ONS BLAD
HOOPVOL BEGIN TE LAUSANNE
Zes jaar zware kerkerstraf
S. KROM
Jac. Mat’s
I
s
LUXE VERHUUR
s
Het nieuws van heden
Ontploffing in
droogdok
ft
Op ’n tweesprong
STRASSER PARTIJLEIDER
Rede van Thomas
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
O O M E R IJ
S
Nazi troepen
weer
opgericht
Decreet van Hitler
DE BAROMETER
Twintigtal dooden, vele
gewonden
Conferentie van
Ottawa
Colbert-Costuum
chemisch reinigen
f 3.90
JOH I AUWERS
"P
Daarna uitlevering aan
Hongarije
OOSTENRIJK DREIGT
Met een moratorium
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 142
ZATERDAG 18 JUNI 1932
Het Weer
NIEUWE NAZI-UNIFORM EN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Nat.soc. party
Een nieuwe Stalin
Op een tweesprong
HOOVER CANDIDAAT
WAGENS
RUIME
TELEFOON 572-873
Alles gesimuleerd
MacDonald spreekt
TELEF. 1523 (3 LIJNEN)
Geenszins geestesziek
Mevr. Matuschka verhoord
ACTIE VAN OUDSTRIJDERS
Volkomen rustig opgenomen
Von Papen maakt
goeden indruk
Vonnis der Weensche rechtbank
over Matuschka
Twee Berlynsche leiders der Na-
tionaal-Socialisten in het nieuwe
uniform der Nazi’s, dat thans ge
oorloofd is.
Aflevering desverlangd
binnen enkele dagen
BILLIJKE TARIEVEN
PAYGLOP 3
Barometers en Thermometer*
De socialistische richting
aan het hoofd der
A
Geen theorie maar practyk
Contact tusschen Ontwapenings-
Herstelconferentie door
MacDonald opgegeven
De oud-stryders belegeren Wash
ington. De demonstranten beklim
men een trein, om zich naar de
Mecklenburg en
gehoorzamen
MECKLENBURG, 17 JunL (W.B.1. Naar aan
.eldlnc van de afkondiging van de politieke
Twyfelachtig avontuur
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
TELEFOONNUMMER 433.
Geen
nacht-
I
Thomw
voor
Hessen
Hoogste stand op ZateMac «r vjn.: 7*8
BIJ contract *t*rk verlaagde prijzen.
Voor de kleine annonce* Omroepers
zie de rubriek.
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per losse regel 20 c.; ingez. med. 40 C.
Overwinning der nationalisten op Malt*.
De Interpellatie-Kopen in de Tweede Kamer.
Landgoed en boerderij te NIJverdal afgebrand.
O O
ALK MAAK
De crisis heerscht niet alleen in enkele groote
landen. Ook Is er geen herstel mogeUjk door
maatregelen welke sommige staten op eigen
houtje nemen.
„Niets is. zoo klein als een wereld.”
En na opgewekt te hebben tot moed en een
klaren kijk op de werkelijkheid, komt het doel
der Conferentie, „één der oorzaken van den
noodtoestand" aan de orde: „de flnancleele
erfenis van den oorlog voor wat betreft haar
terugslag op de oeconomle.”
(Van onzen correspondent).
LAUSANNE. 1« Juni
Men beweert wel eens dat een revolutie zich
reeds voltrokken heeft op het moment dat zij
tot ulbarstlng komt. Misschien is dit niet
met alle revoluties het geval. Vast staat ech
ter dat de formule waaraan soms met ongerech
tigd en soms ook met pijnlijk optimisme de
-MltJm van resolutie gegeven wordt en waarmee
een conferentie pleegt te besluiten, in den re
gel weinig meer en dikwijls zelfs minder zegt
dan de invitatie welke de geïnteresseerde re-
geeringen ter conferentie opriep.
