MOEDER EN KIND Prikkeldraad
LEEKEPREEKEN
DE INTERPELLATIE-KUPERS
Stuurlui aan den
wal
Het antwoord der
Regeering
i
n
s
II
K
Openingsplech tigheid
VOLKSKRACHT
Pijnlijke noodzaak
K
onze
dien
heb-
land
zee,
van
elijk
ven.
atn-
?en-
de
1
i
ZATERDAG 18 JUNI
Eén zoo’n dagje!...
4
Gerrit William Wouters getrokken
Prof. dr. A. H. M. J. van Rooy
Openingsrede prof. V. Rooy
Da volkskracht dar moeder
Geen audiëntie
OP HET BINNENHOF
rak
I
Wat Kupers wil
Verkorting arbeidsduur
Minister Verschuur opent
Voor rechtvaardigheid
Motie-Cramar verworpen
Het rouleersysteem
DE
Minister Ruys hing een pikzwart
beeld van den crisis
toestand op
BEDEVAART NAAR
SINT ADELBERT
„Sterke gezinnen zijn de pijlers
voor een gelukkige en gezonde
maatschappij"
LOTING
VOOR DEN DIENSTPLICHT
Wat de tentoonstel
ling leert!
NIEUWE REGELING
DER PACHT
>to-
tjes
zen
nné
ent
te
we-
ge-
lan
itig
kj«
itie
een
1
Dank aan Antwerpen
Somber beeld
Rede burgemeester
444.
van
zich
dit
Haar eenlgh kroost geenslns
DEN HAAG. 17 Juni 1032.
ver-
b«.
i
zooals
ontelbare
Voor bet overige Is de Minister ten volle be
reid. zoo soepel mogelUk op te treden en door
middel van bet contact tusschen de commissie
uit de vakorganisaties en de afdeellngen werk
verschaffing en steunverleening zooveel moge
lUk de rechtvaardigheid te betrachten binnen
het kader van de mogelijkheden, welke de fi
nancieels toestand open laat.'
HU zong ook In zijn „Jephta* zoo treffend
van de natuurlijke gehechtheid en toewijding
der moeder voor haar kroost.
.De mensch die. naar het oogh, vergaet.
Herleeft, onsterfelUk in zUn zaat.
Al schUnt de aerek t gezicht te hinderen:
Men ziet de moeder in haar kinderen."
Zoo is hU b.v. van plan om een advies van
den N.V.V.-bestuurder van der Walle ter onder
vanging van de bezwaren, welke aan het rou
leersysteem in de Friescbe en Gronlngscbe
her
ben,
keer
Hen
den
ben
uke
lag.
Icjes
p
.Een moeder kan misschien haer hart ontbee-
ren.
-r'
Professor dr. Van Rooy verwelkomde allereerst
dé verschillende autoriteiten en herinnerde er
vervolgens aan dat in 1930 het initiatief tot deze
tentoonstelling genomen is door dr. M. den Har-
togh. Van meet af stond vast, dat de tentoon
stelling geplaatst zou worden in het kader der
Universlteitsfeesten De tentoonstelling „Moeder
en Kind" zou leeren en opvoedend zUn.
De groei uit de primitieve mogelijkheden van
oudheid en middeleeuwen ot den schat van mo
derne mlddelep. door wetenschap en techniek
bedacht, ten bate van gezondheid, opvoeding en
algemeene cultuur dat wilde de tentoonstel
ling „Moeder en Kind" toonen in zinrijke voor
stellingen. en instructieve beelden, in treffend»
werkelUkheden.
Prol v. Rooy memoreerde dankbaar den steun
van RUk. Provincie en Gemeente ondervonden en
dankte de ongeveer 300 medewerkenden voor al
ler toewUdlng. Enkelen hunner noemde hij met
name.
sten tijd een klank te beluisteren, die
maar
alles
zeer groote of zij die zoo geweldig op de
Regeering afgeven, ’s lands welvaart beter
zouden dienen. Indien zij de verantwoorde
lijkheid droegen voor den gang van zaken
en het bezweren der moeilijkheden.
Regeeren Is Iets anders, dan agitatie ver
wekken, hooge elschen stellen en dreunende
redevoeringen houden.
Dit laatste verelscht alleen vaardigheid
van tong.
Maar geen verstandig mensch zal ook
maar één oogenblik kunnen gelooven, dat
woorden-virtuoslteit en de prediking van *t
z.g. „evangelie der ontevredenheid” ons van
de crisis zullen verlossen.
Nimmer waren de stuurlui aan den wal,
die het altijd het best en beter weten, zoo
talrijk als tegenwoordig.
Maar met zulke stuurlui wordt geen enkel
schip bestuurd, en zeker niet het schip van
Staat In valige haven gebracht.
