ONS BLAD
’t P alestina-mandaat
De zwijger heeft gesproken
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
heden
Het nieuws
van
Tzen jaren Engelsche
heerschappij
en
Het wordt oorlog
Aanval op Peking
Tientsin
Het Héilig land
^en speelbal
Naar het schavot
Japan in ongelijk
gesteld
DE WERELD HOORT OP
DE BAROMETER
V™
JOH. LAUWERS
F
pc
t'V
DONDERDAG 28 JULI 1832
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 177
Het Weer
MOOI DVITSCHLAND
Japansche toebereidselen
bij Tsjintsjau
s-
o o
Straatbeeld in Jeruzalem
De „stemming” is
in
2 dooden, 50 gewonden
SCHEEPVAART OVERBODIG
Nazi-Don Quichoterie
9
Alarm in Frankrijk
PRACTISCH TOKIO
Generaal Von Schleicher
Gorgoeloff ter dood
veroordeeld
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
Washington sympathiek
tegenover Borah
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 c.; ingez. med 40 c.
Rangeercnde locomotief {jjdt
op een binnenkomen
den trein
Aankondiging van reorganisatie
der Ryksweer een sensatie
SPOORWEGONGELUK
TE BB&L1JN
Weerklank in Engeland
HERBERGIERS GEFOPT
Doch voorloopig geen behandeling
van zyn voorstel
Oe burcht Cochem aan den Moezel
N00RD-H0LL ANDSCH DAGBLAD
e— A
Oriffineele werkverschaffing in ChlH.
Zwitaench invoerrecht op aardappelen verhoogd.
Bi,
Verlaging der Rotterdamsche haventarieven.
Weerklank op Schleicher’s rede.
Lytton-commlssie geeft Japan ongeluk.
Door Lytton-commissie
l
Gemeentelijk huwelijksbureau
Hoogste stand op Donderdag 9 nr VJn.1 1M
Gorgoeloff ter dood veroordeeld.
Dekran«p van de „Nlobe”.
Spoorwegongeluk in Duitachland.
’er
er
en
Ion
i<Je
NEW-YORK, 27 JuU (Reuter)
port-Lytton Inzake Mandspoerlje.
Oorlogsverklaring tusschen Bolivia en Paraguay
te wachten.
Ernstig auto-ongeluk te Venlo. Twee zwaar ge
wonden.
PARIJS, 27
van President
veroordeeld.
De strijd tusschen S.A.C.E.M. en B.UJCA. Ht"
gelegd.
Haagsche familie voor een waarde van ruim
100.000 bestolen.
Katholieke filmmaatschappij „Intern. Eldophon
N.V.” opgericht.
De moordzaak te Kerkdriel wordt Augustus
voor den Hoogen Raad behandeld
we
rit
ar
ven de partijen staande voornaamheid en za
kelijkheid. die voorwaarden voor een rede van
een minister zijn, ontbraken.
De „Vorwaerts" schrijft, dat totnogtoe de
..sterke man" in de Ryksregeering den roep
van een gyooten zwijger genoot. Nu loopt nu
echter gevaar den tegenovergestelden naam te
krijgen.
De tweede dag der Vierdaagsche Afstandsmar-
schen.
Voorloopige conclusies van de R.K. Of Beieren-
vereeniging inzake het Rapport-Welter.
eel
:o-
‘in
n-
rdt
tig
er
en
‘ge
de
sk-
en
3T-
af
er
rkt
sr-
je-
bd-
waren,
Japansch?
AT.
:on
lo
lde
de
rp.
ten
en,
ia
ën.
>a-
rer
op
Ier
en
lg’
en
je-
)te
en
iet
.we
en
ize
en
>et
ii-
in
he
5T-
en
de
en
rd,
jen
liet
ÏIU
Ke
k
er
in
liet
zlg
el-
ot-
er-
tte
ik
ih-
ik
tar
jen
en.
te
lin
ms
LONDEN 26 JuU (Reuter) De hoop, dal
te elfder ure een nieuwe poging zal worden ge
daan om het geschil tusschen Engeland en Ier
land bij te leggen, is niet verwezenlijkt, daar
in strijd met het bericht, dat gisteren te Du
blin werd gepubliceerd, de parlementaire secre
taris van Financiën van den lerschen Vrijstaat
Flinn niet naar Londen gekomen is.
