Om het Catalaansch Statuut
D'
Door eigen land
r~-
Concours-hipplque op Houtrust
Plaats dan een „Omroeper
voor 75.000 gezinnen.
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
De Groenland-kwestle tusschen Noorwegen en Denemarken
He
LERROUX' AANVAL OP
DE MEERDERHEID
Holland-Veluwe verbinding
op Zondag
NAT. DAIRY PRODUCTEN
Introductie van aandeelen
Een loonende Excursie
De terugtocht
Catalanen triomfeeren
Als
Nqverheidsexamen*
Eeuwenoude 'Harderwijk
Examen Handelskenni* L. O.
Examen Handenarbeid
Een steen in den
politieken vyver
Examen Hoofdakte
Premier Azana weigert aanbod
tot samenwerken
Kasteel Staverden
vis-
Ormellngen, M. W. 8. Platte.
T
De
het
d deer den R.K. Vrouwenbond, U
srhiwvread Tijd*** het hoéfteuurtje na de H. Mie.
Products Corporation, op-
1923, vormt met haar
DE HEER H. O. KROES, dierenarts te
Groningen, heelt zijn gouden artsjubileum
gevierd.
s-GRAVENHAGE Gesl. de dames J. M Hom-
broek, Delft; E. Keyzer, Voorburg; J. P. van
Berkel, Schiedam; P. M. de Hoog, Rotterdam;
J. Renes, ’s-Gravenhage; C. Rhemrev, ‘s-Gra-
venhage; H. J. Verhoeve, StrUen en R. C. Ba-
kels, s-Oravenhage. Afgew. 6.
boter,
kaas
dlgd.
wordt
REIST PER SPOORDoor de Nederlandache Spoorwegen wordt thans per auto sugges
tieve reclame gemaakt voor het reizen per spoor.
bete stoelen van het gezellig Ingerichte theehuis
„Uddelermeer.” Als dan bjj het zien van een
vriendelijken zonnestraal op het overliggend
meertje, een harmonicaspeler op verren afstand
klanken laat hooren van ..Holland, ik vind Je
zoo lief en zoo mooi,” dèn voelen we tusschen
het even nippen aan ons kopje theeof
glaasje ranja de Intense waarheid van dit sim
pele versje.
Ook de terugtocht van hier naar Harderwijk,
langs de lieve Veluwsche boerderijtjes, het beel
dige geheel door water omringde „Kasteel Sta-
verden,” de Poolsche AUée. de landelijk ge
legen „Zwarte Boer” levert aspecten, welke
werkelijk nog geen voldoende bekendheid ge
nie ten.
De et
een E
van 1
cessie
betre:
om ili
niet,
gewei
Beoof
ook
sessie
lingei
en Hi
Wam
naga;
de oj
opboi
andei
mism
kunn
uiten
Alhot
wij v
1.
en D
tussc
het C
doet
2.
het t
Laus
Duit*
van 1
door
op S]
mins
zou v
het
(Dui
gatië
natie
tegei
het i
ten
di
van
bedr
bren
3.
hane
schil
ting<
uit c
imm
prot<
en a
roep
latei
elgei
noot
•tree
pele
Frar
goed
artii
died
waarl
ondei
en w
verse)
hartii
elkan
■chili
afwa<
breng
zal el
discri
de bi
waart
Waar
mag i
van i
Londi
hangt
wat i
langr:
blicee
den w
zien i
front
conce
oorlof
een h
Isolen
land
chaut
geloot
Engel
4enkt
opzicl
Een 1
concil
over
sallies
Europ
Engel
natie
man
Dit m
Than
ideale
lijkini
band
van c
oorlog
opoffi
alleen
ieder,
bedro
het a
Engel
de m
andei
betalt
dig w
nam,
drage
tische
Bjj terugkomst aan de haven van Harder
wijk staan vete vlsschers in hun stemmig zwart
Zondagskleed, de pet karakteristiek schuin op
het hoofd, in groepjes bu elkaar te keuvelen.
Een gebruinde hand licht uit den rechter mond
hoek van een gezicht, waaraan storm en wind
niet vreemd zijn, *n pijp en even later dwarrelt
wat geschroeide tabak rond een gegespten
schoen. Stil als ontbladerde boomen steken de
masten der vlsschersvloot-in-Zondagsrust bun
koppen omhoog.
Een krachtig gefluit wijst op een naderend
vertrek, en de groote boot vult zich weer met
bestofte passagiers en ontpakte fietsen.