Dezen VrUdagmiddag te ruim drie uur is in
het feestelUk versierde R A. I.-gebouw te Am
sterdam ir tegenwoordigheid van vele auto
riteiten de tentoonstelling .Moeder en Kind"
feestelUk geopend.
Hunne aanwezigheid hadden toegezegd Z.Exc
mr. T. J Verschuur, de Commissaris der Ko
ningin van N Holl, Jhr. mr. dr. A Roëll. bur
gemeester W de Vlugt, de gezanten van Frank-
rUk, Engeland, Dultschland en België es.
De voorzitter van het Tentoonstelllngsbestuur,
professor dr. A. H. M J. van Rooy, hoogleeraar
te Amsterdam, hield de openingsrede.
groote poëet. Vondel, heeft die
ontroerend vertolkt in deze
BU den aanvang der vergadering werd de
motle-Cramer Inzake uitstel van den krulaer-
bouw verworpen met 59 tegen 30 stemmen. Al
leen de eenzijdige ontwapenaars steunden haar
Dat de katholieke fractie eenparig tegenstem
de. pleit voor Minister Deckers overtuigings
kracht.
de pUnlUke noodzaak ziet geplaatst, „neen” te
zeggen, omdat zU weet, dat een „ja” onover
komelijke gevolgen kan hebben?
Minister Ruys heeft met zUn antwoord den
interpellant natuurlijk niet bevredigd Ten
aanzien van twee punten naderde die onbe
vredigdheid den graad, waarbU een motie on-
vermUdelUk is.
H Exc. de Aartsbisschop van Utrecht
tot nadere aankondiging geen audiëntie
leenen.
Nu het werk der voorbereiding voltooid is,
moge ik den vurigen wensch van het comité
van voorbereiding tot uiting brengen, dat deze
tentoonstelling door haar leerend en opvoedend
karakter tot heil worde van het Nederlandsche
volk. De geestelUke en UchamelUke kracht van
een volk zUn in sterke mate gebonden asm de
geestaJUke en UchamelUke kracht der moeders
an der kinderen.
Amsterdams
waarheid zoo
dichtregelen
Een vraagstuk dat de volgende week nog wel
in den breede zal worden besproken, is de
verkorting van den arbeidsduur. Invoering van
een 40-urige werkweek wU de Regeering ge
heel aan het bedrUfsleven zelf overlaten. Toch i
lUkt ons Prof. Slotemaker wees daarop
overleg daarover zeer aan te bevelen. Want
men schUnt zelfs in soclaal-democratlschen
kring niet ongeneigd bU invoering der 40-urtge
werkweek met een verlaging van loon, althans
in sommige gevallen, genoegen te nemen in
dien zin, dat alleen hetzelfde uurloon moet
gehandhaafd blUven. Dan ware toch door een
initiatief van overheidswege al behoeft dit dan
niet geUJk de heer Kupers schUnt te willen,
langs den weg der wetgeving te geschieden,
wel een en ander te bereiken op dit gebied.
Want het zou toch van ontzaglUke waarde
zUn, indien op deze wijze weer een belangrUk
percentage arbeiders in het productie-proces
kon worden opgenomen
De debatten kwamen overigens heden niet ge
heel tot hun recht omdat uit de Kamer niet
genoeg over den financleelen kant der verschil
lende vraagstukken gesproken werd. Een tweede
soclaal-democraat wU meenen: Ir. Albarda
in eigen persoon zal dit thans nog behande
len. En dat is waarlUk noodlg. Want aandrin
gen op allerlei maatregelen is prachtig, maar
komt onmlddellUk in een ander licht, als tege
lijk de vraag behandeld wordt, waarvandaan
de benoodlgde gelden te halen. Dit liet ook de
katholieke afgevaardigde Van der Meys na, die
het met den heer Kupers ten aanzien van het
bouwvak eens was en aandrong op het onder
nemen van productief werk, aanleg van ter
tiaire wegen bUvoorbeeld. Wél noemde hU in
het algemeen als dekklngsmiddel een belasting
op hen. die vrUwel ongedeerd door de crisis ko
men. Maar dat is te algemeen geformuleerd.
