Katholieke arbeiders bijee
Amok aan boord
Haarlemsche Jonge Middenstanders
TEXTIEL-INDUSTRIE IN NOOD
Voorjaarsvergadering
te Haarlem
Diefstal bij de
Vliegongeluk
Rijksmunt
bij Vaals
Tweede Bondsdag te Leiden
DINSDAG 28 JUNI
HET DRAMA IN DEN TOREN
Twee lijken verkoold
RAPPORT-WELTER
Dader in zee gesprongen
In het botch gevallen
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
De loonsverlaging
Levend verbrand
TOLUNIE
NEDERLAND—BELGIË
DE MOORD TE NAALDWIJK
Verdachte in hooger beroep
ONDER BALKEN GERAAKT
TWENTE BEDREIGD
Antwoord bleef uit
Dringende noodzaak
NEDERLANDSCHE CEMENT
den G. G.
De werkloosheid
Schrijven aan Minister
van Koloniën
Schuldigen niet onder
het muntpersoneel
Na wegens motordefect een nood
landing te hebben gemaakt,
vloog het toestel in brand
Contingenteering van Textiel-
waren gevraagd voor
Ned. Indie
Cassatieberoep van den leidekkers-
patroon verworpen
HAAGSCHE
GEMEENTEBEGROOTING.
Zal spoedig in druk verschijnen
u
gl
11
V
Redevoeringen van Rector Timp
en Pater Hde Greeve S.J.
Uit een bak met pas-gemunte
gouden tientjes 1640 stuks
ontvreemd
Twee personen levensgevaarlijk, en
vijf ernstig gewond
BRAND IN AUTO-GARAGE
Adres aan
Een tekort van 5% millioen?
Circulaire aan gemeentebesturen
Openbaarmaking van den tekst
Jongetje* gedood en meisje
ernstig gewond
Het congres
Rede Rector Timp
Rede van voorzitter
A. C. de Bruijn
kan
b
verzoek om bü wyze van noodmaatregel over te
ia
Het Verbond heeft de Regeering niet onkun
dig gelaten van de middelen, die het ter beatrty-
Naar wü vernemen, zal zeer binnenkort bU
de RVksuitgeverü. p/a. Algemeene Landsdruk
kerij te Den Haag, verkrijgbaar zijn het rap
port der commissie-Welter.
D
si
Dato 6 Januari J1 werd op advies van den
Minister van Koloniën een adres gezonden aan
Naar wij vernemen is de Utrechtsche recher
che de laatste dagen bezig met een onderzoek
aan de R ksmunt te Utrecht, waar een hoe
veelheid geld vermist wordt.
Uit een bak mei pas-gemunte gouden tientjes
bleken bij onderzoek ruim 1600 stuks te ont
breken. De diefstal moet gepleegd zijn in de
middaguren tusschen twaalf en twee uur. toen
bet grootste deel van het personeel naar huls
was. De dader moet het misdrijf hebben gepleegd
In een zaal, die tijdens de middagpauze is afge
sloten en waarvan de sleutel kan worden afgege
ven bij den portier. Toen men het nleuw-gemun-
te geld op den bewuMen middag nawoog, bleek
er in een der bakken een aanmerkelijk tekort te
zijn aan gewicht, ongeveer 12 K.G. BU natelllng
bleek, dat dit verschil ontstaan was door het
gewicht van 1640 gouden tientjes. De recherche
heeft reeds verscheidene personen gehoord Ont
warring van de zaak is echter moeilijk, omdat
men meent de schuldigen niet onder bet munt
personeel te moeten zoeken.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid Kor
tenhorst betreffende openbaarmaking van den
tekst van het te Lausanne geparafeerde ont-
werp-tractaat met België en Luxemburg, heeft
minister Beelaerts van Blokland, minister van
Bultenlandsche Zaken, geantwoord, dat open
baarmaking van den te Ouehy voorshands
slechts van de parafen van de hoofdambtenaren
van de betrokken landen voorstenen tekst eerst
zal kunnen geschieden, nadat tot de onder-
teekening daarvan is overgegaan.
kantoor der ENCI-IJmuiden in de gelegenheid ien Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië met
ding noodlg en nuttig acht, gelijk uit het jaar- 1* gesteld zijn aanbiedingen te doen;
concurrentie met Japan, contingenteering
katoenen manufacturen te vragen op basis
voorafgaande paren. Die weg is door c"
volgd. In een adres, d.d. 5 Januari jj. door
geteekend, hebben wtj ons tot den 0.0.
Ned.-Indië gewend en van dk adres afschrift
aan uwe Excellentie gezonden.
spoedig handelen, zal het in vele gevallen niet
te laat zün.