Twee Fransche journalisten maakten de ba
lans op der conferenties welke aan het pro
bleem der herstelbetalingen en der oorlogs
schulden waren gewijd. De een berekende dat
de Conferentie van Lausanne de zestiende was
der serie. De andere kwam tot het besluit dat
men zich voor de zeventiende maal verzamelde
En het kan dus niet anders of een van belden
moet zich vergist hebben. Wie zal het hun ech
ter kwalijk nemen nadat de gedelegeerden van
Genua naar Londen en van Parijs naar Den
Haag trokken, terwijl aan de namen van vrijwel
alle badplaatsen in Zwitserland en Zuid-Frank-
rijk de bittere herinnering eener conferentie
verbonden is?
Rijksdag toe. die zich bezighouden met piincl-
pieele vraagstukken ook van economlschen
aard, vóórdat zil gesteld worden, den leider der
Rjjksorganlsatle Strasser moeten worden voor-
gelepd. De beslissing moet, zoo noodlg. zelfs te-
lenhonlsch worden aangevraagd.
Strasser geeft verklaringen bij deze verorde
ning en constateert, dat door haar de contróle
over de organisatie volkomen is geworden en
dat iedere partjjbeambte thans elk oogenbllk
vervangen kan worden.
Strasser heeft daardoor de macht in zijn han
den vereenlgd, die ongeveer dezelfde is als die
van den secretarls-generaal van de communis
tische partij Rusland. Stalin. Er ontbreekt
alleen nog aan. dat Strasser den staat zelf in
handen krijgt. De rüksorganisatleleldlng van
Strasser lijkt trouwens reeds thans In alles op
een staatsopbouw. HU verklaart zelf, dat dit
het geval is. Men mag met spanning verwach
ten, wat Schleicher nu zeggen zal.
Strasser bouwt dus den admlnlstratleven na
tionaal-sociallstlschen staat op. Het Is van be
lang hlerbu te voegen, dat de S. A. (Sturm-
Abtellungen) in bruinen uniform niets anders zUn
dan de toekomstige militie en de S. S. (Schutz-
staffeln) in zwarter uniform de toekomstige
politie van het Derde RUk is.
Nemen de natlonaal-soclallsten de macht in
handen, dan Is het Derde RUk al geheel kanten
klaar en Stalin-Strasser kan dlctatorlsch gaan
regeeren.
WU, aldus de ..Köln. Volksztg.” gelooven niet
aan deze formuleering. WU hebben reden aan
te nemen, dat dit „voorstel" een paleis
revolutie In de stille, verborgen Kamers van
het Bruine Huls is geweest, die met een capi
tulatie van Hitler en een overwinning van de
richtlng-Strasser is geëindigd. Deze paleisrevo
lutie heeft zich waarschUnlUk op de eerste
plaats gericht tegen de afspraken van Hitler
met generaal Von Schleicher. De aanvallen van
Dr. Goebbels tegen het kabinet Schlelcher-
Papen moeten opgevat worden als eerste tee
ltenen van den antl-Hltler-koers in de partU
Men herinnert zich, dat een zelfde soort van
revolutie tegen Hitler plaats had, toen deze
met RUkskanseller Brünlng aangewezen was.
om den ambtstijd van Von Hindenburg langs
parlementairen weg te verlengen.
Overigens moet de aandacht er op gevestigd
worden, dat met Strasser de socialistische
richting aa.i het hoofd is gekomen en thans
alle economische afdeellngen beheerscht en wel
dusdanig dlctatorlsch, dat voortaan alle
natlonaal-soclallstlsche voorstellen In parlemen
taire lichamen van dorpsgemeenteraad tot
De algemeene Indruk van deze eerste bUeen-
komst? Die Is uitstekend l Vooral dat er van
Fransche zUde nog geen enkele offlcleele of
officieuze reactie merkbaar is tegen de door
Ramsay MacDonald verkondigde noodzaak om
verdragen te herzien wier uitvoering onmoge-
lUk Is gebleken, wordt als een gunstig voortee-
ken beschouwd.
Het communiqué dat de besprekingen Her-
riot-MacDonald Zondag te Parüs besloot, repte
van een ..gemeenschappelUk Inzicht" der belde
staatslieden. Zou dit inzicht, gelUk men hier
en daar aarzelend durfde te hopen, toch ver
der gegaan zUn dan het besluit om Dultech-
land een nieuw moratorium te verleenen van
1 Juli tot 15 December?
Von Papen, de nieuwe Kanselier van het
Reich, doorstond sün vuurproef uitstekend. HU
volgde de rede van MacDonald met de grootste
aandacht zonder dat iets zijn gevoelens ver
raadde.
