ONS BLAD
President Hoover en Genève
I
I
I
Het nieuws van heden
Groenhoff vindt
den dood
Ontwapenaars op
vacantie
Von Papen stelt
Landen gerust
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EEN TELEURSTELLING
Renaudel blijft
hardnekkig
Stond Papen in
zijn recht?
Borah spreekt van
herziening
DOOR STORM VERRAST
Afstand van een
maand salaris
JOH. LAUWERS
DE BAROMETER
Hoe Lloyd George
er over denkt
2F
MAANDAG 2S JULI 1932
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 174
Het Weer.
een
o o
De zitting te Leipzig
^Voorzitter Henderson
Senator Borah
Wereldberoemd zeilolieger
Nieuws uit Abessinië
A
2
3
s>
reichsbannerman gedood
Herbert Hoover,
1
3
Bewapeningsvacantie
verlengd
Liberale verkiezingszege in
Engeland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
De gewezen keizer weer gevangen
genomen
Fransch-Italiaansds conflict
niet by gelegd
PAYGLOP 3
Barometer* en Thermometer*
Ottawa draagt al
vruchten
Geen verdere rykscommissarissen
Verzoek aan Netv-York’s
gemeentepersoneel
Twee Nederlandsche dames
ernstig gewond
--
In Amerika zyn, de veiligheid der passagiers le waarborgen, zit
plaatsen in vliegtuigen aangebracht, die in geval van nood door
den bodem van het vliegtuig kunnen worden neergelaten en met
valsche schermen veilig naar den beganen grond worden gebracht-.
Laten de regeeringen de ontwape
ning beschouwen als een wer
kelijk probleem en niet als
behend igheidsspel
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c; ingez. med 40 a
p. regel; idem op pag één 55 c p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
HET OMGEVAL BIJ REMAGEN
VEILIG VLIEGVERKEER
r
i
I
NOORD'HOLLANDSCH DAGBLAD
•t-
Sovjet-Rus-
Unie,
Renauqel
uoo
760
LLOYD GEORGE.
(Nadruk verboden).
I
b
I
ontwapeningsconferentie op 21 September weer
te Genève bijeen zal komen.
eerst voor kort Ruediger is doodgevallen en
Kronleld Donderdag er op bet kantje afkwam.
wordt
bereikt
gekozen met 16.933 ste.
tègencandidaat A. M. lyi
stemmen.
den zal geen sprake zijn, daar naar de meenlng
der rljksregeering in de andere Landen rust en
orde veilig zijn gesteld. HU verklaarde namens
de rljksregeering nadrukkeljjk. dat de rjjksdag-
verklezlngen op 31 Juli zullen plaats vinden. De
rljksregeering hoopt den uitzonderingstoestand
in Berlijn en Brandenburg in de komende dagen
te kunnen opbeffen. Voorzooverre door de Lan
den bedenkingen tegen de maatregelen der rljks
regeering ingébracht waren, erkende de rijks-
kanselier dankbaar, dat zij zoo zakelUk waren
voorgedragen. De Rljksregeering was bet met
de Landen eens, dat het gezag van Rijk en
Lsindsregeeringen onverminderd moet gehand
haafd worden.
Het conflict Frafcen—R» voor het 8taata|W
rechtahof.
lengd.
Canadeeoch gnjehehe staalovereei
Von Papen stelt de Landen gerust.
ZeUvlleger Groenfeld verongelukt.
Renaudel hardnekkig.
De boete-processie naar Hefloo.
Hoogste stand Maandag uur v*r 188
Achteruit.
gedood. Dultsche zellvliegwereld te boek staan, nadat
wer-
VLIEGKAMP WASSERKUPPE, 23 Juli (WB.l
De gekende en uitstekende zellvlleger Groen
hoff is Zaterdagnamiddag tijdens een onweer
neergestort en gedood.
