In het Duitsche wespennest
Weenen rouwt om Mgr. Seipel
H
ONSBLAD
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het nieuws van bede**
GELUK OF WIJSHEID?
Bolivia-Paraguay
Noodweer teistert
Denemarken
REDDER VAN ZIJN LAND
Hoover voor vijf-
urendag
DE BAROMETER
Aanval op Rio de Janeiro
JOH. LAUWERS
WOENSDAG 3 AUGUSTUS
ZES EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 182
MOOI DUITSCHLAND
dateerende poort te Tangermunde.
Talrijke gevallen van brand
eeuw
Mgr. Frind*t
Gronau te Chicago
Oostenrijks saneering
Geleerde en Staatsman
W etenschappelyke werken
Geen Hitler-ultimatum
Hulde in den Rijksraad
De nood stijgt ten top
Onvoorzichtigheid?
Aanslag van 1924
De doodsoorzaak
Seipel in Den Haag
Van schrijver tot minister
NtVKWUmill UHIIIff/JWM
Deviezenknoeier krijgt
tuchthuis
Het vlagincident te
Warschau
Pan-Amerikaansche actie
voor vrede?
Oostenrijks bondskanselier in
kritieke na-oorlogsjaren
Brand in de Parijsche
hallen
Is Hitler Von Papen’i
ezeltje?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Het WeerHMMMMMMMi
ADVERTENTIEPRIJZEN:
Per lossen regel 20 G; ingez. med 40 a
p. regel, idem op pag één 53 g p. regel
Bij contract sterk verlaagde prijzen
Voor de kleine annonces Omroepers
zie de rubriek - Telefoonnummer 433
Poolsch protest afgewimpeld
I. i
Tweede en derde kabinet
Prof. Piccard op weg
naar Zürich
„La guerra P’
PAYGLOP 3
Barometers en Thermometers
5
Mgr. HMpeF» overlijden.
216 arbeiden in Bengalen verdronken.
voor
De tiende Olympiade 'te toé Angetee.
Dreigende seelledenstaMng.
O O
naar de grens leidt, is eerst onlangs voltooid. Een Uit de vijftiende
invloed op het politieke leven van
tusschen
Belangrijke conferentie van stikstofprodneenten
uit verschillende landen te Sehevenïngen.
Doodeiök ante-onceval bü Beek.
Hoever sou den 5-nrigen werkdag voorstellen,
tanval van rebellen op Rio de Janeiro.
deelneming aan de pogingen, om den vrede te
handhaven.
PARUS, 3 Aug. (Reuter). In de bekende Pa
rijsche Hallen is brand uitgebroken en wel u>
een loods, waar een groot aantal rieten man
den die afval bevatten, stonden opgeslagen
De vlammen breidden zich snel uit en eerst na
3 uren was de brandweer het vuur meester. De
materieele schade kon nog niet worden beraamd
Men gelooft, dat de brand moet worden toege
schreven aan onvoorzichtigheid.
Nachtettfke ssudsgiu te vanehiUende Dnlteehe
Hoogste stand op Woensdag 9 uur vjb.: 763
Mtetena
Het vliegveld te Jodhpur door sware regens on
bruikbaar.
BUREAUX; HÖF 6, ALKMAAR
Telefoon Administratie 433, Redactie 633
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal voor Alkmaar f 2—
Voer builen Alkmaar f 2.85
Met geïllustreerd Zondagsblad f0 60 hooger
Dagblad uitgegeven door de
NV. Drukkerij De Spaarneslad Haarlem
Zwakke tot matigen. Westelijke tot Znld-
WesteltJken wind, half tot zwaar bewolkt
of betrokken, aanvankelijk weinig of geen
regen, later weer toenemende kans op
regen of onweer. Weinig verandering In
temperatuur.
Verdere vooruitetelgenonneker.