Men behoeft niet met een uitgewerkt wets
ontwerp te komen, maar eenlge concrete lüner.
aangeven van de gedachte heffing en eenlge
cijfers over haar eventueele opbrengst geven
is toch wel gewenscht. De volgende week breng’
hier misschien meer licht.
het graf van Sint Adelbertus te
weer plaats hebben in den
nacht van Zaterdag op Zondag na het feest
van den Kcnnemer geloofsverkondiger. De deel,
nemers aan den tocht gaan met den trein van
23.30 (half twaalf' v^in Amsterdam C.8.. om
23.48 van Haarlem, néar Santpoort, Van hier
gaat de tocht te voet naar Egmond.Binnen
Daar wordt op den akker de H. Mis opgedragen
door Prof. Henneman van het Groot-Seminarle
Warmond. De pelgrims zingen dé'MIs van den
dag: (6e Zondag na Pinkster, Kyrlale: 9e Mis)
In de Weeskamer op het Binnenhof tr
'sGravenhage heeft VrUdagmiddag de loting
plaats gehad voor de dienstplichtigen der lich
ting 1934. j
t BU deze loting werd gebruik gemaakt van
het Amsterdamsche register van een vroegere
lichting en in de lotlngstrommel bevonden
zich evenveel nummers als personen in dit
register voorkomen.
Getrokken werd no. 6298, welk nummer in
het register correspondeerde met den naam
Wouters, Gerrit William, geboortedatum 7 Juni
In elke gemeente of groep van gemeenten
(sommige gemeenten zUn voor de aanwUzing
van dienstpUchtlgen tot een groep vereenlgd
vangt de aanwUzing van de dienstplichtigen
voor de Uchting 1934 dus aan bU bovenge
noemden naam in de voor die Uchting be
stemde registers en wanneer die naam daarin
niet mocht voorkomen, bU den alphabetisch
onmlddellUk daarop volgenden naam.
De minister van Defensie woonde de loting
De vele inzendingen hebben naar doel en we
zen plaats gevonden in de 12 verschillende groe
pen der tentoonstelling, waarin .Moeder en
Kind" in hunne betrekkingen tot elkaar en tot
het maatschappelijk milieu, waarin zU in het le
ven gesteld zijn „verbeeld" zUn geworden. In
leder deze groepen zUn treffende feiten op aan
schouwelijke wijze in het Ucht gesteld
Het zal b.v. zek^r Uw belangstelling wekker
wanneer gU in groep I leeren zult dat het aan
tal meisjes bU het Hooger OnderwUs en bU de
Vakscholen veel sterker gestegen is dan het aan
tal Jongens; in groep ni dat het aantal beval
lingen in ziekenhuizen aldoor toenemend is;
in groep IV dat in ons land het geboorte-over-
schot vrUwel gelijk is gebleven; in groep V dat
in Amsterdam, dank de voortreffelUke consulta-
tlebureaux voor zuigelingen, de daling der zul-
i zal geiingensterfte grooter is dan ergens anders in
itle ver- ons land; ia groep VIII dat het geneeskundig
schooltoezicht van de hoogste beteekenis is, wUl
i i
Evenals vorige jaren zal de nachtelUke bede,
vaart
Egmond-Blnnen
Het Is een groote, algemeene en ook zeer
begrijpelijke fout, dat men bij de woorden
socialist en socialisme uitsluitend denkt
aan de leer van Marx en de aanhangers
der sociaal-democratlsche arbeiderspartij.
Het allereerste waaraan men in ieder geval
denkt, is aan politiek. Daar is in de laatste
jaren wel eenige verandering in gekomen.
Van socialistische zijde is wel altijd be
weerd, dat godsdienst met socialisme niets
te maken had; dat men gerust katholiek,
gereformeerd, Israëliet of wat' ook en te
gelijkertijd socialist kon zijn, maar door
menschen, die tyin geloof beleden en be
leefden werd aan die praatjes nooit waarde
gehecht; men luisterde er nauwelijks naar.
Toch ging het socialisme door met de
geesten te infecteeren. Hoevelen om ons
bij ons eigen vaderland te bepalen wer
den niet verleid om tot een zoogenaamd
neutraal vakverbond toe te treden, dat in
werkelijkheid niet anders dan socialistisch
was. Geen vermaningen, waarschuwingen
en zelfs strafbedreigingen van de kerke
lijke overheid vermochten hen tot andere
gedachten te brengen. Dat was al reeds
één sterk bewijs van de socialistische zuig
kracht. Een ander is de openlijke prediking
vooral in Dultschland. door van-huis-uit
en zelfs naar eigen overtuiging goede
katholieken, dat katholicisme en socialisme
heel goed vereenigbaar zijn. Men begon van
katholiek-socialisme te spreken en te
schrijven tot de hoogste kerkelijke macht
een onomwonden veroordeeling van een
dergelijke combinatie van begrippen uit
sprak.
Dit en veel meer wijst op een zeer ver
klaarbare geestesverwarrlng, eenzelfde als
wij b.v. in de geschiedenis van het libera
lisme hebben waargenomen. De liberale
idee begon met de staatkunde, beheerschte
weldra het maatschappelijk leven ten op
zichte van de arbeidsverhoudingen; drong
door tot de universiteiten en had weldra
de geheele samenleving aangevreten.