LONDEN, 23 Juli (V.D.). Bij de tusscbentljd-
sche verkiezing in Nort-Comwall werd de na
tionale liberale candldaat Sir Francis Ackland
•mmen. Zijn conservatieve
Williams verkreeg 15.387
tk
STUTTGART, 23 Juli <WB Van bevoegde
zijde wordt medegedeeld: In de conferentie van
de ministerpresidenten der Landen, die Zater
dag onder voorzitterschap van den Rjjkskanse-
lier te Stuttgart plaats had, werden de gewich
tige kwesties van buitenlandschen en blnnen-
landschen aard vertrouwelijk behandeld. De
conferentie nam met bevrediging kennis van de
verzekering, dat de Rljksregeering beslist op
federatieve basis staat en de rechten der landen
op geenerlel wijze wil beperken. De rijkskanse-
ller verklaarde, dat de noodlg geworden instel
ling van een rjjkscommlssaris in Pruisen maar
een voorbijgaande maatregel was. Van een uit
breiding van dezen maatregel op de andere Lan-
I
NEW-YORK. 23 Juli (Reuter) De burge
meester van New-York Jimmie Walker, heeft
aan elk der 147.000 gemeentelijke beambten en
ambtenaren verzocht, afstand te doen van een
maand salaris, teneinde den ondraaglijken be
lastingdruk te verlichten.
New-York. zegt njj, moet spoedig geld heb
ben. en wanneer allen aan mijn verzoek vol
doen, zal dit beteekenen een besparing van 26
millloen dollar.
Hjj vraagt dan ook spoedig te antwoorden,
daar anders zal moeten worden overgegaan tot
verlaging der loonen.
REMAGEN, 23 Juli Zooals wij berichtten,
heeft te Sinzig een ernstig ongeval plaats
gehad, waarbij een taxi uit Godesberg geheel
vernield werd, hetgeen de dood van een vrouw
ten gevolge had. terwijl twee dames ernstig ge
wond werden. Blijkens nadere mededeellngen
waren de dames afkomstig uit Nederland.
GENEVE 23 Juli (Reuter). Met de aanne
ming van Benesj’ resolutie is het eerste deel
der ontwapeningsconferentie ten einde. Tegen
stemden alleen Dultschland en
land, 8 staten onthielden zich en 41 stemden
vóór, waarvan echter velen onder voorbehoud.
MONTREAL, 23 JuH. (Reuter.) Op het ML-
chiganmeer verdronken tijdens een hevigen
storm ongeveer 8* personen, die met verschei
dene bootjes een pleziertocht maakten
Voordat begonnen werd met de zakelijke be
handeling van de Pruisische aanklacht wees
de president van het Staatsgerechtshof erop,
dat de behandeling waarschijnlijk den geheelen
Zaterdag in beslag zou nemen en dat een beslis
sing betreffende den eisch van een voorloopl-
gen maatregel eerst Maandag kon worden ver
wacht-
Twtedaagzch Congres van dot R.K. Bond van
Houtbewerkers, Meubelmakers en Behangers te
Nijmegen.
Man gedood op een onbewaakten overweg btj
Goor.
Zon op 5.10, onder 9.01. Laatste
Kwartier njn. 3.02. Licht op 9.31.
Jimmy Walker
meentepersoneel
salaris.
Zwakke tot matigen Westelijke
Zuidelijken wind, toenemende bewolking,
aanvankelijk weinig of geen regen, iets
zachter.
Vérdere vooruitzichten: Regenachtig.
I
s
MB
Groenhoff was met zijn zellvllegtuig „Tafnlr”
met 10 of 12 andere vliegers opgestegen en
vloog in de richting Ilseburg. Naar vrijwel vast
staat klemde de stuurinrichting van zijn toe
stel. Groenhoff merkte het gevaar en sprong
met de parachute naar beneden. Blijkbaar was
de hoogte te gering. Het valscherm ging niet
tAeér goed open. B(j de aanraking met de aarde
werd Groenhoff doodelijk gewond.
Met de „Tafnlr" had de 24-jarige Groenhoff
zege op zege behaald. In 1931 legde de vlieger
den afstand DarmstadtKiel met zijn toestel
af In Mei 1931 lukte het hem het zeilvlucht-
wereldrecord te behalen, door den 272 KM.
langen afstand van MünchenOberwlesenfeld
naar Kaaden in Tsjecho-Slowaklje tijdens een
onweerstorm af te leggen. Ook een 222 KM.
lange vlucht van de Wasserkuppe tot Meltzen-
dorf bij Maagdenburg werd door de Internatio
nale Luchtvaart Federatie als Internationaal
record erkend.
