Roof-overval
Mgr. Aengenent en de
R.K. Arbeidersbeweging
Amsterdamsche Universiteit
F
Hoofdredacteur
ontslagen
WOENSDAG 29 JUNI
Groote zegen voor de
Vijf jaren geëischt
maatschappij
Verklaring Java-bode
Doodelijke steekpartij
Principe vóór alles
Zes jaren geëischt
Z.H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent
BRIEF WEGGENOMEN?
Advocaat voor het Hof
Verzoek om steun
HAAGSCHE FASCISTJES
Fransche onderscheidingen
LEDER NAAR FRANKRIJK
VULCANISCHE WERKING
Feesten bij het 300-jarig
Dankwoord dr. De Vlagt
Namens de buitenlanders
bestaan
Opening door dr. De Vlagt
Feestmaal in Artis
Bewaar het vertrouwen
NU DE ZOMER BROEIT
Fakkeloptocht
Onweer in den Achterhoek
De promotie
Telegram Koningin Emma
■K BIB
Gel/ukwensch gemeente
bestuur
Oude man te Nijmegen werd door
de inbrekers neergeslagen
Rechter-commissaris moest zich
zelf als getuige hooren
Koninklijke onder
scheidingen
De Raad van Justitie te Batavia
heeft de uitspraak in de zaken
tegen den journalist de W.
en den ambtenaar N.
uitgesteld
NA DE KOLONIALE
TENTOONSTELLING
KATWIJKSCHE ARBEIDERS
IN HET GEDRANG
Geen zaal beschikbaar
u
s
K
*1
Geschenk der studenten
Commissie voor uitvoer ingesteld
^Het is een moreele plicht van
iederen arbeider, haar gele
deren uit te zetten”
Wering uit het bloembollenbedrijf
Dankwoord A. C. de Bruyn
Rede Ministerpresident
Pleidooi
Voortgezette behandeling voor hét
Amsterdamsche Hof
DUITSCHER BEROOFD
Requisitoir
ini
te
i
werkloos
1
hi
T
lc
M
internationale wetens
dij terug vinden en zi
waardigheid tooien.
Neder-
volle
Het gemeentebestuur van Katwijk aan Zee
heeft het volgende telegram verzonden aan den
Minister van Economische Zaken:
Gemeentebestur van Katwijk verzoekt Uwe
Excellentie in verband met de steunmaatregelen
elders, deze ook te doen gelden voor de visscherü
dezer gemeente, daar blijvend toenemende werk
loosheid gevreesd moet worden.
Spr. achtte de door het Hof opgelegde straf
juist. Wegens opzettelijk wegmaken van stukken
requlreerde het O. M. tenslotte een gevangenis
straf van één jaar met aftrek van voorarrest.
Dan opende burgemeester dr. W. de Vlugt.
president-curator de plechtige .zitting, verwel
komend Prins Hendrik, de Minister en de tal
rijke geleerden uit binnen en buitenland.
De rector-magnlficus professor mr. P. Schol
ten hield vervolgens de eigenlijke feestrede die
hij aan ving met een tenigbilk op het verleden;
de stichting der „Doorluchtige School" in 1633.
de zwakke opleving na ernst, inzinking in 1732,
den bescheiden opbloei vol behaaglijke tevreden
heid in 1832 en de verheffing tot Universiteit in
1877.
voerden drie buhner het woord om te getuigen
hoezeer men ook over de grenzen meeleeft met
de Amsterdamsche Alma Mater.
Alsdan vond een défilé plaats der aanwezige
officleele vertegenwoordigers langs den Senaat.
Dinsdagmiddag heeft de Fransche Gezant.
Baron de Vltrolles, tijdens een receptie, gevolgd
door een thee in de salons van het Legatlege-
bouw te 's Gravenhage namens de Fransche
Regeering de volgende onderscheidingen uitge
reikt, welke zlji) verleend In verband met de
te Vincennes gehouden Internationale Koloniale
Tentoonstelling: Het Groótkruis in de Orde van
het Legioen van Eer Is verleend aan mr. D.
Fock, minister van Staat, algemeen voorzitter,
belast met de opperste leiding van de Neder -
landsche deelneming aan de Internationale Ko
loniale Tentoonstelling; tot Gfootoff icier In de
zelfde orde is benoemd de Minister van Kolo
niën. de heer S. de Graaff; tot commandeur
mr. A. G. N. SWart, viceijpresident van het
Dinsdagavond wilde een aantal in „uniform”
gekleede fascisten een vergadering beleggen in
de lunchroom „Webo” In de Wagenstraat te
’s Gravenhage. De directie van deze inrichting
besloot echter hiervoor geen zaal beschikbaar
te stellen, waarna de fascisten voor de lunch
room bleven demonstreeren, hetgeen tengevolge
had, dat vrij spoedig een groot aantal nieuws
gierigen ter plaatse samenliep, zoodat zelfs het
gewone verkeer dreigde te worden belemmerd.
Het duurde evenwel niet lang of er kwam een
aantal agenten opdagen, die de aanwezige fas
cisten verspreidde en het samengestroomde pu
bliek tot doorloopen aanmaande.