Als gevolg van het af nemen van het zeever-
keer tusschen Engeland en Ierland zullen de
desbetreffende maatschappijen binnenkort con-
fereeren over het opheffen van verschillende
diensten.
De eerste commentaren der Londensche bla
den op de radiorede van den Rjjksweei minis
ter von Schleicher worden weliswaar op op
vallende wijze geplaatst, doch beperken zich j 7000 mark waarde.
de Katholieken van alle landen is
het van belang, om deze veranderde
situatie met aandacht te volgen. Want
•de religieuze belangen staan op het spel.
Engeland voert alleen een politiek van
naakt egoïsme. Zijn politiek gaat absoluut
niet uit van overwegingen, die in verbana
staan met de heilige plaatsen. De Christe
lijke belangen zijn door het Palestlna-
mandaat absoluut niet bevorderd, ofschoon
toegegeven moet worden, dat ze ook niet
direct zijn geschaad. Het Engelsche Angll-
canlsme heeft voor bet Katholicisme weinig
Parijsch commentaar
uiten zich slechts enkele Parjj-
over de rede van generaal von
BUREAUX: HOF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS
per kwartaal voor Alkmaar f 2
Voer buiten Alkmaar f 2'^5
Met geïllustreerd Zondagsblad f 0 60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
N V Drukkerij De Spaarneslad Haarlem
Japan gaat zijn gang
TOKIO, 27 Juli. (Reuter). In overeenstem
ming met een verzoek van de regeering van
den nieuwen Mandsjoerijschen staat om een
Japanschen raadsman te benoemen voor de
diplomatieke, militaire en flnanc. zaken, heeft
de Japansche regeering besloten Kesaroku
Mlzumachu aan te bevelen, die commissaris is
van de Industrleele Bank van Nippon, als finan
cieel, en lultenant-generaal Kuma Shichl als
militair raadsman.
Verwacht wordt, dat de regeering Torlkichi
Obata. gezant te Berlijn, als diplomatiek raads
man zal aanbevelen.
WENNE EICKEL, 27 Juli. <W.B). Dinsdag
namiddag kwamen nier twee jongelieden pe;
vrachtauto aan. Zij gaven zich uit voor ambu
naren van het gerecht en namen in alle vijl
tien herbergen van het dorp de muzlek-auto
maten in beslag, die zjj op hun auto laadden er.
ermede wegreden. De buit bedraagt ongevee.
In zijn requisitoir had de procureur-genei aal
verklaard, dat hij hoopte, dat de gezworenen
zich niet zouden onV-
eeren, door verzach
tende omstandighe
den te doen gelden.
Voor iemand als
Gorgoeloff komt
geen strafkolonie in
aanmerking. maar
alleen het schavot
Tevoren had de
verdediging nog ver
zocht. dat 2 aan
vullende vragen aan
de jury zouden wor
den gesteld, nX of de beklaagde krankzinnig
was op het moment dat hij de daad bedreef,
en of hjj handelde onder drang van een kracht,
waaraan hij niet kon weerstaan.
Het Hof wees dit verzoek echter af.
DARMSTADT, 26 Juli (W.B.). Van Nationaal
Socialistische zijde is bij den Oberreichsanwaït
een aanklacht Ingediend legen alle nlet-Nat-
Soc. Dultsche regeermgen, Inclusief de rxjksre
geering, welke in den zomer van 1931 aan bet
bewind waren, wegens begunstiging der Com
munistische plannen inzake hoog- en landver
raad, welke toen werden gesmeed.
Deze aanklacht is ingediend op grond var
aan het licht gebrachte geheime documenten
uit dien tijd.
BUENOS AIRES, 27 JuU (VB.) Uit La
wordt gemeld, dat in Bolivia de algeme
mobilisatie is afgekondigd. Alle strljdkrach
met uitzondering van twee regimenten en
reserve zijn naar de grens vertrokken.
