. Werktuiglijk stond hij op. nam*éen glas
water en bracht er twee pillen in tot oplossing
HU had al zooveel geprobeerd, wellicht was ook
dit middel kwakzalverij. Doch als het hielp zou
hU de „Nervös” schrijven
„Orde van Advocaten bU den Hoogen
der Nederlanden” zal als gastheer op
treden. Deze zal de congresleden op Donderdag
23 Juli e.k. in een der zalen van het Vredes
paleis verwelkomen. Des avonds recipieert het
Gemeentebestuur van 's-Gravenhage In het
Kurhaus te Schever'm.
Op het program staan verder een regee.
rlngsontvangst op 39 Juli ek. In de Ridder,
zaal, een confratemeele maaltijd op 30 Juli
do.v. te Scheveningen en een autotocht
Zondag 31 Juli d.a.v.
Omtrent hetgeen de beide partijen te Dublin
bespraken, is zeer weinig bekend geworden.
Maar datgene, wat wél bekend werd, was van
zeer negatieven aard: een grondslag, waarop
een overeenkomst kon worden gevestigd, was
niet gelegd.
Toch was lang niet alle hoop* opgegeven,
toen drie dagen later Mr. De Valera en Mr.
Sean O’Kelly hun tegenbezoek aan Londen
brachten. Vrüdagmorgen kwamen zü hier aan;
Vrijdagmiddag heette het dat zU hier zouden
overnachten opdat Zaterdag verder kon wor
den onderhandeld; Vrijdagavond evenwel ver
lieten zü Londen, en raapteen dat korte, «nü-
dende communlqué^-Hfet ^emge punt, waarover
de partijen hel
eindigde met de wooi
gelijk te zün tot ovei
- De wereld is gew<
co’s, maar Engeland en Ierland hebben de vo
rige week in dit opzicht alle records geslagen.
De afgeloopen week heeft twee politieke .sen
saties" gebracht. De eerste eindigde met een
grievende teleurstelling; van de tweede mogen
wl) nog het beste hopen.
WU behoeven niet veel te zeggen van de voor
geschiedenis der Jammerlijk mislukte lersch-
Engelsche onderhandellngen. De feiten zUn al
gemeen bekend. Mr. Thomas, de secretaris voor
de Dominions, had hier keer op keer ingiet La
gerhuis verklaard het laatst nog op Dinsdag
31 Mei dat Engeland niet over nieuwe over
eenkomsten kon onderhandelen met een regee
rlng (die van den Vrijstaat) welke zich aan
bestaande overeenkomsten niet hield. Bijgevolg
werden met de regeeringen van alle Dominions
en met die van Indië voorbereidende besprekin
gen gevoerd In verband met de ai conferentie
te Ottawa, alleen met die te Dublin niet.
Aldus oefende de Brltsche regeerlng een pres
sie op Mr. De Valera uit, waaraan deze niet
vonder gevaar voor zijn politiek leven weerstand
sou
overeenkomst op preferentleelen grondslag tus
schen Engeland en Ierland tot stand komt, dan
zal laatstgenoemd land na November, als de be
staande overeenkomsten vervallen, geen voor
keursrechten meer genieten, en aldus het groot
ste deel van zijn export op Engeland verliezen
De toestand scheen onontwarbaar te zijn. Voor
Mr. De Valera gaat het Eedsvraagstuk, dat hü
als den sleutel tot het heele nationale probleem
beschouwt, boven alles. Gaf hü toe op dit punt
en op dat der land-annuïteiten, dan had hü als
Eerste Minister van den Vrijstaat eigenlük
geen recht van bestaan meerv De fiscale en fl-
nancleele politiek zijner regeeerlng heeft even
wel veel ontevredenheid verwekt, en de kleine
LabourpartU, waarop hjj steunen moet, zou
zeker niet dulden dat door een breuk met
Engeland de economische toestand nog ver
ergerde.
Speculeerde Mr. Thomas op een spoedigen val
der regeerlngDe Valera? Meende hü dezen nog
te kunnen verhaasten door het lersche volk als
het ware voor de keuze te stellen tusschen
strikte eerbiediging van het verdrag en het
verlies van de voor Ierland onontbeerlijke han-
delsvoordeelen, voortsprultend uit zün Domi
nion status?
■"Dit Is niet onmogelUk. maar wü rijn veeleer
geneigd aan te nemen dat de Brltsche regeerlng
hoopte door de taktiek, welke zU volgde, Mr.