Uwe Excellentie gaf ons in het meergenoemde
onderhoud van 21 December v.j. den weg aan
van het zenden van een verzoekschrift aan zijne
Excellentie den gouvemeur-generaal van Ned.-
Indië om in verband met de door valuta-val
en andere omstandigheden ontstane onhoudbare
van
van
ons ge
ons
van
2. na*t de aanbiedingen zijn Ingekomen, ge
tracht wordt omtrent de levering met dit Ver
koopkantoor tot overeenstemming te komen;
3. voor het geval zulks niet gelukt, niet door
Uw College tot bestelling van bultenlandsche
cement wordt overgegaan, dan nadat de be
zwaren, welke bestaan om de orde aan ENCI-
IJmuiden op te dragen, aan de Rjjkscommlssie
werkverruiming ter beoordeeling zullen zijn
voorgelegd, waarna door mij. zoo noodlg gelet
op mijne circulaire. 2870, ter zake mijn oordeel
aan het betrokken gemeentebestuur zal wor
den kenbaar gemaakt.
Ongetwijfeld, zoo eindigt de Minister, zult U
er met mij van overtuigd zijn, dat in de ge
geven omstandigheden, al het moge lijke dient
te worden gedaan om het gebruik van Neder-
landsche cement te bevorderen.
Zooals nog in een gedeelte van onze vorige
editie kon worden gemeld, heeft Maandagmid
dag omstreeks 12 uur in de gemeente Vaals een
ernstig vliegongeval plaats gehad waarbij twee
militaire vlieger» om het leven zijn gekomen-
Drie militaire vliegtuigen maakten een vlucht
ZU waren op het vliegveld De Kooi bij Den
Helder opgestegen Een der drie vliegtuigen
schijnt motordefect te hebben gehad en wilde
op het landingsterrein te Vaals, gelegen In het
Prusbosch nabij de Drielandenpunt, een nood
landing maken.
BU deze noodlanding is het vliegtuig In het
bosch terecht gekomen en verongelukt. De
belde andere vliegtuigen zUn doorgevlogen. Het
is waarschUnlUk dat de bestuurders dezer
vliegtuigen van bet ongeval niets bemerkt heb
ben. Het vliegtuig, dat verongelukte, werd be
stuurd door den officier-vlieger. den luitenant
ter zee le klasse C. A. Weemhof terwUl de ser-
geant-waarnemer W. J. Nühoff dienst deed.
Beiden »Un o«n het leven gekomen.
De 33-jarige letterzetter J. P. T. de B-, die
door de Haagsche rechtbank is veroordeeld tot
6 Jaar gevangenisstraf, door te brengen In een
bijzondere strafgevangenis met ter beschikking
stelling van de regeering wegens moord op het
16-jarlge meisje J. d. C. te Naaldwijk, heeft
tegen dit vonnis hooger beroep aangeteekend.
Maandagmorgen Omstreeks kwart voor elf
werd op den onbewaakten overweg nabü wacht-,
post 10 op de lijn Roermond —Gladbach een met
paard bespannen kar van den landbouwer O.
Zondagnacht is brand uitgebroken
bakkerU van de
de Nieuwstraat
doordat de kortsluiting ontstond in een auto in
een naast de bakkerij gelegen garage. BU aan
komst van de brandweer stond de garage reeds
in lichterlaaie. terwUl ook de bakkerU door de
vlammen werd aangetast. De brandweer wist
de bakkerU voor verdere vernieling te bewaren,
doch de garage brandde geheel uit.
Vier auto's van de gebroeders Peskens en een
groots broodkar werden een prooi der vlam
men. De schade Is aanzienlijk en wordt op on
geveer 15.000 geschat. Tegen den morgen
was de brandweer het vuur meester.
Sindsdien hebben wü in deze zaak van den
G O. niets mogen hooren. De omstandigheden
zün In den tusschentUd oneindig veel slechter
geworden. Een groot deel der textlel-export-
industrie Is stilgelegd en nog steeds moet aan
deze Inkrimping uitbreiding gegeven worden ten
koste van duizenden gezinnen en met als gevolg
blUvende verarmingk De vooruitzichten zün
troosteloos
WU zien ons daarom gedwongen en meenen
de vrUheld te mogennemen Uwe Excellentie,
resp. den heer Oouverneur-Oeneraal van Ned.-
Indië te verzoeken niet alleen iets te doen ter
verlichting van den toestand, maar vooral dit
spoedig te doen. WU vinden bet geheele begin
sel van contingenteering verwerpelijk, doch
staande voor de keuze tusschen ondergang van
tal van bedrüven en het grUpen naar dit tüde-
lijk hulpmiddel, moeten wü bet laatste aan
vaarden.
Afschrift van dit schrijven zullen wü per
luchtpost adresseeren aan Z.Exc. den O. O,
terwUl wü tot Uwe Excellentie het dringende
verzoek richten, dit te ondersteunen en in den
geest daarvan werkzaam te zijn.
Onderteekenaars zUn de textielondernemin
gen: H. ten Gate Hzn. Co. en de Kon.
Stoomweveru Nijverdal te Almelo, Van Heek
Co. en O. J. van Heek 8c Zonen, Enschede. H.