Morgen zal hU den toestand van zijn land
uiteenzetten. Men weet op het oogenbllk nog
niet of bU die gelegenheid zitting openbaar
of geheim zal zUn. Het schijnt echter dat hü
tijdens het onderhoud dat hü vanmiddag met
den Franschen Premier had, dezen zün verkla
ring lezen liet en dat Herriot er genoegen mee
nam.
Is het dus mogelük dat wü aan het begin
staan eener conferentie, natuurlUk niet zonder
Dultsch-Fransche tegenstelling, maar met een
Duitsch-Fransche tegenstelling welke weg te
confereeren valt?
In de persconferentie welke Von Papen. Von
Neurath en Von Schwerlng gisteravond hiel
den, waren ze, ondanks dat het gejeremieer
overheerschte, nog tamelUk ondubbelzinnig In
hun elsch: dat Duitachland van den last der
herstelbetalingen ontheven worde.
WEENEN, 17 Juni. De schepenrechtbank
heeft Matuschka, den pleger der spoorwegaan
slagen, wegens openbare gewelddadigheid tot
zes jaar zware kerkerstraf veroordeeld.
Na deze zes jaar zal Matuschka aan de Hon-
gaarsche justitie worden overgeleverd.
MONTREAL 17 Juni. (Reuter'. Op de tank
boot „Cymbeline" zijn reeds 23 lüken gevonden,
waaronder dat van het hoold van de brandweer
te Montreal en drie van zü>» mannen, die ver
rast sün door de tweede ontploffing.
In de mlddagzltting werd eerst door profes
sor Bischoff als psychiatrisch deskundige ver
slag uitgebracht. Volgens hem heeft beklaagde
een sterke behoefte om zich te laten gelden,
een uiterst sterk aanpassingsvermogen, hü Is
een strever en eerzuchtig en wenscht een groote
rol te spelen.
De deskundige kwam vervolgens op de door
Matuschka beweerde Invloeden van den ..geest
Leo" te spreken en verklaarde met groote be
slistheid, dat de beklaagde simuleert. Van
geestesziekte Is bij hem geen sprake. Ook ten
tUde der spoorwegaanslagen Is Matuschka niet
van zUn verstand beroofd geweest.
De tweede deskundige, hofraad Hoevel. on
derstreepte nog eens met nadruk, dat de be
klaagde geestesziekte simuleert.
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR.
TH-: ADMINISTRATIE 455, REDACTIE «53
ABONNEMENTSPRIJS:
per kwartaal, voor Alkmaar 2.
Voor buiten Alkmaar2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger.
Dagblad uitgegeven door de
K.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Op de gang viel Matuschka in onmacht,
doch kwam eenlgen tüd later weer bU. nadat
men er moeite voor gedaan had.
Daarna volgde de voorlezing van verschel
dene aktestukken, waarop de voorlezing van
het psychiatrische rapport volgde.
I
l
Verwachting: Zwakke tot matigen wind
uit noordelijke richtingen, licht tot half
bewolkt, waarschijnlijk droog warm weer,
behoudens kans op onweer. Verdere voor-
uitsichten: Waarschijnlijk nog droog,
warm weer.
Nac htyorst verwachting
vorst.
Zon op 4-39, onder >30. Volle Maan
n.m. 1.58
WASHINGTON, 17 Juni. (V.D.) President
Hoover heeft zijn candldatuur voor het nieuwe
presidentschap der Vereenlgde Staten, welke
hem door de republikelnsche conventie te Chi
cago Is aangeboden aanvaard, evenals Curtis
de hem aangeboden candldatuur voor het
vice-presldentschap.
noodverordening heeft de regeerlng het verbod
van politieke vergaderingen en optochten in de
open lucht opgeheven. ZU hoopt, dat de partijen
illes sullen vermijden, wat tot wrUvlng met
politieke tegenstanders kan lelden. Ingeval van
excessen zouden snders opnieuw beperkende
>?nallngen moeten worden genomen
In Hessen is het tot dusverre bestaande al
gemeene unlformverbod volgens par. 20 van de
nieuwe rUksnoodverordenlng opgeheven.