Zon op 5.24, onder 8.46. Eerste Kwar.
tier Dinsdag vjn. 9 uur. Licht op 9.16.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
WEENEN, 3 Aug. (V. D.) Omtrent de laatste
uren van Mgr. Seipel In het particuliere sana
torium voor longafwjjklngen te Pernltz wordt
nog gemeld, dat zijn tpestand in de vorige week
verslechterde. Zijn temperatuur bleef beneden
normaal. Sedert Zaterdag had hjj last van
benauwdheden, waardoor ook het hart niet goed
meer werkte. In den afgeloopen nacht was hij
zóó zwak, dat men zjjn overlijden elk uur ver
wachtte. Tegen middernacht trad de doodstrijd
in en om half acht vanmorgen constateerde de
bjj zijn bed wakende geneesheer den dood.
Gisteren had mgr. Seipel nog bezoek van
den secretarls-generaal van het centrale be
stuur der Christelijk Sociale Partij, waarbij
bleek, dat hij geestelijk nog geheel bij was.
HU interesseerde zich nog voor alle politieke
gebeurtenissen in binnen- en buitenland, hoe
wel hU van den ernst van zUn toestand op de
hoogte was.
Te Weenen de vlaggen op het parlements
gebouw ten teeken van rouw over Mgr. Seipel
halfstok gezet. Vannacht zal het stoffelUk over
schot van den overleden staatsman te Weenen
arrlveeren, waar het in het militaire casino
zal worden opgebaard. VrUdagochtend vindt de
begrafenisplechtigheid plaats.
Bondspresident Miklas heeft reeds een deel-
nemlngsbetulglng ontvangen van president von
Hindenburg.
Ook rUkskanseller Von Papen en minister Von
Neurath hebben aan hun resp. OostenrUkschc
collega’s telegrafisch hun deelneming met hei
overlUden van dr. Seipel betuigd.
CHICAGO, 3 Aug.-(V.D) De Dornier Wal
van den Dultscher Von Gronau is Dinsdag
avond boven Chicago aangekomen. De daling
heeft om 19 uur 50 plaats gehad op het Michi-
gan-meer. Von Gronau en de overige leden
der bemanning werden door een geweldige
menschenmenigte enthousiast begroet.
De moord te Naaldwijk komt 24 Aug. voor bet
Haagache Hof.
volksrecht naast staatsrecht vond in Seipel een
bekwaam wegbereider. Ook zUn in 1917 ver
schenen geschrift: Gedanken zur Oesterreich'
schen Verfassungsfortn" kenmerkte zUn geestes
richting. Nadat reeds in September 1918 ondei
Hussarek de kwestie van zUn benoeming tot
minister actueel was geworden, trad dr SelfK1
een maand later In het laatste koninklijke en
keizerlUke kabinet onder Lammasch op als
minister van sociale voorzorg.
Na het aftreden van het kabinet Ramek
vormde Setpei voor de tweede maal de regee
ring. Na de nieuwe verkiezingen van 24 April
1927 trad de regeering als derde Kablnet-Seipel
opnieuw op. Deze beide regeerings-perloden ston
den in het teeken van politieke spanningen van
binnenlandschen aard. De bloedig marxistische
betooglngen van 15 en 16 Juli 1927 naar aan
leiding van de vrUspraak van leden der front-
strUdersvereenlglng, die op 30 Januari 1927 in
botsing waren gekomen met leden van de re-
publikeinsche Schutzbund in Schattendorf.
toekenden den feilen haat, dien het
roode Weenen den katholieken kanselier had
gezworen.
Op buitenlandsch gebied had Seipel nog in
zooverre succes, dat de onhefflng der militaire
contróle een feit werd, van de schuldenregellng
met de Ver. Staten tot stand kwam èn de con
trolecommissie van den Volkenbond zich ver-
eenigde met het uitgeven vaff een ieening. Toen
Seipel den 3en April 1929 geheel onverwacht be-
Met Mgr. dr. Seipel is Oostenrijks belang
rijkste na-oorlogsche staatsman heengegaan.
Ignaz Seipel werd 10 Juli 1876 te Weenen ge
boren. ZUn familie was uit Weenen en Neder
OostenrUk afkomstig en behoort tot bescheiden
burgerluie kringen.