De vlucht, waarbij Groenhoff den dood vond,
was een onweersvlucht. Het verwachte onweers-
front, dat de gunstige windgesteldheld gaf voor
de vlucht, bereikte tegen 6 uur *s avonds de
Wasserkuppe. Van de Noord- en Westhelllng
startte een reeks zeilvliegtulgen, waaronder de
verongelukte recordhouder.
De 23ste Juli zal als een zwarte dag in de
I
s
l
BUREAUX; HOF 6. ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
v ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar J f 2.
Voor buiten Alkmaar 1 1 f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N.V. Drukkerij De Spaarnestad Haarlem
Het koene plan tot wereld-ontwapening,
dat president Hoover den 22en Juni aan de
Ontwapeningsconferentie te Genève voor
legde, is door de gewapende naties zoo ste
vig onderhanden genomen, dat er niet veel
van over is gebleven. Japan en Frankrijk
zijn er openlijk op tegen. Brittannië stelt
alternatieven voor, die even onsmakelijk
zijn voor Frankrijk als voor Amerika.
De behandeling, die den Hoover-voorstel-
len te beurt zijn gevallen, voegt een nieuwe
teleurstelling toe aan de lange lijst van ge
miste kansen, die Iedere discussie over ont
wapening sedert het Verdrag van Versailles
heeft begeleid.
De naties, die thans de leiding hebben
wegens haar onweerstaanbare bewapening,
zjjn niet van plan te ontwapenen. Japan
tartte de wereld in China en Frankrijk ging
zijn gang te Lausanne. Geen van beide
wenschen hun voorrang op te geven.
Eerst leek het, dat de Hoovervoorstellen
werkelijk nieuw leven brachten in de ont
wapenlngsdebatten. De conferentie dreigde
juist onder te gaan in de uiterste futilitei
ten. De militaire- en vlootdeskundigen waren
er maar al te wel In geslaagd de gedachten
af te leiden van groote doelstellingen en
koene besluiten naar formules die de be
doeling om warén vooruitgang te beletten
nauwelijks bedekten. „Wanneer is een slag
schip een verdedigingswapen”? werd op een
dezer zittingen gevraagd en het antwoord
van een deskundige luidde: „als het de
Britsche of Amerikaansche vlag voert”!
De Hoover-voorstellen zetten de conferen
tie voor ’n uitdaging en herinnerden er aan.
dat indien het doel ontwapening was, de
weg om het te bereiken was: te ontwape
nen. De uitdaging bracht aan het licht, dat
de conferentie in drie groepen verdeeld was.
Ten eerste de landen, die oprecht willen
ontwapenen. Zij zijn meer talrijk dan
machtig. Ten tweede zjj, die niet de minste
bedoeling hebben eenige ernstige ontwape
ning ter hand te nemen. Ten derde zjj,
die de kwestie met een beminnelijken goe
den wil bekijken, doch bang zijn iéts be
paalds te doen, uit vrees om hun landen te
verzwakken beneden de grenzen der vei
ligheid. Brittannië behoort deels tot de
tweede, deels tot de derde groep. Het is een
sinister feit, dat Rusland van de eerste naar
de derde groep verhuisd is en binnenkort
in de tweede terecht kan komen.
Het niet-aannemen der Hoovervoorstel
len is te krasser, als men hun gematigd
heid in acht neemt. De maatstaf der ont
wapening, opgesteld in het Verdrag van
Versailles, was de Dultsche weermacht, die
louter berekend was op politiedienst te lana
en ter zee en grensbescherming. Hoover
stelde niet voor, dat de andere naties tot
deze grens gingen, doch dat zij de bewape
ning die zij boven deze grens bezaten, met
een derde zouden verminderen. Dit voorstel
was zeker niet vérgaand, het was zelfs on
voldoende, want het het Dultschland, Oos
tenrijk en Bulgarije in hun inferieure posi
tie. Dat de bewapende naties het niet aan
vaardden, maakt het duidelijk, dat zij geen
enkele effectieve vermindering van haar
uitrusting op het oog hebben.