Scherpe geesten zagen het groote gevaar
van deze infectie en waarschuwden. ZU
moesten daarvoor dikwijls en zeer tegen
hun zin aan gelooAsgenooten hun libera
lisme verwijten. Hoevelen waren er niet
die zich vroom in huis en in de kerk ge
droegen, maar heel hun handel en wandel
buitenshuis en buiten de kerk door de
heerschende liberale opvattingen lieten
bepalen. En toch gevoelden zij zich belee-
digd, wanneer men hen liberaal noemde:
In eenzelfde stadium is onze samenleving
thans met de socialistische infectie ge
komen. Men kan dagelijks menschen uit
alle kringen en klassen ontmoeten, die
volgens eigen overtuiging in hart en nie
ren katholiek zijn en die in ieder woord
dat zij kfireken, blijken besmet te zijn met
den socialistischen geest. Wij zeggen wel
bewust: uit alle kringen en klassen. Even
als n.l. het liberalisme indertijd evengoed
bij den kleinen burger als bij den groot-
werkgever en unlversiteits-professor werd
gevonden, zoo hoort men tegenwoordig
socialistische klanken evengoed uit den
mond van een christelijken arbeider als
van een boer, een middenstander en een
academisch gevormde. Ja, het bijna onge
loofelijke verschijnsel doet zich voor, dat
in sommige landen de officieele politieke
socialistische partij onderligt en over-
heerscht en onderdrukt wordt door een
andere, die zich anti-socialistisch noemt
en die de ergste socialistische ketterijen
omtrent wezen, doel van den staat,
omtrent eigendom en persoonlijke vrijheid
tot een nieuw, gevaarlijk staatssocialisme
met een anderen naam en met enkele
nieuwe begrippen heeft samengebrouwen.
De socialistische levensopvatting, geba
seerd op de verlokkelijke maar verderfe
lijke theorie, dat de samenleving door op
heffing van den persoonlijken eigendom
is om te vormen tot een paradijs van
aardsch geluk, die nieuwe levensleer heeft
jarenlang gerukt aan de oude, christelijke
opvattingen van gezag, privaat eigendom
en aan de berusting in de onafwendbare
onvolmaaktheden der maatschappij, ge
volg van zondenschuld. Zoolang echter een
zekere welvaart zonder volledige toepassing
van socialistische theorieën was te hand
haven, vond de roode leer bij zeer velen
maar een half oor. Onbewust werden wel
bacillen opgenomen, maar zij vonden nog
reageerende stoffen in een oude, diep ge
wortelde overtuiging. Een tijd van econo
mische depressie, als wij echter de laatste
jaren hebben doorgemaakt, stelt de kracht
der christelijke convictie op een zware
proef. En dan blijkt, hoe erg de roode
infectie het onderbewustzijn van menigeen
reeds heeft aangetast. Bij de zwakheden
van het heerschende maatschappelijk stel
sel hoort men uit christelijken mond uitin
gen, die weinig of niets van socialisme
verschillen.
Het zou niet moeilijk zijn om uit een
reeks uitingen van katholieke schrijvers in
dag- en weekbladen, uit debatten en moties
van protestvergaderingen, aan te toonen.
dat het juiste begrip van gezag bij velen
onzer is te loor gegaan. Er wordt niet
gevraagd maar geëischt en bedreigd zonder
dat zelfs de mogelijkheid van het geëischte
onder de oogen is gezien.
Niet anders is het gesteld met tal van
uitingen, die men omtrent het privaat be
zit kan hooren. Dat twee derden van het
nationaal vermogen is verloren gegaan en
het resteerende nauwelijks in staat is om
de algemeene lasten uit een welvarend
tijdperk te schragen, wordt over het hoofd
gezien door den elsch om het leven op het
oude peil te houden. Over belastingen en
heffingen, die het bezit in wezen aantas
ten, wordt met een luchthartigheid ge
sproken alsof daaromtrent geen duidelijke
christelijke leer bestond.
Ook in den toon, waarin katholieken
tegen en over elkaar schrijven Is den laat-
Op het inltlatlefvoorstel-van der Sluis inzake
..leuwe regeling van de pacht en regeling der
pachtcomxnlssles zUn door den heer Ebels ca. 2
amendementen ingediend.
Volgens de toelichting daarop hebben da in
dieners uit het verloop van de beraadslagingen
over het regeerlngsontwerp tot regeling van de
pacht den indruk gekregen, dat een pachtreue-
Ung, die in plaats van t eonUnuatierecht een
recht op tchadeiooestelling wegens onredelUke
pachtopzegglng bevat, in de bestiai.ee omstan
digheden meer kans op totstandkoming heeft
dan een regel',yr als in het worde! van wet is
opgenomen. De amendementen h-rw»—» het
voorstel in desen zin te wUziJn.