Uit Assunclon wordt gemeld, dat zich
Paraguay tienduizend vrijwilligers als resen
ten hebben aangemeld. Vele vrouwen hebl
haar sieraden beschikbaar gesteld om de koe
der verdediging te dekken. De autoriteiten ver
klaren. dat zU slechts in geval van nood mobili-
seeren zullen.
BUENOS AIRES, 27 Juli (Reuter) De
.Noticia Fraflclas’ publiceert een telegram uit
La Paz. volgens hetwelk Bolivia op 6 Augustus
den oorlog zal verklaren aan La Paz. Eenige
detachementen uitgezonderd, is het geheele
Boliviaansche leger op weg naar de grens.
vaart den binnenkomenden trein, die zeer goed
bezet was, in de flank is gereden.
De machinist van de locomotief verloor op het
oogenblik der botsing zijn zelfbeheerschlng en
maakte zich uit de voeten, waarheen is nog ’liet
vastgesteld.
Over de toedracht van het ongeluk wordt
verder gemeld: Tengevolge der hevige botsing
van de locomotief met den trein werden 4 wa
gons uit de rails gelicht en ten deele In elkaar
geschoven, om dan om te vallen. De plaats des
onhells bood onmiddellijk daarop een beeld van
verwoesting. De terstond gealarmeerde brand
weerposten, schupo-afdeelingen en Roode-
Krulsmannen werden terstond naar de plaats
des onhells gevoerd, welke in wijden omtrek
werd afgezet. Van apparaten voorzien tracht
men de nog in de wagons ingesloten reizigers
te bevrijden.
Om 9 uur waren 2 dooden en 50 gewonden
geborgen, onder wie verscheidene zwaargewon
den- Een der dooden kon nog niet geïdentifi
ceerd worden. De andere Is een danië uit Berlijn
wier man zwaar gewond is.
lull (Rfuter). De moordenaar
ibdmer, Gorgoeloff, ia ter dead
Meest matige Westelijke tot Zuid-
WestelUken wind, zwaar bewolkt met
lijdelijke opklaringen, kans op enkele
regenbuitjes, dezelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Nog weinig
verandering.
Zon op 5.15. onder 8.56 Nieuwe Maan
Licht op 9.26.
MOSKOU, 27 Juli (V. D) Volgens een
Russisch bericht zou men in Japansche mili
taire kringen hebben besloten, een offensief te
beginnen tegen Peking en Tientsin, waarvoor
belangrijke Japansche versterkingen zijn
samengetrokken. De vijandelijkheden zouden
zelfs reeds zijn begonnen.
Van de zjjde van het Japansche opperbevel
wordt medegedeeld, dat in het district
Tsjintsjau een anti-Japansche opstand is uit
gebroken. De beweging zou gesteund worden
door maarschalk Tsjang Hsue Liang en
in het betrokken district zouden 30.000 man
Chineesche troepen en 120 vliegtuigen zijn ge
concentreerd. Voorts wordt gemeld, dat nabij
Tsjintsjau botsingen tusschen Chineesche en
Japansche troepen hebben plaats gevonden,
warvan het resultaat nog niet bekend is.
Volgens Japansche persberichten, heeft de
Chineesche gezant te Tokio bij het Japansche
Ministerie van Buitenlandsche Zaken geprotes
teerd tegen het concentreeren van Japansche
troepen bij Tsjintsjau en er op gewezen, dat een
aanval op de troepen van TJang Hsue Liang een
nieuwe oorlogsdaad aou beteekenen, die voor de
ontwikkeling van den politieken toestand in het
Verre Oosten van de grootste beteekenls zou
zijn. De Chineesche regeering eischt, dat Japan
zijn actie bU Tsjintsjau zal staken.
PARIJS. 27 JuU (VU.) In het proces
Gorgoeloff heeft de rechtbank Woensdagavond
na een korte beraadslaging van de jury, welke
de belde voorgelegde vragen met Ju" beant
woordde, vonnis geveld.
De moordenaar van den Franschen staats
president Doumer werd ter dood veroordeeld.
De verdediger van beklaagde had gepleit voor
ontoerekeningsvatbaarheid van zijn client.
Tijdens het pleidooi gesticuleerde beklaagde als
een waanzinnige, rukte zich het boord van den
hals en schreeuwde voortdurend: „Doodt mij,
doodt mij”.
