Prikkeldraad
i
I
1
Moreel
AUTO CONTRA SPOORWEGEN
H.H. Petrus en Paulus in Rome
D
i
OM „PLANWIRTSCHAFT"
Hoe de S.D.A.P. haar
liefde verloochent
Geen naasting
Ki
DINSDAG 28 JUNI
PROTEST NAAR SPANJE
MGR. DR. METH. ZAVORAL
Een minister
TRAMWEGCONGRES
DE OPENINGSZITTING
DE STAAT MOET
BIJPASSEN
Feestdag 29 Juni
r
I
f
De opbrengsten der N. S. vermin
derden in 193t~ in totaal met
ruim f 11.200.000
-7/
L
e
Drie-en-twintig landen in de Rid
derzaal te ’s Gravenhage
vereen igd
De uitzetting der Jezuieten
I
en
Arts,
internationaal.
op
van
en
De Koningin te Schierke
en
het
te
Staatshulp
ge-
i
Rey-
van
t
van ƒ20 978.000.
s
I
t
i
zant
van
de levensmogelijkheid der bevolking
aanvaardbaar.”
der as., die statutair pas in de winst deelen,
wanneer meer dan 4j$ P^t. wordt uitgekeerd.
het
tijd
in Uw land
terugkeeren.
Het schijnt zoo schreven wij heel
verklaarbaar, dat het hoofdorgaan der
8. D. A. P. het liberale blad aldus becaplt-
telt, in werkelijkheid echter Is deze
terechtwijzing (van deze zijde) volkomen
onbegrijpelijk, althans ongelooflijk zonder
ling.
De
Aan het. jaarverslag der N.V. Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen en der
N.V. Hollandsche Ijzeren Spoorweg Maat
schappij over het jaar 1931 ontleenen wij het
volgende
De zich nog steeds uitbreidende economische
ontwrichting heeft zich in het afgeloopen jaar
ook in het spoorwegbedrijf ernstig doen ge
voelen. Zoowel het vervoer van personen als
dat van goederen zijn belangrijk afgenomen en
de opbrengsten waren dientengevolge niet vol
doende tot bestrijding van alle kosten en lasten.
Voor de annuïteit tot dekking van het tekort
in het spoorwegpensioenfonds is dus niets be
schikbaar en zelfs moet de Staat ruim twee en
een half millioen gulden bijpassen ter berei
king van de aan de Maatschappij gegarandeer
de wlnstsaldo's.
Zaterdag Jl. brachten de ministers van Bln-
nenlandsche Zaken en van Waterstaat jhr. Oh.
Ruys de Beerenbrouck en mr.
vergezeld van den directeur-generaal van den
Rijkswaterstaat dr. Ir. J Ringers een bezoek
aan den Wieringermeerpolder, alwaar onder
leiding van de directie van den Wieringermeer
polder, ir. F P. Mesu, Alphonse Roebroek en
S Smeding, de in aanbouw zijnde dorpen, ver
schillende landbouwbedrijven, gebouwen, als
mede diverse proefvelden werden bezichtigd.
gaf, was het gezag van Rome en van den Ro
mein. Rome bekeerd, beteekende de wereld be
keerd. Rome gaf den toon aan en men sprak
den naam uit met ontzag. Werd de keuze van
Petrus niet bevestigd door de verschijning van
Christus aan den eersten Paus op den Appia-
weg, toen hjj indachtig het woord ..Schudt het
stof van Uwe voeten", na de eerste zware, te
leurstelling de stad verliet om zich weer Zuid
waarts te begeven? Christus zag hem verwijtend
aan en twijfelend vroeg Petrus ..Quo Vadis
Dotnlne,” „Waarheen Heer zal Ik gaan?” En
niets zeide Christus. Alleen wees Hij met een
welsprekend gëbaar naar de Stad, die Petrus
zoo juist verlaten had. En eenlge minuten
daarna schreed Petrus weer door de Porta Ca
pena....
Het zou Intusschen niet juist zijn deze on
gunstige uitkomst uitsluitend aan de tijds
omstandigheden te wijten. Daaraan Is krachtig
medegewerkt door den auto, in bet bijzonder
de autobus en den vrachtauto, die, vrij van
lasten en verplichtingen van verschillenden
aard, die op de spoorwegen drukken, tegenover
deze een grooten voorsprong hebben en daar
van in toenemende mate gebruik maken om
vervoer tot zich te trekken.
De opbrengsten verminderden ta totaal met
ruim 11200.000.—.
De exploitatiekosten weren ruim f 1.800.000.
lager dan In het vorige Jaar. De personeel-ult-
gaven bleven ongeveer op dezelfde hoogte.
De afschrijvingen en de bijdragen aan ver-
nieuwings- en ajschrljvingsrekenlngen werden,
voorzoover zij op bij de wet bekrachtigde over
eenkomsten berusten, op de voorgeschreven
wijzen bepaald en overigens beperkt tot werke
lijke verliezen. De op het aandeelen- en obllga-
tiënbezit der Maatschappijen geleden verliezen
werden, evenals in de laatste jaren met uit
dien hoofde verkregen winsten of geleden ver
liezen geschiedt, op de algemeene reserves
verrekend.