De Valera, „op zün knieën" te brengen.
Maandag, toen Mr Thomas in hft Lagerhuis
scheen men nochtans in het onderzoek een
spoor te hebben gevonden. Het bleek namelUk
dat de verloofde van Scholz, die te Budapest
In dienstbetrekking was. hem bedroog en In het
geheim met een ander verkeering had. Het mels
je en haar geliefde werden aan een streng
verhoor onderworpen. Het leverde niet het mln
ste resultaat op. BU gebrek aan eenlg ander
aanknooplngspunt werd de zaak tenslotte ge-
c'asseerd als „zelfmoord".
En Constant Matuschka, zult ge vragen) Zeer
Juist. Zeer juistl HU profiteerde van de mis
daad. Want door het plotseling overlijden van
zijn concurrent werd hU, als eenlg candidaat
tot onderwijzer benoemd. Matuschka was een
zeer deugdzaam jongmensch. collectant in de
kerk van Csantaver. Het kwam bU niemand
op hem te verdenken. En men zou hem ook
nooit van dezen gehelmzinnigen vergiftlglngs-
moord verdacht .hebben, ware het niet dat er
op zekeren nacht, bU Bla-TOrbagy, een trein
aanslag plaats greep die heel de wereld In da
vering bracht. En hiermede zün we gekomen tot
zün
mededeelde dat hü en Lord Hailsham dienzelf
den avond op uitnoodlging van Mr. De Valera
naar Dublin zouden vertrekken, scheen het dat
de op zichzelf toch niet zeer sympathieke of
edelmoedige taktiek der Brltsche regeerlng in
leder geval tot resultaten geleld had. Zoo Mr.
De Valera al niet „op zijn knieën" gebrtMaUgas,
hü was In leder geval „uit zUn tent getokT^’
M
w
Jfasdïcht van moord door vergiftiging op den
candlddat-onderwUzer Friedrich Scholz, vaneen
reeks kleinere misdaden en van drie geweldige
treinaanslagen. gepleegd te Juterbog In
Dultschland. te Ansbach in Oostenrijk, te Bla
Torbagy in Hongarije. Matuschka gaat voor
'ZQn rechters verschUnen. En reeds laat hU door
itskundige raadslieden aankondigen dat
de rechtbank „tot de wereld" spre-
nleuwe Fransche regeerlng genoeg punten van
overeenstemming bestonden om Lausanne tot
een succes inplaats van tot een nieuw en ho
peloos fiasco te maken. Hetgeen tot nu toe
bekend geworden is omtrent de besprekingen
te ParUs tusschen de heeren MacDonald en
Sir John Simon eenerzUds en Mr. Herrlot en
diens collega’s anderszUds, versterkt nog bet
optlml-me, VrUdag door Mr. Chamberlain's
verklaring verwekt. j
1 BU de snelle opeenvolging van feiten en ge
beurtenissen heeft het geen nut stil te staan
bU de vele hoopvolle berichten, welke zoowel
uit ParUs als uit Genève tot ons komen. Mr.
MacDonalcj heeft verklaard tevreden te zUn en
te „hopen op rechtvaardige en praktische op
lossingen." De Britsche Premier is er niet de
man naar verwachtingen op te wekken, waar
in hU zelf niet gelooft. Te Londen Is men er
van overtuigd dat Lausanne op zUn best slechts
een tUdelUk^ oplossing zal brengen in den
vorm van verlenging van het Reparatle-mo-
ratorium tot na de Amerikaansche verkiezin
gen. Maar dit, In verband met berichten om
trent een „bewapenlngs-vacantle," is reeds
veel meer dan men een week geleden durfde
hopen! Het is vooral tdBer. omdat de ..geest’
een andere geworden la. FrankrUk en Engeland
staan voor bet eerst weer werkelük naast el-
kaarn-
ander
Amerj,
rlka zich aan hun züde stellen,
reeds eerder.
,X>e toekomst der wereld,” schrUft heden
Wickham Steed, .Jean In een week verzekerd
worden door FrankrUk, Engeland en de Ver
eenigde Staten. Geen andere landen kunnen
het doen. Dit Is bet ABC van Lausanne.