De Hesslsche minister van binnenlandsche
zken betreurt dezen maatregel, doch ziet zich
op het oogenbllk niet In staat een andere
regeling te treffen, welke hij In het belang van
het handhaven der openbare veiligheid en der
orde dringend noodzakelljk acht.
MUENCHEN, 17 Juni. (W.B.). De „Völklache
Beobachter” opent heden met een decreet van
Adolf Hitler, waarin deze de her-oprichting der
Storm-Afdeellngen beveelt. Met de doorvoering
van dit besluit belast Hitler den chef van den
staf, Roehm. Ook de groepleiders der 8. A
worden voorlooplg opnieuw benoemd.
De 8. 8. worden opnieuw opgericht onder
leiding van rUkslelder Himmler. Ten slotte
publiceert het blad oproepen van de leiders
van 8. A„ 8. 8. en Hitlerjeugd.
In den Belerschen Landdag verschenen van
morgen de nat. socialisten reeds in bruin hemd
met een hakenkruis op de mouw. Na eenlge
consternatie werd de zitting opgeheven.
LONDEN 17 Juni. In het Lagerhuis te gis
teren de a s. conferentie van Ottawa ter spra
ke gekomen.
De minister voor de dominions,
noemde het de plicht der ministers, wanneer
zü elkander ontmoetten en tezamen een vierde
gedeelte van de bevolking der wereld vertegen
woordigden met alle klassen, gelooven en po
litieke richtingen de middelen te zoeken, om
hun energie te richten op het verkrUgen van
een grooteren en vrljeren handel. De moellük-
held zal gevormd worden door het in overeen
stemming brengen van de verschillende be
langen. Hierbij komt vanzelf de kwestie der
tarieven aan de orde en tegelUk daarmede het
probleem der rljkspreferentle
Betreffende de secundaire Industrieën In de
Dominions stelde Thomas voor, dat verschil
lende artikelen die niet in de Dominions wer
den gemaakt en die beter en goedkooper In,
Brlttanlë gemaakt kunnen worden, souden
worden onderworpen aan een proces van ra
tionalisatie.
Verder staan op de agenda de monetaire
en flnancleele kwesties, die het geheele pro
bleem der valuta moeten omvatten. Spr was
van meenlng. dat de verandering In de we-
reldtoestanden en de veranderde betrekkingen
In het Brltsche Gemeene-best de hoop en het
geloof rechtvaardigden, dat uit de conferentie
een lichaam zou kunnen voortkomen, hetwelk
alle dominions zou vertegenwoordigen en ds-
gelUksch contact sou kunnen houden.
De politiek der regeerlng Is van dien aard,
dat zü absoluut vrij en onbelast met open
geest naar Ottawa gaat, bereid leder probleem
naar eigen waarde te onderzoeken en bereid
de problemen aan te vatten zonder eigen ver
ver
een
TerwUl tot dusver aldus meldde het cen
trale Centrumorgaan de .Kölnlsche Volkszel-
tung” in opvallenden druk de organisato
rische opbouw der natlonaal-soclallstlsche partij
uitliep in twee organlsatleafdeellngen, aan wier
hoofd de partUlclder Hitler stond. Is dezer da
gen een verandering In den partUopbouw vol
trokken In dier voege, dat alle draden der
partUorganisatle thana in de handen van
Gregor Strasser samenkomen. HU staat thans
als leider der geheele RUkspartU naast Hitler
en heeft door de beheersching van het appa
raat een volheid van macht gekregen, die in
crltleke situaties die van den partülelder moet
overtreffen. Uit de verordening, waarbU Hitler
Strasser tot majordomus heeft gemaakt, blükt
ook, dat Strasser bü deze vermeerdering van
zUn machtebevoegdheden nog voorwaarden kon
stellen. Er staat namelUk In dat Strasser de
leiding der vereenlgde afdeellngen op zich
neemt. „TegelUk met den maatregel, dat op zün
voorstel alle afdeellngen, die zich met econo
mische vraagstukken bezig houden, tot één
worden vereenlgd, waarvan de leiding binnen
de omlijsting van de leiding der RUksorganlsa-
tle toevertrouwd wordt aan partUgenoot Wal
ter Funk." Strasser heeft dus de opperleldlng
over het organisatiewezen e n over de econo
mische politiek gekregen en wel, zooals het In
de verordening staat „op zün voorstel".