BERLIJN. 27 JuU (W.B.). De personentrein
StraalsundBerlijn ts vanmiddag omstreeks
5 uur bU het station Gesundbrunnen in Noora-
Berlljn op een rangeerende locomotief geloo-
pen. Verscheidene wagens ontspoorden en
vielen om.
Tot nu toe is men erin geslaagd twee dooden
en 27 gewonden, onder wie vele zwaargekwet-
sten, te voorschijn te brengen. Het reddingswerk
wordt door de Berlljnsche brandweer en een
hulptreln uit Stettin nog voortgezet en men
vreest, dat het aantal slachtoffers nog aanzien
lijk grooter zal blijken te zijn.
Het schijnt, dat de rangeerende locomotief
tengevolge van verkeerden wisselstand met volle
WASHINGTON, 27 JuU (Reuter) Da
Amerikaanscne regeering heelt besloten het
plan-Rorah voorloopig niet te behandelen, in
verband met de politieke eischen en het feit,
dat bet vraagstuk toch niet onmlddeUljk kan
worden opgelost.
Hoover en Stimson hebben de voorstellen
besproken en zien er voorloopig nog niet veel
heU in, hoewel de rede van Borah In offideeie
kringen zeer veel bijval beeft ontvangen.
meer tot sensationeele ..koppen" dan tot het
innemen van een zakelijk standpunt ten op
zichte van de uiteenzettingen van den minis
ter.
Von Schleicher’s aankondiging, dat Duitsch
land zich onder zekere omstandigheden ge
noodzaakt zou zien de Rljksweer te reorga-
nlseeren, komt in alle opschriften op meer ot
minder duidelijke wijze tot uitdrukking.
De .Daily Express" spreekt zelfs, zoo meldt
Reuter, van een Dultsche sensatie op bewape
ningsgebled en een uitdaging van het verdrag
van Versailles.
Uitvoeriger houdt de „Times" zich met de
rede bezig. Dit blad schrijft: von Schlelchers
rede, met zijn aanvallen op Frankrijk, zijn cl
taten van uitingen van Lloyd George, met zijn
onverholen aankondiging, dat Duitachland voor
zijn eigen veiligheid zal zorgen, wanneer het
Ipnd gelijkgerechtigdheid In bewapening ge
weigerd wordt, en zijn lof voor de militaire
autoriteiten, zal niet nalaten ver over de gren
zen zijn weerklank te vinden.
Tusschen Bolivia en Paraguay
Tusschen Engeland en Ierland
Voorloopig
sche bladen
Schleicher.
De Berlljnsche berichtgever van het „Jour
nal" wijst met nadruk op de passage in de
rede van den Rljksweermlnlster, waarin een
reorganisatie van de Dultsche weermacht
wordt aangekondigd, voor het geval, dat aan
Duitscbland veiligheid en gelijkgerechtigdheid
onthouden blijven.
De Berlljnsche correspondent van de .Echo
de Paris" toont zich zeer verontwaardigd over
het feit, dat bet von Schleicher gelukt is op
de tegenstelling te wijzen tusschen hetgeen de
Fransche afgevaardigde Lamoureux geconsla
teerd heeft, die verklaarde, dat Frankrijks
veiligheid aan de Oostgrenzen volop gewaar
borgd wordt door di nieuwe vestingen, en het
standpunt van Herriot in Genève, waar de
Fransche premier waarborgen geeisebt heelt
voor deze zelfde veiligheid.
De Dultsche bladen brengen een uitvoerig
verslag van de radiorede, die Rljksweenninis-
ter Von Schleicher Dinsdagavond beeft ge
houden.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung” consta
teen, dat dit debuut van den Rljksweermlms
ter een uitstekenden Indruk heeft gemaakt.
Merkwaardig was de aankondiging dat Dultsch-
land, om zich de noodzakelijke veiligheid te
verschaffen, gedwongen zou zijn zijn weer,
macht te reorganiseeren.