I
geraffineerde wU». dat de misdaad ongestraft
kon blUven en thans verjaard Is. Uit het 1U-
vlg dossier dezer strafzaak publlceeren wU
desbetreffend een circulaire, twintig jaren ge
leden door Matuschka aan Iemand in zUn ge
boortedorp Csantaver (Hongarije) verzonden,
waarvan wU beknopt en ter Inleiding het op
zienbarende relaas doen volgen. Een huiszoe
king bU Matuschka leverde behalve eenlge
exemplaren van nog In bewerking zUnde tüd-
bornmen en andere moordwerktuigen, een
aantal In 1912 gedrukte circulaires op van den
volgenden Inhoud:
welhaast leder gebied van bet openbare leven
zien schitteren.*
WU kennen dien hoogst verdlenstelUken le
vensloop, verhalend van het rUkbestede leven
van een der besten van ons Volk In den dienst
van Land, Gewest en Stad.
WU kennen de wapenen van dezen nobelen
strUder die trouwhartig en Oprecht, zich onver
moeid gegeven heeft aln de veelzUdig hem toe
vertrouwde belangen.
Met een voornaam leven is een kundig ge
wrocht levenswerk geëindigd.
WU. die Heemskerk in den strUd achterliet,
behouden een schoone herinnering aan dezen
krachtlgen man Gods.
WU zijn hem daarvoor dankbaar en wU bid
den. dat dit rustelooze leven zUn bekroning in
de rust van den eeuwigen vrede moge hebben
gevonden.
De Minister van Staat, dr. H. ColUn. was de
tweede spreker, die thans een woord wilde zeg
gen. namens de a.-r. partU en de a.-r. Kamer
fractie.
Hierna voerde prof. dr. H. Dooyeweerd bet
woord.
De oudste zoon van den ontslapene bracht In de
eerste plaats aan H. M. de Koningin dank voor
het zenden van een vertegenwoordiger en ge
tuigde dat zUn vader van kindsbeen af liefde
voor H. M.*s Huls heeft gehad. Voorts dankte
LU Minister Ruys de Beerenbrouck. dr. ColUn en
prof. Dooyeweerd en de overige aanwezigen. Aan
het moellUke ziekbed van zUn vader diende als
troost de tekst: ^le. Ik maak alle dingen
nieuw".
Ten slotte sprak dr. Bouma een stlchtelUk
woord, waarna de plechtigheid met gebed werd
beëindigd.
De Koning en de Koningin der Belgen heb
ben eenlge dagen te Londen doorgebracht. Of
schoon zU Koning George en diens gemalin
in Buckingham Palace bezocht en aan de Bel
gische ambassade een feestmaal te hunner
eere bUgewoond hebben, vertoefden zU hier
niet „officieel", doch mln of meer Incognito.
Koning Albert, meestal vergezeld van zUn
echtgenoote, bezoekt Londen vaker dan de
meeste andere Europeesche vorsten. Het Lon-
densche publiek houdt van den Koning der
Belgen om zUn eenvoud en zUn ongedwongen
heid. WaarschUnlUk geniet hU hier een groo-
ter populariteit dan eenlg ander buitenlandse!)
souverein. -De oorlogsgebeurtenissen van 1914
hebben hiertoe wel iets bUgedragen, maar zelfs
daarvóór hadden, ondanks de verkoeling die
Jarenlang tusschen Edward VII en Leopold II
geheezscht had, de toen nog jonge Belgische
souverelnen zich reeds In de bijzondere gunst
der Londenaars verheugd.
Dezen zien het graag dat konlngen „doen als
gewone menschen”. Koning Albert rUdt In
taxi’s door Londen en bezoekt aldus zUn per-
toonlUke vrienden. Eenlge Jaren geleden, toen
de koning incognito in het Clarldge hotel lo
geerde, haastte zich baron Moncheus, de toen
malige ambassadeur, hem zUn opwachting te
kopten maken. De schitterende gezantschaps-
auto werd voor het, hotel even opgehouden door
een taxi, die keerde en aldus even den weg ver
sperde. TerwUl de baron ongeduldig uit het
raampje keek, snauwde de Belgische chauf
feur den hotelportier toe: „Kunt gtf*-den weg
niet vrUyhouden voor den auto der ambas
sade!" Maar de gezant keek de taxi onthutst
na. HU had zUn koninklijken meester erin zien
zitten.