Om kwart over tien hedenmorgen werd de
conferentie van Lausanne geopend in het
Kasteel van Ouchy. Vertegenwoordigd waren
de zes uitnoodigende staten Duitachland.
Frankrük. Engeland. Italië, Japan en België,
en de zes ultgenoodlgde staten: Griekenland,
Joego-Slavië, Polen. Roemenië, TSjecho-Slowa-
kjje en Portugal. Volgens het besluit dat de uit
noodigende landen reeds gisteravond In een ge
heime bijeenkomst genomen hadden, koos de
conferentie op voorstel van Herriot, Ramsay
MacDonald tot haar voorzitter.
De eerste rede werd uitgesproken door Giu
seppe Motta die als President van dqp Zwltser-
schen Bondstaat de rol van gastheer vervulde
HU sprak van de oeconomlsche crisis en de
daaruit voortvloeiende belangrijkheid der taak
van de conferentie, om nog eens zün onwankel
baar vertrouwen in de internationale organi
satie van den vrede en de daaraan onderwor
pen oeconomlsche welvaart uit te spreken.
Motta is de typische vertegenwoordiger van t
volk dat voor de helft uit hotelhouders bestaat
en practisch allen conferentie-belustigden een
onderdak verschaft, en hij speelt zijn rol met
de branie van een handig advocaat.
De elgenlUke openingsrede der conferentie
werd gehouden door den voorzitter. Ramsay
MacDonald die de Uselüke neutraliteit van den
man-met-den-hamer meermalen varen liet om
de opvatting te verdedigen welke hü persoon
lijk van de onderhavige problemen heeft.
Een groot gedeelte van zün rede was gewüd
san de oeconomlsche crisis, „de meest funeste
welke de wereld ooit in tüd van vrede heeft ge
teisterd.... Nog onlangs liet het oeconomlsch
comité van den Volkenbond weten dat het
cüfer van den Internationalen handel mornen
teel de helft en misschien zelfs minder dan de
helft bedraagt van het cüfer over het eerste
trimester van 1929. dat het aantal werkloozen
meer dan verdubbeld is, dat er vandaag 20 a
25 millloen menschen werkloos Tondloopen en
•lat de algemeene toestand van dag tot dag
slechter wordt."
Spreker wil er vooral op wüzen dat de we
reld voor een catastrofe staat. Ook de meest
vrijgevige regeerlng kan hier geen oplossing
brengen. Om een bankroet te veflhüden moet
Engeland», Italië'» en België’» «landpunten te
Lausanne.
Ontploffing In droogdok te MontreaL Vele
persoonlüke ongelukken.
Matuschka tot sea jaar «ware kerkerstraf ver
oordeeld.
Overwinning der burgerlijken In ChilL
Hongersnood In Chlneesch overstroomingsge-
bled.
MONTREAL. 17 Juni (Reuter» Totnogtoe
sün op bet petroleumachlp „Cymbeline" 10
dooden geborgen Men vreest, dat sich in bet
koelrulm nog 13 lUken bevinden. Het aantal
der gewonden 1» tot 63 gestegen
WEENEN, 17 Juni. De uitspraak in het Ma-
tuschka-proces viel Vrüdagavond te 20 uur 20.
Matuschka werd veroordeeld tot zes jaren
zware kerkerstraf, verzwaard met een vasten
dag en een harde legerstede op lederen 31 De
cember en 30 Januari. Als hü zün straftijd zal
hebben uitgezeten, wordt hü uitgewezen. Bo
vendlen zal hU de proceskosten moeten beta
len en een schadeloosstelling ultkeeren aan de
Ooatenrüksche bondsspoorwegen tot een bedrag
van 4199 schellingen. De preventieve hechtenis
sinds 7 October 1931 zal In mindering van den
straftijd worden gebracht.