Voor het op de aandeelen aan toonder ge
garandeerde dividend is slechts f 1.620.000.
noodig tegenover 2.029.736.84 In elk der laat
ste tien jaren. De garantie voor een jaariyksch
dividend van vijf ten honderd, welke de Staat
bjj de overeenkomsten 1920 op zich genomen
had. werd bij nieuwe overeenkomsten, bekrach
tigd by de wet van 27 Juli 1931, teruggebracht
tot een wlnstsaldo, toereikend voor een dividend
van vier ten honderd en omvat dientengevolge
geen uitkeering meer op de oprichtersbewUzen
tegenstemmers althans een liberaal prin-4
clep volgden, de sociaal-demokratlsche
daarentegen, door aldus te stemmen, een
liefde verloochenden.
De 8. D. A. P. had iets van de zoozeer
begeerde „Planwirtschaft” kunnen helpen
veroveren; zij heeft het niet gewild, quasi,
omdat het benoodigde geld niet van de
consumenten maar uit de schatkist moest
komen: zij weet heel goed, dat ook zij, tn-
dlen zij regeerde, al het voor dé flnancle
ring van Itrislsmaatregelen vereischte geld
niet uit de schatkist zou kunnen tooveren,
maar lièver maakt zij zich in dit opzicht
schuldig aan de grofste volksmisleiding,
lièver verloochent zij haar „Planwirt-
schaft”-liefde en lièver laat zij de varkens
houders en desnoods heel het bedrijfsleven
ten onder gaan, dan dat zij ertoe mede-
een
Het Comité van oud-leerlingen der Eerw.
Paters Jezuïeten in Nederland beeft een in bet
Fransch gesteld protestschryven gericht aan
den president der Spaanache Republiek, dat in
het Nederlandsen vertaald aldus luidt:
soclaal-demokratische pers verwijt
hier het liberale „Handelsblad”, dat het
dit stukje „Planwirtschaft” niet aandurft,
dat het zulke „dwangeconomie”.... „erger
dan dë kwaal” acht, dat het de varkens
houderij liever ten onder laat gaan dan
haar met naar socialisme riekende maat
regelen op de been te houden, dat het 1
ongebreideld kapitalisme wil behouden, al
vergaat ook heel het bedrijfsleven; en
de roode pers noemt dit smalend „de hoog
ste wijsheid van het liberale orgaan”.
„Wel vriend”, sprak t Kamerlid en lachte,
„Ik speld u toch niets op de mouw!
Ik deed u toch niet de belofte.
Dat ’k mjjn belofte houden zou?”
Ministerieel bezoek
aan den Wieringermeerpolder
-rp r Zijn al heel wat middelen aan de
Py hand gedaan om ons van de wereld-
krisis te bevrijden en om voor de
toekomst zulke krlslssen zooveel mogelijk
te voorkomen.
Een van die middelen vooral de
sociaal-demokraten dwepen ermee heet
in het Dultsch „Planwirtschaft” en betee-
kent (om het eens hyper-eenvoudig te
zeggen) een systeem, volgens hetwelk er
over heel de wereld volgens een rationeel
plan geproduceerd, verhandeld en geconsu
meerd wordt; het systeem is erop gericht,
dat er zoo ongeveer precies genoeg niet
te veel en niet te weinig geproduceerd
wordt, terwijl in het productieproces na
tuurlijk, voorzoover mogelijk, alle beschik
bare arbeidskrachten Ingeschakeld moeten
zijn.
Dat lijkt op X eerste gezicht, theoretisch,
niet onaardig, maar zoodra men over ultge-
brelde cultures en over uitgestrekte gebie
den met de praktische toepassing zou willen
beginnen, loopt men dat kan een kind
voorspellen in de huidige ekonoiblsche
wereldconstellatie terstond vast.
En het is aan grooten twijfel onderhevig,
of in eenlge toekomstige ekonomische
wereldconstellatie het plan wel ooit dienst
zal kunnen doen en verwezenlijkt zal kun
nen worden.
Doch daar gaat het nu niet om.
Wat we maar zeggen wilden:
de sociaal-demokraten ten onzent zijn
evenals elders „smoor” op „Plan
wirtschaft”, waarschijnlijk omdat het
plan even vaag-utopistisch en even phan-
tastisch is als het socialisme zelf.
e terechtwijzing is niet geheel onver
diend.
Maar.... als een liberaal blad, dat
vanwege zijn ekonomische vrijheidsprin-
eiepen dit stukje „Planwirtschaft” meent
te moeten veroordeelen, zulk een hoon
verdient, wat voor hoon verdienen dan
niet'* de sociaal-demokraten, die „smoor”
zijn op alle „Planwirtschaft" en desondanks
in de Kamer unaniem tegen het wetsont-
werp»Verschuur stemden evenals niet-
eens-alle liberale afgevaardigden!?
Al het leelijks, dat de roode pers het
„Handelsblad” verwijt, is even toepasselijk
op de sociaal-demokratlsche Kamerfractie
en nog zooveel te erger, nu de liberale
Maandagochtend is In de met palmen en met
de vlaggen van de 23 deelnemende landen ge
tooide Ridderzaal te ’s-Oravenhage het XXIIle
Internationale Tramwegcongres uitgeschre
ven door de Union Internationale de Tram
ways, de Chemins de fer d'lntérët local et de
Transports Publics Automobiles aangevangen.