Ten slotte evenwel moest de ambassadeur,
evenals zUn opvolger, zich verzoenen met het
nogal schokkende feit dat koning Alben
geen bezoek aan Londen brengt zonder min
stens een paar uren lang „als gewone passagier"
boven op een omnibus te rUden. Dit Is, naar
men beweert ’s konlngs grootste vermaak als
hU zich te Londen bevindt en zUn voldoening
is het grootst waipjper hU vaak ten onrechte
meent, dat /cinajjrl hem herkent.
Als eerste spreker trad aan de groeve naar
voren de minister van Staat, voorzitter van den
Ministerraad. Jhr. mr.- Ch. J. M. Ruys de Bee
renbrouck, die namens de regeerlng als volgt
sprak:
Aan de groeve van dezen uitgestreden strU
der wordt ons hart vervuld van den ernst van
den dood, die ons den gaven en voornamen
mensch mr. Theodorus Heemskerk, heeft ont-
nonftn.
Aan de nagedachtenis van dat rUke leven
eerbiedige hulde te brengen gevoelt de regee-
ring op dit treffende oogenblik als een behoef
te en niet minder als een plicht.
Wie of wat met dit kostbare leven verbonden
Is geweest en de waarde van zUn meer dan ge
wone begaafdheid en kracht moest ondergaan,
begrUpt dat het passende woord van mensche-
■Uken dank te kort schiet
Verwonderen mag dit niet, waar zoovele schit
terende uitwendige eigenschappen In dienst van
een kundig leven vragen om een diepere ver
kleuring, die voert naar een verborgen leven.
Daar mogen terugvinden het beginsel en
de kern van een gaaf karakter en van een edel
gevormden aard, die Heemskerk’s verschUnen
en optreden In het volle leven voor een ieder
tot een zoo hooge aantrekkelUkheld maakten.
Deze geloovlge man verzorgde een diep In
wendig leven, dat God tot middelpunt had en
dat Lem diende tot bron van geestkracht en
overtuiging, waarmede hU gearbeid heeft tot
in zUn laten levensavond.
In het klare licht dier overtuiging heeft
Heemskerk met de vele hem geschonken groote
gaven het harmonieuse leven opgebouwd, dat
een memchenleeftUd lang gestaan heeft midden
onder ons als een toren van leering en lei
ding.
Dat gaf hem die geesteshouding, die niet in
de laatste plaats door zUn vrienden werd ge
waardeerd.
ZUn veelzUdigheld riep hem als vanzelf
sprekend telkens weer daarheen, waar zUn uit
muntende en fUne geest zich meer en beter
ontplooien kon en waar de zekerheid van zUn
wetenschap en zUn wUsheld richting- en lei
dinggevend kon zUn.
Zoo hebben wU zUn menigvuldige talenten op
Op de Algemeene Begraafplaats te s Graven-
hage Is Donderdagmiddag onder groote belang,,
stelling ter ruste gelegd het stoffelUk overschot
van den Minister zfin Staat, mr. Th. Heems
kerk, oud-mlnistf^president, oud-minister van
Justitie en oud lid van den Raad van State
Ud der antirevolutlonnalre Tweede Kamer
fractie.
Een groote schare belangstellenden was. lang
voor het vastgestelde uur op de begraafplaats
samengestroomd, om den grooten staatsman de
laatste eer te bewUzen.
Aanwezig waren de Ministers Ruys de Bee
renbrouck, de Geer, Donner, de Graaff, Ver
schuur, Terpstra en Deckers. Minister Beelaerts
van Blokland was verhinderd tengevolge van
zUn verbluf In Genève en Minister Reymer had
zich voor ambtsbezigheden buiten Den Haag
moeten begeven voorts de Commissaris der
Konlpgin in Zuld-Holland, jhr. van Kamebeek,
de oud-ministers König, Westerveld, prof Slo-
temakc’ de Bruine. H. A. van IJsselsteyn, Cohen
Stuart, de Koningsberger en prof mr. Aalberse.
de leden van den Raad van State, jhr mr van
Bronckhorst Sandberg. Muller Massls. Schok-
king, Limburg en Hasselman met den secre
taris van den Raad van State, jhr. mr. de
Beaufort, de voorzitter van de Eerste Kamer,
mr W L. baron de Vos van SteenwUk. de Eer
ste Kamerleden, mr. H. Smeenge, jhr mr de
GUselaar, mr. P. Rink m mr. v. d. Lande, de
voorzitter der Tweede Kamer, mr. van Schalk
met den griffier mr. Kesper en zeer vele leden
der Kamer.