Veertien dagen later publiceerde de Brit
sche regeering haar eigen voorstellen. Zij
•bleken veel zwakker dan die van Hoover.
Deze stelde vermindering met een derde
voor van de landlegers boven de 100.000
man voor een bevolking van 65 millloen
Tegen dit beginsel had Engeland geen be
zwaar, daar zijn landleger reeds beneden
dezen maatstaf is.
80 menachen op het Mlchiganmeer verdronken.
De geweven keizer van AbeaaynM) weer ga.
vaneen genomen.
GENèVE, 23 Juli. (W. B.) De Interparlemen
taire Unie beeft Zaterdagmorgen bulten bot
Volkenbopflspaleia verga-
derd. Een regeling van het'
conflict tusschen de Fran
sche en Itallaansche groep
werd niet gevonden.
De voorzitter der
Carton de Wlart. gaf een
uiteenzetting van het voor
gevallene aan de hand van
het stenografisch verslag en
riep den Franschen gedele
geerde Renaudel. die aan
leiding tot bet incident was
geweest, tot de orde. Renau
del verklaarde echter, dat hij
het tot de orde roepen als onrechtmatig afwijst.
De Itallaansche groep nam aan de vergadering
van Zaterdag niet deel.
BUNZLAU. 23 Juli (W.B.) Gisterenavond
laat is het hier tot een bloedig treffen gekomen
tusschen communisten, Reichsbanner en natlo-
naal-socialisten, welke* laatsten terugkeerden
van een demonstratie te Llegnitz.
Een der Reichsbanner-lieden werd
terwijl verscheidene natlonaal-sociallsten
den gewond.
zilver in
schrapt zullen worden.
Lausanne heeft een begin gemaakt aan het
einde van een lange periode van menschelijk
lijden.
Er bestaat gegronde hoop op een beteren tijd.
De rede van senator Borah over de herzie
ning van de oorlogsschulden wordt van veel be
lang geacht, aangezien Borah tot nu toe voor
een van de voornaamste tegenstanders van de
herziening gold.
Vermoedelijk zal deze rede grooten invloed
uitoefenen op de verstokte tegenstanders.
Waarschijnlijk is deze ommekeer te danken
aan de steeds grootse wordende strooming on
der de Amerikanen, dat de economische reac
tie, welke een gevolg is van de betaling van de
oorlogsschulden. een groote belemmering is
voor den handel van de Vereenigde Staten, en
dat men deze terwille van een algemeene
regeling zal moeten opgeven.
Deze opvatting wortelt steeds meer onder
de ontwikkelden, doch wordt fel bestreden
door de tegenstanders in het Congres, die on
dersteund worden door de Hearat-pers.
LONDEN, 23 Juli. (V. DJ Naar uit Addis
Abeba wordt gemeld, is de uit de gevangenis
ontvluchte gewezen keizer van Abessynlë, LidJ
Yassu, na een uitgebeelde vervolging door vijf,
tienduizend man regeerlngstroepen in de berg
streken van de provincie Goljam weer gevan
gen genomen. Yassu werd naar een andere ge
vangenis in de nabijheid van de hoofdstad ge
bracht.
De sedert langen tijd gearresteerde konlng
van Goljam, Ras Hailu, die was beschuldigd van
een aanslag om den vroegeren keizer weer op
den troon tb brengen, is door het parlement
ter dood veroordeeld maar door den keizer be
genadigd, soodat zijn straf werd veranderd in
levenslange verbanning met verlies van alle
rechten en van allèn eigendom.
Belangryke ommekeer op punt
van oorlogsschulden
WASHINGTON, 24 Juli (Reuter). Gisteravond
heeft Senator Borah voor de microfoon een rede
gehouden, waarin hU voorstelde in aansluiting
op de Conferentie van Lausanne, onmiddellijk
een Wereld-Conferentle te houden, welke moet
beslissen over de oorlogsschulden en andere na-
oorlogsche problemen.