Op de eerste plaats wil de heer Kupers de
Kamer doen uitspreken, dat de Regeering de
verdeellng van de werkelüke crisisuitgaven zóó
regelen moet, dat het RUk daarvan 5'6 als
regel voor zUn rekening neemt. De Minister
had de vraag, die deze materie behandelde
van een weigerend antwoord moeten voorzien.
daarbU wijzend op de noodzakelükheld van
bezuinigen, die ook voor de gemeenten bestaat,
en de onmogelUkheid. hen maar op groote
schaal riemen te laten snUden van RUksleer
Trouwens, voor sommige gemeenten bedraagt
reeds thans het RUksaandeel 3/4, wat slechts
een verschil van 1/12 met den wensch van den
Interpellant maakt.
Op de tweede plaats heeft de heer Kupers
weer een motie betreffende het bouwvak, dat
de Regeering nog steeds niet als een crtslsvak
wil beschouwen in verband met de daarin
voorkomende hooge loonen. ZU Is bereid, ook
het bouwvak tegemoet te komen door het op
te nemen in de steunregeling en door te zor
gen. dat ook daar de kassen weer normaal kun
nen functlonneeren, zoodra de betrokken par
tijen-door wijziging van de loonnormen in bet
om mee
te werken tot verlaging van den kostprUs Van
haar kant wendt de Regeering reeds krachtige
pogingen aan, om de bevroren bouwcredleten
te ontdooien.
In voorraad heeft de heer Kupers nog een
derde motie. Die betreft de verlaging van de
stevnnormen en zal eventueel later nog worden
Ingediend, indien de Minister in tweede in
stantie zich op dit punt niet duidelUker uit-
drukt. Toch leek ons ’s Ministers antwoord tn
eersten termUn nogal bevattelUk. En ook Prof
Slotemaker had het gunstig opgevat en ver
bond aan 's Ministers mededeellng al een ver
wijt aan degenen, die in de pers het bericht
omtrent een algemeene verlaging van de steun
bedragen hebben gelanceerd. Jhr. Ruys had
namelUk verklaard, dat in het algemeen niet
tot verlaging zal worden overgegaan. Alleen in
incldenteele gevallen zouden uitzonderingen
hierop mogelUk zUn.
Z.Exc. Minister Verschuur verklaarde
volgens de tentoonstelling voor geopend.
De openingsplechtigheid werd opgeluisterd
door vioolmuziek van mevr. Jeanne Vogelsang,
echtgenoote van professor Vogelsang uit Utrecht.
terwUl de carlllonbespeling van het Kon. Paleis
door den heer J. Vincent tussch'en de openings
redevoeringen door met de radia kon worden
gehoord. De oude wiegeliedjes sprankelden teer
en broos in den zang der klokken, een intermez
zo. dat door de aanwezigen zeer werd gewaar
deerd.
christelijke naastenliefde niets meer,
van socialistische uitdrukkingswijze
heeft.
Het zou ons echter te ver voeren op al
deze verschijnselen: in te gaan. Wij willen
ons tot het voornaamste en meest spreken
de bepalen, n.l. de onmiskenbare wijze,
waarop de katholieke mentaliteit geleden
heeft van de infectie van den klassenstrijd.
Zooals de liberaal uit alles te kennen was
en is door zijn overdreven verheerlijking
van het individu, zoo ontpopt zich de
socialist ten allen tijde door zijn eenzijdig
opkomen voor ééne klasse der maatschappij
ten koste van alles en iedereen. En gelijk
het liberalisme zijn stelsel verdedigde door
te zeggen, dat met de verheffing van het
individu de geheele samenleving weer
gezond zou worden, zoo beweert de socia
list even verkeerd, dat de eenzijdige behar
tiging van wat hij noemt de „arbeiders
klasse" een nieuwe, gelukkige maatschappij
zal maken.
Het liberale individualisme heeft de
samenleving versplinterd en het grofste
egoïsme in den bestaansstrijd tot beginsel
gemaakt. Het socialisme stelde daartegen
over den klassenstrijd. Hiermee kwam het
verderfelijke beginsel van het groepsbelang
tegenover het algemeen belang in(de wereld
en aan dat kwade princiep heeft helaas
ook onze christelijke samenleving zich niet
kunnen onttrekken. De klassenstrijdge-
dachte hoezeer ook met de lippen ver
oordeeld heeft duizenden onder ons
geïnfecteerd, zooals eertijds het indivi
dualisme ontelbare llberaal-katholieken
beheerschte, zonder dat zij er zich van
bewust waren. In ons sociale leven staan
groepen practisch helaas maar al te
De
In de eerste vier maanden van dit jaar Is
ten behoeve van de werkloozen uitgegeven een
bedrag van 44.881.727.Daaronder vallen
de kosten van de steunregelingen, de bedragen,
besteed aan de werkverschaffingen, de uitkee-
ringen van de werkloozenkassen en de som
men, door het RUk betaald. Houdt men daar
naast in het oog. dat hierin niet begrepen zUn
de bedragen, die de armenzorg vergt, en de
steun, verstrekt door de verschillende crlsis-
comlté’s, dan kan men slechts bevestigen, dat
Minister Verschuur een zeer juiste schatting
deed, toen hU in Februari bU de Interpeilatie-
Hiemstra het bedrag, dat in 1932 in totaal zou
noodlg zUn voor den allernoodzakehjkstcn
steun aan den behoeftlgen evenmensch; óp 300 cÓBectlM contraot bereidheid toonen.