Onder de verdere aanwezigen waren: de oud-
Gouverneur-Generaal mr. Fock; de President
van den Hoogen Raad mr. Fentener van Vlls-
slngen; de vice-president van dat College mr
C. O. Segers; de oud-vice-president mr. A
Boschde Burgemeestervan Amsterdam, de
heer W. de Vlugt; de burgemeester van ’sGra-
venhage jhr. mr. dr. Bosch Ridder van Rosen
thal; de burgemeester van Haarlem, de heer
Maarschalk; de burgemeester van Delft, mr. G
van Baren; de burgemeester van Aalten. de
heer Monnlnk; de burgemeester van Vriesen-
veen, het Tweede Kamerlid KrUger, was door
ambtsbezigheden verhinderd.
De R.K. StaatspartU was vertegenwoordigd
door den Voorzitter, mr. Goseling en den secre
taris mr. Teulings. Van de Amsterdamsche Hy
potheekbank werden opgemerkt de commissa
rissen mr. A. Crommelin, mr. Hogerzell en de
ander dat zU daarom tegenover eeqlg
md staan. Over een half Jaar, na de
ansèhe verkiezingen, zal wellicht Ame-
Mlsschlen
Het onderzoek in deze zaak, geleld door de
enderzoeks-rechters dr. Nahrhaft en Weln-
gartner, heeft volle negen maanden geduurd
en voor Matuschka zeer bezwarende feiten
ran het licht gebracht. Het vermoeden dat
Matuschka geen gewoonte-misdadiger zou zUn
wordt door die feiten beslist gelogenstraft.
verontschuldigen en die de wereld dient te
weten!”
Taal van een krankzinnige of van een simu
lant. Doch in elk geval taal die Matuschka uit
sinds den eersten dag zUner Insluiting welke
plaats had op het eind van verleden jaar.
Uit het omvangrUk dossier der zaak-Ma-
tuschka publlceeren wU een brief, laatstelijk
door Matuschka. vanuit zijn cel, aan zUn vrouw
en kind geschreven:
,JdUn zeer geliefde vrouw en mijn klein lief
onschuldig meisje. Ik wist, dacht noch durfde
hopen dat jullie me nog zoudt liefhebben. Op
de heele wereld zUn er buiten jullie tweeën
geen wezens meer die nog mijn vrienden zUn.
Ik ben alleen. Rond mU slechts vUanden. Doch
het deert mU niet! MUn succes zal des te groo-
ter zUn als die vUanden elndelUk m"n vrien
den zullen worden. Het oogenblik der verzoe
ning breekt aan: mUn proces zal zeer spoedig
in behandeling genomen worden. Ik zal voor
de rechtbank spreken en de heele wereld moest
mUn woorden kunnen hooren. Alleen op die
wUze zal Ik er in kunnen slagen de noodzaak
der gepleegde aanslagen uiteen te zetten en
de moreele genoegdoening daarvan te doen be-
grUpen. Ik heb opzienbarende onthullingen te
doen. Duizend kussen van uw man en vader.
Matuschka.”
Men bedenke bU het lezen van deze Innige
woorden dat Matuschka drie Internationale
treinen In de lucht deed vliegen bU welke aan
slagen een vUftigtal menschen bet leven ver
loren en dat hU ..moreele genoegdoening" had
bU bet hooren van het gereutel der stervenden
en het hartverscheurend gekerm en smartelUk
hulpgeroep der zwaargewonden. BUna slag op
slag vlogen drie groote sneltreinen in de lucht,
in Dultschland, Oostenrijk en Hongarije. Hdt
was de laatste aanslag, die op den Pullman
Budapest—Weenen, vernield door een bom ge
plaatst op het viaduct bU Bla-Torbagy, in den
nacht van 11 op 13 September, die er toe leidde
den dader van de drie gruwelijke aaoalagen
doen arresteeren,
tlng uwer geëerde orders verblUven wU hoog
achtend
Nervës-Fabrieken, Weenen, O/W 29/Mg."
Friedrich Scholz, candidaat-onderwUzer te
Csantaver. ontving op 30 December van het
Jaar 1912 zulk een circulaire. Met den brief
bevatte de enveloppe een monsterdooeje, waar
in eenlge witte pillen. Onverschillig
neerde Scholz het doosje voor zich op de
werktafel en wierp de circulaire in de smeu
lende vlammen van den haard. Dan zette hü
zUn werk voort. Als onlangs geslaagd leerling
der normaalschool, had bU te Csantaver ge
solliciteerd naar een vacante plaats voor on-
derwUzer. HU was met nog een candidaat, op
de voordracht geplaatst. ZUn concurrent was
Constant Matuschka.