In de motlveerlng van het vonnis noemde
de voorzitter als verzwarende omstandigheid:
de herhaling der aanslagen en de bedoeling
van den dader om gevaar te veroorzaken. De
voorzitter wees op Bia Torbagy met zün vree
selUke uitwerking.
Als verzachtende omstandigheden golden de
bekentenis van beklaagde, de omstandigheid
dat bü den eersten aanslag (op Oostenrüksch
gebied) geen ongeluk gebeurde, de goede naam
van beklaagde, sün psychische minderwaar
dlgheld en zün bezorgdheid voor vrouw en
kind.
Matuschka nam het vonnis volkomen rus-
tig op.
Op de vraag, of hü In hooger beroep dacht
te gaan, boog htf en antwoordde: „Dat wil Ik
alleen zeggen, Mt was mün eenlge doel, wat
ik hier gezegd heb, tot mün laatste harte-
LAUSANNE, 17 Juni. De beraadslagingen der
flnancleele deskundigen betreffende het probleem
van een leening voor Oostenrijk zün vrüwel re
reed. In de zitting van heden zal de prealdent
van de Ooatenrüksche Nationale Bank een on
middellUke beslissing eischen In de leenlngs
kwestie, aangezien andera Oostenrük onmlddel
lük een tranafermoratorlum moet afkondigen.
In verband met den buitengewonen ernst van
den toestand zün de politieke aspecten zeer op
den achtergrond getreden. Het politieke plan
van Tardleu is bü de besprekingen niet meer
vermeld. Frankrük stelt als eenlge voorwaarde,
dat de leening voor Oostenrijk het begin moet
vormen van een saneerlng van alle Donau-
staten. Volgens het tot dusverre opgesteide
plan zouden tn de leening van 300 millloen
schilling partlclpeeren: Engeland met 100 mil
Hoen. Frankrük 100 millloen. Italië 30 millloen
en de overige bü den Oostenükschen handel ge
ïnteresseerde landen, w.o. Duitachland 70 mil
Hoen.
In deskundigen kringen bestaat de opvatting,
die thans ook gedeeld wordt door Fransche
kringen, dat een Ineenstorting van Oostenrilk
zou lelden tot een hevige ontreddering van de
geheele Europeesche kapitaalmarkt.
Volgt een citaat uit de laatste regelen van
het rapport der deskundigen die In December
te Bazel bijeenkwamen op verzoek van Duitach
land
„Een regeling van het totaal der schulden
tusschen regeeringen een regeling welke, zoo
men nieuwe rampen vermüden wil, zonder uit
stel moet plaats hebben; is in de huidige
verwarde situatie der wereld de eenlge duur
zame maatregel welke het vertrouwen vermag
te herstellen dat de voornaamste voorwaarde
is der oeconomlsche standvastigheid en van den
duurzamen vrede.... WU doen een beroep op
de regeeringen wier taak het Is te handelen
WU hopen dat zü zonder talmen zoodanige be
sluiten zullen nemen als noodlg zün voor eene
verbetering In de crisis welke alle volkeren
treft.”
Spreker gelooft dat de mogelükheid om door
middel van conferenties tot een accoord tus
schen regeeringen te komen, heden „een harden
toets" ondergaat. Voornamelük komt het er op
aan snel te handelen.
^De wanhoop is een vesting welke alleen in
een aanval genomen kan worden en waartegen
een langdurig beleg niets vermag."
En dan wordt de Voorzitter plotseling eerste
vertegenwoordiger van Engeland:
„Verbintenissen kunnen niet eenzüdlg ver
broken worden. Niemand zal hier, geloof Ik, dit
beginsel in twüfel trekken. Maar het heeft ook
een tegenhanger en dien tegenhanger moet men
even goed erkennen als het beglnsel-zelfwan
neer men een in-gebreke-blüven vermüden wil
dan moet men, bü accoord. de verbintenissen
herzien waarvan de uitvoering onmogelük ge
worden is.”
Geen theorie maar practükl Men moet zich
bepalen tot de zaak waar het om gaat.