P. Oelderman Zonen, Oldenzaal en de Kon.
Weefgoederenfabriek te Hengelo.
De nood dringt en het is voor de Twenteche
nijverheid, en voor de bevolking die daarin
werk vindt en de velen, wier bestaan er indirect
mede samenhangt van harte te hopen, dat er
een middel gevonden worden om ondergang van
een zoo belangrijken tak van volksbestaan te
voorkomen.
BU het spelen op balken op den Achterweg,
een züsteegje van de Weerdjesstraat te Arnhem,
is Maandagmiddag omstreeks één uur 'n ernstig
ongeftik gebeurd. Een zes-jarige jongen, wo
nende in RUnwUk. en een meisje van ongeveer
3 jaar uit genoemd steegje, waren op eenige
houten balken, die daar opgestapeld lagen, aan
bet spelen, toen deze plotseling begonnen te
rollen. Efc jongens viel er af en kwam met het
hoofdje in de groot van het straatje terecht, ter
wijl een zware balk op hem neerviel. Omwonen
den snelden spoedig toe om den jongen te be
vrijden. doch deze was reeds overleden. Het
meisje kwam eveneens onder een balk terecht
en liep een ernstige verwonding boven het oog
op. Per ziekenauto is de kleine naar het ge
meentelijk ziekenhuis vervoerd. De verslagen
heid in de ouurt is zeer groot.
Nader vernemen wü nog dat het slachtoffer
is de vUfjarige Oodefriedus van Lierop, wo
nende in de RUnwUk.
Het meisje, de drle-Jarige Catharina van
Mierlo, is naar het kinderziekenhuis overge
bracht. ZU had oz. een ertistlge hoofdwonde
Haar toestand is redelijk weL
gaan tot tUdeljjke contingenteering van. den in
voer van katoenen manufacturen in Ned.-Indië.
Daardoor zoude het der Nederlandsche Industrie
mogelUk zijn den volkomen ongelUken strijd
door te zetten tot er kentering In den toestand
zoude zUn gekomen of, naar adressanten hoop
ten, maatregelen zouden zün uitgewerkt tot een
nauwer samengaan tusschen Nederland en zUne
Koloniën op economisch gebied.
Waar er tot heden van den G.O. geen ant
woord Inkwam op dit ajlres en de toestand se
dert den aanvang van dit Jaar oneindig veel
slechter is geworden, hebben de onderteeke-
naren zich dato 13 Juni opnieuw tot den Mi
nister van Koloniën gewend in een schrijven
van den volgenden inhoud:
NauwelUks nadat ik was vertrokken, hoorde
ik een geweldige ontploffing en spoedig daarop
stond zoowel het toestel als het hout, dat zich
er om heen bevond in lichter laaie".
De heer Stubach heeft daarop telefonisch de
autoriteiten en de brandweer van Vaals en
Aken gewaarschuwd De burgemeester van
Vaals de heer Rhoen en de dokters Bloem en
Keunen waren -spoedig ter |>iaatae,. Ook d»
opperwachtmeester der marechaussee kwam
spoedig met voldoende politie op het terrein.
De Vaalscbe brandweer had het vuur spoe-
dig gebluscht .Toen de brandweer -uit Aken
verscheen behoefde zü geen dienst meer te
doen Nadat het vuur was gebluscht werden dé
belde vliegers uit het geheel vernielde toestel
gehakt. De lijken waren grootendeels verkoold.
ZU zün per auto voorlooplg naar Vaals over
gebracht.
Ook de militaire autoriteiten te Boesterberg
en Den Teldei werden on de hoogte gesteld en
dezen hebben onmiddellUk een vliegtuig en
twee auto's naar Vaals gezonden
Het terrein, waarop het vliegtuig is neerge
komen, is door de marechaussee afgezet.
de
een
aanvankelUk tekort van 5% millioen gulden
aan wijzen.
Ten einde dit gat te stoppen, zouden B. en
W. de begrootingen van vruwel alle bedrijven
en diensten teruggezonden hebben. mA het
dringende verzoekzooveel mogelUk te bezuini
gen. Uit deze bezuiniging hopen B. en W. 3
millioen te putten.
De volgende twee millioen zouden B en W
willen verkrijgen door verhooglng der belasting.
De 1% millioen, welke hierna nog te dekken
bluft, zouden B en W uit de reserves, welke
een Jptaal bedrag van 9% millioen beloopen,
willen nemen.
Tusschen de leiders van de aangesloten bon
den en ons Verbondsbestuur bestaat er geen
verschil van meening over, dat, waar «enigszins
mogelijk, (ongemotiveerde) aanvallen op de be-
staanspositie der arbeiders moeten worden af
geslagen; alleen als X niet anders kan, wordt
noodgedwongen in loonsverlaging berust.
De meenint^ug-gjjjte en minder echte eco
nomisten, daPUk^fMlAwng het middel is,
althans een der doéNreffencjBte middelen is oen
de crisis te bestrUden, de werkloosheid tegen
te gaan, is naar onze opvatting fout en kan als
grondslag van handelen voor de vakverenigin
gen niet worden aanvaard.