Indien de politiek van Lausanne wordt ver
volgd. lelde Borah,
dan zal eens de
tijd komen, dat in
het belang van het
Amerikaansche
volk de oorlogs-
schulden-kwestie
wordt herzien.
De schulden zijn
rechtvaardig, doch
belang van *iet
Amerikaansche
volk kan meebren
gen dat als on
derdeel van de re
geling van de na-
oorlogsche proble
men zooals her-
stel-be talingen,
ontwapening, her
stel van den gou-
den standaard en
stabilisatie van liet
het Oosten, de oorlogsschulden ge
waagt aan New-Yofks s«-
om afstand van een maand
GENèVE, 23 Juli (W B Voor de stemming
over de verdagingsresolutie van Benesj
waarvan wij de aanneming al gemeld hebben
hield de voorzitter der ontwapeningsconfe
rentie Henderson een korte slotrede, waarin hij
wees op de- beteekenis der resolutie en een
laatste poging deed om de oppositie te ont
zenuwen. Hij noemde de in de resolutie ver
vatte beginselen op en verklaarde: wie tegen
deze resolutie stemt, is ook tegen de aanvaar
ding van deze ontwapenlngs-beginselen.
In een met groote spanning aangehoorde en
met veel bijval opgenomen korte opmerking
kwam de Dultsche ambassadeur Nadolny bl)
het afgeven van zjjn stem tegen deze poging
op. Hjj verklaarde, dat hU niet tegen welke
beginselen dan ook stemde. Dultschland stond
op de eerste plaats, als het erom gaat deze
beginselen te verdedigen. De Dultsche regee
ring heeft gisteren de beslissende motieven
kenbaar gemaakt, waarom zU de resolutie af
wijst-
Lltwlnow verklaarde kort bU het afgeven van
zUn stem: Ik stem voor de ontwapening, maar
tegen de resolutie.
Na de aanneming der resolutie kwam de
hoofdcommissie bijeen om haar houding te be-
palfti inzake het bewapenlngsvacantlejaar. Vol
gens het voorstel van de resolutie der hoofd
commissie werd de bewapeningsvacantie. die
vanaf 1 November 1932 geldt, met vier maanden
verlengd.
Na korte verklaringen van Henderson, Sir
John Simon, Gibson, Benesj, Sir Eric Drum
mond en Herriot werd de vergadering gesloten-
OTTAWA, 23 Juli (Reuter). Als vervolg op
de succesrijke onderhandellngen met de Cana-
deesche staatbelangen, zijn naar Reuter ver
neemt, de Britsche vertegenwoordigers onder-
handellngen begonnen met andere dominfons
volgens dezelfde richtlUnen. De hoop
geuit, dat er overeenkomsten woeden
voor de Conferentie uiteen gaat.
Amerikaansche staaldeskundlgen, die te Ot
tawa verblijven als waarnemers, schatten, dat
de Britsch-Canadeesche overeenkomst een Do-
minion-omzet van 40 millloen dollar van de
Ver. Saten naar Engeland zal doen gaan, en
dat in dezen tUd van depressie. In normale rij
den wordt het dubbele verwacht.
LEIPZIG, 23 Juli. (V. D.) De belangstelling
voor de behandeling van den Prislschen eisch
door het Staatsgerecntshof was«z-ó groot, dat
volgens een besluit van den president de zit
ting van de kleine zaal naar de groote zaal
moest worden verplaatst. Hierdoor begon de
behandeling ongeveer een half uur later. De
afgezette Pruisische regeering wordt vertegen
woordigd door Ministerialdirektor Badt, Mlnis-
terialdirektor Brecht en Prof. Giese ’rit Frank
furt am Maia, de Centrum-fractle van den
Pruisischen Landdag dcor Prof. Peters ult
Keulen en de sociaal-democratlsche fractie
door Prof. Heller ult Frankfurt am Mam.
Zooals reeds is medegedeeld wordt de Rljks
regeering vertegenwoordigd door Minlsterial-
airektor Gottheiner van het RUksministerie
van Blnnenlandsche Zaken
Vooreerst was het woord aan den rapporteur,
die den eisch der aanklagers, om den in Prul-
zen benoemde RUkscommlssaris te verbieden,
zich voorloopig van elke dienstuitoefening te
onthouden.