„Het gaat er hier niet alleen om te weten
of de plannen welke men tot heden heeft ge
formuleerd, ondragelüke lasten hebben opge
legd, maar of ze door hun oeconomlsche. flnan
cleele en commercieele zwakte hebben bijgedra
gen, en zoo ja, in welke mate, tot den betreu-
renswaardlgen toestand waarin de wereld zich
thans bevindt."
Evenals Motta, betreurt ook Ramsay Mac
Donald de afwezigheid der Vereenlgde Staten
Hü hoopt echter op hun medewerking „bü de
beschouwing van enkele nog grootere vraag
stukken": de Oeconomlsche Wereld-Confe-
rentle.
In zün peroratie kan de Britsche Premier niet
nalaten nog even te tippen aan de saamhoorig-
held der Ontwapenlngs-Conferentle te Genève
en de Conferentie voor Herstelbetalingen en
Oorlogsschulden te Lausanne. Hü bepaalt zich
echter tot watoratorische phrasen. Zün plan
om belde conferenties onscheidbaar samen te
klinken, heeft hü tüdens zün besprekingen met
Herriot moeten opgeven. Dat wordt althans te
Parüs beweerd.
MONTREAL. 17 Juni. (Reuter.» Aan boord
van het Engelsche petroleumschlp „Cymbeline".
dat hier In het droogdok ligt, heeft Vrijdag een
hevige ontploffing plaats gehad, waarvan de
gevolgen nog niet geheel zün te overzien. Na
de eerste explosie volgden twee andere, waar
door het schip In brand geraakte.
antwoordelükheden en verplichtingen te
gelen, maar tevens met open oogen voor
breederen kük op den toestand. Wanneer men
met een algemeene overeenkomst de ulteen-
loopende belangen zou kunnen verzoenen, zou
dit een groot voordeel voor de wereld vor
men.
Baldwin verklaarde: De conferentie wordt
gehouden op een oogenbllk, dat wü ons op een
kruispunt bevinden.
Wü moeten voortgaan op den weg van eco
nomische eenheid, tezamen met de Dominions,
of wü zullen geleldelük meer en meer uit el
kaar geraken en economisch gescheiden wor
den. De evolutie gaat naar een uitbreiding
der groote economische eenheden en ik hoop
dat wü in de toekomst groote wüzlglngen in
Europa zullen zün, of het zal met den han
del van Europa gedaan zün.
Zal Lausanne een uitzondering vormen op de
troostelooze eentonigheid van veertien jaren con
fereeren? Een oplossing der problemen van on
zen tüd Is wat veel gevraagd en het lükt zelfs
dwaas om de oorlogsschulden en herstelbetalin
gen als eenlge of overheerschende oorzaak der
oeconomlsche crisis te beschouwen. (Berekende
ex-Presldent Coolidge dezer dagen niet dat de
oorlogsschulden de begroetingen der schatpllch
tlge landen slechts met 1 tot 4 pCt. bezwaren?»
Maar zalTtausanne tenminste iéts brengen9
Een verUclsting van den schuldenlast? Een basis
waarop de', aanstaande Oeconomlsche Wereld
conferentie \teta bouwen taan? Een ontspanning
in de verhou?Hng der ultgémergelde debiteuren
en der crediteuren die niet betalen kunnen zon
der betaald te worden?
*t Is waar dat de Vereenlgde Staten die den
sleutel v*n het probleem In handen houden, ge
weigerd hebben In Lausanne vertegenwoordigd
te zün. Maar men kan ze benaderen, niet aan
gene zijde van den oceaan, in het onverbldde
lüke Wallstreet, doch op denzelfden oever van
het Léman-meer, slechts 65 kilometer naar het
Westen, te Genève. Zü verklaren zich tot onder
handelen bereid, zoo gauw de wereld er van af
ziet 12.500 millloen gulden per Jaar aan oorlogs
tuig te besteden.
In Lausanne staat onze tüd, onze wereld op
een tweesprong. Men kan er, gelük zoo dlk-
wüls te voren geschiedde, den onontwarbareji
chaos der vastgeloopen diplomatieke onderhan-
dellngen op de tafel smüten, de problemen, zoo-
als dat heet, laten doodslaan door de deskundi
gen, een goed heenkomen zoeken voor de we
reldwijde teleurstelling en alle verantwoording
afschuiven op de anderen.