Onder groote belangstelling en hartelijk ge-
wuif der Harderwijkers kiest de boot weer
richting Amsterdam. Ook de terugreis met als
finale het sprookjesachtige gezicht, dat de aan
blik bij het binnenkomen der grootstad geeft,
maakt het geheel tot een waar genoegen.
We willen niet verzuimen even te wijzen op
de gelegenheid tot gebruikmaken der goed ver
zorgde maaltijden aan boord, en hopen dat ve
len een Zondag op onze mooie Veluwe zulten
doorbrengen. Wij twijfelen er dan ook niet aan,
of de directie der Reederlj van der Schuljt zal
ook met de instelling van desen Zondagsdienst
onder de bekwame leiding van den heer Voe
ten er volkomen in slagen het door haar be
oogde doel te bereiken.
’S-GRAVENHAGE. Gesl. de heeren Tj. Hldde-
ma, Groningen; H. Hoekstra, Wjjhe; J. Hoep-
man, Kropewolde; J. J. C. van lersel, Deurne;
8. Julsting, Den Oever; W. Verschoor, M. Ver
woest, beiden Rotterdam; P. Visser, Loosdulnen;
L. J. van Zwleten, Utrecht; W. H. Schouten.
Nijmegen.
de breede basis geven, die het noodig heeft om
zich door deze moeilijkheden heen te hand
haven.
Als bet mogelijk ware de radicalen bij de
regeeringsmeerderheid In te lijven, zou het Sta
tuut niet alleen met overweldigende meerder
heid worden aanvaard, maar de oppositie, be
perkt tot de conservatieven en de agrariërs, zou
ook op ander gebied tot machteloosheid zijn
gedoemd Concessies zouden In dit geval na
tuurlijk noodig zjjn; aan senor Lerroux zou
wel een plaats op de blauwe minlsterbankjes
moeten worden Ingeruimd.
Deze veronderstelling bleek niet allen ele
menten der huidige regeeringsmeerderheid toe
te lachennoch bij de Catalanen die voor ver
zwakking van hun Statuut vreezen nóch
bij de socialisten vond zij zeer willige ooren.
De Catalanen zijn uiterst Irritabel als het
hun Statuut betreft. Nauwelijks was de moge
lijkheid op deelneming van de radicalen aan
de regeering ter sprake gebracht, of de verte
genwoordigers der Catalaansche provincies na
men het besluit zich „en bloc" uit de Cortes
terug te trekken als er concessies ten koste
van het Statuut zouden moeten gedaan wor
den. En Azana op zijn beurt voelt er weinig
voor van de radicalen en hun leiders afhanke
lijk te zijn. De socialisten zwegen voorloopig
Zij wilden de taak der regeering, hun eigen
taak, niet noodeloos mostlijk maken.
De discussie over bet Catalaansch Statuut
blijft diepe voren groeven in de Spaansche pu
blieke opinie. Het Castllianlsme blijft, bok in de
republlkeinsche gelederen, béfrreesd voor de
groote hervorming en het voorbeeld van Ierland
dat den strijd tegen het machtige moederland
aandurft, Is niet geschikt die vrees te vermin
deren.
Ondanks alles heeft de parlementaire meer
derheid, onder leiding der regeering, een aantal
malen ten gunste van het Statuut gestemd. Het
eerste artikel, dat het beginsel der automonle
vastlegt, heeft 173 stemmen verworven; 't twee
de, dat de Castlllaansche taal nieuwe rechten
verleend heeft, nadat een radicaal amendement
van Guy Mora met 209 stemmen verworpen was,
een nog groote re meerderheid verkregen.
Het vijfde artikel, dat de generaliteit wetgevende
rechten verleent, groepeerde 185 tegen 75 stem
men. Veel is het niet. Azana wil voor het Cata
laansch Statuut een meerderheid van 250 stem
men en het schijnt, dat die niet saam te brengen
is. De pil te te'bitter en vete afgevaardigden den
ken aan hun kiezers, die tegen te ver gaande
Concessies aan Barcelona ook gekant zjjn.
zitting van bet Permanent Hof van Internationale
Justitie Inzake de Groenland-kwestle
Een gezellige drukte heerscht bjj een der
steigers aan de de Ruyterkade te Amsterdam.
Voorzichtig trekken groepjes over de loopplank
van een der keurige booten der Holland-Veluwe
Lijn, terwijl zwaar bepakte fietsen bij tientallen
in het groote onderruim een veilig plaatsje
vinden en welbezette taxi’s nog vete passagiers
aanvoeren.