Ruim 450 afgevaardigden en indlvidueele leden
nemen aan het congres deel; zij werden Zon
dagavond door het bestuur van de Union in
„De Twee Steden Palace” in een besloten be-
groetlngsbyeenkomst ontvangen. De trams van
de H. T. M. zijn gepavoiseerd; de autobussen
dragen vlaggetjes.
Aan de offlcleele opening hedenochtend ging
te half tien een bUeenkomst in de Ridderzaal
vooraf, waarin de president, de heer Fr. de
Lancker (Brussel) met een kort woord van
welkom en de mededeeling, dat Z. K. H. de
Prins by de offlcleele openingszitting aanwezig
zou zyn, In afwachting hiervan het woord gal
aan den heer Ernst F. Bttóchwitz, uit Beriyn,
tot het houden van een voordracht met licht
beelden over ..Die Bayerische Zugspitzbahn."
Deze lezing, grootendeels van aanschoufcelyken
aard, werd met veel belangstelling gevolgd.
De offlcleele opening. Ter bywonlng van de
offlcleele openingsplechtigheid waren met Z.
K. H. den Prins, die te 11.15 werd binnengeleid,
o. m. eenlge leden van het Corps Diplomatique.
Ir. Damme en ir. Wouter Cool., voorzitter en
alg. secretaris van het Kon. Instituut van In
genieurs, ir. De Blocq van Kuffelen, dlrec-
teur-generaal der Zuiderzeewerken, de heer
Verbeek, voorzitter van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te ’s-Oravenhage aan
wezig. bovendien aan de bestuurstafel o. m. de
burgemeester van ’s-Oravenhage en generaal
jhr. Röell.
De Minister van Waterstaat, mr. P. J.
mer, hield in de Franse he taal een rede.
Z. K. H. Prins Hendrik verklaarde daarna het
congres geopend.
De heer De Lancker, president van de Union,
sprak daarop eveneens in de Fransche taal,
een rede uit, daaraan het volgende Is ontleend:
In de eerste plaats dankte spr. den Prins
voor diens tegenwoordigheid.
Voorts richtte spr. woorden van erkenteiyk-
held tot de Nederlandsche Reegeering voor de
ultnoodlglng om het XXIIle congres in Den
Haag te houden. Nederland, met zyn prach
tige havens, zyn zee, zyn meren, bloemen, ri
vieren, kanalen en polderlanden, moet zien
vóór alles met de heerschappy van het water
bezighouden; Waterstaat is een van zyn meest
belangryke mlnisteiieele departementen. In het
byzonder stelt het congres dan ook de aanwe
zigheid van Minister Reymer, president van
het eere-comitè, den bewindsman van „Wa
terstaat”, op pr(js, en spr. dankte den Minister
voor diens openingsrede.
Vervolgens begroette spr. ir. Stieltjes, eere-
president van het uitvoerend comité en offl-
De Gulden Legenden verhalen, dat op den
dag der geboorte van Christus, de .JSalvatio”
van Rome ineenstortte, zooals de Romeinsche
dichter Vergilius dit had voorspeld. Daarna
was in het Oosten een vreemde ster aan den
hemel verschenen. Geheimzinnige geruchten
uit Palestina verhaalden de geboorte van een
Kind uit een oud Koninklyk geslacht. De kin
dermoord, bedoeld als een Godsmoord, had de
zielen ontsteld van hen, die geloofden in de
komst van een nieuwen God.
Grijsaards prevelden, dat de door Vergilius
aangekondlgde God gekomen was, de houten,
bronzen en marmeren beelden in de tempels
trilden op hunne voetstukken. De orakelspreu
ken werden verward.
Op het Kapitool en het Palatyn werden al
taren opgericht voor den onbekenden God. die
komen zou. De slaven spraken over bevrydlng.
over den tyd van liefde die komen ging. Zy,
die de ydelheld der Goden bekenden en reeds
toevlucht hadden gezocht tot de één-Gods -
Idéé, hóópten.
De sfeer was zwanger van geheimzinnigheid,
van onbestemde afwachting. Speculateurs pro
fiteerden hiervan om allerlei leeren te predi
ken afkomstig uit Afrika en het hart van Azië.
Het heidendom wankelde alreeds vóór Christus
één woord gesproken had....
Velen verlieten het heidendom der Grieken
en Romeinen noch vóór zy het Christendom
hadden gekend. Nooit werd Isis Inniger aan
beden. nooit werd meer geloof gehecht aan de
Slbilla's.