mlllloen taxeerde. j-.
Vandaag heeft Minister Ruys de Beeren-
brouck in zUn antwoord op de vragen van den
soclaal-democraat Kupers opnieuw met een
stortvloed van cijfers een pikzwart beeld ge-
teekend van den crisistoestand, die de Regee
ring meer- en meer gaat nopen, voorzichtiger
met het geld te zUn. We zullen eenige van die
cUfers noemen. De volledige lUst werd op
's Ministers verzoek in de Handelingen opge
nomen en moge van daaruit via de dagblad
pers verspreiding vinden onder het Nederland
sche volk.
Een zeer scherp beeld geeft de scheepvaart
Waren op 1 Januari 1930 2 schepen opgelegd
met een Inhoud van 6741 ton, op 1 Juni van
dit jaar waren het 143 schepen met een inhoud
van 659.577 ton. De zestien voornaamste ree-
derUen met een - gemeenschappelUk kapitaal
van 230.000.000.hadden op het eind van
1931 reeds een verlies van 126.000.000.— te
boeken.
Hoezeer de industrie getroffen is. bUJkt uit
de cUfers van de te haren behoeve ingevoerde
goederen. Stelt men in 1925 den Invoer van
grondstoffen voor de Industrie op 100 dan
was hU op 1 Januari 1931 140. doch in April
van dit Jaar 80. En nog slechter is bet met
den uitvoer gesteld, waardoor weer onze agra
rische bedrüven worden getroffen. Wat ten
behoeve van landbouw en veeteelt wordt ge
daan. is pas nog gebleken bU den steunmaat
regel ten behoeve van de melkveehouders,
welke aan het Nederlandsche volk een last
oplegt van 100 120 mlllloen.
Is bet dan wonder, dat de Regeering zich
thans nog In meerden mate dan vroeger voor
de
vaak als vijanden tegenover elkaar,
strjjd om het groepsbelang maakt de oor
spronkelijke organlsatlegedachte van Leo
XIII tot een paskwil. De Groote Paus van
het sociale leven wilde de standen samen
brengen In eigen vereeniglngen, opdat zU
daar vooreerst hun geestelijke belangen
zouden behartigen; vervolgens zich zouden
bekwamen In hun eigen vak en door studie
en alle deugdelijke middelen hun stand
en standgenooten omhoog zouden brengen.
Ten slotte zouden In de vakorganisaties ook
de'speciale vakbelangen met inachtneming
van alle voorschriften der christelijke
rechtvaardigheid en naastenliefde, behar
tigd worden. Wie den geest van Leo’s
encyclieken en van diens opvolgers kent,
weet echter maar al te goed, dat met den
oproep tot organisatie en het samenbren
gen der standen in eigen vereeniglngen
niet anders bedoeld was dan te komen tot
een organischen opbouw der maatschappij
en een verzoening en samenwerking der
verschillende groepen, in lijnrechte tegen
stelling met het eenzijdige streven der
socialisten.