Ignaz bezocht te Weenen de lagere school,
het gymnasium en de unlversltelt. Na zUn theo
logische studiën te hebben afgemaakt werd hU
in 1899 priester gewUd en was daarop korten
tUd in de zielzorg werkzaam. In 1902 kwam hU
echter als godsdlenstleeraar aan de kweekschool
voor meisjes in dienst van den Staat. Een jaar
later promoveerde hU tot doctor In de theologie
aan de Weensche Universiteit en trad daar in
1908 op als privaat-docent. In 1900 wérd
dr. Selpel benoemd tot gewoon hoogleeraar in
de moraal-theologie aan de Universiteit van
Salzburg. Sedert 1917 was hU weer aan oe
Weensche Universiteit in functie.
Door zUn werkzaamheid als schrUver kwam
dr. Selpel op het gebied der politiek. ZUn in
1916 verschenen boek „Nation und Staat” heeft
zUn naam bekend gemaakt. De gedachte van
Van Seipels wetenschappelUke werken ver
dienen, behalve de reeds genoemde, nog ver
melding: „Die wirtschafteithtechen Lehren der
Klrchenvkter” (1907), „Sozlale Fragen” <1918),
„Die Versöhnung der Nationen als Vorbedin-
gung der Völkerverstkndigung” (1918). „Der
Kampt um die Osterreichlsche Verfasslng"
(Wilhelm Braumüller, Wien Leipzig, 1930).
BJk moratorium
Mgr. Seipel leed al geruimen tUd aan een
zware suikerziekte, waarbU ongeveer anderhalf
jaar na een griepaanval een longaandoening
was gekomen. BU den aanslag van 1924 is een
kogel in de borst gedrongen, die wegens de
suikerziekte niet langs operatleven weg verwjj
derd kon worden. Deze verschillende omstan
digheden hebben samengewerkt en den dood
van den ^taatsman veroorzaakt.
Op i Juni 1924 werd op het Weensche Zuid-
statlon door den arbeider Karl Jaworek een
aanslag op den bondskanselier gepleegd. Dank
zU de kunst der doktoren en de zorgvolle ver
pleging der kloosterzusters, gelukte het den
door pistoolschoten ernstig gewonden kanselier
aan het leven terug te geven.
Op 7 November 1924 trad het kablnet-Seipel
af en na met de vorming van een nieuw kabi
net te zUn belast, zag dr. Seipel op 18 Novem
ber definitief van de regeeringsmacht af. Als
reden gold, dat de regeering tengevolge van
een spoorwegstaking de verantwoording voor
de saneering der bondsspoorwegen niet meer
kon dragen. Inderdaad was het echter een
zekere tegenstand van verscheidene bondslan-
den in bestuurs- en financleele aangelegenhe
den.
Dr. Selpel bleef leider der ChristelUk-Soclale
partU en maakte verscheidene reizen naar het
buitenland.
BRUSSEL. 1 Aug. (Reuter). In den afge
loopen nacht is prof. Piccard per vrachtauto
van Brussel naar Zurich vertrokken. Paul Klp-
fer en Max Cosyns zUn ook op den wagen, die
tevens den ballon met gondel vervoert.
Deze week zullen Piccard en Cosyns opstijgen.
De geleerde heeft uitdrukkelUk te kennen gege
ven, dat hU niet zal pogen om zUn hoogterecord
te slaan. ZUn bedoeling is slechts wetenschap
pelUke metingen te verrichten.
KOPENHAGEN. 2 Aug. (V.D.) Een hevige
orkaan, gepaard met een zware onweerstorm
heeft tn den nacht op Dinsdag en'Dinsdag
morgen Denemarken geteisterd. Door bliksem
inslag zUn talrUke branden ontstaan. De oogst
heeft ernstig geleden ten gevolge van den he-
vigen hagelslag. TalrUke vlsschers- en zell-
vaartulgen zUn omgeslagen. Een dame is over
boord van baar zeiljacht geslagen en verdron
ken.