Ingesloten zenden wU u enkele monsters van
een nieuw pharmaceutlsch preparaat, door ons
gepatenteerd onder den naam „NervösplUen"
welker hooge zenuwsterkende waarde door de
aan ons Instituut verbonden en andere medi
ci gewaarborgd wordt. Deze pillen hebben niet
alleen een zenuwsterkende doch ook een phy-
slek-opwekkende werking. ZU zün bovendien
geheel onschadelUk en hun gebruik wordt bU-
zonder aanbevolen aan studeerenden en in-
tellectueelen die veel geestesarbeid verrich
ten. wijl wU uw naam en adres vonden In het
register der ontslagen patiënten van het Sa
natorium Gobalz en u wellicht nog last van
zenuw-aandoeningen hebt, hopen AM u. met
de toezending van onze nieuwe Itervösplllen
een genoegen te doen. Door hun bUzondere
samenstelling geven zü. na hun werking, niet
nen neerslag als andere opwekkende middelen
ZU kunnen gebruikt worden als energie-ster-
kend middel, driemaal daags een of twee pil
len in een weinig water moelost. In afwach-
Van bevoegde züde ontvingen wü onlang»
een tegenspraak fan het bericht In een der
bladen, dat de commlssle-Welter op de begroo
ting voor 1933 een tekort van 170 millioen
zou hebben becüferd. L
Het betrokken blad houdt het becüferd te-
kort van 170 millioen vol, en acht de tegen
spraak muggenzifterij, omdat le. de becüfe-
ring ook wel door een ander dan door de com-
mlzsle-Welter kan gemaakt zün, 3e. het ge
raamd tekort op de gewone uitgaven f 103
millioen bedraagt, maar daarbU opgeteld moe
ten worden f 35 millioen voor werkloozenult-
keering en 35 millioen voor het gemeente
fonds, welke 70 millioen waarschünlük op den
crisisdienst verwerkt worden, maar .toch óók
betaaldmoeten worden.
Naar aanleiding van een en ander vernemen
wü van dezelfde bevoegde züde het volgende:
Nóch de commlssle-Welter, nóch een ander
heeft een tekort van 170 millioen becüferd;
nóch op den gewonen dienst, nóch op den ge
wonen dienst p 1 ug den crisisdienst.
Dit cüfer blükt onjuist, al worden ander
maal aan onbevoegd adres „nadere inllchtin- -
gen ingewonnen”.
De büdrage van het gemeentefonds is door de
rommliMle-Welter VOOT 1933 Op rond 40 mll-
Uoen geraamd, en natuurlük onder de gewone A
uitgaven opgenomen, waar zü thuis behoort en
waar ook*voor het loopend jaar 1933 de bü*w
drage aan bet gemeentefonds 1» uitgetrokken.
Inbegrepen dus die 40 millioen, komt
de^bommlssie-Welter tot een tekort voor 1933
van ruim 100 millioen op den gewonen dienst.
Voor het tekort op den crisisdienst (d.wx.
voor de crisisuitgaven, voorzoover niet gedekt
door de bestaande crisisheffingen) raamt de
commissie voor 1933 een'cüfer van 34 mil-
lloen.
Een andere raming dan die van de commis
sie-Welter Is er voorshands niet.
Het komt ons voor zoo besloot onze zegs
mens dat de pers In dezen moeilüken tUd
iets beters heeft te doen dan hardnekkig vast
te houden aan onjuiste cüfers.
Op denzelfden dag waarop de lersch-Engel-
sche onderhandellngen te Londen schipbreuk
leden, hield de kanselier der schatkist. Mr.
Chamberlain. In bet Lagerhuis een $ede. die
alom opzien
baarde. HU gaf
eeq overzicht
van den finan-
cleelen toestand
m dat overzicht
vas geruststel-
.end. Het maak
te een einde
aan de talrijke
teruchten, die
ie laatste we
ien het econo
mische leven
zoozeer gedruxt
hadden. Een
tweede begroo
ting In hët na
jaar Is niet on-
rermüdelük, zel-
de hü- De be
lastingen zullen
niet verhoogd
worden, doch
nieuwe bezuinigingen zullep zoo noodlg worden
Ingevoerd. Hü toonde aan* hoeveel beter Enge
land er aan toe Is dan FrankrUk, Dultschland
of de Vereenigde Staten. Deze uitlatingen wer
den met toejuichingen begroet; het spook var.
het pessimisme, dat wekenlang rondgewaard
bad, begon te wUken. Maar de groote verras
sing van Mr. Chamberlain’s rede was zün op
timisme ten aanzien van Lausanne, dat tot nu
toe als het „doodgeboren kind” der Europeesche
diplomatie beschouwd was geworden.