En wat komt er nu practisch van
ideaal terecht, nu de tijden ongunstig zijn
en economische nood een ieder tot sober
heid dwingt, velen tot armoede voert? *t Is
niet moeilijk om in tijden van welvaart
het beginsel hoog te houden. Neen, wan
neer er moeilijkheden te overwinnen zijn
en het principe offers gaat kosten, dan
eerst toont zich de man van óvertuiging
Helaas moeten wij erkennen, dat in deze
tijden van economischen nood het klas-
senstrUdbeginsel van de socialisten bij zeer
velen onder ons sterker gewerkt heeft dan
de christelijke solldariteitsgedachte. Wan
neer in een fabriek de arbeiders voor de
keuze gesteld worden: óf wel ontslag aan
een deel, óf wel inkrimping der arbeids
uren voor allen, dan wordt er geen oogen
blik geaarzeld en luidt de beslissing: liever
ontslag voor een deel dan vermindering
van een klein percentage der inkomsten
voor de anderen. Dat gebeurt ook daar,
waar meerendeels christelijke en katho
lieke arbeiders werken. Wat er individueel
te constateeren valt, ziet men evenzeer in
organisatie. Boeren, middenstanders, arbei
ders, werkgevers, zjj vechten in eigen
vereenlging enkel en uitsluitend voor het
eigen belang, desnoods bewust tegen de
belangen van een anderen stand en zonder
ook maar eenigszlns rekening te houden
met het algemeen belang. Dat door deze
kortzichtigheid de ellende hoe langer hoe
grooter wordt en de oplossing van de eco
nomische crisis er slechts door wordt ver
traagd, willen wij in het midden laten
Principieel is er maar heel weinig verschil
tusschen christenen en socialisten, wanneer
de bestaansstrijd op een dergelijke wijze
wordt gevoerd. Dat is het maar, wat wij
wilden betoogen. Wie deze en dergelijke
verschijnselen objectief beschouwt, zal
moeten toegeven, dat de socialistische in
fectie verderfelijk onder ons gewerkt heeft.
Over het groote gevaar van de helaas
ook onder ons levende klassenstrijdgedach-
te willen wij een volgenden keer nog iets
zeggen en dan tevens wijzen op den ande
ren weg, die ons voeren moet naar een
eigen, christelijke cultuur.
HOMO SAPIENS.
In Amsterdam in niet minder dan 40 pCt. bU
de volledig onderzocht kinderen afwUklngen ge
vonden werden; In groep IX dat de de echtschei
dingen in ons land sterk in frequentie toene
men. zoodat elk jaar niet minder dan 3500 min
derjarige kinderen bij echtscheidingen zUn be
trokken. Ik zou kunnen doorgaan met het noe
men van meer voorbeelden, liever roep Ik U
toe: Zie rond op onze tentoonstelling; veel
merkwaardigs zult gU er leeren. vele niet ver
wachte inlichtingen zult gU ’er verwerven kun
nen.
Het moeizame en moelIUke werk van het ver
zamelen en ordenen van alle gegevens in de 12
groepen, waardoor aard en karakter dezer ten
toonstelling op zoo bUzondere wijze bepaald wor
den. Is geheel en ten volle het werk van Dr. 8a
lomonson ZUn verdiensten voor deze tentoonste-1
llng kunnen nauwelUks hoog genoeg gewaar
deerd worden.
Met groote waardeerlng gewaagde prof. Van
Rooy ook van de medewerking uit het buiten
land: uit Engeland (Londen), uit Amerika
’Boston), uit FrankrUk (ParUs), uit Dultsch
land (Dresden) en uit België (Antwerpen). Ten
aanzien der Belgische Inzending zelde spr.:
Aan België en dan in het bUzonder aan de
stad Antwerpen danken wU nagenoeg de
geheele Inzending der folklore-atdeellng. af
komstig uit het onder leiding van dr. Victor de
Meyere staande bekende museum aldaar.
De Minister van Staat, burgemeester Frans
van Cauwelaert. gaf ons op ons eerste verzoek
daartoe zUn onbeperkte medewerking en steun
Ik betreur ten zeerste, dat hU nle* In staat was
deze openingsplechtigheid bU te wonen. Ik weet
hoe gaarne hU. goed vriend van Nederland en
bovenal ook goed vriend van Amsterdam, hier
was tegenwoordig geweest. Zullen wU eerst
daags. wanneer hU zijn toegesegd bezoek aan
de tentoonstelling brengen zal, In de gelegen
heid zUn hem voor zUn sympathleken steun te
danken, ook hier en heden klink» tot hefn
een oprecht woord van dankbaarheid en waar-
deerlng.
De taak der Regeering is in dezen tijd
van economischen nood verre van benij-
densw aardig.
Men gaat tegen haar te keer, alsof aan
baar de crisls-mlserie te wijten zou zijn, en
alsof zij voor baar genoegen maatregelen
zou nemen, welke door de schrikbarende
malaise op elk gebied worden geboden.
Het spreekt vanzelf, dat men van mee-
nlng verschillen kan over de vraag, welke
maatregelen onder de gegeven omstandig
heden de beste zijn.
Maar bet ia evenzeer de vraag en een
werkverschaffingen vastzitten, in ernstige studie
te nemen. En mochten er In sommige gevallen
onblllUkheden ten aanzien van gemeenten ot
personen zUn begaan, dan heeft men hem daar
op slechts te wUzen en zal hU niet nalaten. Mh
onderzoek In te stellen en eventueel voor redres
te zorgen.