DUSSELDORF, 3 Aug. (WB). De bankcctn-
missionair Goldschmidt werd wegens overtre
ding der devlezen-verordenlng veroordeeld tot
15 maanden tuchthuis en ongeveer 40.000 mark
boete, alsmede 5 jaar eerverlies. Beklaagde Spier
werd wegens gebrek aanbewUs vrU gesproken
Dit is de eerste keer, dat in Duitschland een
deviezen-knoeler tuchthuis krijgt. Het gerecht
meende G. bUzonder zwaar te moeten straffen
omdat hU in een tUd van algemeenen nood uit
snoode winzucht de Duitsche valuta in gevaar
heeft gebracht.
G. heeft met verschillende Hollandsche ban
ken gewerkt en heeft vooral geknoeid met L O.
Farben- en RUksbankaandeelen.
et lijkt ons dan ook veel aanneme
lijker, dat de regeering Von Papen
meer geluk dan wijsheid heeft ge
had. Haar Dultsch-nationale sympathieën
hebben haar gedreven op den weg. dien zij
gegaan is. Zij deed concessies aan de Hltle-
rianen uit zucht naar zelfbehoud. Wel mag
men aannemen, dat de uitslag der verkie
zingen voor de Hltlerlanen veel gunstiger
geweest zou zijn, indien dezen tot den laat
sten dag toe Brüning en het door hen ver
afschuwde „systeem” tegenover zich zouden
hebben gehad. Thans echter, nu het
„systeem” en Brüning van te voren werden
geëlimineerd, konden zij niet veel anders
doen dan een open poort rammeien. Bewust
of onbewust, het optreden der regeering Von
Papen heeft In leder geval feitelijk tenge
volge gehad, dat de groote afrekening, welke
Hitler In het vooruitzicht stelde, weer een
formidabele misrekening is gebleken. Hitler
heeft ondanks het geweldig aantal stem
men, dat op zijn partij werd uitgebracht en
de daaruit voortvloeiende ze tel winst In den
Rijksdag, een moreele nederlaag geleden,
soortgelijk aan die. welke hem bij de ver
kiezing van den Rij kap resident werd toe
gebracht. „Het Derde Rijk” is langs parle
mentairen weg voorloopig niet te bereiken.
Maar zullen de Nazi’s geen andere wegen
inslaan, om hun „Utopia” binnen te trek
ken? Dr. Goebbels, een der felste heethoof
den der Nazi’s, eischt kort en bondig de
regeeringsmacht voor de Natlonaal-socla-
listen op en verklaart, dat het na den uit
slag der verkiezingen een misdaad zou zijn
hun deze te onthouden. Hitler daarentegen
moet wel ooren hebben naar een samengaan
met Duitsch-nationalen en Centrum, om
aldus een parlementaire meerderheid in
den Rijksdag te vormen, doch een dergelljk
samengaan lijkt voorshands nog totaal uit
gesloten.
De tegenstellingen zijn te scherp en de
verkiezingsstrijd is te hevig en te schaam
teloos gevoerd om spoedig te kunnen wor
den vergeten. Bovendien zyn dé program
punten der Nazi’s gedurende den verkie
zingsstrijd verkondigd, zóó „rücksichtslos,”
dat het Centrum, hetwelk een sterkere
sleutelpositie Inneemt dan ooit te voren, er
niet mee in kan stemmen.
Niettegenstaande de geweldige krachtsin
spanning der Nazi’s heeft de verkiering
geen beslissing gebracht, en men vraagt
zich af, waartoe heel die tijd van politieke
spanning en overspanning in Duitschland
heeft gediend. Duitschland had In Brüning
een rijkskanselier van een formaat, zooals
het zelden gehad heeft. Zijn kabinet steun
de op een, zij het ook betrekkelijk geringe
meerderheid In den Rijksdag. Thans heeft
Duitschland een regeering, welke in den
nieuwen Rijksdag In het gunstigste geval
slechts een minderheid zal vinden, en door
de tolerantie der partijen In het leven kan
worden gehouden. De natlonaal-soclalls-
ten zijn tot de grootste partij in den staat
gegroeid en zullen dus Indirect of direct de
regeeringsverantwoordelljkheid op de een
of andere wijze mee moeten dragen. Alleen
kunnen zij deze niet op zich nemen, tenzij
door een staatsgreep. Maar tegen staats
grepen zal de regeerlng-von Papenvon
Schleicher zich met dé Rijksweer kracht
dadig verzetten. Zij eischt, gezien den gang
van zaken in Pruisen, het monopblie daar
van uitsluitend voor zichzelf op. Duitsch
land is een politiek wespennest, waarin nog
heel wat onrust mogelijk Is. vóórdat er een
in ibvu was nu professor in de theologie en
philosophic aan de universiteit van Praag. In
1901 werd hij benoemd tot wijbisschop van het
aartsdiocees Praag.