Onder vroolijke muziek verlaat de boot
Amsterdam en glijdt over het aloude LI in de
richting der Oranjesluizen. Kort na het „schut
ten” doemen vaag torentjes en eilandjes op. bjj
wier namen sluimerende herinneringen over
lessen van ..De Zuiderzee, hare Eilanden en
Omgeving” even wakker worden. De zee Is kalm
en als een ware vredesduif strijkt een meeu,w
rustig op een rand der boot. De stemming aan
boord is. mede door de pittige muziek, prettig.
Zoo zwalken we uren over het bijna groene
water, tot In de verte een kerk zichtbaar wordt.
Wanneer zich dan nog huizen, een molen en
bij nadering badkoetsjes afteekenen, dan weten
we, dat Harderwijk nabij Is. Langzaam schuift
de boot tusschen de als twee zich uitstrekkende
armen der pier, vanwaar honderden Harder
wijkers den gasten een welkom toezwaaien.
Velen der bezoekers nemen hun fiets in ont
vangst en verdwijnen hiermede in alle richtin
gen. doch door de uitstekende organisatie der
Holland-Veluwe Lijn bestaat ook voor den nlet-
fietser gelegenheid om met gereedstaande auto
bussen een heerlijken toer te maken en die ge
deelten van het land te bezichtigen waartoe
men anders niet licht komt.
Even nemen we een kijkje door het
Onder deze omstandigheden sprak Lerroux
te Saragossa zijn geruchtmakende redevoering
uit. De radicale leider had in de Cortes maan
denlang gezwegen. Plotseling ging hij tot den
aanval over. Als opportunist zag hij de gele
genheid ditmaal schoon- Op den lOen dezer
maand meende hjj de publieke opinie in vol
doende mate achter zich te hebben en de re
geering genoegzaam op een compromis gesteld
om In zijn poging te kunnen slager). Te Sara
gossa onderwierp Lerroux het Statuut aan een
krachtige critlek; tegelijkertijd keerde hij zich
scherp tegen den soclallstlschen invloed, die het
republlkanisme zoo rood mogelijk tracht^ te
kteurep Het was duidelijk, dat Lerroux en zijn
radicalen bereid waren de socialisten In het re-
geerlngsblok te vervangen op voorwaarde dat
Azana verschillende artikelen van het Statuut
aan een revisie onderwierp. Bij nieuwe Cortes-
verkiezingen zouden radicalen dan met de Re-
publlkeinsche Actie één lijn trekken, met bet
doel, het socialistisch leger te verslaan.
Deze redevoering had het effect van een
grooten steen, die tn een vijver wordt gewor
pen. De „politieke kwestie”, die sinds maanden
sliep, kwam plotseling in het middelpunt der
belangstelling.
Vijf dagen duurde het vóór de socialisten
van den schok bekomen waren. Toen reageerden
zij. Den 15en verscheen een manifest, geteekend
door de leiders der socialistische partij en der
Algemeene Arbeldersunie. Dit manifest sprak
zijn volstrekt veto uit tegen iedere verandering
der politieke oriëntatie richtte zich In uiterst
krachtige bewoordingen tegen de radicalen en
verklaarde zich tegen elke poging tot ontijdige
Cortes-ontblndlng. Dit manifest werd onmld-
dellijk geëndosseerd door de socialistische groep
in de volksvertegenwoordiging en daarna door
de drie socialistische ministers. Azana, alle mo
gelijkheden wagend, zag zich gedrongen de
roode fractie te volgen. De heerschappij der so
cialisten, door Lerroux te Saragossa beklem
toond, bewijst geen sprookje te zijn.
DE GROENLAND-KWESTIE. Voor
het Permanent Hof van Internationale
Justitie te Den Haag is Donderdag de
behandeling begonnen van de Groenland-
kwestle tusschen Noorwegen en Dene
marken. Tijdens de zitting. -
Noorsche verdediger Rych aan
woord.
BREDA. Geëx 8 m. cand. Afgew. zeven. Ge
slaagd de heer J. C. van Veelen, Almkerk.
HAARLEM. Geëx. 8 cand. Gesl de heeren:
K. Bierman, Zuld-Scharwoude; Th. M. Knip
pen. Wijk aan Duin; M. Lunenberg, Haarlem;
B. v d Reepe, Aalsmeer; J. G. M van Lunen
berg, Haarlem; N. v d Maat, Beverwijk; J. Deu-
tekom. Den Helder en C. Roest, Haarlem.
ROTTERDAM. (Commlssiell Geëx. 6 cand.
Gesl. W. Hartog te Glessendam, C. Kleyn te
Dordrecht; W. E. Klop te Zuldland en J. Kou-
semaker te Middelburg.
ROTTERDAM (Commissie I). Geëx. 8 cand.