Door het tactisch optreden van de politie had
alles een rustig verloop.
e<
ti
d
In de plechtige zitting van den Senatus Am-
pllsslmus van de Amsterdamsche universiteit
beeft de burgemeester van Amsterdam, dr. W.
de Vlugt, als president-curator van de universi
teit medegedeeld, dat een telegram was ontvan
gen van H. M. de Koningln-Moeder, waarin sU
het college van curatoren en den academlschen
senaat geluk wenscht met het 300-jarig bestaan
der universiteit van Amsterdam en de hoop ult-
spreekt, dat deze universiteit nog een gelukkige
toekomst tegemoet gaat
e<
gi
gl
m
>5 I
Het feest is voor de studenten een aanleiding
geweest om alle geschillen en tegenstellingen op
zij te zetten en zich te vereenlgen in een Alge-
meene Lustrum-Commlssie, namens welke de
heer B. W. L. Siemens als praeses een gips
afgietsel voor een beeldgroep aanbood. „de Be
zinning” geheeten, ontworpen door Johan Polet
en dat in brons zal worden afgegoten.
Met één slotwoord van den rector-magnlficus,
prof. mr. Scholten, werd deze Indrukwekkende
Senaatszlttlng gesloten. De hoogleeraren verlie
ten weer gezamenlijk het Concertgebouw.
een
ten zeerste
Reeds lang te voren hadden zich de studenten
opgesteld voor den fakkeloptocht die te half
twaalf ongeveer onder geweldige belangstelling
van het publiek met de muziek van het Amster
damsche politie-muziekgezelschap naar Artls
trok alwaar aan den feestvierenden senaat een
serenade werd gebracht.
Na afloop werden de academische senaat en
zijn gasten op de studenten-sociëteit ia de Sar-
phatlstraat ontvangen.
het woord. Had des middags Minister Terpstra
de Amsterdammers In X hart getroffen, dezen
avond was het jhr. Ruys de Beerenbrouck die
tot de feestvierende stad en haar Universiteit
sprak.
Wethouder Boekman, na minister Ruys het
woord verkrijgende, uitte den wensch van: een
bloeiende Universiteit in een bloeiend Amster
dam. Intusschen raakte hjj het probleem aan
van universiteit meer dienstbaar gemaakt aan
de democratie, doordat meerderen worden In
staat gesteld een wetenschappelijke opleiding
te genieten voor den arbeid in het leven van
dezen dag.
En na den minister voerden nog verschillen
de anderen het woord. Zoo Leldens burgemees
ter mr. A. van de Bande Bakhuizen als voor
zitter van het curatorium van ’s lands oudsten
universiteit namens alle Nederlandsche cura
torencolleges, van unlversitelten en hooge-
scholen. Zoo ook de rector-magnlficus van de
Utrechtsche Universiteit prof. dr. L. L Onsteln
namens de senaten dezer unlversitelten. Het
was wel zeer vleiend wat deze woordvoerder
zei tot en over Amsterdam:
Hadden des middags de vertegenwoordigers
van de Parjjsche universiteit en de Fransche
regeering, der Konlngsbergsche ifplversltelt en
die van Ovideo namens de buitenlanders ge
sproken, des avonds deden dit de vertegenwoor
digers uit Engeland. Japan en België.
De aan alles denkende en alles organlseerende
secretaris van den senaat, prof. J. H. Scholte,
hield een in het Dultsch en Inslaande studenti
koze rede tot de pasbenoemde eere-doctoren.
jfamens de nieuw benoemden dankte prof.
Julius Peterson uit Berlijn. Professor H. Burger
stelde een dronk In op de studenten die door
den rector van het corps, den heer Jolles, be
antwoord werd.
Met een slotwoord van den rector-magnlficus
werd de maaltijd besloten.
De Minister van Economische Zaken en Ar
beid heeft Ingesteld een commissie voor
uitvoer naar Frankrijk van leder, en 7n
lef, De W. handelingen liet plegen
ten een'Wukel waarschuwend woord hem
:r twijfel zou hebben teruggehouden.'
uislotte kondigt de Java Bode aan dat met
ng van heden de heer mr. A. Roe te rink,
gewezen secretaris van de hoofdredactie van
„De' Telegraaf”, optreedt als waarnemend hoofd
redacteur van dit blad.
>r den
i deze
commissie benoemd tot leden de heeren Ch. J.
van der Aa te Oisterwijk, L. S. Gom pen te
Amsterdam, mr. W. P. M. van der Loo
's Gravenhage, L. J. Uytendaal te Reljen, L.
F. Verwoerd te Blaricum, en aangewezen als
voorzitter den heer L. F. Verwoerd te Blaricum.
Naar wij vernemen is door de burgemeesters
van Hlllegom, Lisse, Noordwjjkerhout, Sassen-
helm en Voorhout besloten, bij de werkgevers
in het Bloembollenbedrijf erop aan te dringen,
dat geen arbeiders van elders in dienst worden
genomen. Door dezen maatregel zal de werk
gelegenheid van vele Katwijksche arbeiders die
reeds sedert vele jaren In het bollenbedrjjf hun
normaal arbeidsveld vinden, ernstig worden
aangetast en zal dientengevolge de in deze ge
meente steeds scherper aan den dag tredende
werkloosheid In nog ongunstiger mate worden
beïnvloed. Intusschen heeft het Gemeentebe
stuur van Katwijk zich tot genoemde burge-
meesers gewend met het verzoek, den voren
bedoelden maatregel in te trekken of althans de
gevolgen ervan ten opzichte van de Katwijksche
arbeiders zooveel mogelijk te verzachten.