Mysterieuse samenkomsten werden gehouden
op verborgen plaatsen tot in de grotten van den
kapitolln^chen heuvel
Dertig jaren gingen voorby en nog steeds
brandde men wierook op de altaren van den
Onbekenden God; toen begon men te spreken
van een Man, die groote wonderen deed, zie
ken genas en dooden weer opriep tot het leven
Joden uit Palestina verhaalden de vreemdste
dingen. HU zou de lang beloofde Messias zyn.
die een einde maken ging aan de Romeinsche
dwingelandy en het volk der Joden den antieken
luister weer zou geven. Schoon was hy van ge-
,43 e Banier heeft een versje uit België
ontdekt. Een Kamerlid wordt aangespro
ken, omdat hij zijn mooie verkiezings
beloften niet had vervuld. Antwoord:
werkt, haar klezers-consumenten i
rechtvaardigen prijs te doen betelen.
De gunst van den arbeider-kiezer,
ziedaar voor de 8. D. A. P. het hoogste
heiligste ideaal.
Het waarachtig belang van heel het volk
zinkt daarbij in het Hiel.
Als we ons de woorden van de tweede
verbuiging uit onze Latijnsche spraakkunst
nog goed herinneren, dan beteekent het
woord „minister” zooveel als „dienaar”, en
woordkundlg gesproken zou een Nederland
sche minister dus *n doodgewone dienaar
zijn, een dienaar van de Kroon, wat tevens
inhoudt: een dienaar van het volk.
We zullen ons echter wèl wachten, jhr.
Beelaerts van Blokland, die zoo rijk aan
decorum het departement van Buitenland-
sche Zaken in Den Haag of elders
beheert, In dezen profanen en laag-blj-
den-grondschen zin „minister” te noemen.
Jhr. Beelaerts zou er voor bedanken
voor „minister” gescholden te worden!
Wie Is er in zijn oog In den letterlij
ken zin van het woord „minister”: bij
of de Nederlandsche burger?
X Is natuurlijk niet zoo, maar deze mi
nister houdt er blijkbaar van den schijn te
wekken, dat het Nederlandsche volk er
niets mee te maken heeft, wat er in de in
ternationale diplomatie over hetzelve be
disseld en beslist wordt.
Neem b.v. het nieuwste Hooverplan tot
ontwapening, waarmede, volgens de pers
berichten, Nederland tegelijk met noj;
27 andere Staten zou hebben ingestemd;
in Nederland interesseeren jhr. Beelaerts*
onderdanen zich wel eenigszins voor het
geval, doch de minister acht het niet
noodig z'n eigen volk van een en ander op
p. J Reymer, de hoogte te stellen, wèl meldt Reuter uit
Washington, datde Amerikaansche ge
in Den Haag aan het departement
Buitenlandsche Zaken heeft medege
deeld, dat Nederland het Hoover-plan vol
komen goedkeurt!
Zoo mogen de Nederlanders dus via Was
hington vernemen, wat er te Genève
te.... Den Haag over hen beschikt is!
Het Nederlandsche volk, mitsgaders ook
de Nederlandsche pers, is blijkbaar maar
een „quantité négllgeable” voor dezen be
windsman.
Wij meenden in onze onnoozelheld, dat
een minister er was voor het volk, we
schijnen ons 'n beetje vergist te hebben.
Jt Wordt hoog tijd, dat de beteekenis van
h^t woord „minister” herzien wordt....
deel gedelegeerde van de Nederlandsche Re
giering op dit congres; ir Th H. van Marie,
president van het comité de Patronage, inspec-
teur-generaal van de Spoor- en Tramwegen m
Nederland; jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch Ridder
van Rosenthal, burgemeester van 's-Graven
hage en de overige vertegenwoordigers van het
Ldageiyksch bestuur der Residentie, de vertegen-
*woordigers van de deelnemende landen en Jhr.
ir. J. Röell. den president van het uitvoerend
comité, en de verdere autoriteiten.
Dat de ingewikkelde problemen, waarvoor
het tram- en autobusvervoer zich ziet geplaatst
en die voor het geheele maatachappeiyke le
ven van beteekenis zyn. In breeden kring be
langstelling hebben, biykt uit de aanwezigheid
van een zoo indrukwekkend en talryk audito
rium op dit congres.
Niet minder dan 20 rapporten en inleidingen
staan op het programma voor de volgende da
gen. en dat behoeft niet te verwonderen, want
de snelle vordering van de techniek van het
verkeerswezen stelt vele belangryke vragen Ter
wijl de electrlsche tram zich perfectlonneerde.
is de autobus gekomen en deze heeft voor de
stedeiyke en Intercommunale verbindingen
nieuwe mogelykheden verwezenlykt, doch te
vens nieuwe vraagstukken ter- oplossing voor-
gelegd. waarby ook de ..Aroileybus” een rol
is gaan spelen. Er Is een verscheidenheid van
studie noodig geworden om de technische, me
chanische en flnancieele transportkwestles tot
een oplossing te brengen; daarnevens moeten
aangelegenheden van socialen aard wofden be
handeld en voor dit alles is samenwerking, na
tionaal
De electrificatie
Het spoorwegnet onderging een belangryke
verbetering door het Inrichten van de spoor
wegen Amsterdam—Alkmaar en Uitgeest
Velsen voor electrlsche tractie. De daarvoor
noodige werken waren op 15 Mei zoover vol
tooid. dat de nieuwe bedrijfsvorm by de toen
in werking tredende nieuwe dienstregeling in
dienst kon worden gesteld. Evenals op onze
overige electrisch geëxploiteerde lynen wordt
de relzigersdienst uitgevoerd met motorwagen-
treinen volgens een starre dienstregeling en
worden slechts een enkele doorgaande reizi
gerstrein en de goederentreinen nog met stoom
gereden. De nieuwe electrlsche exploitatie heeft
tot dusver in technisch opzicht geheel voldaan
en, de tydsomstandigheden in aanmerking ge
nomen, bevredigende uitkomsten opgeleverd.