Teruggetr 1. Gesl de heer A. C. van Dijke te
Krimpen a. d. IJssel
UTRECHT. Gesl. de heeren J. 8. M. Hang,
Amsterdam; C. M. Kersten, Utrecht; W. J.
Lap, Rhenen. Algewezen 4 candldaten.
De huidige parlementaire meerderheid wil
geen Cortes-ontblndlng en zij verwijt Lerroux,
die haar verlangt, aan de grondwetteltjke rech
ten van den president der republiek te tornen.
Het onvermijdelijke Cortes-debat heeft deze
week plaats gehad. De interpellant Lerroux en
de minister-president hebben hun krachten ge
meten en Azana heeft niet geaarzeld het odium
van het ongelijk op den radicalen rug te leg
gen, tenslotte verklarend dat Cortes en parle
mentaire meerderheid intact zouden blijven tot
alle aanvulllngswetten in veilige haven zouden
zijn. Dat kan nog eenigen tijd duren!
Het officieele antwoord op het aanbod van
Saragossa is dus afwijzend Het tafellaken is
tusschen de radicalen en de thans regeerende
coalitie definitief doorgesneden De republl-
kelnsche concentratie is voor langen tijd on
mogelijk geworden en er blijft Lerroux niets
anders over dan bij zijn oppositie te volharden-
Reeds heeft de radicale leider gedreigd „tot
het volk” te zullen gaan. Mag men hem ge-
loovsn, dan zou hij voor manifestaties op den
publieken weg niet langer terugschrikken.
Als Lerroux zjjn bedreiging ten uitvoer legt,
zou de toestand In Spanje ernstig kunnen wor
den. De radicaal heeft In het Catalaansch Sta
tuut een hooge troef. Maar zal hij Inderdaad
de veerkracht en den strijdlust van zjjn repu-
bllkeinsche jeugd terugvinden? Het is twijfel
achtig. Lerroux’ oppositie Is er meer een van
woorden dan van daden en het regeeringsblok
is krachtig genoeg om weerstand te bieden
Intusschen vervolgt het Statuut zijn door-
nigen weg. Het meenlngsvraagstuk, voor de vol
gende week gereserveerd, zit vol haken en oogen.
Slaagt Azana er al In de bittere pil te doen
slikken, dan nog kan zjjn victorie niet groot
zijn. En het laatste woord blijft, ondanks alles,
aan het volk.
Aan het prospectus ontleenen wij het vol
gende:
De National Dairy Pi
gericht in December
dochterondernemingen de grootste afzet-orga-
nisatle van zuivelproducten in de Vereenigde
Staten. Het doel dezer ondernemingen te: de
groot- en kleinhandel in melk, room, boter en
andere zuivelproducten, en de fabricatie en den
verkoop van ice-cream, gecondenseerde melk,
karnemelk, melkpoeder en melksuiker,
en verdere producten uit melk vervaar-
Een groot gedeelte van deze artikelen
in vete groote steden door middel van
een dageljjkschen bezorgdienst 4 contant ver
kocht; tengevolge van dezen snellen omzet
loopt de maatschappij betrekkelijk weinig risi
co op haar voorraden. Bjj de gestadige uitbrei
ding van haar belangen zijn steeds slechts die
ondernemingen voor overname in aanmerking
gekomen, die reeds op een jarenlangen gunstl-
gen bedrijfsgang konden wijzen. De National
Dairy Products Corporation controleert, direct
ot Indirect, meer dan 100 ondermaatschap-
pjjen. die over de geheele Vereenigde Staten
van Noord Amerika zijn verspreid en eveneens
filialen hebben in Canada en op Cuba.
De vaste activa van het eoncem hadden in
de geconsolideerde balans per 31 December 1931
de volgende boekwaarde: landerijen, fabrieken,
machinerieën, installaties, etc. 178.813.931 dol
lars. afschrijvingen hierop 49.781 445 dollars,
blijft 129.037.488 dollars. De post deelnemingen
komt op de balans voor met 3.901.760 dollar,
welk bedrag als volgt is samengesteld: 2.690.253
dollars deelnemingen In gecontroleerde onder
nemingen en diverse beleggingen, 1.092.758 dol
lars voorech. en 208.747 doll, zijde de kostprijs
van 8497 eigen gewone uandcelen. Ten slotte
staat de post Goodwill te boek met 23^91853
dollars.