De overledene heeft zich groote verdiensten
verworven in de Duitsche Jeugdzorg in Bohemen.
MÜNCHEN, 3 Aug. (W. B.) Naar de persdienst
der N. S. D. A P. mededeelt, is het gisteren ge-
pubUceerde Havasbericht uit Berlijn van a *ot
z verzonnen. Volgens Havas had in den loop van
den nacht op Maandag onder voorzitterschap
van Adolf Hitler een conferentie plaats gehad,
na afloop waarvan de afgev. Strasser, Goering
en Prank met een ultimatum van Hitler naar
de rjjksregeering zouden zijn gezonden.
WASHINGTON. 3 Aug. (Reuter.) Na lang
durige besprekingen in het Witte Huls wordt
aan president Hoover de bedoeling toegeschre
van een conferentie van industrieele leiders
bijeen te roepen, ter bespreking van het werk-
loozenvraagstuk. Naar verluidt is bet tnogelljk.
dat Hoover zal aanraden het aantal werkende
arbeiders te verhoogen door den arbeidsdag te
verkorten tot vijf uur.
Inmiddels hebben meer dan 6000 oudstrijders
bun toevlucht genomen tot Johnstown in
Pennsylvanlë. waar zij een nieuw kamp hebben
opgeslagen, dat door hongersnood en ziekten
bedreigd wordt.
Het tweede slachtoffer van de botsing te
Washington met de federale troepen is in het
ziekenhuis overleden. De gouverneur van den
staat Pennsylvanlë. Pinchot. weigert de oud
strijders uit bet nieuwe kamp te verdrijven met
de middelen, die in Washington zijn aange
wend. De gouverneur veroordeelt deze geweld
methoden ten scherpste.
sloot af te treden, kon hU zich vlijen met de ge
dachte zijn vaderland geheel buitengewone
diensten te hebben bewezen. Zijn opvolger werd
Ernst Streeruwltz.
In het kabinet van Vaugoin van 30 Septem
ber tot 29 November 1930 trad Dr. Selpel voor
het laatst op als minister van bultenlandsche
zaken.
Seipel’s
Oostenrijk bleef nog zeer groot ook toen hfj tn
1930 de leiding van de christelijke sociale partij
neerlegde.
1931 verleende de Weensche univer
siteit hem het eere-doctooraat in de rechten.
In 1921 had Z. H. de Paus Dr. Seipel benoemd
tot protonotanus apostollcus.
Ter gelegenheid v. mgr. Seipel's 5Öen verjaar
dag verscheen een boek van Jozef Gessi.
Dr. Seipels Reden in Oesterreich und ander-
warts (Weenen 1926), dat tevens een uitvoerige
biografie van den overledene bevat.
BERLIJN, 3 Aug. (WA) De Poolsche gezant
bracht hedenmiddag een bezoek aan den mi
nister van Bultenl. Zaken von Neurath. om te
protesteeren tegen de houding van den Duit-
schen zaakgelastigde Inzake het vlaglncldeiit
te Warschau.
Von Neurath wees het protest echter van de
hand. Op grond van berichten van den zaak
gelastigde was de kwestie reeds onderzocht.-
Zijn optreden was volkenrechtelijk volkomen
In orde.
WASHINGTON. 2 Aug. (Reuter). Opgeschrikt
door de nieuwe vijandelijkheden tusschen Boli
via en Paraguay hebben de regeerlngen van de
V. S„ Mexico, Cuba Columbia en Uruguay aan
de 14 andere Amerikaansche regeerlngen een
boodschap gestuurd, waarin wordt verzocht to
WU herinneren ons n'og, hoe eentge jaren
geheel officieel Holland hem eerde, toen hU In
Den Haag voor het meest uitgelezen gezelschap
der residentie een rede hield over de betrek-
kringen tusschen Oostenrijk en Holland Hij
werd toen door de aanwezigen, o.a. alle minis
ters. warm gehuldigd
Veel was er nog van hem te verwachten ge
weest voor zijn land en indirect voor de wereld.