Met machtiging van den Minister van Water
staat werd de exploitatie van den tramweg
NunspeetHattemerbroek met zijtak Kamper-
straatwegde Zande op 1 September 1931 ge
staakt, waarna de tramweg werd opgebroken.
Bovendien werd het baanvak Winterswyk-
2;.Bocholt), waarop sedert de
goederenvervoer plaats
4 October 1931 buiten
Zijn Exc. Mgr. Dr. Me th. Zavoral, Abt
van het beroemde Premonstratenzer of Nor-
bertijner klooster Strahov in Praag en
lid van het Permanent Comité voor de or
ganisatie van de Eucharistische Congressen,
zal op doorreis van Dublin naar Praag ge
durende eenlge dagen een bezoek brengen
aan ons land.
Zijn Exc. zal Donderdagavond te 's-Ora-
venhage komen, waar de Tsjechische ge
zant hem zal ontvangen.
Zaterdagavond van 6.457 uur zal Mgr.
Zavoral voor den K. R. O. spreken over het
Eucharistisch Congres en de Tsjecho-81o-
waaksche katholieken.
Zyn Exc. Mgr. Zavoral is een van de
meest bekende persooniykheden uit de Re
publiek Tsjecho-Slpwakye. Mgr. wordt in
Augustus 70 jaar en is sedert 24 Januari
1906 Abt van de Premonstratenzen. HU is
vooral gezocht als de grootste predikant
van de republiek, maar heeft bovendien tal
van godsdienstige en wetenschappelijke
werken geschreven.
Direct na den oorlog werd Mgr. Dr. Za
voral gekozen tot lid van het eerste Tsjecho-
Slowaaksche parlement, dat de grondwet
voor dat land vaststelde.
Sedert 1920 is Mgr. Zavoral Md van den
senaat in Tsjecho-SlowakUe.
Zijne Exc. Mgr. Dr. Zavoral is lid van de
Roemeensche Academie, dr. in de theologie
en de philosophic en begiftigd met tal van
hooge ridderorden.
oorlogsjaren slechte
vond, met ingang i van
dienst gesteld. T
De lengte van het In exploitatie zijnde spoor
wegnet verminderde daardoor met 38.177 K w
en bedraagt thans totaal 3.639.U7 km
Naar aanleiding van het onjuiste, bericht
omtrent het afstappen van de Koningin te
Schierke op het kasteel van graaf Stolberg—
Wernigerode, kunnen wy mededeelen. dat H. M.
te Schierke is afgestapt in het hotel Fürst zu
Stolberg en aldaar eenigen tyd zal verblyven.
H. M. Is vergezeld van barones Schlmmelpen-
ninek van der Oye, hofdame en kolonel Jhr.
Storm van ’s-Gravesande. adjudant, terwyi
barones van Hardenbroek, hofdame der Prin
ses, H. K H. vergezelt.
De Staat heeft in 1920 bewilligd in een ga
rantie van vyf ten honderd, voomameiyk op
den grond, dat de maatschappUen onder de
toenmaals vigeerende overeenkomsten den
Staat konden nopen tot naasting, terwyi
naasting op dat tydstlp van hoogen rentestand
voor den Staat zeer nadeelig zou zyn geweest,
daar hy zich de hiervoor benoodigde gelden
niet anders dan tegen 6 pCt. zou hebben kun
nen verschaffen. In het begin van het verslag
jaar was de toestand aanmerkelyk 'veranderd.
De Staat zou toen, wanneer hy tot naasting
overging, het daartoe vereischte kapitaal tegen
ongeveer 4 pCt. hebben kunnen leenen. Indien
de dlvidend-garantln weder effectief mocht
worden, hetgeen in de- naaste toekomst niet
onmogeiyk scheen, zou naasting derhalve voor
den Staat voordeellg kunnen zyn en de Staat
kan te allen tyde tot naasting besluiten.
Er diende daarom met de mogeiykheid van
naasting rekening gehouden te worden en
onder die omstandigheden is toen gezocht naar
een oplossing, die eenerzyds voor de Rêgeering
eiken prikkel tot naasting uit geldelyke over
wegingen zou weg nemen en anderzijds de hou
ders der aandeelen aan toonder van elke van
beide MaateotoappUen als vergoeding voor de
door hen daartoe verleende medewerking in
een betere positie so> brengen dan zy by naas
ting zouden zyn.