In het voorbijgaan zü er met genoegen op
gewezen, dat het crisls-congres van de R.K
Werkgevers-Vereenlging loonsverlaging, als mid
del om de crisis te bezweren, niet heeft ge
noemd.
Nergens In het buitenland heeft loonsver
laging het beoogde gevolg gehad.
Het standpunt, dat ten deze door het Ver
bond wordt ingenomen, is heel duidelijk ge
motiveerd verdedigd door iemand, wien jnen
deskundigheid moeilijk zal kunnen ontzeggen,
ter vergadering van onzen Metaalbewerkers-
bond. door pater mr. dn. Beaufort.
„De daling van het algemeen loonniveau, al
dus pater Beaufort, kan vooreerst nationaal
worden bezien en dan moet aanstonds worden
erkend, dat zü lang niet altijd uit onsociale
motieven, integendeel uit te waardeeren zorg
voor de nationale productiekracht en voor ons
geheele volksbestaan bepleit wordt.
Zoo wordt het groote voordeel van een
lager loonpeil gezien in een verhooglng van onze
voor nationale welvaart zoo onmisbare export-
kracht. Nu zal niemand ontkennen, dat loon
daling hier van eenige beteekenls kan zijn,
maar of zü het zal zijn, hangt helaas niet
van ons af. Waardoor Is onze export zoo ver
minderd? Doordat onze producten te duur zijn
of doordat ze te goedkoop zijn, ma.w., doordat
zü concurrentie met anderen de producenten
van het land, waarheen onze export zich wil
richten te goed aan kunnen! Die producenten
werden door hun regeeringen beschermd door
hooge tarief muren, invoerverbod zelfs. Waren
de moeilijkheden voor onzen export van louter
economischen aard, het kostprijsverlaglngs-
argument en dus ook het pleidooi voor een
lager loonniveau zou sterk staan, maar het zün.
helaas, factoren van anderen aard, het zijn
handelspolitieke belemmeringen, die aan onzen
export gesteld worden en die, zouden onze pro
ducten door koetprUsverlaging nog sterker
kunnen concurreeren, eenvoudig worden aan
gedikt, zoodat onze goedbedoelde kostprijs- en
loonsverlagingen geen effect sorteeren. Of
minstens: men heeft dat effect geen
oogenbllk In de hand!
Na de gezonde koopkracht-theorie verdedigd
te hebben komt pater Beaufort tot de con
clusie: „al moet volmondig worden erkend, dat
in concrete, dus In bepaalde gevallen, helaas
wellicht in talrUke gevallen loonsverlaging on-
vermUdelük zou zijn (de uiterste nood
zaak worde dan echter overeenkomstig
Quadragesimo Anno met sde stukken aange
toond!) als geëigend middel om uit de
crisis te geraken kan een daling van het
algemeene loonniveau niet worden aanvaard
nationaal niet, omdat wU de verhoopte
exportvoordeelen niet in onze band hebben en
anderzyds de nadeelen voor de blnnenlandsche
markt onmiskenbaar zUn; en Internatio
naal niet, omdat daardoor de bU zooveel
rUkdom en de mogelukheld tot nog grooter rUk-
dom tragische afzetcrisls nog zou worden ver-
scherpt.”
Het gefundeerde oordeel van pater Beaufort
is de vorige week, te Antwerpen op het congres
van het I.C.V., bevestigd door prof, dr Th.
Brouwer, die in zijn verhandeling over „crtsls-
problemen in wereldhuishoudlng en Internatio
naal verkeer” betoogt:
„In den regel is het gevolg van dezen onhoud-
baren toestand (economische verwarring), dat
tiet onderzoek naar de schuld met grooten Uver
van de werkelUke oorzaken afgeleid wordt en
geconcentreerd wordt op het loonvraagztuk.
Wel nooit heeft de aanval op het arbeidsloon
zoozeer ten doel gehad de aandacht af te lelden
van economische fouten en tekortkomingen als
In dezen tijd."
En verder:
Zij (de vakorganisaties) hebben niet meer
dan hun plicht gedaan, toen zij zich met alle
kracht verzet hebben tegen overdreven pogin
gen, om de loonen te doen dalen. Het zal later
blUken, dat zU In den algemeenen chaos ten
minste nog een deel van de massa-koopkracht
gered hebben en daardoor niet alleen de volks
huishouding voor t>et allerergste beschermd
hebben, maar tegelijk ook een belangrijke mo
gelijkheid voor het weer In gang brengen van
de conjunctuur gered hebben."
Het stemt tot voldoening, dat bet standpunt
in de zoo belangrijke loonkwestie overeenkomt
met X standpunt, door cos Verband Inge-
nomen.
Met een en ander Is de hevigheid der crisis
niet ontkend.