Wordt eenerzjjds getracht de Katwijksche ar
beiders van de markt te voeren, anderzijds wor
den, naar ons gebleken is, pogingen in het werk
gesteld om In deze gemeente arbeiders van el
ders te plaatsen. Vanwege het departement van
Blnnenlandsche Zaken wordt namelijk getracht,
om de Zulderzeevisschers, die door het afsluiten
van de voormalige Zuiderzee werkloos zijn ge
worden, oun. op de Katwijksche vlsschersvloot
te werk te stellen.
Burgemeester en Wethouders van Katwijk
hebben hierin aanleiding gevonden het bestuur
van de Reedersvereenlglngen met aandrang te
verzoeken zijn leden uit te noodigen In de eer
ste plaats Katwijksche visschers aan te mon
steren.
De voorzitter, de heer A. O. de Brujjn, dank
te en zei, dat zeker thans nu de woorden van
den vroegeren professor Aengenent gedragen
worden door de bisschoppelijke waardigheid,
het Verbond de wijze lessen aanvaardt. Ik wil
niet zeggen, aldus spr.. dat wij in ons beleid
nooit zullen falen, maar toch kunnen wij zeg
gen. dat wij ons best doen, en in den geest, als
u bedoelt, te handelen. Het vertrouwen der
Na deze oproep tot vrede kwam de Ml-
nlster-presldeiu jhr. Ruys de Beerenbrouck aan
Dinsdag.de groote dag van de Amsterdam
sche Unlversiteitsfeesten.
Want de dag der plechtige Benaatzfttlng in
het Concertgebouw!
Dit was een heele prestatie van den directeur
van het Btedelijk Museum, om zijn gebouw niet
voor een officleele ontvangst, maar felteUJk voor
een groote kleedkamer in te richten, maar voor
de noodlge kapstokken, tafels, spiegels enz. was
gezorgd en Iedere vertegenwoordiger van de
:hap kon zijn eigene klee-
ch met de teekenen zijner
Onmiddellijk na deze plechtigheid nam bur
gemeester dr. W. de Vlugt 't woord, eerstens
om een persoonlijk woord van grooten dank te
spreken. Met groote toewijding en liefde heeft
hij als burgemeester en president-curator voor
het heil der Universiteit gewerkt. ,Jk kan me
denken dat ge me indertijd niet zonder beden
king en zorg In den voonitterszetel van de cura
toren zaagt plaats nemen", aldus meende dr.
De Vlugt. Maar juist hierom was hij te meer
erkentelijk voor de eer van heden.
BATAVIA, 27 Juni (Aneta). De Raad van
Justitie alhier heeft de uitspraak in de zaken
tegen den journalist E. M. de W. en den amb
tenaar N. uitgesteld tot 1 Juli aa., in verband
met het feit, dat de Raad nog niet gereed is
met het vonnis.
De Java Bode van hedenavond drukt de me.
dedeellng af, waarin zij mededeelt, dat zij, na
gezette overweging, besloten heeft den hoofd
redacteur van dit blad, derf heer Van W„ te
ontslaan, zulks mede op grond van het feit,
dat de heer Van W. op eigen gelegenheid een
rondschrijven heeft doen uitgaan, gericht aan
de Indische pers en de pers In Holland, waarin
wederom crltlek en polemiek worden ontketend.
De directie van de Java Bode deelt voorts me
de, dat het kennisnemen van alle verslagen
onomstootelijk heeft aangetoond, dat de W
niets anders beeft nagestreefd dan Informatie
en berichtgeving, maar dat hij het bereiken
van dit doel heeft bevorderd door betalingen
te doen aan een ondergeschikt ambtenaar, die
daardoor met den strafrechter In aanraking is
gekomen. De Java Bode stelt er prijs op te
verklaren dat, hoezeer zfj ook een goede be
richtgeving nastreeft en hoezeer zij er ook van
overtuigd Is, dat het belang van den Lande
menigmaal werd gediend door publicatie van
gegevens, afkomstig van Landskantoren, zij deze
handelingen volstrekt afkeurt en verwerpt. De
rechtszaak, aldus gaat het communiqué ver
der. heeft aangetoond hoe gebiedend dezeelsch
is. Zij bracht er den journalist De W die ge.
dreven werd door een overmaat van beroeps
ijver, toe het door zijn hoofdredacteur Van W
terecht bedenkelijk en voor het Landsbelang
gevaarlijk geachte contact te onderhouden. De
Java Bode stelt de goede bedoelingen van den
heer Van W. nadrukkelijk voorop, mater voegt
er aan toe, dat de heer Van W. het bestaan
van deze goede bedoelingen ook bij den heer
De W. had moeten aannemen, en dat hij dezen
had moeten kennen In de door hem onderno
men stappen. „Zeker zal het voor leder vast,
staan dat de heer Van W. zich bij de door hem
gevolgde handelwijze verliet op wat hij be
schouwde als een toezegging van den Procu
reur.Generaal, doch niettemin ontstond eene
figuur waarbij men, met voorkennis van den
Procureur-Generaal en met voorkennis van zijn
direct
waaB
zonac
Dr. W. de Vlugt vervolgde alsdan zijn rede
om als burgemeester van Amsterdam de Uni
versiteit geluk te wenschen met deeze herden
king. Tegenover den verheugenden groei staat ’n
keerzijde. Drie eeuwen geleden waren de jaar-
HJksche kosten voor de doorluchte school ge
ring. Nu geenszins meerl Maar Amsterdam is
trotsch op zijn universiteit en heeft er veel of
fers voor over. Met Intense belangstelling leeft
bet gemeentebestuur met de Universiteit mede.