De „Börsen Kurier” schrijft, dat van be.
slissende oeteekenis de verzekering van den
Rljksweermlnlster is. dat hij nooit zal toelaten
dat de Rljksweer voor partljzaken gebruikt zal
worden. Dit is temeer geruststellend, omdat
de rede bewijst, dat deze man weet wat hl)
wil en bovendien de kracht In zich voelt om
wat hjj wil te verwezenlijken.
De „Vossische Zeitung” schrijft, dat de pas
sage aan het slot van de rede, waarin wordt
gesproken van het afwijzen van de bescher
ming van welke klasse of belangengroep ook
en van het dekken van verouderde economi
sche vormen of onhoudbare bezltsverhoudin
gen, bijzondere beteekenls beeft.
De JJeutsche Zeitung" acht de rede aoowei
voor de bultenlafldsche als voor de binnen
landsche politiek van bplang Wat de buiten
landsche politiek betreft te nog nooit door den
mond van een minister zóó scherp tegen
Frankrijk en de ontwapenlngshuichelarü ge
sproken.
De .Germania" die den tekst van de rede
niet publiceert cht de redevoering teleurstel-
lead en meent, oat op eenige plaatsen de bo-
Het rap-
zal vermoe
delijk bezwarend zijn voor Jr pan en kan moge
lijk leiden tot een breuk tusschen Japan en
den Volkenbond, zoo verklaart de correspon
dent van de „New-York Times” te Genève.
Vermoedelijk behelst het rapport, dat Japan
de nieuwe regeering in Mandsjoerlje heeft In
gesteld en het verdrag van de Negen Mogend
heden heeft geschonden, terwijl de onlusten in
MandsjoerDe niet van dien aard waren, dat
hierdoor de maatregelen van de
regeering gerechtvaardigd waren.
De gemeente Tokio heeft een htiwelljkabureau
geopend ter bevordering van huwelijken tus
schen weduwen en weduwnaar. Het bureau
registreert alle gegevens der candldaten. hun
leeftijd. Inkomen, vermogen en bekwaamheden
De ambtenaren onderzoeken de ingekomen
huweltjksaanvragen en verdeelen deze in ver
schillende groepen. Op een vastgestelden dag
worden hier partijen met hun wederzijdache
families ter nadere Kennismaking aan elkaar
voorgesteld.
Wanneer de nadere kennismaking een
luweluk tot resultaat heeft, aendt het gemeen
telijk bureau een nota in wegens gemaakte
inkosten.
Uitdrukkelijk wordt hierbij vermeld, dat de
jemeente peener lel aansprakelijkheid aanvaardt
voor ongewensebte eigenschappen van een dei
-r-j alestina is voor ons Katholieken het
land der openbaring en der verlossing,
waar zich de fundamenteele feiten
van onzen godsdienst afspeelden. In den
na-oorlogschen tijd staat het Heilige Land
weer sterk in het middelpunt der wereld-
belangstelling. Maar deze toegenomen be
langstelling staat niet In verband met de
religleuse behoeften der volkeren. De over
tuigde christenen vormen onder hen helaas
sights een minderheid. Wereldpolitieke be
langen, vooral die van het Britsche rijk,
stellen Palestina in dat belangstellingsmid-
delpunt. Tijdens den wereldoorlog dwong
Engeland einde 1917 de Turksche troepen
en die der centrale mogendheden af te
trekken. Het bleef als bezettingsmogend
heid in het Heilige Land. Bij het vredes
verdrag van Sèvres en op de conferentie der
geallieerden in San Remo (192K, werd de
staatsrechtelijke vorm van het mandaten
systeem uitgevonden. De Volkenbond
kreeg het mandaat over Palestina en
deze droeg •tfR voor onbepaalden tijd over
aan het Britsche Rijk, aan de Engelsche
voogdij. Tien jaren zijn sinds dien verloo-
pen en in dien tijd heeft zich het aanzien
van Palestina grondig veranderd. De
„Kölnische Volkszeltung” heeft den huldi
gen toestand doen onderzoeken en geeft
een beschouwing over de gevolgen en pro
blemen, die zich hebben ontwikkeld. Hier
volgt een kort overzicht met aanvullende
beschouwingen.