Schmitz uit Mellck door den D-trein Gladbach
Antwerpen gegrepen. De landbouwer 8 werd
van de kar geslingerd en met Inwendige kneu
zingen opgenomen. De man had drie ribben
gebroken. De kar werd totaal vernield. Het
paard bleef ongedetrd. De D-trein kon eerst op
een afstand van 260 M. tot stilstand gebracht
^>rden. De trein had een kwartier vertraging
De Minister van Blnnenlandsche Zaken heeft
een schrijven tot de gemeentebesturen gericht,
waarin hij In overleg met zijn ambtsgenoot van
Economische Zaken en Arbeid verzoekt het
daarheen te leiden dat:
1. tën behoeve van Uwe gemeente geen ce
ment, hetzU rechtstreeks, hetzij door derden
wordt aangekocht, dan nadat het Verkoop-
De Hooge Raad te *»-Oravenhage Maandag ar
rest wuzende In de zaak van den Haagse hen
leidekkerspatroon M., die zoowel voor de recht
bank te Amsterdam als In hooger beroep door
het Gerechtshof aldaar is veroordeeld tot le
venslange gevangenisstraf wegens, moord op
zUn compagnon A., gepleegd op den St.
Gerardus MajeUa-toren te Amsterdam, heeft
het tegen 't Hof-arrest door M. Ingestelde
cassatieberoep verworpen.
BANDJERMASIN, 35 Juni. (Aneta). Aan
boord van het s.s. .Ran Ho Guan", welk schip
op Boerabaja vaart, en dat voor de Baritobank
hoog water afwachtte, heeft zich hedenochtend
ten 3 uur 30 een geval van amok voorgedaan
De amokmaker heeft twee personen levens-
gevaarlUk gewond, vUf zwaar gewond en een
licht gewond.
Toen de eerste stuurman, gewapend met een
revolver, op hem toeliep, sprong de dader
overboord.
Het schip is naar Baadjermasin terugge
keerd. De gewonden werden naar het hoepltaai
veryoerd.
Ondergeteekenden, vertegenwoordigende de
Twentsche Textlel-Export-Industrie naar Ned.-
Indië, hebben met de meeste belangstelling
kennis genomen van de uitingen van Uwe
Excellentie in de le Kamer op 3 Juni jX Het
verheugt ons uitermate in Uw antwoord aan
Professor Steger te lezen, dat ook Uwe Excel
lentie welvaart van Nederland onmisbaar acht
voor welvaart van Ned -Indië en welvaart van
Ned.-Indië voor die van Nederland. In dien
gedachtengang past geheel het betoog, hetwelk
wU op 21 December 1931 voor Uwe Excellentie
en den Minister van Blnnenlandsche Zaken
mochten houden. Dit betoog ging daarheen,
dat. waar alle landen In belemmering van In
voer in dezen tUd hun toevlucht zoeken, het
kleine Nederland en ZUne Overzeesche gewes
ten, ieder op zich zelf sterk in het gedrang ko
men en gevaar loopen economisch doodgedrukt
te worden; dat daarentegen het Nederlandsche
Rijk in Europa en dat in de tropen als éën ge
heel een niet te onderschatten macht In de
wereld vormen en beter den druk der tUden
zullen kunnen weerstaan.
TerwUl wi> In de richting van nauwere samen
werking voor Nederland en Ned.-Indië uit
komst zoeken en hopen, dat een commissie van
onderzoek, zooals uwe Excellentie zich die voor-
stelt daarvoor grondslagen en wegen zal kunnen
vinden, meenen wU uwe Excellentie nog eens
te mogen wjjsen op de dringende noodzaak van
Kort na het ongeval hadden wU een onder
houd met den heer S. Stubach, den eigenaar
van den Wllhelmlnatoren. die aan den rand
van het bosch op ongeveer 30 Meter afstand
van de plaats van de ramp staat De heer Stu
bach was tegen twaalf uur in zUn tuin werk
zaam, toen hU drie militaire vliegtuigen boven
het landingsterrein zag verschijnen. Een der
vliegtuigen scheen motordefect te hebben en
daalde In een groote bocht In de richting van
het vliegveld Het vliegtuig was reeds zoo ver
gedaald, dat de beide andere toestellen in Noor,
delijke richting vertrokken ..Plotseling. In de
laatste Docht voor de landing aldus onze
zegsman zag ik het toestel tn het bosch te
recht komen Het was een hevig gekraak. On
middellUk spoedde ik mU naar de plaats, waar
het toestel was gevallen Toen ik daar aan
kwam, was daar reeds een student uit Aken,
die op het vliegveld had gestaan en eveneens
het ongeval had waargenomen, Het vliegtuig
was In brand gekaakt, doch één der inzittenden
konden wu nog bereiken. De man zat echter
vast en daarom holde ik om een bijl te
halen.
in de
gebroeders Peskens aan
te Hoensbroek. warschUnlUk
Jeugdig vuur en enthousiasme waren de fac
toren die den tweeden Bondsdag der KJ.MV
In het bisdom Haarlem. Zondag te Leiden ge
houden. kenmerkte.