Frankrijk is echter geenszins van plan
zijn leger op de Hoover-schaal te brengen.
Het leger is zijn hoofdverdedigingswapen.
De nationale traditie vereenzelvigt het met
de republiek en met de triomfen van Napo
leon. Ondanks Volkenbond en Kelloggpact
is het het laatste woord in de Fransche di
plomatie. Doch weinigen realiseeren zich,
welk een geweldig leger het is. Wat de uit
rusting betreft is het onvergelijkelijk ge
weldiger dan t Dultsche leger, dat in 1914
Frankrijk binnenviel. De beperking met een
derde zou nog aan Frankrijk een verplet
terende meerderheid laten. Dat Frankrijk
zelfs daar niet voor te vinden is toont de
hopeloosheid van eenigen vooruitgang bij de
huidige gesteldheid der wereld.
Het Fransche antwoord is: En de roode
en bruine legers in Dultschland? Deze zoo
genaamde legers hebben weinig, zoo. al
eenige geweren. Zij zouden niet één dag
bestand zijn tegen één volledig uitgeruste
Fransche divisie. Een leger zonder moderne
bewapening is niet meer waard dan een
troep janhagel
'Het is waar, dat Hoover bovendien de af
schaffing eischt van tanks en verplaatsbare
kanonnen van zwaar kaliber.
Wat bedoelt hij daarmee? Het Britsche
program stelt voor, dat alle kanonnen bo
ven de 6.1 duim zuilen worden verboden.
Doch in den grooten oorlog waren de 5.9
duimskanonnen van het Dultsche leger en
de 6 duimskanonnen en houwitsers der
Franschen en Engelschen de meest vef-
schrikkelijke en vernielende wapens op het
slagveld. Daarom heeft Dultschland zijn
5.6 duimskanonnen bij het Verdrag van Ver
sailles moeten afstaan.
Op het gebied der vlootontwapening is er
een duidelijk onderscheid tusschen de Hoo
ver-voorstellen en de Engelsche. Hier is
Brittannië even weerbarstig als de Fran
schen, als het over hun leger gaat. Er
moest een compromis mogelijk zijn. Onge
lukkigerwijs zijn we op een dood punt ge
komen. Eenige vooruitgang was mogelijk,
als ter zee hetzelfde beginsel werd aange
nomen als Hoover heeft gesteld voor de
landlegers, d.w.a. een zeemacht In verhou
ding tot de kustlijn en de verantwoordelijke
taak ter zee van elk land.
Het moet gezegd, dat zoolang Japan wei
gert verdere vlootontwapening in overwe
ging te nemen, iedere vooruitgang, zij het
op Amerlkaanschen of Engelschen grond
slag, in hooge mate problematisch is.
Als deze regels in druk verschijnen, is de
conferentie verdaagd, na een reeks beslui
ten te hebben aangenomen, die misschien
eenigen goeden wil toonen tegenover Ho
ver’s voorstellen, maar die niet verder gaai-,
wat bepaalde beslissingen aangaat, dan
men voor Hoover’s ingrijpen was gekomen.
In het najaar zal de conferentie opnieuw
vergaderen. Misschien dat in den tus-
schentijd de regeeringen gedwongen door
de openbare meenlng en gedwongen door
geldnood, de ontwapening leeren beschou
wen als een werkelijk probleem en niet als
een behendigheidsspel. Ik hoop, dat de re
geering der Ver. Staten niet ontmoedigd
zal zijn door de ontvangst van het Hoover
plan. Ik vertrouw, dat zij niet precies
hetzelfde voorstel zal herhalen, doch zal
komen met een herzien plan, dat in
menig opzicht drastischer is en daardoor
meer in overeenstemming met de elschen
van den internationalen toestand. De open
bare meenlng, zelfs van Europa, verlangt
leiding. Laat Amerika die leiding geven,
nu de Fransche en Britsche regeeringen
niet bereid zijn, noch te lelden, noch te
«rolgeiL