God heeft anders besloten. WIJ buigen het
hoofd HU ruste In vrede.
Het toeval wil. dat In den Oostenrijkschen
Ryksraad thans gedebatteerd wordt over het
al dan niet aanvaarden van de In Lausanne
aan Oostenrijk belpofde Ieening. De aanhan
gers van den ..Anschluss” zUn er fel tegen
omdat de niet-aansluiting „conditio sine qua
non" is voor het loestaan der Ieening.
In den loop der debatten zelde de Chrlste-
lUk-sociale leider Kunschach. telkens door
stormachtig applaus onderbroken: „Tien ja
ren geleden heeft dr. Selpel zUn hoog, voor
beeldig plichtsbewustzUn getoond, toen hU te
gen zUn persoonlijke wenschen in als kapitein
optrad van het OostenrUksche schip, dat
dreigde te zinken. Dr Selpel heeft ons toen het
verdrag van Genève gebracht, dat het reeds
zinkende schip redde Dit moet heden worden
gezegd Het is onze verschuldigde dank, dien
wU uitzenden naar het ziekbed van den man,
die OostenrUk door zUn daden tot nooit ge
noeg dank heeft verplicht.”
Nu Is deze groote Katholieke strijder heen
gegaan.
De vermoedelijke dader vaa den moord te
>nstwedde gearresteerd
ZUn beteekenis als politicus en staatsman
van groot formaat kreeg Seipel eerst na de
Ineenstorting van het keizerrUk en de grond
vesting der republiek OostenrUk. Niet alleen
werd hU als afgevaardigde gekozen In den Na-
tlonalen Raad, maar bijna tien Jaar lang be
rustte de leiding der grootste burgerlUke partU
de ChristelUk-Soclale VolkspartU. in zUn han
den. ZUn grootste werk was de saneering der
door den oorlog en de inflatie ten gronde ge
richte staatsfinanciën, een ongehoorde zware
taak. ZUn verdienste is het. dat de Volkerw-
bondsleening tot stand kwam (Geneefsch pro
tocol van 4 October 1922) met behulp waarvan
de valuta werd gestabiliseerd en de weder
opbouw van OostenrUk weer kon worden aan
gevat. ZUn voorgangers Mayr en Schober wa
ren in dit werk niet geslaagd. Dit was in Mei
1922 aanleiding geweest voor Selpel om zelf
als bondskanselier op te treden.
Sedert 600 Jaren, toen Kardinaal Klesel on
der Kelzer Matthias het hoogste staatsambt
had waargenomen, had geen priester meer aan
het hoofd van den OostenrUkschen staat ge
staan.
et 18 voorzeker hoogst merkwaardig,
dat Kort vóór de Rljksdagverkiezingen
In Duitschland de huidige Rljks-
regeering bij monde van haar „sterken
man” Von Schleicher en van haar „repre
sentatieve figuur” Von Papen een toon van
zelfverzekerdheid heeft laten hooren, welke,
gezien de onzekerheid over den afloop der
stemming, meer dan voorbarig scheen. Zoo
wel de scherpe radiorede van v. Schleicher,
die Frankrijk eenige bittere pillen zonder
een spoor van verguldsel toediende, als die
van Von Papen, welke minder kras van
toon, doch even resoluut van Inhoud,was,
droegen het kenmerk van een réglem, dat
nog een groote toekomst voor den boeg
meende te hebben. Deze waarlijk opvallende
flinkheid en stelligheid kon wel ten deele
maar niet geheel verklaard worden als een
geforceerde demonstratie met het oog op
de komende verkiezingen. Er moet een
reëele grond voor de overtuiging der Rijks
regeering, dat haar bewind op 31 Juli geen
einde zou nemen, aanwezig zijn geweest, stabiele toestand zal heerschen.