Een staatshypotheekbank vindt de Regeering
uit den booze omdat zulk een Instelling den
kostprUs in de bouwbedrUven kunstmatig op
het huidige peil zou houden, wat zU niet In
het belang van de volkshuisvesting acht. En
evenzeer staat de Regeering sceptisch tegenover
al te kunstmatige werkverruiming, die maar
de natuurlUke werkgelegenheid aantast.
Exportcredletgarantles zUn reeds In een elf
tal gevallen tot een bedrag van ƒ210.000.— ver
strekt. En daarmede zal natuurlijk met de noo-
dlge voorzichtigheid worden voortgegaan. Maar
aan bepaalde ondernemingen ter vergemakke-
lUklng van de aanvaarding van opdrachten
rechtstreeks credleten te verschaffen, wordt
weder weinig aanbevelenswaardlg geacht. Het
leidt tot onoverzlenlUke consequenties en het
lokt onvermUdelUk eene benadeellng uit van
concurreerende ondernemingen.
Hoe sterker die gebondenheid van „Moeder
en Kind", hoe Inniger en redelUker de weder-
zUdsche beïnvloeding, hoe hechter de grond
slagen voor het gezin zullen zUn. En sterke ge
zinnen zUn de pülers voor een gelukkige en ge
zonde maatschappU.
Daartoe bevorderend iets bU te dragen, is de
sociale beteekenis van deze tentoonstelling
..Moeder en Kind”.
Burgemeester W de Vlugt verzekerde vervol
gens, dat hU zich verheugd heeft over de plan
nen voor deze tentoonstelling, omdat zU de ge
zinnen. die de cellen vormen, waaruit de maat
schappU 1A opgebouwd, ten goede zou kunnen
komen en aldus onze volkskracht verhoogen.
Het is goed In dezen tUd de schoone verhouding
van Moeder en Kind In het middelpunt "an be
langstelling te brengen nu zooveel wat vast
scheen, begint te wankelen, nu allerlei destruc
tieve -nnU-
nen, nu er theorien worden aangeprezan om de
banden In het gezin, de banden uie Mosder en
Kind binden, losser te maken.
De tentoonstelling wekt herinneringen aan
zelfverloochende liefde. schrUvers en schilders en
geleerden hebben de verhouding van moeder en
kind benaderd.
De teedere zorg der moeder zal immer het
hechte fundament blUven. waarop de moederlU-
ke taak berust. Maar liefde kan falen, als Inzicht
ontbreekt. Dit inzicht geeft deze tentoonstel
ling.
Mogen dulzendden haar bezoeken en daarvan
We beleven wél fraaie en verkwikkende
tijden!
Wie aan het volk iets goeds, schoons en
veredelends te bieden hebben onze
kunstenaars worden als bedelaars of nog
erger behandeld en lijden gebrek.
En niemand ’n koninklijke uitzonde
ring dAArgelaten bekommert zich om
hen en bun gebrek.
Maar tegelijkertijd bult een onsmake
lijke reclame- en sensatlecampagne den
volks-, Am aak” uit, en bederft dien tot in den
grond met bokshelden en danseressen, die
koninklijk betaald worden, zóó dat ze met
de weelde geen raad weten.
Camera wordt in Rotterdam binnenge
haaid als een redder van het ontredderde
Europa, en de Italiaansche boks-,,held”
bekent letterlijk in een interview:
Jk reis Dinsdag af naar New York. De
reden hiervan is, dat ik te veel drink. Ik
heb sinds Januari niet meer behoorlijk
getraind en Ik heb al mijn tijd doorge
bracht in- nachtclubs en cabarets. Het
resultaat hiervan is, dat ik verweekelljkt
ben
De reus van Italië, de oude circusknecht
en worstelaar kan niet tegen de weelde
van de millloenen, die hij bij elkaar heeft
gebokst!....
De „groote" danseres klopt op ’t oogen
blik weer stapels geld uit de zakken der
malaiselljders in Holland; haar triomftocht
in Amsterdam zal wel gevolgd worden door
een koninklijken intocht in het mondaine
Haagje, waar opnieuw het krlsls-bloedgeld
de negerin toevloeien gaat.
Onze schilders, onze musici, onze dich
ters lijden honger, de bokser en de
danseres vergaan vanweelde.
Opperste zotheid!
Het ware te wenschen, dat zij, die zich
in hun levensleegheld vergapen aan ”n
Caranera’ of ’n Josephine Baker en de op
perste zotheid in onzen angstlgen tijd met
hun moreel zoo zwaar belast geld moge
lijk maken, eens één dag het lot moesten
deelen van een hongerenden kunstenaar,
die voor zijn kunst geen brood kan koopen
en tegelijkertijd het over malaise klagende
publiek naar boks- en dans-vertoonlngen
lofestroomen ziet. Een zoo’n dagje zou hun
deugd doen!
Hun en onze maatschappij!
SOCIALISTISCHE INFECTIE