De aloude Burcht, het centrum der oude Sleu
telstad. was getuige van een grootsch en schoon
gebeuren.
Niet alleen, dat deze oude veste op dezen
prachtlgen zomerdag zooveel jongemannen met
hun geestelUke leaders in Congres vereenigd zag.
maar vooral het begin, de inleiding tot dit con
gres, was net mooiste van dezen dag.
Te rond negen uur, toen reeds een vUfhon-
derd jonge middenstanders en verscheidene
genoodlgden zich tusscher de hooge wallen van
den burcht hadden verzameld, ving In de open
licht de gezongen H. MIs aan. opgedragen door
den Bondsmoderator, den Zeereerw. heer J. B
M Timp.
X Was een indrukwekkend gezicht zoovele
jongemannen te zien neergeknield voor bet
fraai geïmproviseerde altaar, dat daar tegen den
eeuwenoude steenen muur getuigde van den
eenig levenden God. die is van alle eeuwen.
Na het evangelie hield Rector Timp een korte
toespraak.
Een groot koor van Haagsche en Leidsche
KJ.M.V.’ers onder leiding van den heer Jan
Smit, kerkkoor-dirigent te Utrecht, zong de li
turgische gezangen. terwUl aan alle deelnemers
een liturg, gebedenboekje werd uitgereikt zoodat
er één groote eenheid werd bereikt. TUdem. de
H. Mis vond een algemeene H. Communie
plaats.
Na de H. Mis werd in de diverse zalen van
den gemeenschappeUjk ontbUt gehouden, aan
geboden door het bondsbestuur.
Daarna volgde er een korte pauze, waarna de
deelnemers gelegenheid kregen den Burcht te
bezichtigen en van het schitterende panorama
te genietep.
De groote textielondernemingen in Twente
wier afzet grootendeels gebaseerd is geweest op
den uitvoer van goederen naar Ned.slndië, heb
ben reeds gedurende langen tUd en by herha
ling de Nederlandsche Regeering en die van
Ned.-Indië gewezen op den noodtoestand dezer
Industrie. Op 21 December 1931 hadden de ver
tegenwoordigers dier ondernemingen een onder
houd aan het Ministerie van Binnenlandsche
zaken met Ben tUdelUken Voorzitter van den
Ministerraad en den Minister van Koloniën
Daarin werd eene uiteenzetting gegeven van den
angstwekkenden achteruitgang der textiel -
export-industrie als een gevolg van de afslui
ting van den Invoer in andere landen, en den
valutaval en de doodende concurrentie van
Japan. Gewezen werd op de noodlottige vooruit
zichten van een stilleggen der bedrUven met
het blUvend buiten werk geraken van vele dui
zenden personen en het wegvallen der bestaans
mogelijkheid voor hunne gezinnen.
Te 12 uur was de groote open ruimte op den
Burcht in een vergaderplaats herschapen.
Het Congres werd door den bondsvoorritter.
den heer T. Lohman uit Haarlem, geopend
waarna de Leidsche afdelingsvoorzitter, de
heer P. Knaap, een begroetlngsrede hield, waar
in hU na een hartelUk welkomstwoord zUn
vreugde erover uitte dat Leiden als plaats voor
den tweeden Bondsdag was uitgekozen. Spr
hoopte vurig, dat deze Bondsdag zou mogen
slagen tot voorspoed niet alleen van den ka
tholieken Jongen Middenstand, maar ook tot
hell van kerk en maatschappU. waarvan deze
stand de ruggegraat .s.
Hierna hield de bondsvoorzitter de openings
rede. waarin hij In de eerste plaats wees op
hetgeen in het af ge loopen jaar werd bereikt
Speciaal memoreerde spr daarbij de oprichting
van nieuwe afdeelingen In Lridschendam. Looe-
dulnen. NoordwUkerhout en Dordrecht en verder
de offleieeN aanwUztngen van Z. Exc. den BU-
schop over de stichting van afdeellngen In ste
den en groote dorpen.
Daarna wees spr. erop hoe allen met enthou
siasme en vreugde moeten samenwerken aan X
groot maken der K.J.MV en zich daartoe moe
ten laten leiden door den drang naar meer ge
luk, naar meer vreugde, naar meer godsdienst
en ontwikkeling, naar veel meer saamhoorlg-
heidsgevoel. Daarom spoort spr. tenslotte aan,
dat ieder lid met vreugde, zelfbewust en doel
bewust in het komende winterseizoen zal mede
werken aan verhooglng van het peil der ver-
eeniging.
De 1ste secretaris, d beer J. Ophoff. uit Am
sterdam. bracht vervolgens meer uitvoerig ver
slag uit over het afgeloopen jaar. Er «Un geen
daverende dingen gebeurd, doch krachtig werd
aan den uitbouw der vereenlging gewerkt.
Het aantal afdeellngen breidde zich uit tot
zestien, bet ledental steeg van 488 tot 903 en
men hoopt dit jaar de duizend te passeeren.