Moge de Universiteit onder Gods zegen tot
heil van stad en wetenschap hare schoone roe
ping getrouw blijvenI
Alsnu had de plechtige promotie plaats der
door den Senaat tot eere-doctor verkozen bin
nen en bultenlandsche persoonlijkheden: bur
gemeester W de Vlugt, P. Adrianl, privaat-do-
cent te Amsterdam, prof Gosses te Groningen,
6- van Mesdag te Groningen, prof. Blezeno te
Delft, prof. W: de Graaff te Utrecht, dr. P.
Korteweg tie Amsterdam, prof. Ter Meulen te
Delft,, H. Polak te Laren, H. Poutsma te Am
sterdam, F Schmidt Degener te Amsterdam, E.
Heldring aldaar en L. Simons, Inmiddels over
leden.
Van de buitenlanders: Prof. Herford In Ches
ter (Ehgeland). prof. Mowlnckel te Oslo. prof.
Scheel uit Klei, prof Anzilotti uit Rome, prof.
Bartin uit Parijs, dr. Levadlti te Parijs, prof.
Cotton te Parijs, prof. Levi-Olvita te Rome,
prof. Wanner te Bonn, prof. Petersen te Berlijn,
mr. Waoe te Londen, mr. L. Willems te Gent,
mr' Robertson te Cambridge, prof. Milne te
Oxford en prof. Scboeter te Zürich.
Ditmaal werden geen promotie-uitspraken
gehouden. Met een gelukwenacb reikte de rec-
tor-agnlflcu# da bullen uit
Het Is de vraag, aldus de verdediger Mr. F. A.
Kokosky, of de brief Is weggemaakt of wegge
raakt. Het eenlge wat In dit proces vast staat is
het feit, dat de brief weg is. Hoe dat Is gebeurd
en door wien is niet vaststaand. Het Is absoluut
niet onmogelijk, aldus pl„ dat de brief uit bet
dossier Is zoek geraakt, de bevestiging aan het
koordje was verre van stevig. Een felle crltlek
laat spr. hooren in verband met het feit, dat de
rechter-commissaris. mr. Haga, als zoodanig op
trad In deze zaak. Hij toch miste het stuk, het
novum deed zich dus voor, dat de rechter
commissaris zichzelf als getuige moest hooren
Psychologisch is het zeer goed verklaarbaar, dat
verd bij de behandeling van de strafzaak, waar
bij hij wegens oplichting terecht stond, gebruik
maakte van het feit, dat de brief weg was. Uit
voerig ging pl. na wat er met het dossier wa«
gebeurd op den bewusten Zaterdag. Om verd.
te veroordeelen moet er toch heel wat meer be
wijsmateriaal aanwezig zijn, dan in dit geval,
aldus mr. Kokosky. Er komt nog bij, dat de In
houd van het stuk volkomen vast stond, zoodat
verd. niets geen voordeel had bij het wegraken.
Met klem drong pl. aan op vrijspraak.
Het Hof zal 8 Juli aa. arrest wijzen.
Minister Terpstra zei zich deswege te ver
heugen, dat het Hare Majesteit de Koningin
heeft behaagd om bij dit derde eeuwfeest te
be^rderen tot Commandeur in de Orde van
den Nederlandschen Leeuw dr. W. de Vlugt,
burgemeester dezer stad en president curator
dezer universiteit;
te benoemen tot commandeur in de orde van
Oranje-Nassau: dr. O. Ch. Delprat, curator
dezer universiteit, mr. P. Scholten, rector-
magnlficus, tot ridder in de Orde van den Ne
derlandschen Leeuw: de hoogleeraren dr. B.
Brouwer, dr. L. E. J. Brouwer, mr. Pb. Klein
tjes, dr. W. J. Kilhler, Th. Llmperg jr, dr.
A. K H. Swaen;
tot officier in de Orde van Oranje-Nassau:
mr. W. L. Hendriks, directeur der afdeellng
Onderwijs ter Gemeen te-secretarle;
tot ridder: A. J. van Laren, hortulanus aan
den Hortus Botanicus;
toe te kennen de eere-medallle der Orde
van Oranje-Nassau: in goud aan: J. van der
Zwaai, bedrijfschef aan bet Laboratorium
.J’hyslca”; in zilver aan: J. M. Redeker, ama
nuensis aan het Laboratorium voor Gezond
heidsleer ga B. heawixa. amanuennig-conclerge
Uitvoerend Comité met den titel van commis
saris-generaal; tot officier dr, L. J. van der
Waals, secretarls-feeneraal van' het Uitvoerend
Comité, A. F. Marmelsteln, penningmeester,
prof. dr. L. P. Ie Cosquino de Bussy, lid van
het Uitvoerend Comité. F. P. J. Vester, voor
zitter van het flrtantieel comité, R. Zuyderhoff,
voorzitter van het „Nationaal Comité Tentoon
stelling Parijs", N van Zallnge, voorzitter van
het Uitvoerend Hoofdcomité In Nederlandsch-
Indlë; tot ridder: dr. J. Stroomberg, secretaris
generaal van het Indische Comité, W. J. G.