In de laatste 4 jarep werd van de netto winst
na aftrek van interestlasten. belastingen, etc.
bestemd voor: afschrijving en toevoeging aan
surplus en kapitaalrekening 61.2 pet terwijl
aan dividend 'in contanten werd uitgekeerd
388 pet. Voor het jaar 1931 bedroegen deze
percentages resp. 48 pet. en 53 pet. t
HEERLEN (Huishoud- en Industrieschool).
Gesl. voor teerares Na (Staatsexamen): V. J-
M. H. Chappln, Maastricht; A. J. Egert, E0»-
den; M. M. Gieten, Spekholzerheide; H. A. M.
de Groot, Heerlen; J. M. Koena Nleuwenhagen:
N. M. J. Martens, Vënrai); H. G. M. v. Mastrigt
Maastricht; H. A. J. Meens, Venlo; H. Oefetein.
Slttard; H. M. Splckenheuer, Venlo; afgew. L
Voor het theoretisch gedeelte: A. Lësch,
Heer Ier baan.
Voor het opvoedkundig gedeelte art 38: V. J.
M H. Chappin, A. J. Bgert, M. M. Gieten, H.
A M. de Groot, H. G M. van Mastrigt. 8.
Meijers, H. Oefetein, H. M. Splckenheuer. Af-
gewezen 3.
Het diploma „Huishoudkundige” werd be
haald door de dames: J. B. M. Bernaerts. Heer
len; B. A. Christiaans Valkenburg; C. C. Lek-
kerbol, M. J. v. Ormellngen, M. W. 8. Platte.
Heerlen; J. H. F. K Quaedvlteg, Schaesberg,
J. Ttddens Rumpen.
Voor het practise!) gedeelte: H. Lukossek,
Valkenburg, G. M. J. Pasmans. Heerlen.
Het diploma ,Hulp in de Huishouding” door
de dames: M. Benden, Schaesberg; H.
W. Relnders, Heerlen; G Wetsete. Schaesberg.
met z’n leuke straatjes en tyj
geveltjes, z’n schilderachtige
scherspoort, z’n aardige weidet
zoo bekende zeepad, het i
waaraan menig dienaar des vader
lands met een glimlach terugdenkt,
om dan langs den zwaarbeboomdeh
straatweg onzen tocht door de mooie
dorpen Ermelo en Putten te vervol
gen. Alles ademt hier rust en diep
wordt de verrukkelijke boschlucht
opgesnoven. Onder immer afwisse
lende tafreelen en panorama’s ko
men we in Apeldoorn en heerlijke
omgeving en na enkele uren van
totaal opgaan in bosch en groen
vinden we ons terug in de comforta-
er geen café’s waren
-Als er geen café’s waren heeft de minister
president onlangs opgemerkt zou regeeren
kinderspel zijn.” Maar er zijn zeer vete koffie
huisen in Madrid en zjj worden druk bezocht.
Behalve café’s zijn er nog clubs, vereeniglngen,
bonden van allerlei aard en alle doen ze aan
politiek. Er zjjn er maar weinig, waar de tegen
standers van het Catalanisme niet het hoogste
woord voeren.
Toen art- 2 van het Statuut In stemming
kwam, scheidde de socialistische afgevaardigde
Algora zich van zijn groep. Hjj stemde tegen.
Sindsdien is deze overigens onbeteekenende af
gevaardigde de held van de straat. HU kan zich
nergens in Madrid vertoonen of hU wordt toe
gejuicht. Elndelooee ovaties zijn hem gebracht.
Dit is typeerend. Het bewijst duidelUk hoe wei
nig de openbare meenlng met bet Statuut op
beeft en tevens in hoe geringe mate de parle
mentaire meerderheid van de Cortes In over
eenstemming met de openbare meenlng stemt
en handelt.
DU laatste is ernstig; het heeft Azana voor
een moeilijk dilemma gesteld: óf. ondanks al
les, bat Statuut aanvaarden en Catalonië, vocr-
loopig, tevreden stelten, óf groote kans loopen,
dat de eerst-volgende Cortes-verkiezlngen een
meerderheid geven aan de oppositie. Azana
beeft, ter versteviging zijner huidige en toe
komstige positie, een oogenbllk aan een andere
mogelUkheld gedacht: aan een samenwerking
met ds radicale partU van Lerroux. Deze sa-
■asnwerking sou het republlkanisme eindelijk
DE NOORSCHE DELEGATIE arriveert aan het
‘i
DE VEREENIGING TOT BEVORDERING DER PAARDENFOKKERIJ IN NEDERLAND
hield Donderdag op Houtrust te Dea Haag eea groot coocours Hppique. Esa fraaie sprong
van dea beer H. B. Gescher aut „Grietje’*.
mf. ArAÜhr
■^KUM
SW/!