Hierna gaf spr. een overzicht van de werk
zaamheden in bet afgeloopen jaar.
Vervolgens nam rector Timp het woord, die op
enthousiaste wUae wees op de behaalde Succes
sen, maar tevens, dat de bond nog staat aan
In de heden gehouden Verbqndsvergadering
tan het R K Werkliedenverbond heeft de voor
zitter. de heer A. C. de BruUn. een rede ge
houden. waaraan het volgende Is ontleend:
Waarom wy thans In Haarlem onze voorjaars
vergadering houden, laat zich gemakkelUk ver
klaren. Heeft deze stad onze belangstelling o m
omdat de plaatselyke arbeidersbeweging er
voorbeeldig werkt Haarlem schonk meerdere
leiders aan de nationale beweging bovendien
werd deze plaats gekozen om tn de gelegenheid
te zijn Mgr. Aengenent thans als Bisechop In
onze Verbondsvergaderlng te kunnen begroe
ten, hetgeen, gelijk u bekend Is, hedenmiddag
zal geschieden.
Overigens komen wij wel onder zeer bUzon-
- dere omstandigheden als leiders onzer katho
lieke arbeidersbeweging bijeen.
GU. wU allen, heel de arbeidersbeweging heeft
heel den winter door met inspanning van alle
krachten geworsteld tegen de zeer ernstige ge
volgen vah de crisis, zich voor ons allereerst
manifesteerende in een bijna nog ongekende,
omvangrijke en langdurige werkloosheid, met
de daaraan Verbonden moreele en materieele
ellende voor honderdduizenden mannen, vrou
wen en kinderen; gevolgen verder als er zijn:
herleving van reactionnalre strevingen, zich 'ba.
uitend in aanslagen op de bestaansposltie van
de werknemers.
Heeft onze arbeidersbeweging onophoudelUk
met alle geëigende middelen getracht het lot
der werkloozen te verzachten, zy heeft het als
een van haar eerste plichten beschouwd zich
zooveel mogelUk te verzetten tegen de vele aan
vallen. gericht op de bestaansposltie van de
werknemers, ongeacht van welke zijde die aan
vallen kwamen.
bet begin. Er zal nog heel wat geestdrift en
vuur noodlg zUn. om ook die afzUdlgen. die
slechts denken aan motor en dancing. In den
bond te brengen. Spr. hoopt, dat er na dit con
gres van alle leden een kracht zal uitgaan om
ook die honderden anderen te overtuigen, dat
zU in den bond thuis hooren.
Spr. stippelde daarna de richtlijnen uit aan
de hand waarvan de programma's voor te voe
ren acties kunnen worden in elkaar gezet en
hoe men met de andere standsorganlsaties niet
tegen elkaar maar naast elkaar moet werken
en strijden ter bereiking van het voorgestelde
Ideaal
Nadat vervolgens nog prof. Niekel als voor
zitter van den Diocesanen Jeugdraad erop ge
wezen had. dat de Jonge Middenstanders onder
leiding van rector Timp in goede handen zUn
en dat zü zich moeten vormen voor God en
kerk en eigen stand, «telde de voorzitter voor
aan Mgr. Aengenent een telegram van hulde en
trouw te zenden, waartoe de vergadering spon*
taan besloot.
Hierna bracht de heer W. v. Willige uit Haar-
fem, tweede bondssecretaris en redacteur van
„De Keten.’ verslag uit over het orgaan en
sprak de voorzitter der Kath. Jonge Werkge-
versvereeniglng een woord oversamenwerklng
tusschen K.J.M.V. en K.J.W.V.
Na een woord van dank van den heer Lob
man tot al degenen, die tot het welslagen van
het congres hadden medegewerkt of hun be
langstelling ervoor hadden betoond, verkreeg de
Zeereerw. pater Henrt de Greeve BJ. het woord,
die een rede hield over: ..Betonbouw en U»er-
oonstructle."
Op de van hem bekende enthousiaste «U*
hekelde pater de Greeve in felle woorden de mis
standen. die er ook onder katholieken bestaan
inzake, het katholiek-zün en zakendoen, dat
leidt tot farazeïstlsch gehulchel met al de ge
volgen van dien.
Pater de Greeve betoogde om. dat wie aan de
wereld werken wil. eerst het probleem van «ich-
zelven heeft op te lossen. En wat doet de
mensch? ZUn God dat is dé arbeid, zün gods
dienst is het geld, maar zoo heeft God de we
reld niet gebouwd.
Alle cüfers over de goede werken der katho
lieken. over congressen enz. zeggen In zich niets,
wanneer de katholieken in zichzelf niet de be
evers zijn van hetgeen daarin gezegd wordt
Wanneer zü aangedaan zün door den geest van
farizeïsme, dan leidt hun leven tot een ver
veeld en vervelend christendom.
Zoo is het ook in de vereenlglngen. Wanneer
de KJ34.V. geen geest heeft dan is het een
groote prulleboel en dan kunnen we haar wei
opdoeken.