Deze oplossing bestond hieruit:
ie. de overeenkomsten 1920 zouden aldus
gewyzigd worden, dat de garantie van den Staat
zich slechts zou uitstrekken tot een wlnstsaldo,
voldoende voor een dividend van 4 pCt.;
2e. nadat de vergaderingen van houders van
aandeelen aan toonder van elke Maatschappy
tot de onder le. bedoelde wyziglng machtiging
verleend zouden hebben, zou elke Maatschappy
gedurende acht weken de gelegenheid open
stellen de aandeelen aan toonder der andere
Maatschappy by haar in te wisselen voor een
gelyk nominaal bedrag aan hare eigen 4 pCt.
obligaties, rente dragende van 1 Januari 1931
af en alle tegeiyk of in gedeelten aflosbaar
tegen 125 pCt. op door de Maatechappy-debi-
trice te bepalen tijdstippen, en mede ter
verrekening van het dividend over 1932 een
ultkeerlng In geld ten bedrage van 10 pCt. van
het nominale bedrag.
Voorts zou de S.S. gedurende de voornoemde
acht weken de houders van oprichtersbewUzen
In de gelegenheid stellen die oprichtersbewUzen
aan haar af te dragen tegen betaling in eens
van f 200.per oprlchtersbewijs.
De Regeering stemde met deze plannen In
en de buitengewone algemeene vergaderingen
van aandeelhouders zoowel als de vergaderin
gen van houders van aandeelen aan toonder
verleenden met groote meerderheden de van
haar gevraagde machtigingen.
Houders van 16.163.250 aandeelen 8 8. en
aandeelen H.S. maakten van
de gelegenheid tot omwisseling tegen 4 pCt.
obligaties gebruik, terwyi 473 oprlchtersbewy-
zen SJ8. tn het bezit dezer Maatschappy
kwamen.
Op het tijdstip van de komst der Apostelen
Petrus en Paulus in Rome was deze stad meer
dan ooit het politieke centrum van dat groote
Romeinsche Imperium. Het besluit van de
Apostelen naar Rome te gaan en het helden
dom aan te vallen in de sterkste veste, het
woord van Christus te prediken onder de oogen
der Caesars en in deze stad den zetel te ves
tigen van het Nieuwe Geloof, dat overal in het
Oosten reeds wortel geschoten had, Is doorslag
gevend geweest voor de eenheid in de Roomsche
Kerk. Wanneer wy dóórdringen in den geest
van die tijden en in de mentaliteit der rassen,
die de aarde bevolkten, zien wy. dat de Apostelen
geen beter keus haden kunnen doen. Petrus
werd belast met de leiding der Kerk. Het stond
aan hem te beoordeelen, waar hy die leiding
zou uitoefenen. Hy koos Rome.
In deze stad kwamen alle volkeren bUeen.
terwUl de stad geografisch buitengewoon gunstig
gelegen was en in verbinding stond door middel
van de prachtige helrwegen met de toen be-
kende wereld. Maar wat vooral den doorslag tenen leefden in de duisternis en
en Internationaal, gewenscht. Spr.
dankte alle deskundigen, die aan de voorbe
reiding van de behandeling van de
congres te bespreken onderwerpen hun
reeds hebben gegeven.
Tenslotte wydde spr. eenlge woorden
hulde aan Holland met zyn zeer intellectueeie
bevolking, zyn unlversitelten en speciale hoo-
gescholen, zUn welvaart, zUn landeiyke schoon
heid. zyn belangryke havens, zyn koloniale
wereldbeteekenls, zyn musea, zyn schilders
school, kortom zyn hooge cultureele ontwik
keling.
..Wij. congressisten”, eindigde spr., .achten
ons gelukkig, byeen te zyn in dit land, waar
de grondlegger van de moderne philosophic, ae
mathematicus Descartes Cartes! us>. twintig
jaren van zyn leven heeft gewerkt en die van
Holland getuigde, dat hy daar een omgeving
had gevonden, waar de atmosfeer doortrokken
was van helderheid van den geest.” (Applaus.)
De openingszitting was hiermede geëindigd.
-|^x ven verklaarbaar (om dit woord nog
eens te gebruiken) schijnt het, dat
het hoofdorgaan der 8. D. A. P. het
liberale blad nu deswege danig de les leest
als volgt:
stalte, ZUne Woorden waren vuur en ontsta
ken geloof, hoop en liefde in de harten. Hy
omvatte de kennis der eeuwen en zeide te zyn
de Zoon van God.
En de Romeinen konden het niet begrijpen,
dat het Jodenvolk zyn eigen levenden God ter
dood wilde doen brengen en dat het juichte
onder het Kruis. En toen hU eindelijk gestor
ven was. verduisterde de zon. beefde de aarde
en werden de natuurkrachten geschokt. HU
stierf, maar ZUn leer stierf niet, ZUn leer ver
breidde zich met groote snelheid over de aarde.
Het vlammende woord der Apostelen verjoeg
het ongeloof, deed de Goden van hun voetstuk
ken tuimelen, geheimzinnige riten. begeleid
door de zangen van Orpheus, en de Peana wer
den ontroofd van de bekoring, die zy sinds
eeuwen hadden uitgeoefend op de Grieken en
Oosterlingen. De drommen hielden op te stroo-
men naar Delphi, Delos, Patara en Eusides. De
massa werd er zich van bewust, dat orakel
spreuken leugens waren, het geloof: een laag
gespeculeer der priesters op de verbeelding en
de lichtgeloovigheid van het menschdom
En in Rome wachtte men op den Onbekenden
God, reeds 61 jaren....