Zweedijk, architect van het paviljoen te Vin
cennes, J. H. A. /ie Voogt, chef de bureau bij
het Uitvoerend Comité. Ir. Chr. Wegerif, Inge
nieur voor de constructie-werke®! W A. Engel
brecht, voorzitter van de Kamer van Koop
handel te Rotterdam, mr. dr. P. Ch. Witte, re
ferendaris bjj het Departement van Buiten-
landsche Zaken, Ir. J. L. Moms, hoofdingenieur
B.O.W. te Djocjakarta en Ir. W. L. Utermark,
algemeen conservator van de afdeellng Han-
delsmuseum bij het Koloniaal Instituut te Am
sterdam.
Men zal zich herinneren, dat de gedelegeerde
van het Uitvoerend Comité, de heer Mooyen
ter gelegenheid van de opening van het tweede
Nederlandsche paviljoen te Vincennes reeds Is
benoemd tot Officier In het Legioen van Eer.
De eigenlijke feestdag der Amsterdamsche
Universiteit al volgen nog vele dagen van
feestelijkheden de dag der plechtige Senaats-
zlttlng is Dinsdag besloten met een groot feest
maal in de aula van het Genootschap „Artls
Natura Magistra".
Een feestmaal was het ditmaal waaraan
Z K.H Prins Hendrik en twee minister, nJ. de
min. Ruys de Beerenbrouck en mr. Reymer aan
zaten met talrijke vertegenwoordigers der inter
nationale wetenschappen, stedelijke autoriteiten
en andere genoodlgden in groote getale.
Daarom hier bet allervoornaamste saamgevat.
De eerste tafelrede werd uitgesproken door den
rector-magnlficus professor mr. P. Scholten in
het Fransch. In de aanwezigheid van zoovele
Internationale vertegenwoordigers der weten
schap zag hl) bij alle verschillen van metho
den en objecten en nationaliteiten de éénheid
van wetenschap gedemonstreerd in drang naar
begrijpen en verklaren en In samengaan van
personen. Daarom deed de rector-magnlficus
een beroep op allen voor de toekomst om een
kracht tot vrede te zijn in den strijd
tusschen klassen en volkeren, die voortduurt
maar niet tot vernietiging mag voeren. Dit ligt
niet in onze handen maar aller krachten moeten
worden ingespannen. We moeten pogen
elkaar te verstaan. Het is zoo eenvoudig en het
kan zoo gemakkelijk als wij van goeden wille
zijn.
arbeiders hebben wij verworven om de wijze,
waarop de leiders hun taak verrichten en hun
werk doen. Wij hebben den moed om met ver
trouwen, gesterkt door uw bisschoppelijke hulp,
de toekomst in te gaan. Aan den drang om In
den geest van „Quadrageshno anno" ons werk
te doen, zal beantwoord worden. Spr. gaf ten
slotte de verzekering, dat de katholieke arbei
ders bewust zijn van het gezag der
landsche bisschoppen en zij dit met
overtuiging en onderwerping zullen aanvaar
den.
Z. H. Exc. gaf daarna zijn bisschoppelijken
zegen en verliet de vergadering, welke heden
wordt voortgezet.
Maandagmiddag ontlastte zich boven dan
Achterhoek in Gelderland een kort doch hevig
onweer, gepaard gaande met slagregens. Ondei
de gemeente Elbergen werd de schuur van den
landbouwer Siewerink door het hemelvuur ge
troffen, waardoor deze met den geheelen hooi
oogst In vlammen opging.
Verzekering dekt gedeeltelijk de schade.
maandenlang, misschien enkele jaren
is, dan ia de bodem
ontvankelijk om opgehltst te worden tot on
tevredenheid, tot ongelijk, tot verlies van ver
trouwen In die mannen, die toch ons volk
moeten besturen. En dit is de grootste ramp:
als dit vertrouwen verdwijnt.
Het Is moeilijk, toch staande te blijven en
het vertrouwen niet te ontnemen aan die man
nen, die door God zijn gesteld in het gezag.
In de katholieke arbeidersbeweging is de be
veiliging, de beschutting qp oplichting, die de
arbeiders noodlg hebben. Dit Is haar taak: om
de beginselen hoog te houden; de arbeiders te
blijven doordringen van onze kath. beginselen,
die weliswaar moeilijk zijn na te leven in deze
aioeilijkheden; om den eerbied en bet respect
voor het door God gestelde gezag te bewaren.
Dit zal dikwijls moeilijkheden medebrengen,
doch de leiders in uw beweging kunnen u geen
grooteren dienst bewijaen dan wanneer zjj zoo
principieel mogeljjk voor den dag komén;
want zü bezitten het gezag, dat zij van God
hebben gekregen.