Welke? Degenen, die beweerden, dat
Hindenburg Brüning naar huis zond en
Von Papen met het Rijkskansellerschap
belastte, om door opruiming van net
„systeem” den Nazi’s een der gemakkelijkste
te treffen schietschijven te ontnemen, schij
nen gelijk te krijgen. De regeering Von
Papen heeft o.a. door het opheffen van het
uniform-verbod en door het benoemen van
een rljkscommissaris in Pruisen zooveel
verklezingstroeven der Nationaal socialisten
vlak vóór den verkiezingsdag uitgespeeld,
dat men bijna zou kunnen gaan gelooven
aan tiaar opzettelijke bedoeling het poli
tieke spel der Hltlerlanen te bederven
Indien dit bewust is gebeurd, zou men met i
recht kunnen spreken van een welhaast
geniale politieke wijsheid. De regeering Von 1
Papen zou das Hitler als een argeloos ezel-
tje voor h»ar eigen wagentje hebben ge- I
■pannen. Maar om dit aan te nemen, moet i
men wel erg veel feiten en omstandigheden,
die met deze opvatting in strijd zijn, over
het hoofd zien. Immers noch het Centrum,
noch de Soclaal-democraten zouden dan dit
politieke spel hebben doorzien, en blinde
lings een felle) oppositie gevoerd hebben
tegen een regeering, die hen wilde redden
van den verdrinkingsdood in een mateloozen
Nazi-vloed. Bovendien zou de hoogste poli
tieke wijsheid dan de genzen van den onver
antwoordelijken waanzin bedenkelijk dichf
zijn genaderd. Het doen van concessies aan
de Nazi's had immers evengoed een geheel
andere uitwerking kunnen hebben. De op
heffing van het uniform-verbod heeft een
aantal menschenlevens gekost, welke bij
handhaving daarvan waarschijnlijk ge
spaard zouden zijn gebleven. En daar het
doel de middelen nooit kan heiligen, kan
men ook geen bewondering voor dezen
maatregel voelen, zelfs al zou daarmee uit
sluitend beoogd zijn den Nazi’s agitatie-
materiaal te ontvreemden.
Volgens particuliere mededeelingen uit La
Paz van hedenmorgen, kan men wat betreft de
oorlogsactlvltelt In Bolivia de situatie slechts
bestempelen als die van een land, dat den oor
log tegemoet snelt. Na van regeerjigszijde aan-
gemoedlgd te zUn, Is de openbare meenlng than
niet meer te houden, waardoor president Sa
lamanca voor een moeilijk probleem is gesteld
dat hU bezwaarlUk zal kunnen oplossen zon
der een schending van den Internationalen
vrede.. Er is een ware oorlogskoorts ontstaan
en de kreet ,,la guerra” (oorlog!) weerklonk
heden In de voornaamste straten van La Paz
met inbegrip van het deftige plein tegendkc
het parlementsgebouw en In de Illamanl-str ■tar
Gecamoufleerde zendingen wapens komen
'.ivla binnen vla Arlca en langs den Internatl)
nalen spoorweg, die deze Chileensche hav
met La Paz verbindt. Lange karavanen vrac t
auto's met soldaten en wapenen vertrekk
dagelUks omstreeks middernacht naar de
Chaco, waarbU men zooveel mogelUk aan d
aandacht van het publiek tracht te ontkomen
De moderne militaire weg, welke van La Pa
WARN8DORF, 2 Aug. (WR.). Te Boehmer
wald te heden wijbisschop Mgr. Wenzel Frind.
titulair-bteschop van Gadara, op 89-jarigen
leeftUd overleden.
In 1890 was hU professor in de theologie
Geruchten over
Argentinië.
SAO PAULO, 3 Aug. (Reuter) De „Con-
titutloneelen" hebben een offensief geopend
op Rio de Janeiro, dat geheel federalistisch te.
De rebellen etechen dat Vargas, de president
der republiek, zal aftreden verder willen zij.
dat de grondwet In kracht treedt en onmiddel-
verkiezingen worden uitgeschreven.
ALKMAAR
■t