„Het „Handelsblad” is al even hard ge
schrokken van het stuk planmatige be-
drijfsordening, in het wetsontwerp op de
varkensteelt vervat, als de „N. Rott. Crt.”
van het wetsontwerp op de scheepvaart-
redding. Het blad verzucht: „De Planwirt
schaft doet hier zUn (lees: haar) triom-
fanteiyke intrede” en de redactie jammert,
dat „de regeering zich daarmee op een
nieuw hellend vlak begeeft”, zooals ons
Kamerlid v. d. Waerden „in den steun aan
de scheepvaart reeds een praecedent en een
inleiding begroette”. Zulke „dwangecono
mie” acht het blad „erger dan de kwaal”
en het wil van het wetsontwerp dan ook
niets weten. Liever laat het de varkens-
houderU ten onder gaan, dan haar met
naar socialisme riekende maatregelen op
de been te houden. Het ongebreideld kapi
talisme biyve behouden, al vergaat ook
heel het bedryfsleven. Dat is de hoogste
wysheid van het liberale orgaan. Een treu
rige wysheid, voor het bedryfsleven, voor
de levensmogelijkheid der bevolking on-
UR naam van duizenden oad-leerUngen der
Eerw. Paten Jezuïeten in Nederland, die. uit
eigen ervaring het zoo vruchtdragende jeugd
werk kennen dezer uitmuntende Orde, welke in
het byzonder op het gebied van wetenschap
een wereldreputatle bezit, geven ondergetee-
kenden uiting aan hun diepe teleurstelling
over de miskenning dezer Orde, een misken
ning welke door haar uitzetting uit Uw land
wordt bewezen.
Biddend en vertrouwend, dat
spoedig de waardeering moge
waarop de E. E. F. P. Jezuïeten recht hebben,
teekenen wy met den eerbied, welke wy U als
Staatshoofd verschuldigd zUn, Prof. Dr. J. A.
J. Barge. L. W A. Duynstee, Cand.-Notaris.
Jhr. Dr. L. E. M. von Fisonne, Lid van Gede
puteerde Staten van Zuid-Holland. Dr. J. M.
M. Hamers, Burgemeester van Jutphaae. Dr.
J. A. O. M. van Hellenberg-Hubar, Lid van de
He Kamer der Bt.-Gen., Drs. H. J. Knaven.
8. M. Koster. Tandarts, J. W. M. Fock.
Jur -8tud., Dr. J. 131. Peters. Directeur der
Maria-Sstichting te Haarlem. Dr. O. M.
Romme, Lid van den Raad der gemeente Am
sterdam. Dr. M. A M. Waszink. Oud-Minister
van Onderwye Kunsten en Wetenschappen.
Dr. A J. M. G. Baron van WUnbergen.
Tk Y u is Minister Verschuur gekomen
met een krisis-maatregel den
steun aan de varkenshoudery
waarin inderdaad iets van „Planwirtschaft”
zit; inderdaad wil de overheid hier regelend
optreden i.c. tot beperking van een be
paalde teelt, van een bepaalde productie,
met als doel, den teler, den producent, door
de wisselwerking van vraag en aanbod dus
danige pryzen te doen „halen”, dat 1
bedrijf in stand gehouden kan worden.
Wy meenen wel de verwachting
mogen uitspreken, dat deze maatregel, door
de Tweede Kamer intusschen aanvaard,
het verhoopte effect hebben zal, en wèl,
omdat de „Planwirtschaft” hier een betrek-
keiyk klein gebied en een op dat gebied
overzichteiyk deel van een zekere teelt,
van een zekere productie betreft.
Deze maatregel is den liberalen, die van
huis uit gewoon zyn te zweren by alle eko-
nomlsche vryheid, natuuriyk niet of maar
heel matig naar den zin geweest, en 1 Is
heel verklaarbaar, dat de meeste liberale
Kamerleden tegen dit wetsontwerp tot
steun aan de varkenshoudery gestemd
hebben, X is heel verklaarbaar ook, dat
een liberaal orgaan als het „Algemeen
Handelsblad” over de aanneming van het
wetsontwerp door de Kamer zijn zeer ern
stige ontstemming gelucht heeft.
vluchtten. Maar toen zU dit schreven, hadden
de Christenen reeds als fakkels gebrand m
Nero’s tuinen of waren zy reeds bU massa’s
verscheurd door de wikte dieren. Het openoaar
leven van Petrus en Paulus nam met de eerate
vervolging een einde.
Petrus en Paulus ontkwamen aan dit bloed-
festyn, maar zU verwierven de kroon der mar
telaren drie jaar later. Paulus werd onthoofd
by de Salviabron en begraven op het landgoed
van de matrone Lucina. langs den Ostla-weg.
Petrus werd volgens Eusebius gekruisigd met
het hoofd naar beneden, volgens sommigen op
den Janiculusheuvel, maar hoogstwaarachUnlUk
in het Vaticaansche circus. Zyn lichaam werd
ook langs den weg begraven en wel langs de
Via Cornelia. Het graf van Petrus wordt aan
geduid door het superbe altaar van Bernini in
den Sint Pieter; het graf van Paulus door bet
altaar van de St. Paulusbaslliek.