Dat wil niet zeggen, dat zij hun stem niet
mogen laten hooren om verbetering te verkrij
gen; maar daarbij moeten toch eerbied en
respect voor het gezag altijd bltfven.
Daarom waardeer ik de taak der kath. ar
beidersbeweging zoozeer, omdat zU tegen alle
verkeerde Invloeden zoo principieel mogelijk
■telling heeft te nemen.
Niet alleen ik als blsschop, alle bisschoppen
De bodem is zoo ontvankelijk. Wanneer men
enkele jaren lang
de bodem zoo
Dinsdag zette het Amsterdamsche Hof de be
handeling voort van de strafzaak tegen den. ge
wezen Haagschen advocaat, die zich te verant
woorden heeft wegens het wegmaken ren
stukken.
De advocaat bevond zich In het Huls van
Bewaring te Den Haag, verdacht van oplichting.
Hij kreeg op zijn verzoek het dossier, op zijn zaak
betrekking hebbend, ter Inzage onder toezicht
van twee rijksveldwachters. Toen de rechter
commissaris het dossier terugkreeg bemerkte bij,
dat er een brief ontbrak.
De Haagsche rechtbank sprak verd. vrij van
de oplichting, doch veroordeelde hem wegens
het wegmaken van stukken tot een gevangenis
straf van zes maanden met aftrek van voor
arrest. Verd. ging van dit vonnis in hooger be
roep en het Hof veroordeelde hem wegens ver
duistering van het stuk tot een gevangenisstraf
vmi een jaar. met aftrek van voorarrest-
in cassatie verwees de Hooge Raad de zaak
op 20 December naar het Rerechtshof te Amster
dam voor een nieuwe behandeling. Verd. bleef
hardnekkig ontkennen, dat hij het stuk had
weggenomen.
Na een uitvoerig getuigenverhoor op 16 Juni
J.l. werd de zaak geschorst, daar twee getuigen
4 décharge niet waren verschenen. De waarne
mend directeur van het Huis van Bewaring te
Den Haag verklaarde, dat hij get den
brief nooit had gezien en het stuk ook niet had
weggenomen. Een bewaarder, die op den bewus
ten dag dienst had gedaan In het Huls van Be
waring. wist ook niets van het vermiste stuk.
HU had verd. gevisiteerd toen hem werd gezegd,
dat er een stuk werd vermist.
Het getuigenverhoor was hiermede ten einde,
verd. hield zijn onschuld voL
BUITENZORG, 28 Juni (Aneta). Een tele
gram van den asslstent-resident van Endeh
meldt, dat de prop van den krater Lobetobl
Lelakl langzaam stijgt. De controleur van La-
rantoeka schat het zichtbare gedeelte op een
hoogte van 70 meter. Overigens zijn slechts af
wisselend ^te en zwarte rooijwolken waar te
nemen. Ook werden sporadische geluidsver-
schijnselen geconstateerd.
Dinsdagmiddag heeft te Rotterdam een
Dultscher, die juist daar was aangekomen, een
pand bezocht aan de Aert van Messtraat Toen
hij dit weer verlaten had, kwam hij tot de ont
dekking, dat hij 15.000 Zwltsersche francs was
kwijtgeraakt. Uit woede heeft hij toen met een
steen een ruit van het bewuste perceel Inge
gooid, waarop de politie zich met het geval be- - .j
moeide. Een onderzoek In het pand leverde
echter niets op. daar de bewoners vertrokke»
bleken te zijn. Het onderzoek wordt verde
voortgezet
van de wereld en de Pausen dragen sympa
thie toe aan de arbeidersbeweging en hebben
daarvan meermalen doen blijken.
Wat ook van andere zUde gezegd wordt, als
zou de Kerk tegen de arbeiders zijn; Gij weet,
dat dit een leugen is, die door de feiten gelo
genstraft wordt
Heeft ook de Paus niet gesproken, dat ook
hij wil de materialistische verbetering van
den arbeidersstand? Heeft HU het niet duide
lijk gezegd, dat ook Hij het gewenscht en
naadzakelfjk acht, dat een grooter deel van
hetgeen geproduceerd wordt aan de arbeiders
wordt toegeweten: en dat gestreefd wordt naar
publlekrechtelUke bedrijfsorganisatie? HU heeft
het onomwonden gezegd, dat het streven naar
die bedrUfsschappen geheel en al ligt in de lUn
der katholieke levensbeschouwing, en dat HU
aldegenen die met gezag zUn belast er toe
opwekt, dergelUke bedrUfsschappen mogelUk te
maken en haar vorming te bevorderen.
Daardoor is in de arbeidersbeweging
sterke positie gekomen, wat mU
verheugt.
Z.HExc. eindigde met den wensch uit te
spreken, dat Gods zegen moge blUven rusten
op het R. K. Werkliedenverbond in Nederland.
Wanneer die zegen rusten bluft, zal het Ver
bond een zegen blUven voor de gansche maat-
schappU en voor de honderdduizenden leden,
die het nog zullen komen versterken.