„Europa," zelde hU. ,Js thans eenstemmiger
ten aanzien van reparaties en schulden dan
ooit te voren. lausanne kan bet keerpunt wor
den In de geschiedenis van Europa.”
De Indruk dezer woorden is zeer groot ge
weest. Mr. Chamberlain zou ze zeker niet uit
gesproken hebben Indien hü niet met stellig
heid wist dat er tusschen de Britsche en de
ULSTER-VRAAGSTUK I Tnich‘eloos af wat de reden kan zijn van deze
I voorbeeldelooze geheim-doenerü.
Een belangwekkende verklaring hiervan,
welke ons Juist ter oore is gekomen, is de
volgende:
De door de toonaangevende Londensche bla
den verspreide voorstelling omtrent de onder-
handellngen der vorige week zou onjuist zün.
Het zou niet waar zün dat mr. De Valera het
Initiatief tot de besprekingen genomen had
Evenmin zou het in overeenstemming met de
feiten zün dat hü naar Londen gekomen was
zftwder voornemens te zün ook maar één en
kele concessie te doen met betrekking tot den
eed.
In politieke kringen te Dublin wordt thans
beweerd, dat Mr. De Valera desnoods bereid
geweest zou zün het ontwerp tot afschaffing
van den eed af te voeren of op te schorteh,
onder voorwaarde dat de vereenlglng van
Noord- met Zuid-Ierland ernstig In overwe
ging zou worden genomen. Gebeurde dit dan
zou de lersche regeerlng bereid geweest zün
met die te Londen onderhandellngen over de
eedsformule te voeren.
De besprekingen zouden afgestuit zün op den
volmaakten onwil van de heeren MacDonald
en Thomas om de mogelükheld van de ver-
eenlging van Ulster met Zuid-Ierland ook
maar te overwegen.
Tegenover deze lezing staat die. welke In po
litieke kringen te Londen gehandhaafd wordt.
n-1. dat de onwil van Mr. De Valera om te er
kennen dat zün politiek ten aanzien van den
eed onwettig is, de oorzaak was van de misluk
king der onderhandellngen.
Eén ding kan evenwel met zekerheid gecon
stateerd worden, n.l. dat de vorige week te
- - Londen door conservatieve politici veel meer
kunnen bieden. Want zoo te Ottawa geen, aandacht geschonken werd aan het Ulster-
vraagstuk dan aan de eeds-kwestle, en dat
van Belfast uit niet geringe pressie op Dow
ning Street uitgeoefend is geworden.
Algemeen wordt aangenomen dat zoowel de
lersche als de Brltsche regeeringen voorloo-
plg een afwachtende houding zullen aanne
men. Te Londen Is men er zeker van dat De
Valera niet tot het ultschrüven van verkie
zingen zal overgaan, en dat hü dus spoedig
gedwongen zal zün (met het oog op Otta
wa) een voetval voor de Britsche regeerlng
te doen, tenzü hü de voorkeur eraan geven
mocht plaats te maken voor een kablnet-
Cosgrave, dat dan, na het parlement verdaagd
te hebben, aan de besprekingen te Ottawa
zal kunnen deelnemen.
Wat men uit het oog verliest is dat het op
handen zUnde Eucharistische Congres de
lersche regeerlng thans belet tot maatrege
len over te gaan, die politieke onzekerheid
ten gevolge zouden hebben. Gedurende de
Congresweek te Dublin bestaat er geen poli
tiek. Eerst daarna zal blüken wat De Va
lera werkelük voornemens Is te doen.
En te Dublin acht men het volstrekt niet
uitgesloten, dat hü. na afloop van het Eucha
ristisch Congres, tot ontbinding van het Par
lement zal overgaan, In de hoop dat door
rijn optreden te Londen zün prestige vol
doende versterkt is om hem een eigen meer
derheid in het parlement te verzekeren.
Naar wü vernemen komt het congres
Internationale des Avocats) dit jaar