z^”\P de eerste plaats moet worden ge-
constateerd, dat, niettegenstaande
Engeland slechts is ultvoerdéf van
de opdracht van de zijde van den Volken
b'-nd en tot plicht heeft het Palestljnsche
mandaat gebied tot politieke zelfstandigheid
te ontwikkelen. Palestina heden zoo
goed als niets anders dan een Engelsche
kolonie is. Engeland heeft bet Heilige Land
opgenomen in zijn belangengebieden in het
Oosten en er Sten strategische verbindings-
schakel naar zijn Indisch koloniaal bezit
van gemaakt. De geopolitieke ligging van
het kleine, maar door en door gewichtige
land voor de cultureele en economische
bruggen van drie werelddeelen. heeft het
gemaakt tot een wezenlijken factor der
Oostersche belangen van Engeland. Ten ge
volge van deze essentieele politieke omwen
teling zijn er op het gebied der binnenland-
sche politiek twee gevaren ontstaan, die
zich ontwikkelen uit den eisch der Jo
den:. Palestina voor de Joden en uit het op
vlammende nationalisme der Arabieren.
Engeland is tijdens den oorlog het wereld-
jodendom in het gevlij gekomen met het
voortooveren van een hationalen Joodschen
staat. Maar tegelijk werd aan de Arabieren
de stichting van een groot-Arablschen staat
voorgespiegeld.
Deze politiek van den dubbelen bodem
stiet zoowel Joden als Arabieren af en
luidde tot uitwassen van het radicalisme.
In 1921 was er oproer in Jaffa, in 1922 in
Jeruzalem en in Augustus 1929 kwam het
tot bloedige onlusten bij den Klaagmuur. De
bezettingstroepen konden slechts met moei
te de massamoorden op de Joden door de
Arabieren onderdrukken.
De Engelsche regeering zag zich gedwon
gen de Joodsche immigratie zoo goed als
stop te zetten, wat tot een crisis van het
Zionisme voerde, die nog versterkt werd
door de algemeene wereldmalalse (ophou
den van financleele hulp). Het beslissende
punt in den strijd tusschen Joden en Ara
bieren is niet de eisch van de Arabieren,
dat zij het heerschende ras moeten blijven
maar de bodemkwestle. De Joden hebben
veel land opgekocht, om te kolonlseeren
Vele Arabieren hebben geen stuk land
meer. Er is geen gecultiveerde grond meer
voorradig. De Engelschen werken aan plan
nen voor het in cultuur brengen van gron
den. Van het slagen dier plannen hangt
af, of in de toekomst weer meer Joden naar
Palestina mogen komen. Toegegeven moet
worden, dat Palestina onder Engelschen
invloed zeer vooruit is gegaan. Handels- en
industrle-centra zijn ontstaan. Het geheele
land is op Europeesche leest geschoeid.
over. Het tracht het Orleksch-orthodoxlsme
aan zich te verbinden. Daarbij doen zich
allerlei Indische politieke invloeden gelden
Daarbij komt het Mohammedaansche fa
natisme, dat al te licht de politieke missie
werken der Engelschen identificeert met
het zuiver-religieuze Katholieke missie
werk. Op bet moment is de macht van
Engeland in het Heilige Land nog onge
schokt. Maar het valt niet te ontkennen
dat de heilige plaatsen en de uitbreiding
des geloofs in het aloude Bijbelsche land
in gevaar kunnen komen. De idee is in
breede Katholieke kringen ontstaan, om
den eisch te stellen, dat het Heilige Land
genaturaliseerd zal worden. Maar daar is
bij de tegenwoordige samenstelling van den
Volkenbond weinig kans op, temeer daar
de Christelijke staatsidee bij de meeste
volken zoo weinig is doorgedrongen. Maar
dit mag de Katholieken er toch niet van
afhouden een geestelijken kruistocht te
voeren tegen een politiek, die het Heiligt
Land ontheiligt door het maken tot een
speelbal en twistappel van politieke
machtsaanspraken. Onze heiligste goederen
in het aardsche Jeruzalem moeten bewaard
blijven. De oude kruistochtskreet moet blij
ven weerklinken; God wil het!
ALKMAAR
PAYGLOP 3
Barometer* en Thermometer*