Ter vergadering van het R.K. Werklieden
verbond in Nederland, te Haarlem gehouden,
heeft Z.H. Exc. Mgr. J. D J Aengenent de
volgende rede uitgesproken:
Ik behoef u wel niet te zeggen, dat Ik het
buitengewoon aangenaam vond, toen ik eenlge
maanden geleden de uitnoodlglng ontving, de
voorjaarsvergadering van het R. K. Werklie
denverbond bU te wonen. Want de groote sym
pathie, die ik steeds getoond heb gedurende
mUn professoraat, ook naar Bulten, is sedert
den datum, dat ik tot blsschop werd verkozen,
niet verflauwd, maar integendeel. mUn be
langstelling en sympathie voor de R. K. ar
beidersbeweging is nog grooter en Intenser ge-
worden. Reeds het gezicht alleen van vele oude
bekenden van 20, 25 en 30 jaar terug is voor
mU aangenaam en wekt In mU ook aangename
herinneringen uit vroeger jaren. BUzonder
aangenaam is het mU. dat Ik nog eens de ge
legenheid heb, om mijn wanne sympathie voor
uw beweging uit te spreken.
Wanneer Iemand mjj de vraag zou stellen,
waarom deze groote sympathie? dan zou ik
daarop antwoorden dat ik daar vele motieven
voor heb. De drie voornaamste daarvan wil ik
thans naar voren brengen.
Allereerst heeft de katholieke arbeidersbe
weging steeds mUn sympathie gehad en nog.
omdat die beweging beteekent een machtige
eultureele beweging, die geheel en al ligt In de
de lUn van de menschelijke natuur, zooals die
door den Schepper is gemaakt. Haar doel is nl.
tweeledig: de godsdienstige en zedelUke ver
heffing van den arbeider en, materieele en
stoffelUke verheffing van diens stand. Belde
doeleinden liggen in de lUn van de mensche-
lUke natuur, zooals God die heeft geschapen.
Want HU schiep ons iflet alleen als geest,
maar met het geestelijk element verbond hij
in ons het stoffelUke HcjiamelUke element.
Dientengevolge ligt het ook in ZUn bedoeling
en beantwoorden WU daaraan, wanneer wU dit
stoffelUke en materieele trachten op te voeren
tot hooger ontwikkeling, peil en cultuur.
Wat sommigen zeggen: dat het streven der
arbeidersbeweging meer materialistisch zou
sUn; dX een miskenning van den aard, het
wezen van de menschelUke natuur, zooals God
die heeft gemaakt.
Het streven naar maatschappelijke welvaart
materialistisch te noemen. Is verkeerd, even
verkeerd als ’t Is, indien men 't socialistisch
zou noemen. Alleen dén is het verkeerd, wan
neer men het deed met achterstelling vande
geestelUke belangen. Zooals wU den mensch
zien, is het streven der kath. arbeidersbeweging
geheel en al In de lUn van Gods bestel.
Ten tweede heb ik zooveel sympathie voor u,
omdat ik de kath. arbeidersbeweging beschouw
als te zUn een groote zegen voor de maat-
achappU. De maatschappU vezkaert In onze da
gen In ”n tijdvak van beroering. Sedert tiental
len van jaren trachten oproerige elementen de
maatschappU uit haar voegen te lichten, de
fundamenten, waarop zU rust, om te woelen, ten
einde te stichten 'n geheel nieuwe collectlvlstl-
sche maatschappij-ordening terwijl zij nastreven
een fantastisch ideaal, dat onbereikbaar is niet
alleen, doch dat, als het verwezenlUkt zou
kunnen worden, spoedig zou blUken te zijn een
ramp voor de maatschappU en de leden daar
van duizendmaal ongelukkiger zou maken dan
thans. Maar daarom Is hier juist zoo het be-
wustzUn, te weten, dat wij hebben een katho
lieke arbeidersbeweging, die niet tracht, de
maatschappU-ordening omver te werpen, maar
die overeenkomstig den wil der Pausen een
betere ordening trachten te scheppen.
Om tegen die woelingen In te gaan is noodlg
een krachtige katholieke arbeidersbeweging.
Daarom is die zoo toe te juichen. Als eenling
kunnen wU niets bereiken: noodlg Is een
krachtige kath. arbeidersbeweging Ik durf te
zeggen, dat de omstandigheden zóó zUn. dat
ik niet alleen toejuich dat er een katholieke
arbeidersbeweging Is, maar dat het zelfs een
moreele plicht Is van lederen arbeider, van
lederen ordelievenden katholieken werkman
om toe te treden tot deze beweging en haar
gelederen uit te zetten. Moge het R. K. Werk
liedenverbond blUven bloeien in aantal leden
en dat mUn woorden ook het succes mogen
hebben, dat zU. die nog niet georganiseerd zUn,
tot de overtuiging komen, dat ook zU daarin
thuis hooren in het belang der maatschappU.
De derde reden van mUn groote sympathie
Is, dat de katholieke arbeiders in uw verbond
zullen genieten bescherming en beveiliging te
gen de groote gevaren, waarin zU In dezen
tUd van wereldcrisis en wereldmalalse op bU-
zondere wUze zUn blootgesteld. De tUd, dien
wU thans moeten doormaken en die reeds
eenlge jaren duurt, die wereldcrisis, is een tUd
die voor de arbeiders speciaal zeer groote ge
varen medebrengt. Groot is het gevaar, dat zU
een prooi zullen worden van den invloed tot
ophitsing, die op onze arbeiders wordt uitge-
Voor de Arnhemsche Rechtbank is Dins
dag behandeld de zaak betreffende den be
kenden roofoverval aan den Groesbeeksche-
weg te NUmegen.