In duidelijke en klare woorden zegt spr., dan
wat men van de K.J.M.V.’ers niet en wat
wèl van verwacht en hij besluit met den wena^
dat de K.J.M.V. en de Graal, die belde groot
kunnen zün, de sluitsteenen mogen zün voor de
rijpere jeugd In ons bisdom.
Na een dankwoord van den voorzitter volgde
een korte pauze waarna de dag tenslotte ^be-
sloten werd met de opvoering van „De zonder
linge Marskramer”, een vroolyk spel uit de oude
doos, door het tooneelgezelschap van Vincent
Berghegge uit Den Haag.
Te ruim vüf uur was de alleszins geslaagde
Bondsdag ten einde en daarna keerden allen
Naar het „Vaderlaijd" verneemt, zqu
Haagsche i^emeentebegrooting over 1933
boek blUkt, ook wat het vraagstuk van den
arbeidsduur betreft.
De werkloosheid, de voortdurende dreiging
met werkloosheid en het misbruik, dat daarvan
gemaakt wordt, moet, op den duur, tot een vol
slagen volksramp leiden.
Vooralsnog moeten onze onvrijwillige werk
loozen voldoende worden geholjien; dat kost
veel geld en de Regeering klaagt over een te
kort aan middelen. Het wil ons intusechen
voorkomen, dat het geld voor de werkloozen er
komen moet en komen kan.
Is het zoo bezien niet redelük en zeer sym
pathiek. dat een speciale belasting
geheven worde met het doel den werkloozen
het leven mogelUk te maken?
Zou het. ook van ChristelUk standpunt be
zien. onredelük zün Indien daarvoor de In
komstenbelasting. bü wyze van noodoffer.
aanzlenlük zou worden verhoogd, zóó. dat
In het büzonder van niet-kostwinners en
voorts van allen, die nog een behoorlük In
komen hebben, belangrijk hoogere belasting
zou worden gevorderd?
Bü alle moelUJkheden waarvoor onze Katho
lieke Arbeidersbeweging wordt geplaatst. Is het
toch hoopvol te ervaren, dat het vertrouwen der
arbeiders in onze beweging nog Immer groeiende
is. Naar onze meening is dat mede te danken
aan de wyze. waarop de leiders hun dlkwüls
zware taak friet Uver vervullen. Ruim twee
honderd duizend personen hebben als
lid de belangen van zeker zes honderd duizend
menschen In uwe handen gelegd.
Gü draagt 'die verantwoordelykheid gaarne
en te eerder, nu enkele onverantwoordelüke
sedert kort opgedoken personen, in navolging
van hetgeen elders gebeurt, de ongunst der
tijden tegen u uitspelend, trachten het vertrou
wen in de leiding onzer arbeidersbeweging te
ondermynen.
Wü allen zullen, zooals we waren en zooals
we zün, trachten dit vertrouwen waardig te
blüven, door de veelzüdige belangen van de
arbeiders te verdedigen met de middelen, die
beginsel, veeljarige ervaring en een wel-ge
vestigde, door zegenryke instellingen gedragen
arbeidersbeweging beschikbaar stellen.
Critiek, welke wü zelf dikwyls genoeg moe
ten doen hooren, kunnen wü allen heel goed
verdragen, vooral als zü komt van wel-
meenende menschen, die zelf een en ander heb
ben gepresteerd; wü zouden zelfs medewerking
kunnen verleenen aan de stichting van een
bond voor de stuurlieden-aan-den-wal, waarbü
zich eveneens de thuiszittende critici zouden
kunnen aansluiten, doch wü moeten, als een
aller-eminentst belang voor de arbeiders, voor
de Kerk en voor de maatschappU, onze bewe
ging gepast beschermen tegen haar belagers.
Op onze katholieke arbeidersbeweging moeten
onze werknemers kunnen blüven bouwen als
orgagn ter behartiging van de directe belangen,
zoowel als op het orgaan, dat, bewust, zyn actie
en werkzaamheid richt op de radicale hervor
ming der maatschappU als door Quadragesimo
Anno gewild. Want al moge de sociale evolutie
thans een oogenbllk door tydelük triumphee-
rende destructieve machten worden belemmerd,
X lUdt niet den minsten twüfel: de ten top ge
dreven chaos van thans zal als vanzelf lelden
tot meer geordende verhoudingen.
De Kamerpresident, mr. van Schalk, heeft
het vorig jaar bü zün hernieuwde ambtsaan
vaarding niet zonder reden tot zün mede-leden
gezegd:
„In de wereld heerscht overvloed, doch (er)
wordt armoede geleden. Er is een wanverhou
ding tusschen werkgelegenheid en beschikbare
arbeidskracht. De noodlottige ontwrichting in
het proces van den arbeid, de voortbrenging en
de verdeeling, doet zoeken en streven naar
nieuwe rechtsvorming.”
Zoo is het, müne vrienden.
h
n