Doch men kan er ook de vraagstukken, welke
aan de orde zün, moedig onder de oogen zien en
aanvatten met eenlgen goeden wil. Duitschlands
gejammer, Italië's schrapping der schulden. En
gelands eenhelds-front tegen Amerika. Herriot’s
wü zeggen met opzet niet: Frankrijks be
grijpen van den nood In Duitachland. dat alles
hoe mooi het ook lükt. heeft niet meer waarde
dan naar mate het de uitdrukking is van den
goeden wil, welke alleen maar tot lets leiden
kan.
Al zou ons in Lausanne sensatie wachten, dan
kwam vandaar nog geen oplossing.
Wat wü vragen, wat wü hopen is een basis
Waarop eindelijk begonnen zal kunnen worden
met den moeilüken en zonder eenlgen twüfel
langdurigen opbouw van Europa dat onder
veertien jaren Vrede zwaarder leed dan onder
de 51 maanden van den verschrikkelüksten oor
log welken de wereld ooit heeft gekend.
Vrijdag was de laatste dag van het gerucht
makende Matuschka-proces. Ér moesten nog
zeven getuigen worden gehoord, o. w. de vrouw
van den beklaagde.
Mevrouw Matuschka, die reeds vóór het be
gin van de zitting was verschenen, was zeer
opgewonden en verklaarde steeds weer, dat
haar man een gek is. Ook nu werd de büzon
dere belangstelling van Matuschka gewekt
door het zich in de rechtzaal bevindend model
van een waterturbine. Eerst na eenlgen tüd
bemerkte hü zün vrouw in de getuigenbank
Hü lachte tegen haar en knikte haar toe. doch
barstte «enige malen daartusschen door In
snikken uit.
Mevrouw Matuschka vertelde o. m. dat Ma
tuschka .met alle mogelüke uitvindingen en
plannen heeft rondgeloopen, waarmee hü vele
mllllarden wilde verdienen. Matuschka heeft
er ook van gesproken een soort communisme
op godsdlenstlgen grondslag te vestigen, waar
bij hü verklaarde, dat hü geen socialisme wilde
doch het communisme, zooals Christus het ge
leerd had. Bü deze uitlating schreeuwt Ma
tuschka zün vrouw toe: Ik heb je eens gezegd.
Ik hou van Je en Je zult mü toebehooren.
Mevrouw Matuschka weent bü het hoeren
van deze woorden en zakt In elkaar. Na een
uur is haar verhoor dan geëindigd.
Op voorstel van de verdediging werd de
vrouw van beklaagde nog eens In de zaal ge
roepen om over de oorlogservaringen van haar
man en zün houding ten opzichte van den
oorlog in het algemeen te vertellen. Toen me
vrouw Matuschka de saai weer verliet sprong
beklaagde op en vroeg met zün vrouw gedu
rende de pauze te mogen spreken. De vocr-
KEULEN, 17 Juni. (VX> De katholieke
Kölnlsche Volkszeltung" schrijft over de
nieuwe noodverordening o*, het volgende:
De nieuwe vrijheden worden begeleid door een
vloed van ambtelüke bezweringen en waar
schuwingen. De rüksregeerlng hoopt, dat bet
volk zich deze vrüheld zal waardig toonen. Deze
hoop en vrees der rüksregeerlng bewijzen beter
dan vele woorden In welk twüfelachtig avon
tuur zü zich heeft gestort. Vrijheer von Gay)
leeft op sün sympathieke wüae de pers een
gelijkmatige toepassing van de nieuwe bepalingen
voor alle bonden en partijen beloofd. Maar de
vraag wordt niet beantwoord, of hü ook de
macht heeft die Vrüheld voor allen te waar
borgen. Niemand zal kunnen loochenen, dat deze
noodverordening een geschenk aan de natio
naai socialisten en daarom van partüpolltie
ken oorsprong Is. Een der voorwaarden is thans
■ervuld, die de nat soc gesteld hebben voor he*
dulden van het kabinet von PapenSchleicher