Terecht stonden de 27-jarige schoenmaker
E. B. F. en de 37-jarige bakker H. H„ belden
uit NUmegen, die zich In den nacht van 21
op 22 April j.l. toegang hadden verschaft tot
een huis aan den Groesbeekscheweg te NUme
gen, waar de reeds bejaarde heer J. Smits al
leen met zUn dochter woont. Beide inbrekers
hadden eerst de beneden-kamers van het huls
doorzocht maar niets van hun gading gevon
den dan een paar sleutels, die naar zU meenden
op de brandkast pasten. ZU zUn vervolgens
naar boven gegaan waar de oude heer 8„ dis
ongeveer 70 jaar oud is, sliep en waar de
brandkast stond. ZU hebben in het donker
geprobeerd, de brandkast te openen maar
werden daarin verhinderd, daar de heer s.
wakker werd en het electrlsche licht ontsta»
De belde Indringers hebben den ouden man
daarop vastgegrepen en hem met «en hard
voorwerp op zUn hoofd geslagen, waardoor de
oude man’ niet ernstig werd gewond.
Inmiddels kwam de dochter van den aan
gevallene op het gestommel af, waarop de in
brekers de vlucht namen.
ZU bekenden voor de rechtbank volledig
Tezamen mét een Dultscher, die momenteel in
Dultschland in arrest zit, hebben zU den over
val gepleegd. -
Het O. M„ waargenomen door mr. Lazon-
der, achtte de feiten zeer ernstig en elschte
tegen elk der verdachten, die reeds meermalen
veroordeeld zUn, vUf jaar gevangenisstraf.
De verdedigers, mr. Roobol en mr. Van Rap-
pard. pleitten clementie.
Uitspraak 12 Juli.
De procureur-generaal mr. Van Harinxma
thoe Slooten, requisitoir nemend, achtte bet
duldelUk. dat verd. het stuk had weggemaakt.
Niemand anders immers, aldus de procureur-
generasd, had er belang bU-
aan het Anorganlsch-Chemisch Laboratorium;
in brons aan: J. J. van der Voort en H. Schuur
man, bedienden aan het Hoofdgebouw aan
deze Universiteit.
Met deze KoninklUke onderscheidingen wensch
ik de jubileerende Universiteit van harte geluk.
Dat het haar ook in deze nieuwe eeuw moge
welgaan I
In de Wagenstraat te ’s-Gravenhage ontstond
in den nacht van 15 op 16 Juni van het vorige
jaar ruzie bU het uitgaan van een café. Een
woordenwisseling tusschen chauffeurs leidde
tot handtastelUkheld. Politie verscheen en de
menschen gingen uiteen, plotseling echter
stortte een der chauffeurs neer. De gevallene
bloedde hevig en bU onderzoek bleek, dat hU
een messteek in de borst had gekregen. Kort
na het gebeurde overleed de gewonde en de
chauffeur, met wien het slachtoffer twist had
gehad, werd gearresteerd
De rechtbank te Den Haag sprak den man
vrU, de officier ging in hooger beroep en het
Hof te Den Haag veroordeelde den chauffeur
wegens zware mishandeling den dood ten ge
volge hebbende tot vier jaar gevangenisstraf.
De Hooge Raad vemietiade het arrest en ver
wees de zaak naar het (^rechtshof te Amster
dam.
Op 17 Juni werd de behandeling voor het
Amsterdamsche Hof geschorst om nog eenlge
getuigen te doen dagvaarden. De procureur-
generaal had opnieuw vier jaar gevangenisstraf
geëischt. Twee getuigen verklaarden, dat verd.
niet zooals hjj voorgaf dronken was. Hij
had zeer laat in den avond, na het gebeurde,
in een café het telefoonnummer aangevraagd
van het etablissement in de Wagenstraat.
De directeur van laatstgenoemde zaak ver
telde, dat een hem onbekend persoon hem om
streeks half één had opgebeld en naar den
portier had gevraagd, deze was echter reeds
weg.
Verd. hield vol, dat hU dien nacht dronken
was en zich niets meer herinnerde.
De procureur-generaal mr. Bauduin wees er
in zijn requisitoir op dat verd. direct na het
gebeurde naar een café was gegaan om te te-
lefoneeren met het café in de Wagenstraat en
te informeeren hoe het met zijn slachtoffer
ging. Verd. was dus zich welbewust wat hij
deed, van dronkenschap is geen sprake ge
weest. Uit alles blijkt de opeet om te dooden.
Spr. meende dan ook terug te moeten komen
op zijn reeds gehouden requisitoir, waarbij hij
vier jaar gevangenisstraf vorderde.
De procureur-generaal elschte tenslotte ver
nietiging van het vonnis van de rechtbank en
verd.’s veroordeeling wegens zware mishande
ling den dood ten gevolge hebbende tot een ge
vangenisstraf van zes jaar.
De verdediger Mr. H. Parfumeur persisteerde
bij zijn reeds gehouden pleidooi en vroeg ont
slag van rechtsvervolging subs, vrijspraak voor
zijn cliënt. Pl. deed een beroep op noodweer.
Arrest 8 Juli