Het is een vaststaand feit, dat deze altaren
de plaats aanwyzen. waar de gebeenten rusten
van de twee groote Apostelen; maar het is even
eens vaststaand, dat de gebeenten slechts één
maal gedurende byna 19 eeuwen zyn vervoerd
en daarna weer teruggebracht zUn op de oor
spronkelijke plaats der begrafenis.
De Pausen, die hun leven wijdden vooral aan
de éénheid van de Kerk en de vereeniging der
afgedwaalde Christengemeenten, hebben er
altyd met de meeste stelligheid op gewezen, dat
de Kerk van Rome de echte gebeenten bezit van
de Apostelen.
Van den' eersten dag af zUn de graven ver
eend. Slechts een eenvoudige steen bedekte de
graven, maar sinds den dag na hun dood heb
ben zich de Christenen om de belde graven ver
drongen. ,-
Zelfs gedurende den korten tyd, dat de ge
beenten naast elkander hebben genist, onder de
St. Sebastianusbasillek (hoogstwaarschUnlyk van
258 tot 298). beeft de vereering niet opgehouden.
In verband hiermee is ook de ontdekking van
de z-g. „graffiti’ inkrassingen op den
muur, waarby 150 maal de Apostelen worden
aangeroepen van groote beteekenis. Deze
..graffiti’’ werden gevonden onder de 8. Sebas-
tlanusbaslliek, in een zaaltje, dat oorspronke-
iyk bestemd was voor het gebruik van de
Agape, een soort doodenmaal ter eere van de
Apostelen.
De komst van Petrus en Paulus tn Rome
wordt dan ook door geleerde tegeustandera niet
meer ontkend.
Er is inspanning noodig om het politieke
leven op moreel peil te houden. Velen ge
troosten zich die Inspanning. En die slagen,
doen daarmee een grooten dienst aan volk
en overheid, aan parlementair leven
verzorging van het openbaar belang.
Dit is alles duideiyk.
Maar iets anders moest ook duldeUjk
zyn; namelyk, dat het hoofdwerk niet ge
schieden moet door de .leiders maar door
de massa.
Onzuivere middelen worden alleen
bruikt als ze helpen. Zoodra de massa van
de onzuivere middelen walgt, dan worden
ze natuuriyk buiten gebruik gesteld.
Niet uit moreelen aandrang wel Is waar;
alleen uit hetzelfde berekende en minder
waardige opportunisme, dat succes wil
boeken, anders niet. Maar voor het gansche
openbare erf is er dan toch winst ver
kregen.
Ziehier een klein voorbeeld:
De simpele woorden teekenen.
Er zyn er In het kiezers-corps, die zoo
iets als grapje zeer waardeeren èn die by de
volgende verkiezingen weer hun stem uit
brengen op iemand, die belooft.
Van zulke kiezers kan de genezing niet
uitgaan.
In ons volk moet de kring groeien
hen, die walgen van demagogie, van neu-
zentellen, van kiezersjacht, van party-
stellen-boven-beginsel, van beloften-con-
currentie. Enz. enz.
Geschiedt dit door moreele opvoeding
van de volksziel, dan wordt de politiek
gezonder; zelfs al genezen de demagogen
niet.
't Is om moreele zuivering van de volks
ziel ‘te doen.”
Zoowel in de komst van de Apostelen als in
hunne wyze van prediking ziet men duklelVk.
dat de Apostelen met elkander hadden afge
sproken. Beiden gingen over den Appia-weg,
maar niet gelyktUdig hoewel kort na elkander.
Paulus landde in Pozzuoli na een avontuuriyke
reis en Petrus landde hoogstwaarschUnlyk in
Brindisi.
Paulus predikte aan den rechteroever van
den Tiber in de thans nog zoo karakteristieke
wyk van Trastevere. Hy predikte vooral aan
de Heidenen en weldra werd hy de gast van
den aanzienlijken Romein Hermes.
Petrus bestreed Simon den Toovenaar op
het Forum Romanum en predikte bet geloof in
het Ghetto onder de Joden, Grieken en Ooster
lingen. Weldra was hy de gast van den Ro-
meinschen senator Pudentius door wien het Ge
loof zoo ongeveer doordrong tot In de onmid-
deliyke nabyheid van den Keizer.
Veel moet hl) ook hebben gepredikt bulten de
stad, langs de Via Appia en naar Marucchl
meende te mogen zeggen: vooral op de plaats,
waar zich thans de St. Sebastianusbasillek bul
ten de Muren bevindt.
Toen Nero in het jaar 64 den Christenen de
schuld gaf van den grooten brand in Rome, was
de aanhang der Apostelen zeer groot, zelfs
zoo'groot, dat de oorzaak van de beschuldiging
juist moet worden gezocht in den omvang. Jlen
het Christendom op Romeinschen bodem ge
nomen had, zoodat men vreesde, dat het wel
dra de constitutie van het Ryk en den invloed
der priesterkaste zou overvleugelen.
De oude schrijvers zeggen ons dat de Chris-
bM licht
